Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 3 Zuidoost

Transcriptie

1 Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 3 Zuidoost Azie Samenvatting door F woorden 22 juni ,3 7 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Aardrijkskunde samenvatting hoofdstuk 3 Zuidoost-Aziё Aantekeningen: Fysisch geografisch - Veel reliёf - Warm - Vochtig (tropisch regenwoud) - Aardbevingen (veel platentektoniek) - Vulkanen - Veel eilanden - Veel water Sociaal Geografisch - Groot verschil tussen arm en rijk - Grote primaire sector - Opkomende economie - Boeddhisme, Islam - Groot verschil in bevolkingsspreiding - Veel verschillende culturen Pagina 1 van 7

2 Footloose Bedrijven die zich overal kunnen vestigen en gemakkelijk verplaatsbaar zijn (bv softwarebedrijven) Inert Bedrijven waar heel veel in is geïnvesteerd en dus moeilijk te verplaatsen is (bv. Chemise bedrijven) 3.2 Zuidoost-Aziё kent veel attractiefactoren Vormen van toerisme: massatoerisme, oorlogtoerisme (oude slagvelden), ecotoerisme (natuur) Voordelen toerisme: harde valuta, veel directe en indirecte werkgelegenheid, zorgt voor voortbestaan van cultureel erfgoed. Nadelen toerisme: milieu schade, geld gaat vaak naar westerse touroperators en multinationals, cultuurverpesting, afhankelijk van toeristen (dus bij oorlog geen inkomsten) 3.3 Tektonische plaat: aardplaat In Indonesiё ligt een cirkelvormige boog met honderden vulkanen waarvan er veel actief zijn. Toch wonen daar veel mensen omdat er vruchtbare bodem en veel ertsen zijn. Daarnaast levert vulkaantoerisme ook veel geld op. Systeem van koppen p. 79 Het AW-klimaat kent een droge en een natte moesson 3.4 Door migratiebewegingen vind men in zuidoost-aziё veel sporen van het hindoeïsme en het boeddhisme. Arabische handelaren brachten zo n duizend jaar geleden de islam met zich mee. En later, tijdens de westerse kolonisatie, kwam daar het christendom bij. Pagina 2 van 7

3 3.5 formele regio: de mate waarin een of meerdere gelijksoortige verschijnselen ruimtelijk voorkomen. Functionele regio: de ruimtelijke interactie tussen ongelijksoortige verschijnselen. Deze kan ook worden onderverdeeld in weer kleinere regio s of deel zijn van een grotere Pacific Rim: landen die aan de grote oceaan grenzen. Zuidoost-Aziё wordt niet echt gezien als regio. Toch zijn er wel een paar theorieёn als verklaring voor de huidige afbakening: omdat geen enkele cultuur domineert onderscheidt de regio zich juist van andere. In het verlengde hiervan ligt de verklaring dat vaak tussen grote beschavingen een verbrokkeld stootkussen ligt, dat als niet concurrerend ervaren wordt en dus als buffer tussen de grote buren kan dienen (stootkussen). 3.6 Zuidoost-Aziё heeft vele soorten belangrijke grondstoffen. Daarom is dit deel van de wereld al eeuwenlang door andere landen veroverd en geplunderd. Exploitatiekolonies: een gebied dat wordt verovert en vervolgens economisch wordt uitgebuit. Maar na de tweede wereldoorlog vond de dekolonisatie plaats. Dit ging vaak met een hevige strijd tegen het moederland. Later kwam hier ook nog de Koude Oorlog bij (machtsstrijd tussen de VS en de Sovjet Unie) vooral Vietnam, Laos en Cambodja hebben hieronder geleden. Zuidoost-Aziё was dus lang een politiek conflictgebied. 3.7 Neokolonialisme: wanneer landen met koloniaal verleden nog steeds afhankelijk zijn van rijke landen. Fransen in indochina: - Dwongen inheemse boeren om een deel van hun grond met handelsgewassen te beplanten en die als belasting te leveren. - Ze namen grote arealen grond in bezit en startten daar plantages - Ze voerden allerlei moderniseringen door om de productie op te voeren. Ondernemingslandbouw: op export gerichte verbouw van gewassen op plantages Pagina 3 van 7

4 Fragmentarische modernisering: gedeeltelijke modernisering (mensen gedragen zich traditioneel en modern) Economisch dualisme: - Een moderne sector: landbouw met behulp van machines en kunstmest, fabrieken met massaproductie van hoogwaardige goederen, efficiënt werkende banken. - Een traditionele sector: boeren die het werk met de hand doen, ambachtslui die eenvoudige producten maken en betaling in natura. 3.8 Metalen komen overal op aarde voor maar vaak in zo n lage concentratie dat er geen winst uit wordt gehaald. Aan de rand van aardplaten is dit anders. In Zuidoost-Azië grenzen 4 platen aan elkaar en dus komen er volop ertsen voor. Ontstaan ertsaders: de ertsen worden vanuit de aardmantel met het magma meegenomen naaar het aardoppervlak. Ertsen stollen langzamer en hopen zich op in de laatste holle ruimtes. Als rivieren daarna de ersthoudende lagen eroderen, worden de metalen stroomafwaarts gesedimenteerd. Fosiele energiebronnen: ontstaan uit de resten van planten en organismen. Door hoge druk en temperatuur zijn ze omgezet in energiedelfstoffen. Fossiele energiebronnen worden aangetroffen op een continentaal plat: onderzees plateau dat aan een continent vatzit en flauw afhelt richting diepe oceaan. Bodemvruchtbaarheid: het vermogen van het bovenste gedeelte van de grond om planten van de juiste hoeveelheden voedingsstoffen en water te voorzien. Voordeel landbouw Zuidoost-Azië: vulkanen en rivieren Nadeel landbouw Zuidoost-Azië: veel reliëf 3.9 Comparatieve voordelen:voordelen die landen of regio s hebben t.o.v. anderen om bedrijven te vestigen. bedrijven letten op: relatieve ligging, politieke stabiliteit, kostprijs en de beschikbaarheid van relevante productiefactoren. Pagina 4 van 7

5 Er was veel sprake van ruilvoetverslechtering en daarom wilde de landen in Zuidoost-Azië zelf industrialiseren Importsubstitutie: landen gaan eenvoudige industrieproducten zelf maken. Deze hoeven dan niet meer geïmporteerd te worden. Werkte vaak niet om een volledige industriële structuur van zware en lichte industrie van de grond te tillen omdat men afhankelijk bleef van westerse technologie. Exportgeoriënteerde industrialisatie: je probeert zoveel mogelijk producten te vervaardigen die in rijke landen verkocht kunnen worden. De 4 landen (Singapore, Taiwan, Zuid-Korea en Honkong) die dit toepasten, groeiden uit tot de Aziatische tijgers of NiC s (Newly Industrialized Countries) EPZ s: export processing zones: dit zijn gebieden bij havens of luchthavens waar multinationals zich exclusief kunnen vestigen (belastingvrije invoer van grondstoffen en uitvoer van producten, goedkope grond, gebouwen en havenfaciliteiten, geen of weinig belasting op winsten, goedkope arbeidskrachten en geen of gemuilkorfde vakbonden) Global shift: verschuiving van economisch zwaartepunt 3.10 Agrarische transitie: landbouw wordt naar een hoger plan getild door de toepassing van moderne kennis. Commerciële landbouw: je verbouwt handelsgewassen voor de markt. Bevolkingslandbouw: zelfvoorzienend. Bij export georiënteerde landbouw wordt vaak de kapitaalintensiteit verhoogd en de arbeidsintensiteit verlaagd. è Grotere productie à lagere prijzen Minder mensen nodig in de landbouw: dé-agrarisatie à rurale differentiatie (proces waarbij de verschillen op het platteland zichtbaar worden) neemt toe è Informele sector neemt toe 3.11 Pagina 5 van 7

6 Regionale differentiatie: er is verschil, waardevrij Regionale ongelijkheid: er is verschil, waardevast Koplopers: Brunei en Singapore Middenpositie: Thailand, Maleisië, Indonesië en de Filipijnen Achterblijvers: Laos, Cambodja en Myanmar Trends: dé-argrarisatie, verstedelijking, afnemende bevolkingsgroei, afnemend analfabetisme, toenemende koopkracht 3.12 In Zuidoost-Azië is nog steeds externe economische beïnvloeding. Dit kun je zien aan multinationale ondernemingen en EPZ s. Ook Arbeidsmigranten en toeristen brengen opvattingen en geld binnen die de bewoners beïnvloeden. Ook proberen de grote westerse machtsblokken de regeringen in deze regio over te halen om de vrijhandel te stimuleren. Ruimtelijke afwenteling: Wanneer centrumlanden hun vervuilende activiteiten die in de eigen regio verboden zijn of door milieuvoorschriften te duur geworden zijn dumpen in landen waar dit wel kan of goedkoper is. Ook is er politieke beïnvloeding waarbij we de Zuidoost-Aziatische landen proberen te bewegen een parlementaire democratie naar westers model in te voeren. ASEAN: organisatie van Zuidoost-Aziatische landen die vrede moet brengen door samenwerking. Ontstaan in de Koude Oorlog toen een groep landen zich erbuiten wilde houden Factoren in Zuidoost-Azië die duiden op vooruitgang Bevolkingsgroei neemt af, fase 3 van het transitie model. Sterke verstedelijking Pagina 6 van 7

7 Externe gerichtheid: de mate waarin een land contacten heeft met andere landen 4 factoren waarin dit gemeten wordt: - Economische integratie (handel en directe investeringen) - Technologische verbondenheid (internetgebruik) - Persoonlijke contacten (internationaal verkeer, toerisme, geldtransfers door migratie) - Politieke betrokkenheid (lidmaatschap van internationale organisaties, ondertekenen van internationale verdragen) Exportvalorisatie: proberen meer aan de export te verdienen door grondstoffen eerst te bewerken Pagina 7 van 7