Vergadering van Provinciale Staten van Groningen van 6 februari 2013

Transcriptie

1 0. Opening en algemeen Notulen van de Statenvergadering van 12 december Ingekomen stukken van derden Regeling van werkzaamheden C-lijst... 6 B.1 Reactivering van de spoorlijn Veendam Stadskanaal (Agenda van de Veenkoloniën) (nr. 46/2012)... 6 B.2 Aanpak hoogovenslakkenproblematiek N366 (nummer 1/2013)... 7 B.3 Bekrachtiging geheimhouding onderdelen van de GREX Blauwestad... 7 B.4 Reconstructie van de kruising N366 met de Adriaan Tripweg inclusief verdubbeling van het weggedeelte N366 Lloydsplein tot de N33 te Veendam (nummer 43/2012)... 7 B.5 Bekrachtiging geheimhouding van een vijftal bijlagen, uitvoeringsprogramma deel 1 t/m 5, betreffende het Woon- en Leefbaarheidsplan Eemsdelta... 7 A.1 Vaststelling van de verordening op de instelling en werkwijze van de vertrouwenscommissie en vaststelling van de profielschets, in het kader van de herbenoeming van de commissaris van de Koningin in de provincie Groningen (nummer 2/2013)... 7 A.2 Voorstel vreemd aan de orde PvdA/CDA inzake effecten gaswinning... 8 A.3 Vaststelling van de partiële herziening 2012 van de Omgevingsverordening provincie Groningen 2009 (nummer 44/2012) en de aanvullende voordracht (nummer 44a/2012) A.4 Rijksstructuurvisie Windenergie op Land A.5 Voorstel vreemd aan de orde CDA inzake IPO-akkoord

2 2

3 Voorzitter: de heer M.J. van den Berg, commissaris der Koningin Griffier: mevrouw H. Engels-van Nijen Aanwezig zijn 43 Statenleden, te weten: N. Bakker (VVD), B. Batterman (PvdA), J. Batting (PvdA), mevrouw S.M. Beckerman (SP), mevrouw A. Beenen (PvdA), mevrouw P.H. Benjamins-van Oudheusden (D66), C.M. Bezuijen (SP), R.H. van der Born (ChristenUnie), mevrouw L.K. Broekhuizen-Smit (PvdA), P.H.R. Brouns (CDA), L.A. Dieters (PvdA), mevrouw P.W. Geerdink (VVD), mevrouw P. de Graaf-Drijvers (D66), mevrouw S.J.F. van der Graaf (ChristenUnie), mevrouw D. Gruben-Abbas (PvdA), mevrouw O.G. Hartman-Togtema (VVD), mevrouw A.A.H. Hazekamp (PvdD), mevrouw K.A. Hazewinkel (PvdA), H.L. Hilarides (VVD), mevrouw N. Homan (GroenLinks), M.W.H. Jansen (PVV), A.J.M. van Kesteren (PVV), F.A.M. Keurentjes (CDA), mevrouw A.G. van Kleef-Schrör (CDA), R.M. Knegt (CDA), S.J. Krajenbrink (CDA), J.H. Mastenbroek (SP), J. Meesters (VVD), H. Miedema (GroenLinks), mevrouw I.P.A. Mortiers (PvdA), M.H. Post (GroenLinks), D. Ram (PVV), R.D. Rijploeg (PvdA), R.J. Schoenmaker (PvdA), H. Staghouwer (ChristenUnie), C. Swagerman (SP), mevrouw G. Uuldriks-Van der Wielen (PvdA), mevrouw L. Veenstra (SP), J.W.M. Veerenhuis-Lens (Vrij Mandaat), R. Visser (PvdA), J. Wolters (SP), mevrouw E.M. Wulfse (VVD), T. Zwertbroek (D66) Afwezig: --- Aanwezige leden Gedeputeerde Staten: Mevrouw M. Besselink, M. Boumans, mevrouw Y.P. van Mastrigt, W.J. Moorlag, W. van der Ploeg, P.G. de Vey Mestdagh 0. Opening en algemeen De VOORZITTER: Goedemorgen. Welkom aan allen, in de eerste plaats aan de gasten van de Staten. Uw gastheer is Ton van Kesteren. Ik zie ook nog heel veel andere geïnteresseerde burgers, die ongetwijfeld ook betrokken zijn bij een aantal agendapunten. Van harte welkom. We hebben geen afwezigheidsmelding op dit moment. De routing voor vandaag ziet er als volgt uit. We hadden als presidium het idee dat we het moeten kunnen redden vanmiddag ergens tussen half zes en zes uur. Dat was gebaseerd op de voorlopig vastgesteld spreektijden, daar komen we straks ook nog over te spreken in de regeling van de werkzaamheden. Ik had begrepen dat daar straks nog een melding over komt, misschien hebben we wat coulance c.q. ruimte nodig bij het laatste punt, anders wordt dat zo afgeknepen. Het doel was uiterlijk half zeven klaar te zijn, zodat we geen warm eten hoeven te gebruiken hier. Daarom gaan we een snack inbouwen bij de theepauze vanmiddag, om te voorkomen dat de hongerklop voortijdig toeslaat. 1. Notulen van de Statenvergadering van 12 december 2012 Zonder beraadslaging of stemming vastgesteld. 3. Ingekomen stukken van derden Rubriek A Voorgesteld wordt de volgende stukken voor kennisgeving aan te nemen: 1. van Stichting Stadsbelangen Winschoten d.d. 7 november 2012, betreffende verklaring naar aanleiding van de presentatie bij Van der Valk inzake locatiekeuze nieuw ziekenhuis OZG. 2. van de heer Kamminga te Groningen d.d. 8 december 2012, betreffende alternatief voor Helperzoomtunnel; 3. Brief van het UMCG d.d. 14 december 2012, betreffende twee nieuwe leden Raad van Bestuur; 4. van de heer Van Bommel d.d. 19 december 2012, betreffende scriptie over geurhinder; 3

4 5. van de heer Van de Wege, voorzitter van Tegenwind N33 d.d. 20 december 2012, betreffende nieuwjaarswens 2013; 6. Circulaire van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties d.d. 20 december 2012, betreffende (onkosten)vergoeding leden Gedeputeerde Staten, Provinciale Staten en commissieleden; 7. Brief van de begeleidingscommissie landschapselementen Zuidelijk Westerkwartier d.d. 21 december 2012, betreffende problematiek landschapsonderhoud ZWK; 8. Brief van de minister van BZK d.d. 27 december 2012, betreffende onderzoek naar agressie en geweld bij politieke ambtsdragers en overheidsmedewerkers; 9. van de heer Aalders te Tolbert d.d. 5 januari 2013, betreffende uitzendrechten Groningen / kandidaat zendgemachtigde; 10. van mevrouw Van Delden te Bad Nieuweschans d.d. 12 januari 2013, betreffende kosten abonnement vanaf januari 2013; 11. Brief van de Stuurgroep Regio West d.d. 16 januari 2013 betreffende inzet niet-krimpmiddelen voor leefbaarheidsprojecten in het Westerkwartier; 12. s van de heer Muijzert te Oude Pekela d.d. 14, 17, 21 en 23 januari 2013 betreffende verdubbeling N33; 13. Brief van de heer Peters d.d. 21 januari 2013, betreffende vergroten bekendheid CAP100 en Lucille Werner Foundation; 14. Brief d.d. 27 januari 2013, betreffende onrechtvaardige behandeling ex-gedetineerden. Zonder beraadslaging of stemming wordt met de voorstellen ingestemd. Rubriek B Voorgesteld wordt de volgende stukken in handen te stellen van Gedeputeerde Staten: 1. Brief van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties d.d. 13 december 2012, betreffende financieel toezicht; vorm en bevindingen 2013 Groningen; 2. Brief van de heer Dorrestijn te Delfzijl d.d. 26 januari 2013, betreffende verbeteren siliciumcarbideproductieproces Elektroschmelzwerk Delfzijl. Zonder beraadslaging of stemming wordt met de voorstellen ingestemd. Rubriek C Voorgesteld wordt de volgende stukken in handen te stellen van de commissie Omgeving en Milieu: 1. Brief van NMV, NAV, KNJV en NOJG d.d. 8 januari 2013, betreffende onvrede over ganzenakkoord G7-IPO; 2. Brief van de Dierenbescherming d.d. 21 januari 2013, betreffende het ganzenakkoord; 3. van de heer Oudendijk van Webscon B.V. d.d. 28 januari 2013, betreffende een afschrift van een aan DTNP aangaande het Factory Outlet Centrum. Zonder beraadslaging of stemming wordt met de voorstellen ingestemd. Rubriek D Voorgesteld wordt om te bekrachtigen dat het volgende stuk spoedheidshalve in handen is gesteld van de commissie Mobiliteit en Energie om te betrekken bij de bespreking van dit onderwerp in de commissie van 16 januari 2013: 1. Brief van het bestuur Museumspoorlijn STAR d.d. 11 januari 2013, betreffende reactie op voordracht reactivering spoorlijn Veendam Stadskanaal; 2. Brief van de heer Menger te Groningen d.d. 12 januari 2013, betreffende de spoorlijn Veendam Stadskanaal. Zonder beraadslaging of stemming wordt met het voorstel ingestemd. Rubriek E Voorgesteld wordt om te bekrachtigen dat het volgende stuk spoedheidshalve in handen is gesteld van de commissie Omgeving en Milieu om te betrekken bij de bespreking van dit onderwerp in de commissie van 23 januari 2013: 1. Brief van de B&W Menterwolde d.d. 16 januari 2013, betreffende verzoek heroverweging locatie voorgenomen windpark N33. 4

5 Zonder beraadslaging of stemming wordt met het voorstel ingestemd. 4. Regeling van werkzaamheden a. Behandelvoorstellen (bekrachtiging) - b. Vaststelling agenda (A- en B-lijst) De VOORZITTER: De fractie van het CDA heeft een voorstel ingediend ter behandeling van een voorstel vreemd aan de orde over het IPO-akkoord. Daarvan is officieel goedkeuring van éénderde deel van de Staten nodig. Uit het overleg heb ik begrepen dat iedereen het erover eens is dat we dat gaan behandelen. Is dat correct? Dat is zo. Mooi, dan staat dat op de agenda als agendapunt A.5 en daarbij toe te voegen de brieven van GS over dat onderwerp van 23 januari en aanvullend 29 januari. Dat lijkt me logisch, omdat al die informatie nodig is bij het debat. Dan hebben we het voorstel vreemd aan de orde over de effecten van de gaswinning. De fracties van de PvdA en het CDA hebben beide afzonderlijk van elkaar een verzoek ingediend om dit onderwerp in de Staten te bespreken. Ook daarbij was het voorstel om dit ook op de agenda te zetten en ook daar is weer éénderde van de Staten voor nodig. Ook daarbij begrijp ik dat iedereen uitgaat van bespreking daarvan. Dat is zo, dan staat het op de agenda. Daarbij is voorgesteld om dat agendapunt gelijk te doen als A.2 om een heel praktische reden: als men iets wil aannemen, vinden als Staten of het eens of oneens wil zijn met onze brief, dan is het volgens het dictum van belang dat dat dan zo snel mogelijk naar de Tweede Kamer gaat. Want vandaag zijn daar ook weer allerlei beleggingen over en dan heeft men die input van ons tot zijn beschikking en speelt dat in ieder geval daarbij serieus mee. Is dat akkoord? Dat is zo. Dus dan beginnen we met agendapunt A.1: vaststelling van de verordening voor de vertrouwenscommissie en daarna het voorstel vreemd aan de orde over de gaswinning en ter afsluiting punt A.5 over het voorstel vreemd aan de orde over het IPO-akkoord. We hadden alles overziend met elkaar in het presidium gezegd dat de spreektijd 15 minuten per fractie moet kunnen zijn, omgerekend naar alle schorsingen en pauzes. Dan zouden we aan het einde van de middag goed moeten kunnen uitkomen. En ik begreep dat mevrouw Beenen vervolgens zei dat zij namens haar fractie een mededeling had. Mevrouw BEENEN (PvdA): We hebben een aantal onderwerpen aan de orde, dat in onze ogen toch ruimte moet hebben voor een goed debat. In de voorbereiding hebben we gezien dat dit toch nog aardig wat tijd zal innemen en wij waren bevreesd dat met name aan het eind wel eens in tijdnood zouden kunnen komen. Dus hebben we op voorhand om verruiming van de spreektijd gevraagd. Maar we hebben daar zonet ook overleg met u over gevoerd. De VOORZITTER: Ja, mijn voorstel is het volgende: we houden het voorlopig op die 15 minuten, zodat u zich met elkaar daarop oriënteert. En wat we niet willen is dat we door het hele spel uiteindelijk de sprekers bij het laatste onderwerp in de knel komen. Dan rekenen we met coulance, dan krijgt er iedereen er anderhalf minuut bij als dat nodig is. Als dat niet nodig is en iedereen nog ruim in de minuten zit, dan houden we de spreektijd bij 15 minuten. Dat is hetzelfde als ik ook wel eens doe bij de spreektijd voor het College om alle vragen uit de Staten beantwoord te krijgen. Als u zelf daar ook goed op let bij uw interrupties, dat u niet keer op keer een punt gaat herhalen, want op gegeven moment is het wel helder. En dan moet het goed lukken. En dan hebben we tussen de middag een pauze van zo n drie kwartier à een uur. Ik begrijp ook dat de fractievoorzitters dan bijeen zijn: kijkt u maar even wat u nodig hebt aan tijd. De heer DIETERS (PvdA): In commissievergadering van Omgeving en Milieu afgelopen keer heb ik aangegeven om het rapport over de zandwinning in Veendam op de agenda van maart te zetten. Dat heb ik gemist in de regeling van werkzaamheden, ik zou graag willen dat dat wordt toegevoegd. De VOORZITTER: Is daar bezwaar tegen? Daar is geen bezwaar tegen, dat doen we dat aldus. De gewijzigde agenda wordt aldus vastgesteld. 5

6 5. C-lijst Voorgesteld wordt de volgende stukken voor kennisgeving aan te nemen: a. brief van Gedeputeerde Staten van 11 december 2012, nr ,034/50/A.20, VV, betreffende maatregelenpakket Verkeersveiligheid ; b. brief van Gedeputeerde Staten van 11 december 2012, nr /50/A.11, VV, betreffende Actieplan Fiets; c. brief van Gedeputeerde Staten van 30 oktober 2012, nr /44/A,18, PPM, betreffende informatievoorziening Provinciale Staten - Energiemonitor Energy Valley 2012; d. brief van Gedeputeerde Staten van 11 december 2012, nr /50/A.23, MB, betreffende evaluatie voertuigenplan; e. brief van Gedeputeerde Staten van 11 december 2012, nr ,801/50/A,24, MB, betreffende het provinciaal lichtmastenplan ; f. brief van Gedeputeerde Staten van 4 december 2012, nr /49/A.10, ECP betreffende incidentele budgetten Cultuurnota ; g. brief van Gedeputeerde Staten van 27 november 2012, nr /48/A.27, JEUGD betreffende definitief uitvoeringsprogramma jeugdzorg 2013 en verdeling jeugdzorgmiddelen 2013; h. brief van Gedeputeerde Staten van 3 december /48/A.16, CW betreffende voortgangsrapportage december 2012 Provinciaal Actieplan bevolkingsdaling Kijk op Krimp; i. brief van Gedeputeerde Staten van 27 november 2012, nr ,721/48/A.26, RP betreffende woon- en leefbaarheidsplan Eemsdelta; j. brief van Gedeputeerde Staten van 20 november 2012, nr ,507/47/A.9, FC betreffende plan van aanpak onderzoek doelmatigheid en doeltreffendheid Krimp in de Eemsdelta; k. brief van Gedeputeerde Staten van 4 december 2012, nr /49/A,16, PPM, betreffende programmabureau Regio Groningen - Assen Jaarstukken 2012 van de Regio Groningen Assen; l. brief van Gedeputeerde Staten van 20 december 2012, nr /51/A.21, PPM, betreffende ontwikkelingsvisie Eemsdelta; m. brief van Gedeputeerde Staten van 22 november 2012, nr /47/A.12, LGW, betreffende intentieverklaring E&E; n. brief van Gedeputeerde Staten van 11 december 2012, nr ,260/50/A.7, MB, betreffende LTO-Noord subsidieverzoek m.b.t. projectplan LICHTend Voorbeeld m.b.t. aanpak de problematiek rondom de storende zichtbaarheid van verlichte stallen in het donkere buitengebied; o. brief van Gedeputeerde Staten van 11 december 2012, nr ,126/50/A.29, LGW, betreffende programma Klimaatadaptatie ; p. brief van Gedeputeerde Staten van 18 december 2012, nr /51/A.11, LGW, betreffende bestuurlijke consultatie Deltaprogramma; q. brief van Gedeputeerde Staten van 22 oktober 2012, nr , ECP, betreffende derivaten Groningen Seaports; r. brief van Gedeputeerde Staten van 15 januari 2013, nr /3/A.18, ECP, betreffende Waddenfondsbegroting Brief van Gedeputeerde Staten van 4 december 2012, nr /49/A.17, ECP, betreffende subsidieaanvraag in het kader van de Versnellingsagenda2.0 periode ; s. brief van Gedeputeerde Staten van 12 december 2012, nr ,366/50/A.8, ECP, betreffende subsidieaanvraag REP-ZZL, project Recreatieve Poort Lauwersoog 1e fase (1 bijlage achter de brief, 1 ter inzage in de Statenkast). Zonder beraadslaging of stemming wordt de C-lijst voor kennisgeving aangenomen. B-stukken Voorgesteld wordt de volgende stukken voor kennisgeving aan te nemen: B.1 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 18 december 2012, nr , VV, betreffende reactivering van de 6

7 spoorlijn Veendam Stadskanaal (Agenda van de Veenkoloniën) (nr. 46/2012) Zonder beraadslaging of stemming vastgesteld. B.2 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 8 januari 2013, nr , WE, betreffende aanpak hoogovenslakkenproblematiek N366 (nummer 1/2013) Zonder beraadslaging of stemming vastgesteld. B.3 Bekrachtiging geheimhouding van de volgende onderdelen van de GREX Blauwestad: Early warning memorandum Grondexploitatie Blauwestad in jaarrekening 2012 van Ernst & Young; en Expert opinion actualisatievoorstel van AT Osborne Zonder beraadslaging of stemming vastgesteld. B.4 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 30 oktober 2012, nr , VV, betreffende de reconstructie van de kruising N366 met de Adriaan Tripweg inclusief verdubbeling van het weggedeelte N366 Lloydsplein tot de N33 te Veendam (nummer 43/2012) Zonder beraadslaging of stemming vastgesteld. B.5 Bekrachtiging geheimhouding van een vijftal bijlagen, uitvoeringsprogramma deel 1 t/m 5, behorende de bij de brief van Gedeputeerde Staten van 27 november 2012, nr /48/A.26, RP, betreffende het Woon- en Leefbaarheidsplan Eemsdelta, inclusief bijlagen Zonder beraadslaging of stemming vastgesteld. A-stukken A.1 Voordracht van het Presidium van Provinciale Staten d.d. 30 januari 2013, betreffende besluit tot vaststelling van de 7

8 verordening op de instelling en werkwijze van de vertrouwenscommissie en vaststelling van de profielschets, in het kader van de herbenoeming van de commissaris van de Koningin in de provincie Groningen (nummer 2/2013) De VOORZITTER: De vraag is vooraf of er überhaupt iemand is die hierover het woord wil voeren. Dat is niet het geval, dan stemt u in met de voordracht van het presidium? Dat is het geval. A.2 Voorstel vreemd aan de orde PvdA/CDA inzake effecten gaswinning Hierbij worden betrokken: - de brief van Gedeputeerde Staten van 29 januari 2013, nr /5, BJC, betreffende de gaswinning in het Groningen-veld, inclusief de brief van de minister van Economische Zaken van 25 januari 2013; - de brief van Gedeputeerde Staten van 1 februari 2013, nr /5, BJC, betreffende standpunt GS inzake aardbevingsgevoeligheid Groningse gasveld. De heer DIETERS (PvdA): De Partij van de Arbeid is geschokt door de brief die minister Kamp op 25 januari naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Hieruit blijkt dat er niet alleen kans is op een veel grotere schade in het winningsgebied, maar is blijkbaar ook de veiligheid van onze inwoners in het geding. Het voorzorgsprincipe is verlaten. Worden bewoners en bedrijven welbewust aan onveiligheid, gezondheidsrisico s en kans op grote schade blootgesteld? Het advies van het Staatstoezicht op de Mijnen wordt niet opgevolgd. Daar heeft de Partij van de Arbeid zeer grote moeite mee. Wij snappen best dat de gaskraan niet plotseling kan worden dichtgedraaid, dat is maatschappijontwrichtend. Wij vinden wel dat het voorzorgsprincipe leidend moet blijven: dus zo snel en zoveel mogelijk de gaswinning reduceren. Wij vragen u daar nadrukkelijk bij de NAM en het Rijk op aan te dringen. Wij moeten blijven nadenken over het gebruik van fossiele brandstoffen. Over het terugdringen hiervan door nieuwe duurzame initiatieven en technieken. Een stip op de horizon zetten. Een prioriteit die in dit dossier duidelijk wordt aangetoond. Ik wil ook nog even een citaat noemen uit de Volkskrant: Mensen met scheuren in hun huizen, die ze net opgeknapt hadden. De meneer die zijn badkamer had gerenoveerd, waar nu alweer scheuren in zaten. Wij hebben de verhalen van de mensen gehoord, lazen de schrik op hun gezicht. Wij dachten: dit gaat écht over iets. Hier moeten we maar even het voortouw in nemen. Einde citaat uit de Volkskrant van gisteren van Jan de Jong, Inspecteur-Generaal der Mijnen. Op initiatief van de fractie is september vorig jaar een Statenbrede motie aangenomen om er bij het ministerie op aan te dringen om spoedig te voorzien in een ruimhartige wettelijke regeling en een gedegen onderzoek naar de gevolgen van de mijnbouwactiviteiten in onze provincie. De uitkomsten van de onderzoeken liggen er nu. De boodschap: we moeten als gebied rekening gaan houden met aardbevingen tot een sterkte van 5 op de Schaal van Richter en hierop bestaat een kans van 7% per jaar. Vrij vertaalt: een kans op grote schades en levensbedreigende situaties. Een harde boodschap die ons zeer heeft verontrust en heeft geleid tot het aanvragen van dit debat vandaag. Vergelijk dat eens met de kans op overstromingsrisico s die wij aanvaardbaar achten. Dan wordt gesproken van een kans van 1 op tot 1 op Dat betekent dat er nu snel preventieve maatregelen moeten worden genomen om de veiligheid van burgers en bedrijven te vergroten. Niet acceptabel is dat daarmee tot het eind van 2013 wordt gewacht. Wij vragen GS om de NAM en het Rijk te bewegen sneller te acteren. Maar sta mij ook toe om complimenten te maken. Ten eerste aan de Groninger Bodembeweging. Maar ook aan de bewoners die zelf ondanks hun ongerustheid en frustratie de kalmte hebben behouden en op correcte wijze het debat zijn aangegaan. Ik zou wel eens willen weten of mensen in andere delen van dit land dit ook zo zouden doen. Als Staten- en Kamerfracties van de Partij van de Arbeid hebben wij de afgelopen jaren gesprekken gevoerd met de Groninger Bodembeweging en waren wij bij raadscommissies en informatiebijeenkomsten zoals in Middelstum en onlangs in Loppersum aanwezig. Steeds weer hebben wij ongerustheid en frustratie bij de mensen gevoeld. Ook zaterdag 26 januari, de dag na de brief van de minister Kamp, hadden wij contact met de Groninger Bodembeweging. Zij hebben ons toen verteld, niet gerust te zijn op een goede afloop en hebben ons gevraagd om een politieke vuist te willen maken om op te komen voor de belangen van de bewoners. Dat hebben wij toegezegd vanuit 8

9 het principe dat veiligheid van onze inwoners van het allergrootste belang is. Het veilig kunnen voelen in je huis, in je eigen vertrouwde omgeving, rustig kunnen slapen. Het gaat daarbij niet alleen om het vergoeden van de geleden materiële schade, maar ook om de emotionele schade die niet in geld is uit te drukken. Ook goed dat de NAM vorige week maandag heeft toegegeven dat men in het verleden de bevolking over de gevolgen van de gaswinning foutief heeft geïnformeerd. Eindelijk erkenning. De materiële schadeafhandeling heeft onzes inziens nog niet de gewenste effecten. Er zijn duidelijke verbeteringen aangebracht, maar het kan beter. Schadebeoordeling en afhandeling moeten door een onafhankelijke commissie gebeuren. Te veel is nu nog het gevoel: de slager keurt zijn eigen vlees. Wat nog niet is geregeld, is een ruimhartige wettelijke regeling voor schadebepaling en vergoeding die kan rekenen op vertrouwen bij de bevolking. Dat moet met kracht worden opgepakt. Als fractie kunnen we nog uitvoerig op details ingaan. Gaan we nu niet doen. Dat hebt u, GS, aan uzelf te danken door uw brief van 1 februari jongstleden. Uw afwegingen, uw standpunten worden door mijn fractie volledig gedeeld. Wij hadden het niet beter kunnen opschrijven. Maar één punt willen we nog nadrukkelijk belichten. Naast directe schade is er indirecte schade en nadeel: de woon- en verblijfsbeleving worden door het toegenomen risico aangetast. Ook de verkoopbaarheid en waarde van woningen en bedrijven. SDE Delfzijl heeft daar al iets over gezegd en denk aan de Eemshaven. De aantrekkingskracht en de vestigingsvoorwaarden in het gebied verminderen. Bewezen indirecte schade en dit nadeel mogen niet voor rekening van de inwoners en de bedrijven komen. De NAM moet hier nadrukkelijk verantwoordelijkheid nemen. Wij denken hierbij aan een fonds waarmee de aantrekkingskracht van het gebied wordt hersteld en waardedalingen gecompenseerd. Eenzelfde constructie als bijvoorbeeld het Waddenfonds: daar ging het ook over aardgas. De commissie- Meijer heeft dat toen gezegd en daar is 800 miljoen voor gegeven, maar we gaan het hier niet over geld hebben vandaag. Wat we wel willen is hierover een motie aanbieden. De VOORZITTER: Dat is dan de motie met nummer 1 namens de fracties van de PvdA, de SP, D66, GroenLinks, Partij voor de Dieren, het CDA, de ChristenUnie en de PVV: Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 6 februari 2013, Overwegende dat door gaswinning uit het Groningse veld bij burgers de veiligheid, gezondheid en hun bezittingen ernstig in het geding zijn; de al bestaande gevoelens van zorg bij de bevolking en verlies aan vertrouwen sterk zijn toegenomen door zwaardere aardschokken in de afgelopen jaren en de berichtgeving dat de kans op en zwaarte van aardbevingen toeneemt; de Staten op 26 september door middel van een Statenbreed aangenomen motie het College van GS hebben opgeroepen bij het ministerie aan te dringen op een gedegen onderzoek naar de gevolgen van mijnbouwactiviteiten in onze provincie; er een onderzoek is uitgevoerd en de resultaten daarvan zijn neergelegd in diverse rapporten en de recente brief van het Ministerie van Economische Zaken aan de Tweede Kamer; uit de onderzoeken de conclusie wordt getrokken dat de aanname dat aardbevingen groter dan 3,9 op de Schaal van Richter niet konden optreden, niet langer valide is; uit het onderzoek is gebleken dat er een verhoogd risico is op toekomstige aardbevingen met een maximale sterkte van 5 op de Schaal van Richter met een kans van 7% per jaar; deze nieuwe inzichten tot grote onrust hebben geleid bij de bewoners en bedrijven in het gebied, maar ook elders in de provincie; daarmee het vertrouwen van de burgers en bedrijven in de overheid en instituties ernstig is geschaad; Van mening zijnde dat door het afwijken van de gedragslijn om het voorzorgsprincipe strikt toe te passen, de bevolking bewust wordt blootgesteld aan ernstige veiligheidsrisico s; dat de aarsgaswinning zo snel mogelijk moet worden aangepast om de kans op zwaardere aardbevingen te verkleinen; daarnaast op zeer korte termijn een vertrouwenwekkend en toereikend pakket van maatregelen moet worden gepresenteerd om preventief de veiligheid in woningen en bedrijven te waarborgen en de kans op schade te verkleinen; er voorts een ruimhartiger wettelijke regeling dient te komen voor schadebepaling en vergoeding, die kan rekenen op vertrouwen bij de bevolking; 9

10 de schadeafhandeling, ook financieel, moet worden belegd bij een onafhankelijk orgaan om de objectiviteit te borgen; er een ruimhartig fonds moet komen als voorziening voor optredende directe en indirecte schade en nadelen zoals de waardedaling van woningen en bedrijven, de aantasting van de aantrekkingskracht en vestigingsvoorwaarden in het gebied voor burgers en bedrijven en de aantasting van de belevingskwaliteit van het gebied; dit fonds gefinancierd dient te worden uit de opbrengsten van de aardgaswinning door de NAM; Roept het kabinet op om op wel zeer korte termijn een vertrouwenwekkend en ruimhartig pakket van maatregelen op tafel te leggen ter vergroting van de veiligheid; het advies van de Staatstoezicht op de Mijnen, ondanks alle andere belangenafwegingen, zwaarder te laten wegen dan tot op heden het geval is geweest; met spoed een ruimhartige wettelijke regeling voor schadeafhandeling op te stellen, die kan rekenen op vertrouwen bij de bevolking; het instellen van een onafhankelijk orgaan voor de beoordeling en afhandeling van alle schades; een fonds in het leven te roepen ter compensatie van de gevolgen van delfstofwinningen voor de bewoners, bedrijven en culturele erfgoederen in wingebieden, gefinancierd uit de aardgaswinning door de NAM; Roepen het College van Gedeputeerde Staten op om de motie en uw brief aan de Staten gericht, zo spoedig mogelijk ter kennis te stellen aan het kabinet en aan de leden van de Tweede Kamer; de voorzitter van de Tweede Kamer met nadruk te verzoeken, beide documenten te betrekken bij de Kamerbehandeling op 7 februari 2013; En gaan over tot de orde van de dag. De heer DIETERS (PvdA): Dan nu de afronding. In de afsluiting van uw brief schrijft u dat de minister heeft aangegeven dat het winnen en terugwinnen van vertrouwen alleen kunnen worden gerealiseerd door daden van hem en van de NAM. Dat delen we met de minister en deze motie biedt de instrumenten die daarbij van belang zijn. De heer KEURENTJES (CDA): De Huizinger aardbeving is een nieuw begrip geworden naast de slogan Er gaat niets boven Groningen. Echter, als je ze samenvoegt, dan wordt het zomaar: Er komt niets uit Groningen. Dit alles op basis van het advies van het Staatstoezicht op de Mijnen in het rapport van 22 januari Dit om te voorkomen dat er op de kortst mogelijke termijn aardbevingen met een kracht groter dan 3 op de Schaal van Richter zullen optreden. De reactie van het Rijk bij monde van de minister Henk Kamp is dat het Rijk kiest voor het algemeen belang. En dat betekent impliciet dat er een veiligheids- en schaderisico ontstaat in de provincie Groningen en voor haar inwoners. Wij hebben op 1 februari een brief ontvangen van GS, waarin men een reactie en een antwoord geeft op de stand van zaken. En op 4 februari zijn wij geïnformeerd op een informatiebijeenkomst voor gemeenteraden, Staten en waterschapsbestuurders. Dit alles was voor het CDA mede aanleiding om deze zaak aan de orde te stellen en wij staan de volgende aanpak voor. Analoog aan de reactie van GS vinden ook wij dat er een hand-aan-de-kraan-principe c.q. aanpak moet komen in relatie tot de winning van aardgas en het risico van een aardbeving. Ook de Partij van de Arbeid verwees naar de discussie die is ontstaan rondom de concessie om winning onder de Waddenzee toe te staan. Dit voorzorgsprincipe stuit echter op het voornemen van de minister om door te gaan met winnen. Dit risico betekent dat niet alleen de NAM, maar ook de rijksoverheid borg moet staan voor de veiligheid in de regio. Het tweede onderdeel van wat wij voorstaan, betreft preventieve maatregelen ter voorkoming en beperking van de bevingsschade. Ondanks dat niet alle risico s voorzien zijn en de consequenties moeilijk te overzien zijn, is het risico van schade aan gebouwen, huizen en infrastructuur zeer groot. De toegezegde quick scan is belangrijk om een goede inschatting te maken van de problematiek. Wij denken dat daarbij ook de aanpassing hoort van de veiligheidsnormen in het kader van het project Droge Voeten. Binnenkort moet de provincie de normen voor de regionale waterkeringen bekend maken en zal ook de normering van de primaire waterkeringen aan de orde komen. Het is van groot belang om alvast met de nieuwe omstandigheden rekening te houden en de normen aan te passen aan die veranderde risico s. Een derde element dat wij naar voren willen brengen, betreft een goede en adequate schaderegeling én afhandeling daarvan. Wij constateren dat de NAM de laatste tijd haar leven heeft gebeterd en wat ons betreft moet die lijn worden voortgezet. De NAM had een slechte naam, is die aan het verbeteren en heeft er alle belang bij om die goede naam verder te versterken. Een vierde aanpak betreft de informatie- en kennisdeling van de materie en de risico s voor de regio. Want een goede informatievoorziening bepaalt in hoge mate het vertrouwen in de aanpak en de 10

11 afhandeling van de schades en het voorkomen daarvan. Door die adequate informatie- en kennisdeling is het ook mogelijk want dat heeft te maken met onderzoek om op veranderende omstandigheden in te spelen. En ook het optreden van zowel de lokale overheid in bijvoorbeeld de gemeente Loppersum en het houden van de informatiebijeenkomsten zijn daarbij belangrijke voorbeelden. Het volgende element en dat is ook zeker een niet-onbelangrijk onderdeel betreft het voorkomen en de compensatie van de imago- en indirecte schades in het gebied. De gevolgen van deze imagoschade, vestigingsnadelen en planschades en alles wat daarmee samenhangt, zijn een groot risico voor de toekomst van het gebied. Wij vinden dat die risico s hetzij links- hetzij rechtsom moeten worden vergoed. Wij laten ons echter niet uit over de omvang van een eventueel fonds of de vorm van het gebaar, om te voorkomen dat er een misplaatst gevoel van over- of onderschatting van het gebied komt. Echter, Groningen staat wel voor zijn zaak. Het CDA staat voor Groningen voor de Groningers. En dat betekent dat we ons niet met een kluitje in het riet laten sturen en het daarom van belang is dat we als Staten eensgezind ons geluid laten horen. Dat is ook de reden waarom wij het hier vandaag aan de orde hebben en dat we mede-indiener zijn van de motie. Mevrouw WULFSE (VVD): Veiligheid is een speerpunt van de VVD. En als we het hebben over groter risico op zware aardbevingen, dan praten we in de eerste plaats over veiligheid. De veiligheid van de Groningers hangt samen met preventie. Daar beginnen we en vervolgens hebben we het over schade en financiën. Bij de veiligheid hebben we het onder andere over bewoners, bedrijven, dijken en huizen. Preventie heeft met talloze maatregelen te maken, maar ook met aandacht, voorlichting, afstemming en goede communicatie en vertrouwen. Schade en financiën gaan over vergoedingen. Dat het Rijk serieus met Groningen omgaat, hebben we kunnen zien aan en bij het bezoek van minister Kamp en premier Rutte. De aangekondigde route, de open houding en het besef van urgentie door beiden. De afspraken die zijn gemaakt door de bestuurders onderling en het noemen van de verantwoordelijkheden daarin geven tevens blijk van deze houding. Deze zijn opgenomen achter de brief van het College. Daarna hebben we de technische voorlichting gehad. En wat is nu onze taak als provincie? De VVD ziet vooral een taak in het vooral zoveel mogelijk strak aanspreken van de verantwoordelijken. Een heel strakke vinger aan de pols houden, zodat alle lopende onderzoeken vlot verlopen en de keuzes die gemaakt worden, helder en duidelijk zijn en vertrouwen oproepen. Goed letten op de afstemming en voorlichting door het Rijk, goed letten op de schadeafhandeling en verbetering van die processen. En er goed op letten dat alle partijen daarbij betrokken worden. Kortom: de afsprakenlijst telkens checken. De VVD vraagt het College, die lijst zo vaak als nodig in de commissie te bespreken en de Staten op de hoogte te houden van de vorderingen, tegenvallers, meevallers of toevoegingen punt voor punt. Is het College daartoe bereid? Verder is het nu op korte termijn van wezenlijk belang dat inwoners en bedrijven volledig kunnen vertrouwen op een degelijke en fatsoenlijke afhandeling van hun schade door de NAM. Het College wijst daarop in zijn brief en pleit voor een onafhankelijke toets. En de NAM zelf zegt dat zij openstaat voor een onafhankelijke blik. Daartoe heeft de VVD de volgende motie opgesteld. De VOORZITTER: Dit is de motie met nummer 2 namens de fractie van de VVD: Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 6 februari 2013, Constaterende dat de aangepaste schaderegeling voor schade door aardbevingen verbeterd is, maar er ondanks bij de bevolking nog discussie is over de schadeafhandeling door de Nederlandse Aardoliemaatschappij, de NAM; Overwegende dat schade als gevolg van gaswinning in de provincie Groningen op een deugdelijke en vertrouwenwekkende manier afgehandeld dient te worden; het op grond van vertrouwen in de lopende en toekomstige processen onwenselijk is dat er discussie blijft bestaan over de schadeafhandeling; een contra-expertise kan helpen het vertrouwen in de procedure voor de afhandeling van schade te herstellen; Roepen het College van Gedeputeerde Staten om een tijdelijke onafhankelijke commissie in te stellen, die steekproefsgewijs de afhandeling van schade als gevolg van de meest recente aardbeving onderzoekt en daarvan verslag richting de Staten doet vóór 1 december 2013, de datum waarop het Rijk met aanvullend onderzoek en aanbevelingen rond de aardbevingsrisico s komt; En gaan over tot de orde van de dag. 11

12 Mevrouw WULFSE (VVD): De VVD heeft gisteren samen met de fractie in de Stad een persbericht doen uitgaan over de provincie en de Stad, wij willen graag de mogelijke gevolgen voor de hele provincie, inclusief de Stad, in kaart gebracht hebben. We weten nu niet of dat gebeurt. Vindt het College dat ook van belang? En gaat het College erop toezien dat de hele provincie in kaart wordt gebracht? En dan doelen we in eerste instantie op de quick scan, maar als het kan ook breder. Terug naar de brief van het College. Het recht op veiligheid is een grondrecht. En daarom vindt de VVD dat wij als provinciale vertegenwoordigers pal voor onze inwoners moeten gaan staan. Het College heeft in zijn brief vier punten benoemd. Onderzoek of aardgaswinning zodanig wordt aangepast dat de kans op aardbevingen wordt verkleind, preventieve maatregelen om schade te beperken of te voorkomen, een goede schadeafhandeling en compensatie van indirecte schade zoals waardedaling van woningen en bedrijven, reductie van investeringen en een verminderde aantrekkingskracht van het gebied. De VVD ondersteunt al deze punten van harte. Of er een fonds komt of niet, vindt de VVD van ondergeschikt belang. Het College eist dat ook niet, maar suggereert dat. Compensatie: dat is van het grootste belang. Compensatie, maar vooral ook oplossingen. Wat dat kost, daar heeft niemand een idee van. Het is niet belangrijk hóé het betaald wordt, áls het maar betaald wordt en de NAM zal daarop aangesproken worden. Ook ziet de VVD een kans. Hoe draaien wij zo n situatie om? Wat kunnen wij ermee? Kunnen wij er iets positiefs uithalen? Hoe zetten wij Groningen op een andere manier op de kaart? Wij zien daarin een kans met ons programma Energy Valley. Immers, dat is de sterkste partij in de energietransitie. Die kan naar voren gehaald worden en versneld. Als de gaswinning wordt afgebouwd, nemen de aardbevingen af in aantal en hevigheid en daar ligt onzes inziens de sleutel op lange termijn. De VVD wil zich daar mede op focussen. Wij hebben een motie voorbereid en zullen die hopelijk samen met andere partijen indienen in de tweede termijn. En in eerste termijn vragen wij een reactie van het College. Tot slot. Bedrijven moeten zich willen blijven vestigen in bijvoorbeeld de Eemshaven. Inwoners moeten zich veilig voelen. De energietransitie kan naar voren gehaald worden. De VVD zal alles op alles zetten om dit te realiseren en wij aarzelen niet om dit te bereiken samen met onze Haagse vertegenwoordigers en bewindslieden. De heer MASTENBROEK (SP): En plotseling was er weer enorme onrust over aardbevingen. Nog in september vorig jaar hebben wij hier gesproken over aardbevingen en de gevolgen daarvan. Niemand die toen dacht dat er een beving van 5 op de Schaal van Richter mogelijk was. Het KNMI concludeerde immers keer op keer dat 3,9 het absolute maximum zou zijn. Naar maandag bleek, door te kijken naar gemiddelden in Nederland, was de specifieke situatie voor de Groninger je gelooft het zelf niet nog nooit eerder onderzocht. Kennelijk was er een flinke beving nodig om op het idee te komen om dat eens goed te doen. En kennelijk hebben wij steeds het risico gelopen dat er een veel grotere beving zou komen. Onafhankelijk en goed onderzoek is nog nooit gedaan en dat is essentieel. En ik mag al roepen dat het er nu wel van zal komen, maar dat vertrouwen: dat weet ik zo nog niet. De afhandeling van de schade blijft een groot punt. Mijn fractie heeft keer op keer aangedrongen op een onafhankelijk loket dat ook de schadeafhandeling verzorgt. Ik begrijp dat wij daar wettelijk gezien niet over gaan, maar zoals de Commissaris maandag ook nog zei, willen wij wel dat dat gebeurt. Een loket dat onafhankelijk is en dat zonder op te tellen hoeveel er in totaal aan schade wordt uitgekeerd, ruimhartig schade vergoedt, uiteraard betaald door de NAM. Dit lijkt mij essentieel. Daar komen steeds wisselende verhalen over. In september gaf het College aan dat het lastig is om op korte termijn zoiets te realiseren. En in de brief van 5 december was een loket van informatie voldoende. In de brief van 1 februari wordt weer gezegd dat het wenselijk is dat er een onafhankelijk loket komt voor de schadeafhandeling en daarover vindt overleg plaats. Kan de gedeputeerde toezeggen dat hij alles op alles zal zetten om dit nog dit voorjaar te realiseren? In de commissievergadering van september spraken wij hier al over en ik krijg niet de indruk dat dit sindsdien de prioriteit heeft gehad. Of wellicht is het alleen dat de NAM het niet wil. Mijn fractie wil het wel en steunt GS hier dan ook in. Daarbij moet er ook aandacht zijn voor schades buiten de directe omgeving van Loppersum. De bevingen en de schade doen zich in een vrij groot gebied voor. Het kan niet zo zijn dat alleen de gevallen naar aanleiding van de beving bij Huizinge goed opgelost worden: iedereen met schade moet goed geholpen worden. Uiteindelijk is de vraag aan de orde of er niet gewoon minder gas gewonnen moet worden. Het directe verband tussen de hoeveelheid gas die gewonnen wordt en de grootte van de bevingen staat al vast. Nog niet vaststaat hoe groot de bevingen maximaal zullen zijn, omdat dat zoals gezegd nog nooit goed is onderzocht. Maar dan ligt het toch heel erg voor de hand dat je voorzichtig aan doet en gas terugneemt? Van de gedeputeerde zou ik graag horen dat uiteindelijk, als de onderzoeken klaar zijn, economische motieven ook wat hem betreft nooit een reden zullen zijn, de veiligheid van de Groningers in de waagschaal te stellen. En van de gedeputeerde hoor ik ook graag wat hij gaat zeggen dat als er 12

13 tussen nu en 1 december slachtoffers vallen of wat de minister dan zegt. Volgens mij moet je dan kunnen zeggen dat je direct hebt ingegrepen en direct de winning hebt afgebouwd. Ten slotte, voorzitter, een hart onder de riem voor uzelf. Hoewel binnen uw eigen partij als grootste coalitiepartner, zowel landelijk als hier in de provincie, afwijzend werd gereageerd op uw roep om 1 miljard, kan die roep in mijn partij en in mijn fractie op steun rekenen. Zoals de dijkgraaf van Noorderzijlvest maandag ook zei: De NAM is een commercieel bedrijf dat best een miljard kan missen. Het herstellen van alle schade aan alle gebouwen en alle infrastructuur en ook aan het imago van het gebied is van groot belang. Daarmee zijn dit soort bedragen zeker gemoeid. Daarom is dat miljard, nog geen 10% van de jaarlijkse opbrengsten voor alleen het Rijk, een goede stap. Ik hoop dan ook dat het hele College u steunt, maar nogmaals: wij van harte. De heer ZWERTBROEK (D66): U kijkt vast op dat ik hier het woord over een onderwerp dat gaat over Omgeving en Milieu, de commissie waarbij ik normaal niet aanwezig ben. Maar de bewoners van Noord- Groningen ondervinden materiële schade aan hun woning of bedrijfspand en emotionele schade als gevolg van de bodemdaling door gaswinning. Een ingrijpende gebeurtenis en begrijpelijke angst en woede die de inwoners van onze provincie voelen. Dit is een zaak die welke portefeuille dan ook overstijgt. Het vraagstuk dat vandaag behandeld wordt, heeft een duidelijke oorzaak: gaswinning. En een duidelijk gevolg: bodemdaling en aardbevingen. Maar met een minder duidelijk toekomstperspectief. Echter wel een toekomstperspectief dat door al zijn bedreigingen en onzekerheden door mijn fractie als zeer zorgelijk worden beoordeeld. De oorzaak is duidelijk: gaswinning in de provincie Groningen. Sinds de jaren zeventig wordt er gas gewonnen uit het Groninger veld onder onze provincie. Om een beeld te schetsen: vorig jaar werd circa 11 miljard verdiend aan de winning van gas in deze provincie, een gigantisch bedrag. Dit geeft het economisch belang aan van de gaswinning voor heel Nederland. Maar wat zijn de gevolgen? Die worden meer en meer zichtbaar in deze provincie. Van 2003 tot 2012 zijn er maar liefst zeven aardbevingen geweest met een kracht zwaarder dan 3 op de Schaal van Richter. En van 1991 tot 2013 waren er zelfs 190 aardbevingen met de kracht van 1,5 of hoger. De aardbevingen werden met de jaren sterker, met aan het einde van de zomer bij Huizinge de zwaarste tot nu toe. Groningen kent van nature geen aardbevingen. Onderzoeken leveren de duidelijke onderbouwing dat de aardbevingen uitsluitend veroorzaakt worden door de mijnbouw. Daarmee gaat een vergelijking met andere aardbevingen mank. Wij hebben niet te maken met de San Andreas-breuklijn of met de Ring of Fire. Vastgesteld is dat de kans op een zwaardere aardbeving in het hele winningsgebied even groot en aanzienlijk is. Het jaarlijkse risico is lineair afhankelijk van de hoeveelheid gewonnen gas. Ook is bekend dat in de wintermaanden meer gas wordt gewonnen, omdat de vraag hoger is en dat het effect, een aardbeving, acht à negen maanden later merkbaar is. D66 vindt het een zeer zorgelijke zaak. Wij, provinciale volksvertegenwoordigers, kunnen dan ook niet anders dan meevoelen met die provinciegenoten die het gevoel krijgen dat er niet alleen moet worden uitgewonnen, maar ook met de gebakken peren zitten. Een regio die sowieso al te maken heeft met lastige vraagstukken als het gaat om krimp en het op peil houden van de leefbaarheid. Maar ook een regio die juist zo graag kansen wil grijpen om het gebied economisch vitaal te houden en sterk te maken. Het toekomstbeeld. Zoals eerder gemeld hadden de volksvertegenwoordigers van de provincie, de betreffende gemeenten en het waterschap maandag een technisch briefing over de bodemdaling door gaswinning. Daarin was de conclusie op termijn voor D66 helder: allereerst komen er in december nieuwe rapporten. Maar ook daarin zullen veel vraagtekens blijven staan, omdat men simpelweg met een unieke situatie te maken heeft. Duidelijk werd dat de aardbevingen zwaarder gaan worden: men spreekt over maximaal 5 op de Schaal van Richter. Maar ook dit maximum is niet zeker. Het Staatstoezicht op de Mijnen gaf als feitelijke conclusie: wil men de risico s beteugelen, dan moet men de gaskraan dichtdraaien en eerst meer duidelijkheid hebben. Nog vele vraagtekens en onduidelijkheid over hoe de toekomst van de gaswinning eruitziet en een nadere onduidelijkheid over de gevolgen voor Groningen. D66 is van mening dat economisch gewin niet ten koste mag gaan van de veiligheid van de mensen in het wingebied. Mijn fractie zal niet spreken over een bedrag, daar gaat het nu niet over. Natuurlijk vinden wij het vanzelfsprekend dat alle schade veroorzaakt door gaswinning, moet worden vergoed hoe hoog dit bedrag ook moge zijn. Maar daarover praten we nu niet. Helaas hebben wij als provincie hier niet de zeggenschap over. Wel wil ik de gedeputeerde en het College complimenteren met zijn werk de afgelopen weken. Duidelijk staan voor de bewoners en een helder signaal afgeven richting Den Haag en alle overwegingen meegenomen hebben. D66 erkent het nationale economische belang van de gaswinning. Maar voor D66 gaat de veiligheid van de inwoners van de provincie Groningen boven dit feit. Wij hebben ons over sommige berichten verbaasd. Door sommige nieuwe feiten waren wij geschokt. Zoals gezegd heeft de provincie geen zeggenschap over de gaswinning, maar heeft Den Haag de leidende rol. Wij wensen de gedeputeerde en 13

14 het hele College veel succes met de lobby richting Den Haag en de NAM voor de Groningers en de Groninger bedrijven. De heer RAM (PVV): De Groningse burger heeft recht op een veilig huis. Dit is de kern van de problematiek in Groningen. Het gevoel van veiligheid is aangetast, de Groninger burger heeft volgens de PVV recht op een maximale schadevergoeding. De bewoners en bedrijven moeten door de NAM en de Nederlandse Staat voor 100% schadeloos gesteld worden. De Groningse burger heeft het vertrouwen in de overheid verloren. Dit werd duidelijk bij de bijeenkomst in Loppersum. Hier liepen vele bewoners weg. Het gevoel van machteloosheid overheerst. De rijksoverheid, minister Kamp en de NAM hebben in de ogen van de PVV te weinig gedaan om de problemen daadkrachtig aan te pakken. De overheid heeft de plicht om op een geloofwaardige manier het vertrouwen in de veiligheid van huizen en andere gebouwen te herstellen. Lukt dit niet, dan zit Noordoost-Groningen voor jaren op slot. De Nederlandse Staat en alle Nederlandse burgers hebben honderden miljarden verdiend aan het gas van Groningen. Daarom is het een kwestie van fatsoen om de schade als gevolg van de aardbeving ruimhartig en snel te vergoeden. Uit de technische briefing afgelopen maandag bleek dat de kans op een nieuwe aardbeving aankomende zomer groot is. Dat de onderzoeken van de rijksoverheid al bijna een jaar duren, is voor de PVV dan ook bijna onverteerbaar. Er dient direct actie te worden ondernomen. De PVV wil dat het onderzoek vóór de zomer is afgerond en dat er direct gestart wordt met preventieve maatregelen om de veiligheid te waarborgen. Deelt het College deze mening, ziet het College deze noodzaak en wat is uw onderbouwing bij deze mening? De provincie, de waterschappen en de Veiligheidsregio s hebben daarin ook een verantwoordelijkheid. De nieuwe gegevens van het KNMI en het Staatstoezicht op de Mijnen werpen dan ook een nieuw licht op de rampbestrijdingsplannen van de bedrijven en de veiligheid van de dijken. Hoe en op welke termijn gaat het College deze problematiek in kaart brengen en oplossen? De PVV wil dat er een fonds komt waaruit belangenverenigingen van burgers over bodembeweging worden ondersteund. We roepen GS op om met de NAM en de rijksoverheid om tafel te gaan om dit fonds op te zetten. Daarbij vindt de PVV het belangrijk dat de onafhankelijkheid van deze belangenvereniging gewaarborgd blijft. Daarover dienen wij een motie in. De VOORZITTER: Dat is dan de motie met nummer 3 namens de fractie van de PVV: Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 6 februari 2013, Constaterende dat bewoners van de getroffen gebieden door bodembeweging gebaat zijn bij goede vertegenwoordiging door een belangenvereniging; Overwegende dat het inhuren van expertise op het gebied van bodembeweging geld kost; Verzoeken het College van Gedeputeerde Staten om in gesprek te gaan met belangenverenigingen betreffende bodemdaling en bodembeweging over financiële ondersteuning; samen met de rijksoverheid en de NAM een substantieel fonds op te richten, waaruit belangenverenigingen financiële ondersteuning kunnen aanvragen; de onafhankelijkheid van dit fonds en de belangenverenigingen te garanderen; En gaan over tot de orde van de dag. De heer RAM (PVV): Hieraan wil ik nog toevoegen dat wij de motie, ingediend door de PvdA, kan ondersteunen. Wij staan volledig achter het verhaal dat in die motie staat. Mevrouw VAN DER GRAAF (ChristenUnie): Het is inmiddels duidelijk dat de aardbevingen in Noordoost- Groningen niet alleen onder de grond, maar ook boven de grond tot de nodige beroering hebben geleid. De brief van minister Kamp van 25 januari jongstleden hieromtrent heeft veel teweeggebracht. Het onderzoek van het KNMI en het advies van het Staatstoezicht op de Mijnen bieden nieuwe inzichten en vragen om een andere benadering van het vraagstuk rondom de gevolgen van de aardgaswinning uit het Groninger veld en de in kracht toenemende aardbevingen. De ChristenUnie onderstreept dan ook de gerechtvaardigde zorg van de inwoners en stelt hun veiligheid voorop. Met de aardgaswinning zijn veel belangen gemoeid, maar de inwoners van Groningen mogen niet met de nadelige gevolgen blijven zitten. Hun veilige woonomgeving moet worden gegarandeerd, hun schade ruimhartig vergoed en hersteld worden. De brief heeft niet alleen de inwoners overvallen, maar wij begrijpen dat ook provincie, gemeenten, waterschappen en de Veiligheidsregio niet op de hoogte waren van het onderzoek. Wij zouden graag 14