Ons kenmerk: OPTA/ACNB/2009/ Datum: 16 november 2009 Zaaknummer:

Transcriptie

1 Ons kenmerk: OPTA/ACNB/2009/ Datum: 16 november 2009 Zaaknummer: van het college van de Onafhankelijke Post en Telecommunicatie Autoriteit tot oplegging van een boete ter zake van overtreding van artikel 3.2a van de Regeling universele dienstverlening en eindgebruikersbelangen. 1 Samenvatting van het besluit 1. Het college constateert dat Koninklijke KPN N.V. (hierna: KPN) artikel 3.2a van de Regeling universele dienstverlening en eindgebruikersbelangen (hierna: Rude) heeft geschonden door voorafgaand aan oproepen naar betaalde informatienummers vanaf een mobiele prepaid aansluiting niet het door haar gehanteerde tarief van 1,30 per minuut te melden, maar te volstaan met melding dat naast het gemelde tarief van de dienst verkeerskosten in rekening werden gebracht. Het college acht dit een minder ernstige overtreding die echter wel de belangen van eindgebruikers heeft geschaad. Voorts kan de gedraging aan KPN worden verweten. Gelet daarop legt het college in dit besluit aan KPN een boete op van ,-. 2 Verloop van de procedure 2. Op 31 augustus 2009 is ten aanzien van KPN een rapport in de zin van artikel 15.8 Telecommunicatiewet (hierna: Tw en het onderzoeksrapport) opgemaakt door een toezichthoudend ambtenaar van het college. Dit onderzoeksrapport is bij brief 1 van dezelfde datum aan KPN opgestuurd. 3. Bij brief van 1 september heeft het college KPN uitgenodigd haar zienswijze op het onderzoeksrapport mondeling toe te lichten in een hoorzitting op 1 oktober KPN heeft van deze gelegenheid gebruik gemaakt. 4. Bij bericht van 2 oktober 2009 heeft een mede-opsteller van het onderzoeksrapport antwoord gegeven op een tijdens de hoorzitting gestelde vraag. Bij brief van 8 oktober 2009 heeft KPN daarop een reactie gegeven. 3 Samenvatting van het onderzoeksrapport 5. In het onderzoeksrapport wordt de volgende overtreding geconstateerd. KPN heeft voorafgaand aan oproepen naar betaalde informatienummers vanaf een mobiele prepaid aansluiting tot 7 januari 2009 een meldtekst gehanteerd, die erop neerkwam dat naast het gemelde tarief extra verkeerskosten in rekening werden gebracht. Deze meldtekst betrof geen melding van het integrale tarief van 1,30 per minuut, dat KPN haar prepaid abonnees voor het bellen naar 1 Kenmerk OPTA/ACNB/2009/ Kenmerk OPTA/ACNB/2009/

2 betaalde informatienummers in rekening bracht. Daarmee handelde KPN in strijd met artikel 3.2a, eerste lid, onder a, Rude. 4 Feiten 3 6. Op 15 juli 2008 heeft KPN in het kader van het Compliance Handvest als potentiële overtreding het volgende aan het college gemeld 4 : Als gevolg van de late publicatie van de tekst van het RUDE, onduidelijkheid over de verplichtingen en de complexiteit van de keten, voldoet KPN - net als alle andere marktpartijen - nog niet aan het gewijzigde RUDE. In o.a. Fist-verband wordt gewerkt aan de implementatie. 7. Bij mail van 1 september 2008 heeft KPN, voor zover relevant en samengevat, het volgende gemeld: Inmiddels is in het Forum Interconnectie en Speciale Toegang (hierna: FIST) een alternatieve meldtekst besproken, die door de platformhouders zal worden geïmplementeerd. De platformhouders hebben echter aangegeven dat deze gewijzigde meldtekst gelijktijdig met het maximumtarief zal worden geïmplementeerd, en derhalve niet eerder dan 1 oktober 2008; Het probleem speelt op gelijke wijze voor alle aanbieders van mobiele telecommunicatiediensten en alle nummergebruikers van 090x en 18xy reeksen. Binnen het KPN concern speelt het probleem derhalve bij KPN en Telfort, alsmede door het hele bedrijf heen bij nummergebruikers; KPN heeft, conform controlemaatregel CRA 12 uit het CRA-bouwwerk (bijlage 3), een impactanalyse opgesteld met betrekking tot de wijziging van onder andere de Rude. Vooruitlopend hierop is reeds een begin gemaakt met de implementatie door de diverse betrokken partijen. De complexiteit van de totale betrokken keten (alle Nederlandse telecomaanbieders, platformhouders, nummerhouders en nummergebruikers worden hierdoor geraakt), alsmede de niet altijd even duidelijke regelgeving, leiden er toe dat het zoeken en implementeren van een oplossing zeer complex en daarmee tijdrovend is. Dit wordt versterkt door de aankomende verplichtingen met betrekking tot het maximumtarief die per 1 oktober 2008 in werking treedt, omdat ook deze regels impact hebben op de meldtekst worden zij gelijktijdig behandeld en geïmplementeerd. Het FIST speelt een coördinerende rol. De verschillende platformhouders hebben aangegeven de nieuwe meldtekst pas per 1 oktober 2008 (gelijktijdig met de tekst met betrekking tot het maximumtarief) te zullen invoeren; en KPN werkt gelijktijdig aan een verbetering van de tariefsinformatie op haar website. 8. Bij brief van 29 september 2008 heeft het college aanbieders en nummerhouders geïnformeerd over de wijze van handhaven van onder andere de transparantie van verkeerstarieven. In deze brief heeft het college aangegeven dat OPTA (b)ij de handhaving van de nieuwe regels ( ) de algemene bestuurlijke handhavingsmiddelen last onder dwangsom, bestuursdwang en de boete [kan] inzetten. Alvorens OPTA overgaat tot het inzetten van deze handhavingsmiddelen zal zij partijen door het geven van een waarschuwing aansporen tot naleving van de verplichting(en). 3 Deze feiten zijn terug te vinden in het onderzoeksrapport. Waar dat niet het geval is, wordt dat met een voetnoot aangegeven. 4 [Vertrouwelijk] 2

3 9. Bij brief van 2 oktober 2008 heeft het college KPN onder andere op de hoogte gesteld van zijn constatering dat KPN aan haar prepaid abonnees voor het bellen naar betaalde informatienummers een integraal tarief in rekening brengt, dat wil zeggen één tarief waarin zowel verkeerskosten (transport van de dienst) als contentkosten (inhoud van de informatiedienst) zijn begrepen. Het college heeft KPN er in deze brief op gewezen dat in dit geval op grond van artikel 3.2a, eerste lid, onder a, Rude voorafgaand aan een oproep naar een betaald informatienummer vanaf een mobiele prepaid aansluiting dit integrale tarief dient te worden vermeld. De melding die KPN in die periode liet horen, kwam er echter op neer dat naast het gemelde (content)tarief ook extra verkeerskosten in rekening werden gebracht. In de brief heeft het college aangegeven dat deze melding naar zijn oordeel geen melding van het integrale tarief betrof. Daarmee voldeed KPN volgens het college niet aan de hoofdregel van artikel 3.2a, eerste lid, onder a, Rude. Het college heeft KPN in de brief verzocht binnen vijftien werkdagen aan te geven wanneer KPN aan de in dat artikel neergelegde verplichting om in deze gevallen het integrale tarief te melden, zou voldoen. 10. Op 14 oktober 2008 heeft KPN in een bespreking met medewerkers van het college gereageerd op de in het vorige randnummer genoemde brief van het college. Tijdens deze bespreking heeft KPN aangegeven dat zij de verplichting van artikel 3.2a, eerste lid, onder a, Rude anders interpreteert dan het college. Volgens KPN voldoet de melding die zij voorafgaand aan oproepen naar betaalde informatienummers aan prepaid abonnees laat horen aan artikel 3.2a, eerste lid, onder a, Rude. 11. Het college heeft zijn standpunt in deze bespreking herhaald. Tevens heeft het college KPN er in dit gesprek op gewezen dat een marktpartij de overtreding heeft beëindigd door de tarifering van prepaid bellen zodanig aan te passen, dat er net als bij postpaid bellen een apart tarief voor verkeerskosten in rekening wordt gebracht. 12. Op 21 oktober 2008 heeft KPN als interpretatieverschil het volgende aan het college gemeld 5 : Per 1 oktober 2008 is de transparantie van de mobiele opslag bij bellen naar 090x nummers verbeterd. KPN is van mening hiermee aan het RUDE te voldoen (waarmee de overtreding nr 48 is opgeheven), OPTA heeft aangegeven dit nog onvoldoende te vinden. 13. Bij brief van 23 oktober 2008 heeft KPN schriftelijk gereageerd op de in randnummer 9 genoemde brief van het college. In deze brief geeft KPN samengevat het volgende aan: tariefinformatie ( Dit nummer kost X eurocent per minuut. ) wordt verzorgd door de platformaanbieder waarop een 090x nummer is aangesloten; als de oproep van een mobiel netwerk afkomstig is, wordt een tweede melding toegevoegd over de kosten voor het gebruik van de mobiele aansluiting. Deze melding is altijd gelijk voor alle mobiele aanbieders. Aangezien de tarieven die deze aanbieders hanteren sterk variëren, is alleen een zeer algemene melding mogelijk. Om deze reden is het niet mogelijk om in de 5 [Vertrouwelijk] 3

4 tariefmelding een tarief inclusief het verkeerstarief te melden, zodat melding wordt gemaakt van een apart verkeerstarief; KPN hanteert een vast tarief van 1,30 per minuut voor het bellen naar 090x nummers, ongeacht het contenttarief van het betreffende nummer. KPN herkent zich niet in de lezing van het college dat in dit geval het integrale tarief moet worden gecommuniceerd. Artikel 3.2a, eerste lid, onder a, Rude noemt twee mogelijkheden voor de tariefmelding. Het artikel legt geen link tussen de feitelijke wijze van tariferen en de tariefsinformatie. Noch uit de tekst van de Rude, noch uit de toelichting, blijkt dat het niet is toegestaan om, indien een integraal tarief in rekening wordt gebracht, dit te communiceren als een contenttarief plus een verkeerstarief; aangezien het niet mogelijk is om de tariefmelding aan te passen zonder buitenproportionele investeringen, heeft KPN er voor gekozen de generieke melding te handhaven en op haar website (en de overige verkoopmaterialen) nog duidelijker te maken wat het te betalen tarief is; KPN is zich ervan bewust dat de Rude in dit geval vermelding van het verkeerstarief vereist. Dat verkeerstarief is bij prepaid aansluitingen variabel: 1,30 minus de contentkosten. Bij een contenttarief van 0,30 zijn de verkeerskosten dus 1. KPN heeft overwogen dit zo op haar website te zetten, maar heeft geconcludeerd dat de consument hiermee niet is geholpen. Het is voor de consument begrijpelijker, eenvoudiger en helderder om het totale tarief van 1,30 te noemen. Derhalve heeft KPN er voor gekozen om op haar website toch het integrale tarief te vermelden; en KPN realiseert zich dat deze oplossing niet ideaal is en dus nog steeds naar methoden zoekt om de transparantie te verbeteren. Het aanpassen van de facturering naar een situatie waarbij een vast verkeerstarief kan worden gerekend, is echter dermate kostbaar en ingrijpend, dat dit niet in verhouding staat tot de totale omzet van de prepaid dienstverlening naar 090x nummers. 14. Op 12 november 2008 heeft het college aan KPN een vooraankondiging van een last onder dwangsom verzonden. KPN heeft vervolgens haar zienswijze mondeling naar voren gebracht tijdens een hoorzitting op 20 november 2008 ten kantore van het college. 15. Tijdens deze hoorzitting heeft KPN haar juridische standpunten herhaald. Tevens heeft KPN onder voorbehoud van rechten een aantal mogelijke oplossingen voor de vermeende overtreding aan het college voorgelegd, waarover met het college van gedachten is gewisseld. Daarbij heeft KPN de impact en doorlooptijd van al deze mogelijke oplossingen toegelicht. KPN heeft het college aangegeven voornemens te zijn om volgens haar onverplicht aan een eventuele last te voldoen door middel van één van deze oplossingen. Daarbij heeft KPN het college uitdrukkelijk verzocht in een eventueel besluit tot het opleggen van een last onder dwangsom aan te geven welke van de door KPN aangedragen oplossingen volgens het college toereikend zou zijn. Tevens heeft KPN het college daarbij verzocht rekening te houden met de doorlooptijd van de invoering van die door het college gewenste oplossing, mede gelet op de aankomende kerstperiode, waarin KPN ervoor gekozen heeft op grond van haar freeze period policy geen wijzigingen in haar IT systemen door te voeren. 4

5 16. Bij besluit van 21 november 2008 heeft het college aan KPN een last onder dwangsom opgelegd, waarin het college KPN opdraagt de overtreding van artikel 3.2a, eerste lid, onder a, Rude te beëindigen. Bij dit besluit heeft het college de formulering van de voorgenomen last naar aanleiding van de door KPN aangedragen oplossingen op enkele punten aangepast en geconcretiseerd. De begunstigingstermijn waarbinnen KPN de overtreding dient te beëindigen, liep af op 19 december 2008 (vier weken na de datum van voornoemd besluit). De hoogte van de last is vastgesteld op voor iedere dag na afloop van de begunstigingstermijn waarop KPN niet aan de last voldoet, met een maximum van Op 1 december 2008 heeft het college aan KPN de concept openbare versie van het besluit verzonden. 18. Op 4 december 2008 heeft KPN tegen het besluit van 1 december 2008 bezwaar gemaakt en tevens bij het College van Beroep voor het bedrijfsleven (hierna: CBb) een verzoek om voorlopige voorziening ingediend. 19. Naar aanleiding van het verzoek om voorlopige voorziening heeft het CBb op 4 december 2008 telefonisch contact gezocht met een medewerker van het college. Het CBb heeft in dat telefoongesprek aangegeven dat hij niet in staat zou zijn om vóór de kerstperiode het verzoek om voorlopige voorziening ten volle te behandelen. Het CBb zou slechts de begunstigingstermijn kunnen toetsen. 20. Naar aanleiding van de mededeling van het CBb dat hij vóór de kerstperiode alleen de begunstigingstermijn zou kunnen toetsen, is er contact geweest tussen medewerkers van het college en KPN. KPN heeft daarbij aangevoerd dat er in de periode rond de feestdagen, gelet op de verkeersdrukte, geen aanpassingen aan het netwerk zouden kunnen worden doorgevoerd om netwerkstabiliteit te waarborgen, maar dat zij bereid was om vóór 9 januari 2009 de overtreding en de verdere rechtsgang te beëindigen als het college zou instemmen met een verlenging van de begunstigingstermijn. Gegeven de voorgestelde gesplitste behandeling van het verzoek om voorlopige voorziening, waarbij eerst de redelijkheid van de begunstigingstermijn zou worden getoetst en daarna de inhoudelijke beoordeling van de last zou plaatsvinden, heeft het college ervoor gekozen om snel duidelijkheid te creëren ten aanzien van de vraag wanneer KPN wel aan de verplichting kon voldoen. Aangezien voor het college voldoende aannemelijk was dat de overtreding door KPN daadwerkelijk zou worden beëindigd vóór 9 januari 2009, was er voor het college voldoende aanleiding om zijn oorspronkelijke besluit te herroepen. Het college heeft daarop besloten dat het verlengen van de oorspronkelijke begunstigingstermijn redelijk was. 21. Bij brief van 5 december 2008 heeft KPN aangegeven dat het college het bezwaar van KPN als ingetrokken zou kunnen beschouwen, zodra de in de last onder dwangsom genoemde begunstigingstermijn overeenkomstig de tussen KPN en het college gemaakte afspraken zou zijn verlengd tot en met 9 januari Tevens heeft KPN op dezelfde datum het verzoek om voorlopige voorziening ingetrokken. 5

6 22. Bij besluit van 10 december 2008 heeft het college de begunstigingstermijn verlengd tot 9 januari In december 2008 heeft het college signalen ontvangen van marktpartijen waarin zij met name het college aandacht vragen voor de verschillende wijze waarop de ondertoezichtgestelden bovengenoemde verplichting naleven en het college vragen hier consequenties aan te verbinden. Ook heeft het college informatie van een marktpartij ontvangen op basis waarvan deze marktpartij stelt dat na de implementatie van een aangescherpte tariefmelding [Vertrouwelijk]% van de bellers het gesprek niet voortzet. 24. Bij van 7 januari 2009 heeft KPN het college geïnformeerd dat zij aan de last voldoet. Bij van 8 januari 2009 heeft een medewerker van het college bevestigd dat KPN binnen de begunstigingstermijn aan de last heeft voldaan en dat er geen dwangsommen zijn verbeurd. 25. Bij brief van 31 maart 2009 heeft het college nadere informatie gevraagd over de door een van de marktpartijen ingenomen stelling dat na de tariefmelding [Vertrouwelijk]% van de bellers het gesprek niet voortzet. Tevens heeft deze marktpartij een mail overgelegd met als bijlage een excelsheet waarin is aangegeven hoeveel procent van de bellers na invoering van de tariefmelding ophangt. 26. KPN bij brief van 14 april 2009 aangegeven dat zij van 1 oktober 2008 tot 7 januari 2009 voorafgaand aan oproepen naar betaalde informatienummers vanaf een mobiele prepaid aansluiting de volgende meldtekst hanteerde: Dit informatienummer kost X eurocent* [met een maximum van X euro**]. Daarnaast worden er kosten gerekend voor het gebruik van uw mobiele telefoon. Deze kosten kunt u vinden op de website van uw mobiele aanbieder. * Hierbij werd het relevante tarief en de meeteenheid (per minuut of per gesprek) genoemd. ** Hierbij werd het maximumtarief genoemd, indien van toepassing. Indien geen maximumtarief werd toegepast, werd het stuk tussen vierkante haken weggelaten. 27. Uit het voorgaande randnummer blijkt dat KPN in de periode 1 oktober 2008 tot 7 januari 2009 voorafgaand aan oproepen naar betaalde informatienummers vanaf een mobiele prepaid aansluiting niet het integrale tarief meldde. In het antwoord geeft KPN verder aan dat zij haar prepaid abonnees voor het bellen naar betaalde informatienummers een integraal tarief van 1,30 per minuut in rekening bracht. 28. KPN heeft in voornoemde brief aangegeven dat zij sinds 7 januari 2009 voorafgaand aan oproepen naar betaalde informatienummers de volgende meldtekst hanteert: 6

7 De kosten voor dit gesprek zijn 1,30 per minuut [, met een maximum van 65]. Het tarief dat in het volgende bericht genoemd wordt, is voor u niet van toepassing. Voor meer informatie kijk op kpn.com." 29. KPN heeft in voornoemde brief aangegeven dat de in het vorige randnummer weergegeven meldtekst wordt gevolgd door de volgende standaard meldtekst: Dit informatienummer kost X eurocent* [met een maximum van X euro**]. Daarnaast worden er kosten gerekend voor het gebruik van uw mobiele telefoon. Deze kosten kunt u vinden op de website van uw mobiele aanbieder. * Hierbij wordt het relevante tarief en de meeteenheid (per minuut of per gesprek) genoemd. ** Hierbij wordt het maximumtarief genoemd, indien van toepassing. Indien geen maximumtarief wordt toegepast, wordt het stuk tussen vierkante haken weggelaten. 30. In haar antwoord op de informatievordering heeft KPN tevens de volgende gegevens overgelegd: Periode 7 december 2007 t/m 7 januari december 2008 t/m 7 januari januari 2008 t/m 8 februari januari 2009 t/m 8 februari 2009 Geslaagde + niet geslaagde oproepen Geslaagde oproepen Inkomsten Niet bekend [Vertrouwelijk] [Vertrouwelijk] Niet bekend [Vertrouwelijk] [Vertrouwelijk] Niet bekend [Vertrouwelijk] [Vertrouwelijk] Niet bekend [Vertrouwelijk] [Vertrouwelijk] 31. Naar aanleiding van het signaal van diverse partijen om duidelijkheid te verschaffen over de handhaving van de verplichting van artikel 3.2a Rude gedurende de periode 1 juli tot en met 2 oktober 2008, heeft het college bij brief van 7 mei 2009 belanghebbende partijen geïnformeerd dat hij overtredingen van artikel 3.2a Rude in voornoemde periode niet zal handhaven. De reden hiervoor is dat de norm van artikel 3.2a, eerste lid, onder a, Rude, vóór de brief van het college van 2 oktober 2008 niet duidelijk was. 32. Bij brief van 8 oktober 2009 heeft KPN gesteld dat uit de van de mede-opsteller van het rapport volgt dat onduidelijk is en dat ook voor haar onduidelijk is van wie de informatie afkomstig is die door een marktpartij aan het college is gezonden. KPN verzoekt dan ook om deze informatie buiten beschouwing te laten, mede omdat de context van de informatie onduidelijk is en de informatie de daaraan verbonden conclusie dat [Vertrouwelijk]% van de bellers na de wijziging van de tariefmelding ophangt niet kan dragen. 7

8 5 Juridisch kader 5.1 Ten aanzien van de overtreding 33. Van 1 augustus 2006 tot 1 juli 2008 luidde artikel 3.2a, eerste lid, onder a, Rude : Een aanbieder van een openbare elektronische communicatiedienst die eindgebruikers toegang verschaft tot nummers uit de reeksen 0900, 0906, 0909 of 18 uit het Nummerplan telefoon- en ISDN-diensten, en waarvan de tarieven door die aanbieder bij de consument in rekening worden gebracht, draagt er zorg voor dat voorafgaand aan een oproep worden vermeld: a) het tarief per minuut of per oproep, met, indien dit van toepassing is, de vermelding dat het genoemde tarief exclusief een aanvullend verkeerstarief is ( ). 34. Sinds 1 juli 2008 luidt artikel 3.2a, eerste lid, onder a, Rude: Een aanbieder van een openbare elektronische communicatiedienst die eindgebruikers toegang verschaft tot nummers uit de reeksen 0900, 0906, 0909 of 18 uit het Nummerplan telefoon- en ISDN-diensten waarvan de tarieven door die aanbieder bij de consument in rekening worden gebracht, draagt er zorg voor dat voorafgaand aan een oproep worden vermeld: a. het tarief, exclusief verkeerstarief, per minuut of per oproep, met de vermelding dat het genoemde tarief exclusief een verkeerstarief is, dan wel het tarief, inclusief verkeerstarief, per minuut of per oproep ( ). 35. Artikel 3.2e Rude luidt: Indien in een vermelding als bedoeld in artikel 3.2a, eerste, ( ) lid ( )wordt vermeld dat het tarief exclusief een verkeerstarief is, gaat de vermelding vergezeld van: a. dat verkeerstarief, of b. indien de aanbieder dat verkeerstarief via andere weg bekend heeft gemaakt, de relevante informatie over dat verkeerstarief. 5.2 Ten aanzien van de bevoegdheid 36. Artikel 15.1, derde lid, Tw luidt: Met het toezicht op de naleving van het bepaalde bij of krachtens andere bepalingen van deze wet dan bedoeld in het eerste en tweede lid zijn belast de bij besluit van het college aangewezen ambtenaren. 37. Artikel 15.8, eerste lid, Tw luidt, voor zover relevant: Indien een ambtenaar als bedoeld in artikel 15.1, ( ) derde lid, vaststelt dat een overtreding is begaan, maakt hij daarvan een rapport op. 38. Artikel 15.4, vierde lid, Tw luidt, voor zover relevant: Ingeval van overtreding van bij of krachtens de in artikel 15.1, derde lid, bedoelde voorschriften ( ), kan het college aan de overtreder een boete opleggen van ten hoogste

9 39. Artikel 15.4, vijfde lid, Tw luidt: De hoogte van de boete wordt in ieder geval afgestemd op de ernst en de duur van de overtreding alsmede op de mate waarin de overtreder daarvan een verwijt kan worden gemaakt. 6 Zienswijze van KPN 40. De zienswijze van KPN op het onderzoeksrapport kan als volgt worden samengevat: 41. KPN stelt voorop dat van een overtreding van artikel 3.2a Rude nooit sprake is geweest. Zij voert aan dat dat artikel twee mogelijkheden biedt om de melding over de kosten van het gesprek in te richten. Volgens haar voldeed de melding die werd gehanteerd voorafgaand aan 7 januari 2009 aan de in artikel 3.2a Rude als eerst genoemde mogelijkheid van vermelding van het tarief, exclusief verkeerstarief, per minuut of per oproep, met de vermelding dat het genoemde tarief exclusief een verkeerstarief is. Voorts voldeed die melding volgens KPN aan het bepaalde in artikel 3.2e, sub b, Rude aangezien in de melding de relevante informatie over het verkeerstarief is vermeld die KPN via andere weg bekend heeft gemaakt. 42. KPN stelt voorts dat het opleggen van een boete onbehoorlijk is. Zij wijst er daarbij op dat zij met het college was overeengekomen om het bezwaar tegen de last onder dwangsom en het verzoek om voorlopige voorziening in te trekken indien het college een langere begunstigingstermijn zou bieden. KPN stelt dat zij er dan ook vanuit mocht gaan dat de kwestie daarmee was afgehandeld. Als zij zou hebben geweten dat het college een half jaar later alsnog een boeteprocedure zou beginnen, dan had zij het bezwaar en het verzoek om het treffen van een voorlopige voorziening niet ingetrokken. 43. KPN stelt verder dat het opleggen van een boete voor de periode van 2 oktober 2008 tot 7 januari 2009 onredelijk is. Zij voert daartoe aan dat zij eerst vanaf 2 oktober 2008 op de hoogte was van de interpretatie van het college van artikel 3.2a Rude. Vervolgens is er in de periode tussen 2 oktober 2008 en 12 november 2008 contact geweest tussen KPN en het college over de wijze waarop zou kunnen worden voldaan aan artikel 3.2a Rude. De last zoals die in de vooraankondiging daarvan was geformuleerd was technisch niet uitvoerbaar, hetgeen KPN in haar zienswijze heeft aangevoerd. Naar aanleiding daarvan heeft het college de formulering daarvan in het besluit van 21 november 2008 aangepast. Daarmee staat volgens KPN vast dat zij tot 21 november 2008 niet kon weten op welke wijze zij aan artikel 3.2a Rude kon voldoen. Verder is in het besluit van die datum een begunstigingstermijn gegeven tot 19 december 2008, die later is verlengd tot 9 januari Daarmee heeft het college volgens KPN erkend dat het technisch niet mogelijk was om voor 9 januari 2009, althans voor 19 december 2008 aan de last te voldoen. 44. KPN stelt met betrekking tot de ernst van de overtreding dat niet is aangetoond dat consumenten door de gebruikte tariefmelding geen weloverwogen keuze hebben kunnen maken. Verder zijn 9

10 eventuele gevolgen van de tariefmelding voor de concurrentieverhoudingen volgens KPN niet relevant nu met de Rude waarborgen voor de consument worden gegeven en geen regulering van concurrentieverhoudingen is beoogd. Overigens is volgens KPN niet aangetoond dat zij voordeel zou hebben behaald door de gebruikte tariefmelding, omdat niet is aangetoond dat consumenten zouden hebben opgehangen bij vermelding van het integrale tarief. De bewering van een marktpartij dat [Vertrouwelijk]% van de bellers sinds de wijziging van de tariefmelding ophangt is niet aannemelijk gemaakt en moet buiten beschouwing blijven. Verder is in het boeterapport volgens KPN ten onrechte uitgegaan van omzetgegevens. 45. KPN voert met betrekking tot de verwijtbaarheid van de overtreding aan dat zij zich steeds volledig heeft ingezet om te voldoen aan de interpretatie van het college van artikel 3.2a Rude. Zij wijst er in dit verband op dat zij heeft voldaan aan haar verplichtingen in het kader van het Compliance Handvest. Verder wijst zij erop dat zij al voor het verstrijken van de uiteindelijke begunstigingstermijn aan de last heeft voldaan. KPN bestrijdt dan ook dat zij de overtreding zeer bewust in stand heeft gehouden. 7 Overwegingen van het college 7.1 Overtreding 46. De tariefmelding die artikel 3.2a Rude eist kan op twee manieren worden gedaan: (1) het tarief, exclusief verkeerstarief, per minuut of per oproep wordt vermeld met vermelding dat het genoemde tarief exclusief verkeerstarief is, dan wel (2) het tarief, inclusief verkeerstarief, per minuut of per oproep wordt vermeld. In de toelichting op het Rude (Stcrt. 2008, nr. 110, p. 8) is ten aanzien van de keuze tussen beide mogelijkheden het volgende vermeld: De regeling bewerkstelligt dat voor de consument zoveel mogelijk duidelijkheid ontstaat over de toegepaste tarieven. Uitgangspunt is dat voorafgaand aan de oproep het integrale tarief wordt gemeld dat voor de totale dienstverlening in rekening wordt gebracht bij de beller, dat wil zeggen zowel het (mobiele) verkeerstarief als het tarief dat in rekening wordt gebracht voor de inhoudelijke dienst van de nummergebruiker. Het is bij nummers met een minuuttarief, vanwege de dynamiek van de verkeerstarieven echter technisch en organisatorisch complex om direct voorafgaand aan de oproep informatie te verschaffen over het integrale tarief van een nummer. Een verkeerstarief heeft betrekking op het transport van elektronische signalen over een (mobiel) netwerk waarvan bij die oproep gebruik wordt gemaakt. De hoogte van dit tarief kan per aanbieder en tussen aanbieders variëren. Het verkeerstarief wordt verder niet bepaald door de nummergebruiker maar door aanbieders van openbare (mobiele) elektronische communicatiediensten. Het is daarom nodig om gebruikers van 090x nummers de mogelijkheid te bieden om het tarief te vermelden op grond van de gegevens waarover zij beschikken, waarbij telkens moet worden vermeld dat er ook een verkeerstarief voor de oproep in rekening wordt gebracht. 47. Hieruit volgt dat voor de regelgever het uitgangspunt is dat het integrale tarief wordt vermeld. 10

11 Dit standpunt van de regelgever ligt voor de hand. Met het artikel wordt immers transparantie van verkeerstarieven nagestreefd, waarbij evident is dat het vermelden van een integraal tarief het meeste transparantie biedt. Verder blijkt uit de toelichting dat de mogelijkheid om het tarief uitdrukkelijk exclusief verkeerstarief te vermelden, is gegeven in verband met de dynamiek van de verkeerstarieven waardoor het bij nummers met een minuuttarief technisch en organisatorisch complex is om voorafgaand aan het gesprek een integraal tarief te vermelden. 48. KPN gebruikte voor prepaid abonnees tot 7 januari 2009 een meldtekst die was gebaseerd op de in artikel 3.2a Rude als eerste vermelde mogelijkheid. In praktijk hanteerde KPN echter een vast integraal tarief van 1,30 per minuut. Dat tarief bestond uit het tarief voor de dienst en een overig tariefdeel. Deze meldtekst voldeed niet aan artikel 3.2a Rude. 49. Om te beginnen hanteerde KPN geen verkeerstarief. Weliswaar noemt zij het deel van het integrale tarief dat resteerde na aftrek van het tarief voor de dienst het verkeerstarief, maar die benaming acht het college onjuist. Zoals is vermeld in het hiervoor vermelde deel van de toelichting op het Rude, heeft het verkeerstarief betrekking op het transport van elektronische signalen over een (mobiel) netwerk waarvan bij die oproep gebruik wordt gemaakt. De hoogte van het verkeerstarief kan per aanbieder en tussen aanbieders variëren. Het deel van het integrale tarief dat KPN bestempelt als verkeerstarief varieert echter per nummer. Hoe hoger het tarief voor de dienst, hoe lager het verkeerstarief en andersom. Daarbij is van belang dat KPN het tarief voor de dienst geheel dient af te dragen aan de aanbieder van die dienst. Er is dus geen (omgekeerd) verband tussen de inhoud van de dienst of de hoogte van het tarief daarvan en de hoogte van het verkeerstarief. Eindgebruikers kregen slechts te horen dat er kosten in rekening werden gebracht voor het gebruik van de mobiele telefoon. Uit die melding konden zij echter niet afleiden dat er tussen verschillende nummers (grote) verschillen bestonden in de hoogte van de kosten van het gebruik van de mobiele telefoon. Daardoor wekte de melding de indruk dat de hoogte van het tarief van de dienst bepalend was voor de hoogte van de totale kosten, terwijl de totale kosten in werkelijkheid in alle gevallen even hoog waren. Een eindgebruiker die even lang met twee verschillende informatienummers belde waarvan het contenttarief van het ene nummer 0,60 per minuut bedroeg en het contenttarief van het andere nummer 0,30 per minuut bedroeg, zal als gevolg van de door KPN gebruikte melding in de veronderstelling zijn geweest dat de totale kosten van het bellen van het tweede nummer lager zijn dan de totale kosten van het bellen van het eerste nummer. In werkelijkheid waren de kosten echter even hoog, omdat KPN een vast tarief van 1,30 per minuut rekende. 50. Dat eindgebruikers hiervan op de hoogte konden zijn door op de website van KPN te kijken, doet er niet aan af dat de melding eindgebruikers op het verkeerde been kon zetten. Voor eindgebruikers bestond er immers geen aanleiding om het verkeerstarief op de website na te gaan omdat uit de melding volgde dat het tarief van de dienst bepalend was voor de hoogte van de totale kosten. De melding was daarmee niet in overeenstemming met de samenstelling van het tarief dat daadwerkelijk in rekening werd gebracht. Dat bestond immers uit (1) het tarief voor de dienst, (2) de kosten van het gebruik van de mobiele telefoon en (3) een tariefdeel dat het geheel 11

12 aanvult tot 1,30 per minuut. Zoals KPN tijdens de hoorzitting terecht naar voren heeft gebracht staat het haar vrij om een op die wijze samengesteld integraal tarief in rekening te brengen. De tariefmelding dient daarmee dan echter wel overeen te stemmen. Bij discrepantie tussen de meldtekst en het feitelijk gehanteerde tarief, wordt immers geen transparantie geboden maar kunnen eindgebruikers op het verkeerde been worden gezet. Dat in artikel 3.2a Rude niet is bepaald dat de melding in overeenstemming moet zijn met de werkelijke wijze van tarifering, betekent niet dat die plicht niet in dat artikel ligt besloten. Die vanzelfsprekende plicht moet redelijkerwijs worden geacht besloten te liggen in die bepaling. 51. In de tweede plaats voldeed de melding niet aan doel en strekking van artikel 3.2a Rude. Die bestaan er immers uit zo veel mogelijk transparantie aan de eindgebruikers te bieden. Met de inwerkingtreding op 1 juli 2008 van het gewijzigde Rude werd dit nog eens onderstreept aangezien de transparantieplicht daarin nog eens werd aangescherpt. Aangezien KPN een vast integraal tarief hanteerde, had zij dit met het oog daarop moeten melden. Het college heeft KPN daar bovendien uitdrukkelijk op gewezen; in ieder geval in de brief van 2 oktober 2008, maar ook in de daaropvolgende correspondentie. Er bestond voor KPN bovendien geen aanleiding om gebruik te maken van de mogelijkheid om het tarief uitdrukkelijk exclusief verkeerstarief te vermelden. Er bestond voor haar immers geen onzekerheid over de hoogte van het integrale tarief dat zij zelf had vastgesteld op 1,30 per minuut. Dat de tariefmelding in de praktijk niet door haar werd gedaan maar door de gebruiker van het nummer, doet daar niet aan af nu de verplichting van artikel 3.2a, eerste lid, Rude op haar rust. Indien de nummergebruiker geen adequate melding kon geven, had zij ervoor kunnen kiezen, zoals zij thans heeft gedaan, om de melding zelf te doen. Door dat niet te doen heeft zij niet voorafgaand aan het gesprek uitdrukkelijk hoeven te vermelden dat zij in alle gevallen een tarief van 1,30 per minuut in rekening brengt. 52. KPN heeft in het kader van het compliance handvest een potentiële overtreding en een interpretatieverschil gemeld aan het college. 6 KPN heeft daarbij gehandeld volgens de afspraken in het compliance handvest. KPN heeft in de hoorzitting duidelijk en gemotiveerd aangegeven dat de feitelijke omstandigheden waaronder de eerste melding is gedaan, anders waren dan die waaronder de tweede melding is gedaan. De tariefmelding is immers in de tussentijd aangepast. Dit aspect speelt dan ook geen verdere rol in de overwegingen van het college in dit geval. 8 Boete 8.1 Boetebeleidsregels 53. Het college heeft in 2008 de Boetebeleidsregels OPTA (hierna: boetebeleidsregels) gepubliceerd 7, waarin hij aangeeft hoe hij met toepassing van artikel 15.4, vijfde lid, Tw de hoogte van een boete bepaalt. Volgens deze boetebeleidsregels stelt het college de ernst van de overtreding vast door de zwaarte van de overtreding te bezien in samenhang met de economische context waarin deze 6 Vermeld in randnummers 6 en Boetebeleidsregels OPTA, Stcrt. nr. 50, 12 maart 2008, p

13 heeft plaatsgevonden. Dit leidt tot een boetecategorie met daarbij een bandbreedte voor de hoogte van de op te leggen boete. Het college bepaalt de uiteindelijke hoogte van de boete binnen deze bandbreedte door de duur van de overtreding en de verwijtbaarheid van de overtreder in aanmerking te nemen. Het boetebedrag kan door het college naar boven of beneden worden bijgesteld door boeteverhogende of boeteverlagende omstandigheden. 54. Zoals vermeld in de boetebeleidsregels dient de boete, behalve te worden afgestemd op de concrete omstandigheden van het geval (maatwerk), ook bij te dragen aan een doeltreffende toepassing van de Telecommunicatiewet. Als algemene maatstaf daarbij geldt dat de hoogte van de boete in ieder geval zodanig dient te zijn dat deze de overtreder weerhoudt van nieuwe overtredingen (speciale preventie) en ook in algemene termen een afschrikkende werking heeft (generale preventie). 55. Het college stelt in het navolgende in paragraaf 8.2 de ernst van de overtreding vast en bepaalt vervolgens in paragraaf 8.3 de hoogte van de boete. In paragraaf 8.4 bekijkt het college of er boeteverhogende of verlagende omstandigheden zijn. 8.2 Ernst van de overtreding 56. Volgens de boetebeleidsregels wordt de ernst van de overtreding bepaald door de zwaarte van de overtreding in abstracto in samenhang met de economische context van het concrete geval waarin deze overtreding heeft plaatsgevonden. Zwaarte van de overtreding 57. Het Rude en artikel 3.2a daarvan zijn gebaseerd op artikel 7.3 Tw. Dit artikel delegeert aan de minister de bevoegdheid regels te stellen voor aanbieders van openbare telefoondiensten over onder andere de bekendmaking van informatie over de geldende tarieven en de voorwaarden met betrekking tot de toegang en het gebruik van telefoondiensten. Het college overweegt dat transparantie van tarieven van groot belang is voor de bescherming van belangen van eindgebruikers van telefoondiensten. Verder overweegt het college dat deze tarieftransparantie een relatief eenvoudige verplichting inhoudt voor aanbieders, immers, het gaat enkel om voorlichting. Ten derde overweegt het college dat (bewust) intransparant gehouden tarieven de winstmarge van aanbieders kan vergroten ten koste van eindgebruikers en dat aanbieders daarom motieven kunnen hebben om hun tarieven niet transparant te vermelden. Volgens de boetebeleidsregels worden overtredingen als zwaar aangemerkt als deze overtredingen de belangen van de eindgebruiker schaden, maar niet in die (aanzienlijke) mate dat deze overtredingen als zeer zwaar kunnen worden aangemerkt. Het college acht de belangen van eindgebruikers niet in aanzienlijke mate geschaad. Het college merkt daarom overtredingen van de tarieftransparantieverplichting in artikel 7.3 Tw in abstracto aan als zware overtredingen. Economische context 58. Het wederrechtelijk verkregen voordeel van KPN wordt in het rapport in randnummers 59 tot en met 63 omschreven. Uit de berekening in randnummer 62 blijkt dat een [Vertrouwelijk]% afname van de oproepen waarneembaar was na invoering van de aangepaste tariefmelding. KPN heeft 13

14 tijdens de hoorzitting van 1 oktober 2009 naar voren gebracht dat uit deze cijfers niet eenduidig blijkt dat deze afname alleen het gevolg is van de tariefmelding. Het college oordeelt dat de gebruikte cijfers, afkomstig van KPN, een goede basis vormen om een berekening te maken omtrent de afname van het aantal oproepen. Het college acht het echter op grond van die cijfers niet zonder meer aannemelijk dat de afname van [Vertrouwelijk]% in het aantal bellers die daaruit blijkt, volledig wordt veroorzaakt door de aangepaste tariefmelding. Het college ziet het berekende voordeel van [Vertrouwelijk] per maand dan ook als maximum, maar kan de schade op grond van de voorhanden gegevens niet specifieker bepalen. In dat verband merkt het college op dat de informatie die door een marktpartij is overgelegd buiten beschouwing is gelaten, omdat de herkomst en context van deze informatie onduidelijk is. 59. KPN heeft tijdens de hoorzitting op 1 oktober 2009 aangevoerd dat de inkomsten niet als winst mogen worden beschouwd, waarmee de inkomsten voor KPN vele malen lager uit zouden vallen. Het college oordeelt in dit geval dat het wederrechtelijk verkregen voordeel niet uitgelegd dient te worden vanuit de positie van KPN, maar vanuit de positie van de consument. Het geleden nadeel voor consumenten, oftewel de maatschappelijke schade, is naar oordeel van het college maximaal [Vertrouwelijk] geweest per maand dat de tariefmelding niet aangepast was. Conclusie met betrekking tot de ernst van de overtreding 60. Het college heeft de overtreding hiervoor in beginsel als zwaar aangemerkt. De eindgebruikersbelangen zijn door de overtreding geschaad. Eindgebruikers zijn immers onvolledig voorgelicht en daarmee op het verkeerde been gezet. Aangezien in het kader van de economische context van de overtreding slechts de maximale omvang van de schade kan worden vastgesteld, is de omvang van de schade voor het college onvoldoende komen vast te staan om de overtreding als ernstig aan te kunnen merken. Gelet hierop bestaat er aanleiding de overtreding als minder ernstig aan te merken. Volgens de boetebeleidsregels past hierbij een boetebedrag van maximaal Hoogte van de boete 61. Volgens de boetebeleidsregels wordt de hoogte van de boete binnen de bandbreedte van de boetecategorie bepaald door de duur van de overtreding en de verwijtbaarheid van de overtreder. Duur van de overtreding 62. KPN was vanaf de inwerkingtreding van het gewijzigde Rude op 1 juli 2008 op de hoogte van het aangescherpte doel en de strekking van artikel 3.2a Rude. Zij had dan ook vanaf die datum kunnen en moeten begrijpen dat indien zij een integraal tarief hanteert dat zij dat tarief dient te melden. Voorts had zij in ieder geval vanaf die datum moeten begrijpen dat de inhoud van de melding in overeenstemming diende te zijn met de feitelijke wijze van tarifering. De overtreding is beëindigd op 7 januari De duur van de overtreding is daarmee vast te stellen op 6 maanden en 6 dagen. 63. Het college heeft de marktpartijen bij brief van 7 mei 2009 laten weten dat niet handhavend zal worden opgetreden tegen overtreding van artikel 3.2a Rude in de periode vóór 2 oktober

15 Gelet hierop zal het college het deel van de overtreding in de periode van 1 juli 2008 tot 2 oktober 2008 buiten beschouwing laten, zodat de in aanmerking te nemen periode 3 maanden en 5 dagen is. Verwijtbaarheid van de overtreding 64. De discrepantie die bestond tussen de opbouw van het tarief zoals die in de tariefmelding werd gegeven en de opbouw van het tarief zoals dat feitelijk werd gerekend, kan KPN worden verweten. Dat de melding overeen dient te stemmen met de werkelijkheid is zo vanzelfsprekend dat KPN zich niet kan verweren met een verwijzing naar de onduidelijkheid die bestond na inwerkingtreding van het gewijzigde artikel 3.2a Rude en de wijze waarop dat in technische zin zou moeten worden geïmplementeerd. Ook voorafgaand aan de inwerkingtreding van het gewijzigde Rude was de melding van KPN immers al niet in overeenstemming met de werkelijke opbouw van het tarief. Met de inwerkingtreding van het gewijzigde 3.2a Rude is KPN er nog eens, eigenlijk ten overvloede, op gewezen dat de tariefmelding zoveel mogelijk inzicht dient te geven in de totale kosten van het gesprek en dat, indien mogelijk, het integrale tarief dient te worden gemeld. Het college ziet in hetgeen in het kader van het overleg tussen hem en KPN heeft plaatsgevonden dan ook geen aanleiding om van een verminderde verwijtbaarheid uit te gaan. Dat KPN steeds volledig zou hebben meegewerkt, laat onverlet dat een onvolledige melding in stand werd gehouden. De vereiste implementatie is er eerst gekomen nadat het college een last onder dwangsom had opgelegd. 65. Het feit dat het college de begunstigingstermijn heeft verlengd waarna KPN het bezwaar tegen de last onder dwangsom en het verzoek om het treffen van een voorlopige voorziening heeft ingetrokken, betekent niet dat het college thans geen boete meer zou kunnen opleggen. Door het verlengen van de begunstigingstermijn heeft het college een praktische oplossing gekozen in verband met de feestdagen en is het college aan KPN tegemoet gekomen. KPN kon hieraan dan ook geen gerechtvaardigd vertrouwen ontlenen dat het college geen boete meer zou opleggen. Voorts is een last onder dwangsom gericht op beëindiging van een overtreding en derhalve gericht op de toekomst, terwijl een boete is gericht op bestraffing van een overtreding in het verleden. Beide maatregelen zijn dan ook verschillend van aard, zodat (deel)besluiten in het kader van het ene type maatregel niet zonder meer doorwerken in (deel)besluiten in het kader van het andere type maatregel. Overigens merkt het college op dat het feit dat hij bereid is met KPN mee te denken over de wijze waarop een wettelijke bepaling in praktische zin zou kunnen worden geïmplementeerd, niet betekent dat KPN ontslagen is van de verplichting aan die bepaling te voldoen. Dit heeft dan ook geen invloed op de verwijtbaarheid of de duur van de overtreding. Conclusie 66. Het college acht de hiervoor vastgestelde overtreding van artikel 3.2a Rude minder ernstig. Het college stelt verder vast dat het gedrag van KPN verwijtbaar is. Het college neemt evenwel in aanmerking dat hij heeft toegezegd niet handhavend op te treden tegen overtreding van artikel 3.2a Rude in de periode vóór 2 oktober De in aanmerking te nemen periode bedraagt daarmee drie maanden en vijf dagen. Afgezet tegen de periode van vier weken die redelijkerwijs 15

16 was gemoeid met het aanpassen van de systemen, acht het college de in aanmerking te nemen periode niet lang. Op grond van het bovenstaande acht het college een boetebedrag van passend. 67. Het college is van oordeel dat er voldoende afschrikkende werking van dit bedrag uitgaat om KPN ervan te weerhouden opnieuw een onvolledige en misleidende tariefmelding te hanteren. Tegelijkertijd is het college van oordeel dat van de hoogte van het bedrag een generaal preventieve werking uitgaat, waardoor ook andere netwerkaanbieders kunnen zien dat het college de transparantie en betrouwbaarheid van tariefmeldingen van groot belang acht. 8.4 Boeteverlagende of -verhogende omstandigheden 68. Het college kan bij de vaststelling van de boete boeteverhogende of boeteverlagende omstandigheden betrekken. De toepasselijkheid van een boeteverhogende of verlagende omstandigheid kan leiden tot overschrijding van de bandbreedte van de toepasselijke boetecategorie in geval onverkorte handhaving van de boetemaxima onvoldoende recht doet aan het gewicht van de betrokken omstandigheid. 69. Het college ziet geen boeteverhogende of verlagende omstandigheden die aanleiding geven om af te wijken van het bovengenoemde boetebedrag. 16

17 9 Dictum 70. Het college van de Onafhankelijke Post en Telecommunicatie Autoriteit: a) stelt vast dat de gedragingen van Koninklijke KPN N.V., zoals beschreven in het onderhavige besluit een overtreding vormt van artikel 3.2a, eerste lid, onder a, van de Regeling universele dienstverlening en eindgebruikersbelangen; b) rekent de onder a) bedoelde overtredingen toe aan de rechtspersoon Koninklijke KPN N.V., statutair gevestigd te Den Haag; c) legt wegens de onder a) bedoelde overtredingen aan de rechtspersoon Koninklijke KPN N.V. een boete op van Deze beschikking is gericht tot de rechtspersoon Koninklijke KPN N.V., statutair gevestigd te Den Haag. 72. De hierboven in randnummer 70 vastgestelde boete dient overeenkomstig het bepaalde in artikel 15.13, eerste lid, Tw te worden betaald binnen zes weken na in werking treden van de beschikking waarbij de boete is opgelegd. Na het verstrijken van bovengenoemde termijn wordt, overeenkomstig artikel Tw, tweede lid, Tw, deze boete vermeerderd met de wettelijke rente. HET COLLEGE VAN DE ONAFHANKELIJKE POST EN TELECOMMUNICATIE AUTORITEIT, namens het college, w.g. mr. C.A. Fonteijn, voorzitter Belanghebbenden die zich met dit besluit niet kunnen verenigen, kunnen binnen zes weken na de dag waarop dit besluit is bekendgemaakt, bezwaar maken bij het College van de OPTA. Het postadres is: Het College van de OPTA Postbus LK Den Haag Het bezwaarschrift moet zijn ondertekend en moet ten minste de naam en het adres van de indiener, de dagtekening en een omschrijving van het besluit waartegen het bezwaar is gericht bevatten. Voorts moet het bezwaarschrift de gronden van het bezwaar bevatten. Het college wijst u op de mogelijkheid die de Algemene wet bestuursrecht de indiener van een bezwaarschrift biedt, om in dat geschrift het college te verzoeken de bezwaarschriftenfase over te slaan. Indien het college uw verzoek inwilligt, zal uw bezwaarschrift worden doorgezonden naar de rechtbank en daar als beroepschrift worden behandeld. De procedure kan daardoor worden verkort. Indien het college uw verzoek niet inwilligt, staat tegen deze beslissing geen beroep open en zal uw bezwaarschrift door het college worden behandeld. 17