Boekverslag Nederlands Karel ende Elegast door Onbekend

Transcriptie

1 Boekverslag Nederlands Karel ende Elegast door Onbekend Boekverslag door Myrthe 2860 woorden 30 november ,3 3 keer beoordeeld Auteur Genre Onbekend Middeleeuws verhaal Eerste uitgave 1250 Vak Methode Nederlands Nieuw Nederlands Onbekend Lanseloet van Denemarken 15 e eeuw Pagina 1 van 9

2 Pagina 2 van 9

3 Yrsa Bakker 3 November 2017 Esther Dikkers Voor- en achteraf 1. Amara en ik zochten middeleeuwse boeken op en toen kwamen we uit bij Lanseloet van Denemarken, we hadden vanaf het begin al vastgesteld dat ons verhaal een ridderliteratuur moest zijn en zo zijn we er ongeveer bij gekomen. 2. Ik wist vrij weinig van het boek voordat ik het las, eigenlijk wist ik alleen dat Lancelot een ridder was. 3. Bij de titel denk ik niet veel, het gaat over iemand die Lanseloet heet en uit Denemarken komt. 4. De versie van het boek die ik las had geen achterflap. 5. In de proloog werd een korte samenvatting gegeven en daardoor kreeg ik de enige verwachtingen die ik voor het echte verhaal had. Ik had het boek iets dramatischer verwacht; als je gewoon de samenvatting leest klinkt het alsof er steeds iets gebeurt, maar de waarheid is dat er vaak langdradige monologen zijn en het niet heel spannend is. 6. Ik had in het begin erg veel moeite met het oud Nederlands, soms werd één woord vertaald maar daar bleef het ook bij. In het begin had ik daardoor ook vrij weinig zin om door te lezen, maar naar ongeveer het tweede tafereel had ik er eigenlijk geen last meer van. 7. De sterke kanten van het boek vond ik het moraal, het feit dat een boek uit de middeleeuwen mensen op het hart drukt om ook tegen vrouwen respectvol om te gaan vind ik eigenlijk heel bijzonder. De typische verhalen over de middeleeuwen gaan vaak over wat voor vreselijke tijd het was, zeker voor vrouwen, homoseksuelen ect. En dat dit daar zo averechts op werkt vind ik heel erg geruststellend. 8. Een zwak kant van het boek vind ik de schrijfstijl. Ik denk dat het voor de moderne lezer, persoonlijk, te eentonig en op sommige momenten echt saai is. Er zit vrij weinig spanning in, wat het niet beter maakt. Samenvatting; boek gaat over Lanseloet, adellijk bloed, Sanderijn, fijn, Maar die niet van hoge afkomst is, op een echtelijke verbintenis. haar hart voor hem gereserveerd, het was verkeerd. En ze wou niet haar maagdelijkheid weggeven, leven. Het Een man van Die hield van de jonkvrouw Een vrouwe zo Dus er was geen kans En ook al had zij Zij wist Om verder zonder eer te Pagina 3 van 9

4 Zijn moeder verzon een sluwheid; Lanseloet kreeg één nacht met de meid, Om haar daarna het einde van de relatie te vertellen, En zijn arme moeder niet langer te kwellen. Hij wou haar zo graag en vertelde wat zijn moeder wou horen, En Sanderijn die was hopeloos verloren. Ze rende weg en kwam na dagen bij een waterwel, Een ridder zag haar en hij was vrijgezel, zijn vrouw nemen, als zijn bruid claimen. Sanderijn stemde hiermee in, werden een gelukkig gezin. Lanseloet berouwde echter elke minuut van zijn daad, Ik ben haar nu vergoed kwijt dacht hij kwaad, Reinout om haar op te sporen, hij was verloren. Het duurde wel langer dan een jaar, Maar eindelijk vond Reinout haar. gelukkig en weigerde mee te komen, liefde voor Lanseloet was haar allang ontnomen. Hij wou haar als Haar En ze Hij vroeg zijn Kamerling Te vinden wat Ze was echter De Toen Reinout terugkeerde bij de adelman, plan; blies, zijn verlies. Had hij al een Hij zal vertellen dat Sanderijn geen adem meer Anders zou Lanseloet nooit vrede hebben met Maar ook nu sterft hij van verdriet, En dat is het einde van dit tragisch liefdeslied. (260 woorden) Autobiografie Van de schrijver is niks bekend, omdat deze anoniem is gebleven. Titel verklaring Pagina 4 van 9

5 De titel van Lanseloet van Denemarken is makkelijk te verklaren, de hoofdpersoon heet Lanseloet en hij komt uit Denemarken. Ik kon geen passage vinden waar de titel echt in werd besproken Verboden liefde Ik heb voor deze titel gekozen omdat het meer zou aanspreken tot mensen uit deze tijd, en het geeft goed inzicht in het verhaal, meer dan de oorspronkelijke titel. 4. Hoe hi wert minnende ene joncfrou Hoe hij de vrouw beminde Die met sijnder moeder bij diende Die bij zijn moeder werkte. 5. Een eigen weg Lanseloet ghien siet mi nemmermee; Ic wille gaen dolen in dit forest. Lanseloet jij zit mij niet meer; Ik wil gaan dwalen in dit bos Er was geen ondertitel Er was geen opdracht Er was geen motto Personages 1. Het hoofdpersoon is Lanseloet een typisch ridder figuur, maar zijn personage heeft weinig diepgang. Aangezien het een toneelstuk is, is het ook moeilijk om als schrijver veel te schrijven over iemands karakter maar het is voor mij als lezer moeilijk om sympathiek te voelen voor iemand die ik niet ken. Lanseloet komt wel een tik egoïstisch op mij over, of misschien iets te impulsief alsof hij niet over de toekomst nadenkt. Hij wist door de normen uit de gezette tijd dat Sanderijn zonder eer zou leven als hij een nacht met haar had en hij haar vervolgens niet trouwde, en toch deed hij het voor zijn eigen belang. O lieve moeder, es dat u wille, Dat ic spreke dese dorper woort? O lieve moeder is dat wat u wilt, Dat ik deze botte woorden spreek? * Vrouwe moeder,doetse mi comen dan. Ic sal doen dat ghi begheert, Al eest datmire herten deert. Moeder, laat haar bij me komen dan. Ik zal doen wat u wilt, Al doet dat mijn hart zeer. Aan de impulsieve kant merk ik dat hij niet nadenkt over de lange termijn. Hij bedenkt niet hoe erg het voor hem zou zijn als hij Sanderijn zou verliezen, een daad die hem later erg verdriet doet. Wat iets is wat hij echt had kunnen voorzien. Ay mi, nu es al mijn vroude een blijf, Die ic op eerde ic ie ghewan, Dat icse niewer vinden en can Die over schone Sanderijn. Ay, nu is al mijn vreugde verdwenen, Die ik op aarde ooit beleefde, Omdat ik nergens vinden kan Die schone Sanderijn. Pagina 5 van 9

6 2. Ik denk niet dat Lanseloet erg is veranderd door het boek, er kan worden gediscussieerd dat de verandering lag aan het feit dat hij besefte wat hij fout had gedaan en dat wou terugdraaien. Maar ook al zou dit een nieuwe diepgang geven aan het karakte, wij merken daar niets van voor dat hij sterft. Over zijn uiterlijk is weinig te zeggen, behalve het feit dat hij een knappe man is. 3. Sanderijn: De relatie met Sanderijn is ingewikkeld, Lanseloet houdt van haar en in mijn interpretatie heeft Sanderijn ook gevoelens voor hem. Maar Sanderijn komt uit een veel lagere stand dan Lanseloet, waardoor hij nooit met haar zou kunnen trouwen. Door de list van zijn moeder heeft Lanseloet één nacht met haar en verteld haar dan dat hij niks meer met haar te maken wilt hebben, waardoor Sanderijn weg loopt uit schaamte. Zijn moeder: Zijn moeder is de antogonist in het verhaal. Zij probeerde de eer van de familie te redden door Sanderijn weg te jagen. Maar dit leidt tot haar zoons dood. Reinout: Reinout is de kamerling van Lanseloet, hij wordt opgedragen om Sanderijn te vinden. Er kan worden gediscussieerd dat hij een hand heeft gehad in Lanseloet zijn dood maar ik vind van niet. Als hij de waarheid had verteld over waarom Sanderijn niet bij hem was, had Lanseloet even goed kunnen sterven van verdriet. 4. De moeilijkheid voor Lanseloet is het feit dat zijn moeder niet wil dat hij met Sanderijn trouwt, zorgend dat hij woorden moet uitspreken die haar uiteindelijk weg jagen. De gevolgen die dit heeft, is dat hij uit hartenpijn haar terug wilt/moet en Reinout op pad stuurt. 5. Ik denk niet dat we kunnen zien in welke zin de gebeurtenissen invloed hebben gehad op Lanseloets zicht op de werkelijkheid. Door zijn vroegtijdige dood is het moeilijk om te zien wat het, behalve verdriet, met hem gedaan heeft. 6. Mijn zicht op Lanseloet; Ik vind dat Lanseloet een aparte manier heeft om met dingen om te gaan, het feit dat hij weet dat dit Sanderijn zou onteren en het toch doet vind ik behoorlijk onsympathiek. Ik denk dat Lanseloet ook had kunnen begrijpen dat Sanderijn was weggelopen voor een rede, als hij echt van haar hield had hij haar verdriet kunnen begrijpen en haar los kunnen laten. Mijn zicht op Sanderijn; Sanderijn komt over als een lief en zacht meisje, ze houdt vast aan haar waarden; Al woudi mi gheven te lone Dusent merct van goude roet, Hoghe baroen, edel ghenoet Nochtan woudic behouden Al wilde u mij een beloning geven Duizend mark van goud roet, Hoge baron, edele prins, Noch dan wil ik me behouden Mijn zicht op de ridder; Ik vind dit een ontzettend sympathiek en lief karakter, ik kan niet uitdrukken wat voor een schande het in deze tijd is om je maagdelijkheid voor het huwelijk te verliezen maar hier ziet hij doorheen. Hij vindt het erg wat er met Sanderijn is gebeurd en wil haar gewoon gelukkig maken, wat ze ook is geworden, en trouwt haar ook na haar schande. Pagina 6 van 9

7 Schone wijf, ic versta u wale. Ene bloeme dat en es niet, En Esser nemmeer toe ghesciet; Dear omme en salic den boem haten, Mooie vrouw, ik begrijp u goed. Een bloem dat is niets, Als er niet meer iets mee gebeurd; Daarom zal ik de bloem niet haten, Noch copene omme laten, Noch te schoon daarom laten (?) Want hi es soe scone ghedaen. Want hij is zo mooi van uiterlijk. 7. Ik denk niet dat dit de juiste vraagstelling is aangezien ik in andere omstandigheden leef, ik zou me sowieso vrij weinig aantrekken van wat mijn ouders ervan vonden als ik écht van haar hield. Maar ik heb me geprobeerd om me te verplaatsen in Lanseloets schoenen. Ik denk niet dat ik voor mijn moeders list zou zijn gevallen, maar ik denk wel dat als het niet anders kon ik zou zijn gestopt met het zien van Sanderijn. Ik zou haar niet willen onteren, en daarom denk ik dat ik haar helemaal had moeten laten gaan. Als ik toch voor mijn moeders list was gevallen, had ik Reinout niet achter haar aan gestuurd maar haar keuze begrepen en gerespecteerd. Gebeurtenissen en Opbouw 1. Lanseloet is een man van adel en is verliefd op Sanderijn een meisje ver onder zijn status, om deze liefde te laten stoppen verzint zijn moeder een list om Sanderijn weg te jagen. Ze laat Lanseloet een nacht met haar hebben en laat hem dan vertellen dat het over is. Als Sanderijn wegloopt uit schaamte ontmoet ze een ridder die met haar trouwt, maar Lanseloet mist haar vreselijk en stuurt zijn kamerling Reinout op pad om haar te vinden. Sanderijn wilt echter niet mee komen en als Reinout aan Lanseloet vertelt dat ze niet terug komt sterft hij. 2. Als toeschouwer, het verhaal is dan ook als toneelstuk geschreven. Op het eind praat Reinout ook direct tegen het publiek. 3. Met het gekozen perspectief zien we het verhaal vanuit alle kanten, we zien wat er met Sanderijn gebeurt iets wat we niet hadden geweten als het vanuit Lanseloets ogen werd verteld. Wat wel een nadeel is, is dat we nooit zien wat er in een karakters gedachte gebeurd. In de monologen wordt verteld wat ze vinden van de situatie en dit wordt ook goed beschreven maar het voelt voor mij niet echt. Ik zou persoonlijk zelf nooit in een soort gelijke monoloog mijn gedachtes vertellen, en ik heb dat nog nooit iemand zien doen in het algemeen. Wat dus een nep gevoel bij mij opbrengt. 4. Het boek bestaat uit een proloog, acht taferelen en een epiloog. 5. Nee, ik heb geen andere verhaallijnen ontdekt die nog niet beschreven zijn. 6. Het verhaal wordt met de gebeurtenissen mee verteld. 7. De tijd loopt vrijwel chronologisch maar ik weet niet de hoeveelheid tijd er in totaal is verstreken, ik denk in de tijd van het begin van het verhaal tot dat Sanderijn weg is ongeveer 2 à 3 dagen. Dan is er nog een jaar verstreken tot Reinout Sanderijn vindt, en ik denk nog is een maand voordat Reinout bij Lanseloet is teruggekeerd. Het jaar dat is verstreken is de enige echte tijdsindicatie dat het boek geeft maar al met al denk ik dat de vertelde tijd ongeveer één jaar en vijf weken is. Er zijn geen flashbacks of flashforwards 8. Ja en nee, ik heb nog nooit een boek gelezen die in taferelen is verteld. Maar aan de kant heb ik logischer wijs al veel boeken gelezen met de zelfde tijdsopbouw, omdat het dus erg chronologisch is verteld. 9. De periode had ook veel te maken met hoe het boek is geschreven, het boek komt uit de 15 e eeuw, dit merk je aan het taalgebruik maar ook aan de acties en denkwijze van de karakters. Als het boek zich in onze tijd zou afspelen was het een heel ander verhaal geweest; bij veel mensen had de stand niet uitgemaakt. Ook zou er tegenwoordig, als het boek zich nog steeds in Denemarken had afgespeeld, vrij weinig commotie zijn gemaakt over maagdelijkheid voor het huwelijk. 10. De verteltijd is 41 bladzijdes. Thematiek 1. Het thema van het boek is liefde tussen verschillende standen dit maakt de schrijver vanaf het begin al duidelijk, nog in de proloog; Nu hoert wat men u spelen sal! Hets van enen ridder prinsipael, Nu hoort u wat men voor u spelen zal! Het gaat over een ridder, Pagina 7 van 9

8 Die minde ene joncfrou noyael, Hovesch van herten ende reine, Maer si was hem te cleine, Van goede ende oec van gheboert, Dies was sijn moeder op hem ghetoerst, Dat hi sine minne soe neder droech. Die beminde een rechtgeschapen jonkvrouw? van hart en ziel, -hovesch = beleefd maar ik zie niet hoe dat past Maar zij was voor hem te laag, Van bezit en van geboorte, Dus was zijn moeder boos op hem, Dat hij beminde buiten zijn stand. Ik denk dat de schrijver vrij duidelijk heeft weten te maken wat voor schande het was om buiten je stand lief te hebben, maar ook hoe intens de liefde kan zijn, om zonder je wederhelft niet te kunnen leven. Ik denk dat door het beschreven verhaal de schrijver het niet veel uitmaakte of de liefde in je stand lag of niet. En ik denk dat de schrijver erg vooruitstrevend was. Voor mij persoonlijk heeft het geen nieuwe gezichtspunten opgeleverd, als we de standen vertalen naar iets van ons heden, zoals homoseksualiteit, liefde tussen andere culturen en dergelijke, denk ik niet dat ik überhaupt veel vooroordelen heb. Ook denk ik niet dat als mensen al tegen soorten liefde zijn iets aan dit boek hebben, ik zie geen rede om te geloven dat mensen door dit boek in bijzonder een andere blik op deze ideeën zullen krijgen. 2. De motieven die ik heb gevonden zijn Standen De standen zijn erg belangrijk in het verhaal, deze maken het hele thema, hoe je het ook went of keert het standen probleem komt altijd terug; of de moeder, Sanderijn of Lanseloet het zelf zegt. Boomgaard Het lijkt of Sanderijn steeds iemand van wie ze houdt of gaat houden bij een boomgaard ontmoet, in het begin als ze met Lanseloet aan het praten is en later als ze met de ridder aan het praten is. Dit was in mijn interpretatie symbolisch voor een nieuwe liefde die groeit Zie Titelverklaring A en F tot en met H, de titel hangt niet in verband met het thema. Het verhaal stopt met de dood van Lanseloet. Maar dan komt er nog het epiloog waarin Reinout als verteller opkomt, hij vertelt dat er een moraal in het boek was; Men moet tegen iedereen beschaafd spreken, zeker tegen vrouwen. En bemin de gene die je lief hebt, anders eindig je nog even tragisch als Lanseloet. Ruimte 1. Het verhaal speelt zich af in Denemarken In het begin was dit voornamelijk in Lanseloets kasteel. Later ook in de bossen als Sanderijn is weggelopen en in haar Pagina 8 van 9

9 nieuwe huis. Er wordt nooit echt duidelijk verteld hoe ver Sanderijn is gegaan, het kan heel dichtbij zijn maar ook mijlenver. Er kan worden gediscussieerd dat het wel erg ver moest zijn omdat Reinout haar anders eerder had gevonden, maar hij had volgens mij ook gewoon op de verkeerde plekken kunnen zoeken. Spanning Er was geen beginvraag Er werd geen gebruik gemaakt van vooruit grijpen Als lezer hadden wij wel meer kennis dat de karakters, maar dit kwam vooral omdat er een korte samenvatting in de proloog werd gegeven. Er werd voor mijn gevoel geen gebruik gemaakt van het afbreken van de verhaallijn, op sommige momenten kon je zeggen dat het eindigde op een cliffhanger; toen Sanderijn wegrende, toen Lanseloet had ingestemd met zijn moeder ect. Maar in mijn ogen moet een cliffhanger je een echte drang geven om verder te lezen, maar dat hadden ze niet echt, per se. 5. Er was door de ruimte aangegeven wat voor genre het zou zijn, door de kastelen en landerijen die beschreven waren wist je dat het een ridderroman zou zijn. 6. Voor mij persoonlijk was er geen drang om verder te lezen en vond ik het geen spannend verhaal. Pagina 9 van 9