Whitepaper aspecifieke lage rugpijn. Martijn Groot, orthopedisch manueel therapeut Daniel Righard, master manueel therapeut i.o.

Transcriptie

1 Whitepaper aspecifieke lage rugpijn Martijn Groot, orthopedisch manueel therapeut Daniel Righard, master manueel therapeut i.o. (co-writer)

2 Inhoud Inleiding De praktijk Het trainingsprogramma De ervaringen van orthopedisch manueel therapeut Martijn Groot en master manueel therapeut i.o. Daniel Righard

3 Inleiding Lage rugpijn is een extreem veel voorkomend probleem in de huidige maatschappij. Lage rugpijn is tevens een belangrijke reden voor werkverzuim en daarmee, naast een groot gezondheidsprobleem, ook een groot economisch probleem. Tussen de 50 en 90% van de volwassenen mensen zullen ooit in hun leven een episode van lage rugpijn doormaken. Jaarlijks is dit ongeveer 20% van de bevolking (Pivacet / Casidy. 2005). Circa 6,8% van de Nederlandse bevolking bezoekt jaarlijks de huisarts vanwege lage rugpijn en 1,4% wordt doorverwezen voor paramedische zorg, met name naar de fysiotherapeut (Pivacet. 2015). De oorzaak van lage rugpijn blijft meestal onbekend: bij ongeveer 90% van de patiënten ontbreekt een duidelijke aanwijsbare reden en wordt geen specifieke medische diagnose gesteld (Wadell. 2006). Rugpijn wordt dan ook vaak aangeduid als aspecifieke lage rugpijn. Aspecifieke lage rugpijn is rugpijn die zich bevindt tussen de onderste ribben en bilplooien (eventueel met uitstraling in het been) waarvoor geen specifieke lichamelijke oorzaak op valide wijze kan worden aangetoond. Wat men tegenwoordig wel weet is dat rugpijn ontstaat door meerdere aspecten als: - persoonlijke factoren, zoals leeftijd en gewicht - psychosociale factoren, zoals stress en angst - beroepsfactoren (klachten zijn vaak belastings- en houdingsafhankelijk)(hall H. 2002). 3

4 De behandeling van lage rugpijn is dan ook steeds meer gericht op bovenstaande aspecten. Waar nog niet zo lang geleden vooral de behandeling bestond uit massage, manuele therapie en TENS wordt nu steeds meer ingezet op instructie en patiëntenvoorlichting / educatie (Engers A. 2010). Kortom zelfmanagement en gedragsverandering. Wat blijft is het verbeteren van de belastbaarheid en het uithoudingsvermogen middels oefentherapie. Hoe beter de conditie, hoe hoger het activiteitenniveau. De Praktijk Als manueel therapeut zie ik voornamelijk patiënten met klachten van de wervelkolom. Helaas zie ik steeds meer klachten die vaak al jaren in wisselende mate aanwezig zijn en veelal weer terugkeren. Het traditionele beeld is dat acute lage rugpijn meestal binnen een paar weken vanzelf overgaat en dat een minderheid van lage rug patiënten overblijft die chronische pijn ontwikkelt. Bovenstaande aspecten als beroeps- en psychosociale factoren zijn hiervan de reden. Ondanks de adviezen en daarmee het verbeteren van de kennis van de patiënten lukt het niet altijd om helemaal van de klachten af te komen. Vaak weet men wel wat er moet veranderen, maar lukt het niet om de theoretische kennis om te zetten naar de praktijk. Het doorbreken van een jarenlang vast patroon is erg lastig. 4

5 Het is aannemelijk dat bij chronische lage rugpijn oefentherapie een positief effect heeft op pijn en ervaren beperkingen (Van Middelkoop / Machado / Macedo en Hayden et al. 2005). Het is tevens aannemelijk dat het regelmatig oefenen de kans op recidieven op de middellange termijn vermindert (Choi et al. 2010). Met de bovenstaande kennis is in 2019 gestart met een rug trainingsprogramma op basis van de huidige wetenschappelijke literatuur (Angela Searle et al. 2015). Het trainingsprogramma Sinds januari 2019 biedt Fysiotherapie Jansen van den Berg een trainingsprogramma voor klachten van de lage rug, RugFit. De doelgroep zijn volwassen mensen met aspecifieke lage rugpijn die de volledige stepped care doorlopen hebben. Dat wil zeggen zonder resultaat de meest voorkomende behandelvormen als fysiotherapie, chiropractie en bijv. osteopathie. De intensiteit van het trainingsprogramma is bij voorkeur 2 keer per week voor een minimale periode van 12 weken. Het programma richt zich uiteindelijk op het trainen van kracht en weerstand van zowel de lage rug als ook de omringende spiergroepen (zoals bijvoorbeeld de knieën en schouders) - (Cholewicki J et al. 2002). 5

6 Het is bekend dat deze manier van trainen een verbetering op activiteitenniveau bewerkstelligt. De training is niet gericht op het verminderen van de pijn, maar op het verbeteren van het activiteitenniveau, waardoor de kwaliteit van leven zal verbeteren. Men kan meer doen met dezelfde pijn. Vaak zie je dat de pijn later pas optreedt, waardoor het lijkt alsof de pijn verminderd is op een lager activiteitenniveau. De ervaringen van ortopedisch manueel therapeut Martijn Groot en master manueel therapeut i.o. Daniel Righard Als manueel therapeut bij Fysiotherapie Jansen van den Berg zijn we aangesloten bij het kwaliteitsregister van het KNGF, het genootschap voor fysiotherapie. We werken volgens de richtlijnen, waarin ook steeds meer ingezet wordt op oefentherapie in combinatie met voorlichting/ educatie c.q. scholing bij chronische lage rugpijn. Je merkt dat deze vorm van therapie helpt. Mensen krijgen weer vertrouwen in hun eigen lichaam, leren hun fysieke grenzen te (her)kennen en kunnen daar ook naar handelen. Doordat ze de activiteiten steeds langer kunnen volhouden, kunnen ze hun dagelijkse werkzaamheden beter uitvoeren. Het blijft echter moeilijk om het vaste patroon te doorbreken dat zorgt voor de rugklachten. 6

7 Stress en drukte zijn nu eenmaal onderdeel van de huidige maatschappij en niet zomaar te veranderen. Wij zijn ervan overtuigd dat onze hersenen (het pijnsysteem), pijn gebruikt als middel om ons daarvoor te waarschuwen dat we het anders moeten doen. Pijneducatie bij bijvoorbeeld de psychosomatische fysiotherapeut kan daarom een waardevolle aanvulling zijn. Literatuurlijst op aanvraag. Martijn Groot, orthopedisch manueel Daniel Righard, master manueel therapeut bij Fysiotherapie therapeut i.o. bij Fysiotherapie Jansen van den Berg in Vorden Jansen van den Berg in Vorden 7

8 Fysiotherapie Jansen van den Berg Zutphenseweg 23C 7251 DG Vorden