Jaargang 10 - nummer Protect Bulletin blaast tien kaarsjes uit

Transcriptie

1 ONZE ERVARING, UW ZEKERHEID PROTECT Bulletin Trimestriële nieuwsbrief van Verzekeringsmaatschappij Protect Jaargang 10 - nummer Protect Bulletin blaast tien kaarsjes uit Editoriaal Het nummer dat u nu leest, is het 40ste nummer van ons trimestrieel Bulletin. Dit betekent meteen ook dat de tiende jaargang afgesloten wordt. Toen we tien jaar terug het initiatief namen om een trimestrieel Bulletin uit te geven, was de achterliggende reden de idee dat wij toen meenden dat Protect meer moest zijn dan een verzekeraar. We vonden dat we aan onze klanten diensten moesten aanbieden die verder gingen dan het verzekeren van hun professionele aansprakelijkheid. We discussieerden samen over wat dan wel de inhoud moest zijn van zo n Bulletin en besloten uiteindelijk dat we ons breed moesten opstellen en basisinformatie moesten geven die de verzekerden zou toelaten om hun beroep op een performantere manier uit te oefenen. Niet alleen op het vlak van architectuur, maar ook op het vlak van algemeen beleid. In de 40 nummers die tot nu toe verschenen, werden de meest uiteenlopende thema s behandeld. We bespraken uiteraard de aansprakelijkheid van de ontwerper en alles wat daarmee verband houdt. Tal van technische onderwerpen kwamen aan bod: waterinfiltraties, schimmelvorming, platte daken, Ook thema s over de sociale zekerheid (pensioenstelsel, schijnzelfstandigheid en inkomstenderving), juridische aspecten (onder meer in verband met budgetoverschrijding, werken met geregistreerde aannemers, de vrijwillige tussenkomst en overheidsopdrachten) passeerden de revue. Elk jaar, goed of minder goed, gaven we informatie over onze cijfers. Transparantie is trouwens altijd een sleutelwoord geweest bij Protect. Steeds hebben we geprobeerd om professionele informatie op een eenvoudige manier in een beperkt aantal lijnen over te brengen, zodat de lezer snel en efficiënt de onderwerpen kon bevatten. Bij onze eerste uitgave bedroeg de oplage exemplaren. Gezien onze interne en externe groei drukken we nu al exemplaren! Bij de start had Protect zijn mission statement nog niet gedefinieerd. Nu blijkt dat tien jaar terug deze missie reeds vervat was in wat we toen deden. Volgend jaar start het tweede decennium van ons Bulletin. Velen dachten 10 jaar Protect Bulletin! bij de aanvang, zoals het veel tijdschriften vergaat: zo verscheen, zo verdween. Wij zeggen echter dat over tien jaar het derde decennium van ons Bulletin zal starten... Mission statement Ides Ramboer Gedelegeerd Bestuurder Protect wenst de onbetwiste en onbesproken marktleider te zijn in het ondersteunen en beschermen van intellectuele vrije dienstverlenende beroepen, preferentieel in de bouw en aanverwante activiteiten, in de Beneluxregio, bouwend op onze kennis en vaardigheden als nichespeler. NB: Elke klant ontving een handige opbergmap. Wie van bij de aanvang alle nummers bijhield, heeft nu een volle map. Hij kan een nieuwe opvragen. Wie de map niet meer heeft, kan eveneens een nieuw exemplaar aanvragen via het bijgevoegde faxformulier. In dit nummer: Protect Bulletin blaast tien kaarsjes uit 1 Samenwerking - tijdelijke vereniging - onderaanneming: 2 hoe samenwerken met andere ontwerpers? Beroepsaansprakelijkheidsverzekering: 5 Welke gewaarborgde kapitalen kiezen? Duurzaam bouwen met Triodos-bank 6 Bestuurdersaansprakelijkheid: persoonlijk en solidair 7 Wettelijke intrestvoet: een nieuwe en correcte regeling 8 Ides Ramboer PROTECT Bulletin - 1 -

2 Samenwerking - tijdelijke vereniging - onderaanneming: hoe samenwerken met andere ontwerpers? Aangezien samenwerking in het bouwproces tussen diverse types van gespecialiseerde ontwerpers een noodzaak is geworden, worden nu ook regelmatig vragen gesteld rond de juridische implicaties hiervan. We zullen het in deze bijdrage niet hebben over de verschillende vormen van permanente samenwerking in een vennootschapsvorm, maar enkel over de vormen van tijdelijke en projectgebonden samenwerking. In grote lijnen kunnen we de aard van de samenwerking herleiden tot drie situaties: 1. De bouwheer zelf sluit diverse contracten af met telkens één specialist. Hierbij stelt zich dan de problematiek hoe deze diverse, juridisch met elkaar niet verbonden partners zullen samenwerken. 2. In het andere extreme geval sluit de bouwheer één contract af met één ontwerper die voor alles zal zorgen: de architect is het enige aanspreekpunt voor alle studies. In die situatie kan het gebeuren dat deze architect gespecialiseerde studies door derden laat uitvoeren in onderaanneming (contract tussen architect en de door hem aangestelde specialist). 3. Een tussenoplossing kan erin bestaan dat de opdrachtgever een contract afsluit met verschillende ontwerpers die zich dan onder elkaar verbonden hebben in een tijdelijke projectgebonden vereniging. Deze drie verschillende situaties zullen we dan ook verder in deze bespreking analyseren, om er de aansprakelijkheids- en verzekeringsconclusies uit te trekken. Omdat we in België geconfronteerd worden met het monopolie van de architect voor ontwerp en controle van de bouwwerken die aan een stedenbouwkundige vergunning zijn onderworpen, moeten we dus nagaan in welke mate de architect deze opdracht kan delegeren. Algemeen komen de rechtspraak en de rechtsleer tot het besluit dat delegatie kan, mits inachtname van de volgende beginselen: 1. De delegatie kan als ze niet resulteert in het overbodig maken van de architect en dat telkens waar de verantwoordelijkheid van de specialist stopt, de verantwoordelijkheid door de architect hernomen wordt. 2. Bij delegatie is de architect er ook toe gehouden de bekwaamheid van de specialist te beoordelen. 3. Bij delegatie moet de architect zich ervan vergewissen dat de gespecialiseerde studies uitgevoerd en in de praktijk ook toegepast worden. 4. De architect mag niets uit zijn verantwoordelijkheid uitsluiten als hij niet zeker is dat een ander en meer bekwaam iemand die taak uitoefent. In diezelfde zin besloot het hof van Cassatie in zijn arrest van (JT 13/1/1979 p. 28) dat de delegatie van zeer gespecialiseerde studies toegestaan wordt, maar dat de residuaire aansprakelijkheid en de controle op de implementatie van de studie bij de architect blijft. 1. Loutere samenwerking met onderscheiden contracten Voorbeeld: de opdrachtgever stelt een architect aan. Hij maakt een tweede contract met een ingenieur stabiliteit en een derde met de ingenieur technieken. In deze situatie is de opdracht van elke partij duidelijk omschreven en zijn voor elke partij de aansprakelijkheden naar de bouwheer toe vastgelegd. Belangrijk hierbij is dat de werkzaamheden van alle partijen hoe dan ook op elkaar afgestemd worden, en de tussenkomsten gecoördineerd. In deze situatie doet de architect er dan ook goed aan om in zijn contract met de bouwheer een aantal bepalingen op te nemen zodat hij dit overzicht behoudt (bv. een clausule waarbij hij inspraak heeft bij de aanstelling van specialisten door de bouwheer; de verplichting van de bouwheer om de studies mee te delen...) PROTECT Bulletin

3 Opgelet: door het aanstellen van specialisten voor bepaalde onderdelen door de bouwheer geeft de architect zijn prerogatieven niet op. Hij blijft verantwoordelijk voor het opmaken van de ontwerpplannen en de controle op de werken. In die situatie worden we dus geconfronteerd met het spanningsveld dat ontstaat tussen het principe van de contractuele vrijheid enerzijds en de dwingende bepalingen van de Wet op de Architectuur van 20 februari 1939 anderzijds, waarbij bepaalde taken toevertrouwd moeten worden aan de architect. Dit betekent dat uiteindelijk, ook al zijn er specialiteitsstudies, de architect deze nog altijd moet toetsen. Hij moet als architect zelfs de vergissing van de specialisten opmerken als hij die met zijn normale beroepskennis en bekwaamheid had moeten ontdekken. Daarbuiten heeft elk natuurlijk zijn eigen aansprakelijkheid. Zo kunnen we een aantal situaties aanhalen waarbij de architect toch nog specifiek aansprakelijk gesteld wordt. Bijvoorbeeld: - bij een uitvoeringsfout begaan in strijd met de gespecialiseerde studies; - als contractueel is overeengekomen dat hij de plannen en berekeningen van het gespecialiseerde bureau moet nazien; - voor schade die haar oorsprong vindt in het totale concept (bundeling van gespecialiseerde studies); - voor schade die bij de controle door elk vakbekwaam architect opgemerkt zou zijn; voor schade aan derden; - voor schade resulterend onder de algemene tienjarige aansprakelijkheid van de architect. Een onmiskenbaar voordeel van deze vorm van samenwerking bestaat in de rechtstreekse contractuele band tussen de bouwheer en de specialist. Elkeen wordt dan ook maar rechtstreeks aangesproken voor zijn eigen verantwoordelijkheden. Het nadeel voor de architect kan erin bestaan dat de bouwheer specialisten raadpleegt die een totaal andere visie op het bouwwerk kunnen hebben, zodat het moeilijk wordt om gecoördineerd te gaan samenwerken. Dit nadeel kan voor een groot deel ondervangen worden door een aangepaste clausule in het contract architect-bouwheer, waarbij partijen contractueel de keuzevrijheid van de opdrachtgever beperken en in inspraak voorzien voor de architect bij de keuze. Maar dit brengt uiteraard opnieuw verantwoordelijkheden mee in verband met de juiste keuze. Het nadeel voor de opdrachtgever kan erin bestaan dat de aangesproken partijen de verantwoordelijkheden in een eindeloze discussie van de ene naar de andere proberen te verleggen (vorderingen in tussenkomst en vrijwaring). 2. Onderaanneming Het kan ook zijn dat de bouwheer de totale opdracht toevertrouwt aan de architect en dat de architect in onderaanneming specialisten aanstelt. In deze situatie is er geen rechtstreekse band tussen de opdrachtgever en de specialist. De opdrachtgever kent maar één aan te spreken contractpartij: de architect. Nadeel is dat de volledige verantwoordelijkheid ten overstaan van de bouwheer in dit geval bij de architect zal liggen, die bovendien ook nog eens aansprakelijk kan gesteld worden voor de verkeerde keuze van de specialist. Hooguit kan de aangesproken architect zijn onderaannemer dan in vrijwaring roepen, maar het risico zowel juridisch als financieel blijft in hoofde van de architect behouden. Het zal in eerste instantie de architect-contractpartner van de bouwheer zijn die hem zal moeten vergoeden. Of en hoeveel de architect eventueel kan verhalen op zijn onderaannemer is en blijft zijn probleem. Met andere woorden, het risico voor de fouten van de onderaannemer blijft wegen op de architect als hoofdaannemer. We wijzen er dan ook graag op dat de architect die werkt met specialisten in onderaanneming dan ook best vraagt dat deze zich ook persoonlijk engageren en niet enkel hun vennootschap. De financiële draagkracht van de vennootschap kan immers zeer beperkt zijn. Het voordeel voor de opdrachtgever: hij moet maar tegen één partij procederen. 3. Tijdelijke vereniging De bouwheer sluit een contract af met een groep ontwerpers en specialisten die aan zijn project zullen samenwerken. Deze groep dient zich naar de opdrachtgever toe aan als één geheel. Bij een permanente samenwerking zullen deze groepen zich meestal ook structureren in één of andere vennootschapsvorm. Projectgebonden zal het meestal onder de vorm van een tijdelijke vereniging als maatschap zijn. Deze vereniging heeft dan geen afzonderlijke rechtspersoonlijkheid. Ze kan dus als vereniging ook niet in rechte optreden (noch als eiser om bijvoorbeeld het ereloon op te vorderen, noch als verweerder bijvoorbeeld in verband met een aansprakelijkheidsvordering). Dit betekent dat in de verhouding met de opdrachtgever elkeen hoofdelijk gehouden blijft voor de totaliteit van de opdracht. Het is slechts onder elkaar dat ze PROTECT Bulletin - 3 -

4 kunnen afspreken hoe de taken, aansprakelijkheden en erelonen verdeeld worden. Administratief en financieel kunnen de leden (en niet de vennoten) wel een samenwerkingsovereenkomst tijdelijke vereniging opmaken waarbij ze bijvoorbeeld één correspondentieadres kiezen, één vertegenwoordiger aanduiden, fiscaal zelfs kunnen opteren voor een eigen btwregime en onderling dan een verdeling van de taken, aansprakelijkheden en erelonen overeenkomen, maar voor de bouwheer is dit een overeenkomst waaraan hij in principe vreemd blijft; ze regelt immers enkel de onderlinge verhouding tussen de leden van de vereniging. Fiscaal zullen de saldi-erelonen die verdeeld worden ook belast worden in de personenbelasting, de maatschap is niet onderhevig aan de vennootschapsbelasting. Concreet betekent dit alles dat de oprichting van zo n feitelijke vereniging soepel en informeel verloopt. De deelnemers (leden) stellen via een onderhandse overeenkomst de statuten op van de tijdelijke vereniging waarin ze minimaal volgende gegevens vermelden: - de leden; - het doel (te realiseren project); - de wijze van bestuur; - adres en vertegenwoordiging; Deze gegevens kunnen aangevuld worden met een verwijzing naar huishoudelijke afspraken tussen de leden of verder uitgewerkt worden (zoals hierboven reeds aangegeven: btw, interne taakverdeling, ereloonafspraken, verdeling van de verantwoordelijkheid...) in de statuten zelf. Aansprakelijkheden en verzekeringen Uit het bovenstaande blijkt overduidelijk dat de vorm die men kiest voor zijn samenwerking uiteraard consequenties heeft voor wat de aansprakelijkheden betreft en dat deze verschillende aansprakelijkheden dan ook best leiden naar een aangepaste verzekeringsformule. Situatie 1: hier geldt het principe dat alle ut singuli met de opdrachtgever verbonden zijn en elk contractueel zijn eigen aansprakelijkheid heeft. Voor de architect die in het kader van zijn monopolie ook nog de residuaire aansprakelijkheid draagt, is het van belang dat hij bij de bouwheer ook inspraak bedingt in de keuze van de specialisten en tevens laat bedingen dat zij afdoende verzekerd zijn en blijven (het gaat om individuele polissen). Situatie 2: bij onderaanneming blijft de totale aansprakelijkheid tegenover de opdrachtgever bij de architect liggen. Hij is voor de bouwheer de enige contractpartij. Het enige wapen dat hem rest, is het eventuele verhaal op zijn onderaannemer. We staan hier dus voor de getrapte aansprakelijkheid: bouwheer claimt bij de architect, de architect verhaalt zich op een onderaannemer. Het betekent dus ook dat de architect moet zien dat hij in zijn polis voor de totaliteit van de opdracht is verzekerd en dat zijn onderaannemers zelf ook voldoende verzekerd zijn. De erelonen die hij doorbetaalt aan zijn onderaannemers-specialisten kunnen slechts in mindering gebracht worden als - de onderaannemers verzekerd zijn in beroepsaansprakelijkheid; - de onderaannemers afdoende verzekerd zijn (kapitalen per schadegeval en per jaar); - van dat alles een attest wordt bezorgd. We kunnen dan ook maar aanraden in het contract met de onderaannemer duidelijk een aantal bepalingen over diens verzekering op te nemen. Situatie 3: de leden van de vereniging zijn hoofdelijk solidair aansprakelijk ten overstaan van de opdrachtgever. De bouwheer kan elk individueel lid van de vereniging aanspreken en desgevallend uitvoeren op één van de leden. Degene die heeft betaald, kan dan weliswaar verhalen op de andere leden in verhouding tot hun aandeel in de verantwoordelijkheid zoals contractueel voorzien onder hen (dit kan bijvoorbeeld een procentuele verdeling zijn of het scenario waarbij elkeen verantwoordelijk blijft voor eigen fouten). Hier lijkt het ons aangewezen om een polis op naam van de tijdelijke vereniging te onderschrijven, specifiek afgestemd op de werf en met een indekking onmiddellijk voor de periode van bouw en tienjarige en dit voor afdoende verzekerde bedragen en opname van alle partners. Als elkeen deze werf immers aangeeft in zijn eigen polis, dan is iedereen ook maar verzekerd voor zijn aandeel, terwijl hij door de bouwheer voor de totaliteit aangesproken zou kunnen worden. Zo zou het kunnen gebeuren dat je voor 100% aangesproken wordt, maar slechts in de polis gedekt bent voor je aandeel in de schade. Solidariteit is immers niet gewaarborgd in de polis. In een tussenformule kan je bij Protect mits bijpremie ook dit surplus nog werf per werf laten waarborgen. Niettemin blijft de eenmalige werfpolis, die ook onmiddellijk de periode van 10 jaar waarborgt, een betere oplossing. Besluit Algemeen stellen zich bij iedere samenwerking op verzekeringstechnisch vlak de volgende problemen: - zijn alle partijen verzekerd voor een voldoende kapitaal? - is er bij alle partijen continuïteit in de waarborg tot op het einde van de tienjarige periode? - hoe ben ik zeker dat de polis van mijn contractpartner niet geschorst of opgezegd wordt of in dekking (en uitsluitingen) niet gewijzigd wordt? Wanneer dit alles nagegaan dient te worden, lijkt het me bij alle projecten van een zekere omvang waar we met één of andere vorm van samenwerking geconfronteerd worden een noodzaak om een enige werfpolis af te sluiten met een voldoende ruime dekking voor alle partijen en onmiddellijk voor de duurtijd inclusief de periode van de tienjarige aansprakelijkheid. Marijke Evens Juriste Studiedienst PROTECT Bulletin

5 Beroepsaansprakelijkheidsverzekering: Welke gewaarborgde kapitalen kiezen? De schade die door de architect of ingenieur vergoed dient te worden, kan zeer hoog oplopen, vooral als men weet dat die schade meestal niet beperkt blijft tot de louter materiële schade, maar meestal ook gepaard gaat met immateriële gevolgschade (bv. genotsderving). De tussenkomst van uw polis beroepsaansprakelijkheid in de vergoeding van de schade is beperkt tot wat in de polis de gewaarborgde kapitalen genoemd wordt. Het is dus zeer belangrijk om als verzekerde de omvang van deze gewaarborgde kapitalen goed te kiezen. In een aanbeveling van 1993 betreffende de inwerkingtreding van artikel 15 van het reglement van beroepsplichten (verplichte verzekering) stelt de Orde dat de polis minstens BEF dient te waarborgen per schadegeval en BEF per verzekeringsjaar. Daarnaast moeten lichamelijke letsels gewaarborgd worden tot een bedrag van BEF. Sinds geruime tijd sluit Protect geen polissen af waarvan de gewaarborgde kapitalen lager liggen dan per schadegeval en per verzekeringsjaar, uitgebreid tot voor de lichamelijke letsels. Voor startende architecten en architecten die hoofdzakelijk eengezinswoningen toegewezen krijgen, volstaan deze waarborgen ongetwijfeld. Is men evenwel eerder actief in meergezinswoningen, handelsen industriële gebouwen of ingewikkeldere constructies, dan is het zeker niet onverstandig om over te stappen naar hogere gewaarborgde kapitalen. Om u te helpen bij de keuze van de gewaarborgde kapitalen geven we hierna een aantal criteria die u in overweging kan nemen. De grootte van de materiële schade blijft niet noodzakelijk beperkt tot de waarde van het bouwwerk. Denken we maar aan schade bij de buren door bijvoorbeeld ondermetselingswerken of materiële schade aan de inboedel ten gevolge van brand of waterschade die het gevolg is van een conceptiefout. Deze materiële schades kunnen een veelvoud zijn van de uitgevoerde werken. Waar in de huisvesting de immateriële gevolgschade zich meestal zal beperken tot verlies aan huur of genotsderving, kan dat in de commerciële en industriële sector veel verder gaan en kan men ook productiestilstand of winstverlies vorderen. De schadevergoeding bij lichamelijke letsels is sterk afhankelijk van het feit of het letsel al dan niet aanleiding geeft tot een blijvende ongeschiktheid of overlijden van het slachtoffer, alsook van de verdiensten uit arbeid, de gezinstoestand en de leeftijd van het slachtoffer. Zo zal aan een dertiger met een gezinslast en een behoorlijk inkomen, die blijvend ongeschikt is waardoor hij voor de rest van zijn leven geen beroep meer kan uitoefenen, al Voor het bepalen van het verzekerd kapitaal speelt niet alleen de waarde van de werken die u in studie neemt een rol maar eveneens de beoordeling van de kans op materiële, immateriële en lichamelijke gevolgschade. vlug een schadevergoeding toegekend worden van enkele miljoenen. Dan is er nog het monster van de veroordeling in solidum met de aannemer, waarbij de ontwerper aangesproken wordt voor de totale vergoeding van de schade, niettegenstaande zijn technische aansprakelijkheid beperkt is en zonder dat hij over een mogelijkheid van verhaal op de aannemer beschikt wegens het faillissement van deze laatste. Als u uw beroepsactiviteiten als goed huisvader of -moeder wil beheren, dan lijkt het me aangewezen om op geregelde tijdstippen in uw loopbaan te onderzoeken of de gewaarborgde kapitalen van uw polis niet aangepast moeten worden. Dat uit een verhoging van de gewaarborgde kapitalen een verhoging van de verzekeringspremie volgt, is logisch. De verhoging van de premie is echter niet rechtevenredig met de verhoging van de kapitalen. Zo zal een verdubbeling van de gewaarborgde kapitalen aanleiding geven tot een bijpremie van 25 à 30%. Protect voorziet regelmatig in waarborgen tot per schadegeval, soms zelfs tot per schadegeval. Wanneer voor een bepaald project nog hogere gewaarborgde kapitalen noodzakelijk zijn omwille van de omvang van de werken of een verhoogd risico en men niet wenst over te gaan tot een algemene verhoging in zijn abonnementspolis, dan kan men dit bewuste project onderbrengen in een afzonderlijke enige werf polis met hogere kapitalen. Een beperkte verhoging van uw premie kan u heel wat onheil en slapeloze nachten besparen. Het is aan u om de limieten van de gewaarborgde kapitalen van uw polis te bepalen. Wij zullen graag op uw vraag uw dossier onderzoeken. Marcel Mertens Directeur productie PROTECT Bulletin - 5 -

6 Duurzaam bouwen met Triodos-bank Onlangs besliste de directie van Protect om, naast de relatie met zijn huidige bankiers, een partnership aan te gaan met Triodos Bank. Deze beslissing past helemaal in het raam van de opdracht die Protect zich toegemeten heeft en die vervat zit in zijn mission statement. Triodos Bank onderscheidt zich van andere bankiers wegens haar unieke visie op het bankieren. In haar missie vinden we begrippen zoals levenskwaliteit en duurzame ontwikkeling terug... Deze ingesteldheid wordt dan ook volledig toegepast in de toekenning van kredieten en financieringen. Bij de toekenning van de kredieten houdt de bank rekening met de culturele waarde en het sociale karakter van het project. Ze onderzoekt of de projecten een meerwaarde bieden aan de natuur en het milieu en zeker of ze duurzaam zijn. Goed om weten: voor bouwheren die actief zijn in de welzijns-, sociale of culturele sector en in de sectoren rond natuur en milieu, biedt een bank als Triodos degelijke oplossingen aan op het vlak van kredietverlening. Denk maar aan Théâtre de Namur, het seniorentehuis Beerzelhof en het ecologische gebouw van Oxfam Fairtrade in Gent, die allen gefinancierd werden door Triodos Bank. In de natuur- en milieusector denkt de bank aan biologische bedrijven, winkels, restaurants, voedselverwerkende industrie voor natuurvoeding en energieprojecten waarbij gebruik gemaakt wordt van wind- en zonne-energie, waterkracht en biomassa. Aldus werden voor Ecopower en Aspiravi diverse projecten gefinancierd. Ook studiebureaus die actief zijn in duurzaam bouwen en die projecten begeleiden in hernieuwbare energie, behoren tot haar cliënteel. Triodos bank is internationaal georganiseerd en heeft vestigingen in tal van Europese landen. In België is de bank actief sedert 1993 en opereert ze vanuit Brussel. Als ontwerper komt u ongetwijfeld in contact met bouwheren die hun projecten gedeeltelijk laten financieren door bankinstellingen. In deze optiek kan u uw klant van nut zijn door hem te informeren dat Triodos Bank zich richt op een aantal specifieke sectoren en aldaar een bijzondere expertise opgebouwd heeft. Zo komen in cultuur- en welzijnsprojecten onder meer onderwijs, kinderopvang, gezondheidszorg, culturele centra, buurtwijken... in aanmerking. Op de website vindt u meer gegevens over de mogelijkheden voor uw klanten die in deze specifieke sectoren actief zijn. Wij meenden dat deze informatie nuttig kon zijn, omdat Triodos Bank een geschikte partner kan zijn voor een aantal van uw klanten. Ides Ramboer Gedelegeerd Bestuurder PROTECT Bulletin

7 Bestuurdersaansprakelijkheid: persoonlijk en solidair Als het algemeen geweten is dat de aansprakelijkheid van de intellectuele en vrije beroepen de laatste decennia een vlucht naar omhoog heeft genomen, dan is het minder bekend dat de aansprakelijkheid van mandatarissen (zaakvoerders en bestuurders) van vennootschappen eveneens in vraag gesteld wordt en er regelmatig vorderingen tegen hen als mandataris ingesteld worden. De wet-laruelle zal aan architecten eerlang de kans geven om hun aansprakelijkheid te beperken. Een schitterende zaak, doch met een kleine maar. Waar de persoonlijke aansprakelijkheid als architect wegvalt, wordt er een nieuwe gecreëerd, nl. die van mandataris van een vennootschap. Mandatarissen kunnen immers omwille van een fout in het bestuur, een aquiliaanse fout (gedrag dat afwijkt van het gedrag van een zorgvuldig en voorzichtig ondernemer), omwille van een overtreding van het vennootschapsrecht of van de statuten van de vennootschap persoonlijk en hoofdelijk verantwoordelijk gesteld worden. De ontwerper die werkt in het kader van een vennootschap draagt naast zijn aansprakelijkheid als ontwerper ook een aansprakelijkheid als bestuurder van een vennootschap. Het is aangewezen deze te verzekeren. Een financiële instelling dagvaardt de bestuurders omdat zij een krediet niet kunnen recupereren na onvermogendheid van de onderneming. De instelling meent dat de vennootschap geen getrouw beeld heeft weergegeven van de jaarrekening waarop de financiële instelling zich gebaseerd had om het krediet toe te kennen. Straks wordt de wet Laruelle van kracht. Protect is zich bewust van de noodzaak om een degelijke waarborg aan te bieden, waardoor de persoonlijke aansprakelijkheid van de bestuurders beschermd wordt. Protect deed hiervoor een beroep op de experten van de verzekeringsmaatschappij AIG Europe, marktleider in België (en in de wereld) in deze materie, en stelde samen met deze specialist een polis samen waarbij vanaf heden de bestuurdersaansprakelijkheid verzekerd kan worden. In deze nieuwe formule wordt de aansprakelijkheid van alle mandatarissen van de vennootschap verzekerd. Bovendien wordt een waarborg gegeven voor de juridische bijstand, en dat ook bij onderzoeken naar strafrechterlijke daden. De materie van juridische bijstand bij bestuurdersaansprakelijkheid is immers erg ingewikkeld en slechts enkele advocatenkantoren zijn hier echt in thuis. En daar zijn zij zich ook van bewust... Een aantal voorbeelden van beroepsfouten verduidelijken dit: afwezigheid op de Raad van Bestuur, het onzorgvuldig innen van vorderingen, contracteren met niet-geregistreerde aannemers, onredelijk voortzetten van een deficitaire activiteit, aangaan van verbintenissen die de vennootschap niet kan nakomen, toekennen van een bestuursvergoeding zonder machtiging via de statuten,... We geven ook enkele voorbeelden van schadegevallen: De vennootschap doet een investering op een ogenblik dat de onderneming financieel wankel staat. De facturen worden nooit betaald. De bestuurders werden aansprakelijk gehouden ter betaling omdat zij hadden moeten voorzien dat er geen betaling zou gebeuren. Protect creëerde een formule met aangepaste limieten en zorgde ervoor dat zowel kleinere als grotere bureaus er hun gading in kunnen vinden. De tabel hieronder toont aan dat tegen een zeer redelijke prijs vrij hoge waarborgen verleend worden. Premie en waarborgen: Omzet in (*) Premie voor verzekerde kapitalen in < > (*) premies te verhogen met taksen en kosten Vraag nu meer informatie op 02/ Rebecca Ramboer Bestuurder - Directeur PROTECT Bulletin - 7 -

8 Wettelijke intrestvoet: een nieuwe en correcte regeling In het Bulletin nr. 35 van 2005 hield ik een pleidooi voor de herziening van de wettelijke intrestvoet. Die werd immers niet meer gewijzigd sedert 1996 en bedraagt 7%. Al geruime tijd heb ik heel wat inspanningen geleverd om een herziening te bekomen, onder meer door meerdere tussenkomsten bij verschillende ministers. Tevens stond dit punt al jaar en dag op de agenda van Assuralia, de beroepsvereniging van de verzekeringsmaatschappijen. Gedurende vele jaren poogde Assuralia om een herziening te verkrijgen. Persoonlijk heb ik hierover ook diverse keren artikels geschreven in het dagblad De Tijd en in de vakbladen De Verzekeringswereld (Kluwer) en Ondernemers (VOKA, de Vlaamse Ondernemerskamer). In de beleidsverklaring van 17 oktober lichtte de eerste minister al een tipje van de sluier op, door mee te delen dat de regering de wettelijke intrestvoet wenste terug te brengen tot een niveau dat overeenstemt met de gebruikelijke rentetarieven. Het ontwerp van Programmawet werd op 24 november in de ministerraad goedgekeurd en werd eind 2006 aangenomen. Hierin wordt ook de herziening van de wettelijke intrestvoet behandeld. Door een hervorming van een wet uit 1865 (!) zal de wettelijke intrestvoet jaarlijks gekoppeld worden aan de marktrente en zal hij niet meer afhangen van een arbitraire beslissing van de Minister van Justitie. Het nieuwe systeem zal immers verwijzen naar de Euribor (Europese intrestvoet) op één jaar, verhoogd met 2%. Voor 2006 geeft dit 5%. Voor 2007 wordt dit ongeveer 6%. Voortaan zal de wettelijke intrestvoet jaarlijks aangepast worden. Wie het artikel dat ik vorig jaar voor ons Bulletin schreef opnieuw ter hand neemt, zal vaststellen dat het principe dat ik daar aangebracht heb nu weerhouden wordt. Zowel u als verzekerde, voor zover u lopende schadegevallen heeft, als wij als verzekeraar zullen hier goed bij varen. Immers, als de uitgaven van de verzekeraars dalen, vermindert enerzijds uw vrijstelling en dalen anderzijds de uitgaven bij een schadegeval. Uw individuele schadestatistiek kan hierdoor beïnvloed worden. Omdat goed nieuws eerder zeldzaam wordt, zou het jammer zijn dit niet mee te delen... Ides Ramboer Gedelegeerd Bestuurder Protect Pensioenfonds Fonds: Accent Global Fund 30/06/2003: 188,820 (start) 31/12/2003: 198,700 31/12/2004: 213,580 31/12/2005: 233,510 31/12/2006: 243,320 groei sedert start: 28,86% gemiddeld rendement op jaarbasis: 7,5% (samengestelde interest) * De aangeslotenen bij het P.P.F. vinden hier trimestrieel de stand van het fonds waardoor het rendement van hun pensioenkapitaal kan nagegaan worden. Protect Bulletin Gratis trimestriële nieuwsbrief voor Protect-verzekerden Protect nv - Jetsesteenweg 221, B-1080 Brussel T F info@protect.be - Redactie: Ides Ramboer, Rebecca Ramboer, Marcel Mertens, Christophe Roelandt Verantwoordelijke uitgever: Ir. Ides Ramboer Verzekeringsonderneming toegelaten onder codenummer PROTECT Bulletin