Economische perspectieven voor waterstof invloed van elektriciteits- en gasmarkt en klimaatbeleid

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Economische perspectieven voor waterstof invloed van elektriciteits- en gasmarkt en klimaatbeleid"

Bert van der Zee
4 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Economische perspectieven voor waterstof invloed van elektriciteits- en gasmarkt en klimaatbeleid 1 Machiel Mulder Hoogleraar Regulering Energiemarkten Bijeenkomst Energietransitie & Waterstof Noordelijke SER, Groningen, 11 juni 2019

2 2 Opbouw 1. Soorten waterstof: wat is minimaal geëiste waterstofprijs? 2. Relatie met prijzen voor 1. elektriciteit 2. gas 3. CO 2 4. groen-certificaten 3. Waterstofproductie op de Noordzee? 4. Waterstof uit Afrika? 5. Conclusies

3 6 soorten waterstof 3 Name SMR-grey Production technique Steam Methane Reforming Type of energy used natural gas Treatment of CO2 emitted SMR-blue Steam Methane Reforming natural gas captured and stored (CCS) SMR-green Steam Methane Reforming green gas (no net emissions) electrolysisgrey electrolysis electricity (outside of scope of electrolyser) electrolysisgreen electrolysis electricity from renewable sources (outside of scope of electrolyser) electrolysisorange electrolysis electricity from renewable sources in the Netherlands (outside of scope of electrolyser) Bron: Mulder, Perey and Moraga (2019), Outlook for a Dutch hydrogen market: economic conditions and scenarios, CEER Policy Papers 5, March.

4 Hoe verschillende soorten waterstof met elkaar vergelijken? 4 Investeringskosten Investeringskosten omrekenen naar vaste kosten per eenheid productie gedurende levensduur productie(kg. waterstof) CAPEX Variabele kosten Variabele kosten uitdrukken per kg. waterstof + OPEX = Minimaal vereiste waterstofprijs (euro/kg.)

5 SMR: benodigde waterstofprijs hangt af van prijzen gas, CO 2 (en groen-gas certificaten) Bij gasprijs van 20 euro/mwh en CO 2 prijs van 15/euro moet grijze waterstofprijs minimaal 1.5 euro/kg zijn, voor blauw 1,60 euro/kg en voor groen 1,80 euro/kg. 5 ca. prijs grijze waterstof In afgelopen jaar

6 Electrolyse: benodigde waterstofprijs hangt af van prijs stroom en groen-certificaten Bij stroomprijs van 45 euro/mwh en CO 2 prijs van 15/euro moet waterstofprijs ca. 3,0 euro/kg zijn 6 Gemiddelde stroomprijs Prijs certificaten groene stroom - EU: 2 euro/mwh - uit Nederland: 5 euro/mwh

7 SMR vergeleken met elektrolyse Elektrolyse-groen kan pas concurreren met SMR-blauw wanneer de stroomprijs laag is en/of de gasprijs hoog 7 Gemiddelde prijzen

8 Helpt het om CO 2 prijs te verhogen? - Bij CO 2 prijs van 30 euro/ton is SMR blauw voordeliger dan SMR grijs - Maar hogere CO 2 prijs maakt elektrolyse ook duurder! 8 Gebaseerd op: Gasprijs = 20 euro/mwh Elec.prijs= 47euro/MWh

9 Prijs elekriciteit is nauw gerelateerd aan prijs van gas en CO 2 hogere CO 2 prijs betekent hogere kosten gascentrales gascentrales zijn in veel uren de prijszettende centrales 9 Bron: Bloomberg; dagelijkse jaar-vooruit prijzen

10 Groene waterstof op de Noordzee? - kosten waterstofproductie zijn hoger vanwege lage bezettingsgraad (weersafhankelijk) - besparing in het elektriciteitsnet zijn onvoldoende om dit rendabel te maken 10

11 Groene waterstof uit Afrika? Vaste kosten transportinfrastructuur en elektrolyse maken dat benodigde waterstofprijs hoger is dan kosten van blauwe waterstof 11

12 7. Dus: economische condities zijn het meest gunstig voor blauwe waterstof Conclusies 1. Elektrolyse op basis van groene stroom vraagt lage stroomprijzen, maar investeerders in wind- en zonneparken willen juist voldoende hoge stroomprijzen (niemand investeert in oversupply ) Elektrolyse concurreert met andere stroomgebruikers (elektrische auto s, warmtepompen): samen zullen ze de stroomprijs opdrijven 3. Deze concurrentie is nog sterker als de stroom uit Nederland moet komen (hoge prijzen voor groen-certificaten) 4. Elektrolyse op de Noordzee leidt tot lagere kosten elektriciteitsnetwerk, maar productiekosten zijn beduidend hoger (weersafhankelijk) 5. Groene waterstof uit Afrika vraagt hoge kosten voor transportinfrastructuur 6. Effectief klimaatbeleid met hogere CO 2 prijzen gaat niet goed samen met groene-waterstofeconomie, want stroomprijzen zijn dan ook hoger

13 ... maar wat moet je dan doen op groene waterstof mogelijk te maken? Gasprijs moet hoog zijn: SMR waterstof wordt duurder 2. Belasting op aardgas voor industrie omhoog: prikkel om over te stappen 3. Elektriciteitsprijs moet gedurende veel uren laag zijn, zodat elektrolyse lage kosten heeft 4. Maar er moeten ook voldoende uren met hoge elektriciteitsprijs zijn om investeringen in wind- en zonvermogen mogelijk te maken

14 14 Rapport Mulder, Perey and Moraga (2019), Outlook for a Dutch hydrogen market: economic conditions and scenarios, CEER Policy Paper 5, March Contactgegevens Prof. Machiel Mulder Centre of Energy Economics and Research (CEER) Faculty of Economics and Business University of Groningen P.O. Box AV Groningen machiel.mulder@rug.nl website:

15 15 Gevoeligheidsanalyse Als efficiëntie elektrolysers is 80% ipv 72% en investeringskosten zijn 20% lager, dan is break-even elektriciteitsprijs ca. 5 euro/mwh hoger

Vergelijkbare documenten

Waterstof. Niets nieuws! Ton van Wingerden. 7 februari 2019 SAFER, SMARTER, GREENER

Waterstof. Niets nieuws! Ton van Wingerden. 7 februari 2019 SAFER, SMARTER, GREENER Waterstof Niets nieuws! Ton van Wingerden 7 februari 2019 1 SAFER, SMARTER, GREENER Global reach local competence 150 350 82 13,500 years offices countries employees The role of Hydrogen in the energy