SEKSUEEL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG

Transcriptie

1 SEKSUEEL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG Het voorkomen van seksueel grensoverschrijdend gedrag bij holebi s in Vlaanderen & partnergeweld bij Vlaamse personen van Turkse origine

2 1. EEN STUDIE NAAR SEKSUEEL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG BIJ HOLEBI S IN VLAANDEREN

3 Seksuele gezondheid (WHO, 2002) Een staat van fysiek, emotioneel en mentaal welbevinden met betrekking tot seksualiteit Het is meer dan de afwezigheid van ziekte, disfunctie of gebrek. Seksuele gezondheid vereist een positieve en respectvolle benadering van seksualiteit en relaties SEKSUELE GEZONDHEID Bovendien vereist seksuele gezondheid de mogelijkheid om prettige en veilige seksuele ervaringen op te doen, vrij van dwang, discriminatie en GEWELD Om tot seksuele gezondheid te komen en te handhaven moeten de seksuele rechten van alle mensen worden gerespecteerd en waar gemaakt. Sessie seksueel grensoverschrijdend gedrag 3

4 SEKSUEEL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG Definitie SEKSUEEL GEWELD OF SEKSUEEL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG (SGG) verwijst naar elke situatie waarin een persoon gedwongen wordt om seksuele handelingen te stellen of te ondergaan tegen zijn/haar zin. SGG kan verschillende vormen aannemen, zo kan het gaan van ongewenste seksuele opmerkingen tot ernstig lichamelijk geweld. Prevalentie onderzoek Geen eenduidige cijfers Theoretische invalshoek (sociaal-psychologisch; juridisch; sociologisch) Onderzoekspopulatie (klinische vs. populatie steekproeven) Meetperiode (kindertijd, volwassenheid, life time,..) Definiëring SGG (enge vs. ruime definitie) Sessie seksueel grensoverschrijdend gedrag 4

5 SEKSUEEL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG BIJ HOLEBI S Enkele cijfers: (op basis van 71 studies: Rothman, Exner, and Baughman, 2011) 14,9% - 76% van de lesbische vrouwen slachtoffer van seksueel geweld in kindertijd 4,1% - 59,2% van de homomannen slachtoffer van seksueel geweld in kindertijd 11,3% - 53,2% van de lesbische vrouwen slachtoffer van seksueel geweld in volwassenheid 10,8% % van de homomannen slachtoffer van seksueel geweld in volwassenheid Theoretische verklaringsmodellen: Ervaringen met seksueel grensoverschrijdend gedrag ---- seksuele voorkeur Seksuele voorkeur ---- ervaringen met seksueel grensoverschrijdend gedrag Sessie seksueel grensoverschrijdend gedrag 5

6 SEKSUEEL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG ENKEL RESPONDENTEN 18 JAAR HEBBEN GEANTWOORD OP DEZE VRAGEN Heeft iemand voor de leeftijd van 18 jaar.. Heeft iemand na de leeftijd van 18 jaar.. Kwetsende seksuele opmerkingen tegen jou gemaakt? Je op een kwetsende manier seksueel aangeraakt/vastgepakt? Neen Ja Je gedwongen om naakt te zijn? Je gedwongen om naar seksuele beelden te kijken? Je gedwongen tot masturbatie? Je gedwongen orale seks uit te voeren of toe te staan? Je proberen verkrachten? Je verkracht? Iets anders gedaan? Sessie seksueel grensoverschrijdend gedrag 6

7 1. PREVALENTIE & VORMEN VAN SGG BIJ HOLEBI S 1.1. VORMEN VAN SGG VOOR & NA 18 JAAR SGG VOOR 18 SGG NA 18 Totaal M V Totaal M V Kwetsende seksuele opmerkingen 37,1% 36,6% 37,8% 30,7% 30,0% 31,8% Op een kwetsende manier seksueel aangeraakt/vastgepakt 21,5% 13,9% 34,7% 11,3% 9,0% 15,2% Gedwongen om naakt te zijn 11,0% 8,1% 15,9% 3,2% 2,9% 3,9% Gedwongen om naar seksuele beelden te kijken 3,0% 2,7% 3,6% 1,0% 0,7% 1,5% Gedwongen tot masturbatie 6,1% 6,2% 6,0% 2,2% 2,0% 2,5% Gedwongen orale seks uit te voeren of toe te staan 8,4% 6,7% 11,5% 4,6% 4,2% 5,5% Poging tot verkrachting 7,7% 4,4% 13,4% 4,4% 4,2% 4,8% Verkrachting 6,3% 3,6% 11,0% 3,2% 2,7% 4,2% Iets anders 3,0% 1,7% 5,4% 1,5% 1,0% 2,3% Sessie seksueel grensoverschrijdend gedrag 7

8 1. PREVALENTIE & VORMEN VAN SGG BIJ HOLEBI S 1.1. VORMEN VAN SGG VOOR & NA 18 JAAR SGG VOOR 18 SGG NA 18 Totaal M V Totaal M V Kwetsende seksuele opmerkingen 37,1% 36,6% 37,8% 30,7% 30,0% 31,8% Op een kwetsende manier seksueel aangeraakt/vastgepakt 21,5% 13,9% 34,7% 11,3% 9,0% 15,2% Gedwongen om naakt te zijn 11,0% 8,1% 15,9% 3,2% 2,9% 3,9% Gedwongen om naar seksuele beelden te kijken 3,0% 2,7% 3,6% 1,0% 0,7% 1,5% Gedwongen tot masturbatie 6,1% 6,2% 6,0% 2,2% 2,0% 2,5% Gedwongen orale seks uit te voeren of toe te staan 8,4% 6,7% 11,5% 4,6% 4,2% 5,5% Poging tot verkrachting 7,7% 4,4% 13,4% 4,4% 4,2% 4,8% Verkrachting 6,3% 3,6% 11,0% 3,2% 2,7% 4,2% Iets anders 3,0% 1,7% 5,4% 1,5% 1,0% 2,3% Sessie seksueel grensoverschrijdend gedrag 8

9 1. PREVALENTIE & VORMEN VAN SGG BIJ HOLEBI S 1.1. VORMEN VAN SGG VOOR & NA 18 JAAR SGG VOOR 18 SGG NA 18 Totaal M V Totaal M V Kwetsende seksuele opmerkingen 37,1% 36,6% 37,8% 30,7% 30,0% 31,8% Op een kwetsende manier seksueel aangeraakt/vastgepakt 21,5% 13,9% 34,7% 11,3% 9,0% 15,2% Gedwongen om naakt te zijn 11,0% 8,1% 15,9% 3,2% 2,9% 3,9% Gedwongen om naar seksuele beelden te kijken 3,0% 2,7% 3,6% 1,0% 0,7% 1,5% Gedwongen tot masturbatie 6,1% 6,2% 6,0% 2,2% 2,0% 2,5% Gedwongen orale seks uit te voeren of toe te staan 8,4% 6,7% 11,5% 4,6% 4,2% 5,5% Poging tot verkrachting 7,7% 4,4% 13,4% 4,4% 4,2% 4,8% Verkrachting 6,3% 3,6% 11,0% 3,2% 2,7% 4,2% Iets anders 3,0% 1,7% 5,4% 1,5% 1,0% 2,3% Sessie seksueel grensoverschrijdend gedrag 9

10 1. PREVALENTIE & VORMEN VAN SGG 1.2. ALGEMENE PREVALENTIE SGG Kwetsende seksuele opmerkingen tegen jou gemaakt? Je op een kwetsende manier seksueel aangeraakt/vastgepakt? Je gedwongen om naakt te zijn? Je gedwongen om naar seksuele beelden te kijken? Je gedwongen tot masturbatie? Je gedwongen orale seks uit te voeren of toe te staan? Je proberen verkrachten? Je verkracht? Iets anders gedaan? Maat voor SGG: één ervaring met SGG > ervaringen met SGG Sessie seksueel grensoverschrijdend gedrag 10

11 1. PREVALENTIE & VORMEN VAN SGG 1.2. ALGEMENE PREVALENTIE SGG VOOR 18 JAAR Totaal Mannen Vrouwen % % % Kwetsende seksuele opmerkingen 37,1% 36,6% 37,8% Op een kwetsende manier seksueel aangeraakt/vastgepakt Gedwongen om naakt te zijn Gedwongen om naar seksuele beelden te kijken Gedwongen tot masturbatie Gedwongen orale seks uit te voeren of toe te staan Poging tot verkrachting Verkrachting Iets anders 27% 19,8% (1/5 mannen) 39,5% (2/5 vrouwen) Sessie seksueel grensoverschrijdend gedrag 11

12 1. PREVALENTIE & VORMEN VAN SGG BIJ HOLEBI S 1.2. ALGEMENE PREVALENTIE SGG NA 18 JAAR Totaal Mannen Vrouwen % % % Kwetsende seksuele opmerkingen 30,7% 30,0% 31,8% Op een kwetsende manier seksueel aangeraakt/vastgepakt Gedwongen om naakt te zijn Gedwongen om naar seksuele beelden te kijken Gedwongen tot masturbatie Gedwongen orale seks uit te voeren of toe te staan Poging tot verkrachting Verkrachting Iets anders 15,4% 13,4% (1/10 mannen) 19,8% (1/5 vrouwen) Sessie seksueel grensoverschrijdend gedrag 12

13 MEEST INGRIJPENDE GEBEURTENIS

14 2. MEEST INGRIJPENDE GEBEURTENIS: RELATIE GEWELDPLEGER SGG < 18 jaar Totaal Mannen Vrouwen % N % N % N Partner 2,7% 21 1% 4 4,6% 17 Ex-partner 5,3% 41 3,0% 12 7,8% 29 Familielid - huisgenoot 26,9% ,0% 85 33,4% 124 Vriend(in) 10,3% 80 9,4% 38 11,3% 42 Leerkracht -begeleider overste geestelijke - hulpverlener, 11,4% 89 17,7% 22 4,6% 17 Kennis 15,7% ,1% 61 16,4% 61 Collega-klasgenoot medestudent, 23,6% ,8% 153 8,1% 30 Iemand anders 7,7% 60 7,2% 29 8,3% 31 Onbekende 23,8% ,0% 97 23,7% 88 Sessie seksueel grensoverschrijdend gedrag 14

15 2. MEEST INGRIJPENDE GEBEURTENIS: RELATIE GEWELDPLEGER SGG > 18 jaar Totaal Mannen Vrouwen % N % N % N Partner 3,9% 33 2,5% 13 6,3% 20 Ex-partner 12,4% 105 9,3% 49 17,5% 56 Familielid - huisgenoot 9,1% 77 8,9% 47 9,4% 30 Vriend(in) 11,6% 98 10,8% 57 12,9% 41 Leerkracht -begeleider overste geestelijke - hulpverlener, 5,2% 44 6,1% 32 3,8% 12 Kennis 16,2% ,5% 87 15,7% 50 Collega-klasgenoot medestudent, 23,4% ,9% ,0% 51 Iemand anders 8,8% 74 11,0% 58 5,0% 16 Onbekende 47,6% ,9% ,9% 140 Sessie seksueel grensoverschrijdend gedrag 15

16 2. MEEST INGRIJPENDE GEBEURTENIS: EENMALIG OF HERHAALDELIJK SGG < 18 jaar Totaal Mannen Vrouwen Eenmalig % N % N % N 49,7% ,3% ,7% 262 Herhaaldelijk 50,3% ,7% ,3% 192 SGG > 18 jaar Totaal Mannen Vrouwen Eenmalig % N % N % N 51,2% ,7% ,2% 166 Herhaaldelijk 48,8% ,3% ,8% 152 Sessie seksueel grensoverschrijdend gedrag 16

17 2. MEEST INGRIJPENDE GEBEURTENIS: LEEFTIJD SGG < 18 jaar Totaal Mannen Vrouwen N GEM Range GEM Range GEM Eenmalig jaar jaar jaar Herhaaldelijk 1 ste keer jaar jaar jaar Herhaaldelijk laatste keer jaar jaar jaar SGG > 18 jaar Totaal Mannen Vrouwen N GEM Range GEM Range GEM Eenmalig jaar jaar jaar Herhaaldelijk 1 ste keer jaar jaar jaar Herhaaldelijk laatste keer jaar jaar jaar Sessie seksueel grensoverschrijdend gedrag 17

18 2. EEN STUDIE NAAR PARTNERGEWELD BIJ VLAAMSE PERSONEN VAN TURKSE ORIGINE (2 DE GENERATIE)

19 Partnergeweld (WHO, 2010) INTIEM PARTNERGEWELD (IPG) verwijst naar Het geheel van gedragingen binnen een intieme relatie die een fysiek, seksueel of psychologisch nadeel of leed veroorzaken. Het omvat fysieke agressie, seksuele dwang, psychologisch geweld en controlerende gedragingen. Is een etnische minderheidsgroep een risicogroep voor het ervaren van IPG? Theorieën rond het voorkomen van IPG bij etnisch-culturele minderheidsgroepen Subculture of violence theory Structural inequality theory Sessie seksueel grensoverschrijdend gedrag 19

20 1. PREVALENTIE & VORMEN VAN IPG BIJ VLAAMSE TURKEN MINSTENS 1 VORM VAN IPG OOIT 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 66,0% 14,3% Fysiek Psychologisch N = 392 Turkse respondenten Fysiek IPG Als je nadenkt over je huidige of laatste partner: 1. heeft hij of zij jou ooit met de vlakke hand of met de vuist geslagen, geschopt of op een andere manier fysiek pijn gedaan? Psychologisch IPG 1.geprobeerd om je contacten met vrienden/vriendinnen en/of familie te beperken? 2.aangedrongen te weten waar je bent op ieder moment van de dag? 3.jou genegeerd en onverschillig behandeld? 4.jou beledigd, bekritiseerd of minachtend gereageerd op wat je doet of zegt? 5.jou gekleineerd of vernederd ten opzichte van andere mensen? 6.iets gedaan om je opzettelijk angst aan te jagen of te intimideren (bvb. door voorwerpen kapot te maken, je met de dood te bedreigen, te dreigen met zelfmoord) 7.gedreigd om jou of iemand die je graag ziet, pijn te doen? Sessie seksueel grensoverschrijdend gedrag 20

21 1. PREVALENTIE & VORMEN VAN IPG BIJ VLAAMSE TURKEN VERSCHILLEN TUSSEN MANNEN & VROUWEN 100% 90% 80% 70% 60% 50% 46,6% 55,5% Lichte vormen van IPG 40% 30% 20% 25,6% > fysiek IPG = psychologisch IPG 10% 3,4% 0% Fysiek Psychologisch mannen vrouwen N = 392 Turkse respondenten Sessie seksueel grensoverschrijdend gedrag 21

22 1. PREVALENTIE & VORMEN VAN IPG BIJ VLAAMSE TURKEN VLAAMSE RESPONDENTEN VS. VLAAMSE TURKEN 100% 100% 90% 90% 80% 70% 60% 50% 56,7% 80% 70% 60% 50% 66,0% Vlaamse respondenten van Turkse origine ervaren 40% 40% minstens even vaak fysiek 30% 20% 10% 10,0% 30% 20% 10% 14,3% en psychologisch IPG als Vlaamse respondenten 0% Fysiek Psychologisch 0% Fysiek Psychologisch N = 1448 Vlaamse respondenten N = 392 Turkse respondenten doctoraatspresentatie

23 1. PREVALENTIE & VORMEN VAN IPG BIJ VLAAMSE TURKEN VLAAMSE RESPONDENTEN VS. VLAAMSE TURKEN Slachtoffers van fysiek en psychologisch IPG rapporteren: = mentaal welzijn relatietevredenheid angstige hechting vermijdende hechting Gender: Fysiek IPG ~ relationeel welzijn vnl. Psychologisch IPG ~ relationeel welzijn vnl. seksuele tevredenheid seksuele disfuncties seksuele communicatie Gender: Fysiek IPG ~ seksueel welzijn en Psychologisch IPG ~ seksueel welzijn vnl. N = 392 Turkse respondenten doctoraatspresentatie

24 VRAGEN OPMERKINGEN Sessie seksueel grensoverschrijdend gedrag 24

25 Beleidsinitiatieven preventie & hulp Vlaams Forum Kindermishandeling: knelpunten, samenwerking, sensibilisering Meldpunt 1712 Engagementsverklaring alle sectoren minderjarigen seksuele integriteit 25

26 Materialen Raamwerk seksualiteit en beleid Vlaggensysteem als methodiek Educatieve materialen SGG Over de grens Oké spel Tussen de lakens 26

27 Sensibilisering 27

28 Informatie-aanbod Seksualiteit.be Allesoverseks.be Seksuelevorming.be Clicksafe.be Hulp: Partnergeweld.be Iter-hulp.be seksgps.be 28

29 Hulpaanbod Meldpunt 1712 Nupraatikerover.be: chat voor jongeren Vertrouwenscentra kindermishandeling Diensten voor slachtofferhulp Begeleidingsaanbod voor plegers en omgeving van pleger 29

30 Rapporten en actieplannen Rapport historisch misbruik Rapport misbruik in gezagsrelaties Actieplan homofoob en transfoob geweld Nationaal actieplan partnergeweld 30

31 Aanbevelingen sexpert Sensibiliseren algemeen publiek Ook mildere vormen Stereotiepen Partners, familie en ouders Toegankelijkheid hulpverlening Jongeren en kinderen Jongens en mannen Jonge plegers Aandacht voor implementatie good practices 31

32 Nog aanbevelingen Sgg integreren in RSV Jong starten Communicatie- en onderhandelingsvaardig heden Vlaggensysteem Impulscontrole en agressiebeheersing Meldingdrempel verlagen Hulp bekend maken 32

33 Nog aanbevelingen Onderzoek over Profiel van plegers van SGG Beschermende factoren Noden van slachtoffers Gender en seksuele oriëntatie Zwangerschap na SGG Weerstanden van professionals Rol van internet en online sgg Personeel screenen en evalueren 33

34 Bijkomende aandachtspunten: Opletten met stereotiepe preventieboodschappen Niet de slachtoffers aanspreken maar de plegers De juiste toon vinden: plegers niet verketteren, seksualiteit niet problematiseren Bespreekbaarheid en communicatie verhogen, taboe wegnemen: ambivalentie aanpakken Meer beroep doen op sociale verantwoordelijkheid: notie van sexual citizenship : rechten en verantwoordelijkheden Aandacht voor nieuwe vormen (internet)

35 Aandachtspunten Aandacht voor risicofactoren die kwetsbaarheid verhogen gender Cultuur Beperking Trauma Aandacht voor risico-contexten zoals school: structureler inbedden: gedragscode, afspraken, professionaliteit In seksuele en relationele vorming SGG expliciet een plaats geven

36 Vragen? Dank Erika Frans 36