Jaarverslag Samenwerking dichtbij burger. Onduidelijkheid. Proces volgt inhoud. Algemeen Maatschappelijk Werk.

Transcriptie

1 Jaarverslag 2014 Algemeen Maatschappelijk Werk Samenwerking dichtbij burger Het AMW vindt de samenwerking met lokale ketenpartners, dichtbij de burger erg belangrijk. Het geeft inzicht in wat er speelt, wat de vraag is en welke burgerkracht er aanwezig of te activeren is. Wij geloven dat door tijdig signaleren, outreachend handelen en samenwerking tussen burgers en professionals nieuwe mogelijkheden ontstaan om duurdere zorg te voorkomen. Maatschappelijk werkers maken in bijna alle gemeenten deel uit van de multidisciplinaire teams. De opdrachten zijn per gemeente verschillend en nog sterk in ontwikkeling. Maatschappelijk werkers denken actief mee en anticiperen op de lokale afspraken en situatie. Voor u ligt jaarverslag het van het Algemeen Maatschappelijk Werk (AMW) In 2014 is door de gemeenten hard gewerkt om de nieuwe taken, ten gevolge van de transities in het sociaal domein, op te kunnen pakken. Het AMW heeft ter voorbereiding op de transities actief mee gedacht in klankbordgroepen, werkgroepen en in gesprekken met kwartiermakers en coördinatoren. Er verandert veel Van de gemeenten wordt verwacht dat zij met minder middelen tot dezelfde resultaten komen, van burgers dat zij participeren en zo actief en zelfredzaam mogelijk zijn. Professionals werken intensief samen in nieuwe lokale multidisciplinaire samenwerkingsverbanden. Onduidelijkheid Soms horen wij dat klanten twijfelen of ze nog ondersteuning kunnen krijgen. Door alle veranderingen en de berichten daarover in de media verwachten zij het vooral zelf te moeten doen. Ook van samenwerkingspartners horen wij vergelijkbare signalen. Kwetsbare burgers bereiken en ondersteunen blijft een belangrijk aandachtspunt voor het AMW. Proces volgt inhoud Om alle veranderingen zo goed mogelijk te laten verlopen, zijn de organisatie en werkprocessen van het AMW aangepast. De werkwijze van het screeningsteam bleek niet langer passend en werd daarom vertaald naar lokale aanmeldingsprocedures. Er wordt nagedacht hoe groeps bijeenkomsten in te toekomst georganiseerd kunnen worden als daar in de multidisciplinaire teams geen ruimte meer voor zou zijn. Met de gemeenten en de partners in het sociaal domein worden nieuwe afspraken gemaakt en werkprocessen ontwikkeld. Gezien de positieve reacties over de inzet van het maatschappelijk werk in dit transitieproces denk ik dat we tevreden terug mogen kijken op een dynamisch jaar. Lianne van de Wiel Manager Maatschappelijk werk

2 Financiële problemen blijven De meest voorkomende problematiek binnen het AMW is al jaren financieel van aard. De economische crisis heeft veel mensen in de problemen gebracht. Er zijn weinig of geen reserves meer en er ontstaan schulden. Dit treft niet alleen mensen met een minimum inkomen of met een uitkering, maar ook steeds meer mensen met een (goede) baan of ZZP ers. Ik heb weer de moed gevonden om zelf oplossingen te bedenken We zien in 2014 de huurschulden toenemen, vooral doordat de huren de laatste jaren erg zijn gestegen. De huurtoeslag compenseert dit verschil onvoldoende, waardoor soms zelfs huisuitzettingen dreigen. Het AMW ondersteunt klanten in de voorbereiding naar het traject schuldhulpverlening. Er wordt hierbij samengewerkt met sociale zaken, schuldhulpverlening (SHV) en woningbouwverenigingen. Door wachttijden bij de SHV en aanscherping van de regels komt niet iedereen meer in aanmerking voor schuldhulpverlening. Dit maakt de problematiek steeds complexer en de hulpverlening door het AMW ook. Het hebben van financiële problemen brengt veel stress met zich mee, wat vaak ook zorgt voor problemen in de relationele sfeer of voor de psychische gezondheid. Het AMW heeft oog voor deze problematiek en kan hierbij ondersteunen of indien nodig doorverwijzen. We zetten vrijwilligers in en het netwerk van de klant wordt betrokken. Dit netwerk en de vrijwilligers zijn uitermate belangrijk bij het vasthouden van de motivatie en het praktisch ondersteunen. Vanuit het AMW bieden we individuele hulpverlening, maar we stimuleren klanten ook om gebruik te maken van onze cursus uitkomen met inkomen of de Eigen Krachtgroep. De touwtjes weer in handen Een alleenstaande moeder met vijf kinderen komt bij het AMW met opvoedingsvragen. Al snel blijkt er meer aan de hand. Langdurige stress door een uitzichtloze financiële situatie zorgt voor onzekerheid en onmacht. Het AMW ondersteunt bij het zoeken naar mogelijkheden om de inkomsten te vergroten, brengt moeder in contact met de voedselen kledingbank en wijst haar op ruil- en weggeefgroepen op internet en Facebook. Ook volgt toeleiding naar schuldhulpverlening. Dit creëert overzicht en rust en mevrouw kan weer gaan genieten van haar gezin en zich ontwikkelen in de opvoeding.

3 Eigen kracht vanaf het eerste contact Het is steeds belangrijker dat burgers gebruik maken van hun eigen netwerk voor ondersteuning, hulp en zorg. Vanaf het eerste contact stimuleert de maatschappelijk werker het betrekken van het netwerk en het zelf werken aan oplossingen. Dit doen we bijvoorbeeld door de klant te motiveren voor groepsbijeenkomsten of door de vraag iemand mee te nemen in de hulpverlening. Met de klant onderzoeken we wat hij zelf al kan doen voor het eerste gesprek of in de periode tussen de gesprekken. Dit activeert de klant en de hulpverlening wordt hierdoor efficiënter. Netwerk van de klant Uit elkaar, toch bij elkaar Een jong echtpaar met een peuter gaat scheiden. De spanningen lopen hoog op en daarom worden zij verwezen naar het AMW. Op advies van de maatschappelijk werker nemen zij beiden een supporter mee. Dat blijkt zeer effectief in de gesprekken: de tante van de vrouw zet het belang van het kind telkens voorop en de vriend van de man vraagt elke keer of een bedachte oplossing wel uitvoerbaar is. Gezamenlijk zorgen ze dat de situatie leefbaar blijft. Binnen de hulpverlening brengen we het netwerk in beeld en onderzoeken we of het netwerk betrokken kan worden bij de oplossing van de hulpvraag. Een methode die we daarvoor gebruiken is de Sociale Netwerk Strategie (SNS). Hierbij worden bijeenkomsten georganiseerd door en met het netwerk om inzicht te krijgen in de situatie en passende oplossingen te bedenken. Daarbij wordt gebruik gemaakt van een zogenaamd drieluik. In beeld wordt gebracht hoe het zal gaan als er niets gebeurt, hoe de gewenste situatie is en wat er voor nodig is om dat te bereiken. Hieruit ontstaan goede plannen, acties en afspraken die helpen bij het bereiken van de gewenste situatie. De hulp en ondersteuning die het netwerk hierbij biedt, zorgt ervoor dat er een breder draagvlak is, dat de motivatie beter kan worden behouden en de oplossingen duurzamer zijn. Ik heb weer een glimlach op mijn gezicht

4 Een veilig thuis, daar maken wij ons sterk voor Maatschappelijk werkers begeleiden veel ouders in scheiding. In de praktijk blijkt dat ouders die in een vechtscheiding verwikkeld zijn geraakt, nauwelijks met elkaar over hun gezamenlijke ouderschap kunnen praten. Ze zien elkaar dan vooral als ex-partners en rivalen en zijn bezig met winnen, soms zelfs ten koste van de kinderen. De emoties lopen in de gesprekken daardoor vaak hoog op. In deze hulpverleningsgesprekken gaat het vooral over het adequaat invullen van de rol als ouders, want dat blijven ze immers altijd. We leveren hiermee een belangrijke bijdrage aan het zo gezond mogelijk opgroeien van kinderen door het belang van kinderen bij echtscheidingen voorop te zetten. In 2014 zien we een toename van het aantal herstel ouderschap aanmeldingen. Klanten en verwijzers weten ons hiervoor inmiddels goed te vinden. De gesprekken doen een groot beroep op het vakmanschap en de creativiteit van onze maatschappelijk werkers. Daarom zijn alle maatschappelijk werkers hierin geschoold. Gezien het belang van dit onderwerp voor de ontwikkeling van kinderen wordt in 2015 onderzocht hoe we deze hulpverlening verder kunnen ontwikkelen. Werkeloosheid, stress en drank; een gevaarlijk recept Een vader heeft te veel gedronken en een gat in de deur geslagen. De politie verschijnt na een telefoontje van de buren. De moeder en de kinderen zijn overstuur. De ouders geven aan dat er spanningen zijn, sinds mijnheer werkloos is geraakt. De politie weet het gezin te kalmeren en meldt dat de situatie wordt besproken in het screeningsoverleg huiselijk geweld. Hier blijkt dat het AMW al betrokken is voor de financiële problemen. De maatschappelijk werker wordt geïnformeerd en maakt het incident bespreekbaar om recidive te voorkomen. Het houdt niet op Had ik maar eerder hulp gezocht, denk ik nu achteraf Wijze kinderen Een vrouw neemt contact op met het AMW voor het vriendje van haar zoon. Zijn ouders zijn gescheiden, maar wonen nog bij elkaar. Er zijn regelmatig ruzies en de kinderen lijden hieronder. Het AMW nodigt de ouders uit voor een gesprek. De ouders zijn in de veronderstelling dat ze het goed geregeld hebben: als de ene werkt, zorgt de ander voor de kinderen en andersom. In een gesprek met de kinderen wordt duidelijk waar zij last van hebben. Met hulp van de maatschappelijk werker maken de ouders een plan, waarin de belangen van de kinderen leidend zijn. Er is de laatste jaren landelijk veel aandacht voor huiselijk geweld. De spotjes van Veilig Thuis ( Het houdt niet op, niet vanzelf ) kent iedereen. Het AMW werkt intensief samen met ketenpartners rond huiselijk geweld en tijdelijk huisverbod. Wij nemen deel aan het regionale screeningsoverleg huiselijk geweld bij het Veiligheidshuis waar meldingen van de politie worden besproken. Het doel hiervan is om in een zo vroeg mogelijk stadium, outreachend, aan zowel slachtoffer als dader een passend hulpaanbod te doen en zo herhaling van incidenten te voorkomen. Zowel klanten die zichzelf bij het AMW aanmelden als zij die aangemeld worden in verband met huiselijk geweld zien we binnen enkele werkdagen voor een eerste gesprek. Vaak gaat het naast problemen in de relatie om complexe meervoudige problematiek zoals psychiatrie, verstandelijke beperking, traumatische ervaringen, opvoedproblemen, verslaving en/of schulden.

5 Complexe hulpvragen Door de veranderingen in de GGZ ziet het AMW meer klanten met psychiatrische problemen. Het betreft vaak meervoudige complexe problematiek. We werken hierin volgens de principes van één gezin, één plan, één regisseur. Waar nodig treedt het AMW op als casemanager. We hebben gemerkt dat bij sommige problematieken van deze doelgroep extra kennis nodig is om deze adequaat te kunnen ondersteunen. De deskundigheidsbevordering vindt plaats begin Te veel problemen Via het screeningsoverleg Huiselijk Geweld raakt het AMW betrokken bij een gezin met jonge kinderen. Er zijn forse spanningen in het gezin. Er zijn financiële problemen en de woonsituatie is slecht. Mevrouw is net bevallen en heeft geen inkomen. Meneer zit in de WW. Het AMW wordt casemanager en organiseert hulp van Humanitas en schuldhulpverlening. Thuis begeleiding wordt ingezet voor opvoed ondersteuning en om de dagelijkse structuur op orde te krijgen. Het AMW werkt aan het verbeteren van de relatie tussen de partners. Alle inspanningen zorgen ervoor dat de situatie stabiliseert. Eigen Kracht Groep In de Eigen Kracht Groep werken de deelnemers in vijf bijeenkomsten aan de oplossing van problemen en het versterken van hun eigen kracht. De deelnemers en hun vragen kunnen heel verschillend zijn. Samen werken zij aan het vergroten van de eigen zelfredzaamheid en een positievere kijk op het leven. De deelnemers worden aangemoedigd om een supporter (familielid, vriend, kennis) mee te nemen naar de bijeenkomsten, omdat juist zij een belangrijke rol spelen in het vasthouden van het resultaat. Thema s die aan bod kunnen komen, zijn: Zicht krijgen op en gebruik leren maken van eigen kwaliteiten, assertiviteit, ontspanning, niet piekeren maar in het hier en nu blijven en het ontwikkelen en betrekken van het netwerk. Het programma is maatwerk en wordt afgestemd op de behoefte van de deelnemers. Deze groep heeft in 2014 meerdere keren plaatsgevonden in Rivierenland en werd steeds positief gewaardeerd door de deelnemers. De deelnemers konden na de bijeenkomsten grotendeels zelfstandig verder, wisselden onderling vaak contactgegevens uit om elkaar te blijven ondersteunen of maakten gebruik van onze Groep Online mogelijkheid. De reactie van een deelnemer Wij kunnen door de bomen het bos weer zien In mijn huwelijk was er altijd veel ruzie. Ik was daardoor erg onzeker. Bij het AMW werd mij geadviseerd mee te doen aan de Eigen Kracht Groep. Ik zag er tegenop, maar ik ben blij dat ik gegaan ben. Ik heb geleerd voor mezelf op te komen en besloot na jaren twijfelen de echtscheiding in gang te zetten. Ik heb daarbij veel steun en adviezen gekregen van de andere deelnemers. Het heeft mijn leven totaal veranderd; ik voel me als herboren! En ik heb er vrienden aan over gehouden.

6 Het AMW Online In combinatie met de groepsbijeenkomsten hebben we geïnvesteerd in Mijn Groep Online. Een internetapplicatie waarmee we klanten met elkaar verbinden in een virtuele groepsruimte. Het werkt als soort Facebook-groep. Klanten kunnen buiten de bijeenkomsten om gemakkelijk met elkaar in contact komen. Men kan elkaar vragen stellen, discussies voeren, links of artikelen met elkaar delen, enzovoorts. Een mooie manier waarbij eigen kracht en samenredzaamheid als vanzelf gestimuleerd worden. Om de eigen kracht te ondersteunen, hebben we online zelfhulpsites en apps verzameld die bruikbaar zijn voor klanten. We wijzen klanten hierop en stimuleren hen deze te gebruiken zodat zij zelf ook thuis (of onderweg) kunnen werken aan de oplossing van hun probleem. We zijn gestart met communicatie via social media op Facebook, via de STMR-Facebookpagina en vooral via Twitter met ons eigen Met enige regelmaat plaatsen we berichten via deze kanalen, bijvoorbeeld met nieuws over onze groepen. Een nieuwe ontwikkeling is dat klanten rechtstreeks via de internetsite van STMR een vraag kunnen stellen aan het AMW. De klant kan daardoor op zijn eigen tijd, ook buiten kantooruren, zijn hulpvraag voorleggen en de antwoorden ontvangen. Begeleiding via Een man meldt zich aan via de website. Hij heeft weinig vertrouwen in de toekomst van zijn relatie. Hij wil het contact met het AMW graag via de laten verlopen, vanwege zijn drukke baan. De maatschappelijk werker mailt hem vragen ter verduidelijking en geeft daarna enkele adviezen waarmee hij het contact met zijn vriendin kan verbeteren. Via de houden ze contact over de vorderingen. Inspiratie voor en door medewerkers Verandering brengt beweging, dat vinden we een goede zaak. Het biedt ruimte voor creativiteit en doorontwikkeling van de professionaliteit van de maatschappelijk werkers. Om maatschappelijk werkers hierbij te ondersteunen, te inspireren en instrueren, is geïnvesteerd in intervisie, deskundigheidsbevordering, werkgroepen en themabijeenkomsten. In themabijeenkomsten kwamen materiële hulpverlening bij schulden, SNS, de zelfredzaamheidsmatrix, online (zelfhulp) mogelijkheden en profilering aan de orde. Deze bijeenkomsten worden voor en door medewerkers georganiseerd. Elkaar inspireren en van elkaar leren staat centraal. Over alle ontwikkelingen wordt actief meegedacht door de maatschappelijk werkers. Een aantal van hen vormt een denktank, aan hen worden actuele vraagstukken voorgelegd waarover zij adviseren of initiatieven ontwikkelen. In het kader van Eén gezin, één plan, één regisseur heeft een scholing casemanagement door Sonestra plaatsgevonden. Er is een aantal congressen bezocht over de veranderingen in het sociale domein. Colofon Dit beknopte jaarverslag AMW over 2014 is een uitgave van STMR Publicatiedatum maart 2015 Adresgegevens STMR postbus 6063, 4000 HB TIEL Ondanks zorg vuldige samenstelling kunnen aan de inhoud van deze uitgave geen rechten worden ontleend. Voor meer informatie over dit jaarbeeld kunt u contact opnemen met de afdeling maatschappelijk werk van STMR: T (0344) Productie en fotografie Het Inventief S t i c h t i n g T h u i s z o r g e n M a a t s c h a p p e l i j k w e r k R i v i e r e n l a n d