Droogte in de stad Geohydrologie, civiele techniek en bouwkunde verbonden

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Droogte in de stad Geohydrologie, civiele techniek en bouwkunde verbonden"

Gabriël Aerts
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Droogte in de stad Geohydrologie, civiele techniek en bouwkunde verbonden drs. ing. Maarten Kuiper Wareco ingenieurs ing. Arjen van Maanen

2 Wat gaan we doen? Geohydrologische effecten van droogte (we meten, voorspellen droogte) Ja, het daalt, maar kan dat ook kwaad? (we ervaren droogte) Is er wat tegen te doen? (we nemen maatregelen tegen droogte) Hiervoor gaan we letterlijk de diepte in!

3 We meten droogte (neerslag) Zo viel er in de zinderende zomer van 1473 van eind april tot half november nauwelijks regen; in Soest op slechts drie dagen. Harry Geurts het kan erger!

4 We meten droogte (grondwater) Landelijk grote verschillen na droogte 2018 Laag en nat snel hersteld +verdroging door steden Bij Rivieren herstel sneller bij toevoer rivierwater Hoog en droog nog lang niet hersteld (1,5m!)

5 Herstel grondwatersysteem van droogte plaatselijk > 3 jaar Lokaal afhankelijk van: Landschap, bodem en geohydrologie Actuele berekening: Nattigheid afgelopen weken Verkort hersteltijd enkele weken

6 We voorspellen droogte (modellen) Stress test Grondwatermodel 2019: Risicodialoog Tijdreeksmodel

7 Daling > 10 cm Voorspellen op stedelijk niveau (stedelijk grondwatermodel) Wareco Grondwaterviewer Voorspellen op regionaal niveau (klimaat effectatlas)

8 Een kanttekening: Modellen onderschatten de extremen Mate van stijging en daling van de grondwaterstanden wordt vaak onderschat. Zowel in tijdreeksmodel als in grondwatermodel Kwetsbaarheid van het grondwatersysteem kan worden onderschat Klimaatsverandering is live aan de gang! Historie is waardevolle informatie voor de toekomst -> evalueren 2018 op 2019 Processen treden op die we nu onvoldoende in beeld hebben

9 We ervaren droogte Vegetatie Bodemdaling Bebouwing Hitte stress Oppervlaktewater Infrastructuur

10 We ervaren droogte Vegetatie Bodemdaling Bebouwing Hitte stress Oppervlaktewater Infrastructuur

11 We ervaren droogte Let op: geen volledig beeld Bron: KCAF

25 mld boven- en ondergrondse stedelijke infrastructuur 9

12 De schade als gevolg van grondwatertekort in stedelijke gebied is groot Schade in harde euro s Tot 2050: gebouwen 25 mld boven- en ondergrondse stedelijke infrastructuur 9 mld mld = miljard! Geen nieuw probleem, wel urgent! Bron: DPRA

13 Schade aan bebouwing Maaivelddaling Paalrot Bron: Deltares

14 Schade aan bebouwing door dalende grondwaterstand? Grondwaterstanden lager dan historisch laag Fundering op staal Fundering op houten palen Extra bodemspanning en daardoor zettingen in ondiepe bodem Ook wanneer slappe bodemlagen onder water Liggen Droogstand houten palen Extra bodemspanning, meer druk op palen (negatieve kleef) Oxidatie van veen, kleischeuren

15 Schade aan bebouwing? Schade voornamelijk bij ongelijke zettingen Ongelijke zettingen ontstaan door bouwrijp maken, lekke riolering, drainage in de straat, vegetatie etc. Bodem nooit van nature homogeen. Fundering op staal Extra bodemspanning en zettingen ondiepe bodem Acuut schade kan al optreden bij enkele millimeters ongelijke zetting Onzichtbaar sluimerend wanneer constructie extra spanning tijdelijk kan opvangen Wordt pas zichtbaar als het te laat is

16 Schade aan bebouwing? Fundering op houten palen Droogstand houten palen Extra bodemspanning, meer belasting van palen (negatieve kleef) Droogstand schade rond 10 jaar cumulatief (overige) palen vangen gewicht op tot overspanning Treedt sluimerend op en wordt pas zichtbaar als het te laat is

23 Is er wat tegen te doen?

24 Is er wat tegen te doen? Allereerst: ken het risico en oplossingskansen -> DATA! Soms ontkom je niet aan herstel FunGIS

25 Is er wat tegen te doen? Grondwater op peil houden! drainage / infiltratieleiding van/naar oppervlaktewater voor gewenst gw-peil op openbaar terrein percelen kunnen aansluiten geen resultaatsverplichting Actief grondwaterpeilbeheer

26 Vraagt samenwerking Leidingen rond pand: Bewustzijn, buurtorganisatie Leidingen onder wegen: doelmatig? Voldoende water in zomer? Alternatief? Denk verticaal!

27 Urban Waterbuffer De ondergrond als kans Een buffer voor overzomeren droge tijden Aanvulling, vergroening, verkoeling, tegen verzilting en regenwateroverlast Verbindt boven- en ondergrond. Én de mensen!

28 Ook in de stad! Of soms toch niet? Effect straatverharding op grondwaterstand Inzicht hebben om keuzes te maken! INTERGRAAL met bovengrond Ene probleem opgelost, ander veroorzaakt?

Tot slot Droogte in stad niet altijd nieuw.

Wacht niet op schade Beperkt schade Juiste kennis

29 Tot slot Droogte in stad niet altijd nieuw. Wel urgent! Begrip grondwater, steden en panden: Complex, maar biedt veel kansen! Wacht niet op schade Beperkt schade Juiste kennis aan tafel? Waterschap, gemeente en bewoners vinden elkaar steeds meer. Ken de risico s, ken de maatregelen, duik erin. Data Doe het samen.

30 Bedankt meer info/ slides opvragen? Maarten Kuiper

Vergelijkbare documenten

Ruimtelijke Adaptatie en Zoetwater Voor watertekort kennisvragen te over? Kennisdag Zoetwater, Utrecht 15mei 2018

Ruimtelijke Adaptatie en Zoetwater Voor watertekort kennisvragen te over? Kennisdag Zoetwater, Utrecht 15mei 2018 Afspraken verdeling van focus DP Ruimtelijke Adaptatie Stedelijk gebied Gemeenten (verbinding