Schuldbriefing Van 1 maart tot 31 maart 2007, nr. 17

Transcriptie

1 Schuldbriefing Van 1 maart tot 31 maart 2007, nr. 17 Maandelijks e-zine van het Vlaams Centrum Schuldbemiddeling voor OCMW s en CAW s Bedankt voor uw interesse! Hebt u suggesties of nieuws: U neemt een gratis abonnement langs: mailto:schuldbriefing@centrumschuldbemiddeling.be 1-Het Vlaams Centrum Schuldbemiddeling werft aan 2-Gezocht: wanpraktijken gerechtsdeurwaarders 3-Vormvoorwaarden kredietovereenkomsten moeten strikt nageleefd worden 4-Personen in collectieve schuldenregeling met terugwerkende kracht vrijgesteld van boete zorgverzekering 5-Procedures inzake beslagbescherming mogen verschillen naargelang de aard van de inkomsten 6-Advocaten moeten de regels van confraterniteit naleven 7-Kortingen in geval van betaling d.m.v. domiciliëring zijn nog steeds mogelijk 8-OCMW-subsidie digitale kloof nu ook voor gerecycleerde PC en opleiding 9-Energie: ontwerpdecreet sociale dienstverplichtingen goedgekeurd door Vlaamse Regering 10-Energie: een paar nieuwe maatregelen 11-DAVO krijgt kritiek maar OCMW s vragen fundamentele wijzigingen 12-Aflevering 19 van het Handboek Schuldbemiddeling 13-Bugetplanners en brochures laat u niet overbluffen gratis te verkrijgen 14-Het vormingsaanbod Het Vlaams Centrum Schuldbemiddeling werft aan Een coördinator en een vormings- en preventiemedewerk(st)er. In een vorig e-zine Schuldbriefing (nummer 14) brachten we u het goede nieuws dat het Vlaams Centrum Schuldbemiddeling extra middelen van minister Inge Vervotte kreeg om de bijkomende taken op het terrein van preventie, onderzoek en beleidsadvisering uit te voeren. Het centrum heeft dan onmiddellijk twee vacatures uitgeschreven: één voor onderzoeker en één voor coördinator. Voor de onderzoeksfunctie heeft het centrum Annemie Bucquoye gevonden, maar voor de functie van cöordinator is niemand weerhouden. Bijgevolg wordt de vacature voor coördinator opnieuw uitgeschreven en roepen we alle geïnteresseerden op hun gemotiveerde brief met curriculum vitae tegen 17 maart 2007 op te sturen of te mailen naar Hildegarde Merckx. Indien u geen interesse voor een coördinatiefunctie heeft, hebt u misschien belangstelling voor de andere vacature. Daar Martin De Loose verandert van werk, is het centrum snel op zoek naar een nieuwe vormings- en preventiemedewerk(st)er. U kunt uw motivatie en curriculum vitae tot uiterlijk 23 maart opsturen of mailen naar Hildegarde Merckx (hildegarde.merckx@vvsg.be).

2 Meer informatie over deze vacatures vindt u terug op onze website ( of kunt u bekomen bij de voorzitter van het Vlaams Centrum Schuldbemiddeling, Piet Van Schuylenbergh (02/ of piet.vanschuylenbergh@vvsg.be). 2-Gezocht: wanpraktijken van gerechtsdeurwaarders Het Vlaams Centrum Schuldbemiddeling is op zoek naar voorbeelden van wanpraktijken van gerechtsdeurwaarders. Begin dit jaar (cf. Schuldbriefing, nummer 15) hebben we u bericht dat sommige gerechtsdeurwaarders profiteren van mensen in schulden - lees: verrijken zich op de kap van de schuldenaar. In plaats van zich te houden aan de kosten die zij wettelijk mogen vragen of die in de overeenkomst voorzien zijn, vragen zij kosten (bijv. kantoorkosten) die zij absoluut niet mogen vragen. Het centrum heeft vorig jaar al een een reeks wanpraktijken verzameld en een klachtenkossier opgesteld. Tot op heden is er nog niets veranderd en blijven de diensten schuldbemiddeling geconfronteerd worden met wanpraktijken van gerechtsdeurwaarders. Daarom willen we vanuit het Vlaams Centrum Schuldbemiddeling de problematiek onder de aandacht houden tot er werkelijk iets verandert. Om het nieuw klachtenkossier te voorzien van de nodige voorbeelden, vragen we u zoveel mogelijk voorbeelden van wanpraktijken op te sturen, te faxen (02/ ) of te mailen. We danken u alvast bij voorbaat! 3-Vormvoorwaarden kredietovereenkomsten moeten strikt nageleefd worden De Wet Consumentenkrediet legt een aantal dwingende vormvoorwaarden op waaraan kredietovereenkomsten moeten voldoen. Zo moeten bepaalde verplichte vermeldingen opgenomen worden in de vorm van afzonderlijke leden, in dikke lettertekens en in een ander lettertype. Dit geldt bv. voor de verplichte vermelding van de clausule "Onderteken nooit een blanco overeenkomst". In de rechtsleer waren er in dit verband kritische geluiden te horen: is de wet niet te betuttelend? Het Hof van Cassatie sprak zich op 7 december 2006 uit over deze kwestie. De Rechtbank van Eerste Aanleg van Eupen had vastgesteld dat de vermelding "Onderteken nooit een blanco overeenkomst" in hoofdletters opgenomen was in het contract, maar niet in het vet, noch in een ander lettertype, noch in een afzonderlijk lid. De rechtbank paste de toepasselijke sanctie echter niet toe omdat het doel van de wet - de aandacht van de consument vestigen op deze bepaling - even goed bereikt zou worden doordat deze vermelding in hoofdletters was opgenomen. Citibank Belgium N.V. meende aldus de dans te kunnen ontspringen, maar het Hof van Cassatie besliste hier anders over. Het hof oordeelde nl. dat een rechter die vaststelt dat de vermelding "Onderteken nooit een blanco contract" niet aan de wettelijke vormvereisten voldoet, niet kan weigeren om een sanctie op te leggen op grond van de overweging dat er aan het doel van de wet is voldaan. Het hof beklemtoonde dus dat de vormvoorwaarden die de Wet Consumentenkrediet oplegt strikt nageleefd moeten worden. Als u geconfronteerd wordt met kredietovereenkomsten die niet aan alle wettelijke vereisten voldoen, beschikt u met dit arrest over een sterk argument om sancties af te dwingen. U kunt het arrest van 7 december 2006 lezen op onze website: 4-Personen in collectieve schuldenregeling met terugwerkende kracht vrijgesteld van boete zorgverzekering Het Vlaams Zorgfonds kan een administratieve geldboete opleggen aan personen die onderworpen zijn aan de Vlaamse Zorgverzekering en de jaarlijkse bijdrage minstens 3 keren niet, te laat of onvolledig betaalden. In een vorig e-zine meldden we reeds dat een aantal categorieën vrijgesteld zijn van deze administratieve boete, o.m. de personen in collectieve schuldenregeling (zie Schuldbriefing nr. 11). Deze personen konden enkel van de vrijstelling genieten indien zij ononderbroken en minstens van 1 maart tot en met 30 april van het jaar waarvoor de bijdrage verschuldigd is maar niet, te laat of onvolledig werd betaald, het voorwerp van een collectieve schuldenregeling uitmaakten. De kwijtschelding gold dus niet voor administratieve boetes die betrekking hadden op periodes waarin men nog niet in collectieve schuldenregeling zat. Een ministerieel besluit van 14 november 2006 (B.S. 22 februari 2007) bracht hier verandering in. Een kennisgeving van een collectieve schuldenregeling aan de zorgkas of het Vlaams Zorgfonds heeft nu tot gevolg dat de aan de kennisgeving voorafgaande niet-betalingen, gedeeltelijke betalingen

3 of laattijdige betalingen van de bijdrage, met terugwerkende kracht niet in aanmerking worden genomen voor het opleggen van de administratieve geldboete. Personen in collectieve schuldenregeling kunnen dus met terugwerkende kracht genieten van een vrijstelling van de boete van de zorgverzekering. Let op: deze wijziging heeft zelf ook uitwerking met terugwerkende kracht, nl. met ingang van 1 mei U kunt het ministerieel besluit van 14 november 2006 lezen op onze website: 5-Procedures inzake beslagbescherming mogen verschillen naargelang de aard van de inkomsten Artikel 1409bis van het Gerechtelijk Wetboek regelt de bescherming tegen beslag en overdracht van inkomsten die niet uit arbeid voortvloeien of die geen vervangingsinkomsten zijn. Deze inkomsten worden niet automatisch beschermd: de schuldenaar moet de zaak eerst aanhangig maken bij de beslagrechter en deze kan de duur beperken tijdens welke deze inkomsten niet voor beslag vatbaar zijn. De bescherming tegen beslag en overdracht van bepaalde vervangingsinkomsten, bv. uitkeringen wegens arbeidsongeschiktheid of invaliditeitsuitkeringen, geldt daarentegen automatisch, zonder dat de begunstigden van deze inkomsten enige vordering aanhangig moeten maken bij de beslagrechter (artikel 1410, 1, 4 van het Gerechtelijk Wetboek in samenhang gelezen met artikel 1409, 1bis, 2 en 3 van het Gerechtelijk Wetboek). Het Arbitragehof oordeelde in het arrest nr. 29/2007 van 21 februari 2007 dat dit verschil in behandeling niet zonder redelijke verantwoording is. Begunstigden van dergelijke beschermde vervangingsinkomsten worden dus niet gediscrimineerd doordat zij geen beroep kunnen doen op artikel 1409bis van het Gerechtelijk Wetboek. Dit arrest betrof de situatie vooraleer inkomsten die op een zichtrekening gestort worden ook beschermd werden tegen beslag, maar de achterliggende redenering van het Arbitragehof lijkt nog steeds actueel. Het hof merkte in hetzelfde arrest ook op dat de inkomsten die men in contanten of bij circulaire cheque ontvangt, vermengd raken met de rest van het vermogen van de begunstigde, en derhalve niet meer kunnen genieten van de bescherming tegen beslag en overdracht. U kunt het arrest nr. 29/2007 lezen op onze website: 6-Advocaten moeten de regels van confraterniteit naleven De Orde van Vlaamse Balies keurde op de algemene vergadering van 31 januari 2007 het Reglement betreffende de aan procedures verbonden regels van confraterniteit goed (B.S. 21 februari 2007). Dit reglement regelt voornamelijk de betrekkingen tussen advocaten onderling, maar de hierin vervatte regels komen ook de cliënten ten goede. Zo is er bepaald dat een advocaat steeds verplicht is om de belangen van zijn cliënt zo goed mogelijk te behartigen, en hij dient deze zelfs te stellen boven zijn eigen belangen of deze van andere advocaten (art. 1). Vooraleer tot betekening en tenuitvoerlegging van een gerechtelijke beslissing te laten overgaan, moet de advocaat zijn tegenstrever uitnodigen tot vrijwillige uitvoering en/of berusting en moet hij hem hiertoe een redelijke termijn verlenen. De onmiddellijke betekening en/of tenuitvoerlegging kunnen nochtans geschieden in geval van hoogdringendheid of in geval van noodzakelijkheid voortvloeiende uit de wet of uit de beslissing zelf (art. 10). Een advocaat mag geen rechtstreeks contact hebben met een partij van wie hij weet dat deze in die zaak wordt bijgestaan door een advocaat, tenzij die advocaat uitdrukkelijk zijn toestemming heeft gegeven (art. 6). Een advocaat moet zijn werkzaamheden zodanig organiseren dat elk nutteloos uitstel van een te behandelen zaak wordt vermeden (art. 7). Een advocaat die een uitstel wenst te vragen van een ter behandeling vastgestelde zaak moet dit tijdig ter kennis brengen van, al naargelang het geval, zijn tegenstrever en de tegenpartij die in persoon verschijnt (art. 8). Een advocaat die een rechtsmiddel aanwendt, moet daarvan zo snel mogelijk kennis geven aan de in de zaak betrokken advocaten (art. 11). U kunt het volledige reglement lezen op onze website: 7-Kortingen in geval van betaling d.m.v. domiciliëring zijn nog steeds mogelijk

4 In een vorig e-zine kon u lezen dat het nu verboden is om de voor een product of een dienst aangekondigde prijs te verhogen omwille van de weigering van de consument om via bankdomiciliëring te betalen of omwille van de weigering van de consument om zijn facturen via elektronische post te ontvangen (nieuwe artikelen en van de Wet Handelspraktijken, zie Schuldbriefing nr. 15). Er werd ons gevraagd of dit impliceert dat verkopers geen kortingen meer mogen geven voor betalingen d.m.v. een domiciliëring. Uit de parlementaire werken bij de wet die deze verboden heeft ingevoerd, blijkt dat het niet de bedoeling was om te verbieden dat er een financieel voordeel wordt verbonden aan een bepaalde betalingswijze. In het commissieverslag (doc /002) kan men bv. het volgende lezen: De heer Pierre Lano (VLD) vraagt aan de minister of het door het aannemen van dit wetsontwerp in de toekomst voor de verkoper mogelijk zal blijven om kortingen toe te kennen indien de consument bereid is de facturen te betalen via bankdomiciliëring of om de facturen te ontvangen via elektronische post. ( ). De minister antwoordt dat de aangekondigde prijs een allesomvattende prijs moet zijn. Indien de consument bereid is om de facturen te betalen via bankdomiciliëring of om de facturen te ontvangen via elektronische post, kan de verkoper een korting toekennen op de aangekondigde prijs. (...)". Het staat verkopers dus nog steeds vrij om in functie van de betaalwijze een prijsvermindering toe te staan, bv. indien de consument zou opteren voor domiciliëring. De nieuwe artikelen en van de Wet Handelspraktijken kunnen eigenlijk gezien worden als een verdere toepassing van het principe dat vervat is in art. 3 van de Wet Handelspraktijken. Uit dit artikel 3 volgt dat de aangeduide prijs de totale prijs moet zijn, alle belastingen en verplicht bij te betalen kosten inbegrepen. Ingevolge het nieuwe artikel van de Wet Handelspraktijken worden de clausules in de contractsvoorwaarden verboden die boven de aangekondigde prijs nog een verhoging bedingen indien men niet opteert voor domiciliëring. 8-OCMW-subsidie digitale kloof nu ook voor gerecycleerde PC en opleiding De subsidie die de OCMW s aanvankelijk enkel konden gebruiken voor een tussenkomst van max. 175 euro in de aanschaf van een Internet voor iedereen -pakket (hierna IVI-pakket), kan nu ook naar een gerecycleerde PC of een computeropleiding gaan. Dit is een goede zaak. Eerder betreurde de VVSG al dat niet nauwgezetter was stilgestaan bij de specifieke context van al wie een beroep doet op het OCMW: een tussenkomst van 175 euro zou voor de meest kwetsbare OCMW-cliënten immers zeker niet volstaan om een IVI-pakket van minstens 850 euro aan te schaffen (VVSG-week 2006, nr. 19). De praktijk van de afgelopen maanden bevestigde deze stelling, reden ook voor minister Dupont om de maatregel te verruimen. Doordat nu ook een gerecycleerde PC (aangekocht in een hergebruikcentrum) en een basisopleiding informatica en ICT in aanmerking komen, krijgen OCMWcliënten meer mogelijkheden. Opgelet, deze wijziging heeft enkel betrekking op de extra subsidie van euro die de OCMW s vorig jaar kregen in het kader van de sociale, culturele en sportieve participatie voor de periode (KB , BS , nu gewijzigd door KB , BS ). De verdeling per OCMW vindt u in bijlage van het KB van 1 mei 2006 (19 kleine OCMW s krijgen niets). Deze maatregel loopt nog tot 30 april mailto:nathalie.debast@vvsg.be 9-Energie: ontwerpdecreet sociale dienstverplichtingen goedgekeurd door Vlaamse Regering De Vlaamse regering keurde vorige week een aantal maatregelen goed op vlak van energiearmoede. Zo zal een gedropte klant geen dropkosten meer moeten betalen. Wie bij de netbeheerder terechtkomt en daar zijn factuur niet betaalt, komt nog altijd op de lokale adviescommissie (lac) terecht. Daar moet nog altijd beslist worden over het al of niet afsluiten van energie. De netbeheerder zal een strikte procedure moeten volgen om een dossier op de lokale adviescommissie te brengen. Het begrip klaarblijkelijke onwil (aantoonbaar kunnen maar niet willen betalen) zal in de regelgeving gespecificeerd worden als: - toegang tot de woning weigeren voor de plaatsing of aanpassing van een budgetmeter of stroombegrenzer - weigeren een afbetalingsplan te sluiten of een gesloten afbetalingsplan na te leven; - weigeren een leveringscontract te sluiten, na opzeg om andere redenen dan wanbetaling, tenzij aangetoond wordt dat leveranciers niet bereid zijn een leveringscontract te sluiten; - weigeren een leveringscontract te sluiten, na gedurende zes maanden door de netbeheerder beleverd te zijn. Of deze maatregelen de huidige werkwijze zullen beïnvloeden, zal vooral afhangen van wat er later in een ministerieel besluit wordt bepaald. Mailto:nathalie.debast@vvsg.be

5 10-Energie: een paar nieuwe maatregelen Een aantal nieuwe maatregelen zijn nu al van kracht (Besluit Vlaamse Regering , B.S ): a) Wie een budgetmeter heeft en het opgeladen bedrag en hulpkrediet heeft opgebruikt, valt terug op 10 ampère in plaats van 6 ampère. Dit verbruik moet ook betaald worden. b) De periode waarin elektriciteit niet kan worden afgesloten wordt gelijkgeschakeld met die voor aardgas, en loopt nu van 1 december tot 1 maart. Afhankelijk van de weersomstandigheden kan de minister de periode vervroegen vanaf ten vroegste 1 november of verlengen tot ten laatste 31 maart. c) De plaatsing van een budgetmeter door de netbeheerder is voortaan gratis voor zowel beschermde als niet-beschermde klanten. d) De netbeheerder heeft voortaan 60 kalenderdagen de tijd om een budgetmeter te plaatsen in plaats van 10. Mailto:nathalie.debast@vvsg.be 11-DAVO krijgt kritiek maar OCMW s vragen fundamentele wijzigingen Recent bekritiseerde een aantal politici de Dienst voor Alimentatievorderingen (Davo); volgens hen moeten de OCMW s opnieuw bevoegd worden voor het geven van voorschotten op onderhoudsgelden. De Davo doet dit momenteel voor zowat kinderen, maar kan slechts 7% recupereren bij de onderhoudsplichtige ouder. Dit probleem lost men echter niet op door de bevoegdheid opnieuw bij de OCMW s te leggen, wel door de problematiek fundamenteel en proactief aan te pakken. Betaalt een onderhoudsplichtige een keer niet, dan moet het bedrag de volgende maand onmiddellijk en automatisch van zijn inkomsten worden afgehouden. Een systematische schuldoverdracht of sommendelegatie vanaf de eerste wanbetaling moet dit mogelijk maken. Ook het beslag op een vervangingsinkomen wegens niet-betaling moet beperkt worden. Een volledig beslag op inkomsten waarbij de onderhoudsplichtige toch nog kan terugvallen op het OCMW, werkt niet responsabiliserend. En een onderhoudsplichtige ouder van wie de financiële situatie verslechterd is, moet makkelijker een herziening van het onderhoudsgeld kunnen vragen. Heel wat problemen ontstaan doordat tal van onderhoudsplichtigen te weinig inkomsten hebben en achterstallen veel te hoog oplopen. Dit is nu het geval, maar ook de OCMW s hadden hiertegen geen verweer toen ze zelf nog voorschotten op onderhoudsgeld gaven. mailto:nathalie.debast@vvsg.be 12-Aflevering 19 van het Handboek Schuldbemiddeling Eind deze maand ontvangen alle abonnees de negentiende aflevering van het Handboek Schuldbemiddeling. U ontvangt bij deze bijwerking een vernieuwde versie van de cd-rom. De wet- en regelgeving werd hierop volledig geactualiseerd en u kunt gebruik maken van een nieuwe tool, nl. afrekening consumentenkrediet na In deze bijwerking vindt u verder een aantal belangrijke actualisaties en aanvullingen, waarover u meer informatie op onze website kunt terugvinden: 13-Bugetplanners en brochures laat u niet overbluffen gratis te verkrijgen Bij het Vlaams Centrum Schuldbemiddeling kunt u gratis en onbeperkt budgetplanners en brochures laat u niet overbluffen bestellen. Met de uitdiensttreding van Martin De Loose dient u vanaf heden geen mailtje naar hem te sturen, maar kunt u, in afwachting van de nieuwe vormings- en preventiemedewerk(st)er, uw bestelling doormailen naar Mohamed El Omari (mohamed.elomari@centrumschuldbemiddeling.be). 14-Het vormingsaanbod 2007 Ons vormingsaanbod bestaat in 2007 uit twee luiken: Enerzijds organiseren we de basisopleiding schuldbemiddeling. In het voorjaar van 2007 zijn drie basisopleidingen van start gegaan: één in Kortrijk, in Antwerpen-Berchem en in Hasselt. Indien u in 2007 ook graag een basisopleiding schuldbemiddeling wenst te volgen, kunt u zich inschrijven voor het najaar van Inschrijven kan via het formulier op onze website. Anderzijds bieden we een aantal verdiepingsmodules en terugkomdagen voor diegene die reeds de onvergetelijke ervaring - lees: basisopleiding - achter de rug hebben. In vergelijking met vorig jaar doen we in 2007 nog een extra inspanning. We hebben geen zeven maar tien verschillende verdiepingsmodules in petto. Daarenboven kunnen diegene die zich al verdiept hebben zich nog

6 verder specialiseren tijdens de terugkomdagen. Deze modules en terugkomdagen vinden verspreid over het Vlaamse land plaats. In de volgende modules en terugkomdagen kunt u zich nog steeds inschrijven door middel van bijgevoegd inschrijvingsformulier én kopie van uw attest(en in het geval van de terugkomdagen): -Burgerlijke partij (in Brussel op 8 mei) -Beslag (in Brussel op 13 juni) -Cd-rom Handboek Schuldbemiddeling (in Limburg) -Collectieve schuldenregeling (in Antwerpen en Torhout) -Consumentenkrediet (in Brussel en Antwerpen) -Onderhandelen (opgelet! Gewijzigde locatie: in Lokeren) -Methodisch handelen (in Hasselt) -Terugkomdag collectieve schuldenregeling (in Brussel) -Terugkomdag consumentenkrediet (in Brussel op 23 maart en 23 november) Meer informatie over het vormingsaanbod in 2007: op de website: of mailto:hilde.maris@centrumschuldbemiddeling.be (praktisch); of (inhoudelijk). Hoofdredactie: Abonnement: Vindt u Schuldbriefing een nuttige informatiebron? Verspreid dit e-zine dan binnen uw bestuur, zodat collega s zich ook kunnen inschrijven. Voor abonnementen, graag een mail met vermelding van uw functie aan: mailto:schuldbriefing@centrumschuldbemiddeling.be Uitschrijven: Wanneer u het niet meer nodig vindt om Schuldbriefing te ontvangen, dan kan u zich uitschrijven door dit duidelijk te vermelden in een mail aan: mailto:schuldbriefing@centrumschuldbemiddeling.be