Praktijkcongres. Industry only!

Transcriptie

1 Praktijkcongres 2 oktober 2007, Evoluon, Eindhoven Industry only! Bijdragen van: Philips, NTS Group, Nooteboom Trailers, AAE, NPK, Rompa, Polimoon, TBP Electronics, Hoogerdijk, Quad Industries, Lantech.com, Snoeks Automotive & Océ Technologies 12 praktijkverhalen van industriële OEM s en toeleveranciers over lokaal produceren versus uitbesteden in Oost Europa en China Organised by: In cooperation with: Sponsored by: Blij met rubber en kunststof!

2 GLOBAL SOURCING, LOCAL SUCCESS! Integraal programma Global Sourcing, Local Success! Steeds meer bedrijven hebben te maken met een internationale markt, zowel klanten als concurrenten komen van andere delen van de wereld. Om te kunnen concurreren volstaat een lokale of regionale supply base niet meer en moeten bedrijven concurreren door inrichting van de meest competitieve supply chain. Sommige activiteiten zijn niet meer (het beste) uit te voeren in West Europa vanwege ontbreken van vakmanschap, te dure arbeid, beschikbaarheid van grondstoffen of verdwijnen van toeleveranciers. Aangezien algemeen wordt aangenomen dat de keten zich verder zal internationaliseren is het voor veel bedrijven een actueel vraagstuk hoe hun supply chain er in de toekomst uit zal zien en waarin ze moeten investeren. Lokale ver-geautomatiseerde en man-arme productie of een internationale supply chain, of juist een combinatie hiervan. Co-makers heeft onderstaande drie samenhangende activiteiten ontwikkeld om u als beslisser in de maak- en toeleveringsindustrie te voorzien van informatie en praktijkervaringen van ondernemers om een weloverwogen besluit te nemen over lokaal produceren, internationaal inkopen en global sourcing. 1. Praktijkcongres op 2 oktober 2007 (Evoluon, Eindhoven) Op dinsdag 2 oktober wordt een praktijkcongres georganiseerd door Co-makers.com en AS Marketing Network in samenwerking met o.a. FME-CWM, NEVI, Metaalunie, Federatie NRK en VIB. Positieve en negatieve praktijkervaringen met lokaal produceren en global uitbesteden staan centraal. U kunt zich uitgebreid oriënteren aan de hand van voorbeelden van outsourcing in Centraal & Oost Europa en Azië in combinatie met best practices van uitbesteding en productie in de Benelux. Vragen die tijdens het congres worden beantwoord: Waarom moet ik in de Benelux blijven produceren? Hoe kan mijn bedrijf de concurrentie aangaan met de concurrentie uit lage lonen landen? Wanneer is uitbesteding in Centraal- en Oost Europa of Azië serieus te overwegen? Welke voorbereidingen zijn essentieel voor succesvolle outsourcing? Wat is de beste optie: uitbesteden in lage lonen landen of daar zelf een productie locatie openen? Heeft u nog specifieke vragen aan de sprekers? Mail ze naar gsls@co-makers.com Bezoekersprofiel: Industry only! Het congres is specifiek bedoeld voor internationaal opererende of concurrerende middelgrote of grote zelfscheppende OEM s alsmede 1 e en 2 e lijns (MKB) toeleveranciers uit de maakindustrie. Directieleden Inkoopmanagement, initieel inkoop, uitbestedingsexperts (R&)D management New Business managers Speciaal voor inkopers: Buyers Breakfast Inkopers treffen elkaar al tijdens het ontbijt om ervaringen uit te wisselen. Mis deze kans niet om te ontbijten met de hoogste verantwoordelijke voor Global Sourcing en Supplier Relationship Management binnen Philips: Rob Savelkoul (Sr. VP Strategic Outsourcing & SRM, Philips Supply Management). 2. Outsourcing als competitief wapen (interactieve workshop, November 2007, optioneel) Wat is er nodig om van outsourcing een succes te maken? Hoe moet een bedrijf zich organiseren om maximaal gebruik te maken van outsourcing mogelijkheden? Waar moet bij uitvoering veel aandacht aan geschonken worden? Co-makers.com organiseert, in samenwerking met Purspective, een follow-up programma voor bedrijven die outsourcen zien als meer dan kostenverlaging. Dit zal gebeuren aan de hand van concrete tools en voorbeelden. Tevens zal deze workshop een hoog interactief gehalte hebben. 3. Best Practice Tour & Fact-finding Missions ( , optioneel) In aansluiting op dit praktijkcongres kunt u met Co-makers.com ook een tour maken langs bedrijven in de Benelux die als voorbeeld dienen voor succesvolle lokale productie: de Best Practice Tour. Wanneer uw interesse uitgaat naar global sourcing heeft u als congresdeelnemer voorrang bij deelname aan een of meerdere Fact-finding Missions naar o.a. Slowakije, Roemenië, China, Taiwan en India. Tijdens een rondreis maakt u kennis met de lokale industriële infrastructuur van het betreffende land en krijgt u een uniek kijkje in de keuken van toeleverende bedrijven aansluitend op uw specifieke interesse.

3 Inhoudsopgave 0. Voorwoord 1. Congresprogramma 2. Deelnemerslijst 3. Sponsors Brainport Intermaat N.V. Brabantse Ontwikkelings Maatschappij 4. Presentaties Buyers Breakfast: Philips Supply Management NEVI Dagvoorzitter: Jacques Reijniers Plenaire lezing 1: Koninklijke Nooteboom Trailers Plenaire lezing 2: Océ Technologies Plenaire lezing 3: NTS Group Workshop A1: AAE Workshop A2: Polimoon Workshop A3: tbp electronics Belgium Workshop B1: Lantech.com Workshop B2: Rompa Kunststofprodukten Workshop B3: Quad Industries Workshop C1: npk products Workshop C2: Snoeks Automotive Workshop C3: Hoogerdijk Technical Rubber 5. Partners Federatie NRK FME-CWM Koninklijke Metaalunie NEVI VIB 6. Organisatie Co-makers International b.v. Matchmaking Mission Romania, oktober 2007, Brasov & Timisoara Strictly confidential, Co-makers International b.v. Global Sourcing, Local Success!,

4 Voorwoord Geachte deelnemer aan het praktijkcongres Global Sourcing, Local Success! Lokaal succes ligt aan de basis van het idee voor dit praktijkcongres op 2 oktober 2007 in het Evoluon in Eindhoven. In onze dagelijkse praktijk van inkoopmarktonderzoek voor de (maak-)industrie helpen wij onze klanten, uitbesteders en toeleveranciers, met het scheppen van de randvoorwaarden voor dit succes. In een sterk veranderende industriële wereld vergt dit van de spelers in de industriele keten een enorme hoeveelheid creativiteit, doorzettingsvermogen, professionaliteit en kennis. Kennis vergaren, delen van ervaringen en aanscherpen van uw visie op het gebied van lokaal produceren en globaal uitbesteden is wat wij u vandaag willen bieden. Niet onze kennis, daarvoor kunt u iedere dag bij ons terecht, maar de kennis en praktijkervaringen van uw collega uitbesteders, inkopers en toeleveranciers staan centraal. Juist discussie met ervaringsdeskundigen biedt u de mogelijkheid uw ideeen te toetsen en nieuwe inspiratie op te doen voor uw positie en strategie in de keten. Deze dag was niet gerealiseerd zonder het enthousiasme en de uitgebreide voorbereidingen van onze NEVI dagvoorzitter Jacques Reijniers en praktijksprekers Rob Savelkoul, Paul Rademaker, Ian Rendle, Marc Hendrikse, William Pijnenburg, Joost d Hooghe, Anton Hermus, Jasper de Goeij, Wim van Hoof, Dirk & Arne Casteleyn, Thomas van Daal, Wolfram Peters, Rob Zieleman en Ferry van de Pasch. Eveneens onmisbaar zijn de partners in dit evenement die meteen het nut en de noodzaak zagen en hun achterban mobiliseerden: NEVI, FME-CWM, Metaalunie, Federatie NRK en VIB. Wij zijn eveneens veel dank verschuldigd aan de sponsors van dit event: Brainport, NV Brabantse Ontwikkelings Maatschappij en Intermaat (onderdeel van Boer&Croon) die de toetredingsprijs voor u laag hielden met een genereuze bijdrage. Rest mij nog de leden van het Co-makers team te bedanken en de professionele support en tomeloze energie van mijn mede-organisator Annemarie Schrauwen. Mede namens allen die ik hierboven heb genoemd wens ik u een fantastische dag toe! Ir. Daan A.J. Kersten MBA Managing Director, Co-makers International b.v. Co-makers International b.v. 02 oktober 2007

5 CONGRESPROGRAMMA WORKSHOPS BENELUX BEST PRACTICES A1 Buyers Breakfast (alleen toegankelijk voor inkoop professionals) Special guest: Rob Savelkoul (Sr. VP Strategic Outsourcing & SRM, Philips Supply Management) 8.30 Registratie en ontvangst 9.30 Welkom en introductie van het programma door de dagvoorzitter Prof.dr.ing. Jacques Reijniers MBA, hoogleraar NEVI-leerstoel inkoopmanagement, Nyenrode Business Universiteit en directievoorzitter van Het NIC OEM Strategies Trailers bouwen in Roemenië: niet alles is zoals het lijkt Ir. Paul Rademaker, Product Groep Manager Semi Diepladers en ASD Aanhangers, Koninklijke Nooteboom Trailers In de laatste jaren groeit Nooteboom Trailers gestaag. Door een aantal acquisities en autonome groei was opening van een nieuwe productie locatie een logische stap. Roemenië werd weloverwogen gekozen voor fabricage maar ligt ook midden in een sterk opkomende markt. Lessons Learned in Low Cost Country Sourcing Ian Rendle, Director Purchasing Electronics & Software, Océ Technologies Océ Technologies verplaatst op dit moment een groot gedeelte van haar supply base naar Azië. Dit verhoogt de druk op de lokale partners in de Benelux om competitief te presteren maar biedt ook nieuwe kansen. Pauze System Supplier Perspective Lifecycle management vanuit Brainport Ir. Marc Hendrikse, COO, NTS Group In tegenstelling tot wat er de afgelopen jaren is beweerd, is de regio Zuidoost Nederland bij uitstek geschikt voor maakindustrie. De innovatiekracht en de sterke samenwerking in de voortbrengingsketen maken deze regio uniek. Nieuwe samenwerkingsvormen tussen kenniscentra, OEM s en toeleveranciers in de Brainport regio, hebben ertoe geleid dat de eindproducenten in een aantal marktsegmenten wereldwijd zeer succesvol zijn geworden. Continue vernieuwing in de keten moet ervoor zorgen dat de maakindustrie in Brainport tot de top van de wereld blijft behoren. Supply Chain Lunch Benelux Best Practices want ik kan zo moeilijk afscheid nemen! Winnaar van de Metaalunie Make it in Holland Award Ing. William Pijnenburg, General Manager, AAE Doe niet zo moeilijk, kijk naar eigen mogelijkheden en eigen kunnen. Laat je niet leiden door angst voor anderen, pak op eigen kracht aan wat bij je past. In Nederland kunnen we een mooi stuk techniek maken. Snelheid en flexibiliteit zijn immers ook concrete prijsbestanddelen. Ondernemer William Pijnenburg, directeur-eigenaar van AAE is in goede en slechte tijden zijn eigen weg gegaan. Niet de weg van de minste weerstand, wel met geloof in eigen visie en industriële mogelijkheden in Nederland. A2 A3 Best Cost Solutions i.p.v. Low Cost Opportunities Ir. Joost d Hooghe, Sales Manager, Polimoon Met 40 bedrijven in 17 landen houdt Polimoon zich bezig met kunststoftoepassingen in diverse competitieve markten als de consumenten-, medische-, elektronische- en automotive industrie. Zij boeken succes door per product te kijken naar de ideale productie locatie op basis van product afmetingen, aantallen, logistiek en arbeidsintensiviteit. Zo kan het zijn dat binnen één module onderdelen zowel in Nederland, Estland als bij derden worden geproduceerd. Oost West, thuis best! Anton Hermus, COO, tbp electronics Belgium Hoe kan de telecomcrisis van 2001 in combinatie met een analyse van de huidige situatie ons inzicht geven in de toekomstige ontwikkelingen. Anton Hermus neemt u mee naar de periode na de Olympische Spelen van 2008 en doet en passant tien voorspellingen: o.a. over olieprijs, fileleed en kapitaalrentes. t Barbara Kux t Paul Rademaker t Ian Rendle t Marc Hendrikse t William Pijnenburg t Joost d Hooghe t Anton Hermus

6 WORKSHOPS MANUFACTURING IN CENTRAL & EASTERN EUROPE Manufacturing in Central & Eastern Europe B1 B2 B3 Global sourcen = netwerken, doen en volhouden Jasper de Goeij, Purchase Manager Europe, Lantech.com Hoe en waarom bouwt Lantech.com op 5 kwartier afstand een 2 e supply chain. Na een korte inleiding wordt u uitgedaagd samen antwoord te geven op o.a. de vragen: Is zo n supply chain in te richten zonder geavanceerde tools? Waarom moet u verder weg? Hoe blijft u succesvol? Grenzeloos Wim van Hoof, Directeur, Rompa Kunststof Produkten Hoe een klein bedrijf, gespecialiseerd in kunststof spuitgieten, thermovormen, een grote variëteit aan decoratietechnieken en assemblage in 3 jaar tijd wereldwijd ontwikkelt, produceert en levert Produceren in Slowakije: een bewogen reis! Dirk Casteleyn, General Manager en Arne Casteleyn, Accountmanager, Quad Industries Quad Industries beschrijft de verschillende stappen en verwachtingen bij de opstart van een productievestiging voor keyboard-, elektronica-, kabel- en totaaloplossingen in Slowakije. Dirk en Arne delen graag hun zakelijke, intermenselijke en culturele ervaringen, de hindernissen, de successen en valkuilen met u. Pauze WORKSHOPS ASIA SOURCING Asia Sourcing C1 C2 C3 Gedifferentieerd internationaal uitbesteden resulteert in een kortere time-to-market Ir. Thomas van Daal, Managing Director, Ir. Wolfram Peters, Director, npk products Als zusterbedrijf van prijswinnend ontwerpbureau npk organiseert npk products de supply chain voor klanten zonder eigen productiefaciliteiten. In deze supply chain brengt npk products geselecteerde toeleveranciers uit West Europa samen met Chinese bedrijven voor producten met relatief veel handarbeid, lakbewerkingen en prints. Global Sourcing vs Lokaal Produceren: Wanneer waag ik de sprong Rob Zieleman, Internationaal Initieel Inkoper, Snoeks Automotive Snoeks Automotive is marktleider op het gebied van ontwikkeling en productie van dubbele cabines voor de bestelwagen markt. Deze positie is te danken aan een bewuste balans tussen ontwikkelen in Nederland, een geavanceerd logistiek netwerk met zwaartepunt in Tsjechië en wereldwijd gevestigde toeleveranciers. Azië heeft nu hun bijzondere aandacht. China: Kans of Valkuil voor het MKB (of beide)? Ferry van de Pasch, Algemeen Directeur, Hoogerdijk Technical Rubber Azië, en China in het bijzonder, biedt ondernemers vele kansen, zo wordt ons tenminste van alle kanten ingeprent. Is dit wel zo en zijn de verschillen echt zo groot? Deze workshop gaat in op de voor(oor)delen, de verschillen tussen de prijs en de integrale kosten en alle valkuilen die u bij inkopen in Azië tegen kunt komen. Plenaire afsluiting door de dagvoorzitter Netwerkborrel met internationale hapjes t Jasper de Goeij t Wim van Hoof t Arne Casteleyn t Wolfram Peters t Rob Zieleman t Ferry van de Pasch t Jacques Reijniers

7 GLOBAL SOURCING, LOCAL SUCCESS! Investering praktijkcongres U kunt deelnemen aan dit unieke praktijkcongres voor 295,- indien u lid bent van NEVI, FME-CWM, VIB, Metaalunie, NRK of Co-makers.com en de inschrijving uiterlijk binnen is op 18 september Na 18 september betalen leden 345,-. Niet-leden betalen tot twee weken voor aanvang van het congres 395,- en daarna 445,-. De genoemde prijzen zijn inclusief catering en congresmap en exclusief BTW. Aanmelden Internet: via website stuur een bericht naar gsls@co-makers.com Fax: vul het aanmeldingsformulier van deze brochure in en fax hem naar +31(0) Telefoon: +31 (0) , +31 (0) of +31 (0) Post: vul het aanmeldingsformulier in en stuur hem in een gefrankeerde envelop naar Co-makers International, Postbus 2071, 5600 CB Eindhoven. Na ontvangst van uw inschrijving ontvangt u een bevestiging, de factuur en een routebeschrijving. Indien u na uw registratie onverwacht verhinderd bent, kunt u uw plaats kosteloos laten innemen door een collega, als u ons hiervan uiterlijk 28 september op de hoogte stelt. Annuleren is schriftelijk mogelijk tot 18 september. De organisatie houdt zich het recht voor inschrijvingen te weigeren of het congres te annuleren. Ik dat geval ontvangt u het volledige deelnamebedrag retour. Deelnamekosten dienen te zijn voldaan voor aanvang van het congres. Locatie Evoluon, Noord Brabantlaan 1a, 5652 LA Eindhoven, +31(0) Informatie voor de meest actuele informatie over het praktijkcongres. Stuur een mail naar gsls@co-makers.com of belt u met een van onderstaande contactpersonen. Organisatie De organisatie is in handen van de purchasing market intelligence professionals van Co-makers.com en AS Marketing Network. Contactpersonen Daan Kersten, +31 (0) of +31 (0) , d.kersten@co-makers.com Annemarie Schrauwen, +31 (0) of +31 (0) , annemarie@asmarketingnetwork.com Graag ontvangen wij u op 2 oktober in het Evoluon! Organised by: Co-makers.com Co-makers International is de grootste onafhankelijke private specialist op het gebied van purchasing market intelligence en industriële marketing in de Benelux. De core-business van Co-makers bestaat uit industrieel inkoopmarktonderzoek, supply chain auditing & coördinatie, internationale inkoop en global sourcing. Co-makers heeft kantoren in Eindhoven (NL), Essen (D), Bratislava (SK), Timisoara (RO) en Shanghai (PRC).

8 2. Deelnemerslijst Bedrijfsnaam Deelnemer Functie AAE b.v. William Pijnenburg General Manager AAE b.v. Karin Reijnders P&O Addit b.v. Ing. P.S. Kerstjens Managing Director AIM b.v. P.E.H. Vangangelt Hoofd inkoop Alimex Benelux b.v. John Logtens Managing Director Benelux AS Marketing Network Annemarie Schrauwen Directeur ASM Europe b.v. Eric Slakhorst Director Procurement ASM Europe b.v. Erica Goedhart Manager Procurement Assembleon Netherlands b.v. Jos van de Sanden Director Supply Management Assembleon Netherlands b.v. René Malfait Initieel Inkoper Axon Digital Design B.V. Ing. M.J. Verhoeven MBA Director Operations Benchmark Electronics Tonny van Wijk Director Materials Management Bison International M. Jongsma Manager Sourcing Blueprint Automation b.v. H.J. van Weenen Hoofd Inkoop & Logistiek Boon Edam b.v. J.A. Picavet Manager Materials Management Co-makers China C.G. You Senior Sourcing Consultant Co-makers Deutschland Alfred Bonke Senior Sourcing Consultant Co-makers International b.v. Anissa Achhoud Marketing & Sales Assistent Co-makers International b.v. Frits de Rijk Sourcing Consultant Co-makers International b.v. Ing. G.J. van Keulen Industry Analyst Co-makers International b.v. Ing. Rob J.H. van Wees Sourcing Engineer Co-makers International b.v. Ir Daan A.J. Kersten MBA Managing Director Co-makers International b.v. Michael Mäder Sourcing Consultant Co-makers International b.v. Peter Verhagen Senior Sourcing Consultant Co-makers Romania Joep A. Kolk Sourcing Consultant Co-makers Slovakia Leon van Valkenhoef Senior Sourcing Consultant Combis b.v. Ir A.H.G. Kersten Directeur Corus A.J. Breed Buyer Corus Drs. E. Molenaar Inkoper Corus Drs. E.M.C. Lute MBA Manager Onderhoudscontracten Corus J.E.M. Beentjes Inkoper CSi Industries b.v. H.J. Duijzer Senior Buyer De Mercuur Metal Spinning & Pressing b.v. Arjan G. Klomp Directeur Doedijns b.v. Caroline van der Feltz Inkoop Econosto Nederland b.v. L. Wesdijk Purchasing Manager Essent N.V. Ir. A.J.G.W. Kivits C.P.O. Euromate b.v. C.J.T. van der Velden Leadbuyer Eurotech Benelux b.v. M. van Teeffelen Inkoop Exerion Precision Technology Ulft F. van Grunsven Business Development Manager Fabory Drs. Ing. M.B. Princen Marketing Manager FEI Company H.A.C. Werneke Senior Buyer Frencken Mechatronics b.v. S.J. van Sprang Gedelegeerd Commissaris Gazelle N.V. B. Stokman Hoofd Inkoop Gazelle N.V. Eelco Spaans Inkoop Greefa Reinier Straatman Hoofd Inkoop GSE b.v. Anne Lourens Managing Director GSE b.v. Ing. Gil Heijmans Manager Logistics H&J Uitgevers A.M. van Zaalen Hoofdredacteur Link Magazine Co-makers International b.v. 02 oktober 2007

9 2. Deelnemerslijst (vervolg) Bedrijfsnaam Deelnemer Functie H&J Uitgevers Pim Campman Journalist Halin b.v. M.W.T. Saris MBA Managing Director Heurkens & van Veluw b.v. J.L.M. Heurkens Directeur Hoogerdijk b.v. Technical Rubber Ferry van de Pasch Directeur IHC Holland NV Parts & Services Henry Pufe Program Manager Purchasing InterMaat B.V. Marcel Iding Directeur Jabil Circuit Belgium N.V. Carlo Maes Workcell Manager Jentjens Machinetechniek b.v. Ing. G.A.C.M. Jentjens Managing Director Koninklijke Ahold N.V. C.B.W. Ng Sourcing Analyst Koninklijke Ahold N.V. R.H. Broekhuizen Sourcing Manager Koninklijke Nooteboom Trailers b.v. Ing. Philip Bakker Director Purchasing & Logistics Koninklijke Nooteboom Trailers b.v. Ir Paul Rademaker Product Groep Manager Koninklijke Nooteboom Trailers b.v. Ton Kamsma Purchasing Manager KPN Jan Wesslingh Inkoper Langenpac N.V. F. Broecks Inkoop Langenpac N.V. Mario van de Ven Manager Operations & Logistics Lantech.com b.v. Jasper de Goeij Purchase Manager Europe Lantech.com b.v. Tom van de Heuvel Purchase Operations Linido B.V. R. Snijder Sales LinQ-U b.v. L.A.J. Smits Project Manager Machinefabriek Barten b.v. R.K. Siderius Directeur Mecal Applied Mechanics b.v. Ing. Paul van Wijk Commercial Director Metaalunie Mr. Richard J. Schuitema Manager Toeleveren en Uitbesteden Movingpeople.net Nederland b.v. Jeroen Jacobs Senior Buyer NBG Industrial Automation b.v. Stephan Hendrikx Project Manager Nedcon Magazijninrichting b.v. B. Hoogakker Hoofd Inkoop Nedcon Magazijninrichting b.v. J.P.N. van der Maden Inkoper Nedcon Magazijninrichting b.v. J.T.B.G. Florissen Purchaser NEVI Prof.dr.ing. Jacques J.A.M. Reijniers MBA Hoogleraar NEVI Prof.ir. Constant Botter NRS Neways Advanced Applications b.v. H. Rikze Manager Contracting Niels Heuthorst Management Ir. N.E. Heuthorst Interim Manager Operations Nijdra Groep A.W. Pol Managing Director Norma b.v. Henk Schanssema Inkoop Norma b.v. Rob Gerritsen Inkoop Norma b.v. S.K.O. Mollema Manager Inkoop NPK Industrial Design Wolfram Peters Partner / Managing Director NPK Products b.v. Ir. Thomas van Daal Managing Director NTS Group Ir. Marc Hendrikse C.O.O. N.V. Brabantse Ontwikkelings Maatschappij John Blankendaal Programmamanager Nyenrode Business Universiteit Dorus Wilderbeek Research Océ-Technologies b.v. Ian Rendle Purchasing Director Electronics & Software PEDEO n.v. Piet D'haeyer Managing Director Philips International b.v. Rob Savelkoul Senior Vice President Strategic Outsourcing Philips Lighting b.v. R.R. Voogt Senior Director Purchasing Philips Medical Systems Nederland Ir. Yaling de Quillettes Commodity Manager Philips Medical Systems Nederland Raf Cleuren Strategic Purchaser Mechatronics Co-makers International b.v. 02 oktober 2007

10 2. Deelnemerslijst (vervolg) Bedrijfsnaam Deelnemer Functie Polimoon b.v. Joost d'hooghe Sales Manager PT Industrieel Management Marianne Vincken Journalist Purspective Wouter Crul Managing Director Quad Industries N.V. Arne Casteleyn Account Manager Quad Industries N.V. Dirk Casteleyn General Manager Remeha b.v. E. Veldhuis Hoofd Inkoop Remeha b.v. J.M. Sloots Manager Products Remeha b.v. W. Harbers Technisch Director Nederland en België Rompa Kunststofprodukten b.v. Wim van Hoof Director Roxell Gwen Vandamme Purchasing Manager Roxell Jan Mille Purchasing Saesen Consultancy Lucienne Saesen Interim Manager Saval b.v. C. de Bont Business Unit Manager Sealed Air Nelipak b.v. René J. Neele Account Manager SGB North Europe b.v. Mari van de Ven Purchasing SIM&C Interim Management & Consultancy Joost Smulders Interim Manager Snoeks Automotive b.v. Rob Zieleman Internationaal Initieel Inkoper Sonion Nederland b.v. Henk van der Velde Senior Purchaser Spyker Automobielen b.v. Joep Scholl Inkoper Swedish Match Cigars N.V. Sabine Indencleef Inkoop TBP Electronics Belgium Anton Hermus C.O.O. TBP Electronics Belgium Ir Frans J.M. Geerts Business Development Timmerman Asia Company Drs. P. Timmerman Manager TNO Industrie en Techniek Ir. Gert ten Cate Manager Trelleborg Bakker b.v. Arthur van Hamel Inkoper Trelleborg Bakker b.v. J. Verhoeven Hoofd Inkoop Trémas Wiring Systems b.v. R. Jonker sr. Director TUE Eindhoven Ir. W. van der Valk Universitair Docent Inkoop Tyco Electronics Raychem N.V. Mart Santermans Purchasing Manager Moulded Parts Van der Velden Marine Systems J.L. Damstra Senior Purchaser Van Raalte Displays b.v. Peter van Raalte Managing Director Vanderlande Industries Nederland Drs. Ing. Roy Janssen Subcontracting Eastern Europe VDL Enabling Technologies Group Ing. J. Elmarasy Medewerker Initieel Inkoop VDL Enabling Technologies Group M.G.F. Smulders Global Strategic Buyer OEM Vereniging FME-CWM P.T.M. Bosman Manager Business Development Vereniging FME-CWM J.P.L. Cantor Marketing en Verkoop Vialis Verkeer & Mobiliteit b.v. A.M.H. Schneiders Hoofd Inkoop Vialis Verkeer & Mobiliteit b.v. Ing. Guus van Olst Teamleider Logistiek Verkeersregelinst. VIB Christiane Meyer Project & Marketing Manager Vitalo Plastics N.V. Kristof Temmerman Purchase Manager Plastics Vitalo Plastics N.V. Mr. Didier Leclerq Vice President Plastics Vlastuin Rolling Equipment J.E. Sterk Directeur Vlastuin Rolling Equipment Kees Kesting Manager Purchase & Logistics Voestalpine Polynorm Plastics b.v. Daniel Rasenberg Marketing Manager VSK Electronics Ing. M. Vermeersch Inkoper Wagenbouw Hapert b.v. Ad Saris Directeur Weir Minerals Netherlands b.v. Tj. Koningsberger Strategic Buyer Yacht David de Knoop Interim Manager Procurement Co-makers International b.v. 02 oktober 2007

11 3. Sponsors Co-makers International b.v. 02 oktober 2007

12 Sponsor: Brainport Organisatie: Stichting Brainport Bezoekadres: John F. Kennedylaan AB, Eindhoven Postadres: Postbus AX, Eindhoven Telefoonnummer: +31 (0) Faxnummer: +31 (0) Website: info@brainport.nl Brainport - Creating the Industries of the Future De regio Brainport Zuidoost-Brabant - hot spot binnen de Toptechnologieregio Zuidoost-Nederland - is de spil van een netwerk van bedrijven, kennisinstellingen en semi-overheidsinstellingen dat zich tot uitstrekt tot in Duitsland (Aken) en België (Leuven). Zuidoost-Brabant is een uniek gebied, waarin mensen intensief samenwerken, innoveren en open staan voor nieuwe invloeden. Dat wordt concreet zichtbaar in het bedenken, maken en verkopen van vernieuwende producten, diensten, apparaten en systemen. De regio vormt dankzij die bundeling van bedrijven het trekpaard van de Nederlandse economie. De kern van Brainport wordt gevormd door 21 samenwerkende regiogemeenten, met ongeveer inwoners en arbeidsplaatsen. Met arbeidsplaatsen in de industrie vormt de regio het hart van de Nederlandse kennisintensieve (maak)industrie. In Brainport werken bedrijfsleven, onderwijs- en kennisinstellingen en de overheid nauw samen. Er wordt grensoverschrijdend gewerkt op de gebieden competitiviteit, productiviteit, werkgelegenheid, R&D-uitgaven, innovatiepotentieel en opleidingsniveau van de bevolking. Brainport/Zuidoost Brabant is nummer één op het gebied van r&d in Nederland en zorgt ervoor dat Noord Brabant als hoogste Nederlandse regio op het Europese Innovation Scoreboard staat. 45 procent van de private bestedingen aan R&D in Nederland - op het niveau van Zuidoost Nederland - wordt in Brainport gedaan. Brainport is de enige regio in Nederland - en één van de weinige in Europa die de Europese R&D-doelstelling, geformuleerd in Lissabon, dicht nadert: drie procent van het bruto regionaal product. Bedrijfsleven, onderwijs- en kennisinstellingen en de overheid werken nauw samen om deze concurrentiepositie verder te versterken. In het strategische uitvoeringsprogramma Brainport Navigator 2013; Lissabon Voorbij! zijn meer dan honderd projecten gedefinieerd. Binnen vier domeinen People, Technology, Business en Basics worden projecten ontwikkeld en uitgevoerd om Brainport te kunnen laten doorgroeien tot toptechnologische hotspot in Europa. De stichting Brainport staat voor de uitvoering van de Brainport Navigator. Co-makers International b.v. 02 oktober 2007

13 Bij People gaat het om projecten die te maken hebben met de arbeidsmarkt, het ontwikkelen van kennis en ondernemerschap. Bij Technology gaat het onder andere om het aantrekken van onderzoekscentra en het stimuleren van kennistransfers. Business omvat projecten op het gebied van startersbegeleiding, het initiëren van business communities en ook het aantrekken van nieuwe bedrijvigheid. Bij Basics gaat het om de randvoorwaarden, zoals de infrastructuur, een attractief vestigingsklimaat en quality of life. Mede dankzij de samenwerking tussen alle partijen die verenigd zijn in de stichting Brainport kan de economische en maatschappelijke ontwikkeling zich blijven voortzetten. Een betere kwaliteit van wonen, werken en leven is winst voor alle mensen in de regio Brainport. Brainport als regio staat hoog in de ranglijst van Europese toptechnologische regio s. Dat kan alleen zo blijven als we de krachten bundelen en over onze grenzen heen kijken. Brainport is dé kans voor Nederland in het Europa van de toekomst. Een serieuze partner in Europese programma s met als vertrekpunt de driehoek EindhovenLeuven-Aken. Universiteiten zoals Oxford en Cambridge hebben nu al hun interesse getoond in de manier waarop de samenwerkingsverbanden op de HighTechCampus Philips zijn opgezet. Uiteindelijk streeft Brainport naar een internationale concurrentiepositie. Co-makers International b.v. 02 oktober 2007

14 Sponsor: Intermaat Lees meer via Co-makers International b.v. 02 oktober 2007

15 InterMaat is een toonaangevend interim-managementbureau, onderdeel van Boer & Croon InterMaat levert (tijdelijke) managementoplossingen die de verwachtingen van opdrachtgevers overtreffen en de resultaten van organisaties significant verbeteren. Verandermanagement is ons vak, en dat van de professionals waar wij mee werken. We bieden opdrachtgevers houvast en zekerheid in het veranderproces. We bieden onze professionals uitdaging (persoonlijke) ontwikkeling en een uitvalsbasis. InterMaat heeft uistekend trackrecord in de industrie. Met expertises van supplychain management, outsourcing, operations, project en programma-management tot algemeen directie. InterMaat, interim-management met een blijvend effect! Marcel Iding, directeur InterMaat Eindhoven, +31 (0) Co-makers International b.v. 02 oktober 2007

16 Sponsor: N.V. Brabantse Ontwikkelings Maatschappij Co-makers International b.v. 02 oktober 2007

17 4. Presentaties Co-makers International b.v. 02 oktober 2007

18 Buyers Breakfast: Titel: Spreker: Buyers Breakfast Rob Savelkoul, Senior Vice President Strategic Outsourcing, Philips Supply Management Bedrijfsnaam: Philips International b.v. Bezoekadres: Vredeoord 105, building VS-4B PB Eindhoven Nederland Telefoon: +31 (0) Fax: +31 (0) Website: Indien u geïnteresseerd bent in het ontvangen van de presentatie van de heer Savelkoul tijdens het Buyers Breakfast kunt u de presentatie via opvragen. Co-makers International b.v. 02 oktober 2007

19 Dagvoorzitter: Prof.dr.ing. Jacques Reijniers MBA Hoogleraar NEVI-leerstoel inkoopmanagement, Nyenrode Business Universiteit Directievoorzitter van Het NIC Bedrijfsnaam: Apollo Consultancy b.v. Contactpersoon: Prof.dr.ing. Jacques J.A.M. Reijniers MBA Bezoekadres: Sweelincklaan JB Bilthoven Nederland Telefoon: +31 (0) Fax: +31 (0) : Website: Co-makers International b.v. 02 oktober 2007

20 Plenaire lezing 1: Titel: Spreker: Trailers bouwen in Roemenië: niet alles is zoals het lijkt Ir. Paul Rademaker, Product Groep Manager Semi Diepladers en ASD Aanhangers, Koninklijke Nooteboom Trailers Bedrijfsnaam: Koninklijke Nooteboom Trailers B.V. Bezoekadres: Nieuweweg BV Wijchen Nederland Telefoon: +31 (0) Fax: +31 (0) Website: Co-makers International b.v. 02 oktober 2007

21 Koninklijke Nooteboom Trailers B.V. Trailers bouwen in Roemenië: Niet alles is wat het lijkt. P. Rademaker Product Group Manager P. Rademaker- Co-makers presentatie Scope presentatie Een hands-on approach en uitleg van besluitneming en implementatie van een nieuwe produktievestiging in Medias, Roemenie. P. Rademaker- Co-makers presentatie

22 Nooteboom Group Koninklijk bedrijf 126 jaar oud Van familie naar extern professioneel geleid P. Rademaker- Co-makers presentatie employees 1,500 trailers annually turnover 125 million euro 90,000 sqm company premises 40,000 sqm production facilities P. Strategic Rademaker- Direction Co-makers Marc presentatie De Leeuw

23 Euro Trailers Multitrailers Teletrailers Aanhangwagens Multitrailers P. Rademaker- Co-makers presentatie HENK NOOTEBOOM P. Rademaker- Co-makers presentatie

24 Turnover X 1 million Euro Turnover Years Profit development (excl. Floor & Kennis) Profit Nooteboom invests approx. 2% of the turnover in innovation Nooteboom profit development

25 Nooteboom strategie Nooteboom strategie: 10% groei per jaar Geen snelle fysieke groei in Nederland mogelijk, geen mensen, ruimte Subassemblies: geen kerncompetentie dus extern Outsourcing Oost-Europa geen China Eind-lasassembly/montage: kerncompetentie dus zelf Groei verkoop Oost-Europa verwacht Local for local P. Rademaker- Co-makers presentatie Keuze Roemenië Lokatiekeuze Aanloopplan/ fases Borging Fouten Lessons learned Wat was onze weg? P. Rademaker- Co-makers presentatie

26 Waarom Medias, Roemenië Keuze Roemenië vs Polen en Slowakije EU toetreding en Duitstallig gebied/ mentaliteit Loonniveau/ Vennootschapsbelastingsniveau Industrie park met Duitse en Nederlandse kollega bedrijven + nieuwe snelweg Goede partner Local sourcing Subsidie mogelijkheden P. Rademaker- Co-makers presentatie Aanpak Fase 0: Voorbereidingen en keuze staff NL Fase 1: Bedrijf opzetten en aanloop Fase 2: Versnellen van produktie Fase 3: Diversiteit toevoegen P. Rademaker- Co-makers presentatie

27 Keuzes Brown field vanwege snelheid Lage diversiteit Hoge uren inhoud voertuig Nederlanders ter plekke: altijd P. Rademaker- Co-makers presentatie Fases Fase 0: Voorbereiding Kick off sessies staff NL+ KIT training 3 maanden voor aanloop uit proces Verantwoordelijk voor opleiding Roemenen 3 wekelijks overleg partner ter plekke (q3/q4 2006) Aanname staff Roemenië Fase 1: Aanloop Protobouw: evaluatie (q1 2007) Training medewerkers in NL Production start (q1 2007) P. Rademaker- Co-makers presentatie

28 Fases (vervolg) Fase 2: Versnellen van produktie Roll out naar 25 man Verdubbelen snelheid Fase 3:Diversiteit toevoegen Plan in Q While flying we are painting the airplane P. Rademaker- Co-makers presentatie While Flying. Er zijn altijd verrassingen: Kranen kapot; geen stroom Extra vergunningen Mensen blijven zomaar weg Taalproblemen Soms heel snel opgelost (geld) soms heel langzaam (bureaucratie) Geld/loon altijd een issue Nieuwe opportunities voor partner Lokale supply base (nippels/ betalen bij aflevering..) P. Rademaker- Co-makers presentatie

29 Borging tegengaan problemen Goede partner Nederlanders ter plekke: altijd! Mensen opleiden en waarderen Veel ter plekke aanwezig zijn als management Staff is meertalig Incasseringsvermogen en ondernemerschap staff P. Rademaker- Co-makers presentatie Watgingerfout? Veel transport problemen: lokale supply base Cultuurverschillen/ taal Afspraken met bedrijven op park tav geld/loon/aanname van mensen Multi tasking moeilijk voor werknemers Afstand tot moederbedrijf: ver van mijn bed/ bedreiging Spuiterij extern (ketenverstoring) IT issues Geen management kennis Tax controls/ wetgeving zeer turbulent P. Rademaker- Co-makers presentatie

30 The good stuff Snel een IT netwerk Nederlanders ter plekke Partner met goed netwerk Goed nieuw materiaal Veel geleerd van andere westerse bedrijven Naar mensen duidelijk en menswaardig behandelen Produkt met weinig diversiteit: inleercurve Langzaam maar duidelijk tempo opvoeren P. Rademaker- Co-makers presentatie Lessons learned Kopiëren zoveel mogelijk procedures NL Orde en netheid van begin Durf om hulp te vragen Bereidt mensen goed voor Tel tot 10 Durf tijd en geld te investeren in voortraject Ken de gebruiken van een land inclusief historie P. Rademaker- Co-makers presentatie

31 Conclusies Tevredenheid (maar blijven opletten!) Voor op planning BEP mogelijk dit jaar al Uitbreiding 2008 gepland naar 70 man P. Rademaker- Co-makers presentatie

32 Plenaire lezing 2: Titel: Spreker: Lessons Learned in Low Cost Country Sourcing Ian Rendle, Director Purchasing Electronics & Software, Océ Technologies Bedrijfsnaam: Océ-Technologies b.v. Bezoekadres: St. Urbanusweg 43 Venlo Nederland Telefoon: +31 (0) Fax: +31 (0) Website: Co-makers International b.v. 02 oktober 2007

33 Lessons Learned in Low Cost Country Sourcing Ian Rendle Purchasing Director Electronics & Software Contents Short company profile Purchasing Excellence, driving continuous business process improvement LCC sourcing as an internal organisational challenge, where does it fit in? Practical example Optimising the process, execution in Asia The Challenge for HCC suppliers 2

34 History Founded 1877 by Dutch chemist Lodewijk van der Grinten Basis in butter-colouring agents for margarine (production lasted until 1970) 1920: start of reprographic chemicals activities (blueprint paper and diazo applications) 1970: first plain-paper office copying machines, followed by wide-format in early 1980 s Headquartered at original site in Venlo, the Netherlands 3 The International Océ Organisation WW Sales Euro 3,1 Bn in 2006 Number of Employees (end 2006) Worldwide 24,000 The Netherlands 4,000 Main R&D and Production sites in Venlo (Netherlands) and Poing (Germany) 2000 employees 100% owned Operating Companies in over 30 countries 4

35 Océ, Digital Document Systems Corporate Printing & Commercial Printing Facility Services & Professional Services 75% of turnover Océ Group 5 Océ, Wide Format Printing systems Technical Documentation (CAD) Display Graphics (posters) 25% of turnover Océ Group 6

36 Contents Short company profile Purchasing Excellence, driving continuous business process improvement Internal integration of sourcing strategy, where does it fit in? Practical example Optimising the process, execution in Asia The Challenge for HCC suppliers 7 MSU Purchasing Excellence Model Develop Commodity/ Article Group Strategies II Establish and Leverage a worldclass Supply Base III Develop and Manage Supplier Relationships IV Insourcing/ Outsourcing I INTEGRATED, ALIGNED AND GLOBAL Integrate Suppliers into the new Product/ Process Dev. Process V Manage Costs VIII strategically across the Supply Chain Source: MSU Supplier VII Development and Quality Mgt Integrate Suppliers into the Order Fulfillment Process critical integrated supply chain processes VI Establish globally integrated and aligned purchasing and supply chain Strategies + Plans I Develop Organization and Teaming strategies II INTEGRATED, ALIGNED AND GLOBAL Deploy Globalization Develop purchasing and supply chain Measurements III IV Establish Human Resource development and training VI Develop and implement enabling IS / IT systems V Source: Robert.M. Monczka, Ph.D. 8

37 Purchasing Excellence program 2007 Machines - Strategic Processes Insourcing/ Outsourcing Develop Commodity Strategies Establish and Leverage a worldclass Supply Base Supplier partnerships Integrate Suppliers into PCP Integrate Suppliers into the Order Fulfilment Process Supplier Development and Quality Mgt Manage Costs across the Supply Chain Target 2007 CMP contract review Technology roadmaps Commodity Strategy updates Presentations to stakeholders Differentiated Supply Base Supply chain management reporting ORG and BRG program Supplier Account Teams Supplier Scorecard Extranet EDI Supplier Scorecard Supplier Acount Teams Improved Q2/Q3 process Supplier Day Supplier Cost Reduction proposal process 9 Contents Short company profile Purchasing Excellence, driving continuous business process improvement Internal integration of sourcing strategy, where does it fit in? Practical example Optimising the process, execution in Asia The Challenge for HCC suppliers 10

38 Where does it fit in? A: Define and Implement Commodity Strategy SUPPLIER Commodity Team SUPPLIER SUPPLIER B: Supplier strategic alignment process (business and technology) STRATEGIC D: Technology Feasibility & requirement process SAT TACTICAL OPERATIONAL C: Supplier performance improvement process QLTC E: New Product Introduction process F: Order fulfilment process. Development Engineering Industrialisation M6 VOLUME G: Feedback from the operation 11 Status Commodity Teams Adequate stakeholders in Commodity Team Documented Commodity Strategy (and actions) Commodity Strategy (an actions) agreed by VTO/V Documented supplier ma structure & trends Scope of TCO over total chain External (customer) requirements identified Technology roadmaps defined Communication CSD w int/ext stakeholders Evidence of achieved an improving results Electronic assemblies Drives Power supplies Printheads UI panels Controllers 12

39 An example... For internal use only Commodity Strategy Power Supplies Version 1 Oct-2004 By jjet,heo,mbi Strictly confidential 13 Introduction - Product profile PRODUCT RANGE: Low voltage power supplies: 5,12,24,36,48 volts and combinations hereof LV-Hybrid Power supplies including MCU (Main Current Unit) High Voltage power supplies up to 15 kv Total turnover 2003 : 6,5 Mio EUR (1,1 Mio EUR via E-WB) Turnover Mio 5,2 57 Number of Parts Low Voltage LV-MCU HV Low Voltage LV-MCU HV 0,9 0,

40 Introduction: example :CPS700 MCU: Extern Analysis: comparison possible suppliers Pricing costs down possibli ties commu nication prject mgt. Deliver Quality y Performance Performance PS Core Busine ss Kraljec positio ning Continu ity long term Fit with Oce Comme rcial Fit with Oce Design Standar customi d LV PS sed LV PS A exploita ble B Core C D n.a E ? n.a. n.a. ++ Nuisan ce 0 --? + + Develo pment Develo pment F - - n.a. n.a. n.a. n.a. ++? + +?

41 Commodity Strategy Power Supplies Existing Supply Base: Fit with A and C not optimal (exploitable & nuisance), phase out B and D have a fit in our strategic requirements (core & development), maintain fit Market: Many suppliers of High Volume Low Mix Limited number of specialist for the (HV) printer market E fulfills our strategic requirements (development), bring new business General: Not more than three suppliers in relation to the turnover 17 Commodity Strategy Power Supplies Existing Supply Base: Fit with A and C not optimal (exploitable & nuisance), phase out B and D have a fit in our strategic requirements (core & development), maintain fit Market: 10-20% cost Many suppliers of High Volume Low Mix reduction in 3 Limited number of specialist for the (HV) printer market E fulfills our strategic requirements (development), bring new years! business General: Not more than three suppliers in relation to the turnover 18

42 Contents Short company profile Purchasing Excellence, driving continuous business process improvement Internal integration of sourcing strategy, where does it fit in? Practical example Optimising the process, execution in Asia The Challenge for HCC suppliers 19 HMLV hi-tech components demand... HMLV hi-tech suppliers need to have fast time to market for new products excellent product quality excellent delivery reliability during all demand swings excellent technical change and EOL management continuous cost down programmes 20

43 HMLV hi-tech components demand... HMLV hi-tech suppliers need to have fast time to market for new products excellent product quality excellent delivery reliability during all demand swings excellent technical change and EOL management continuous cost down programmes Can you find this in China? We evaluated 300 motor suppliers in China and found only 1 to be suitable Can you find this in Asia? Singapore (CMPs), Malaysia (CMPs and EMS), Indonesia (EMS), Thailand (Power Supplies) We have found the key to be... Select Carefully Manage Closely 22

44 We have found the key to be... Select Carefully Manage Closely Commodity Team carries out QLTC evaluation qualification risk assessment Océ Asian Technology Centre manages QLTC performance supplier scorecard Q - Quality, L - Logistics, T - Technology, C - Cost 23 Contents Short company profile Purchasing Excellence, driving continuous business process improvement Internal integration of sourcing strategy, where does it fit in? Practical example Optimising the process, execution in Asia The Challenge for HCC suppliers 24

45 The Challenge for HCC suppliers 25 The Challenge for HCC suppliers Don t fight or ignore LCC sourcing! 26

46 The Challenge for HCC suppliers Go with the flow and make maximum speed! 27 Build your own LCC supply chain OEM companies often like to combine the best of west european and far east sourcing: Far east: attention to quality and processes, customer orientated work ethic, low-cost structure West european: creativity and innovation, project management skills, proactive culture 3 options for West European suppliers to OEMs: build your own LCC supply base start up your own facility in LCC joint venture with LCC partner 28

47 Build your own LCC supply chain OEM companies often like to combine the best of west european and far east sourcing: Far east: attention to quality and processes, customer orientated work ethic, low-cost structure West european: creativity and innovation, project management skills, proactive culture 3 options for West European suppliers to OEMs: build your own LCC supply base start up your own facility in LCC joint venture with LCC partner Your unique selling point is LCC supply chain mastery, not product specifications 29 The Challenge for HCC suppliers Look for and take advantage of the sheltered positions! 30

48 What does your company presentation say? 31 What does your company presentation say? this is my company, this is my product, please let me know if you want to buy from me... 32

49 What does your company presentation say? what are the key issues we can help you to solve with our project team? What challenges demand solutions close to your head-quarters? 33 End message... Commodity Team approach secures internal buy-in and resources for FE sourcing initiatives Same or better QLTC performance is available (and demanded) from LCC suppliers HCC suppliers need to accept the threat and capitalise on the (niche) opportunities understand what the OEM customer needs In the future, Master of the Supply Chain will be more important than being Master of the Make Industry manage your (LCC) supply base proactively on QLTC continuous improvement 34

50 Printing for Professionals Thank you! 35

51 Plenaire lezing 3: Titel: Spreker: Lifecycle management vanuit Brainport Ir. Marc Hendrikse, COO, NTS Group Bedrijfsnaam: NTS Group Bezoekadres: Dillenburgstraat AM Eindhoven Nederland Telefoon: +31 (0) Fax: +31 () marc.hendrikse@nts-group.nl Website: Co-makers International b.v. 02 oktober 2007

52 Lifecycle management vanuit Brainport Ir. Marc H. Hendrikse NTS-Group Mission & Vision Vision NTS-Group : -The NTS Group takes responsibility for the creation, realisation and optimisation of precise mechatronic systems and components for worldwide established OEM's. -The NTS Group is formed by a chain of specialised companies with own know-how and technology, as a result of which we are able to offer total solutions and logistic flexibility to our customers. -The NTS Group members (in the Netherlands, Czech Republic and China) in cooperation with our global supply chains enable global and cost effective production. Mission NTS-Group : The NTS-Group aims to be the most respected supplier in its field.

53 NTS-Group companies NTS-Group Engineering Mechatronics Machining Sheet Metal Surface Treatment NTS Optel NTS Mechatronics NTS Mans NTS Metaalbewerking NTS Finish MA3 (25%) TSMP NTS Prometal NTS Hermus NTS Prometal NBG (9%) NTS Combimetaal MI-Partners (10%) NTS Prometal Markets Turnover NTS Group Other 24% Printing 18% Medical 22% Semicon & Electronics 36% Semicon & Electronics Medical Printing Other Turnover: ca. 100 million Personnel: 700 fte s

54 Semicon & Analytical products overview Assembleon ASML FEI ASME Medical overview

55 Printing overview Punch Graphix (Xeikon) Buhrs Stork Digital Imaging GOSS Oce Stork Prints Agfa - Thieme Awards Winner Mechatronics Award 2006 Winner Achievement Award 2006 Winner Philips Medical Systems Supplier Award 2005

56 Assembly Assembly The development of an OEM and its suppliers Production Concept development Engineering Sheet metal parts Machined parts Plastic parts Electrical parts Catalogue parts Original situation OEM s means buying The development of an OEM and its suppliers Buying Concept development Engineering Sheet metal parts Machined parts Plastic parts Electrical parts Catalogue parts First stage of outsourcing means buying i.o. making

57 Assembly Examples of products The development of an OEM and its suppliers Concept development Engineering Subassembly 1 Subassembly 2 Subassembly 3 Subassembly 4 Subassembly 5 Second stage of outsourcing means buying of system supplier

58 System integration Subassembly 1 The development of an system supplier Sheet metal parts Engineering Machined parts Plastic parts Electrical parts Catalogue parts Role system supplier means buying of specialist The future of an OEM and its suppliers in W-Europe Concept development Product en proces dev. Project management Supply chain management Quality assurance Assembly of modules Actual trend several OEM s OEM as head & tail company Full use of system supplier

59 NTS Mechatronics : Strategy as a system supplier 1. Core Technology: Focus on specialised platforms for precise positioning and handling; 2. Market: Focus on different marketsegments with their own dynamic: semicon, printing, analytical, medical en others; 3. Lifecycle management: Focus on the total lifecycle of the module: (integration of) design, engineering, industrialisation, value engineering and in the end transfer to low cost country, by using own development and production companies (NTS Group) and a network of strategic partners and suppliers; 4. Operational excellence. Lean thinking and acting in the organisation and the supply chain. Lifecyclemanagement by NTS as a system supplier Investment in development Proto & Beta Series Proces development Product development Concept development Target marketprice Value engineering Copy exactly Time Introduction Growth Stabilised Fase out Development-phase Project management Concurrent concept development Product en proces engineering. Integrated knowhow & technology Cost engineering & make-ability Production-phase Supply chain management Production feedback Productchain optimalisation Optimum proceschoice Value engineering

60 Machining, Sheet Metal, Finishing, Assembly Employees : 110 Turnover : 6 Milj. (2006) Customers: Alcatel, Philips, FEI, VMI Group, Vanderlande, NTS Mechatronics Greenfield start-up in 1997 Supply management, Assembly and Testing Employees : 18 Turnover : 2 Milj. (2006), 4 Milj. (2007) Customers : DEK, OCE, Assembléon, Heidelberg, NTS Mechatronics Greenfield start-up in 2004

61 Lessons learned Cultural differences Top down vs. bottom up Flexibility in adaptation Costs of wages vs. integral costprice Possibility of automation and difference in productivity Overhead costs, logistic costs, Inflation and currency exchange Time factor From start to running operation Throughput time and logistics, ramp-up & ramp-down Low volume, high mix vs. high volume, low mix Supply base suitable for range of products? Local market or low costs as target? What was the demand of the OEM s and what the reality Lessons learned (2) What did we get out of it: More professionalism in our own company Internationalisation in clients and suppliers What not: More margin in our existing products More projects or products of some of our existing customers because or our presence in low-cost countries Our conclusion: If you only go for the low wages: don t go If you only go because of the pressure of your existing customers, don t go Don t underestimate the proces in time, cost and complexity

62 Lifecyclemanagement vanuit Brainport Heersende gedachte vijf jaar geleden: De maakindustrie heeft geen toekomst in Nederland en verdwijnt naar Oost Europa of Azië Realiteit nu: Een ecosysteem van meesters in de maakindustrie in regio Eindhoven - Helmond Meesters in de maakindustrie" Maar nu wel!! Ref: E.J. Sol, TNO Brainport Eindhoven

63 Lifecyclemanagement vanuit Brainport De toekomst over vijf jaar: OEM s die als kop-staart bedrijf wereldwijd concurrerend zijn op hun vakgebied; daarbij gebruik maken van systeemleveranciers die wereldwijd produceren of inkopen, daar waar het op de meest gunstige manier kan; en in hun regio samen met hun systeemleveranciers nieuwe projecten uitvoeren, zodat hun innovatie een zo kort mogelijke time to market kent Thank You! Marc Hendrikse NTS-Group

64 Workshop A1: Titel: Spreker:... want ik kan zo moeilijk afscheid nemen! Ing. William Pijnenburg, General Manager, AAE Winnaar van de Metaalunie Make it in Holland Award Bedrijfsnaam: AAE b.v. Bezoekadres: Grasbeemd DG Helmond Nederland Telefoon: +31 (0) Fax: +31 (0) william.pijnenburg@aaebv.com Website: Co-makers International b.v. 02 oktober 2007

65 AAE B.V. William Pijnenburg in 30 jaar van regionale sterspeler naar de internationale top in vier takken van sport

66 1978 productie bewerkings- en lasmallen voor regionale automotive eigen Engineering tbv machinebouw 1995 bedrijfsovername AAE Helmond en Grauel GmbH Berlijn één organisatie met vier activiteiten: 1. fijnmechanische onderdelen 2. proto- en seriebouw 3. specials 4. eigen producten 1. Productie fijnmechanische onderdelen, Constructie- en Plaatwerk (2nd tier supplier) -Productieautomatisering (series) -Flexibiliteit, snelheid en vakmanschap (proto)

67 2. Proto- en seriebouw (1st tier supplier) -Ketenregie - Cleanroom -Engineering elektro - Installatie / service -Intellectueel plaatwerk 3. Specials -Proceslaboratorium -Positieve spin-off * Kennistoevoeging * Toekomstige omzet

68 4. eigen product: assemblage- en bedrukkingsmachines -Ontwikkeling functionele modules -Toevoersystemen -Bedrukkingsmachine Berlijn --> Helmond -Verkoop internationaal Stroomlijnen van de organisatie in business units Open en intensief samenwerken in keten en netwerk Intensief samenwerken met scholen en opleidingen DURF EN FLEXIBEL DENKEN

69 Bedankt voor uw aandacht

70 Workshop A2: Titel: Spreker: Best Cost Solutions i.p.v. "Low" Cost Opportunities Ir. Joost d'hooghe, Sales Manager, Polimoon Bedrijfsnaam: Polimoon B.V. Bezoekadres: Einsteinstraat PB Zevenaar Telefoon: +31 (0) Fax: +31 (0) Website: Co-makers International b.v. 02 oktober 2007

71 Polimoon Zevenaar Best Cost Solutions instead of Low Cost Opportunities Polimoon Zevenaar Best Cost Solutions instead of Low Cost Opportunities Polimoon Zevenaar Full Service Supplier Automotive products Non-automotive products Promens Promens Strategy Workshop Best Cost Solutions instead of Low Cost Opportunities Page 2

72 Polimoon Zevenaar History and location Injection moulding started in 1948 as Multiplastic 2700 tons machine installed in 1993 Integrated into the Polimoon Group in June 1999 November 2007; integrated into Promens Group Manufacturing: 5300 m 2 Storage space: 9000 m FTE s Turnover: m 53 (2006) Page 3 Polimoon Full Service Supplier development series production quality logistical excellence Concept & Process Development Project Management Part and Tool Design Mould Flow Analysis SLS Mock Ups / Proto Parts Soft Tool Validation Frame Agreement with selected Developers and Suppliers Page 4

73 Polimoon Full Service Supplier development 37 injection moulding machines Range from 40 to 2700 tons 7 2K machines, tons Modern equipment: Preventive Maintenance Standardized Tools/Robot Grippers Focus on Change over times Extended Automation Post Moulding: assembly, painting, cutting, welding Page 5 series production quality logistical excellence Polimoon Full Service Supplier development Page 6 series production quality logistical excellence Dedication to Quality: ISO/TS certified ISO certified Group Project Handbook Customer Specifics Management Customer Dedicated Quality Engineers 5WHY/8D Root Cause Analysis Embedded Warranty Responsibility Technical support and co-ordination on division level

74 Polimoon Full Service Supplier development series production quality logistical excellence Logistical Excellence: EDI / e-billing Local Presence next to OEM vehicle assembly line Raw Material strategy to achieve more efficient processes OEE and Man-Efficiency management Warranty Responsibility Page 7 Polimoon Full Service Supplier Robot manipulation Conveyor belts Insert Welding Part dedicated frames Assembly Cells Dedicated personnel Page 8

75 Polimoon Zevenaar Automotive Products Assembled Modules Foil Back IM Exterior Protection Sunroof Frames 2K driver airbag Page 9 Polimoon Zevenaar Automotive Products 2K Engine Covers Painted Exterior Parts Truck Mudguards 2K frames Page 10

76 Polimoon Zevenaar Non-Automotive Products Horticultural Products Industrial Housings Leisure Products Clear PC parts Page 11 Polimoon Promens The Polimoon Group will continue as part of the Promens group Page 12

77 Promens Our mission & values Our Mission To be a leading player worldwide and build our position as preferred supplier, locally, regionally and globally, to our customers in custom moulding and in material handling. Our Commitment We shall continue to live up to the trust that our customers, employees and investors have placed in us. Our core values Focus, Productivity, Leading Edge, Delivering to Customers, and Confidence - are an integral part of the Group s corporate culture. Page 13 Promens, a global plastics group Promens is a leading global plastics manufacturer operating over 60 manufacturing facilities in Europe, North America and Asia. The company manufactures a wide range of products, including packaging for food, cosmetics, chemicals and pharmaceuticals and serves multiple industries such as food processing, chemical and medical industries, as well as the automotive, heavy machinery and electronic industries. In total Promens employs some 5800 people. Page 14

78 Promens Major Plastic converting technologies Injection Moulding Blow Moulding RIM Thermo forming Rotational Moulding Vacuum Forming Page 15 Promens Strategy Our Mission To be a leading player worldwide and build our position as preferred supplier, locally, regionally and globally, to our customers in custom moulding and in material handling. Global Footprint Local Competence Centers Polimoon Zevenaar: Concept Development, Large Injection Moulding (upto 2700 tons), 2K Technology, Module Assembly Operational Excellence Productivity Index All Processes Measured by Key Performance Indicators Strategic Partners Engineering Companies Toolmakers Sub-suppliers Page 16

79 Workshop Business Cases: 1. Decision of project toolmaker Based on number of tools, complexity and lead time 2. Decision of production location Based on part dimensions, series size, logistical concept Page 17 strong customer focus Products We strive towards helping our customers develop their business, and focus on the issues that are important to them on high-quality solutions, on innovation and reliable deliveries.

80 Workshop A3: Titel: Spreker: Oost West, thuis best! Anton Hermus, COO, tbp electronics Belgium Bedrijfsnaam: tbp electronics Belgium Contactpersoon: Anton Hermus Bezoekadres: Bell Telephonelaan 3 B-2440 Geel België Telefoon: +32 (0) Fax: +32 (0) ahermus@tbp.eu Website: Co-makers International b.v. 02 oktober 2007

81 het boomerang-effect Anton Hermus - tbp electronics 2 oktober 2007 De wereldwijde elektronicamarkt Agenda Introductie: De grote trek Oostwaarts Naar het Oosten? Boomerang! Oost, West, thuis?! tbp electronics De wereldwijde elektronicamarkt

82 1 De grote trek Oostwaarts De wereldwijde elektronicamarkt De grote trek Oostwaarts Banen op de tocht in de industrie De wereldwijde elektronicamarkt

83 De grote trek Oostwaarts Wat u doet, kan hij goedkoper De wereldwijde elektronicamarkt De grote trek Oostwaarts Philips sluipt weg uit Nederland De wereldwijde elektronicamarkt

84 De grote trek Oostwaarts Ontwikkeling EMS/ODM per regio: Azië Europa De wereldwijde elektronicamarkt De grote trek Oostwaarts Veel informatie is gratis op internet verkrijgbaar: Verplaatsing industrie: hoe erg is het? Stichting voor Economisch Onderzoek (UvA) Het verdwenen werk FNV Projectteam werkzekerheid Verplaatsing productiefaciliteiten naar Centraal- en Oost-Europa Ministerie van Economische Zaken VOORSPELLING 1 : Productie verplaatst zich terug uit Far-East naar Oost-Europa en vervolgens selectief naar West-Europa. De wereldwijde elektronicamarkt

85 2 Naar het Oosten? De wereldwijde elektronicamarkt Naar het Oosten? De 5 redenen om WEL te outsourcen in Oost-Europa of het Verre Oosten zijn: Structurele kostenverlaging Benutten kostenverschillen Marktoverwegingen Gebrek aan capaciteit bij huidige leverancier Personeelsprobleem West-Europa De wereldwijde elektronicamarkt

86 Naar het Oosten? 1. Kostenverlagingen Relatief liggen de lonen hier 5 maal hoger. Absoluut kan dat wel 50 keer zijn! Figuur: BigMac index Bron: McDonalds De wereldwijde elektronicamarkt Naar het Oosten? 1. Kostenverlagingen Loonkosten index (benelux = 100) Bron: onderzoek tbp electronics Benelux Tsjechië China ,45 3,60 De wereldwijde elektronicamarkt

87 Naar het Oosten? 2. kostenverschillen Belastingen, subsidies, onroerend goed, etc. De wereldwijde elektronicamarkt Naar het Oosten? 2. kostenverschillen vs. $ vs. Prijsverschillen nemen toe! Eind 2007: 1 euro = 1,50 dollar??! VOORSPELLING 2 : De $ geeft vanaf een waarde 1.45 bancaire onrust en vanaf 1.60 mogelijks paniek. De wereldwijde elektronicamarkt

88 Naar het Oosten? 3. Marktoverwegingen China Q1 2007: +11,1 % bron: blikopdebeurs.com Veel OEM ers zien de groeiende markten in het Verre Oosten als een kans. Indien zij daar hun producten laten maken, wordt mogelijke verkoop ook eenvoudiger. De wereldwijde elektronicamarkt WHAT HAPPENS AFTER BEIJING?! VOORSPELLING 3 : De Olympische Spelen in China worden een kantelpunt : interne crisis en chaos. De wereldwijde elektronicamarkt

89 Naar het Oosten? 4. Gebrek aan capaciteit Waar gaat productie heen bij een ramp-up? Naast tbp, neways en ipte is het gemiddelde aantal werknemers bij een EMS er in de BENELUX 120 De wereldwijde elektronicamarkt Naar het Oosten? 5. Personeelstekort WANTED Preferably alive! VOORSPELLING 4 : In West-Europa dreigt een tekort aan talentvol personeel. De wereldwijde elektronicamarkt

90 Naar het Oosten? 5. Personeelstekort $$$$$$$ Koppel innovatie aan ondernemersgeest! De wereldwijde elektronicamarkt De wereldwijde elektronicamarkt

91 3 Boomerang! De wereldwijde elektronicamarkt Boomerang! De 6 redenen om NIET te outsourcen in Oost-Europa of het Verre Oosten zijn: Kostenbesparingen vallen tegen Infrastructuur: lange reistijden, slechte bereikbaarheid Lastige communicatie (zowel taal als cultuur) Kwaliteitsmanagement is moeilijk Intellectual property kan tot problemen leiden Problemen in China nemen toe De wereldwijde elektronicamarkt

92 Boomerang! 1. Kosten vallen tegen 200 Totale kosten high tech kaart: 150 Totale kosten West Europa Oost Europa Verre Oosten -11,5 % -13,5 % 0 De wereldwijde elektronicamarkt = componenten = arbeidkosten = overigen Boomerang! 1. Kosten vallen tegen Stijgende kosten: - transportkosten (al snel 2 % van de kostprijs) VOORSPELLING 5 : Logistieke kosten worden belangrijker dan loonkosten. - interne personeelskosten (meer inspanningen vereist) - eventuele reiskosten naar productieplant - extra kosten bij commucatieproblemen, extra kosten bij eventuele repairs, etc. De wereldwijde elektronicamarkt

93 Boomerang! 2. Infrastructuur Per vliegtuig: duur Per boot: traag, dus duur (cost of capital) VOORSPELLING 6 : Het vrachtverkeer verdubbelt de komende 5 jaar, CO2 en duurzaamheid worden een kostenoverweging. VOORSPELLING 7 : De olieprijs stijgt van huidige prijs naar 100 $ en vervolgens naar 200 $ in De wereldwijde elektronicamarkt > Stijgende olieprijzen > Hogere waarde op politieke agenda, dus meer financieel ingrijpen. > Als industrie zijn wij verantwoordelijk voor het milieu! De wereldwijde elektronicamarkt

94 Boomerang! 3. Lastige communicatie Wanneer komen mijn producten? When do my products arrive? (chinese) Ik zou graag 1000 stuks bestellen. I would like to order 1000 pieces Ook culturele verschillen zorgen voor misverstanden! De wereldwijde elektronicamarkt Boomerang! Ik begrijp niet wat u zegt. De wereldwijde elektronicamarkt

95 Boomerang! 4. Kwaliteitsmanagement Expertise mist vaak bij nieuwe bedrijven in lowcost countries: zowel scholing als ervaringscurve. Kwaliteitsproblemen doen zich in hogere mate voor dan in West-Europa Terugzending voor repair kost veel qua transport en nog meer aan tijd De wereldwijde elektronicamarkt Boomerang! 5. Intellectual Property Ondanks garanties komt kopiëren veelvuldig voor in het Oosten. Niet alleen op productniveau, ook op componentniveau! De wereldwijde elektronicamarkt

96 Boomerang! 6. Problemen in China Verloop personeel West-Europa kan sneller producten vervaardigen Zij: kopieren. Wij: innoveren! De wereldwijde elektronicamarkt Boomerang! De wereldwijde elektronicamarkt

97 Boomerang! Ceci n est pas un conte! De wereldwijde elektronicamarkt 4 Oost, West, thuis?! De wereldwijde elektronicamarkt

98 Oost, West, thuis?! Oostwaarts kan een zeer goede optie zijn! Op basis van welke factoren beslissen wij om te kijken of offshoring een goede optie is? De wereldwijde elektronicamarkt Oost, West, thuis?! belangrijkste KPI s bij elektronica productie: PRIJS WEST KWALITEIT LEVERTIJD FLEXIBILITEIT SERVICE OOST INNOVATIE De wereldwijde elektronicamarkt

99 Conclusies: Volop kansen in West-Europa: dicht bij de klant, snel en innovatief! Kosten zijn drijfveer, maar vallen vaak tegen. Politieke instabiliteit / economische instabiliteit leidt tot strategieveranderingen -> continent voor continent. VOORSPELLING 8 : Bancaire crisis in China en inflatie hebben sterk negatief effect op locale economie. VOORSPELLING 9 : Toename van economische en politieke instabiliteit treffen de bedrijven die te afhankelijk zijn van low cost countries. NPI, kleine series, grote series met changes: liever hier houden i.v.m. communicatie! De wereldwijde elektronicamarkt Conclusies: Let bij uw aankoopbeleid niet alleen op kosten, maar probeer ook effectief zachte factoren te meten. > Flexibiliteit > Service De wereldwijde elektronicamarkt

100 5 tbp electronics De wereldwijde elektronicamarkt De wereldwijde elektronicamarkt

101 De wereldwijde elektronicamarkt tbp electronics Dirksland Den Bosch Geel De wereldwijde elektronicamarkt

102 tbp electronics regionale EMS-speler met sterke klantenfocus, werkt naar een hechte samenwerking denkt met u mee en vooruit in alle fasen, van design tot distributie van uw eindproduct processen gericht op uw product in elke levensfase, van ontwikkeling en lay-out tot en met NPI, ook grote series technologische voorsprong zorgt voor een kostenbesparing en snelle time-to-market flexibel bij last-minute opdrachten en changes De wereldwijde elektronicamarkt tbp electronics Hoe werkt tbp electronics aan de trend Oostwaarts? Investeringen in technologie: verhoging efficiëntie! Advies aan klanten rond productieverplaatsing: wij hebben diverse partners! Zorgen voor voldoende capaciteit! Werken aan een goede samenwerking met o.a. design- en layout bureau s. VOORSPELLING 10 : Er komen volop kansen voor bedrijven die service, kennis en totaal oplossingen aanbieden, alleen of in clusterverbanden. De wereldwijde elektronicamarkt

103 tbp.eu tbp electronics Belgium Bell Telephonelaan 3 B-2440 Geel Belgium tel: fax: info@tbp.eu De wereldwijde elektronicamarkt

104 Workshop B1: Titel: Spreker: Global sourcen = netwerken, doen en volhouden Jasper de Goeij, Purchase Manager Europe, Lantech.com Bedrijfsnaam: Lantech.com bv Bezoekadres: Hulsbos NZ Cuijck Nederland Telefoon: +31 (0) Fax: +31 (0) JasperG@lantech.com Website: Co-makers International b.v. 02 oktober 2007

105 Global Sourcen = netwerken, doen en volhouden Jasper de Goeij Evoluon 2 oktober 2007 Programma Wie zijn we Wat doen we Wat is onze filosofie HoepassenwedittoebinnenSCM Waarom naar Oost-Europa Aanpak Resultaten Vragen? Vragen voor de zaal!

106 Vragen voor de zaal Hebben we geavanceerde tools of diensten nodig om een supply chain op afstand op te bouwen en te managen? Moet Lantech nog verder weg? (Roemenië, Oekraïne, Vietnam, China, etc.) Hoe blijven we succesvol in Oost-Europa? Who s Lantech ( Worldwide active in secondary packaging solutions (case handling, stretch wrapping, conveying and palletizing) With a turnover > $ 125 Mio and 400 employees a major player in the market for secondary packaging equipment. Lantech.com is a US based company with it s HQ in Louisville (Kentucky). Louisville is the competence center for stretch, shrink and palletizing products. 340 employees take care of the design, sales, manufacturing and service.

107 Who s Lantech (2) ( In Europe our home base is Cuijk (Netherlands). With 65 employees we take care of the design, sales, manufacturing and service of the Case Erector program. Innovative Products that Deliver High Value to the Customer C-2000 Q-300XT Plus Q-PAL SW-3000 Q-1000

108 Case Handling Products C-300 Case Erector C-1000 Case Erector CS-300 Case Sealer Global Leader Secondary Packaging Equipment Solutions Product Category Leadership Global Channel Development People Development Lean New Product Creation & Fulfillment Customer Value Focused Culture

109 Our (supply)philosopohy Lantech.com strives to provide unparalleled customer service by focusing its efforts in three key areas: quality, delivery, and cost. Succeeding is a team effort and the team includes our suppliers. Developing a world-class supply chain and leveraging strong business relationships with our supplier network are essential steps. Our strategies to achieve this goal include continuous improvement, managing by planning and the tenets of lean manufacturing. Together, by applying these strategies, we can produce the highest quality product and the best value to effectively grow and maintain our leadership in the secondary packaging equipment market. Waarom Oost Europa Global Sourcen = goede leerschool voor de ontwikkeling van een organisatie Een vliegende kraai vangt altijd wat Dichtbij en toch in een andere kosten regio Taal en cultuur zijn geen barriëre Snel groeiende afzetmarkt voor Lantech Spreiden van supply&financiële risico s

110 Waarom Slowakije Polen Groot, industrie = verspreid, meer zware industrie Tsjechië Bij 50 leads weinig enthousiasme bespeurt Roemenië Groot, industrie = verspreid, verder weg, industrie minder ontwikkeld, cultuur en taal barriëre? Slowakije Dichtbij, enthousiast ontvangen, vakkennis, capaciteit, goed prijsniveau Welke producten kopen we in Oost-Europa Products Sheetmetal fabrications Machined Parts Light construction material Characteristics High mix/low volume (2000 parts, annual volume between pcs) Short leadtimes (3-4 weeks) Steel/Stainless steel/aluminum Surface treatment included

111 Aanpak Parallel aan het managen van de mindere resultaten van Tsjechische leveranciers info over andere landen/gebieden verzameld. In november knoop doorgehakt om alternatieve leveranciers te zoeken Actief info verzameld over Tsjechië, Slowakije en Roemenië Actief de leveranciersmarkt verkend in Tsjechië (zelf) en marktonderzoek gestart in Slowakije (Roemenië op een laag pitje gezet) Op basis van positieve resultaten in Slowakije vanaf februari iedere 3-4 weken in Slowakije geweest om relatie op te bouwen en productie op te starten. Aanpak (2) Voorbereiding voor de marktverkenning: Heldere leveranciersprofielen bepaald Kleine mandjes benchmark onderdelen samengesteld (ken de ins en outs van deze onderdelen) Korte presentatie van bedrijf en doelstellingen voor samenwerkingsverbanden opgesteld Kennis verzameld over het land en de taal Grenzen van het zoekgebied bepaald

112 Aanpak (3) Marktverkenning: Internet, gouden gidsen, netwerk, klanten, leveranciers gebruikt om potentiële leveranciers te vinden (in Slowakije via een bekend marktonderzoek bureau). Begonnen met bellen daarna pas mailen en faxen (weet je ook of je een taalprobleem kan verwachten) Kleine stapjes gezet, snel ons gezicht een paar keer laten zien. Snel en gelijktijdig offertes aangevraagd. Door direct prototypes te laten maken goed inzicht in vakkennis, calculatie methodes en levertijden gekregen Aanpak (4) Start up Productie met kleine aantallen onderdelen in kleine series opgestart. Opstart fase parallel aan bestaande supply Interne organisatie informeren en betrekken bij de opstart Frequentie van bezoeken en opstarten nieuwe batches onderdelen in hoog tempo volgens een vast protocol uitvoeren. Nieuwe leveranciers en contacten blijven zoeken Planmatig blijven werken en zorgen dat de performance van de nieuwe leveranciers op peil is voor je met iets nieuws begint.

113 Resultaten 5-tal leveranciers gevonden (en nog enkele potentiële waar contacten mee worden opgebouwd) Ongeveer 10% van de geselecteerde onderdelen inmiddels ingericht in Slowakije Het leveren van onderdelen uit Oost-Europa aan onze nieuwe productielijn in de US wordt serieus overwogen (ten kosten van Azie!?) Veel aardige mensen ontmoet met een goed gevoel voor zaken 5 leveranciers gevonden in een gebied van 50kmx125km op 5 kwartier vliegen afstand. Leermomenten Op een afstand managen van leveranciers moet blijvend aandacht krijgen (mede oorzaak voor mindere performance in Tsjechië) Veel lokaal aanwezig zijn is noodzakelijk (we beginnen sinds half september uit de vakantie dip te raken en weer op stoom te komen) Geniet van het mooie weer en de omgeving, voor je het weet is het weer winter (en het kan daar erg koud zijn!)

114 Vragen voor de zaal Hebben we geavanceerde tools of diensten nodig om een supply chain op afstand op te bouwen en te managen? Vragen voor de zaal Moet Lantech nog verder weg (Roemenië, Oekraïne, Vietnam, China, etc.)

115 Vragen voor de zaal Hoe blijven we succesvol in Oost-Europa?

116 Workshop B2: Titel: Spreker: Grenzeloos Wim van Hoof, Directeur, Rompa Kunststof Produkten Bedrijfsnaam: Rompa Kunststofprodukten bv Bezoekadres: Bredaseweg CL Terheijden Nederland Telefoon: +31 (0) Fax: +31 (0) Website: Co-makers International b.v. 02 oktober 2007

117 ni grenzeloos!

118 Wim van Hoof 50 jaar HBO Bedrijfskunde 10 jaar gezondheidszorg/welzijnswerk, 5 jaar pizzafabriek, 5 jaar Van Melle, 5 jaar Initial Hokatex, 3 jaar plantmanager Rompa sedert eind 2004: DGA Rompa agenda korte introductie Rompa ontwikkelingen strategie partnership, samenwerken en innoveren China, Tsjechië, VS en.. Nederland! praktijkvoorbeelden inspanningen, resultaten, valkuilen stellingen

119 126 jaar Rompa 1881 Oprichting leerlooierij Jac. Rompa 1960 Start kunststofverwerking 1997 Rompa HongKong Ltd 1998 Rompa Office Guangzhou, China 2005 JV Rompa-Shunxing, Jiangmen, China 2005 Rompa GM Vyskov, Tsjechië 2006 Rompa Indepak LLC, Oregon, VS 1996 Rompa kunststofprod. bv

120 2004 Hazenveld Holding Rompa kunststofpr. bv Rompa Hongkong Ltd 2007 Van Hoof Holding Rompa kunststofpr. bv Terheijden 100% Rompa Hongkong Ltd 100% Macau Rompa Shunxing Comércio Lda 60% Rompa GM Vyskov Tsjechië 80% Rompa Indepak LLC Portland (OR) USA 50% R.O. Guangzhou Rompa Shunxing (Jiangmen) plastics Co. Ltd

121 technieken spuitgieten, ton inmould decoration (IMD) (semi-)automatisch thermovormen bedrukken (div. technieken), lakken, verchromen (sub-)assemblage, robots + handmatig industrial design engineering: Pro E, Unigraphics, Solid Works ontwikkelingen mondiale concurrentie snelle technologische ontwikkelingen sterk groeiende consumentenmarkt voor luxe producten (wereldwijd) afstanden zijn betrekkelijk nieuwe economische grootmachten grondstoffen worden allengs schaarser MVO, sustainability

122 waar komen wij vandaan: lang geleden: leer lokale klanten angst voor de concurrent en voor risico s afwachtende houding vertrekkende klanten milieu is bijzaak 2005: wat willen we zijn full service & global supplier competentiecentrum in Nederland productiebedrijf in Nederland toeleverancier van o.a. OEM ers innovatief bedrijf financieel gezond onafhankelijk, privaat bedrijf snel, flexibel milieubewust

123 sleutelwoorden partnership samenwerken innoveren Partnership

124 Trends & ontwikkelingen: macro & in maakindustrie OEM rs en toeleverend Uitbest <1990: produktie 1990 produkt/dienst waarde 2005 partnership KL~T nivo T~ I P V O M CREA ahe\tools\kopp trend plaatje jan 2006 pkl eb ki... Toel. tijd I P V T M prs/pas rpt Toevoegen hogere waarde & ontzorgen. kw aanbod- > vraaggericht & onvoorspelbaarheid individualisering & verkorting life cycle product > dienst > convenience > beleving kp reductie N toever. & meer ontzorgen statisch & individueel > dynamisch & clusters keten transparantie & integratie risicoloos > & risicodeling mm regio opsch. > ww, BRIC s & schaalvergr eén open Europa & Midden Europa van transacties naar kenniseconomie van uitputting naar duurzaamheid & ethiek familie cultuur > share holders-value kw = klantwaarde kp=ketenproces mm=markt/maatschappij prijsconcurrentie samenwerken, nationaal en internationaal leverancier branchevereniging concurrent overheid opleidingsinstituten kennisinstituten.

125 innoveren internationaal daar zijn waar de klant is integrale kostenreductie ontzorgen, full service lokaal competence centre in Nederland Innovatie Actie Plan (IAP) Innovatie Prestatie Contract, NRK en Min van EZ Innovatie Allianties innoveren IPC afspraken over extra investeringen en activiteiten gericht op concrete innovatiedoelen. De innovatieplannen van de deelnemende ondernemingen vormen het uitgangspunt. Op basis van het contract verstrekt het Ministerie van Economische Zaken subsidie aan de onderneming. IAP visie, missie, strategie; management en beleid; cultuur; samenwerking; energie en milieu; kennismanagement; technieken; productinnovaties

126 om beter te worden in: volledige service wereldwijde toelevering (logistieke) ontzorging moderne technieken alternatieve materialen nieuwe producten kostenbesparing voordeel in total cost of ownership hoe brengen we het de klant open dialoog: wat wil de klant waar wil de klant het hebben korte, duidelijke communicatielijnen korte doorlooptijden heldere afspraken verrassingseffecten

127 waar brengen we het de klant verkoopkantoor HK ontwikkeling en productie in China verkoop en productie in Tsjechië verkoop en productie in de VS verkoop en productie in Nederland ontwikkeling/innovaties in Nederland. waarom China? jaren 90: we moeten erbij zijn! klant achterna: Philips, Braun prijs van matrijzen t.o.v. Europa toenemende vraag naar global suppliers concurrentieverhoudingen nieuwe uitdagingen?!

128 Waarom Oost Europa? klant zat er op te wachten nieuwe (sterk groeiende) markten totaaloplossing voor bestaande klanten risicospreiding uitdaging NIET: verplaatsen van productie Terheijden Waarom VS? klant achterna, directe aanleiding nieuwe markten leveringen vanuit China mogelijk totaaloplossing voor bestaande klanten risicospreiding uitdaging

129 waarom Nederland? trots en eergevoel, ik wil hier niet weg potentie die ons land heeft aanwezige kennis sociaal economisch klimaat industrie is hier niet weg te denken we kunnen voorop blijven lopen we kunnen meer indien we willen hoe gaat dat onderling: afstemmen van te halen resultaat kwaliteit kosten doorlooptijden investeringsafwegingen op Holding niveau gezonde onderlinge concurrentie eigen verantwoordelijkheden de klant kan kiezen

130 voorbeeld 1 Klant vraagt om goedkopere en kwalitatief betere oplossing voor bestaand product Product bestaat uit meerdere delen van kunststof en metaal Probleem is o.a. vocht doorlaten en assemblagekosten oplossing Nieuw ontwerp wordt gemaakt met kennis en inbreng van Rompa en klant in Nederland Tekenwerk en matrijzen worden in China gemaakt, begeleiding vanuit Nederland Productie en assemblage vindt in Tsjechië plaats

131 voorbeeld 2 klant gaat verpakken van eigen product verplaatsen van NL naar VS Rompa dreigt orders te verliezen klant wil ontwikkelen in NL, productie en levering tegen meest gunstige condities oplossing Een bestaand contact in de VS wordt bevorderd tot nieuwe onderneming (LLC) Ontwerp en ontwikkeling wordt vanuit NL aangeboden, dichtbij klant Succesvolle gesprekken in de VS Rompa biedt mee met mix van NL, China en VS ontwikkelingen, producten en materialen Kans op meer werk dan voorheen

132 de inspanningen kartrekker willen zijn geen ma-vr mentaliteit veel reizen veel onderhandelen veel leren veel geld uitgeven de resultaten werkplezier en toegevoegde waarde enorm enthousiasme veel culturele uitwisselingen waardering door bestaande & nieuwe klant spreiding van risico s en.. hogere omzet en winst

133 de valkuilen cultuurverschillen, Nederlandse eindverantwoordelijken is essentieel te hard groeien en betaalgedrag van grote klanten: liquiditeitsproblemen organisatie moet het bij kunnen benen, structuur blijft achter juiste mensen vinden: kwaliteit en mentaliteit! stellingen er is veel meer uit Nederland te halen! we laten te snel het hoofd hangen verbeter de economie, begin bij jezelf! werkhouding, respect, uitdaging: goed voorbeeld doet volgen klagers kunnen geen winnaars zijn! hou op met alles te benoemen wat tegenzit, zoek naar mogelijkheden en kansen

134 Workshop B3: Titel: Spreker: Produceren in Slowakije: een bewogen reis! Arne Casteleyn, Accountmanager, Quad Industries Bedrijfsnaam: Quad Industries nv Bezoekadres: Nieuwe Baan 70 B-9111 Sint Niklaas België Telefoon: +32 (0) Fax: +32 (0) Website: Co-makers International b.v. 02 oktober 2007

135 Produceren in Slowakije: een bewogen reis Bedrijfshistoriek Belangrijke data Key figures omzet personeel gebouwen Activiteiten Overzicht

136 Overzicht Slowakije Waarom? Hoe opgestart? Productie- & salesactiviteiten Slowakije en zijn cultuur Vennootschapsvormen Boekhouding - Taks - BTW Banken Slowakije Personeel Mentaliteit Hindernissen Successen Wat heb je nodig? Overzicht

137 Bedrijfshistoriek 1985: Oprichting ACL TechnoSwitch 1998: Oprichting Quad Industries / Oprichting Quad Slovakia 2000: Overname MO.DEL (kabelconfectie + PCB assembly) 2004: Nieuwe gebouwen Slovakia (2500m²) 2006: Fusie MO.DEL / Quad Industries Key figures Omzet 4,5 mio Total TO QBE QSK

138 Key figures Personeel BE 22 MW SK 40 MW Gebouwen BE 1000 m² SK 2500 m² Activiteiten Core business bestaat uit productie van frontpanelen: passieve overlays (folies) membraanschakelaars (folietoetsen) rubber keypads electroluminescentie

139 Activiteiten Integratie met behuizing / draagplaat PCB assembly - Engineering (hardware/ PCB/ Software) - Eigen inkoopafdeling (componenten, PCB, ) - Bestukking SMD - Bestukking conventioneel - Final Testing -RoHS Compliant Kabelconfectie - flatcables - datacables - powercables - complexe kabelbomen... Activiteiten Quad Industries is door de jaren heen geëvolueerd naar een full-service provider die niet enkel sub-assemblies maar ook volledig afgewerkte modules voor de klant verzorgt! Complete solution Vereenvoudigde supply chain Kosten-efficiëntie 1 centraal aanspreekpunt Keyboard Housing / carrier plate Pcb assembly Cabling

140 Slowakije Landkaart Slowakije Operationeel Waarom? goedkoper produceren door loonkost omlaag te brengen Gevolg = lagere operationele kost Strategisch Overtuigd dat CEE op lange termijn belangrijke afzetmarkt wordt Uitvalsbasis naar Tsjechië, Polen, Bulgarije, Hongarije, Oekraïne

141 Hoe opgestart? 1997: Verkennend bezoek via zakenrelatie 1998: Bepalen strategische locatie (Zilina) Eind 98: Opstarten s.r.o + zoeken gebouw Begin 99: Aanwerven personeel + leveren machines Investering van 650 k in machines + verbouwing Productieactiviteiten Mei 1999: Productiestart Tot begin 2001: Belgische productiemedewerker ter plaatse Vanaf 2001: Slowaaks management 2004: Verhuis naar nieuwe, 2500m² grote productiefaciliteit (eigen gebouwen)

142 Salesactiviteiten 2004: Start verkoop CZ / SK met deelname aan beurzen in Praag (CZ) & Trencin (SK) 2006: Verkoopsinspanningen opvoeren richting omringende landen (Polen, enz ) 2006: Starten telemarketing voor Oost- & West Europa Slowakije 5,5 mlj inwoners Klimaat: mild summer / cold winter Munt: Slowaakse kroon (SKK) 1 = 33 SKK Sinds % in waarde gestegen Inflatie: ongeveer 2 à 3% Unemployment: West-SK: +/- 8% Oost-SK: +/- 20%

143 Slowakije Economie: snelste groeier in Oost-Europa Eind 2008: +/ auto s van de band (PSA/VW/Volvo/Kia) Toerisme: snel groeiend Strategische locatie: centraal Cultuur Levensgenieters Natuurliefhebbers Kerk en religie belangrijke rol Werkuren: van 06:00/08:00 tot 15:00/16:00 (bijna 1 uur verschil) Talen: Engels / Duits / Frans (vooral bij jongeren) Zaken doen: zijn van hun woord

144 Vennootschapsvormen sro: bv omwille van laag basiskapitaal (. ) eenvoud van structuur registratie in Slovaaks handelsregister alle documenten moeten vertaald worden in Slovaaks EU persoon kan Konatel zijn (= zaakvoerder) Slovaak kan procurist zijn (vergelijkbaar met directeur) Vennootschapsvormen Ambtenarij: hoog + vele papieren Regelmatig controles hygiëne / veiligheid / milieu wordt gecontroleerd?!

145 Boekhouding-Taks -BTW BTW/Tax: 19% flat rate Geen tax op dividenden (Slovaakse filosofie: éénmalige belasting) Aftrekposten: beperkt Afschrijvingen: gebouwen 20 jaar wagens 4-5 jaar machines 8 jaar Betalingsvoorwaarden: tussen 14 & 30 dagen + veel op voorhand Banken Bijna alle banken in handen van buitenlandse banken Leasing: frequent toegepast Financieringen: zeer moeilijk Passen reeds Basel II toe Max. 70% van investeringen wordt gefinancierd Verloop van bedrijf wordt continu gevolgd (balans elk kwartaal) MAW: zeer achterdochtig

146 Personeel Uurloon: vanaf 75 skk (=2 ) Kost = Brutoloon * 1,37 Nettoloon = Bruto - 13,5% social - 19% tax Geen 13e maand / geen vakantiegeld 20 vakantiedagen (+5 vanaf 25 jaar anciënniteit) Mentaliteit Eigen fierheid / eigen kunnen / koppigheid Beperkte emotionele intelligentie Zeer eervol Beperkte management capaciteiten Dekken zich zeer snel in ipv oplossingen te zoeken Creëren graag problemen om ze zelf te kunnen oplossen Achterdochtig

147 Mentaliteit Gevolg Kost veel tijd en energie van de verantwoordelijke Zeer veel energie om communicatieproces tussen Belgische en Slowaakse werknemers te optimaliseren! Hindernissen Vóór toetreding tot EU: douane & bureaucratie Technologietransfer / opleiding: tijdslopend Taal / communicatie Afstand Implementatie van feilloos kwaliteitssysteem

148 Successen Succesvolle partnerships met lokale bedrijven Geografische uitbreiding afzetmarkt Uitbreiding Belgisch personeel door nieuwe mogelijkheden en kansen (18 -> 22) Gevolgde strategie resulteert in jaarlijkse groei van 20-30% Wat heb je nodig? MOED DURF ZELFVERTROUWEN TIJD... GELD

149 Workshop C1: Titel: Sprekers: Gedifferentieerd internationaal uitbesteden resulteert in een kortere time-to-market Ir. Thomas van Daal, Managing Director, npk products Ir. Wolfram Peters, Director, npk products Bedrijfsnaam: NPK Products bv Bezoekadres: Noordeinde 2d 2311 CD Leiden Nederland Telefoon: +31 (0) Fax: +31 (0) Website: Co-makers International b.v. 02 oktober 2007

150 Gedifferentieerd internationaal uitbesteden resulteert in kortere time-to-market. Wolfram Peters, director Thomas van Daal, managing director

151 praktijkproblemen: onzekerheid over productievolume liefst gisteren eerste samples wanneer dan wel.. Leiden Hong Kong

152 inhoud activiteiten npk products gedifferentieerd internationaal uitbesteden praktijkvoorbeelden: Hamax plus system Heineken Xd Ice-cap activiteiten npk products groot netwerk toeleveranciers, Nederland, China en Portugal, planning, strategie, capaciteit beoordeling matrijsontwerp on-site kwaliteitscontrole en afname leveren matrijzen en aftersales aansturen onderdeelproductie aansturen productie eindproduct QC, transport en logistiek

153 outsourcing bij npk products matrijzen, kunststof onderdelen, complete producten en behuizingen preferred supplier netwerk, nederland portugal en zuid-china jaarlijkse audits minimaal 3 suppliers per productietechniek eigen kwaliteitscontrole on-site aanwezig in china sinds 2001 projecten npk products export moulds turn key productie european supply management

154 npk products export moulds npk products turnkey production

155 npk products European supply management gedifferentieerd internationaal uitbesteden resulteert in kortere time-to-market plannen matrijsbouw op onderdeel niveau ontwerp opknippen in modules combinatie china/portugal/nederland voor snelle ramp-up

156 case Hamax plus system vraag klant: eindproduct op beurs. probleem: engineering nog niet klaar, weinig tijd uitdaging: ineenschuiven processen om tijd te winnen CaseHamaxplussystem

157 traditioneel: alles uitwerken, dan pas uitbesteden ontwerp product 1 product 2 product 3 engineering product 1 product 2 product 3 product release product 1 product 2 product 3 matrijs aanvraag product 1 product 2 product 3 matrijs bouw product 1 product 2 product 3 FOT + modificaties product 1 product 2 product 3 SOT + modificaties product 1 product 2 product 3 Final product 1 product 2 product beurs ineengeschoven: uitbesteden per deel wanneer het uitgewerkt is ontwerp product 1 product 2 product 3 engineering product 1 product 2 product 3 product release product 1 product 2 product 3 matrijs aanvraag product 1 product 2 product 3 matrijs bouw product 1 product 2 product 3 FOT + modificaties product 1 product 2 product 3 SOT + modificaties product 1 product 2 product 3 Final product 1 product 2 product visit client, id and product beurs

158 case Heineken Xtreme Draught product tijdens ontwerp fase opdelen in modules. engineering en uitbesteden per module focus op raakvlakken case ice-cap uitdaging: nieuw product uitbouwen naar massaproductie binnen 6 maanden parallel 8-voudige matrijzen in Portugal en 2-voudige in china kennis uitwisselen china/portugal snelle opstart productieketen

159 conclusie elk soort product zijn eigen soort productontwikkeling en realisatie best of both worlds strategie bepalen bij opstart van de productontwikkeling Vragen?

160 Vragen? npk products bv noordeinde 2d 2311 CD leiden the netherlands T +31 (0) F +31 (0) npk products asia ltd. rm 1508, 15th floor, eastern harbour centre 28 hoi chak street, quarry bay hong kong T +852 (0) F +852 (0)

161 Workshop C2: Titel: Spreker: Global Sourcing vs Lokaal Produceren: Wanneer waag ik de sprong Rob Zieleman, Internationaal Initieel Inkoper, Snoeks Automotive Bedrijfsnaam: Snoeks Automotive b.v. Bezoekadres: Haverstraat GB Nieuw-Vennep Nederland Telefoon: +31 (0) Fax: +31 (0) Website: Co-makers International b.v. 02 oktober 2007

162 Global sourcing, local success Wanneer waag ik de sprong. Introductie Snoeks Global sourcing Introductie Snoeks Mission statement Snoeks begint, daar waar de autofabrikant eindigt. Missie Dé toonaangevende specialist/ leverancier van totaalconcepten voor inrichtingen van bedrijfswagens tot 3,5 ton gvw in Europa. Levert aan eerste montage (autofabrikanten en importeurs) en aan de tweede montage (inbouwstations en dealers).

163 Introductie Snoeks Logistieke invulling - Fabrikanten - Importeurs - Carrossiers - Dealers Overslag in haven Zee transport SNOEKS Productie Fabriek Overslag Fabriek Overslag Importeur Carrossier SSC Dealer Klant Transport Transport Transport SNOEKS SNOEKS SNOEKS SNOEKS SNOEKS Introductie Snoeks Producten - Dubbele cabines - Separatiewanden -Vans - Betimmeringen - Accessoires

164 Introductie Snoeks Research & Development - Zowel design, autocaduitwerking als het maken van de mallen vindt in eigen beheer plaats. Hierdoor wordt een korte ontwikkelingstijd gegarandeerd. - Een hoge normstelling op het gebied van veiligheid, comfort, design en materiaalgebruik zijn de uitgangspunten van het ontwikkelingsproces. Introductie Snoeks Transport Eigen transportvoorzieningen garanderen effectieve distributie en optimale leverprestaties door geheel Europa.

165 Introductie Snoeks Inkoop en magazijn - Door productie in landen met lagere facilitaire- en arbeidskosten, weet Snoeks een optimale prijs/kwaliteitverhouding te realiseren. - Vanuit het distributiecentrum in Tsjechië wordt zorg gedragen voor constante leverprestaties. Introductie Snoeks Kerncijfers - Marktleider in Europa - Totaalconcept leverancier - Actief in 22 landen ombouwvarianten op jaarbasis - 65 Snoeks Service Centra in Nederland, België, Duitsland, Oostenrijk, Italië, Denemarken en Engeland - Distributeurs in grootste EU landen zoals: Frankrijk, Engeland, Spanje, Italië -Start 1956: al meer dan 50 jaar - Argumenten GS

166 Global Sourcing Welke argumenten kunnen worden gebruikt t.b.v. Global Sourcing 1. In verkoop zit geen rek meer. 2. Weinig leveranciers, strategische en problematische leveranciers. 3. Al hier en daar hebt geïnformeerd, beurzen, andere collega s, steekproeven, RFI, RFQ. 4. Benadering door bedrijven. 5. Kostprijsfactoren lokale markt. 6. Wetgeving en richtlijnen, vergunningen. 7. En vele. - Voorwaarden organisatie Global Sourcing Aan welke voorwaarden moet de organisatie voldoen om te gaan Global Sourcen. 1. Mensen / team. 2. Middelen. 3. Kennis. 4. Producten en diensten. 5. Communicatiemogelijkheden. 6. Logistiek. 7. Specificaties. 8. Kwaliteitsniveau organisatie. 9. Kwaliteiscontrole / risicoanalyse. 10. Pioniersgeest. - St onderneming.

167 Global Sourcing Global sourcen staat gelijk aan het starten van een nieuwe onderneming. 1. Nieuw idee 2. Risico, denk na over de consequenties 3. Businessplan 4. Financieel 5. Partners - Waar & wanneer sourcen Global Sourcing Waar & wanneer gaan we sourcen. 1. Informatie inwinnen. KvK, Internet, Ambassades, relaties, Literatuur, Vakbladen, etc 2. Welke landen, maak een keuze. 3. Extern advies. Sourcing door specialisten. 4. Maak een tijdsplanning, milestones. 5. Reizen, verkennen, pionieren. - Lev selectie

168 Global Sourcing Leveranciersselectie, welk bedrijf gaat leveren. 1. Intern KPI s vaststellen en wegen, NEVI, extern advies. 2. Communicatieniveau. 3. Specificaties. 4. Kwaliteitsborging 5. Kwaliteitscontrole. 6. Betalingswijze en verdere contractbesprekingen. 7. Incoterms, welke 8. Transport en documenten. 9. Verzekeringen - Andere onderwerpen Global Sourcing Enige andere onderwerpen ter afsluiting 1. Een chinees zegt nooit nee 2. Wat is beleeft. Eten, lunchen 3. Onderhandelen

169 Global Sourcing Einde presentatie Bedankt voor uw aandacht!

170 Workshop C3: Titel: Spreker: China: Kans of Valkuil voor het MKB (of beide)? Ferry van de Pasch, Algemeen Directeur, Hoogerdijk Technical Rubber Bedrijfsnaam: Hoogerdijk b.v. Technical Rubber Bezoekadres: Ekkersrijt AN Son Telefoon: Fax: Website: Co-makers International b.v. 02 oktober 2007

171 China; kans of valkuil voor het MKB? (of beide?) Door: Ferry van de Pasch Algemeen Directeur 2 oktober 2007 In 1953 opgericht door de heer H.W. Hoogerdijk Producent en leverancier van rubber en rubberachtige flexibele materialen en afdichtingen HTR BV HTR Flooring BV HTR CZ sro Design Ontwikkeling specificaties tekeningen toleranties Productie verpakking logistiek - kwaliteit

172 Markten Automotive Verlichting Bouw industrie Electronische apparatuur Apparaten & machinebouw Agrarische industrie Global activities U.S.A. West Europa. Oost Europa China Midden Oosten Azie Vestigingen in: Duitsland China Midden Oosten Engeland Nieuw Zeeland

173 Enorme afzetmarkt Enorme arbeidsmarkt Aanwezigheid grote wereldspelers Focus van grondstoffen leveranciers Commercieel belang Lage lonen Investeringen in nieuwe machines Vestigingsklimaat Lage dollar China Kans versus valkuil Mentaliteit Kwaliteits besef Focus van grondstoffen leveranciers Waarheidsgehalte Taalbeheersing Locale behoefte Prijsontwikkeling Wegbrengen technologien Onrust arbeidsmarkt Arbeidsvoorwaarden Valuta schommelingen (USD) Toeslagen Logistiek Specificaties (laatste kwartaal: 2x recall actie Ford in USA; Mattel;) China Case 1: Senseo Crema van Philips Start: productie in China Succes Productie naar Europa Case2 :HTR BV Desk search: 42 potentials local audits: 1 approved Eindresultaat : Geen match! (praktijk voldeed NIET aan beeld)

174 Onzichtbare kosten Sourcing Locale toeslagen Transport Additionele voorraden Uitval Kwaliteitskosten Audit reizen Doorlooptijden Valuta schommelingen Verzekeringen Vaak wordt onderschat hoeveel huiswerk verricht moet worden voor een juiste partner gevonden (kan) wordt. Helemaal wordt onderschat hoeveel tijd/energie het kost deze partner op niveau te houden. Veel niet direct zichtbare- kosten worden gemaakt. Zelf (laten) doen Keuze

175 Total Cost of Ownership (met of zonder zekerheden) Gemiddeld 15 24% toeslagen op De aangeboden ex-works prijs uit China (bron: HTR BV continue sourcing gedurende de laatste 3 jaar)

176 Gevolg Een reclamatie van de klant en de totale herstelkosten brengt dat vaak vele leveringen noodzakelijk zijn alle kosten terug te verdienen Leverbetrouwbaarheid (vendor) en totale imago beschadiging laat zich vaak niet in kosten uitdrukken Resume Het is zeer raadzaam vooraf te analyseren of een project lonend zou kunnen zijn om in China onder te brengen of niet. Meegenomen dient te worden of intern de capaciteit aanwezig is dit te begeleiden en het de risico s waard is. Toegevoegde waarde van alternatieve bronnen dienen dan geanalyseerd te worden en in kosten(besparingen) ingeschaald dienen te worden. Opmaken van een FMEA (Failure Mode and Effect Analyses) kan veel ellende voorkomen en helpen in de besluitvorming.

177 Conclusie Moet China dan geheel geboycot worden? Nee zeker niet. Wel dient vooraf gedegen geanalyseerd te worden wat de werkelijke toegevoegde waarde en daadwerkelijke besparingen bedragen. Hierna kan besloten worden dit toch zelf te organiseren ofwel besloten worden een bedrijf dat daarop is ingesteld en ervaring mee heeft dit uit te laten voeren. Vaak is dat stukje zichtbare meerprijs veel kleiner dan de werkelijke kosten indien men dit zelf uitvoert. Indien een product veel, niet direct meetbare, techniek in zich heeft is het ook zeer raadzaam dit aan een productspecialist over te laten. Project afloop China bij HTR Zelf produceren Aanvraag klant Uitwerken project (tek-specs etc) Zelf produceren - uitbesteden Productie uitbesteden West Europa Oost Europa Zuid Amerika China Rest Azie Afrika China

178 Een uitbestedingsvraag wordt uitsluitend uitgezet bij ge-auditeerde bedrijven Visit Visit Visit Visit Visit China Specs/tek Offerte/bev Project bespreking Tooling +monsters Productie Transport Alternat. Calc. Vragen?

179 Dank u voor uw aandacht

180 5. Partners Co-makers International b.v. 02 oktober 2007

181 Partner: Federatie Nederlandse Rubber- en Kunststofindustrie Blij met rubber- en kunststofproducten! De Federatie Nederlandse Rubber- en Kunststofindustrie (NRK) is op 1 januari 1998 ontstaan uit een samenwerking tussen de NFK en de NVR. De NRK telt 25 brancheverenigingen en ca. 670 aangesloten bedrijven. De Federatie NRK ondersteunt ondernemingen in de rubber- en kunststofindustrie die streven naar maatschappelijk verantwoord commercieel succes door met moderne producten in een behoefte te voorzien. De ontwikkeling naar duurzaam ondernemen stelt functionele, ecologische, arbotechnische en maatschappelijke prestatie-eisen aan ontwerp, productie, gebruik en recycling van het product. De NRK onderscheidt daarom in haar belangenbehartiging de hoofdthema s people, planet, profit en polymeer om hier gericht op in te spelen. De NRK zet zich in voor de gezamenlijke zorg voor kwaliteit, milieu en arbeidsomstandigheden. Door continue verbetering van de stand der techniek, innovatie én open communicatie wil de NRK de maatschappelijke waarde en het imago van zowel rubber- en kunststofproducten als industrie bevorderen. De bedrijven werkzaam in de rubber-, lijm-, recycle- en kunststofindustrie (RKI) leveren een grote variatie aan onderdelen, modules en eindproducten voor toepassingen in de industrie, handel, bouwnijverheid, verpakkingsindustrie, automobielsector en consumentenproducten. Deze industrie is verantwoordelijk voor een omzet van ruim 6 miljard Euro, 95% MKB en werkgelegenheid van ongeveer De export bedraagt ruim 60% en deze groeit jaarlijks gemiddeld 5%. Contactpersoon: Erik de Ruijter Algemeen directeur Tel deruijter@nrk.nl Federatie Nederlandse Rubber- en Kunststofindustrie Postbus AK Leidschendam Loire AK Den Haag Tel Fax Co-makers International b.v. 02 oktober 2007

182 Partner: FME-CWM De Vereniging FME-CWM is de ondernemersorganisatie voor de technologischindustriële sector. De bedrijvigheid in de sector betreft engineering, productie, handel, industrieel onderhoud en industriële automatisering. Bij FME zijn ongeveer lidondernemingen (metaal, kunststof, elektronica en elektrotechniek) met vaste medewerkers aangesloten. De totale omzet van de leden is 59 miljard euro. Daarvan wordt 56% in het buitenland behaald. FME behartigt de belangen van de lidbedrijven (nationaal en internationaal) en verleent hen diensten op sociaal, economisch en technisch gebied. Bij FME zijn 150 brancheorganisaties aangesloten. FME heeft, inclusief brancheorganisaties, 220 medewerk(st)ers met specialistische kennis op vele terreinen in dienst. FME Helpdesk telefoon fmehelpdesk@fme.nl Co-makers International b.v. 02 oktober 2007

183 Partner: Koninklijke Metaalunie De Koninklijke Metaalunie: belangenbehartiging voor mkb-bedrijven in de metaal De Koninklijke Metaalunie is met leden de grootste ondernemersorganisatie voor het midden- en kleinbedrijf (mkb) in de metaal. De Metaalunie richt zich op metaalbedrijven tot ongeveer 100 werknemers in alle voorkomende sectoren als machine- en apparatenbouw, metaalwaren, meet- en regeltechniek, elektronica, engineering, las- en constructiewerk, gereedschappen, gietwerk, jacht- en scheepsbouw, verspaning, plaatbewerking, landbouwmechanisatie, staalbouw, revisie en onderhoud, alsmede handel en service. Naast het algemene lidmaatschap kent de Metaalunie het branchegroeplidmaatschap voor bepaalde homogene bedrijfsgroepen. Er zijn ruim 50 branchegroepen waarbij de leden zich desgewenst kunnen kunnen aansluiten. Koninklijke Metaalunie: dé organisatie voor het mkb in de metaal De Metaalunie: Is aangesloten bij MKB-Nederland Kent een structuur waarbinnen de stem van ieder lid telt Beschikt over een buitendienst voor direct contact met haar leden Geeft maandelijks het vakblad Metaal & Techniek uit. Exclusief voor leden publiceert de Metaalunie maandelijks een bulletin. Daarnaast kunnen leden 24 uur per dag de Metaalunie Ledenportal raadplegen. Geeft gratis ledenadvies op sociaaljuridisch, bedrijfsjuridisch, bedrijfseconomisch, fiscaal en bestuursrechtelijk gebied Heeft verzelfstandigde diensten die tegen zeer gunstige tarieven werken zoals PKM, BTC-Metaal, MEVAS en de Stichting Rechtsbijstand Biedt interessante kortingen voor o.a. telefoonverkeer, arbozorg, inkoop gas en elektriciteit, verzekeringen, rechtsbijstand, muziekgebruik in bedrijven en internetactiviteiten Organiseert regionale bijeenkomsten voor leden (informatievoorziening, netwerken/contacten leggen met collega-ondernemers, beleidsafstemming, inspraak en meer). Elke ondernemer krijgt wel eens te maken met problemen waarover hij graag eens de mening van een deskundige verneemt. In zo n geval kan de ondernemer altijd bellen met de adviseurs van het bureau van de Metaalunie. Soms is persoonlijk contact echter gewenst. In dat geval kan hij een beroep doen op de buitendienst van de Metaalunie. Elk lidbedrijf heeft een vaste buitendienstadviseur die hem met raad en daad terzijde staat. Co-makers International b.v. 02 oktober 2007

184 Internationale Zaken Steeds meer ondernemers in het industriële mkb zien internationalisering als een uitdaging. Zakendoen in het buitenland biedt ondernemers kansen, maar stelt hen ook voor uiteenlopende vragen. De Metaalunie ondersteunt lidbedrijven die zaken willen doen in het buitenland, maar daarbij obstakels tegenkomen. Daarbij heeft de Metaalunie een pro-actieve, pragmatische opstelling. De Metaalunie is uitvoerder van het Programma Starters op Buitenlandse Markten, de PSB-regeling. Daarnaast organiseert de Metaalunie collectieve beursdeelnames in het buitenland, handelsmissies en voorlichtingsbijeenkomsten. Daartoe onderhoudt zij intensieve contacten met binnen- en buitenlandse handelsbevorderende instanties. In het kader van de collectieve belangenbehartiging oefent de Metaalunie via internationale belangenorganisaties invloed uit op Europese wet- en regelgeving en heeft zij zitting in adviescommissies van de overheid. Koninklijke Metaalunie Postbus GA Nieuwegein Einsteinbaan NJ Nieuwegein Tel. (030) info@metaalunie.nl Co-makers International b.v. 02 oktober 2007

185 Inkoop leeft in Nederland! De wereld van het inkoopmanagement ontwikkelt zich stormachtig. Van een ervaringsvak is inkoop een volwaardige discipline geworden die tot in de boardroom op de agenda staat. Dat is geen wonder, nu ten volle is doorgedrongen dat een professionele inkoop voor de marge van bedrijven even belangrijk is als de andere processen. En niet alleen voor bedrijven: ook de publieke sector ziet het belang van professionele inkoop steeds meer in. Met deze verandering wijzigt ook de rol van de inkoopprofessional: hij is meer en meer relatie-, proces-, projectmanager en adviseur. Daarnaast krijgt de inkoopfunctie een meer multidisciplinair karakter door de (her)nieuw(d)e aandacht voor en samenwerking met aangrenzende specialismen zoals finance, marketing, logistiek en R&D. Al deze ontwikkelingen worden door NEVI intensief belicht en ondersteund. NEVI: het inkoopnetwerk in Nederland NEVI, de Nederlandse Vereniging voor Inkoopmanagement, is hét platform van en voor inkoopprofessionals werkzaam binnen het bedrijfsleven en de overheid en telt meer dan leden. Het netwerk omvat actieve kringen, platforms en secties, biedt (vak)opleidingen, trainingen en seminars en organiseert uiteenlopende bijeenkomsten waar inkoopprofessionals elkaar ontmoeten. Geïnteresseerd? Voor meer informatie lees de achterzijde van deze flyer, kijk op of bel (079)

186 NEVI Nederlandse Vereniging voor Inkoopmanagement Bent u inkoopprofessional of heeft u te maken met inkoop? Wilt u: o op de hoogte blijven van de ontwikkelingen op inkoopgebied? o doelgroepgerichte bijeenkomsten bijwonen? o actuele kennis vergaren? o in contact komen met collega-inkoopprofessionals? Word dan lid van NEVI. NEVI NEVI is hét platform van en voor inkoopprofessionals werkzaam binnen het bedrijfsleven en de overheid. Het netwerk omvat actieve kringen, platforms en secties, biedt (vak)opleidingen, trainingen en seminars en organiseert uiteenlopende bijeenkomsten waar inkoopprofessionals elkaar ontmoeten. Voordelen NEVI-lidmaatschap o toegang tot inkoopontwikkelingen en -nieuws; o volop mogelijkheden om kennis te halen en brengen; o exclusieve toegang tot het ledengedeelte op de NEVIwebsite: met meer dan 700 kennisdocumenten de ledendatabase presentaties van bijeenkomsten forum o gratis (of met korting) toegang tot regionale en landelijke NEVI-bijeenkomsten; o korting op overige inkoopcongressen; o mogelijkheid tot deelname aan het NEVI CPDprogramma ( o kortingen op NEVI seminars en opleidingen; o 10 keer per jaar het vakblad Deal! tegen sterk gereduceerd tarief. Kijk voor tarieven en aanmelden op of bel (079)

187 Partner: VIB VIB Vereniging voor Inkoop en Bedrijfslogistiek verenigt sinds 1981 inkoop- en logistiekverantwoordelijken uit de verschillende sectoren van de bedrijfswereld en de overheidssector in Nederlandstalig België. De doelstelling van VIB is om de functies inkoop en logistiek verder te professionaliseren, en het topmanagement binnen bedrijven en overheidsorganisaties bewust te maken van het strategisch belang van deze functies. VIB bereikt deze doelstellingen door opleiding en permanente vorming aan te bieden, kennisoverdracht en best practices te presenteren via de organisatie van seminaries, ledenvergaderingen en workshops. Door de organisatie van grote events bevordert VIB de netwerking tussen collega s en de grotere erkenning van de supply chain functies. Op het jaarlijkse programma zijn volgende activiteiten voorzien: Langlopende gecertificeerde opleidingen Inkoop Logistiek Overheidsaankopen Executive Masterclasses in Strategic Purchasing and SCM Seminaries over actuele topics in het vakgebied Workshops Netwerk-events Dag van Inkoop en Logistiek - Jaarlijks treffen voor directie- en managementleden uit inkoop en logistiek. Elk jaar wordt een boeiend seminarieprogramma uitgewerkt met topsprekers uit binnen- en buitenland, en met parallelsessies over nieuwe trends en actuele onderwerpen op het gebied van inkoop en van logistiek. Gala Award Event - Een feestelijk evenement op nationaal niveau (in samenwerking met ABCAL en PICS) ter gelegenheid van de uitreiking van de Supply Chain Award-Project of the Year. Een professionele vakjury beslist welk bedrijf de Award wint op basis van criteria als innovatie, integratie en toegevoegde waarde. Alle finalisten presenteren hun project aan het deelnemende publiek. VIB organiseert deze activiteiten voor iedereen die werkzaam is op het gebied van inkoop, logistiek, supply chain management of wiens functie er raakvlakken mee heeft, ook uit bedrijven of organisaties die geen lid zijn van de vereniging. VIB Vereniging Inkoop Bedrijfslogistiek Filip Williotstraat 9 B 2600 Berchem België +32 (0) cmeyer@bevib.be Contactpersoon: Cristiane Meyer Co-makers International b.v. 02 oktober 2007

188 6. Organisatie Co-makers International b.v. 02 oktober 2007

189 Organisator: Co-makers International b.v. Onafhankelijke specialist Co-makers International is de grootste onafhankelijke private specialist op het gebied van inkoopmarktonderzoek en industriële marketing in de Benelux. De core-business van Co-makers bestaat uit: Industrieel inkoopmarktonderzoek Supply chain auditing & coördinatie New business development voor toeleveranciers Internationale inkoop en global sourcing Organisatie van matchmaking evenementen. Industriële toeleveringsketens Het Co-makers team voelt zich thuis in de industrie. Wij hebben dagelijks persoonlijk contact met OEM s, systeemleveranciers, modulebouwers en processpecialisten. Door jarenlange ervaring bij industriële toeleveranciers en -uitbesteders en spreken wij uw taal. De taal van: Strategisch & initieel inkopers, uitbesteders, inkoopmanagement van bedrijven die naar eigen specificaties werk uitbesteden (klantspecifiek) Toeleveranciers in de diverse ketenposities in disciplines binnen de metaal-, elektronica- en kunststofverwerkende industrie alsmede industriële dienstverleners als ontwerp- en engineeringbureaus Netwerken in de industrie zoals brancheorganisaties, vakbeurzen, opleidingsinstituten & ontwikkelingsmaatschappijen. Supply chain strategie Het is de ambitie van Co-makers International om haar klanten te ondersteunen bij het realiseren van hun ketenstrategie. Toeleveranciers worden geholpen bij analyse van hun bedrijfsprofiel, vastleggen van hun focus en unieke capaciteiten. Op basis hiervan worden gericht contacten tot stand gebracht met potentiële klanten die passen bij hun bedrijfsprofiel. Uitbesteders worden geassisteerd bij het samenstellen van concurrerende ketens. Dit begint bij het opstellen van expliciete en gedetailleerde specificaties van niet alleen de uit te besteden werkzaamheden, maar ook het wensprofiel ten aanzien van de gezochte toeleverancier. Deze specificaties vormen het uitgangspunt voor gedetailleerd marktonderzoek naar geschikte toeleveranciers. De uitgebreide bedrijfsprofielen van deze toeleveranciers worden na uitvoering van een audit op locatie overzichtelijk gepresenteerd aan de opdrachtgever. Marktkennis op locatie Voor gedegen marktonderzoek is aanwezigheid in de markt noodzakelijk. Co-makers International bouwt continu aan haar netwerken in de volgende regionale markten: West Europa: vanuit Eindhoven (Nederland) en Essen (Duitsland) Centraal- & Oost Europa: vanuit Bratislava (Slowakije), Timisoara (Roemenië) China: vanuit Shanghai. Global Sourcing Model Co-makers International b.v. Co-makers International b.v. 02 oktober 2007