verskes verhoaltjes nijs

Transcriptie

1 e joargang, juli 2018 verskes verhoaltjes nijs Henk de Weerd gedichten

2 2 KREUZE nummer 73 13e joargang, juli 2018 redaksie: Tekst: Bert Wijnholds Opmoak: Henk de Weerd Redaksieadres: Atensheerd TE Groningen tel Stroombraifkes: Vrij rond te sturen; nait zo mor wat over-nemen van schriefster/chrieverp de webstee Kin je dizze en de veurege òfleverns vinden. Binnenhoalen en oetprinten kin doar ook. Ook t NIJS wordt doar deurlopend bieholden. As je wat veur dij rubriek hebben, stuur t mor noar ons tou. KREUZE 74 komt oet begun sptember 2018 Biedroagen kin j opsturen tot 24 augustes 2017 Inhold: Gedichten Pim de Noues, Bert Weggemans J.A. Fijn van Draat Henri Wierth Gedichten Ab Detmers Gedichten Bert Weggemans, Nico Torrenga Vot en ho Ab Detmers Neeffie Henri Wierth Gedichten Anna de Vries Maarhuis Nijs oet verzörgenshoes Anna de Vries Maarhuis Foabels Nane van der Molen Gedichten Tiny Veldhuis, Nelleke van Vliet De stank van Grunnen Jan Nomden Gedichten Bert Weggemans, Pim de Noues n Bezwoarleke dood Jakob Arbeider Ain lutje meroakel Roel Sanders Gain feestbouk meer Coby Poelman Duisterwinkel Midas Jan Huttinga Schut Aukje Tillema Gedichten Nico Torrenga Vrije daag van n ongedairtevanger Eldert Ameling De Ploeg in de gouwen Gerhard P.J. Jansema Mug Jan Sleumer Gedichten Jil Wildenga Gedichten Coby Poelman D., Klaas van Zonneveld Verhoalen van d Komnijsterwieke Haauwe Bram Wiekens 3 4, 5, , 9,!0 11, , , 19 19, , 23 23, , , 29

3 3 Lekker wicht Hai dreumde dervan n wicht te wezen - n lekker wicht mit laange noagels aan handen. Elk zol hom noakieken as e draaide mit t gat Verlaaiden zol e, mit lutje geboarkes en eelske laagjes. Hai was der veur moakt - aan hom was n vraauwlulief wel touvertraauwd. t Echte vraauwvolk mog e nait laanger lieden: wat haren dij der non veur doan zo te worden maggen? Ien al zien verhoalen kon je t bespeuren: 'ik bin n wicht! n Jonge maaid!' Hai sloug verboal wild om hom tou noar wel of mor twij X-chromosomen haar. Hou haar moeke netuur heur zo vergizzen kind? t Kon hom nait laanger verrekken, hai trok hom n klaidje aan en ging dermit bie t pad. Onderwegens nikte hai noar t jonkgoud, dat allinneg mor dij lelke ol kerel zagen dij hai veur heur was. Pim de Noues Doe hest dörst Doe hest dörst, Zegstoe, in e brannende zun Bistoe vastnoageld Aan t kokende holt, Wel is dat din Dij die n sponze drenkt In edik duurft aan te langen, Edik veur de dörst Van ain minsk Ien staarvensnood. Bert Weggemans

4 4 Grunneger schrieverij: J.A. Fijn van Draat Mensen lustert, groot en klaain noa t verhoal van Prikkebain. t laifste zat e haile doagen achter vlinders aan te joagen, moar zien zussie Lammechien was n kwoaie, n stok venien! Wol hai heur ais n moal verlakken din zat zai hom stoef op hakken. Hai wol vot, moar kreeg gain kans, zai was hom ja veuls te mans! Nooit kwam Prikkebain aan bod, hai wuir t zat en hai luip vot. Hou dat t hom dou is vergoan kin ie dammee lezen goan. Leugens binnen der nait bie, neemt dat nou mor aan van mie. Onbegriepelk dink je din dat ain t overleven kin. Zo begunt t bouk Wonderlieke raaize van Meneer Prikkebain. t Is n vertoalen van t vrouger slim bekinde kinderbouk Fahrten und Abenteuern des Herrn Steckelbein deur de Duutse schriever Julius Kell. De ploatjes bie dat verhoal binnen oet t bouk Monsieur Cryptogame van Rodolpho Töpffer. In 1858 muik de Grunneger schriever J.J.A. Gouverneur doar n Nederlandse versie van onder de noam Reizen en avonturen van mijnheer Prikkebeen. Aiglieks kin je zeggen dat dit t eerste stripbouk in t Nederlands is. Dat bouk was slim in trek bie de kinder en der werden n haile bult herdrokken van moakt. Nog even n stokje uut de Grunneger uutgoave: Haalve nachten, haile doagen achter vlinders aan te joagen da s mooi waark, zegt Prikkebain k Mag mie ja in huus nait zain. Tou moar jonges, zo gaait t goud Dizze paast mooi op mien houd. Kost het mie din ook wat tied geld roak ik der nait mit kwiet. As e bie zien laampke zit zet e t spultje in t gelid. Stok veur stok komt t in n deuze Soort bie soort is Prik zien leuze. Bie het schiensel van de moan gaait e veur zien berre stoan Hai beleeft n bult plezaaier aan dij haibels mooi daaier.

5 5 As e muid is van t bekieken dreumt e nog van aal zien tieken. Ales floddert, bromt en snort tot e smörns wakker wordt. En bie d eerste zunnestroal nemt ons Prikkie, dun en schroal, vastberoaden het besluut: t Weer liekt goud, hai mout der uut! Mor zien zuster Lammechien is n vranterg stok venien Zai is hom n blok aan t bain, wil hom t laifst in koamer zain. Prikkebain schrift heur n braif: Laive zuster, mit mien raif wil ik noar Amerikoa k Bin dien nukken zat, Ik goa! Ie begriepen, t wordt n haile toustand, mor Prikkebain gaait toch vot, achternoa zeten deur zien zuster. De Grunneger schriever dr. Jacques Arnold (Sjaak) Fijn van Draat was in 1906 in Veendam geboren. Hai was aptaiker en Grunneger schriever en dichter. In 1962 vertoalde hai t verhoal van Prikkebain in t Grunnegs ter gelegenhaid van t 125-joareg bestoan van t Grunneger studentengenootschop Omlandia, n bittergenootschop van de studentenverainen Vindicat atque Polit, woar hai lid van was. Hai haar n aptaik in Veendam en na 1948 was e as zodoaneg waarkzoam in Santpoort. As student haar e al meer schreven in de Grunneger streektoal en zo kwam der in 1931 al n bundeltje van zien haand uut: Kruudoorns, n verzoameln schetskes en gedichtjes dij in 1970 nog herdrokt wer. t Grunneger verhoal van Meneer Prikkebain is vaar moal herdrokt, zo n sukses was t. Fijn van Draat schreef in t Veenkolonioals en beheerst dij variant biezunder goud. De ploatjes bie de Grunneger oetgoave binnen nog aaltied de oorspronkelke taikens, zo as Töpffer dij moakt het. Aiglieks is t zunde dat t boukje nait meer in d handel is. Nou nog n beetje Prikkebain, omdat t zo mooi gaait: noa n haile bult oaventuren, woarbie ze schipbreuk lieden; in de moage van n walvis te laande komen; Prikkebain n goie vrund ontdekt in de vörm van n dik kereltje dij in t bouk Proekman hait; ze op de Noordpool belanden, woar Prikkebain sikkom bevrust, sikkom ophongen wordt en Prikkebain n schiere vraauw vindt, komt t toch aalmoal goud. Lammechien begunt te roazen: Nemst mie nou nooit weer te groazen? Veur mie aan, doe slaif en gaauw Prik stint: k Bin in ondertraauw. Moar as Lammechien dat heurt, is t op slag mit heur gebeurd. Zai wordt doezeleg en roar, barst van kwoadhaid uut mekoar. Prikkebain graft gaauw n gat. Zo, zegt hai, dat heb we had! Proekman, dij stoef bie hom staait snokt het uut van puur verdrait. Speulman kin weer fiedeln goan. Prikkebain is slim voldoan. Knelioa, t was hier nait pluus. Wie goan vot mit die noar huus.

6 6 Hai, zegt Prik, dats mie ook wat! Doar heb k hail gain wait van had. Moar, wat zol t? Dat komt wel goud, k Bin heur Pa, as t wezen mout! Knelioa is wies mit hom en de joaren vlaigen om. Moar as kinder hom wat ploagen gaait Prik vot aan t vlinderjoagen Proekman woont nou bie heur in, mout aan t blok as t even kin. Hai leert kinder t alfabet en zo pazen ze nander net! Speulman kin heur bait verloaten, komt zo striek en zet ais proaten. Drinkt n klokje tot besluut en nou is t vertelster uut. En zo komt t aal goud. Ook mit Prikkebain. Zol t nait wat wezen om der nog ais n herdrok van te moaken? Henri Wierth Joagen joagen Wie joagen in glinne woagens En hebben smis rust noch duur Op alles wat ter veurkomt Hebben wie din vrij kuur. Wie zain niks van noatuur t Stoft ons aalmoal veurbie n Boerenploats dörpkes n voart Moakt gain indrok doarbie. Vedde klaai op t Hoogelaand In tieden van vree ontstoan Zoest under t gommi vot Zelve nog wat haarder goan? Joagen joagen, honderd en meer Joagen joagen, vout op t pedoal Joagen joagen, aal hinneweer Aal dat gejoag, wat n keboal. Hai noa n bulde rook en geknitter Is t inainen doan mit t geflitter Nog even n iezelke gil En rebuulje vaalt doodstil. Dat is t ende van t verhoal Blift bloots nog de meroal. Ab Detmers Luddevedut Oh zai staait doar in stroat op houk mit heur vrund Ik loop mor even om, k vuil dat t haartzeer begunt Maalhibbel van n vint was k, wèl let zo'n wicht goan Nou k die vannijs zai is, mien hoop noar de moan. Zai pruit tegen mie aan over t leven dat nog kwam Ik was nog zo speuls, k wos ja naarmswoar wat van Totoal gain feduutsie en inholten van n genoat Mor nou staait ze doar din mit dij aander in stroat. Nou da's din heur vrund, hai staait doar trankiel Ik kiek hom ains aan en vuil mie n schlemiel Hai kikt ook/ mor zegt niks, hai kin mie ook ja nait Zai zegt mie genog as ze heur kop omdraait. Zai's zo wied vot, zo wied vot, hail wied vot van mie Ik vuilde mie toun groot, mor toch huil k aarg van die Zai's wied vot, zo wied vot, echt wied vot van mie t Is nou mooi te loat, mor wat hol k nog van die. Ab Detmers

7 7 Loater Loater, zegstoe, Loater kin ik ze Nog wel n moal bruken, Loater, as k ze oeit Nog n moal neudeg bin Je kinnen ja noeit waiten, Mor Loater komt nait Loater komt noeit, Loater is nou, Loater is de toal Dij de tied Aan flarden scheurt. Loater is nou. Bert Weggemans Run veur dien leven Baang en onzeker kiekt e aalgedureg om hom tou, wìnsteg noar aal dij e nou vervluikt. Stoarende ogen, kieken noar hom vol mit hoat, Allinneg, terwiel e noar n oetweg zuikt Zenen binnen hom boas, wat het e misdoan, verloren vertraauwen, hai wait hom gain road Bont en blaauw tot op zien ziel, Vol ongeloof, verroaden deur n olle kameroad. Verlangend noar n vaaileg stee, zet e t onverdachts op n lopen Vluchtend noar n toukomst, kin e allinneg mor hopen Mizzelk van zenen, bèlt e vertwieveld aan, dankboar dat e dizze dag overleefd het Verboasd is e as zien moe ien deur zegt, 'Biet mor van die òf' en leutje vent weer boeten deur zet! Nico Torrenga

8 8 Doar bie wring aankomen (schilderij: Ab Detmers) Vot en ho Elkenain wait wel dat vot en ho bie de motorieke wet aigenliek nait tougelieks kin, mor Mattje Diekemoa zit op peerdrieden. Zai is 15 joar. n Pront, laif, nuver wichtje. Zai staait te proaten mit buurjong Derkie, n wat aigenklouke slongel van 16 joar. t Gaait aal over heur peerd op menege. Over singels, helster en bit rakt ze nait oetproat. Mit n stoere oetkiek heurt Derkie dizze staarke verhoalen mor aan, omdat hai bliede is dat ze ains zo stoef noast hom staait. Joa Derkie, doe knist nou wel wat, mor dat mot je t peerd en joezulf aalmoal leren, hur. Je mouten alles mit knijen, hakken en bovenbainen doun. Dij mouten je biester soamenkniepen as je t peerd opdrieven willen. Derkie denkt van: Oh, was ik dat rötpeerd mor. Hai is ja in zien haart stoapel op t wichtje, mor is te schieterg om dat dudelk te moaken. Toch wat aigenklouk zegt e: Och dat vaalt ducht mie aal nog wel mit, hur. Peerden hebben gain snöt in kop. Dij springen van zukzulf wel over dij obstoakels hin, omdat ze wel waiten dat ze der aans mit kop veuraan dwaars deurhèn goan. Heufd, zegt Mattje. Wat heufd? zegt Derkie. Heúúúfd!, zegt Mattje. n Peerd het gain kop, mor n heufd, net as doe en ik. Och, loop aan t schieten, zegt Derkie. Flaauwekul, kolle kak. Och vent, wat hestoe der ook veur verstand van. Kist zulf ja nait rieden. Kom din ains bie ons op menege. Din zelst zain dat t nait mitvaalt. Derkie smit n beste gobbel woater bie de wien, deur te zeggen: Nuigstoe mie echt? Klouke Derkie denkt van: as je beet hebben mot je ophoalen. Joa, zegt ze trankiel. Netuurlek main ik dat. 'Oh, zegt Derkie, inains benaauwd: Mor ik heb ja gain peerd. Ik kin doch nait mien pa droaven loaten, mit mie as n zak winterworrels op nikkenak? Blief mor even stoan. Ik zel mien moeke vroagen ofstoe mien peerd ook broeken magst. Zai stoft weg. t Mag, t mag, ropt ze even loater al in wiedte. Mien moeke vindt t goud, hur. Hè, lekker hè? t Ligt Derkie swoar op moag. Hai altied mit zien grode bek. Mattje wil der votdoadelk regat achter zetten. Derkie is nou nog waarm. As t n luk bietje goud gaait mit die, kinnen wie smis boer Jansmoa om zien peerd vroagen. Doe waarkst ja in aal dien vekansies bie hom. Hai vindt dat vast wel goud. Kin we lekker sóam rieden. Doe hest t ja aal veur nkander. Mien kompelment, zegt Derkie. Woarom dut hai doch altied zo staark, veuraal tegen Mattje. Ook nog op schobberdebonk oet bie boer Jansmoa. Dij zugt hom komen. Dij verrekte doeskop van n Mattje het hom nuver te pakken. Afijn, toukommende wonsdagmirreg huift hai meschain pas mit t woater veur dokter. Juust wat Mattje doar zegt over dat rieden mit boer Jansmoa zien peerd, Nellie, dat liekt hom wel wat tou. Je zain wel ains in n cowboyfilm dat n jong en wicht rieden goan en peerden vastbinden aan n stroeke en lekker zitten te nikkenakken op n soortege toavelklaid, oetspraaid op n stil loantje. Joa, hai mot doch mor peerdrieden leren. Allain doarom al. Mörgen is t zotterdag en din is hai weer bie boer Jansmoa veur n poar buussìnten. As hai slim zien best dut, is der mit boer meschain wel wat te verakkedaaiern.

9 Zutterdagmörgen haalf zeuven. Zo, bist doar al mien jong, zegt boer. Wie goan vandoag heujen. k Zel gaauw Nellie even oet t laand hoalen. Dit is zien kans! Boer, as ie t goud vinden din wil ik Nellie wel even ophoalen, hur. Ik mot dat ook ja n moal leren, is t nait zo? Oh, mien jong, da's mie ook goud tou. Nellie is ja zo mak as n laam. Schait mor gaauw op. Zai staait op t klaaine kaampke laand achter op loan, waist wel? Zo loos as n haimeke gaait krikhoane der vandeur mit t helster over scholder. Doar aankommen, begunt aan aander kaant van sloot Nellie mit te sjoeksjakken. Derkie blift stoan. t Is of hai Nellie veur t eerst zugt. Oh jonges, wat n bakbaist! Hou zel hai dat nou ains tamtaaiern? Nellie, láiverdje, kom mor bie Derkie hur! t Stomme daaier kikt hom aan en denkt meschain wel: Wat dut dij windbuul hier. Omdat hai peerdetanden het, doarom is hai nog gain femilie van mie. Derkie kikt ook ains om zuk tou. Wind fluustert deur t raait. Eenden flappern mit veul lewaai stoef over hom hèn. Landjebloumen vigelaaiern boven t gras oet om zunnestroalen, dij zo vroug al heur uterste best doun veur boer Jansmoa zien heu, op te zoegen. Derkie lopt mit lood in schounen noar daampoal tou. Moakt t pakkedroad van wring lös en zet hom op gloep. Nellie staait n meter of vief stokstief noar hom te kieken. Kwoajong schontjet noar heur tou onder t floaien van alle laive woordjes dij hai tegen Mattje nait zeggen duurt. Wat Derkie ook nuigt, hai krigt heur nait onder t helster. Wèl lopt zo smörgens vroug al mit sukkerklontjes in buuts? Derkie nait! Mor op t leste, joa hur: flare komt klem tussen wring en poal en jong smit t helster mit n rötgang over grode kop hèn. Heufd is hier even nait neudeg. Hai het nou zulf ook kop deur t helster. Boer haar hom aans al aankomen zain zunder peerd. Wat n surregoat-boerenaarbaider zol hai din ja west hebben. t Hek vlugt open en hai springt as de bliksem mit n grode boge en mit schelle Karl May-geluden, op de braide rogge. Of t komt vanwege zien haard dele komen, de indioanekreten, of dat Nellie domweg n stap opzied dut, is nait dudelk, mor hai schut mit dezulfde rötgang over de gobbege Belg en smakt noast dampoal op de haarde kloeten. Hai het dizze mörgen aal zien laifste woordjes al opbroekt, mor kwittjet doch nog wat minder schiere prevelementen. Doch, gramniedeg: Volhollen! Denk aan Mattje! Joa hur, hai krigt t kloar. Dou der even denken om dat n vereg jonkje van 16, zo'n lomperd van 12 der echt wel onder krigt. Daip mieterd, mor nou hoog zeten, kin hai draang noar macht hoast nait bedappern. Hai gript zuk vaast aan laange moanen en ropt boazeg: Vot, knol! Vot! Lopen zelst! Ik, Derkie, is hier boas! Wat denkstoe wel, paanproeksel! Der gebeurt niks. Nellie staait stokstief midden op loane. Zo n ontront! Onverneuden zit Derkie te vrözzeln en mit zien hakken te drammen. Hou zee Mattje dat ook al weer? Drieven mit joen bovenbainen? Hai knipt zien bainen zo stief tegen t spannen lief van Nellie aan, of hai vlak bie t huussie is as hai hail neudeg oet de boksem mot. Mien laive tied, doar is de brij overkookt. As n kenonskoegel stoft Nellie ter vandeur. Wat n gang! Hobbeldebobbel stuitert t manje op de vlaaisbaarg. t Gaait aal haarder over t ongelieke loantje. Wat krigt hai inains n haite pien in zien kruus. Oeh, oeh! Mit voetballen het hai dat ook wel ains had, mor toun kon hai der even bie liggen goan. Hai jaauwstert; Ho Nellie! Hooo! Wat n pien! t Komt vast van zien hoge C, want perdoes stopt t gevoarte. Aarmharteg jonkje rammelt in n flitseboge over de laange peerdenek en smakt veur twijde moal op ain dag op Moeke Oarde dele. Nellie besnovveld en beslikt hom as n vooltje dij net oetstöt is. Derkie stubbert zuk of en klimt wat knovvelachteg weer op t peerd. Joa, doar zit hai nou. Wat mot hai nou doch doun om n daarde doodsmak te veurkommen? Hail kaalm mor ains vannijs begunnen. Klop, klop, klop. Nellie holdt doar schienboar wel van. Láaaaiverdje! Derkie vuilt dat t daaier zuk n bietje ontspaant. VOT is veuroet en HO is nait wieder. Wacht ains even! Hai ropt luudrufteg: VOTHO, VOTHO, Nellie! Zai kin t nait meer beschoustern. Wat mot ze nou? Och, denk ze. Ik zel mor begunnen te lopen, din zain wie wel wieder. Ploats komt stoareg aan dichterbie. Kwoajong zit keroazie, as Nepoleon tiedens n peroade, op peerd. VOTHO, VOTHO. Tou mor hur, wiefke! Boer Jansmoa kikt hom n bietje vranterg aan. Woar blifst wel, jong. Derkie morrelt wat. t Heujen mag veur hom wel begunnen. 9

10 Hou t mit Mattje, Derkie en dat peerdriederij in menege gaait, vroagen ie? Oh, goud hur. Mattje heur peerd is ook ja veul kloarder as dij goudzak van n Nellie. Vot en ho huift nait bie n goud riepeerd, zegt leroar. Doe dust dat aal mit dien bovenbainen en hakken. Nait vergeten, hur. Hai wil zuk dit taimke ook groag van hom aanfleren loaten. Hai mot ja nog aal Mattje ains op dij toavelklaid hebben. t Stilste loantje het hai ja zulf al ontdekt. Ab Detmers 10 Kom gerust Ale doagen deur hest doe t drok mor muikst monumenten van menuten vrij om te heuren noar mien verhoal dien ogen schrokken van de klok d wiesders vlogen die om d oren dien bainen gingen die al noar huus veuruut kom nog gerust n moal bie mie wie hebben nkaander t ain en t aander te zeggen k zel ale uurwaarken t zwiegen opleggen t kin zo roar nait lopen of blifst mie aaltied bie kom nog gerust n moal bie mie Stil en stom Aaltied bleef hai stil en stom. Men beschaauwde hom as dom. Dou trok hai zien mond n moal lös. Woorden sluigen in as n bom. d Ol kerel en d olle jongkerel Ol man het menneg appeltje mit mie schild. In mien opvlaigendhaid sluig ik dou op tilt. Pensioun! t Schilmèssie het niks meer te doun. Voader en zeun: aalbaaident wuiren zai mild. Henk Puister

11 11 Neeffie Haalf opricht zat Rikkert, mit n kuzzen in de rugge, op bèrre te lezen. Annechie was nog in de badkoamer in de weer. Dij har elke oavend ja veul meer waark om zuk schoon te moaken as ze op bèrre wol. Aal de make-up mos der weer òf. Vraauwlu mainden ja aaltied dat ze deur de noatuur slecht bedaild wazen. Nait mooi genog en dus klaaiden ze van alles op heur gezichte om der wat jenteger uut te zain. Mor elke oavend mos dij rommel der wel weer òf, omreden ze kregen aanders allerhaande vlekken in t gezichte. t Was n schier boukje woar Rikkert in te lezen lag. Zzzzzz ging t om Rikkert zien kop. n Neeffie! Dat haar je dervan as je d'roet openluiten en din t licht aandeden. Hai zol Annechie der toch ais wat van zeggen. Dij har zukswat ja nooit wat in de reken. Rikkert huig noar de neeffie mit zien bouk. Zzzzzz mit n grode boge vloog t daaiertje noar de laambe aan t plefon. Rikkert las wieder. Annechie was ondertussen kloar en kroop bie hom op bèrre. 'n Mooi bouk?' 'Joa man, dij Kees Visscher kin meroakels mooi schrieven. Ie zain t ja zowat veur joe.' Zzzzzz doar was t neeffie weer. Weer huig Rikkert mit zien bouk. 'Wat dust toch?' vruig Annechie. 'Der vlogt mie aal n neeffie om de kop. Doe moust n aander moal, veurdast de laambe aan dust, eerst d'roet dichte doun. Neeffies komen op t licht òf,' antwoordde Rikkert en ging wieder mit lezen. t Neeffie haar n vaaileger stee opzöcht, zodat e boeten t berek van Rikkert zien bouk kwam. Mor t licht van t leeslaampke trok hom onweerstoanboar aan. Hai mos noar t licht tou. t Duurde din ook mor even of Rikkert vernam hom weer. Zzzzzz ging t weer om zien kop. 'Nou heb k ter genog van,' mottjede Rikkert en sluig de dekens van zuk òf. 'Ik wil doar vannachts gain last van hebben.' Mit t bouk in d aanslag sloop e veurzichies op t lutje daaiertje òf. Mor dij zag hom bliekboar komen, want net op t moment dat Rikkert haauwen wol, vloog e as n stroaljoager in doekvlocht noar d aander zied van de sloapkoamer. Rikkert kon niks aanders doun as der achteraan te goan. 'Loat dat baist toch vlaigen,' zee Annechie vanuut t waarme bèrre, 'ast dammee de laambe uutdust, gaait e wel vot.' 'Niks mit neudeg,' proelde Rikkert, 'hai gaait ter aan. Mainst toch nait dat k mörnvroug onder de neeffiebulten zitten wil.' Woar was t neeffie nou bleven? Rikkert loerde de koamer rond. Ha, doar zat e. Tegen t plefon. As e nou aargens op stoan ging din kon e der wel bie. Doar ston de stoule mit zien goud veur d aander dag. Doar kon e wel even op stoan goan. Hai sleepde hom zo n beetje onder t stee woar t neeffie zat en klom der op. Hai gaf t boukje n beste zwaai en, joawel heur, op t mooi widde plefon vertoonde zuk n bloudvlekke zo groot as n dubbeltje. 'Mien schiere plefon!' jammerde Annechie, 'dij heb ik vattien doage leden ja nog wit moakt. Nou kin k ja weer vannijs begunnen.' 'Jammer nait zo,' reageerde Rikkert vanòf zien stoule, 'hai is dood. Doar hevve we gain last meer van.' Hai draaide zuk n beetje, om van de stoule òf te stappen. Mor dat miskulde hom. Hai verloor zowat zien evenwicht en mit n vlogge bewegen kon e zuk nog net stoande holden. Mit n grode stap stapde hai van de stoule. Mor dat ging deur aal de konsternoatsie toch even te gaauw. t Was of e n klap mit n stombe biele op zien kuut kreeg en mit kon e der nait meer op stoan. Hai zakde in mekoar op de grond. 'Stel die nait zo aan,' klonk t uut t bèrre. 'Verrek doe mor,' zee Rikkert, 'der is wat in mien rechterkuut knapt. Ik leuf nait dat k ter op stoan kin. t Dut mie vreselk zeer.' Veurzichteg kraabde hai overende. Stoan op zien rechterbain was der nait meer bie.

12 12 Annechie kwam haalf overènde en keek de zoak ais aan. 'Doe hest n zweepslag,' mainde ze, dat hebben ze bie ons op de volleybalklup ook wel ais n moal. 'Och, hol die stil mit dien zweepslag. t Dut mie zeer,' schol Rikkert. Veurzichteg kroop e op bèrre. Mörnvroug zol e wel zain hou of t was. Je konden om haalf twaalven snachts dokter toch nait hoalen? Der was ja gain levengevoar. d Aander mörn dee Rikkert zien bain nog aal zeer en der op stoan kon e ook nait! 'Ik zel wel noar dokter mouten,' stelde hai vaaste, 'trek die mor gaauw aan, want ik kin zulf nait autorieden.' Mit zien baaident stonden ze n uurtje loater bie dokter op stoebe. Dij bekeek en beknovvelde Rikkert zien bain ais van ale kaanten en konstateerde, dat ter wat scheurd of òfknapt was. 'Hoal der mor reken mit, dat je opereerd worden mouten,' zee e. Rikkert schrok zuk zowat dood. Opereren? En dat allaine omdat e wat roar van n stoule stapt was. Wat zollen zien ollu wel zeggen as dij t heurden? Eerguster har e ze nog verboden om op n trapke of n stoule te klimmen om gedienen op te hangen. Doar wazzen ze ja veuls te old veur. Dan mozzen ze hom mor even hoalen. En nou kwam e zulf maal te laande. Op d achtergrond ston Annechie mit n meeliedeg gezichte en keek t aalmoal zo n beetje aan. 'Ie kinnen votdoalek wel deur noar Winschoot rieden,' zee dokter, dij ondertussen t zaikenhuus opbeld har, 'ze verwachten joe om tien uur.' Annechie ondersteunde heur invalide echtvrund noar d auto. 'Bist benaauwd?' vruig ze onder t rieden. Rikkert schudde van nee, mor aan de zwaitdrupkes op zien kop kon je toch zain, dat e slim zenewachteg was. De specialist in t zaikenhuus onderzöchde t bain ook weer van ale kaanten. t Dee soms gemain zeer. Veul zeggen dee dokter nait. Toun Rikkert weer overènde mog, keek e de dokter vroagend aan. 'Ie hebben gelok,' antwoordde dokter, 't Is scheurd. Dat wordt rust holden. Wie begunnen mit drij weke gips.' Drij weke mit t bain in gips. Dat vuil mit. Mor hai was nou wel n poar weke uutschoakeld. Hou mos dat nou op t waark? Der was ja gainaine dij dat overnemen kon en as dat wel t geval was, din dee dij t laang nait noar t zin. n Ketaaiertje loater ree Annechie hom in n invalidekarrechie van zaikenhuus noar d auto. Dou mozzen ze baaide wel even lagen om t ongelok. 'Bist nou haildal aan mie overleverd,' grolde Annechie. t Kon Rikkert aal niks schelen. Hai hof nait opereerd worden en t doul was beriekt: t neeffie was dood. Snommedoags hoalde Annechie bie t Gruine Kruus n poar krukken. Zo, nou kon e weer n beetje uut de vouten. Over n dag of wat kon e wel weer n endje lopen, al ging t din ook wat langzoam. Soavends op bèrre bekeken ze mit heur baaident Rikkert zien gipsen bain nog ais goud. 'Hai is mooi wit,' konstateerde Anniechie, 'net zo wit as mien plefon, mor din zunder dij bloudvlekke.' Zunder der bie noa te denken keek Rikkert noar boven. Doar zaten wel twaalf neeffies in slagorde kloar om, zo t leek, heur aanval te begunnen. Rikkert grijnsde. Hai kon der niks tegen begunnen. Hai was versloagen! Dou greep e n petovvel dij onder t bèrre ston, en gooide dij mit kracht noar de zwaarm op t plefon. 'Dè,' ruip e, 'ik zel mie deur joe uutlagen loaten!' Op t plefon vertoonden zuk nou drij bloudvlekken. Henri Wierth

13 13 Kikker Job zit in sloot Raaiger Pait staait aan kaant Job dinkt, dat wort mien dood as k doar aanbelaand. Raaiger Pait het Job laank al zain, doar op dij grode blad hai dinkt, n lekker vreet, zo blaank doaraan wor ik wel zat. Zo hollen Job en Pait nkander in goaten gain ain dut eerste stap wie mouten dat zo mor loaten veur gain van baaiden is t n grap. Kikker Job zit nog aal in sloot Raaiger Pait nog aal aan kaant Job vuilt zok bot slim groot Dat hai nait in moag van Pait is aanbelaand. Poëzie denk minsk mit vaarfkwaast in septiele strepen op wereld douk zet roemte mit wìnsteghaid schiereghaid aalderwegens doen van daanzen mit stoere denk aan loop, mit knovveln laifde verzuiken donten dwarreln pluzeg omdeel as n deken mit geel stoefmeel. Anna de Vries-Maarhuis Anna de Vries-Maarhuis Nijs oet n verzörgenshoes Sums en din is der n wat noflek gegiebel bie n eerns heergoan. In ons bestuur is òfproat om bie t Oavendmoal n doukje te bruken om beker òf te wissen (veur proesten enzo) as lu n slokje drinken goan oet grode beker. Mor ja, din mout ter heergoan. Der mozzen klaaine bekertjes kommen, dat zol wat zinleker weden. Op èlks toavel stoan dus om en bie vieftien klaaine bekertjes, begriep goud, nait om lu te veraandern, mor dat is nou ainmoal zo òfproat. Mor ja summege bekertjes binnen aal leeg, din mot dainst nog begunnen. Bie tieden zitten der lu mit bekertje in haand, om zoveul te zeggen: 'Komt der nog wat van?' Dij oavend bin k olderling van dainst. Bred mit brood dut ronde, din goan dikste stukken as eerste over teunbaank eh toavel. Wie hemmen n tied had dat op bred n kruus lag, sneden oet n stuk stoet. Alleriezelkst von k dat, want k zag aal ain mit n kruus van brood in haand zitten. Dat haar k nait overleefd, ducht mie. Mor weerom noar wien. Noabergliek din drinkt èlks oet grode beker, elks veraandern is gain verbetern. k Ging achterom kieken, vot wazzen aal bekertjes. Zulfs van aander toavel wazzen dingen vot. Wis-

14 woar, zeker zeuven vraauwlu mit bekertje in haand omhoog zaten te wachten, dat domie zeggen zol: 'Proost, dat joe t mor goud smoaken mag.' Grode beker ging aan heur veurbie, dij volgde zien aigen weg deur zoal. Loader haar ain van manlu n stuk of aacht bekertjes veur hom stoan want dat dure wien mieter ie toch nait vot? Dat luiten wie nait heergoan. Dat wer votgoeid deur geutgat, ook slim genogt. Wie hemmen n hail schiere oavend had, domie het t wis nait mitkregen van bekertjes enzo. Och, t verhoal is meschain wat aandikt, mor t blift n schier verhoal toch? Noa dainst is t nog nait rusteg in zoal. Ain van manlu is aal aan keudeln rond bred mit stoet, stuk of wat stukjes stoet zitten aal in buus. n Kniepstuver dij t nait hemmen kin dat stoet noar tuten gaait, hai kammelt t zulm ja wèl op. Dij oavend binnen der twij vlès wien deur goan, zo mout dat dus nait weer. Mor stukjes stoet liggen in puut kloar veur 'tuten', kriegen dij ook nog wat gouds, t is vanzulm gezegend brood, nait din? Anna de Vries-Maarhuis 14 Ezel, Hoan en Laiw (Noar n foabel van Aesopus) Dou ezel en hoan n moal mit heur baaident over t haim laipen, kwam der n laiw aan dij slim gammel was. Hai zol net ezel griepen, dou hoan haardoet begon te kraaien. Der wordt zegd dat laiwen n dikke hekel hebben aan hoanegekraai en der min tegen kinnen. Laiw ging der inderdoad vot vandeur dou e t gegilp van hoan heurde. Ezel, dij zaag dat laiw bloots al benaauwd was veur wat hoanegekraai, kreeg dou zo veul keroazie dat e laiw alderdeegs aanvalen duurde en zette hom noa. Hai was nog nait wied kommen dou laiw hom omkeerde en ezel te groazen nam. Laiw scheurde ezel aan stukken en vrat hom op. Vaals vertraauwen is voak t begun van dikke aksies. Vos en Kroan (Noar n foabel van Aesopus) Vos nuigde kroanvogel ais veur t eten en gaf hom niks aans as wat boontjenat, dat opdaind wer ien n groot, plat, stainen bord. Elke moal as kroan wat soep ien neb haar, viel t ter weer oet en t aargerde hom slim dat e soep nait noar binnen kriegen kon. Doar haar vos zien slinger aan. Mor kroan nuigde vos weerom en hai dainde t eten op ien n hoge, smale voas, doar kroan neb goud iensteken kon en makkelk aan zien gerak kwam. Vos kon t eten ains nait pruiven, omreden hai kon snoet nait ien toet van voas kriegen. Op dij menaaier nam kroan hail schier vroak op vos. Boontje komt om zien loontje! Nane van der Molen

15 15 Haiku's Aan anerkaant diek zai k voutstappen noar t Wad goan gain minsk is te zain Veujoar ien boeten? veur mien keukenroam dwirrelt n donzeg veerke Twij akkelaaien joagen liek vlaigmesienen n miw veur heur oet Zunner geluud bringt dook ronnomrond ons woonstee nog meer stilleghaid Stil stoa k te lustern gain geluud is te heuren k zai traain áál rieden Drokte ien poller koren, baiten, eerabbels en n muide boer Blied loop k ien boeten daag is eerder daag worren krekt zo as guster Senryu's Kerk midden ien t loug zèllen minsen dizze zundaag weer bie hoes blieven? Mit grode ogen staait t luk wichtje te kieken hond is ter vandeur Tiny Veldhuis Tiny Veldhuis Bultjeslaand Bultje òf, bultje op, vraauwke gaait om bosschop. Bultje op, bultje òf, postloper leegt volle taas. Bultje òf, bultje op, wieshaid komt ja nait vanzulf. Bultje op, bultje òf, n klokje is veur boer gain straf. Nelleke van Vliet

16 16 De stank van Grunnen Zo'n twij moal in t joar reden wie van de Wieringermeerpolder noar t Grunnegerlaand. t Was n laange raaize, dwaars deur Vraislaand. Ik zai nog dij bomenweg bie Laiwoarden veur mie en de Veemaark in Stad, doar woar nó d'oosterpoort is. En as je din Stad oet wazzen, din kwam de stank: Hoogezaand. Lekker roeken dee t nait, mor t was n taiken dat ons raaisdoul dichterbie kwam. Nog n haalf uurtje rieden en din wazzen wie in Pekel. Stank bleef, mor as je der wazzen din rook je der niks meer van. Pa en moe brochten mie aaltied vort noar mien oomke en taante, en mien nichtje, dij van mien leeftied was. Zai woonden in n hail schier hoes aan t daip, op hörn van n wieke. Mien oomke haar n lutje drokkerij van n ploatselk krantje en elkenaine kon hom. As e op fietse zat, din haar e de knijen dwaars oetzied stoan en as e schreef din was e twij moal zoveul pepier neudeg as n aander, zo groot schreef e. In heur hoes hong de stank van drokinkt en t röze goudje doar e fouten mit wegwaarken kon. Der wazzen doar meer vrumde dingen dij ik van hoes oet nait kon. Je konnen op fietse noar Duutslaand, zunder paspoort namen ze mie mit achter op fietse. En ik was d'ainegste in ons klazze dij in t boetenlaand west was! As t Kerstfeest was, din haren ze gekleurde lampkes in de boom en der onder lagen kedootjes. Dat konnen wie pas zain as op kerstmörgen de schoefdeuren open gongen, dij din al drij doagen veur ons verboden west wazzen. Mor veurdat wie beneden kwammen dij mörgen, din haren wie om acht uur al meziek heurd van t Legertje. Dij stonden in t duuster op stroate onder stroatlanteern mit n mandoline en n tamboerijn heur kerstverskes te zingen. En op zundag din was der n film in Lido. Dikke en Dunne wazzen der, of Sissi. Op t daip lag n dikke toeste schoem. t Leek of je der op lopen konnen. Mor dat was nait zo. En ze zeden dat t branden kon as je der n luzivèr in gooiden. t Kwam van eerappelmeelfebriek en minsen haren der n pest aan. t Stonk onnuur, mor dat rook je ja nait meer as je der wazzen. Ik vond t mooi, bie ons wazzen allènt mor sloten, en doar lag gain witte schoem op. Speulen deden wie op wieke en de schierste stee was t Jeudenkerkhof. Doar moggen je netuurlek nait kommen, mor wie kropen stiekom tuzzen t stiekelwier deur. Je konnen je doar hail schier verstoppen achter stainen en stroeken. t Wer ja nait schoonmoakt, t was zo as t was, en zo bleef t ook. k Bin der körtsleden nog n moal west: t Jeudenkerkhof is der nog, t daip ook. Allènt wat der nait meer is, dat is t schoem. Schoem is vot en ook de stank. Pekel is n schiere ploatse worden, mit n mooi, schoon daip. En tóch dochde ik toun ik doar was: ik mis wat. de stank van Grunnen. Jan Nomden

17 17 Polder is mien toneel Even inkieken Nait dat k tied veur die heb Of dat k ter nou zo om verlegen zit, Mor k bin dien bruier ja, En zo voak kom ik hier ja nait En boetendes mos ik hier Bie die in de buurt wezen, Dus kom ik even inkieken Even dien stem heuren, Polder is mien toneel Krekt wat raitkroagen mien ainegste coulissen t is n open theoater, dit noakende laand Wiend souffleert Over doezenden joaren ainzoame roegte Pebliek is der waaineg t verdaipt des te meer Dit decor paast mie smui Noa leste rei n Raaiger: deus ex machina Boeg k nog ainmoal daip Veur mien vlakke, wiede laand Enkel n luk hoaske zicht mien pathos En vlucht din gaauw weer wieder Speulen roofdaaier gain toneel? Pim de Noues Even zain hou t mit die is Mor t is die eigenlieks te veul, Te zwoar veur dit mement, Kom loater nog es weer, zegstoe, As k mie wat beter vuil, Dan kin k die ook beter vertellen Hou veul ik altied van die hollen heb, Hou veul ik altied van die huil. Bert Weggemans Valentino calling Valentino belde mie gusteroavend dou k krekt op t nust zol -ien pyjama, mor dat kon Valentino vanzulf nait zain en vroug mie of k ook slim wìnsteg waas noar Itoalië, zoas hai aal. Ik, Itoalië? Verkeerde aiw en verkeerde nummer, docht ik, mor k lait hom geworden, din: hou voak belt Valentino joe nou? Onnaaiernd wat of t beste was, heurde ik hom oet: roege verhoalen over films en vraauwlu ien bruiend Los Angeles, eelskerd op verschaaiden feestjes en aaltied der maank. Glaske hier, snoefke doar en aingoal adoroatsie. Of hai t nait stoer von ook dag en deur n rol te speulen, fake marriage mit Jean Acker, en loater aal dij aandern. Femina/ LGBT avant la lettre, duurde k te vroagen en dou wer lien morzo dokeg en heurde k niks meer. Pim de Noues

18 18 n Bezwoarleke dood Hai is slim wies mit zien bruier Geert. Woar bruier is, is hai ook, Geert is zien lichtend veurbeeld, zeg mor. En Geert? Dij vindt aal dij aandacht wel best, sums wat vervelend mor over t aalgemain is ook hai slim wies mit zien bruiertje. En dat is aal joaren zo. Mor laangzoam komt doar veraandern in, noadat Geert noar havo gaait in Stad. Geert loat zien hoar en board gruien, dragt vrumde klaaier en gaait tegen ollu in as dij hom der wat van zeggen. Geert blift ook voak n moal vot snaachts en in t leste zain ze hom hoast hailendaal nait meer. Hai wordt ook moager en liekt wat te vervoelen. Pa en moe binnen der slim onrusteg over en pebaaiern der mit hom over te proaten, mor Geert luustert nait. Ook hai vindt t mor niks en vuilt hom verloaten, hai mist zien grode bruier. Geert het hailendaal gain aandacht meer veur hom, joa sums n streek over zien bol as e ais n moal thoes is, en wat stoeierij mor dat is t. Onderlinge verholdens worden der nait beter op, zeker nait mit pa en moeke. En t wordt nog minder want ain van waainege moalen dat Geert thoes is, overlopt moeke hom terwiel dat e mit vingers in heur knip zit. Geert jammert dat e t nooit weer doun zel en moeke kikt t deur vingers, mor n poar week loater is moeke weer sìnten kwiet, n beheurlek bedrag, dus dat is nait meer stil te holden veur pa. En zo wordt der, op n oavend as bruier ais n keer weer thoes is, weer pebaaierd n gesprek mit hom aan te goan. Geert wordt hailendaal gek in de kop, springt op van toavel en begunt mie doar toch n partij te bandiezen dat elks der roar van wordt. Pa wordt rood om kop, gaait stoan en wiest noar deur: 'Der oet,' ropt e, 'der oet en komst der nait eerder weer in dan dast mit diezulven in t raaine kommen bist!' Geert schut aal belkend en brullend tou deur oet en gooit mit n smak veurdeur dicht. Moeke loat n snok en pebaaiert t janken tegen te holden, mor kin t nait opholden. Ze giert t oet van verdrait en troanen stromen over heur wangen. Pa zit aan toavel te trillen mit n verbiesterde blik in ogen. En hai? Hai is stillechies noar boven goan en op bèr kropen om doar zien verdrait vot te schraiven. Weken loater heuren ze, via via, dat Geert in de drugscene zit. Moeke zit versloagen aan toavel en ook pa het t der muilek mit. t Dut hom slim zeer zien olden zo te zain zitten, machteloos en in daip verdrait. En den komt e op t idee zien bruier op te zuiken, want ook hai mist hom en wil hom groag terug in hoes. Op zotterdag gaait e noar Stad om zuiktocht noar Geert te begunnen, beslist e. Zo zegd, zo doan en drij doagen loater stapt e al vroug op bus richten Stad. Hai haar al wat noavroag doan op schoul en wos in welkse buurten hai wezen mos. En joa hur, noadat e in verschaaiden onnuure stroatjes rondlopen het, krigt e n pand in zicht woar dudelk deald wordt. Deur staait op kier en hai stapt veurzichteg noar binnen. Der is gainaine dij hom tegen holdt en langzoam lopt e, deur n laange gaang, noar achtern. In ainen wordt der hom toufluusterd: Hé man, moet je een shotje? Hai schrikt en zien haart bonkt hom in keel, mor hai lopt deur, aal wieder noar achtern. In ainen zugt e in n klaain koamertje wat bekends liggen. Doar in t haalf duuster ligt Geert in n houkje, woazege blik in ogen, kleren haalf oet en n spoit op grond noast hom. Der lopen wat lu bie t koamertje laangs en kieken noar binnen. Hai smit deur dicht, want hai kin nait velen dat minsken zien bruier zo liggen zain. Troanen stoan hom in ogen as e zok over Geert hèn bogt, hom bie scholders pakt, hèn en weer rammelt en ropt: 'Kom Geert, wakker worden, wie mouten hier vot, noar hoes!' In ainen gaait deur mit n smak open en ropt der aine 'Hé man, wat doe je! Ben je hem aan het beroven ofzo?' Hai schrikt en springt op bie bruier vot. Deur troanen hen, in n woas, zugt e ain op hom òf kommen en hai maint n mes te zain. Wild van angst wil e figuur van hom vot drukken mor vuilt n felle pien in zien haand. Hai maint t mes weer te zain en gript der noar, wait t lös te wrikken en begunt der, totoal in paniek, mit te zwaaien. Hai zugt nog n woazeg figuur op hom òf kommen in t haalf duuster en ropt noar bruier: 'Kom Geert, wegwezen hier.' En mit n leste zwaai van t mes, woarbie e plots tegenstand vuilt,

19 19 omreden e tegen aine op lopt, begunt e te runnen en loat t mes valen. Hai blift, wild van angst, deur runnen tot aan stoatsion tou. Doar zugt e dat e n dikke snee in haand het, draait buusdouk der omtou en kikt of Geert in de buurt is. Nee dus. In hoes kommen stekt e kop om t houkje van deur, zegt dat e zok even ophemmeln zel veur t eten en gaait noar boven. As e in douche staait, heurt e deurbel goan en blied schut t hom in t zin dat Geert veurvast veur deur staait. Hai laagt noar homzulven in spaigel, knipoogt en zegt: 'Dat hest even schier regeld mien jong.' Mor inainen heurt e moeke jammern en hai gaait kieken. In onderbroek staait e boven aan trapgat en zugt e twij plietsie-agenten, haangt moeke in pa zien aarms te snokken en heurt e plietsie-agent tegen pa zeggen: 'Mijn condoleances met de dood van uw zoon.' Hai krigt n schok en alles wordt zwaart veur zien ogen. Jakob Arbeider (Inzenden veur Pervinzioale Schriefwedstried 2018) Ain lutje meroakel t Is ja onnuur! n Klunne jonkgoud op weg noar mulo-schoul het n keboal van jewelste. Liggen sikkom opvolden over stuur om tegen haarde noordwestenwiend in te fokseln. Koplopers wizzeln om de poar minuten òf mit achteropkomers. Zo waiten lu voart der nuver in te holden. Wordt waaineg om heur tou keken en proat nog minder. Ze holden achterlocht van heur veurrieder mieters goud in de goaten en kroepen zo stief meugelk op nkander. Luchtege, wat onzinnege proat onder t rieden, liekt de tied aans wat veuroet te bloazen. Over schoul en lezzen wordt zowat nooit proat. Ze zain ja wel wat dag heur wieders brengt. Doar willen ze heur hazzens schienboar nog nait over breken. Komt tied, komt dij ploage ja vanzulfs. Mit n bult gestèn, gezwait en gejeuzel pebaaiern ze aansloeten nait te mizzen. Zo karren ze mit n zo hoog meugelke radhaid vort. Gainaine het ja zinneghaid achterop te roaken. Dij mout din n zetje òfgemieterd pezen om weer bie de klunne te komen. Elke schooldag is ja n sjiester tegen klokke. Bie zummerdag is t aaltied n biezunder mooi ritje. Den vaalt ter n bult te zain onderwegens en grappen en grollen binnen nait van de locht. Vandoage stoan de zoaken der hail aans veur. Der staait sikkom n noordwesterstörm en t dut der hail wat tou t zwikkie fietsers op bain en goande te holden. Elks dut zien stinkende best mit te komen. Mor kom aan, ze binnen nait van zolt, jongs van stoavast en loaten heur der zomor nait onder kriegen. Jongs en n poar wichter boegen t zwaiterge heufd om zomin meugelk wiend tegen heur pokkel te kriegen. Acht kilometer kin aans n haile zet duren! Mor nait veur niks zegt t spreekwoord: Nait kloagen, mor droagen! Ze binnen nait zomor kiender van Jan de Wit. Ain veurdail hebben ze: as wiend nait draait, hebben ze vanoavend n schoor in de rogge. Mit verainde voartsie holden ze de voart er in. Gelokkeg binnen de weergoden heur vandoag ter wille. Regen blift hangen in de locht, van dij gevolgen ze in aalsgeval pokkel dreuge holden. Ze zwieren endelk t leste dörpke in, woar noa n poar ziedpoaden school staait. Nog evenpies op taanden bieten. Fietsen in t hok en alvast noar binnen. t Is nog wel gain tied, mor dat zellen ze vandoage wel deur de vingers zain. Doch zo wied is t nog nait. Jan van Gortel het kop der meschain nait hailemoal bie, nemt leste bochte te rad, zugt aankomende auto bliekboar nait noadern en liekt de rechter veurdeure mit te willen nemen. t Jong vlogt deur de locht, rakt t dak van de woagen en laandt op stroade. Bedoezeld blitf Jan veureerst liggen, mor hakkenkrukt langzoam in t ende en kikt slim befoezeld om zoch tou. Zien kammeroaden en kammeroadskes omringen hom, blied dat e t leven der òfscheurd het. Sjefeur van d'auto komt oet de woagen en bekommert zoch om Janneman. t Is bie touvaal hoesdokter van t dörp. Hai underzöcht Jan wat, mor dij is der mit n kepodde boksem, knibbels en haand nog schier òfkomen. Mot wel n engel op

20 scholder had hebben. Mit wat plaaisters wordt ons Jan weer opkalefoaterd. Op autodeure zitten wat zwaarde rubberstrepen van t fietsrad, mor dij binnen der vlot weer òf te poetsen. Jan zien iezern peerd zugt der minder goud oet: veurrad is nog krommer as n houpel. Mit verainde krachten wordt e noar smid brocht, dij hom wel repereren kin. Jan krigt n lainfietse mit, zodat e vanoavend weer op fietse noar hoes tou kin. Mörgen is zien fietse wel weer in odder, van dij gevolgen dat hai hom smirregs weer noa betoalen weer omaandern kin. Thoes schrikken ze heur t oapezuur van Jan zien meleur, mor binnen blied dat t veur Jan nog mit n sizzer òflopen is. t Har ja wel aans wezen kind. n Lutje meroakel, dat is t! Roel Sanders 20 Gain feestbouk meer Noodgedwongen ben ik van Feesbouk verlöst. Ik ken der gewoon nait meer ienkommen. Bie t kontroleren van ienstellens kwaam ik op t lest bie de vroag om de nije veurwoarden te aksepteren en doar zat bie mie nou net de kneep, ik haar zo veul berichten heurd op televisie over wat der allemoal nait goud zit, ik haar der gain goud gevuil meer over, dus ik heb de nije veurwoarden nait aksepteerd en nou ken ik der nait meer bie. Tougang is òfsloten. Ik ken mien account nait ophevven, gain nije berichten meer ploatsen, gain reakties meer geven want ik kom der gewoon nait meer ien, tenzij ik de veurwoarden aksepteer. Dus zuik ik aander vertier. Ienmiddels ben ik nou een week zunder feestbouk (want dat was het wel n beetje veur mie), en ik heb weer tied om wat nijs te schrieven, mien huus gezelleg te moaken, bouken te lezen, vriendinnen te bezuiken, te fietsen en wandeln en ik verneem ienains dat er n last van mie òfvalen is zunder dat ik dij last vernomen haar. Mor ien mien postvak komt nog wel aal post van Feesbouk. Ik heb n baarg mist, wel 3 berichten, 39 meldings en 1 evenement. En dizze week kommen aal berichten of ik dij wel ken en dij en of ik ze vrund moaken wil. Nou, ik ken der gainain van en al zol ik willen, ik ken ja naargens meer bie. As mensen mie zuiken, mien profiel is der nog want ik ken t ja nait vothoalen en mien gedichtenpagina s bennen der ook nog, komt allain niks nijs meer bie. Nou, lu vernuvern zich der mor mit. Is nog genog te lezen en te dailen en te bekieken en ik ben weer wat meer te vienden op mien blogs, want doar kwam ik nait voak meer aan tou. Ik zel der feestblogs van moaken. Coby Poelman Duisterwinkel Coby holdt verschaaiden blogs bie, dij binnen te vinden op:

21 21

22 22 Schut t Lukt hom nait. Ach, ik heb mit hom te doun. Hai woont nog nait zo laang tegen mie over en is wies mit zien hoeske. Ales is mooi opklanderd, behaalven toen. Veurege bewoonder het der n roege wildeboudel van moakt, mor wonenbaauwverainen het hom n handje holpen. Doar is hai blied mit, mor nou stroekjederij vot is, betaikent t wel dat elkenain, wel of nait nijsgiereg, bie hom noar binnen kieken kin. Doarom mout ter n schut komen. Hai is der n moand heer aal mit begonnen. Der stoan nou vief poalen in grond. Nait daip genogt, denk ik, omreden zai wiebeln nogaal wat as t haard waait. Hai het ze lest mit nkander verbonden en t haile zwikje wiebelt nou nog haarder. Òf en tou komt hai even tou zien hoes oet en staait mit n eernsachteg gezicht zien baauwwaark te bekieken, meschain wel te bewondern. En ieder moal as ik dat zai, vuil ik meedlieden mor ook laagkriewels. En as ik t rode timpke van zien ledder boven coniferen oetkomen zai, is mien aandacht bie veurboat aal gespannen: din klimt hai omhoog en holdt woaterpas gewichteg bovenop n verbindensstuk, schudt mit zien doeskop, verploatst woaterpas wat onhandeg, zodat ledder ook nog ais begunt te wiebeln en loat zich veurzichteg weer omdeel zakken. Mit ledder onder aine aarm en woaterpas onder aander gaait t weer op schuur aan. En der is weer niks veraanderd. Ik begriep miezulf nait as ik slokke laag weer aankomen vuil. Ik heb dat aaaltied: as minsen zo eernsachteg aan loop binnen mit karwaaichies, mit sportprestoatsies, mit proaterij of zukswat en zai nait in de goaten hebben dat t doul dat zai veur ogen hebben op dizze menaaier nait beriekt worden kin, din schut mie t gemoud vol. Din kin k lagen en schraaien tougelieks. Mor doar het beste jong niks aan. Der stoan wel ais kerels oet omgeven mit hom te proaten, den dink ik: kinnen joe nou mit nkander nait even n schiere schut veur dij jong timmern? Mor meschain wil jong dat haildaal nait en vindt hai t mooi om noa te dinken in zien aigen tempo. Veurlopeg geft hai mie n aanlaaiden om de slokke laag te kriegen en dat gevuil is zo gek nog nait. Aukje Tillema Riekdom Vleugels van laifde sloeten om mie tou, vingers dij as veren zaacht mien vel strelen. Stemmen as van n engel zo waarm en teder, zingen woorden van troost ien mien gedachten. Ik bin nait meer van dizze wereld, n wereld woar ik inkeld ellèn kend heb. En ik geef mie over aan hom dij mie toufluustert, gain benul wat of ik mout verwachten. Ik dwoal allinneg òf noar t onbekende, n duuster stee woar k gain wait van heb. Mor as t mag gebeuren, kom k weer oet narcose en ik wait dat mien kiender op mie wachten! Nico Torrenga

23 23 Kom weerom Ik lait die lös, gaf die d roemte, keek die noa, doustoe verdweens oet mien oog. De wiend het die mitnomen, brocht die noar n aander stee, n stee woar k die nait vienden zel, ver vot, veurbie d regenboog. Ik begun te brollen, snokkend kiek ik heur aan, nait begriepend, woar dit goud veur is. Zai dij mie troost, en mien troanen dreugt, laifdevol begript, dat ik mien ballon mis! Nico Torrenga Vrije daag van ongedairtevanger k Kin n bult minsen dij heur waarm eten ien n haalfuur op toavel zetten. Smörns bakken zai heur aigen stoet. Zai hemmen n snelbakprogrammoa op heur broodbakmesien. Stoet is kloar ien tied dat zai heur hemmeln en goud aantrekken. Ien dizze tied mouten wie gaauw en sekuur weden. En wat krekt zo belangriek is: Hol die aan regels! Wat regels aanbelangt, bie tieden stoan kranten vol mit nog meer nije regels. Mor loat k mie eerst ais veurstellen! Mien noam is Jongsma. Woon hoast twinneg joar hier ien n stad ien t midden van ons kikkerlaandje. Kon hier doudestieds waark kriegen en bin vertrokken tou Noor oet. Wie hemmen hier schier weer lèste weken. Guster was t haildal geweldeg. k Haar n vrije daag en dreudelde wat om deur stroaten van dizze stad. Ien winkelstroat zaag k n jongkerel omstrunen. Hai was pampierkes aan opsnorren. Jongkerel laip op riepke en snuusterde ale hörntjes òf. k Wol ais even bie hom kieken. 'k Maag onner t waark nait mit aner minsen proaten,' zee jongkerel tegen mie. k Schatte hom op n joar of viefentwinneg. 'Zo binnen regels, meneer. Der staait doar n ambtenoar. Dij holt mie ien de goaten Heb n oetkeren. As k mien oetkeren hollen wil, mout ter rommel opzöcht worren. Dat binnen allernijste regels van gemainte ' 'Wat? Hollen zai touzicht op die?' vroug k nijschiereg en loerde kaant op dij jongkerel aanwezen haar. 'Joa, k mout deuraarbaiden. Aans krieg k gain oetkeren Mout ook sollisitaaiern. Heb n hbo-diplomoa. Mor waark is ter nait ' k Haar der wat van lezen ien kraant. Van dij rommelpot opzuiken. Mor haar nog gain minsk aan t waark zain. Ien pertiek aan overkaant ston n nedde man te loeren. t Leek mie beder tou om deur te lopen. Mor dou haar jongkerel zulm n vroag. Hai wol waiten of k waark haar. 'Of is meneer ook waarkloos?' Schroomachteg keek k wat noar dij man ien pertiek. 'Joa, k heb waark, mien jong,' was mien antwoord, 'Zel mie eerst ais veurstellen. Jongsma is mien noam. k Heb vandoag n vrije daag, bin ongedairtevanger bie pervenzie. k Vaang mit kollegoa's daaiern

24 24 dij hier nait ien Nederland heuren: slangen, krokedillen, spinnen en schildpadden. Wais wel dat ter hail wat hanneld wort ien vremde daaiern? Dat goud gaait bie laifhebbers ien gloazen bakken. Spinnen, schildpadden, sallemanders, nuim mor op. As baisjes heur te dik worren, loaten zai heur bie heur achter t hoes lopen. Din mouten baisjes heur mor redden. Voak worren wie din ienschoakeld en goan der op òf!' Ien ainen kwam kerel tou portiek oet op ons òfstörmen. 'Hé, Koen, bis aal wat opschoten?' Kerel zien stem was haard en gevuilloos. Ambtenoar wol ook waiten woar of Koen zien pazzipant bleven was. 'Dij is Meulenstroat ienlopen, meneer Van Diek,' zee pampierkeszuiker Koen verlegen. Dou laip Koen noar n blikje tou dij plattrapt was. 'Wils hom nait van t waark hollen, meneer ' zee Van Diek stoens tegen mie. Hai nam mie van kop tou tonen op. Haar hai mie voaker zain? Dou laip hai kaant van Meulenstroat op en was oet zicht. k Haar n vrije daag. Om Koen wat te helpen zöchde k ook rommel op. Von n vervrommelde kassabon, n stuk wc-pampier mit vlekken, n leeg pakje sigrettenvloei en n segoar dij haalf oprookt was. Mor schane genogt gain dikke knip vol mit sinten. Ien tussentied bleven wie deurproaten. Pampierkeszuiker haar nog mor kort zien diplomoa. Hai haar veur weg- en wodderbaauwkunde leerd. Mor op ale aner boantjes dij der wazzen mos hai verplicht sollisitaaiern. Ien tussentied mos hai mit aner minsen rommel van stroat opzuiken. Dat wazzen nijste regels hier. Zulm bin k sikkom twinneg joar bie pervenzie ien dainst. Wie vangen ongedairte, krokedillen, schildpadden en aner vremd goud. Ook worren wie oetbesteed. Din mouten wie sloden ruden en openboar wodder schonen. Ien verschaaiden dörpen en steden hemmen zai overlast van wodderplanten. t Gaait om rommel dat hier van òlds nait heurt. Wodderplanten binnen mitkommen mit vrachtwoagens en mit schepen. Deur opwaarmen van wereld gruit dat goudje ook aal ien Nederland. Ook worren wie der op òftstuurd om ien gebaauwen dikke spinnen te vangen, of joekels van slangen. Bie tieden zit ter n krokedil ien sloot. Mit waarme weer van leste joaren kinnen zukse daaiern hier hail best weden. k Heb t aal eerder zegd, dij baisten binnen bie daaiernlaifhebbers tou deur oetkwakt. Of zai binnen as verstekeling mitkommen noar ons laand tou. Kreeg meedlieden mit Koen. Misschain dat n dom grapke hom opfleuren kon. 'Hes ook zin aan n puut patat, jong?' was mien vroag. 'Joa, dat zol lekker weden,' zee Koen en hai keek mie vol verwachtens aan. 'Din mos zain dat doe bie n cafetaria koms, mit dij Van Diek dij touzicht op die holt.' k Kon t laggen nait loaten. Koen keek mie vaals aan. 'Nait leuk,' zee hai, 'dom grapke!' 'Wat!' zee k, 'k Heb die ook mitholpen, Koen! Doe wils doch nait dat k dien rommelpuut weer leegsmiet? Kiek mor oet kereltje!' Gaauw sloug Koen rommelpuut over scholler hìn en naaide der oet. k Laip kaalmkes aan deur. Ging Trommelstroat ien, n òllerwetse en stille stroat. Veur mie oet laipen twij vraauwlu. Zaag heur noar gevels wiezen en kieken. Hoezen stonnen hier aaltied goud ien vaarf. Achter dizze hoezen lagen dikke lappen toen. Toenen mit bomen en stroekerij. Bewoners haren voak ook n viever. Ien ainen schoot ter n dikke röt veur mien vouten laans. Baisje stak stroat over. Röt was padje òfkommen dij tussen twij hoezen laip. Dou loerde k padje òf en zaag baaide toenen. Ien toen aan linkerkaant zat n viever. En dou heurde k heur! Dat wazzen dudelk Amerikoanse brulkikkers. Dikke joekels en vreetsakken. Brulkikkers eten ales op wat heur veur bekje komt: goldvizzen, gewone kikkers en jonge wodderpieken. Amerikoanse brulkikkers willen wie nait ien Nederland hemmen. Gaauw kreeg k mien opschriefboukje tou buus oet. Mit pòlloodje schreef k stroat en hoesnummer op. Zette der t woord brulkikkers bie. k Dochde: Mörn krigt mien boas t adres. Mor vandoag is t n vrije daag. Vremde dikke kikkers of nait, vandoag wil k nog wat omdreudeln deur dizze stad. n Stad doar wie Amerikoanse brulkikkers tou vievers oet peudern en doar aner minsen rommel van stroat opzuiken! n Schone stad dij is nait lèlk. Eldert Ameling

25 25 De Ploeg in de gouwen* 2018: 100 joar kunstkring De Ploeg. Leek mie aanlaaiden veur n laid, ien t Grunnegs vanzulf: De Ploeg in de gouwen. Gouwen zeden ze vrouger tegen pervinzielaandstreken. t Hogelaand was in gunst van de kunstschilders van dij tied. Rood kleurt Fivelingo, docht ik, omreden k overainkomst zag mit de kleuren van de Ommelaander vlag oet 1579 rood, wit, blaauw van Fivelingo, Hunsingo en Westerkwartier. In 1947 is wit/gruin van Stad der bie vaarfd en is t de pervinzievoandel van nou. De peletvrunden van t Blaauwbörgje wazzen ja geern mit kleuren op douk aan loop. Mor bie De Ploeg heurde ook groafische (druk-)kunst (o.a. Werkman) en meziek (Ruyneman). Doarom belde ik mit Stichting Martini Beiaard in Stad. Beiaardier De Boer was slim wies mit t wieske en het t dou mit klokkegaiter Simon Laudy van Klokkegaiterij Reiderland uut Finnerwòl op de speultrommel van de carillon zet. Dat nuimen zai versteken. Vanòf haalf maai en haile zummer deur op elk haalf uur én ketaaier veur elk hail uur is t in Stad te heuren. Hou kom je bie zo wat? Ain van De Ploegschilders, Ekke Abel Kleima, was femilie van mien pa. Ik schreef doarover n verhoaltje veur Hist. Verainen Hoogkerk. Man het doar woond veurdat hai noar Waarvum verhuusde. Dou k aan t schrieven was, bedocht ik of der ook n laidje over De Ploeg beston en dus schoot mie t ain en aander in t zin. Noadat Stichten mien tekst las, kwam k aan proat mit beiaardier Auke de Boer, n man dij zien torenkunst hom ook ien Japan en Amerikoa brocht het. Hai gong mie veur op staaile rondtrappens van de Martinitoren uut 1482 van Stad. Drijhonderdelf stapstainen wieder kwammen wie bie de Hemony-carillon. As je doar ainmoal aanbeland bennen stoa je inains in de middelaiwen. Je vuilen joe doar klaain en de vroag welt op wel of hier in de loop van de aiwen apmoal poestend en stennend stoan hebben. n Lutje zeshonderd joar het hier volk touhollen woar wie gain wait van hebben. En din dij zwoare gebinten; hou hebben lu dat in dij tied veurmekander kregen? Dou wie net op twijde trans stonden, verboasde ik mie al over de baauw van t nije Forum doarnoast mit hedendoags materioal En zol doar dommee op zolder ook weer n carillon ploatst worden? Vanwege van te veuren al bekend geldtekört zol t wel n draaiörgel worden. Onder t speulen deur was De Boer ook nog gids en vertelde raaizegers over zien muzikoale voestenspul op de toetsen. En dat vertellen gong in t Nederlands, Duuts en Engels deurmekoar hèn en ook nog veur n schoulklas uut Frankriek dij zuch noar boven waarkt haar. Meroakel. Man dut dit elke week, dingsdag van uur en zoaterdags van uur. En noast zien waark as meziekleroar speult hai ook bie Rijksuniversiteit Broerstroat en in Dokkum. Noast t carillon ston de speultrommel woarop de beiaardier elk kwartoal aandere fragmenten meziek zet. Elkenain ken n verzuik indainen veur n meziekstuk. In mien gevaal gong t om n fonkelnoagelnij laid. t Komt hoast noeit veur dat Stichten dat aanboden krigt, begreep ik. Doarom staait t ook op de webstee van Stichting Martini Beiaard. Onder t linkje Diversen staait de tekst van De Ploeg in de gouwen mit infermoatsie over mien tekstzuiktocht. En wel mitzingen wil groag, loat joe heuren. Gerhard P.J. Jansema

26 26 Mug Vannaacht laag ik hail noflek ien bèr te lezen, totdat n mug mie om rechterhaand tou vloog. Ik pakte t bouk mit linkerhaand ien t midden vaast, zodat ik rechterhaand vrij kreeg. Zo rap aans n kat klaauwde ik noar mug: Joa! k Heb tie, doe verrekt ol dikkop! Ik kneep hom tussen doem en ringvinger dood. Hai zat mie aan vinger vaast bakt, mor ik kon hom mit doem van vinger òfschaiten. Haildaal tot over raand van bèr. Ik keek noar mien vingers. Op ringvinger zat n streepke bloud en op wiesvinger ook. Haar ik dij mug zo makkelk vangen kind, omdat e nait meer zo haard vlaigen kon? Omdat e stinvol mit míén bloud zat? Mien aigenste bloud? Dát idee, doar kin ik écht hail nusterg van worden! En ik wait t ook wel: gain bloud, gain muggen, gain muggen, gain vogels. Gain vogels, gain van alles en ie monnen ale leven respekteren en aal zukswat. Mor ze monnen mie nait aan t bloud kommen! Din kin ik allain nog mor kwoad mit kwoad vergelden. t Is mor dat ie t waiten! Njeeng, njeeng, njeeng! Schietmug! Jan Sleumer n Laidje Veur die Kin ik nog ain keer mit die proaten Kin ik nog ain keer bie die wezen Doe huifst toch niks om mie te loaten Moar in mien haart zit n lichte wee k Heb die in mien haart ains touloaten t Klopt toch nog waarm voor die en mie Loat mie toch even met die proaten k Verwacht toch gaauw n besloet van die Is der nog hoop veur die en mie Wie konnen aaltied op mekoar baauwen t Leven gaait ja veul te snel veurbie Aaltied konnen wie mekoar vertraauwen Meschain wilstoe mie wel vergeven As ik die ooit verdrait heb doan t Haile leven dat duurt moar even En ik wil graag weer noast die stoan Is der nog n beetje hoop voor die en mie Is der nog n beetje hoop voor die en mie Kin ik nog even mit die proaten Loat mie nog even bie die wezen Jil Wildenga

27 27 t Scheuvellopertje Ze was nog mor n hail leutje wichie En haar al zo veul verdrait Pabbe haar heur weer ais haauwen En moeke haar al weer zo schraaid Ze was nog mor n hail leutje wichie En luip doar zo haildal allain Pabbe was hier nog wel zo wied vot Mor zai kon hom aaltied nog zain Ze was nog mor n hail leutje wichie Zun scheen, wind waaide t zaachte raait t Wotter was zo baange en duuster Mor ook as ènd van t verdrait Ze was nog mor n hail leutje wichie Baange veur heur goie goud Ze volde t op op de kaande Ging t wotter in mit grode moud Ze was nog mor n huil leutje wichie Vuilde in toukomst verdrait van d'older Dou t wotter over de scholdertjes sloot De voutjes in t zwaarde aal kolder en kolder t Was mor n hail leutje baisie t Scheuvelde over de spaigel van t nat Ze zag hom mit t wotter tot t neusie Mit keroazie en zien dappere kracht De kracht van dat leutje baisie De kracht van dat leutje wichie Was noatied in t leven hou zwoar t ook wui In duusterste naacht n hoopvol lichie Jil Wildenga Eerder verschenen in De Toal van Mien Moeke Lakschounen Steels kiekt er noar de lakschounen van Mekke, den noar zien aigen òfsleten poar, de neuzen koal van t schoeven met zien trekker. Ze zitten gezelleg noast mekoar mor oogjes lieken wel aan t bounen. Den zet er ze op spleets: 'Mekke, wat mooi lakken dien schounen en ze bennen nog hailemoal nait sleets.' Coby Poelman-Duisterwinkel Gas! Wat n ellende! Dik zesteg joar goud veur t smieten mit geld Teminsen doar in den Hoag n Bodemloze put! t Noorden wuir nait teld mor zit vandoag wel mit de beven-prut! (k)wiebes, Ramp, Flutte en kezoaten ie worden slim bedankt! Klaas van Zonneveld

28 28 Verhoalen van d'komnijsterwieke: Haauwe t Begrootte mie zo, as ik Jannie om t hoes tou stommeln zag mit heur looprek. Jannie, dij as kind kinderverlammen had haar en doar liggoamelk swoar gehandicapt oet te veurschien kommen was. t Was weschienlek de reden dat zai aaltied bie heur ollen is blieven wonen. Jannie is dien taante toch? zee k wel es tegen mien kammeroad Paiter. Deur heur spastische bewegens en ondudelk proaten prakkezaaierde ik der nait over om mie mit heur te bemuien. Dat wuir aans, dou Paiter mie smörgens vlak veur schooltied vertelde, dat Jannie sloage had haar van heur pabbe. De dag dat mien hond Robbie bie t daip doodreden was deur n bakkerskarre, was tot dat mement t aargste wat ik ooit mitmoakt haar. Mor zokswat onbestoanboars as wat ik dij dag heurde, sluig alles. Ik sloag, doe slagst, dij olde man slagt. Jannie is sloagen deur heur aigen pabbe, Paiter zien opa. Net as dat t beeld van mien dode hond, aan d kaante van daip mit bloud om de bek, mie bie t passeren van ongeloksstee toezjoer weer in gedachten schoot, zo kon ik t beeld van n schraiwende Jannie op dörsdele, liggend onder heur looprek ook nait kwietroaken. Woarom juust dat beeld mie aingoal weer in d zin schoot, was mie n roadsel. Was t n stokje aigen fantasie? As n repeteergeweer schoten in klazze dij beelden mie tot gekwordens tou deur d hazzens hìn. Aarm wicht, docht ik mor aal: wat is die wel overkommen? t Zat Paiter bliekboar ook laank nait lekker en in de pauze het e mie oetstokt, hou t bie heur in de femilie touging. Ver bie alle juchternde en roupende kinder vot, in n hörntje van t schoolplaain het e zien haarte lucht. Net as schoem op t daip mit biekommende stank, zo stonk ook dit verhoal. Veur t eerst van zien leven het Paiter mie dou verteld, woarom der grote oremus in zien femilie was. Om Jannie. En om sìnterij. Mien grootollen binnen te greinderg om heur n goie behandeln te geven. Zai zit d haile doagen op n stoule in keuken en dokter het zegd, dat dat nait goud veur heur is. Aiglieks mout zai doaglieks spesioale oefeningen doun. Thoes of aargens aans. Mor doar is gain geld veur, zegt dij olde kirrel aaltied, zuchtte Paiter daip en ging dou verder: t Aargste is, dat Jannie liggoamelk wel gehandicapt is, mor verstandelk nait. Zai is n hail loze vraauw. Dat haar zien pabbe tenminnent zegd. En Jannie wol der oet. Vot, van t haimstee. Zai zat al sikkom vatteg joar aan dat hoes vastbakt. Mor elke keer as ze doar weer over begunt, den lopt mien opa der oet. Wie mouten wat bedenken, zee k tegen Paiter, dou we tussen de middag noar hoes luipen. Wie luipen mit de stroom van t daip en mit aal d voeleghaid dat der boven op dreef mit en ik mos onwillekeureg denken aan de woorden dij mien pabbe aaltied oetsprak, as t over kwoaleke zoaken ging: Schoem komt aaltied boven drieven. Wie? zee Paiter, Mouten wie wat bedenken? Joa, dat liekt mie wel. Of wolst doe t ter bie zitten loaten, dat dien opa Jannie nog es n keer weer haauwe geft. In dijzulfde tied kwam mien moeke mit n swèlle aan de moage op bèrre te liggen. Zes weken rust wuiren heur veurschreven en in dij zes weke kregen wie n wiekverpleegster in hoes. Vraauw Kuper. Intern. Zai beraaidde nait allendeg de moaltieden, zai zat ook bie ons aan toavel. En tiedens t eten heb k mie n moal ontvalen loaten: Vroagen ze joe ook wel es om ongelokkege mìnsen te helpen? Doarmit haar k netuurlek wel t spel op de woagen. Dou kon k der nait meer onderoet en haar k, zunder t achterste van mien tonge te loaten zain, n stokje van de mistege sluier rond Jannie oplicht. Dat zai in alle opzichten hulpe, mor veuraal meer bewegensvrijhaid neudeg haar, dus k wel benuimen. Dat Jannie sloage kreeg van heur voader, nait. Dij nacht het Jannie mie gezelschop holden. Elke keer as k van vermuidhaid d ogen draaigde te sloeten, kwam zai oet bloumengedien teveurschien en ging bie mie aan t voutenìnde zitten. Nait om te proatjen, mor om te kieken. Gain stom woord het ze dij nacht zegd. En omdat ik ook niks te zeggen haar, ik haar ja gain oplözzen veur heur probleem, wuir t ain laange stomme film.