Hoofdvraag conclusie: Hebben de burgers op de juiste gronden nee gestemd?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Hoofdvraag conclusie: Hebben de burgers op de juiste gronden nee gestemd?"

Transcriptie

1 Praktische-opdracht door een scholier 3291 woorden 18 januari ,5 4 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Inhoudsopgave: Inleiding Hoofdstuk 1: Inhoud van grondwet: 1.1 Wat houdt de grondwet in? 1.2 Wat zijn de voordelen van een Europese grondwet? 1.3 Wat zijn de nadelen van een Europese grondwet? Hoofdstuk 2: Redenen die de beslissing tot nee stemmen heeft bepaald: 2.1 Nee stemmers vanuit onwetendheid ( door een slecht gevoerde campagne) 2.2 Nee stemmers vanuit politieke ontevredenheid. Subvraag: Houden de onderwerpen van de politieke ontevredenheid verband met de inhoud van de grondwet? 2.3 Nee stemmers vanuit inhoudelijke redenen. Subvraag: Komen de inhoudelijke redenen van de nee stemmers overeen met de daadwerkelijke nadelen van een Europese grondwet? Hoofdstuk 3: Samenvatting / Conclusie Hoofdvraag conclusie: Hebben de burgers op de juiste gronden nee gestemd? Bijlagen: Bijlage 1 Plan van aanpak Bijlage 2 Logboek Inleiding Europa, de meeste mensen denken bij dit onderwerp bah, saai en onbegrijpelijk Het is geen onderwerp waar je het over hebt in een kroeg of op een gezellig feestje. Toch zijn er in 2005 discussies uitgebroken over Europa en hoe Nederland daar in past. Deze discussies braken los doordat er een referendum kwam, de eerst in 200 jaar, over de Europese Grondwet. Pagina 1 van 9

2 Of dat was eigenlijk de bedoeling. De meeste mensen zagen het referendum als een kans om een proteststem uit te brengen. Een protest stem tegen over de overheid en Europa. Uiteindelijk draaide het er niet meer om wat nu precies in de Grondwet stond. Maar bij wie kan je hierover de schuld leggen? Is het de slechte campagne die gevoerd is door de overheid? Of ligt het aan de burgers zelf, dat ze hun gevoel hebben laten meespelen? Voor mij was dit de aanleiding om als hoofdvraag te hebben: Hebben de burgers op de juiste gronden nee gestemd? Persoonlijk denk ik dat de kiesgerechtigde niet op juiste gronden tegen de Europese grondwet hebben gestemd. Ik denk dat de mensen zich hebben laten meeslepen met hun gevoel. De meeste mensen hebben geen idee waar de grondwet over gaat. Mijn hypothese is dan ook: Als de stemmers beter op de hoogte waren geweest van de inhoud van de Europese grondwet, en hun beslissing niet hadden laten beïnvloeden door onwetendheid en/ of politieke ontevredenheid, Dan hadden ze voor de grondwet gestemd. Voor mijn praktische opdracht heb ik veel internetsites bezocht. Ik ga hierbij wel vanuit dat deze ook zeer betrouwbaar zijn. Onderzoeken zoals het onderzoek van 2vandaag of van nederlandineuropa.nl zijn onpartijdig, maar de internetsite van de SP bijvoorbeeld is dat weer helmaal niet. Mijn hypothese kon je eigenlijk niet controleren, maar je kunt wel met een bepaalde zekerheid zeggen dat hij is bevestigd. Er waren vragen die ik niet kon beantwoorden waren vragen van: hoeveel mensen hebben tegen gestemd omdat ze ontevreden zijn over de euro? Daarom is mijn uitkomst zeer waarschijnlijk, maar moeilijk te bewijzen. Tijdens het maken van deze praktische opdracht kwam ik er achter dat de grondwet niet zo maar voor- en nadelen heeft. Ieder voordeel kan ontkracht worden daar een nadeel en dat zelfde geldt ook voor de nadelen. Ik vond dit onderwerp interessant, omdat politieke partijen nu het opeens wel met elkaar eens waren. Zo waren de SP en CU het met elkaar eens, maar ook PvdA en CDA. Dat zijn toch aparte combinaties. Het interessante vond ik er ook aan dat mensen opeens met elkaar discussieerde en gingen kijken naar Europa. Dat is misschien nog wel het positiefste geweest aan dit referendum dat belangstelling groot was, maar liefst 63% van de kiesgerechtigde hebben hun stem uitgebracht. 61,5 procent heeft toen tegengestemd. Tenslotte wil ik graag mijn zus bedanken, voor de hulp die zij gegeven heeft. Hoofdstuk 1: Inhoud van grondwet 1.1: Wat houdt de grondwet in? De grondwet zoals deze is voorgesteld, vervangt alle bestaande verdragen. Veel dingen blijven het zelfde, maar wat de grondwet wel wilde veranderen was : Pagina 2 van 9

3 1) Grote grensoverschrijdende problemen sneller aanpakken. 2) Verkleinen van de kloof tussen Burgers en Europa. 3) Een veiliger Europa 4) Landen zo zelfstandig mogelijk laten blijven 5) Een solidair Europa. 6) Zorgen voor een blijvend verbeterd milieu Toelichting: Grote grensoverschrijdende problemen sneller aanpakken. Nu is het zo geregeld dat alle landen unaniem moeten stemmen op een plan, dat kan betekenen dat als een land het nier er mee eens is de oplossing kan blokkeren. Bij de oprichting waren zes landen betrokken ( Nederland, Frankrijk, België, Luxemburg en Duitsland). Bij zes landen is zo n unanimiteit goed te doen, maar bij 25 landen is dit haast onmogelijk. In plaats van unanimiteit zou er ( in sommige gevallen) een meerderheid moeten zijn. Hierdoor kunnen sneller beslissingen worden gemaakt en kan de grensoverschrijdende problemen sneller kunnen worden aangepakt. Verkleinen van de kloof tussen Burgers en Europa Er waren verschillende mogelijkheden in de grondwet opgenomen om de burgers meer inspraak te geven. Bijv door het burgerinitiatief. Hierbij krijgt de burgers van Europa nu de mogelijkheid een wetsvoorstel in te dienen bij de Europese Commissie. Hiervoor zijn één miljoen burgers nodig die samen ergens achter staan.. Een wetsvoorstel kan dan ingediend worden door middel van het ophalen van handtekeningen. De Europese commissie is echter niet verplicht het burgerinitiatief door te voeren. Niet alleen de burgers, maar ook organisaties kunnen nu invloed uitoefenen op het Europees beleid. Ook zou de macht van het Europees Parlement, toenemen, ze zouden meer bevoegdheden krijgen. Het Europese Parlement wordt rechtstreeks gekozen door de burgers. Een veiliger Europa: Politie en Justitie kunnen beter met elkaar samenwerken en hierdoor de criminaliteit ook terug dringen. Ook zou er een Europees Openbaar ministerie op gericht worden voor het vervolgen van daders van grensoverschrijdende misdrijven. Landen zo zelfstandig mogelijk laten blijven. Het moet een soort: samen sterk als het moet, máár zelfstandig als het kan -principe zijn, Als problemen beter kunnen worden opgelost in eigen land, dan doe je dat ook in eigenland en heb je geen Brussel nodig om het probleem optelossen Een solidair Europa: Tussen de landen van de wereld, Europa en ook in landen zelf zijn er grote verschillen te vinden. Deze verschillen kunnen leiden tot conflicten of spanningen. Europa wilt hier graag iets aan doen, door de onderlinge verschillen kleiner te maken en geld te geven aan ontwikkelingslanden. Pagina 3 van 9

4 Zorgen voor een blijvend verbeterd milieu: Europa wil graag het milieu verbeteren, maar ze willen ook de economische groei stimuleren. Het is moeilijk om een de economische en ecologische evenwicht te bewaren, maar Europa wilt er wel graag aan werken. 1.2: Wat zijn de voordelen van de Europese grondwet? Er zijn verschillende voordelen te noemen van de Europese Grondwet, dit zijn een van de belangrijkste: Meer zekerheid voor vrede en veiligheid: De samenwerking van de landen moet beter worden. Door middel van deze grondwet kan er snellere besluiten vallen en Europese organisaties zoals Europol ( een overkoepelend Europese politiedienst) meer taken krijgen. Ook is het mogelijk een Europees Openbaar Ministerie op te richten. De heer Bos geeft aan in het programma 2vandaag dat door de grondwet extra druk komt te liggen op landen. Burgers hebben via deze grondwet rechten tegenover de overheid. Zo is in de Europese grondwet het handvast van de grondrechten van de Unie opgenomen. Burgers kunnen naar een Europese rechter gaan als hun vrijheden of rechten worden aangetast door de nationale overheid. Maxime Verhagen (CDA) zei ( in het 2vandaag programma) dat er nu minder effectief wordt gereageerd op rampen, zoals de Tsunami, dan er kan worden gereageerd met de Europese grondwet. Bij de Tsunami kwam ieder land met een apart plan om te helpen. Als de samenwerkingsverband wordt verbeterd dan kan er ook effectiever hulp worden geboden aan hulpbehoevende landen. We staan sterker tegenover de rest van de wereld en vooral tegenover de V.S.: Amerika heeft veel te zeggen, dat komt omdat Amerika politiek en militair veel sterker staat dat het verdeelde Europa. Waarschijnlijk zorgt deze Europese grondwet ervoor dat de economie stijgt in Europa. Europa moet een daadkrachtigere Unie worden en in 2010 moet het het meest concurreerde werelddeel worden. Er komt ook een Europese minister van buitenlandse zaken. Als Europa over komt al een eenheid waar geen grote verdeeldheid is, dan is dat beter voor de handel. Wie wil er nou handel drijven met Europa als daar veel zaken op gespannen voet staan? Door middel van een minister van buitenlandse zaken kunnen moeilijkere zaken sneller en effectiever worden aangepakt. Er komt geen superstaat: Waar veel mensen bang voor zijn is dat er een superstaat komt, volgens Balkenende is dit niet het geval. De Europese grondwet geeft juist waarborgen daartegen. Met de Europese grondwet wordt het net makkelijker om de macht van Brussel binnen de perken te houden. De grondwet zorgt ervoor dat er soepeler besluitvorming komt, maar het vervangt onze grondwet niet. Onze nationale identiteit blijft bestaan. Ook is Europa is teveel verdeeld om een superstaat te vormen vindt Frans Boogaard. (schrijver in van het AD). We hoeven ons er dus heen zorgen over te maken dat we de De Verenigde Staten van Europa worden. Pagina 4 van 9

5 We krijgen een socialer Europa. De Europese grondwet heeft als een van de doelen een sociale markteconomie te krijgen in Europa. Hierbij mogen de lidstaten zelf bepalen wie welke hulp krijgt en hoeveel dat deze hulp is. Ook staat de duurzame ontwikkeling plaats en worden vakbonden serieus genomen. De vakbonden hebben zelfs $meegeschreven aan de Grondwet en zij zijn dan ook enthousiast over. 1.3 Wat zijn de nadelen van een Europese grondwet? Er waren niet alleen voordelen, maar natuurlijk ook veel nadelen van de Europese grondwet. De belangrijkste zijn: Grote landen krijgen meer macht, Nederland verliest zijn macht. Volgens Rauwvoet is het een feit dat Nederland minder macht krijgt. We gaan van de 3,8% die we nu hebben naar 3,3% als de Europese grondwet wordt aangenomen. We zouden namelijk wél een superstaat worden. We namelijk dan één vlag, één volkslied en één leger. Nederland zou dan slechts een provincie worden van Europa. We moeten ons vetorecht op 25 gebieden inleveren. ( andere landen moeten dat ook) Door middel van meerderheids stelsel krijgt Nederland minder macht als Turkije erbij komt (evenals andere grote landen erbij komen). 55% van alle landen en 65% van de bevolking moet voor zijn. Turkije is een groot land met veel inwoners, als zij voor zijn dan is het voorstel makkelijker haalbaar, zelfs als Nederland tegen is. De grondwet gaat niet ver genoeg. Hoewel de voorstanders zeggen dat ze veel bereikt hebben zoals de het vetorecht over de meerjarenbegroting, dat als voordeel heeft dat Nederland meer kans maakt om haar contributies aan Brussel omlaag brengen, vinden veel tegenstanders dat de grondwet niet ver genoeg gaat. Het is inmiddels een compromis geworden. Ook vinden veel tegenstanders dat het allemaal nogal vaag is. zo is De Europese Grondwet is onduidelijk voor wat betreft de uitbreiding van de Europese Unie. De rechten van de dieren stelt niets voor. Nu wordt er wettelijk opgenomen dat dieren ook rechten hebben, maar ondertussen mogen stierengevechten gewoon blijven doorgaan. Dit valt immers onder culturele tradities. Democratie neemt niet toe, maar eerder af Er wordt een nieuwe Europese minister-president gekozen, dat komt door de Europese grondwet.deze wordt niet gekozen door de burgers. Ook het burgerinitiatief heeft waarschijnlijk geen effect, Brussel hoeft zich er namelijk niets van aantrekken, het is eigenlijk een advies van de burgers. Hoofdstuk 2: Redenen die de beslissing tot nee stemmen heeft bepaald 2.1 Nee stemmers vanuit onwetendheid (door een slecht gevoerde campagne) Hoeveel mensen nee gestemd uit onwetendheid kan men niet testen of controleren, wel heeft het Pagina 5 van 9

6 ministerie van buitenlandse zaken een onderzoek gestart via de website Nederlandineuropa.nl. in het onderzoek is gebleken dat maar liefst 79 procent vond dat er een tekort aan informatie was. In het onderzoek dat 2vandaag startte waaraan bijna mensen meededen kwam uit dat 72 procent ontevreden was over de informatie. Het was zelfs zo dat 18 procent van de mensen tegen de grondwet stemde, door de campagne die de overheid voerde. Zo heeft zelfs Oud-premier Lubbers gezegd dat hij, Kok en Balkenende tekort zijn geschoten in de voorlichting aan de bevolking over Europa. Wat waren nu de campagnes? Er is miljoenen uitgegeven aan campagnes (zo zegt de heer Jan Marijnissen), maar veel heeft het niet geholpen. In het begin maakte de regering free publicity, zoals ingezonden artikelen of deelname aan debatten en discussieprogramma's. Maar toen het nee-kamp uitvoerig campagne ging voeren toen begon de echte campagnes. De VVD schakelde Ayaan Hirsi Ali in voor hun advertenties en zo werd een sinterklaasrijmpje in rapstijl veranderd om de jeugd aan te spreken. Balkenende en zelfs Minister Zalm, die er geen nut van inziet, zijn gaan folderen. Volgens Balkende heeft het ja-kamp eerst veel informatie gegeven en daarna zijn ze de grondwet gaan verdedigen. Er zijn websites opgericht om mensen op de hoogte te stellen van wat de grondwet nu precies inhoud. PvdA-leider Wouter Bos is minder in de media geweest dan zijn collega s. Volgens de heer Bos zelf is het moeilijke van deze campagne dat de media de oppositie graag tegenover het kabinet zet. Maar in dit geval is PvdA en groenlinks vóór evenals Premier Balkenende. Burgers vertrouwen toch graag op mensen die er varstand van hebben: de parlementariërs. Maar zoals gezegd is het moeilijke daaraan dat als je achter Wouter Bos staat nu ook achter Balkenende staat en wanneer je achter Jan Marijnissen staat u nu ook achter Geert Wilders staat. 2.2 Nee stemmers vanuit politieke ontevredenheid Uit het onderzoek van 2vandaag is ook gebleken dat het beleid van Jan-Peter Balkenende en de Euro medebepalend was voor het nee stemmen tegen de Europese Grondwet. Ze gaven de doorslag om nee te stemmen. Zoals uit verschillende onderzoeken is gebleken dat mensen niet genoeg informatie hebben gekregen om een goede keuze te maken. Hierbij wil ik niet zeggen dat als de kiesgerechtigden meer informatie hadden gehad, voor de Europese grondwet hadden gestemd. Omdat er informatie gebrek was hebben veel mensen dan ook vanuit gevoel gestemd. De kloof tussen de burgers en de politiek is groot. Veel burgers hadden het gevoel dat ze niets te zeggen hebben. Er waren in korte tijd veel veranderingen doorgevoerd zoals de invoering van de Euro. Veel mensen zagen het referendum als een kans om een protest stem uit te brengen. Alhoewel veel mensen hebben aangegeven dat ze de kloof tussen de politiek en burgers te groot vinden, vindt toch 53 procent van de burgers dat ze graag meer betrokken willen zijn bij de EU. Ook vinden veel mensen vinden dat het tempo van Europese besluitvorming te snel gaat. Pagina 6 van 9

7 Vraagformulering: de afgelopen jaren hebben zich aan veranderingen voltrokken binnen Europese Unie. Hoe beoordeelt u het tempo van deze veranderingen? Subvraag: Houden de onderwerpen van de politieke ontevredenheid verband met de inhoud van de grondwet? De Euro en het beleid houdt geen verband met de inhoud van de grondwet. Deze gaat immers niet over het terug draaien van de Euro of hoe Nederland bestuurd moet worden. Dat burgers het gevoel hebben dat ze niets te zeggen hebben en alles te snel gaat, daar wilde de grondwet net iets aan doen. De tegenstanders hebben in heel duidelijk gemaakt dat de democratie helmaal niet toe neemt met de Europese Grondwet. 2.3 Nee stemmers vanuit inhoudelijke redenen: Tot nu toe heb ik alleen maar gehad over burgers die niet goed geïnformeerd waren. Maar er zijn natuurlijk ook mensen die wel goed naar de informatie hebben gekeken. Politieke partijen als de SP, CU en de SGP waren tegen. De top 3 van tegenargumenten waren (volgens 2vandaag): 1) Bang dat grote landen te veel macht krijgen. 2) Verlies van onafhankelijkheid. 3) Ondoorzichtige besluitvorming Of dit juiste gronden zijn om nee stemmen wil ik nu even toelichten door middel van voor en tegen tegenover elkaar te zetten. Toelichting: 1) Bang dat de grote landen te veel macht krijgen. De tegenstanders van de Grondwet zijn bang dat de grote landen te veel macht krijgen. Doordat we het vetorecht op 25 gebieden inleveren gaat onze macht van 3.8% naar 3.3%. Daar zijn de voorstanders het niet mee eens. Zij vinden net dat Nederland meer macht krijgt. Grote landen hebben nu steun van kleine landen nodig hard nodig. 2) Verlies van onafhankelijkheid. De tegenstanders zijn bang dat wij en superstaat worden. We worden de V.S. van Europa. We hebben al een vlag, een lied, een muntstuk. We krijgen een kleinere Commissie, een Uniepresident en de Europese minister van Buitenlandse Zaken. Dat zijn aanzettingen tot een superstaat. De voorstanders zijn het hier natuurlijk ook niet mee eens. Wij blijven een zelfstandig land, met een eigen vlag en volkslied. Door de Europese Grondwet wordt de macht net binnen beperking gehouden. Zo zei Bos dat door de grondwet géén nieuwe bevoegdheden Pagina 7 van 9

8 gaan naar Brussel. 3) Ondoorzichtige besluitvorming. De voorstanders zijn het hier al helmaal niet mee eens. Alle verdragen worden nu samengevoegd in een verdrag. Dat is juist overzichtelijker. Ook krijgen de burgers meer rechten en kunnen nu makkelijker dichterbij staan bijv. door het burgerinitiatiefrecht. Daar is zijn de tegenstanders het dan weer niet mee eens. Het burgerinitiatiefrecht is een wassen neus omdat Brussel er zich niet aan hoeft te houden. En de een nieuwe Europese minister-president wordt niet gekozen door de burgers. Komen de inhoudelijke redenen van de nee stemmers overeen met de daadwerkelijke nadelen van een Europese grondwet? Of de inhoudelijke redenen van de nee stemmers overeen komen met de daadwerkelijke nadelen van een Europese grondwet ligt er maar net aan hoe je het bekijkt. Uit de standpunten van de voor stemmers, zijn deze argumenten op bijna nergens gebaseerd. De tegenstanders vinden natuurlijk wel dat deze redenen inhoudelijk overeenkomen. Hoofdstuk 3: Samenvatting / Conclusie Samenvatting: De Europese grondwet heeft veel voor- en nadelen. Zo kan ongeveer elk voordeel ontkracht worden door een nadeel en elk nadeel kan ontkracht worden door een voordeel. Alhoewel de overheid campagne heeft gevoerd, zijn toch veel mensen ontevreden over de informatie die zij hebben gekregen. Maarliefst 79 procent zegt dat zij onvoldoende geïnformeerd waren. De gevoerde campagnes vielen in het niets bij de campagnes van het nee-kamp. Doordat zoveel mensen niet goed geïnformeerd waren, kan je al wel een beetje ervan uit gaan dat ze zich door gevoelens hebben laten beïnvloeden, gevoelens die niets met de grondwet te maken hebben gehad. Veel mensen waren teleurgesteld over de Euro en vonden de kloof tussen de burgers en de overheid te groot. Ook het tempo van veranderingen in de Europese Unie ligt te hoog. Maar er waren ook tegenstemmers die op inhoudelijke gronden hebben nee gestemd. Als we nu een conclusie moeten trekken of de nee stemmers inderdaad op verkeerde gronden hebben gestemd, dan kunnen we dat wel met enige zekerheid vaststellen. Er waren veel mensen die niet goed of te weinig waren geformeerd. En hoe kun je nou op juiste gronden stemmen als je niet weer waar het over gaat? Zo heeft het 2vandaag onderzoek ook aangetoond dat de Euro en het beleid van Balkenende Ⅱ een doorslaggevende factor is geweest. Aan de andere kant denk ik toch dat ik mijn hypothese iets moet aanpassen, want er waren wel degelijke goede tegenargumenten. Ik kan er ook wel van uitgaan dat niet iedereen slecht geïnformeerd was. De SP, CU en SGP waren ook tegen. De mensen uit deze politieke partijen waren toch geheel op de hoogte van de Europese grondwet. Daarom denk ik mijn hypothese een beetje veranderd moet worden. In plaats van: Pagina 8 van 9

9 Als de stemmers beter op de hoogte waren geweest van de inhoud van de Europese grondwet, en hun beslissing niet hadden laten beïnvloeden door onwetendheid en/ of politieke ontevredenheid, Dan hadden ze voor de grondwet gestemd, naar: Als de stemmers beter op de hoogte waren geweest van de inhoud van de Europese grondwet, en hun beslissing niet hadden laten beïnvloeden door onwetendheid en/ of politieke ontevredenheid, Dan hadden WAARSCHIJNLIJK MEER BURGERS voor de grondwet gestemd. Bijlagen. Bijlage 1 Plan van aanpak. De activiteiten die ik heb gedaan om deze praktische opdracht te maken waren: onderzoeksvraag opgesteld hypothese opgesteld deelvragen geformuleerd inhoudsopgave gemaakt informatie gaan zoeken en selecteren informatie toegepast op mijn werkstuk. Ik heb als eerste de onderzoeksvraag en hypothese opgesteld. Daarna heb ik de deelvragen geformuleerd en als je eenmaal de deelvragen hebt kun je ook de inhoudsopgave maken. Daarna ben ik meer informatie gaan zoeken over dit onderwerp. Hierbij heb ik gebruik gemaakt van de krantenbank in de mediatheek en internet. Daarna ben ik past begonnen met welke informatie voor mij relevant was. Als laatste heb ik de informatie toegepast op mijn deelvragen om zo tot een conclusie te komen. Dat laatste nam veel tijd in gebruik. Pagina 9 van 9

Samenvatting Maatschappijleer 1 Politiek

Samenvatting Maatschappijleer 1 Politiek Samenvatting Maatschappijleer 1 Politiek Samenvatting door een scholier 1057 woorden 17 maart 2016 7,8 8 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer 1 Hoofdstuk 1 In de politiek gaat het om keuzes maken. Dat

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 7

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 7 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 7 Samenvatting door H. 1327 woorden 6 oktober 2015 0 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Samenvatting geschiedenis 7.1 De Franse filosoof en jurist Charles de Montesquieu

Nadere informatie

Werkvel opdracht 9 (Onderhandelingsspel: hoe neem je samen moeilijke besluiten?)

Werkvel opdracht 9 (Onderhandelingsspel: hoe neem je samen moeilijke besluiten?) Werkvel opdracht 9 (Onderhandelingsspel: hoe neem je samen moeilijke besluiten?) Toelichting op de opdracht Tijdens deze opdracht gaan jullie in kleine groepjes in onderhandeling met elkaar over een pakket

Nadere informatie

De Stemming van 8 april 2018

De Stemming van 8 april 2018 De Stemming van 8 april 2018 Om de reactie van de kiezers te meten op de besluitvorming van het kabinet inzake de WIV, hebben we gisteren een apart onderzoek uitgevoerd. De resultaten van vandaag zijn

Nadere informatie

AEG deel 3 Naam:. Klas:.

AEG deel 3 Naam:. Klas:. AEG deel 3 Naam:. Klas:. 1-Video Grensverleggend Europa; Het moet van Brussel. a-in welke Europese stad staat Jan Jaap v.d. Wal? b-beschrijf in het kort waarom een betere Europese samenwerking nodig was.

Nadere informatie

Verkiezingen Tweede Kamer 2012

Verkiezingen Tweede Kamer 2012 Verkiezingen Tweede Kamer 2012 Nederlandse politieke partijen langs de Europese meetlat Europese Unie dr. Edwin van Rooyen 10-9-2012 PvdA, VVD en SP zijn voorstander van het vergroten van de controle op

Nadere informatie

5.4. Boekverslag door B woorden 2 juni keer beoordeeld. Maatschappijleer. Inhoudsopgave

5.4. Boekverslag door B woorden 2 juni keer beoordeeld. Maatschappijleer. Inhoudsopgave Boekverslag door B. 1102 woorden 2 juni 2003 5.4 32 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Inhoudsopgave - Inleiding - Samenvatting verkiezingsstrijd - Artikelen - Bronvermelding Inleiding Verkiezingen We

Nadere informatie

Module 7 Staatsinrichting en rechtsstaat

Module 7 Staatsinrichting en rechtsstaat Module 7 Staatsinrichting en rechtsstaat 7.1 Onze democratie Tekst 1: Wie is de baas in Nederland? Nederland is een democratie. Dat betekent: de bevolking is de baas. Maar je kunt niet 16,7 miljoen bazen

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 Samenvatting door D. 971 woorden 31 mei 2013 5,7 2 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo 1848 Censuskiesrecht Grondrechten Ministeriele verantwoordelijkheid

Nadere informatie

6,6. Werkstuk door een scholier 2095 woorden 29 december keer beoordeeld

6,6. Werkstuk door een scholier 2095 woorden 29 december keer beoordeeld Werkstuk door een scholier 2095 woorden 29 december 2005 6,6 25 keer beoordeeld Vak Economie De Europese grondwet lijkt een splinternieuw idee maar in het begin van de jaren vijftig werd het ook al eens

Nadere informatie

Kijktip: Nieuwsuur in de Klas

Kijktip: Nieuwsuur in de Klas Kijktip: Nieuwsuur in de Klas Korte omschrijving werkvorm De leerlingen beantwoorden vragen over de Europese politiek aan de hand van korte clips van Nieuwsuur in de Klas. Leerdoel De leerlingen leren

Nadere informatie

29 maart 2019 Auteur: Rozemarijn Lubbe. De brexit

29 maart 2019 Auteur: Rozemarijn Lubbe. De brexit 29 maart 2019 Auteur: Rozemarijn Lubbe De brexit Samenvatting Meerderheid wil dat GB lid blijft van EU Samenvatting Meeste mensen willen in EU blijven Veel mensen in Nederland zien het liefst dat de brexit

Nadere informatie

Antwoorden Maatschappijleer Hoofdstuk 2

Antwoorden Maatschappijleer Hoofdstuk 2 Antwoorden Maatschappijleer Hoofdstuk 2 Antwoorden door een scholier 587 woorden 14 januari 2004 3,8 76 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Delphi Maatschappijleer H2 1. a) Bron2 in bron 1 wordt

Nadere informatie

Mocht jij bij deze verkiezingen stemmen? Heb je bij deze verkiezingen ook gestemd? Ja 55,9% Nee 44,1% Totaal. Ja 98,5% Nee 1,4% Zeg ik niet 0,1%

Mocht jij bij deze verkiezingen stemmen? Heb je bij deze verkiezingen ook gestemd? Ja 55,9% Nee 44,1% Totaal. Ja 98,5% Nee 1,4% Zeg ik niet 0,1% Mocht jij bij deze verkiezingen stemmen? Ja 55,9% Nee 44,1% Heb je bij deze verkiezingen ook gestemd? Ja 98,5% Nee 1,4% Zeg ik niet 0,1% Op welke partij heb je gestemd? PvdA 27,1% D66 17,9% VVD 16,4% SP

Nadere informatie

MODULE III BESLISSINGEN NEMEN IN EUROPA? BEST LASTIG!!!

MODULE III BESLISSINGEN NEMEN IN EUROPA? BEST LASTIG!!! MODULE III BESLISSINGEN NEMEN IN EUROPA? BEST LASTIG!!! De Europese Unie bestaat uit 27 lidstaten. Deze lidstaten hebben allemaal op dezelfde gebieden een aantal taken en macht overgedragen aan de Europese

Nadere informatie

MODULE V. Ben jij nou Europees?

MODULE V. Ben jij nou Europees? MODULE V Ben jij nou Europees? V.I Wat is Europees? Wat vind jij typisch Europees? En wie vind jij typisch Europees? Dat zijn moeilijke vragen, waarop de meeste mensen niet gelijk een antwoord hebben.

Nadere informatie

Samenvatting Maatschappijleer Politieke besluitvorming Hoofdstuk 1 t/m 3

Samenvatting Maatschappijleer Politieke besluitvorming Hoofdstuk 1 t/m 3 Samenvatting Maatschappijleer Politieke besluitvorming Hoofdstuk 1 t/m 3 Samenvatting door een scholier 1155 woorden 5 februari 2006 6,4 37 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Thema's maatschappijleer

Nadere informatie

5,9. Samenvatting door een scholier 1292 woorden 15 februari keer beoordeeld. Maatschappijleer

5,9. Samenvatting door een scholier 1292 woorden 15 februari keer beoordeeld. Maatschappijleer Samenvatting door een scholier 1292 woorden 15 februari 2005 5,9 76 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Samenvatting Hoofdstuk 2 Politieke Besluitvorming Democratie bestaat uit 2 basisprincipes: Vrijheid

Nadere informatie

5.9. Boekverslag door E woorden 23 oktober keer beoordeeld. Maatschappijleer Thema's maatschappijleer

5.9. Boekverslag door E woorden 23 oktober keer beoordeeld. Maatschappijleer Thema's maatschappijleer Boekverslag door E. 2025 woorden 23 oktober 2014 5.9 8 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Thema's maatschappijleer Paragraaf 1: wat leer je bij maatschappijleer? Iets is een maatschappelijk probleem

Nadere informatie

20 juni Onderzoek: Brexit, Nexit en Europa

20 juni Onderzoek: Brexit, Nexit en Europa 20 juni 2016 Onderzoek: Brexit, Nexit en Europa Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek.

Nadere informatie

Referendum. Het voorleggen van een vraag met betrekking tot wetgeving aan de kiesgerechtigden in een land of gebied. Gert Beijer 09/11/2016

Referendum. Het voorleggen van een vraag met betrekking tot wetgeving aan de kiesgerechtigden in een land of gebied. Gert Beijer 09/11/2016 Referendum Het voorleggen van een vraag met betrekking tot wetgeving aan de kiesgerechtigden in een land of gebied. Gert Beijer 09/11/2016 Bronnen: Van der Steur, De keuze om te kiezen Montesquieu reeks

Nadere informatie

omslag FORUM #10/

omslag FORUM #10/ omslag 12 De slag om de verkiezingsborden hebben de eurosceptici gewonnen. Maar hebben ze ook de harten van ondernemers? Tekst: Karin Bojorge en Paul Scheer Foto en Illustraties: Link Design 13 omslag

Nadere informatie

Docentenvel Opdracht 10 (het paspoortenspel)

Docentenvel Opdracht 10 (het paspoortenspel) Docentenvel Opdracht 10 (het paspoortenspel) Als voorbereiding op de opdracht kunt u onderstaande tekst lezen. Wat heb jij aan Europa Europa een ver van je bed show? Nee hoor. Je eten, je kleding, de prijs

Nadere informatie

Samenvatting Maatschappijleer Maatschappijleer voor jou Hoofdstuk 3 Politiek

Samenvatting Maatschappijleer Maatschappijleer voor jou Hoofdstuk 3 Politiek Samenvatting Maatschappijleer Maatschappijleer voor jou Hoofdstuk 3 Politiek Samenvatting door een scholier 1027 woorden 10 augustus 2010 5,3 17 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer 3. Politiek 3.1. Keuzes

Nadere informatie

Werkvel opdracht 16 (Wat hebben politieke partijen met Europa en het klimaat?)

Werkvel opdracht 16 (Wat hebben politieke partijen met Europa en het klimaat?) Werkvel opdracht 16 (Wat hebben politieke partijen met Europa en het klimaat?) Toelichting op de opdracht In deze opdracht gaan jullie onderzoeken hoe de Nederlandse politieke partijen over de Europese

Nadere informatie

Opgave 2 Tweede Kamerverkiezingen 2006 en kabinetsformatie

Opgave 2 Tweede Kamerverkiezingen 2006 en kabinetsformatie Opgave 2 Tweede Kamerverkiezingen 2006 en kabinetsformatie tekst 5 5 Het tweede kabinet-balkenende (CDA, VVD, D66) trad aan op 27 mei 2003. Op 30 juni 2006 bood minister-president Balkenende het ontslag

Nadere informatie

Nieuw Europees Verdrag

Nieuw Europees Verdrag Nieuw Europees Verdrag De Europese top heeft geleid tot overeenkomst over een Europees Verdrag. Wat vindt men hiervan? Wat is uw reactie op het feit dat er een verdrag is gekomen? Positief 45% 14% 36%

Nadere informatie

Nederland is helemaal geen representatieve democratie

Nederland is helemaal geen representatieve democratie 8 sept 2013 Nederland is helemaal geen representatieve democratie Politici in Nederland zeggen dat Nederland een representatieve democratie is. Dat roept een paar vragen op. Allereerst wat een representatieve

Nadere informatie

BREXIT: NEDERLANDERS ZIEN VOORAL NADELEN VOOR NEDERLAND

BREXIT: NEDERLANDERS ZIEN VOORAL NADELEN VOOR NEDERLAND Rapport BREXIT: NEDERLANDERS ZIEN VOORAL NADELEN VOOR NEDERLAND Peiling I&O Research 23 januari 2019 www.ioresearch.nl Brexit lijkt EU-gevoel in Nederland te versterken Nederlanders zien vooral nadelen

Nadere informatie

Verklarende woordenlijst

Verklarende woordenlijst Bijlage 4 Verklarende woordenlijst Ambtenaar persoon die een baan heeft bij de overheid Amendement de Tweede Kamer wil iets aan een voorstel voor een wet veranderen B en W de burgemeester en de wethouders

Nadere informatie

D66 leidt in aanloop naar Europese verkiezingen dankzij vastberaden eurofielen

D66 leidt in aanloop naar Europese verkiezingen dankzij vastberaden eurofielen D66 leidt in aanloop naar Europese verkiezingen dankzij vastberaden eurofielen Gegroeid optimisme over toekomst Europa vertaalt zich niet in afname euroscepsis 15 mei Een week voor de verkiezingen voor

Nadere informatie

Onderzoek. Diversiteit in de Tweede Kamer 2012

Onderzoek. Diversiteit in de Tweede Kamer 2012 Onderzoek Diversiteit in de Tweede Kamer 2012 Nederland heeft een stelsel met evenredige vertegenwoordiging. Op 12 september 2012 waren er vervroegde verkiezingen voor de Tweede Kamer der Staten-Generaal:

Nadere informatie

Praktische opdracht Maatschappijleer Partij kiezen

Praktische opdracht Maatschappijleer Partij kiezen Praktische opdracht Maatschappijleer Partij ki Praktische-opdracht door een scholier 2029 woorden 27 maart 2005 4,8 6 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer vde Praktische Opdracht van Maatschappijleer.

Nadere informatie

16 januari Onderzoek: Partijen uitsluiten bij formatie?

16 januari Onderzoek: Partijen uitsluiten bij formatie? 16 januari 2017 Onderzoek: Partijen uitsluiten bij formatie? Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online

Nadere informatie

Eindexamen maatschappijleer 2 vmbo gl/tl I

Eindexamen maatschappijleer 2 vmbo gl/tl I POLITIEK EN BELEID tekst 8 VVD en D66 samen voor Europese verkiezingen DEN HAAG - D66 gaat toch in zee met de VVD voor de Europese verkiezingen in juni. De samenwerking blijft beperkt tot een lijstverbinding.

Nadere informatie

Samenvatting Maatschappijleer Politieke besluitvorming, paragraaf 1 t/m 6

Samenvatting Maatschappijleer Politieke besluitvorming, paragraaf 1 t/m 6 Samenvatting Maatschappijleer Politieke besluitvorming, paragraaf 1 t/m 6 Samenvatting door een scholier 1199 woorden 12 januari 2005 7,9 31 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Maatschappijleer Hoofdstuk

Nadere informatie

Introductie. 1. Uw persoonlijke situatie. Voorbeeldvragenlijst COB-kwartaalenquête 2011

Introductie. 1. Uw persoonlijke situatie. Voorbeeldvragenlijst COB-kwartaalenquête 2011 Introductie Dit onderzoek vindt plaats in opdracht van het Sociaal en Cultureel Planbureau. Met de resultaten wil het bureau het kabinet en de politiek in het algemeen informeren over zorgen en wensen

Nadere informatie

Samenvatting Maatschappijleer Politieke besluitvorming H9 en H10

Samenvatting Maatschappijleer Politieke besluitvorming H9 en H10 Samenvatting Maatschappijleer Politieke besluitvorming H9 en H10 Samenvatting door een scholier 1077 woorden 21 mei 2003 7,4 25 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Hoofdstuk 9 Knelpunten in het besluitvormingsproces

Nadere informatie

Ik ben de Hamer. Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. HET BESTUUR VAN DE EUROPESE UNIE GROEP 7 8

Ik ben de Hamer. Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. HET BESTUUR VAN DE EUROPESE UNIE GROEP 7 8 Ik ben de Hamer Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. Aangeboden door Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. www.eu.nl -> onderwijs Goedendag! Als

Nadere informatie

Praktische opdracht Economie Euro

Praktische opdracht Economie Euro Praktische opdracht Economie Euro Praktische-opdracht door een scholier 1619 woorden 17 februari 2003 6,7 12 keer beoordeeld Vak Economie 1 Onderzoeksvraag. Mijn onderzoeksvraag is: Wat zijn de voor- en

Nadere informatie

Inleiding regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst

Inleiding regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst Inleiding regeerakkoord 2017-2021 Vertrouwen in de toekomst Inleiding Mensen in Nederland hebben veel vrijheid. Nederlanders vormen een sterke groep. Iedereen kan proberen om verder te komen in zijn leven.

Nadere informatie

Samenvatting Resolutie. Democratie van Nu. D66 krijgt het voor elkaar

Samenvatting Resolutie. Democratie van Nu. D66 krijgt het voor elkaar Samenvatting Resolutie Democratie van Nu D66 krijgt het voor elkaar 20190115162135_1090.adpro.indd 1 1/15/2019 4:21:51 PM Samenvatting Democratie van Nu 3 De oprichters van D66 maakten zich zorgen. Ze

Nadere informatie

Praktische opdracht Maatschappijleer Euthanasie

Praktische opdracht Maatschappijleer Euthanasie Praktische opdracht Maatschappijleer Euthanasie Praktische-opdracht door K. 1845 woorden 5 januari 2015 8,2 10 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Thema's maatschappijleer Inleiding: Ik zag een

Nadere informatie

Tweede Kamerverkiezingen. groep 7 en 8

Tweede Kamerverkiezingen. groep 7 en 8 Tweede Kamerverkiezingen groep 7 en 8 inhoud blz. 1. Inleiding 3 2. Democratie 4 3. Politieke partijen 5 4. De Tweede Kamer 6 5. Kiezen 7 6. De uitslag 8 7. De meerderheid 9 8. Het kabinet 10 9. De oppositie

Nadere informatie

Resultaten 3e peiling Provinciale Statenverkiezingen februari 2011

Resultaten 3e peiling Provinciale Statenverkiezingen februari 2011 Resultaten 3e Provinciale Statenverkiezingen 2011 28 februari 2011 Opdrachtgever: RTV Oost maart 2011 Derde Provinciale Statenverkiezingen 2011 28 februari 2011 Bent u ervan op de hoogte dat er begin maart

Nadere informatie

Praktische opdracht Economie Wat voor invloeden heeft de Europese gemeenschap gemaakt op EU.

Praktische opdracht Economie Wat voor invloeden heeft de Europese gemeenschap gemaakt op EU. Praktische opdracht Economie Wat voor invloeden heeft de Europese gemeenschap gemaakt op EU. Praktische-opdracht door een scholier 1949 woorden 8 maart 2003 5,3 19 keer beoordeeld Vak Economie Inleiding

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 34 449 Voorstel van wet de leden Wilders en Bosma tot intrekking van de goedkeuringswet inzake de Associatieovereenkomst tussen de Europese Unie

Nadere informatie

Een democratie is een staatsvorm waarbij de bevolking direct of indirect invloed uitoefent op de politieke besluitvorming.

Een democratie is een staatsvorm waarbij de bevolking direct of indirect invloed uitoefent op de politieke besluitvorming. Samenvatting door L. 1165 woorden 13 januari 2013 4,8 12 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Maatschappijleer Hoofdstuk 3: Parlementaire democratie Paragraaf 1 t/m 4 1; Wat is politiek? Deelvraag: Wat

Nadere informatie

omslag FORUM #01/

omslag FORUM #01/ Kabinet-Rutte-Verhagen 10 populair bij ondernemers Rutte heeft in oktober een sterke ploeg op het bordes gezet, vinden ondernemers. Ministers én beleid krijgen een dikke voldoende in de Nieuwjaarsenquête

Nadere informatie

Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 3

Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 3 Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 3 Samenvatting door A. 2210 woorden 6 mei 2017 5,5 1 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 3 1. Wat is politiek? Politiek:

Nadere informatie

Parlementsspel: *verkiezingsspecial*

Parlementsspel: *verkiezingsspecial* Parlementsspel: *verkiezingsspecial* Korte beschrijving Een spelletje dat lijkt op ren je rot. De leerlingen krijgen vragen met elk drie antwoordmogelijkheden. Voor elke antwoordmogelijkheid is er een

Nadere informatie

De activiteit in het Brussels Parlement voorbereiden of verwerken in de klas? Niet verplicht, wel leuk!

De activiteit in het Brussels Parlement voorbereiden of verwerken in de klas? Niet verplicht, wel leuk! De activiteit in het Brussels Parlement voorbereiden of verwerken in de klas? Niet verplicht, wel leuk! Je vindt in dit document authentiek materiaal van het parlement waarmee je zelf aan de slag kan.

Nadere informatie

HIER. Interview EERSTE KAMERLEDEN Esther-Mirjam Sent & Ben Knapen. Dit doet de Eerste Kamer GEBEURT HET! INVLOED VAN DE EERSTE KAMER EERSTE KAMER

HIER. Interview EERSTE KAMERLEDEN Esther-Mirjam Sent & Ben Knapen. Dit doet de Eerste Kamer GEBEURT HET! INVLOED VAN DE EERSTE KAMER EERSTE KAMER STEM 2019 VOOR (V)MBO MAGAZINE OVER DE EERSTE KAMER HOE WORDT DE EERSTE KAMER GEKOZEN? Interview EERSTE KAMERLEDEN Esther-Mirjam Sent & Ben Knapen Dit doet de Eerste Kamer HIER GEBEURT HET! INVLOED VAN

Nadere informatie

Wie bestuurt de Europese Unie?

Wie bestuurt de Europese Unie? Wie bestuurt de Europese Unie? De Europese Unie (EU) is een organisatie waarin 28 landen in Europa samenwerken. Eén ervan is Nederland. Een aantal landen werkt al meer dan vijftig jaar samen. Andere landen

Nadere informatie

Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 2 Politieke Besluitvorming

Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 2 Politieke Besluitvorming Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 2 Politieke Besluitvorming Samenvatting door een scholier 1381 woorden 10 december 2006 6,3 3 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Maatschappijleer Periode 2 Hoofdstuk

Nadere informatie

De Stemming van 18 december 2016

De Stemming van 18 december 2016 De Stemming van 18 december 2016 Hoewel er wel belangwekkende gebeurtenissen waren op het politieke vlak, zoals de aanvullende verklaring inzake het verdrag met Oekraine en de positieve prognose van het

Nadere informatie

29 november Onderzoek: Kloof tussen burger en politiek?

29 november Onderzoek: Kloof tussen burger en politiek? 29 november 2016 Onderzoek: Kloof tussen burger en politiek? Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online

Nadere informatie

Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is.

Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. Goedendag! Als ik even de aandacht mag, ja! Dank u. Dan geef ik nu het woord aan mezelf. Als ik mij eerst eens even mag introduceren.

Nadere informatie

Hoofdstuk 7 Samenwerking in Europa

Hoofdstuk 7 Samenwerking in Europa Hoofdstuk 7 Samenwerking in Europa Vroeger voerden Europese landen vaak oorlog met elkaar. De laatste keer was dat met de Tweede Wereldoorlog (1940-1945). Er zijn in die oorlog veel mensen gedood en er

Nadere informatie

Eindexamen maatschappijleer 2 vmbo gl/tl 2003 - I

Eindexamen maatschappijleer 2 vmbo gl/tl 2003 - I Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. POLITIEK 1p 1 Welk orgaan behoort niet tot de overheid? A de Provinciale Staten B de vakcentrale FNV C het college van burgemeester

Nadere informatie

Wie bestuurt de Europese Unie?

Wie bestuurt de Europese Unie? Wie bestuurt de Europese Unie? 2 De Europese Unie (EU) is een organisatie waarin 28 landen in Europa samenwerken. Eén ervan is Nederland. Een aantal landen werkt al meer dan vijftig jaar samen. Andere

Nadere informatie

9 december 2014. Onderzoek: Erkenning Palestijnse staat

9 december 2014. Onderzoek: Erkenning Palestijnse staat 9 december 2014 Onderzoek: Erkenning Palestijnse staat Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 40.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online

Nadere informatie

Nieuw Haags Peil van 1 augustus 2005

Nieuw Haags Peil van 1 augustus 2005 Nieuw Haags Peil van 1 augustus 2005 De vakantieperiode met weinig nieuws uit Den Haag, is traditioneel een periode met weinig verschuivingen. De enige ontwikkeling, die we zien, is het wat wegzakken van

Nadere informatie

17 oktober Onderzoek: Zeven jaar premier Rutte

17 oktober Onderzoek: Zeven jaar premier Rutte 17 oktober 2017 Onderzoek: Zeven jaar premier Rutte Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek.

Nadere informatie

Eindexamen maatschappijleer 2 vmbo gl/tl II

Eindexamen maatschappijleer 2 vmbo gl/tl II BEOORDELINGSMODEL Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt 1 punt toegekend. MASSAMEDIA 1 maximumscore 2 Juiste antwoorden zijn (twee van de volgende redenen): De opera s (programma s) zijn

Nadere informatie

2016 / Maurice de Hond

2016  / Maurice de Hond De NOS heeft aangekondigd zich ten aanzien van de weergave van de peilingen vooral te beperken tot de Peilingwijzer. O.a. met als argument dat pas na het bekend worden van 3 a 4 verschillende peilingen

Nadere informatie

Stemmen Europese verkiezingen 2014

Stemmen Europese verkiezingen 2014 Stemmen Europese verkiezingen 2014 2 Voorwoord Dit boek gaat over de verkiezingen voor het Europees Parlement van 22 mei 2014. Het boek is gemaakt door de medewerkers van het Educatief Centrum voor Cliënten,

Nadere informatie

Nieuw Haags Peil van 26 februari 2006

Nieuw Haags Peil van 26 februari 2006 Nieuw Haags Peil van 26 februari 2006 Na een korte stijging van de Groep Wilders naar 8 zetels is de score nu weer 6 zetels. Bij de overige partijen zijn er slechts kleine verschuivingen. De drie linkse

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Staatsinrichting H3+4

Samenvatting Geschiedenis Staatsinrichting H3+4 Samenvatting Geschiedenis Staatsinrichting H3+ Samenvatting door een scholier 1611 woorden 26 november 2001 5,5 29 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Geschiedenis stof voor eerste rep (maatschappijleerboek

Nadere informatie

Leerlingen Grotius College in debat met politici over EU

Leerlingen Grotius College in debat met politici over EU PERSBERICHT Leerlingen Grotius College in debat met politici over EU Uitslag scholierenverkiezingen Europees Parlement 2019 Op woensdag 22 mei maakte ProDemos bekend wat volgens de 6.086 geldig uitgebrachte

Nadere informatie

De ledenpolls van de ChristenUnie. Sjirk Kuijper hoofd voorlichting / woordvoerder Kamerleden Tweede Kamerfractie ChristenUnie

De ledenpolls van de ChristenUnie. Sjirk Kuijper hoofd voorlichting / woordvoerder Kamerleden Tweede Kamerfractie ChristenUnie De ledenpolls van de ChristenUnie Sjirk Kuijper hoofd voorlichting / woordvoerder Kamerleden Tweede Kamerfractie ChristenUnie Dagblad Trouw, oktober 1992 Dagblad Trouw, oktober 1992 CDA: Leden kunnen zelfs

Nadere informatie

Moeilijke besluiten voor de Europese Raad

Moeilijke besluiten voor de Europese Raad Moeilijke besluiten voor de Europese Raad Korte omschrijving: Leerlingen gaan aan de slag met actuele Europese dilemma s. Er zijn vijf dilemma s. U kunt zelf kiezen welke dilemma s u aan de orde stelt.

Nadere informatie

Onderzoek: Europese verkiezingen

Onderzoek: Europese verkiezingen Onderzoek: Europese verkiezingen Publicatiedatum: 5-5- 2014 Over dit onderzoek Het 1V Jongerenpanel, onderdeel van EenVandaag, bestaat uit 7000 jongeren van 12 t/m 24 jaar. Aan dit online onderzoek, gehouden

Nadere informatie

Verkiezingsuitslagen. Drechtsteden

Verkiezingsuitslagen. Drechtsteden Verkiezingsuitslagen Provinciale Staten, 2 maart Inhoud: 1. Opkomst 2. Winnaars en verliezers 3. Zetelverdeling Provinciale Staten 4. Verschil tussen gemeenten Bijlage 1 De VVD heeft bij deze verkiezingen

Nadere informatie

Onderzoek stemgedrag jongeren Door NCRV Rondom 10 en Netwerk 28 mei 2010

Onderzoek stemgedrag jongeren Door NCRV Rondom 10 en Netwerk 28 mei 2010 Onderzoek stemgedrag jongeren Door NCRV Rondom 10 en Netwerk 28 mei 2010 Ben je van plan om op 9 juni te gaan stemmen? Ja 698 83,1 Nee 39 4,6 Ik weet het nog niet 103 12,3 Stemgedrag PVV/ Wilders PvdA

Nadere informatie

TRANSATLANTIC TRENDS 2004 NETHERLANDS

TRANSATLANTIC TRENDS 2004 NETHERLANDS TRANSATLANTIC TRENDS 2004 NETHERLANDS Q1. Denkt u dat het voor de toekomst van Nederland het beste is als wij actief deelnemen in de wereldpolitiek of moeten wij ons niet in de wereldpolitiek mengen? 1

Nadere informatie

Praktische opdracht Maatschappijleer Politiek en economie

Praktische opdracht Maatschappijleer Politiek en economie Praktische opdracht Maatschappijleer Politiek en economie Praktische-opdracht door een scholier 1815 woorden 10 november 2002 4,9 15 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Plan van Aanpak: Hoofdvraag: Hangt

Nadere informatie

Handboek Politiek 2. Derde Kamer der Staten-Generaal

Handboek Politiek 2. Derde Kamer der Staten-Generaal Handboek Politiek 2 Derde Kamer der Staten-Generaal Plak hier je pasfoto Derde Kamerlid Dit Handboek Politiek is van: Naam Klas Leeftijd Fractie Fotografie & cartoons: - Hans Kouwenhoven - RVD: p. 17 -

Nadere informatie

1 Welke partij heeft uw voorkeur c.q. op welke partij heeft u gestemd bij de Tweede Kamerverkiezing?

1 Welke partij heeft uw voorkeur c.q. op welke partij heeft u gestemd bij de Tweede Kamerverkiezing? CDA ChristenUnie D66 GroenLinks Partij voor de Dieren PvdA PVV SGP SP VVD 50PLUS Niet gestemd Anders Weet niet CDA ChristenUnie D66 GroenLinks Partij voor de Dieren PvdA PVV SGP SP VVD 50PLUS Niet gestemd

Nadere informatie

Hoe is de EU tot stand gekomen?

Hoe is de EU tot stand gekomen? Verslag door? 2035 woorden 4 februari 2018 10 2 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Hoe is de EU tot stand gekomen? de geschiedenis de EU is tegenwoordig niet meer weg te denken van politieke tot economische

Nadere informatie

Wie bestuurt de Europese Unie?

Wie bestuurt de Europese Unie? Wie bestuurt de Europese Unie? De Europese Unie (EU) is een organisatie waarin 28 landen in Europa samenwerken. Eén ervan is Nederland. Een aantal landen werkt al meer dan vijftig jaar samen. Andere landen

Nadere informatie

Bijlage I - Conceptbrief aan de Europese Commissie

Bijlage I - Conceptbrief aan de Europese Commissie Bijlage I - Conceptbrief aan de Europese Commissie CONCEPT Aan de Voorzitter van de Europese Commissie B-1049 Brussel België Onderwerp: Gemotiveerd advies (subsidiariteit) over het EU-voorstel voor een

Nadere informatie

In de bijlage treft u de bijdragen van de fracties aan waarin zij hun standpunten inzake o.a. de subsidiariteit meer in detail uiteenzetten.

In de bijlage treft u de bijdragen van de fracties aan waarin zij hun standpunten inzake o.a. de subsidiariteit meer in detail uiteenzetten. CONCEPT Aan de heer Jean-Claude Juncker Voorzitter van de Europese Commissie Rue de la Loi 200 B-1049 Bruxelles België Onderwerp: Gemotiveerd advies inzake de subsidiariteit over het EU-voorstel voor een

Nadere informatie

Kijktip: Waar gáát dit over?

Kijktip: Waar gáát dit over? Kijktip: Waar gáát dit over? Korte omschrijving werkvorm Leerlingen beantwoorden een aantal kijkvragen over een filmpje van NOS op 3 dat u in de klas afspeelt. Zo krijgen ze zicht op de vraag waar het

Nadere informatie

24 augustus 2015. Onderzoek: Veiligheidsgevoel na Thalys

24 augustus 2015. Onderzoek: Veiligheidsgevoel na Thalys 24 augustus 2015 Onderzoek: Veiligheidsgevoel na Thalys Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 45.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online

Nadere informatie

Herziene versie 2012 MET WERKBLAD EN PUZZEL. groepen 6-8

Herziene versie 2012 MET WERKBLAD EN PUZZEL. groepen 6-8 Herziene versie 2012 M WRKBLAD N PUZZL groepen 6-8 inhoud blz. 1. Inleiding 3 2. Democratie 4 3. Politieke partijen 5 4. De weede Kamer 6 5. Kiezen 7 6. De uitslag 8 7. De meerderheid 9 8. Het kabinet

Nadere informatie

Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 3

Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 3 Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 3 Samenvatting door een scholier 1365 woorden 30 mei 2012 0 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Delphi 1 Democratie Democratie is historisch gezien een

Nadere informatie

1. (DIA 2) Wie weet welke politieke partijen meedoen?

1. (DIA 2) Wie weet welke politieke partijen meedoen? HOE KIES JE OP WIE JE STEMT? (DIA 1) De deelnemers ontdekken waarom de Europese Parlementsverkiezingen voor hen belangrijk zijn. Aan de hand van actuele thema s die spelen in de EU geven deelnemers hun

Nadere informatie

Beginselen van de politieke partijen die in 2006 in de Tweede Kamer vertegenwoordigd waren

Beginselen van de politieke partijen die in 2006 in de Tweede Kamer vertegenwoordigd waren Beginselen van de politieke partijen die in 2006 in de Tweede Kamer vertegenwoordigd waren Partij van de Arbeid (PvdA) Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD) Christen-democratisch Appèl (CDA) Democraten

Nadere informatie

Ledenpanel Januari 2016

Ledenpanel Januari 2016 Ledenpanel Januari 2016 Status: Afgesloten Begindatum: 27-01-2016 Einddatum: 02-02-2016 Live: 7 dagen Vragen: 20 Talen: nl Panelgrootte: 3.266 Bounced: 5 (0,2%) Geweigerd: 27 (0,8%) Gedeeltelijk geantwoord:

Nadere informatie

Samenvatting Maatschappijleer Politiek - Democratie en rechtstaat

Samenvatting Maatschappijleer Politiek - Democratie en rechtstaat Samenvatting Maatschappijleer Politiek - Democratie en rechtstaat Samenvatting door een scholier 1047 woorden 16 maart 2008 5,7 7 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Democratie en rechtstaat Hoofdstuk

Nadere informatie

GESCHIEDENIS SO3 TV

GESCHIEDENIS SO3 TV GESCHIEDENIS SO3 TV 2 2014-2015 Dit schoolexamen bestaat uit 42 vragen. Bij meerkeuze vragen antwoorden met hoofdletter schrijven. Geef niet meer antwoorden dan er worden gevraagd. Als er bijvoorbeeld

Nadere informatie

Rapportage. Amsterdam, Standaard rapportage. Gesloten vragen. DirectResearch Herengracht CA Amsterdam

Rapportage. Amsterdam, Standaard rapportage. Gesloten vragen. DirectResearch Herengracht CA Amsterdam DirectResearch Herengracht 454 1017 CA Amsterdam 020 770 75 79 info@directresearch.nl www.directresearch.nl Rapportage Amsterdam, 17-06-2016 Oekraïne Oekraïne referendum referendum (meting 2) Standaard

Nadere informatie

24 mei Onderzoek: Formatie: D66 wil niet met CU

24 mei Onderzoek: Formatie: D66 wil niet met CU 24 mei 2017 Onderzoek: Formatie: D66 wil niet met CU Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek.

Nadere informatie

Het mysterie: Moord op Lumumba

Het mysterie: Moord op Lumumba Het mysterie: Moord op Lumumba Lumumba was de eerste premier van onafhankelijk Congo in 1960. Twee weken na zijn aantreden werden Lumumba en zijn regering afgezet tijdens een staatsgreep en werd Lumumba

Nadere informatie

Rapportage Bekendheid en opinie van Nederlanders over CETA

Rapportage Bekendheid en opinie van Nederlanders over CETA Rapportage Bekendheid en opinie van Nederlanders over CETA Project: 16055057 Datum: 13 september 2016 Achtergrond en hoofdvraag De ambitie van foodwatch is dat bedrijven hun klanten open en eerlijk voorlichten

Nadere informatie

Verkiezingsuitslagen Drechtsteden

Verkiezingsuitslagen Drechtsteden Verkiezingsuitslagen PROVINCIALE STATEN 18 MAART Inhoud Hoe hebben inwoners van de regio bij de verkiezingen voor de Provinciale Staten gestemd? Wat zou in de regio de grootste partij zijn en wie is de

Nadere informatie

21 maart 2019 Auteur: Lisette van Vliet. Dag na Provinciale Statenverkiezingen

21 maart 2019 Auteur: Lisette van Vliet. Dag na Provinciale Statenverkiezingen 21 maart 2019 Auteur: Lisette van Vliet Dag na Provinciale Statenverkiezingen Samenvatting FVD-kiezer doet voorzichtige handreiking aan kabinet Veel kiezers die gisteren Forum voor Democratie hebben gestemd,

Nadere informatie

Nieuw Haags Peil van 17 oktober 2005

Nieuw Haags Peil van 17 oktober 2005 Nieuw Haags Peil van 17 oktober 2005 Ook deze week kennen we amper verschuivingen. Het is opmerkelijk hoe lang inmiddels de het patroon zo constant blijft. Is dit een stilte voor de storm? Of is er sprake

Nadere informatie