Onderzoek. Diversiteit in de Tweede Kamer 2012

Transcriptie

1 Onderzoek Diversiteit in de Tweede Kamer 2012 Nederland heeft een stelsel met evenredige vertegenwoordiging. Op 12 september 2012 waren er vervroegde verkiezingen voor de Tweede Kamer der Staten-Generaal: kiezers hebben hun stem uitgebracht. Dat is 74,6% van de stemgerechtigden personen hebben blanco gestemd, stemmen waren ongeldig. Wie hebben we gekozen als volksvertegenwoordigers? Hoe ziet de Tweede Kamer er na de verkiezingen uit? ProDemos Huis voor democratie en rechtsstaat heeft onderzoek gedaan naar de mate van diversiteit in de nieuwe Tweede Kamer. Gekeken is naar het aantal vrouwen in het parlement, het aantal mensen met een niet-westerse achtergrond en de leeftijd van de parlementariërs. Waar mogelijk hebben we de resultaten vergeleken met die van eerdere Kamerverkiezingen en met de samenstelling van parlementen in andere Europese landen. CONCLUSIES Minder vrouwen in de Tweede Kamer dan in PvdA-Kamerleden zowel in 2010 als in 2012 precies 50% vrouwen. Minder allochtone parlementariërs in Niet-westerse allochtonen zijn niet meer evenredig vertegenwoordigd in de Tweede Kamer. De gemiddelde leeftijd is 43 jaar. In vergelijking met enkele andere Europese landen is de Tweede Kamer een jonge kamer. 99 leden waren al Kamerlid voor de verkiezingen. 1. Vrouwen in de Tweede Kamer Bij de verkiezingen in september 2012 zijn in totaal 58 vrouwen in het parlement gekozen; dat is in vergelijking met 2010 een lichte daling. In tabel 1 staan de percentages vrouwen van de laatste vier verkiezingen voor de Tweede Kamer. Gezien het feit dat de samenleving voor 50% uit vrouwen bestaat en dat in het parlement 38% vrouw is, kunnen we concluderen dat vrouwen in de Tweede Kamer ondervertegenwoordigd zijn. De verschillen met andere landen in Europa zijn niet groot. In België en Spanje is het percentage vrouwen in het parlement hoger: 41% en 43%. Maar in de parlementen van Groot-Brittannië, Frankrijk en Duitsland is het aandeel vrouwen kleiner dan in de Nederlandse Tweede Kamer, respectievelijk 22%, 27% en 33%. Tabel 1: in de Tweede Kamer Jaar , , , ,7 1

2 De verdeling naar politieke partijen ziet als volgt uit: Tabel 2: Vrouwen in de Tweede Kamer per politieke partij Partij Zetels Vrouwen VVD ,1 PvdA PVV CDA ,8 SP ,3 D ,7 GL CU SGP PvdD plus Totaal ,7 Van de zes grootste politieke partijen is bij de PvdA de man-vrouwverdeling het meest in evenwicht, met precies 50% vrouwen en 50% mannen in het parlement. Van deze zes partijen is de PVV de partij met het kleinste aantal vrouwen, slechts 20 % van de PVV-Kamerleden is vrouw. Als we de percentages van de zes grootste partijen vergelijken met de vorige verkiezingen in 2010, dan zien we dat de PvdA ook in % vrouwen had in de Kamer. CDA en D66 vertonen een daling van het percentage vrouwelijke parlementariërs. Tabel 3: Partij VVD 41,9 39,1 PvdA PVV 16,6 20 CDA 42,8 30,8 SP 33,3 33,3 D ,7 GL CU SGP 0 0 PvdD plus 0 2

3 2. Diversiteit in etniciteit 1 Het aantal leden van de Tweede Kamer met een niet-westerse achtergrond 2 is in 2012 gedaald. In 2010 was het aandeel allochtone parlementariërs een spiegel van de Nederlandse bevolking met ruim 11%. Toen waren niet-westerse allochtonen evenredig vertegenwoordigd in de Tweede Kamer. In 2012 is het aandeel gedaald naar 7,3%. Tabel 4: Allochtonen in Tweede Kamer Jaar Aantal allochtonen Percentage , ,3 De verdeling per politieke partij staat in tabel 5. Opvallend is dat van de zes grootse politieke partijen de PvdA niet alleen bij de man-vrouwverdeling, maar ook aangaande etniciteit het meest divers is: 15,8% van de PvdA-Kamerleden heeft een niet-westerse achtergrond. Tabel 5: Allochtonen per politieke partij Partij Zetels Aantal allochtonen Percentage VVD ,4 PvdA ,8 PVV CDA SP ,3 D ,3 GL CU SGP PvdD plus Totaal ,3% In tabel 6 staat de verdeling naar het land van herkomst: 1 We hebben geen wetenschappelijke methode toegepast (bv. enquête) om deze informatie te verzamelen. We volgen de kandidaten tijdens de campagne en de informatie over de achtergrond van de kandidaten die openbaar is. 2 We volgen de definitie van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), volgens welke een persoon allochtoon is als ten minste één ouder in het buitenland is geboren. We beperken ons tot de niet-westerse allochtonen. Volgens de definitie van het CBS zijn dat Turkije en alle landen in Afrika, Latijns-Amerika en Azië (met uitzondering van Indonesië en Japan). 3

4 Tabel 6: land van herkomst Land Aantal Turkije 3 Marokko 6 Suriname 1 Afghanistan 1 3. Diversiteit in leeftijd De gemiddelde leeftijd in de Tweede Kamer is 43,8 jaar. Vrijwel alle partijen zitten rond dat gemiddelde, met uitzondering van de Partij voor de Dieren (iets lager) en 50Plus (veel hoger). Het jongste Kamerlid is 24 jaar en lid van de SP. In vergelijking met andere Europese landen kunnen we concluderen dat Nederland een jonge Tweede Kamer heeft. De gemiddelde leeftijd in het parlement in België en Groot-Brittannië is 50 jaar, in Spanje 53, in Italië 54 en in Frankrijk 56 jaar. Tabel 7: Gemiddelde leeftijd Partij Zetels Gemiddelde leeftijd 2012 VVD 41 43,2 PvdA PVV 15 45,6 CDA 13 40,9 SP 15 43,7 D ,3 GL 4 46,7 CU 5 43 SGP 3 47 PvdD Plus 2 59 Maar wat zegt de gemiddelde leeftijd precies? Het is interessant om ook te kijken naar de verdeling in leeftijdscategorieën. Hoeveel mensen zitten in de Kamer die jonger zijn dan 30 jaar? Of hoeveel ouder dan 60 jaar? Tabel 8: Leeftijdscategorieën Leeftijdscategorieën Aantal Kamerleden Ouder dan

5 Zoals te verwachten was van een Kamer met een gemiddelde leeftijd van 43 jaar, is de groep Kamerleden tussen 41 en 50 jaar de grootste. Opvallend is dat de groep Kamerleden tussen 31 en 40 jaar duidelijk groter is dan de groep ouder dan 50. Dit versterkt de conclusie dat de Tweede Kamer in Nederland een relatief jonge kamer is. Ten slotte: 99 Kamerleden zaten al voor de verkiezingen in de Tweede Kamer, dus 51 personen zijn nieuwe Kamerleden. Bronnen: