omslag FORUM #10/

Transcriptie

1 omslag 12

2 De slag om de verkiezingsborden hebben de eurosceptici gewonnen. Maar hebben ze ook de harten van ondernemers? Tekst: Karin Bojorge en Paul Scheer Foto en Illustraties: Link Design 13

3 omslag Op welke partij gaat u stemmen? / Zij willen juist meer en vooral een beter Europa. Dat blijkt uit een Forum-enquête onder ondernemers. Meer integratie en Turkije lid. Net als bij de Europese verkiezingen in en liet Forum onderzoeken hoe ondernemers tegenover deze verkiezingen staan en wat zij van het Europees Parlement weten. Het bureau Christal Teleservice onderwierp eind april en begin mei 201 directeuren van Nederlandse bedrijven, lid van de regionale verenigingen van vno-ncw, aan een telefonische vragenlijst. De vragen gingen onder meer over opkomst, stemgedrag, kennis van het parlement en de Nederlandse lijsttrekkers, en de beoordeling van de Europese politiek. Ook werd een aantal stellingen over verdere integratie van de Europese Unie aan de respondenten voorgelegd. Ondernemers hebben de nodige kritiek op Europa. Het Europees Parlement en de Europese Commissie zijn in hun ogen een stuk minder integer, inzichtelijk en efficiënt dan het eigen kabinet en de Tweede Kamer. Toch betekent dat niet dat ondernemers massaal afhaken als op 4 juni de stembussen opengaan. Sterker: hun opkomst ligt stukken hoger dan die van de Nederlandse bevolking in zijn geheel. Volgens de Forum-enquête onder 201 directeuren is driekwart van hen van plan te gaan stemmen. In heeft 68 procent van hen gestemd. Bij die aantallen verbleekt het opkomstpercentage van alle Nederlanders in : nog geen 40 procent. Ondernemers zijn dus meer betrokken bij de Europese Unie, al is het alleen maar vanwege hun zakelijke belangen. Maar tegelijkertijd blijkt uit het onderzoek dat de feitenkennis over bijvoorbeeld het aantal (Nederlandse) europarlementariërs beperkt is. Vragen in die richting leveren al snel gokantwoorden op. Daarom waagt een meerderheid zich niet eens aan een antwoord. Net als in is er maar één ondernemer die weet hoeveel europarlementariërs er zijn (736). Het aantal Nederlandse volksvertegenwoordigers (25) wordt genoemd door elf ondernemers. geen keuze Ook de vraag naar hun stemgedrag op 4 juni is geen makkie. Maar liefst 40 procent van de respondenten heeft zijn keuze nog niet bepaald. Nu was dat in, twee Europese verkiezingen geleden, ook het geval, maar in had slechts 18 procent zijn keus nog niet gemaakt. Wellicht had dat te maken met de actualiteit van dat moment. De Europese Unie was net uitgebreid met tien lidstaten. Europa leefde toen meer. 14

4 Welke lijsttrekkers kent u? dirk hol Hans van Baalen (vvd): 20 procent Wim van de Camp (cda): 9 procent Thijs Berman (pvda): 3 procent Sophie in t Veld (d66): 2 procent Judith Sargentini (GroenLinks): 1 procent Wat opvalt in het rijtje partijen dat wél wordt genoemd, is de opkomst van d66, dat zich pro-europa profileert en in de enquête de pvda van de derde plaats stoot. De vvd en het cda staan onveranderd op plaats 1 en 2, alhoewel vooral het cda heeft moeten inleveren ten opzichte van. Mogelijk was toen sprake van een Camiel Eurlings-effect, volgens de enquête van de lijsttrekker die het vaakst spontaan werd genoemd door respondenten. Zelfs in de recente enquête wordt hij nog een aantal malen genoemd, terwijl hij toch al weer enkele jaren minister van Verkeer en Waterstaat is. vvd-lijsttrekker Hans Van Baalen lijkt de rol van Eurlings te hebben overgenomen. Ook hij profiteert van de naamsbekendheid die hij als Kamerlid heeft opgebouwd. cda-lijsttrekker Wim van de Camp profiteert daar minder van. afwezig Opmerkelijk is ook de relatieve afwezigheid van de Partij voor de Vrijheid van Geert Wilders in de enquête. Zijn populariteit in opiniepeilingen krijgt geen weerslag bij ondernemers. Slechts 1 procent zegt pvv te gaan stemmen, en de naam van lijsttrekker Barry Madlener wordt pas herkend door ondernemers als die wordt genoemd door enquêteurs. Onder nemers zijn misschien eurosceptisch, anti-europa zijn ze zeker niet. Het bedrijfsleven maakt zich geen illusies: de grote landen hebben het meest in de melk te brokkelen in de Europese Unie. Vooral Duitsland en Frankrijk gooien hoge ogen. Duitsland heeft de voorkeur van ondernemend Nederland. Zelfs in die mate, dat het vertrouwen in Duitsland om Hoeveel zetels telt het Europese Parlement na de verkiezingen? Geen idee zegt 67 procent Goede antwoord is 736 Uit hoeveel leden bestaat de Nederlandse delegatie na de verkiezingen? Geen idee zegt 61 procent Goede antwoord is 25 15

5 omslag dingen voor elkaar te krijgen in Brussel groter is dan het vertrouwen in het eigen land. Maar goed, bondgenoot Duitsland kan het dan ook beter tegen Frankrijk opnemen dan het kleine Nederland. meer europa Een meerderheid van de respondenten is voor verdere integratie van Europa. Met name voor een Europees milieubeleid, in plaats van nationaal beleid. Die uitslag roept vraagtekens op, want zitten ondernemers wel te wachten op milieuregels uit Brussel? Blijkbaar hebben ze die toch liever dan de huidige situatie van Europese én nationale milieuregels. Dan zijn ondernemers ook af van de nationale koppen die op Europese regelgeving wordt gezet. De Europese Unie, inmiddels 27 lidstaten groot, mag best nog wel wat groeien van ondernemers. Kroatië, Macedonië en Turkije zijn welkom, alhoewel het laatste land minder welkom is dan in. Toen stemde 67 procent voor toetreding, nu is dat 59 procent. De voorbereidingen van Turkije op toetreding maken blijkbaar nog geen grote indruk. Mag lid worden Kroatie: 83 procent Macedonië: 72 procent Turkije: 59 procent Zo verder integreren Stellingen voorgelegd aan de voorstanders van verdere integratie. In welke lidstaten meeste vertrouwen? Duitsland Nederland Verenigd Koninkrijk Frankrijk Zweden In welke lidstaten minste vertrouwen? Roemenië. Bulgarije Cyprus Estland Slovenië Welke lidstaten hebben meeste macht? Frankrijk Duitsland Verenigd Koninkrijk Europa moet verder integreren 63 % 64 % 73 % Voeg de legers van de lidstaten samen. Ja! zegt 70 procent Integreer de sociale zekerheid tot één Europees stelsel. Nee! zegt 53 procent Integreer de belasting tot één Europees stelsel. Ja! zegt 62 procent Nationaal milieubeleid moet plaatsmaken voor één Europees milieubeleid. Ja! zegt 91 procent Nationale parlementen moeten meer bevoegdheden afstaan aan Europees Parlement. Ja! zegt 57 procent Nationale regering moeten meer bevoegdheden afstaan aan een Europese regering. Ja! zegt 62 procent Europa moet Amerikaanse bestuursstructuur krijgen. Ja! zegt 43 procent Nee! zegt 49 procent Nationaliteit inleveren en Europees staatsburger worden. Nee! zegt 69 procent 16

6 Positief over Europese Commissie 13% 46% 40% 5% 8% 2% 11% 8% 6% Positief over Europees Parlement Positief over Europees Parlement 23% 28% 12% 2% 2% 6% 3% 3% 3% Positief over Tweede Kamer Positief over Tweede Kamer 68% 71% 64% 39% 41% 48% 25% 26% 31% Positief over kabinet Positief over kabinet 37% 47% 41% 55% 72% 73% 30% 31% 28% 17