Alle methodes om kennis te verwerven (epistemologie) kunnen in het algemeen ondergebracht worden in twee categorieën:

Transcriptie

1 Inleiding 1) De Vedische geschriften VEDA komt van het woord VID wat 'begrijpen' betekent, kennis die onze waarneming van de wereld beïnvloedt = SACRALE (oorspronkelijke) KENNIS ( een specifieke vorm van kennis) VID kan eveneens in verband gebracht worden met VISIE WIJSHEID VIDEO = ik zie 2) Methodes om kennis te verwerven Alle methodes om kennis te verwerven (epistemologie) kunnen in het algemeen ondergebracht worden in twee categorieën: 1. Opgaande (deductieve) weg van kennisverwerving (arova): waarbij getracht wordt de waarheid te achterhalen door middel van eigen inspanning en berekening a. Het rechtstreekse 'bewijs' d.m.v. zintuiglijke waarneming (prayaksa), de opgaande weg van kennisverwerving b. Inductieve kennis (anumana) of 'uit het bijzondere het algemene besluiten', waarbij men mogelijkheden als reëel aanvaardt; speculeren (misschien..., het zou kunnen dat..., als dit dan dat,... de veronderstelling, hypothetisch) Westerse wetenschappers zijn er vaak van overtuigd, en bedreven in het overtuigen van anderen, dat ervaring (pratyaksa of zintuiglijke waarneming) en logica (anumana) sinds heugenis alomvattende methodes van kennisverwerving betekenen voor de mensheid. Literatuur welke gebaseerd is op kennis afkomstig van zintuiglijke waarneming wordt nochthans door Gaudiya Vaisnavas verworpen als medium om ware kennis te verwerven, vermits diezelfde zintuigen gebreken kennen en dus onbetrouwbaar zijn. Zeker in verband met het verwerven van kennis die het zintuiglijk waarneembare overstijgt blijkt dat de informatie die door de zintuigen verschaft wordt compleet nutteloos is. Volgens Srila Jiva Goswami (Tattva sandharba, anuccheda 10), kunnen onvolmaakte kennisverwervende middelen (pratyaksa) nooit volmaakte kennis verschaffen. 1. We kunnen vergissingen begaan als gevolg van onoplettendheid, slordigheid of door verstrooidheid. Vergissen is menselijk. 2. Illusie is de neiging tot verwarring, wat leidt tot het vormen van opvattingen, meningen of ideeën over iets wat men vermoedt of vooronderstelt, doch wat in feite niet bestaat (maya), zoals wanneer men een luchtspiegeling waarneemt. Als voorbeeld zie (Bg 3.27). Een ander voorbeeld? 3. De zintuigen zijn onvolmaakt in de zin dat ze zeer beperkt zijn in hun waarneming. Onze ogen zijn blind buiten de sfeer van 400 tot 700 micron en onze oren zijn doof 1

2 buiten de sfeer van 20 Hz to 20,000 Hz. We kunnen God niet zien, en evenmin de zon in haar ware grootte waarnemen (wel als zonneschijf). 4. Bovendien vertonen we de neiging anderen om de tuin te leiden en te bedriegen. Wie vertelt wat wanneer en waarom? Op dezelfde manier verwerpt Jiva Goswami inductieve kennis (anumana) als onbetrouwbaar, omdat afgeleide redeneringen berusten op zintuiglijke waarneming. De gebreken die van toepassing zijn op pratyaksa gelden dus evenzo voor anumana. 2. Neerdalende (inductieve) vorm van kennisverwerving (avarova): vergelijk met avatara, 'dat wat neerdaalt') Wat Srila Jiva Goswami in gedachten had als enige effectieve manier om absolute kennis (Veda) te verwerven was de geopenbaarde kennis die mondeling overgeleverd wordt (apauruseya sabda), omdat deze niet van wereldse afkomst is, doch van een eeuwig onveranderde kennis-bron (zowel materiëel als spiritueel), die aan ons geopenbaard wordt als een gift van de Allerhoogste Persoon. Sabda-pramana of sabda-brahma (getuigenis door bovenzinnelijke klank; de voorschriften van de Vedas en de Upanisads) betekent in de praktijk dat we kennis verwerven via gezaghebbende bronnen. Wanneer gezaghebbende vertegenwoordigers van God deze kennis opgeschrijven, wordt deze sabda transcendentale literatuur (sastra), de onfeilbare pramana (bron van betrouwbare kennis) die aan ons is overgeleverd via een ononderbroken erfopvolging (guruparampara) die samengesteld is uit zelf-gerealiseerde personen (Bg. 4.2). Als we kennis willen verwerven over God, de schepper van gigantische universa, kunnen we niet anders dan de neerdalende vorm van kennisverwerving te aanvaarden. 3) De Vedische voorschriften o De Vedas zijn de principiële geschriften van de Hindus en de hoogste authoriteit op het vlak van religie en filosofie. Hindus beschouwen ze als eeuwige kennis (vid), en niet door mensen vervaardigd (apauruseya betekent 'door God geopenbaard'). Daarom zijn ze axiomatisch (vanzelfsprekend). o Ze zijn eigenlijk de blauwdruk van de schepping en bestonden dus eerder. Oorspronkelijk was er slechts één enkele Veda die door heer Brahma gesproken werd via zijn vier hoofden tegelijk. Deze Yajur Veda omvatte de vier onderverdelingen der offerrituelen. o tene bramha hriday adi kavaye (SB 1.1.1) - het eerste gecreëerde levend wezen (Brahma) is geboren uit een lotusbloem welke ontsproot uit Garbhodaksayi Visnu's navel, waarna de Heer binnendrong in Brahma's hart teneinde hem de nodige intelligentie en kennis te verschaffen die nodig was om de universa te (re)creëren (SB ). De Brahma sampradaya werd door Madhva Acarya voortgezet, in wiens opvolging Isvara Puri de spiritueel leraar van Heer Caitanya werd. Vermits Heer Caitanya verscheen in Bengal (Gaudadesa) behoort ISKCON tot de zgn. Brahma Madhva Gaudiya sampradaya. o De verdeling in vier Vedas door Vyasadeva (vy-asa betekent 'onderscheiden') geschiedde pas veel later (SB ). Belangrijke wijzen vernamen deze hymnen, memoriseerden ze en gaven ze mondeling door aan volgende generaties (aanvankelijk werd opschrijven beschouwd als verontreinigend). Sruti (sru betekent 'horen') vermits ze mondeling werden overgeleverd door een zelf-gerealiseerde leraar aan zijn leerlingen (ook vb. van moeder). 2

3 Formerly, before the beginning of Kali-yuga, almost everyone, especially among the intelligent men, the brähmaëas, was a çruti-dhara. As soon as a student heard any of the Vedic wisdom from his master, he would remember it forever. There was no need to refer to books, and therefore there were no written books in those days. The spiritual master delivered the Vedic hymns and their explanations to the student, who would then remember them forever, without consulting books (CC ). 4) Vier Vedas Er zijn vier Vedas: Rig (de 'oudste' Veda), Yajur, Sama en Atharva (de 'jongste'). Hogere religie (brahmanas en ksatriyas) - grootschalige offer-rituelen: 1. Rig (gebedenboek) betekent hymn (lofzang) en deze Veda omvat 1028 hymnen ( verzen) ten aanzien van verschillende halfgoden. 2. De Sama Veda (gezangenboek) is een verzameling van Rig Veda hymnen waaraan niets betekenende lettergrepen zijn toegevoegd om het ritme en de uitspraak te verbeteren. 3. De Yajur (rituelenboek) omvat offerformules, voornamelijk in proza - voorschriften betreffende de te gebruiken attributen (welke potten, lepels,...) en instructies over hoe een offer dient te worden uitgevoerd. Religie van de gewone mensen - huishoudelijke offerandes: 4. De Atharva Veda is eerder begaan met huishoudelijke offers en filosofische lofzangen met betrekking tot de voorgeschreven plichten van de verschillende geledingen in de menselijke samenleving. Upanisads o Elke Veda is op zijn beurt onderverdeeld in vier delen: een mantra/samhita, een brahmana, een aranyaka en een upanisad. Het belangrijkste deel van een Veda is de samhita, een verzameling van gebeden en mantras die tijdens de offer-rituelen gebruikt werden. Brahmanas zijn verklaringen en filosofische beschouwingen betreffende de mantras, aranya betekent wildernis en aranyakas omvatten riskante offers die buiten de dorpskom werden uitgevoerd. o Upanishad betekent volgens sommigen het neerzitten aan de voeten van - en volgens anderen het luisteren naar de geheime kennis gesproken door de meester. Vele Hindu autoriteiten verstaan onder deze term echter 'het verdrijven van onwetendheid door het overleveren van kennis betreffende Brahman, het mysterie dat rust aan de basis van alle waarneembare verschijnselen (Monier Williams). o Srila Prabhupada (CC pp) somt 108 bekende Upanisads op, met Sri Isopanisad - een deel van de Yajur Veda - als belangrijkste, vermits die fundamentele definities geeft van de meest belangrijke aspecten van de Vedische kennis. Upanisads zijn ook bekend als 'vedanta' of het slot van de Vedas en ze omvatten daarom alle Vedische kennis. De verering van de halfgoden maakt plaats voor kennis betreffende Brahman. o Later schreef Vyasadeva de Vedanta-sutra als een soort encyclopedie van de Vedische kennis. Wegens gemis aan voldoening moedigde zijn leraal Narada Muni hem aan bhakti toe te voegen aan de droge stof van de Vedanta Sutra, waarna Vyasadeva het Srimad Bhagavatam samenstelde. Srila Baladeva Vidhyabusana schreef de Gaudiya Vaisnava commentaar op de Vedanta Sutra. 3

4 Vedas Karmakanda: rituelen, offers en het reciteren van heilige hymnen teneinde materiele welstand te verwerven in dit leven en gelukzaligheid na de dood. Upanisads Jnanakanda: gericht op het verwerven van kennis van Brahman waardoor men de materiële geaardheden kan overstijgen en bevrijd wordt van geboorte en dood. Vedas Sruti (Apauruseya) Upanishads Smriti Puranas (geschiedschrijving) en Itihasas (heldendichten) o Naast de vier Vedas hebben Srila Vyasadeva en zijn vele discipelen de achttien Puranas (waaronder de Bhagavata Purana of het Srimad Bhagavatam) samengesteld uit historische feiten die in verband staan met de Vedische leer, evenals de Itihasas (de Ramayana en het Mahabharata, waarvan de Bhagavad-gita een hoofdstuk is). In the Chandogya Upanisad (7.1.4) wordt deze geschiedschrijving samengevat als 'de vijfde Veda'. 5) Krishna's kwaliteiten o Hoewel alle Vedantische scholen Brahman aanvaarden als de ultieme oorzaak en het uiteindelijke doel van het menselijk bestaan evenals het middel om dat doel te bereiken, is er een rijke variëteit van scholen met soms radikaal verschillende interpretaties. De pantheïstische visie der impersonalisten beschouwt de som van alles en iedereen als God (Brahman). In tegenstelling tot de personalistische interpretatie aanvaarden zij niet de afgescheiden positie van Krishna. Persoonlijke toegewijden beschouwen Krishna als de eigenaar van alles. Al het zintuiglijk waarneembare hoort in dienst van de Allerhoogste Heer te worden benut omdat alles door Hem is geopenbaard. Dat is het echte één zijn (SB ). De Allerhoogste wordt in het Srimad-Bhagavatam beschreven als janmady asya De oorsprong van alles is het Allerhoogste Brahman (Zie ook Bg 7.6; 14.27). o In het Krishna-bewustzijn betrekken we onze kennis rechtstreeks van Krishna uit de bron van de Bhagavad-gita. Vedische kennis betekent aanvaarden wat Krishna zegt (vb. varnasrama dharma). De aard van de Allerhoogste Persoonlijkheid Gods wordt hierin beschreven evenals de wijze waarop al wat geestelijk en materiëel met Hem verbonden is. Zichzelf hiervan bewust zijn, m.a.w. Krishna-bewust zijn, is de basis van een succesvol, gelukkig leven, terwijl onwetendheid omtrent Hem en Zijn plan enkel onheil veroorzaakt. o Van de Upanisads is over het algemeen bekend dat ze min of meer een impersonalistische interpretatie van de werkelijkheid weergeven. Sri Isopanisad daarentegen presenteert op een glasheldere wijze de Absolute Waarheid als identiek aan de Allerhoogste Persoonlijkheid Gods en het process om hem te benaderen als bhakti yoga of toegewijde dienst. 6) Het belang van de spiritueel leraar (guru) Hetgeen door de guru wordt onderricht is geen gewone taal (een wereldse wijze van spreken) maar Taal, bovenzinnelijkheid die zich manifesteert als klank, gesproken en gehoord in zuiver bewustzijn (Kena Upanisad, 1.2). 4

5 Enkel een gerealiseerde ziel kan het bovenzinnelijke openbaren binnen het zintuigelijke waarnemen. Daarom 'verplichten' de Veda's aan al wie absolute kennis wil verwerven om zich te wenden tot een spiritueel persoon, die de Vedische boodschap begrepen heeft uit de juiste bron en die daarom hecht in Brahman verankerd is (Bg 4.34). Disciplic succession (guru, sadhu, sastra) o He hear from self realized soul (know Krsna and his own position spiritual soul, not this body - and relationship) first level Brahma Bhuta I am not this body Brahman realization, then Paramatma realization and Bhagavan realization o Without 4 defects as on the level of Brahman The qualifications of the bona fide guru, or spiritual master, are described in the Vedic literatures. He has imbibed Krsna consciousness in disciplic succession and is fully engaged in the service of Krsna with his body, mind, and words. The spiritual master is completely free from all selfish desires. His only concern is to satisfy the desires of the Supreme Lord. He speaks only what is in the scriptures, and he takes responsibility for directing the lives of his disciples back to Godhead. 5