5,3. Praktische-opdracht door een scholier 5735 woorden 29 december keer beoordeeld. Geschiedenis

Transcriptie

1 Praktische-opdracht door een scholier 5735 woorden 29 december ,3 32 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Welke voor- en nadelen zijn er voor het Midden-Oosten verbonden aan de toenemende invloed van het Westen en welke voor- en nadelen heeft dit voor het Westen? INHOUDSOPGAVE Inleiding Deelvraag 1: Waardoor werd de Midden-Oosterse samenleving gekenmerkt voordat er sprake was van Westerse invloed van enige aanzienlijke betekenis? Deelvraag 2: Hoe heeft de verwesterlijking in het Midden-Oosten plaatsgevonden? Deelvraag 3: Wat waren en zijn de gevolgen van de verwesterlijking op het Midden-Oosten? Deelvraag 4: Welke voor- en nadelen zijn er voor het Midden-Oosten verbonden aan de toenemende invloed van het Westen en welke voor- en nadelen heeft dit voor het Westen? Conclusie Bronnenlijst Logboek Inleiding De bedoeling was een PO te maken over de gevolgen van de verwesterlijking op het Midden-Oosten. Hoe ik dit verder uit wilde werken, was aan mij, maar voorwaarde was wel gebruik te maken van tenminste vier deelvragen en minimaal 8 pagina's aan kerntekst te hebben. (althans, dat was mijn interpretatie) Dit is eruit gekomen: De hoofdvraag is: Welke voor- en nadelen zijn er voor het Midden-Oosten verbonden aan de toenemende invloed van het Westen en welke voor- en nadelen heeft dit voor het Westen? De deelvragen zijn: 1. Waardoor werd de Midden-Oosterse samenleving gekenmerkt voordat er sprake was van Westerse invloed van enige aanzienlijke betekenis? 2. Hoe heeft de verwesterlijking in het Midden-Oosten plaatsgevonden? 3. Wat waren en zijn de gevolgen van de verwesterlijking op het Midden-Oosten? 4. Welke voor- en nadelen zijn er voor het Midden-Oosten verbonden aan de toenemende invloed van het Westen en welke voor- en nadelen heeft dit voor het Westen? Voor de duidelijkheid eerst even een korte toelichting bij de begrippen in de hoofdvraag en deelvragen. Het Midden-Oosten bestaat uit deze landen: Westerse invloed van enige aanzienlijke betekenis is tamelijk subjectief, maar in mijn optiek wil dat zeggen voordat het Turkse rijk uiteen begon te vallen. Vanaf die tijd is er namelijk sprake van westerse Pagina 1 van 12

2 invloed van enige aanzienlijke betekenis in het Midden-Oosten. Mijn werkwijze is als volgt. Ik beantwoord aan de hand van bronnen (papier en digitaal) en mijn eigen visie op het geheel de drie deelvragen leidende naar de hoofdvraag. (deelvraag 4) De hoofdvraag mag dan dezelfde zijn als de vierde deelvraag, ik heb wél vier deelvragen. (en ik vind het ook flauwekul om een of ander opvullingsvraagje tussen te voegen om maar aan genoeg deelvragen te komen, als ik met minder deelvragen prima antwoord geef op de hoofdvraag. Ik ga liever voor de kwaliteit dan de kwantiteit, excusez-moi en bovendien aan kwantiteit nooit een gebrek) Wat ik altijd doe is eerst oriënteren op het onderwerp en een werkstukindeling maken, en een overload aan bronnen zoeken, uitselecteren en elke bron af te gaan en alles wat ik tegenkom relevant voor een deelvraag te gebruiken voor het beantwoorden van een deelvraag. Als ik ergens een plaatje wil zetten zet ik daar neer 'plaatje' met rode letters, en als ik nog iets moet opzoeken ergens zet ik die tekst ook in het rood. Als ik dan alle bronnen afgewerkt heb, ga ik proberen alles nog wat beter op elkaar te laten aansluiten en tekst te schrappen/herschrijven, aangezien ik tegen die tijd altijd meer dan het maximum aan pagina's heb. Dan zoek ik plaatjes bij de tekst en maak ik de voorkant af. En tenslotte lees ik alles nog eens door (als ik de puf heb) en kijk ik alles na. Tijdsplanning: week 42: lezen H 15 boek 5H/6V, hoofdvraag en deelvragen bedenken, bronnen zoeken week 43: schrijven PO week 44: laatste dingetjes, lay-out Waardoor werd de Midden-Oosterse samenleving gekenmerkt voordat er sprake was van westerse invloed van enige aanzienlijke betekenis? Het punt waarop mijns inziens het Westen een behoorlijke invloed kreeg op het Midden-Oosten, is het punt waarop de Turken na hun veroveringen, in moeilijkheden komen. Omdat de kenmerken van een samenleving opgebouwd worden door de geschiedenis, en het van belang is deze tot op zekere hoogte te kennen om de centrale vraagstelling voort te zetten, geef ik in het volgende niet een statische opsomming van kenmerken op-het-moment-dat het Turkse rijk uiteen begint te vallen, maar een dynamische tijdlijn/geschiedenis opgedeeld in thema s: natuur, cultuur, religie en veroveringen. De kenmerken komen daarmee ook niet uit de lucht vallen, zoals anders het geval geweest zou zijn. Natuur De natuur heeft altijd grote invloed gehad in het Midden-Oosten. Landbouw is nauwelijks mogelijk op de vele steppen en woestijnen; alleen aan de kust en langs rivieren is er de mogelijkheid tot landbouw. De belangrijkste landbouwgebieden liggen in het zuidwesten van het Arabisch schiereiland en de vruchtbare maansikkel, die loopt in een boog van de Eufraat en te Tigris via de kuststrook van Syrië, Libanon en Israël naar het Nijldal. (plaatje) Waar de mogelijkheid is tot landbouw wonen dan ook de meeste mensen, maar doordat deze gebieden gescheiden van elkaar liggen door woestijnen en bergen, is er nooit een politieke eenheid gegroeid. Vroeger trokken een aantal mensen nog rond, van oase naar oase, maar de meesten hebben hun zwervend bestaan opgegeven. (bedoeïenen) De meeste mensen wonen nog steeds op het platteland en werken in de primaire sector. Hoewel het grootgrondbezit grotendeels is afgeschaft, verdienen de meeste boeren nauwelijks genoeg om hun gezin te kunnen onderhouden. Veel landen van het Midden-Oosten zijn rijk aan de delfstof olie, maar aan andere delfstoffen zijn ze erg arm. Hierdoor is het Midden-Oosten veel minder geïndustrialiseerd dan Europa, de VS en Rusland, en zijn deze landen voor deze delfstoffen afhankelijk van andere landen. Het Midden-Oosten is door haar olie, en haar ligging (op Pagina 2 van 12

3 het kruispunt van drie werelddelen en soms zonder natuurlijke grenzen) altijd erg aantrekkelijk geweest voor andere landen. Cultuur De Arabieren vormen de grootste bevolkingsgroep in het Midden-Oosten. Daarnaast heb je Perzen, Turken en Joden. De familie speelt een heel belangrijke rol voor de bewoners van het Midden-Oosten. Er heerst een strenge hiërarchie, gebaseerd op geslacht (de man natuurlijk bovenaan) en leeftijd. Families wonen vlak bij elkaar en trouwen onder elkaar. Omdat de familie en ook de gemeenschap zo belangrijk is helpt men elkaar altijd, maar er is ook een sterke sociale controle en men mag de eer van de familie niet schenden, want dit kan ernstige gevolgen hebben. (bijvoorbeeld eerwraak). Gastvrijheid is ook een belangrijke waarde van de Arabieren. Voor een klein deel in het Midden-Oosten was en is het stamverband de belangrijkste vorm van organisatie. Leider van zo n stam is een sjeik. De standen/lagen in de Midden- Oosterse samenleving bestaan (van hoog naar laag) uit de mensen met de leidinggevende functies, de kooplieden/ambachtslieden/geleerden/kunstenaars e.d, boeren en ongeschoolde arbeiders, en met name vroeger: de slaven. Er was vroeger weinig mogelijkheid om hogerop te komen, behalve via het leger of de industrie. De Arabieren staan bekend om de geografie, sterrenkunde, wiskunde, geneeskunde en filosofie en hun vertelkunst, maar na hun bloeitijd (8e tot 12e eeuw) hebben de veroveringen van de Turken een eind gemaakt aan de uitoefening van deze kunsten. Religie Oorspronkelijk woonden De Arabieren op het Arabisch schiereiland, maar zij hebben zich na de komst van Mohammed verspreid en grote gebieden veroverd. De meerderheid van de Arabieren is moslim. Zij geloven in Allah (God) als de enige God met Mohammed, zijn laatste profeet. De vijf hoofdplichten van de Islam zijn 1. het uitspreken van de geloofsbelijdenis, 2. het gebed (de salaat) vijf maal per dag uit te voeren, 3. het vasten van zonsopgang tot zonsondergang in de maand Ramadan, 4. de hadj (pelgrimstocht) naar Mekka, en 5. een deel van het inkomen weggeven aan de armen (de zakaat). Het heilige boek van de moslims is de Koran, waar de openbaringen van Allah aan Mohammed in staan, en daarnaast hebben zij de soenna (overgeleverde handelingen en uitspraken van de profeet). Op de Koran en de soenna baseren zij de sharia: de islamitische wetgeving. In een aantal landen is deze islamitische wetgeving ingevoerd. Regelmatig ontstaan er geluiden van verontwaardiging over en acties tegen de sharia in vooral Westerse landen, omdat zij met bepaalde wetten sterk tegengesteld is aan de Westerse waarden en normen en de mensenrechten schenden. De Islam kent vele splitsingen en aftakkingen, waaronder de Soennieten en de Sjiieten de grootste zijn. De Islam kent geen centrale organisatie die gezag uitoefent over alle gelovigen, waardoor plaatselijke moslim-geestelijken een grotere vrijheid hadden en hebben in het uitleggen van de heilige teksten. Verder is de djihad een actueel thema. De grote djihad is de strijd tegen verleidingen en de strijd tegen het ego. De kleine djihad wordt verschillend uitgelegd door moslims. De meesten zeggen dat het alleen verdediging is van de Islam, mocht dat nodig zijn en alleen in het uiterste geval met geweld. Sommige anderen (moslimfundamentalisten) menen dat het een heilige oorlog is waarbij het Westen kapot gemaakt moet worden. De manier waarop de Islam uitgevoerd en beleefd wordt, verschilt sterk per land, en per islamitische stroming. Veroveringen Tijdens het leven van Mohammed het Arabische schiereiland en na zijn dood (632) hebben moslims hoe dan ook grote delen van het Perzische en Oost-Romeinse (Byzantijnse) rijk en de kuststrook van Noord- Afrika veroverd. Zij veroverden Palestina in 636, Mesopotamië in 637, Syrië, Egypte in 640 and Perzië in Pagina 3 van 12

4 642. De veroveringen kun je zien op deze kaart: Opvallend was dat zij de anders-gelovigen en andersdenkenden in deze gebieden redelijk vrij lieten hun geloof te behouden, maar natuurlijk heeft er vermenging plaatsgevonden is zo wel de Islam verbreid. Vanaf de 8e eeuw echter, begon het Arabische rijk al uit elkaar te vallen omdat er allerlei ruzies en meningsverschillen ontstonden over wie de rechtmatige nieuwe kalief (opvolger) van Mohammed moest zijn. Uiteindelijk was er een kalifaat vanuit Bagdad, een kalifaat vanuit Cordoba en een kalifaat vanuit Cairo. De Arabieren werden bedreigd door de kruistochten uit West-Europa, christelijke koninkrijken uit Noord-Spanje en de Mongolen. De Arabieren konden hun grenzen niet meer behouden en daarvan maakten de Turken gebruik door vanuit Klein-Azië de laatste resten van het Oost-Romeinse rijk, Constantinopel (daarna Istanboel), de Balkan en tenslotte het grootste deel van het Midden-Oosten te veroveren. (zegt het geschiedenisboek maar als ik zo de kaarten bekijk die er van het Turkse rijk bestaan, kan ik het niet 'het grootste deel van het Midden-Oosten' noemen) Zij hielden hun rijk vijf eeuwen bijeen. De Turken waren ook moslims, maar zij (de sultans) regeerden i.t.t de Arabieren met harde hand, waardoor de bevolking hen altijd als bezetters bleef zien. De Turkse sultans hieven hoge belastingen en er waren veel opstanden. Ook kregen kunst en wetenschap geen kans meer om zich te ontwikkelen. Hier komt het punt waarop het Westen aanzienlijke invloed krijgt op het Midden-Oosten. Conclusie Kenmerkend voor het Midden-Oosten was en (in veel gevallen) is 1) wat natuur betreft: landbouwgebieden vooral aan kusten en rivieren, gescheiden door woestijnen en bergen, rijk aan olie, arm aan andere delfstoffen, weinig geïndustrialiseerd, mensen werken door dit alles vooral in de primaire sector (landbouw en veeteelt). 2) wat cultuur betreft: familie en de gemeenschap staan hoog in het vaandel, strenge hiërarchie, loyaliteit, eer van de familie mag niet geschonden worden, gastvrijheid belangrijk, standenmaatschappij, vroeger bloei in wetenschap en kunst. 3) wat religie betreft: Islam hoofdreligie, 5 plichten, in veel landen islamitische wetgeving (sharia), tegenstellingen tussen de verschillende moslims, djihad en sharia tegenwoordig moeilijke punten voor het Westen. 4) wat veroveringen betreft: De Arabieren veroverden in 7e en 8e eeuw vanuit het Arabisch schiereiland grote delen van het Perzische en Oost-Romeinse (Byzantijnse) rijk en de kuststrook van Noord-Afrika veroverd, vermenging oorspronkelijke bevolking, ruzie over wie de nieuwe kalief moest worden, Turken veroveren vanuit Klein-Azië de laatste resten van het Oost-Romeinse rijk, Constantinopel (daarna Istanboel), de Balkan en tenslotte het grootste deel van het Midden-Oosten. Turkse sultans regeerden met harde hand. Hoe heeft de verwesterlijking van het Midden-Oosten plaatsgevonden? In de loop van de 17e eeuw kwam er einde aan de Turkse veroveringen. De Turken kwamen in moeilijkheden, omdat zij doordat zij geen nieuwe oorlogen meer voerden geen oorlogsbuit meer behaalden en om aan genoeg geld te komen zij gingen lenen in West-Europa. Hiermee nam de invloed van West- Europa sterk toe, want de Turkse regering kon de leningen niet terugbetalen, waardoor de Turkse regering financieel onder controle kwam te staan van West-Europa. De Turkse regering wilde de kracht van het Turkse rijk herwinnen. Dit probeerden zij aan het einde van de Pagina 4 van 12

5 18e eeuw door hun bestuur op enkele onderdelen aan West-Europa aan te passen. Zij moderniseerden het leger naar West-Europees voorbeeld. West-Europese officieren werden naar het Turkse rijk gehaald om te adviseren en op militaire scholen te doceren. Turkse officieren werden naar Europa gezonden om daar te studeren. Westerse missionarissen en zendelingen werd toegestaan scholen op te richten, en het vertalen en drukken van westerse boeken werd aangemoedigd. Deze hervormingen kosten wel geld, en dat was het geld van de leningen. De Turkse sultans deden dit alles, omdat zij immers zagen dat West-Europa wel geld had en grote stappen vooruit maakte. Zij wilden net zo sterk en het liefst nog sterker zijn. West-Europa was op dat moment immers in groei en bloei. (Verlichting, economische vooruitgang, kolonisatie) In deze periode in de geschiedenis van het Midden-Oosten was het dus het Turkse rijk zelf dat verwesterlijking aanmoedigde. Alhoewel het niet haar bedoeling was dat de mensen die met het Westen in aanraking kwamen ook de westerse denkbeelden over zouden nemen, gebeurde dit natuurlijk ook. Aan de andere kant nam de belangstelling vanuit het Westen voor het Midden-Oosten toe als gevolg van de industrialisatie. Redenen zijn dat grondstoffen zoals katoen, ijzererts en olie uit het Midden-Oosten belangrijk werden voor de economie van West-Europa, de fabrikanten van massaproducten nieuwe afzetgebieden zochten, en na het graven van het Suez-kanaal het Midden-Oosten ook te water een belangrijke verbindingsweg naar Azië werd. West-Europa probeerde hun invloed in het Turkse rijk te vergroten. West-Europese kooplieden mochten zich in het Turkse rijk vestigen. Frankrijk en Groot-Brittanië bezetten delen van het Turkse rijk. Frankrijk bezette Algerije (1830), Tunesië (1881), Marokko (1912) en beïnvloedde Libanon en Syrië sterk. Groot-Brittannië veroverde Cyprus (1878), Egypte (1882), Soedan (1898) en bezette enkele steunpunten langs handelsroutes aan de Rode Zee en de Perzische golf. De Italianen bezetten Libië en de Dodekanesos. En tenslotte verwierven de Duitsers aan het eind van de 19e eeuw rechten om olie en andere grondstoffen te winnen in ruil voor leningen en hulp bij de modernisering van het leger en de aanleg van een spoorlijn van Istanboel naar de Perzische golf. Op al deze manieren werd de invloed van West-Europa sterk vergroot. In 1908 grepen Turkse officieren die in contact waren gekomen met westerse denkbeelden (Jong-Turken) de macht in het Turkse rijk. Zij legden de Turkse cultuur met harde hand aan de bevolking in het rijk op. Als gevolg van het verliezen van de Eerste Wereldoorlog (het Turkse rijk streed samen met Duitsland), moest de Turkse regering een vredesverdrag tekenen dat het einde betekende van het Turkse rijk. De Arabieren voelden zich verraden, omdat de Britten en Fransen in het geheim een traktaat hadden opgesteld om het Midden-Oosten onder hen te verdelen en de Britten hadden de internationale zionistenbeweging beloofd hen te steunen in het creëren van een Joods thuisland in Palestina in Israël, waar al duizend jaar Arabieren woonden. Syrië werd een mandaatgebied van de Fransen, Irak en Palestina een mandaatgebied van de Britten. Het grondgebied van Turkije werd teruggebracht tot Istanboel en de directe omgeving, en het grootste deel van Klein-Azië. De regering werd afgezet en vervangen door een liberaal-nationalistische regering onder leiding van Moestafa Kemal. (Atatürk) Dankzij Atatürk werd dat wat van Turkije over was nog meer verwesterd. Hij hief het kalifaat op, verving de sharia voor westerse wetgeving, stelde openbaar onderwijs in plaats van godsdienstig onderwijs in, gaf vrouwen dezelfde rechten als mannen, moedigde het dragen van westerse kleding aan en verbood islamitische hoofddeksels, verbeterde de infrastructuur en zette nieuwe industrieën op. Grootgrondbezitters en islamitische geestelijken waren niet blij met de hervormingen, want zij verloren zo invloed. De Arabieren kozen in de Eerste Wereldoorlog voor de Britten en de Fransen in plaats van voor de Turkse overheersers. Er kwamen verschillende mandaatgebieden onder toezicht van Frankrijk en Pagina 5 van 12

6 Engeland. Vanaf de jaren ontstonden er over de hele wereld in Europese koloniën en veroveringen nationalistische bewegingen die streefden naar onafhankelijkheid en zelfstandigheid. Ook in het Midden- Oosten gebeurde dit. Egypte werd in 1922 onafhankelijk. Marokko, dat onder Frans en Spaans toezicht stond, en Tunesië werden in 1956 onafhankelijk. Libië, door Italianen bezet, in 1945 en Algerije in In een aantal Midden-Oosterse staten grepen jonge legerofficieren de macht. (Irak, Egypte, Libië). Zij voerden een radicale politiek waarbij ze de laatste resten van de West-Europese overheersing wilden vernietigen, een rechtvaardiger (socialistische) samenleving wilden scheppen, en een Arabische eenheidsstaat tot stand wilden brengen. In de Tweede Wereldoorlog zocht Turkije steun bij de VS omdat de SU aanspraak maakte op bepaalde Turkse gebieden. Turkije kreeg economische en militaire steun van de VS en sloot zich in 1952 aan bij de NAVO. Hiermee kreeg de VS een groeiende invloed in Turkije. Na de Tweede Wereldoorlog kregen de VS de grootste invloed in het Midden-Oosten. Een groot belang was de Perzische golfolie. Er vond modernisering plaats in het Midden-Oosten, met name in de oliestaten. De industrie kwam op, de steden groeiden en grootgrondbezit werd verminderd of afgeschaft. De meeste landen uit het Midden-Oosten wilden wel modernisering maar niet verwesterlijking en probeerden alleen de technische en wetenschappelijke Westerse methoden en vooruitgang over te nemen.. In de Koude Oorlog waren er twee machtsblokken, de Sovjet-Unie en de Verenigde Staten, die beide zoveel mogelijk invloed (economisch, militair, politiek) probeerden uit te oefenen op de landen die nog geen partij hadden gekozen, of waar nieuwe regeringen, ten gevolge van het groeiende nationalisme in de koloniën, ontstonden. De Verenigde Staten zag de nationalistische bewegingen in het Midden-Oosten als bedreiging, net zoals het communisme. Zij werden na de Tweede Wereldoorlog de grootste buitenste macht in het Midden-Oosten. Zij waren de beschermer van Israël, en waren bondgenoot van Iran en de SU wist van Nasser van Egypte en Saddam Hoessein van Irak steun te krijgen, omdat de SU beloofde de Israëlische staat te vernietigen, de VS en het westers imperialisme te overwinnen en voorspoed te brengen voor de Arabieren. De VS werd door de meeste landen van het Midden-Oosten als conservatief gezien en tegen de sociale hervormingen die zij zelf wilden doorvoeren. Toen de SU viel in de vroege negentiger jaren, gaf dat veel Joden de mogelijkheid naar Israël te emigreren. De VS wist ook weer invloed te winnen door mee te doen aan de golfoorlog, en nog later door Afghanistan en Irak binnen te vallen na de aanslagen van 11 september. De radio en tv hebben ook een bijdrage geleverd aan de verwesterlijking van het Midden-Oosten. Zo komen mensen immers in aanraking met Westerse denkbeelden, producten en het leven daar. Tenslotte denk ik dat door emigratie en vlucht van mensen uit het Midden-Oosten naar het Westen meer mensen naar het Westen toetrokken. Zij horen immers van gevluchte familie hoe fijn het wel niet is in het Westen en willen ook bij hen zijn. Samenvatting De Turkse regering heeft in de 18e eeuw het bestuur en leger aan West-Europa proberen aan te passen en stelde andere hervormingen in ter verwesterlijking. Door grote leningen bij West-Europa kreeg laatstgenoemde meer invloed in het Turkse rijk. Turkse officieren en andere mensen die met het Westen in aanraking kwamen, namen westerse denkbeelden en leefwijze over. De belangstelling vanuit het Westen voor het Midden-Oosten nam toe en verscheidene Europese landen (met name Frankrijk en Groot- Brittannië) veroverden delen van het nog steeds verzwakte Midden-Oosten. Als gevolg van het verliezen Pagina 6 van 12

7 van de Eerste Wereldoorlog werd het Turkse grondgebied sterk gereduceerd. Atatürk voerde een sterk verwesterlijkte politiek. Vanaf de jaren '20 verkregen de koloniën zelfstandigheid. Turkije kreeg economische/militaire steun bij de VS in de Tweede Wereldoorlog en sloot zich aan bij de NAVO wat de invloed van de VS vergrootte. Na WO2 moderniseerde het Midden-Oosten en kwam industrialisatie op, men gebruikte technische en wetenschappelijke kennis uit het Westen. De Koude Oorlog bracht een scherpere scheiding tussen conservatief en radicaal binnen het Midden-Oosten. Tenslotte heeft tv en radio een bijdrage geleverd aan de verwesterlijking van het Midden-Oosten. Conclusie Belangrijke factoren die tot verwesterlijking hebben geleid in het Midden-Oosten: - poging tot verwestersen onderdelen bestuur, leger enzovoorts door het Turkse rijk in de 18e eeuw en de gevolgen hiervan - verovering grondgebied Midden-Oosten door West-Europese landen - politiek/bestuur van Atatürk gericht op verwesterlijking - Koude Oorlog (voor sommige landen) - emigratie/vluchten van mensen uit het Midden-Oosten naar het Westen - massamedia Wat waren en zijn de gevolgen van de verwesterlijking op het Midden-Oosten? Zoals je hebt kunnen lezen, heeft het Turkse rijk in eerste instantie zelf de aanzet gegeven (en een flinke aanzet) tot verwesterlijking van in ieder geval het Turkse rijk. West-Europa s interesse voor het Midden- Oosten groeide door de industrialisatie en zij wisten delen van het Turkse rijk te bezetten. Als gevolg van deze West-Europese overheersing en toenemende invloed ontstonden er tussen de moslims in het Midden- Oosten twee groepen: de reformisten: moslims die vonden dat de Islam het beste een beetje gecombineerd kon worden met westerse opvattingen en de fundamentalisten, die juist de westerse invloed als bedreiging zagen voor de Islam en deze dus zoveel mogelijk wilden terugdringen. Beide groeperingen wilden terug naar de zuivere Islam. Zowel de reformisten als de radicalen zijn erg belangrijke stromingen, omdat sinds het ontstaan van deze groepen, in het Midden-Oosten regeringen zijn ontstaan, en momenteel bestaan, die ofwel conservatief (en daarmee vaak reformistisch) of wel radicaal (en daarmee vaak anti-westers) waren en zijn. Deze tweedeling is kenmerkend voor het huidige Midden-Oosten. Doordat fundamentalistische regeringen in het Midden-Oosten zo ver afstaan van Westerse regeringen en er compleet andere idealen op nahouden, en het Westen, met name de Verenigde Staten nogal bemoeizuchtig is en het ideaal heeft, met name vanaf de Koude Oorlog, het superieure betere Westen met al haar democratie en vrijheden en idealen te verspreiden en daarmee alle andere landen te verlichten, zijn er nogal wat conflicten tussen deze twee. Ook doordat het Westen zo n groeiende invloed in het Midden-Oosten heeft gekregen, zijn in een aantal landen daar, de tegenreacties versterkt. Ik bedoel daarmee te zeggen, dat verwesterlijking reacties tegen deze verwesterlijking oproept, met name als deze zo snel en intensief verloopt en Midden-Oosterse landen daarmee afhankelijker worden van Westerse landen. Zij zien de huidige Westerse bemoeienis als een nieuwe vorm van Westers imperialisme, en daar kan ik me eerlijk gezegd wel iets bij voorstellen. Ik kan me dan ook voorstellen dat het Midden-Oosten onafhankelijk wil zijn van het Westen. Het Westen heeft er ook een handje van om zich te bemoeien met de conflicten die binnen het Midden-Oosten spelen. Motieven als mensenrechten en waarden zullen vast wel een rol spelen, maar ik geloof dat Westerse regeringen zich toch het liefst bemoeien met deze zaken, omdat zij op die manier meer invloed proberen te krijgen en kunnen profiteren van bijvoorbeeld olie. Pagina 7 van 12

8 Een tweede belangrijk gevolg van de verwesterlijking van het Midden-Oosten is de toenemende arabisering. Dit houdt in dat de Arabische taal weer de hoofdtaal wordt in veel landen, een zeker nationalisme wordt gestimuleerd, met name onder de jeugd, en het roemrijke gemeenschappelijke verleden extra aandacht krijgt. Men wil de geschiedenis en cultuur van de Arabieren in ere herstellen. Door de tv en radio tenslotte zijn veel mensen niet alleen in aanraking gekomen met het Westen, maar ook gaan verlangen naar het Westen en deze, denk ik, in sommige gevallen gaan idealiseren. Dit lijkt me een logisch gevolg, zeker als je in slechte leefomstandigheden woont en je hoort of ziet dat het in het Westen veel beter is. Velen zijn naar het Westen vertrokken, mits ze uiteraard die vrijheid kregen. Het is mijns inziens jammer dat de mensen in het Midden-Oosten geen genuanceerd beeld krijgen van het Westen. Zo horen ze ofwel dat alles in de VS en West-Europa beter is, ofwel krijgen ze van radicalen en fundamentalisten te horen dat het juist één grote slechte immorele ellende is en zijzelf véél beter zijn. Daarmee bevorder je ook geen wederzijds begrip. De mensen in het Westen, uitgezonderd de immigranten, allochtonen, en dergelijke, begrijpen ook niet veel van het Midden-Oosten en de Islam. Dat is ook niet zo vreemd, want alleen al door de tegenstelling tussen fundamentalisten en conservatieven, die allebei zeggen de ware Islam aan te hangen, weet men niet wat te geloven. Moslim kan tegenwoordig van alles betekenen. Conclusie De gevolgen zijn: - splitsing denkwijze van inwoners v/h Midden-Oosten in de reformisten en fundamentalisten - radicalisering in zowel het Westen als het Midden-Oosten - extra inzet in het Midden-Oosten om macht te verkrijgen d.m.v olie-inkomsten, indoctrinatie en (kern)wapenproductie - toenemende arabisering - idealisatie van het Westen of verlangen naar het Westen door sommige mensen Welke voor- en nadelen zijn er voor het Midden-Oosten verbonden aan de toenemende invloed van het Westen en welke voor- en nadelen heeft dit voor het Westen? Als voordelen voor het Midden-Oosten zie ik de groei van technologische en wetenschappelijke kennis, wat natuurlijk kan leiden tot groei van de economie en wetenschap. Een ander voordeel vind ik dat Midden- Oosterse landen democratiseren (althans, sommigen), en er meer discussie ontstaat over gelijke rechten van mannen en vrouwen, en mensen daar zichzelf 'verlichten'/vrij maken/voor zichzelf gaan opkomen. Voor een aantal mensen uit het Midden-Oosten is het voordeel dat zij de mogelijkheid hebben en er ook gebruik van maken om naar het Westen te emigreren en daar onder betere leefomstandigheden voor zichzelf en hun gezin te kunnen zorgen. Voor het individu brengt het dus ook economisch voordeel. Voor het Midden-Oosten is dit een nadeel, want daar gaan de slimme mensen die in hun eigen land geen mogelijkheden zien. (braindrain) Een ander belangrijk voordeel voor het Midden-Oosten is de handel die ze kunnen drijven met het Westen. Import en export is altijd een belangrijke bron van inkomsten voor een land en het Westen heeft bepaalde producten (olie) nodig, het Midden-Oosten ook. Dit is dus ook een voordeel voor het Westen. Voor het Westen vind ik het een voordeel dat mensen uit het Midden-Oosten naar hier emigreren (indien met mate), zodat we hier niet in ons eigen wereldje blijven hangen en ontdekken dat er meer met vooroordelen en veroordelingen kijken naar het Midden-Oosten en alles wat daarbij komt kijken. Helaas is dit maar één kant van de medaille; er bestaan ook mensen zoals Geert Wilders en extreem-rechtse Pagina 8 van 12

9 nationalisten die het allemaal heel anders opvatten en voor alleen maar meer polarisatie en drama zorgen. Als ik politiek en imperialistisch zou denken, zou ik kunnen zeggen dat het überhaupt een voordeel is dat landen uit het Midden-Oosten verwestersen of/en het Westen meer invloed krijgt, puur omdat het Westen en onze idealen beter zouden zijn en hoe meer verwestersing, hoe meer invloed, hoe meer bondgenoten en geld en macht enzovoorts. Ik heb die pretentie maar tot op zekere hoogte. Zo ben ik wel van mening dat democratie de minst slechte regeringsvorm is, en vrijheid vind ik een hoog goed, maar dan nog vind ik niet dat we daarom maar onze moraal moeten opdringen aan landen die er een andere moraal op nahouden, of dat we onze moraal als de absolute enige juiste moeten zien, of om het per definitie goed te vinden als niet-westerse landen verwestersen. Ik vind de hang naar macht en geld en bondgenoten geen reden om mensen te bestoken met onze geweldige normen en waarden. Als nadelen voor het Westen zie ik de groei van technologische en wetenschappelijke kennis want deze kan, samen met foute bedoelingen, leiden tot het maken van (kern)wapens, en dat leidt weer tot spanningen in de wereld en tot nog meer bemoeienis van onder andere de Verenigde Staten. Deze kennis en foute bedoelingen gelden natuurlijk ook voor landen in het Westen. De VS hebben evengoed kernwapens, maar vinden het voor zichzelf gerechtvaardigd en voor anderen niet. Echter denk ik wel, dat die wapens belangrijker zijn voor landen uit het Midden-Oosten, omdat zij behalve aan de olie, nergens anders hun macht in de wereld aan kunnen ontlenen. De VS hebben altijd nog meer een kenniseconomie, geld, een grote stem in de NAVO en de VN, enzovoorts en veel andere landen zijn westers georiënteerd en bondgenoot van Amerika. (Kern)wapens zijn voor landen in het Midden-Oosten dus een extra belangrijke bron van macht. Een ander nadeel van de bemoeienis van het Westen is het gevolg dat moslims radicaliseren, ook in het Westen, en in het Midden-Oosten zoiets als fundamentalisten en terroristen een extra impuls krijgen om te groeien. Dit is echter niet geheel te wijten aan de bemoeienis van het Westen, maar ook aan andere factoren, zoals het feit dat dergelijke mensen het niet kunnen verdragen dat inwoners van hun land het Westen bewonderen en allerlei geschiedkundige zaken zoals oorlogen en eigen initiatieven ter verwestersing (denk aan Atatürk) waarop ik verder niet in zal gaan. Dit kan ook leiden tot indoctrinatie van de bevolking, ('het Westen is (alleen maar) slecht') en dit is ook een nadeel voor deze mensen, want dit belemmert hun zelfstandig denken. Het nadeel van de handel met het Westen, is voor zowel het Midden-Oosten als het Westen de afhankelijkheid. Het Westen is tamelijk afhankelijk van de olie en het Midden-Oosten van andere grondstoffen die vanuit het Westen komen. (en misschien nog wel meer, maar ik ken de details niet) Door handel te drijven om deze te verkrijgen maken ze zichzelf afhankelijk van elkaar want de ander kan met allerlei importbelemmeringen, boycots enzovoorts de boel uit balans brengen. Hoe meer inkomsten men haalt uit de import en export met een ander land, hoe afhankelijker. Het nadeel van de achterstand in het Midden-Oosten wat betreft kennis en wetenschap, is ook de afhankelijkheid. Hoe minder kennis, hoe meer ze die moeten zien te ontfutselen van het Westen. Al de nadelen voor het Midden-Oosten zijn ook weer nadelen voor het Westen, want als het Midden- Oosten kernwapens gaat produceren, en met aanslagen dreigt (en deze uitvoert) is dat weer een reden voor het Westen (met name Amerika) om meer te investeren in defensie en veiligheid, oorlog te beginnen, nog meer bemoeienis tentoon te spreiden, en dergelijke. De aanwas van terroristen is ook een nadeel, Pagina 9 van 12

10 want dat leidt tot meer aanslagen en vijandigheid. Conclusie Voordelen voor het Midden-Oosten: - ontwikkeling technologie en wetenschap - handel - democratisering, meer gelijke rechten Nadelen voor het Midden-Oosten: - afhankelijkheid (i.v.m handel en kennis) - radicalisering, terrorisme, indoctrinatie - braindrain Voordelen voor het Westen: - bevordering begrip en kennis over het Midden-Oosten - handel - 'groei macht/bondgenoten/geld/enz.' Nadelen voor het Westen: - afhankelijkheid van met name olie - aanslagen en andere ellende - 'moneydrain' (geld stoppen in defensie, veiligheid, oorlog enz.) Conclusie De hoofdvraag was: Welke voor- en nadelen zijn er voor het Midden-Oosten verbonden aan de toenemende invloed van het Westen en welke voor- en nadelen heeft dit voor het Westen? Conclusie deelvraag 1: Waardoor werd de Midden-Oosterse samenlevin gekenmerkt voordat er sprake was van Westerse invloed van enige aanzienlijke betekenis? Kenmerkend voor het Midden-Oosten was en (in veel gevallen) is 1) wat natuur betreft: landbouwgebieden vooral aan kusten en rivieren, gescheiden door woestijnen en bergen, rijk aan olie, arm aan andere delfstoffen, weinig geïndustrialiseerd, mensen werken door dit alles vooral in de primaire sector (landbouw en veeteelt). 2) wat cultuur betreft: familie en de gemeenschap staan hoog in het vaandel, strenge hiërarchie, loyaliteit, eer van de familie mag niet geschonden worden, gastvrijheid belangrijk, standenmaatschappij, vroeger bloei in wetenschap en kunst. 3) wat religie betreft: Islam hoofdreligie, 5 plichten, in veel landen islamitische wetgeving (sharia), tegenstellingen tussen de verschillende moslims, djihad en sharia tegenwoordig moeilijke punten voor het Westen. 4) wat veroveringen betreft: De Arabieren veroverden in 7e en 8e eeuw vanuit het Arabisch schiereiland grote delen van het Perzische en Oost-Romeinse (Byzantijnse) rijk en de kuststrook van Noord-Afrika veroverd, vermenging oorspronkelijke bevolking, ruzie over wie de nieuwe kalief moest worden, Turken veroveren vanuit Klein-Azië de laatste resten van het Oost-Romeinse rijk, Constantinopel (daarna Istanboel), de Balkan en tenslotte het grootste deel van het Midden-Oosten. Turkse sultans regeerden met harde hand. Conclusie deelvraag 2: Hoe heeft de verwesterlijking in het Midden-Oosten plaatsgevonden? Belangrijke factoren die tot verwesterlijking hebben geleid in het Midden-Oosten: - poging tot verwestersen onderdelen bestuur, leger enzovoorts door het Turkse rijk in de 18e eeuw en de Pagina 10 van 12

11 gevolgen hiervan - verovering grondgebied Midden-Oosten door West-Europese landen - politiek/bestuur van Atatürk gericht op verwesterlijking - Koude Oorlog (voor sommige landen) - emigratie/vluchten van mensen uit het Midden-Oosten naar het Westen - massamedia Conclusie deelvraag 3: Wat waren en zijn de gevolgen van de verwesterlijking op het Midden-Oosten? De gevolgen zijn: - splitsing denkwijze van inwoners v/h Midden-Oosten in de reformisten en fundamentalisten - radicalisering in zowel het Westen als het Midden-Oosten - extra inzet in het Midden-Oosten om macht te verkrijgen d.m.v olie-inkomsten, indoctrinatie en (kern)wapenproductie - toenemende arabisering - idealisatie van het Westen of verlangen naar het Westen door sommige mensen Conclusie deelvraag 4/hoofdvraag: Welke voor- en nadelen zijn er voor het Midden-Oosten verbonden aan de toenemende invloed van het Westen en welke voor- en nadelen heeft dit voor het Westen? Voordelen voor het Midden-Oosten: - ontwikkeling technologie en wetenschap - handel - democratisering, meer gelijke rechten Nadelen voor het Midden-Oosten: - afhankelijkheid (i.v.m handel en kennis) - radicalisering, terrorisme, indoctrinatie - braindrain Voordelen voor het Westen: - bevordering begrip en kennis over het Midden-Oosten - handel - 'groei macht/bondgenoten/geld/enz.' Nadelen voor het Westen: - afhankelijkheid van met name olie - aanslagen en andere ellende - 'moneydrain' (geld stoppen in defensie, veiligheid, oorlog enz.) Bronnenlijst Papieren: 1. Het Midden Oosten : 2000 jaar culturele en politieke geschiedenis, Bernard Lewis, Forum, Sprekend Verleden 5H/6V, NijghVersluys, 2000 Digitale: Pagina 11 van 12

12 Gegevens gevonden door in catalogus van bieb te zoeken, op allerlei zoektermen zoeken bij google en yahoo zoals 'Middle East' 'Middle East westernisation' 'Middle East westernization' 'Western influence Middle-East' en zo nog duizend zoektermen. Logboek Dossierblad logboeknaam/namen: Renée DamstraKlas: 6V D1 Profiel: C&M Datum Activiteit Gewerkte tijd Plaats Persoon Resultaat/commentaar Lezen hoofdstuk 15 boek 5H/6V, hoofdvraag en deelvragen bedacht 3,5 uur Thuis, Utrecht Bronnen zoeken op internet en in biebcatalogus + begin paginaatjes opgezet werkstuk 2 uur Thuis, Utrecht Inleiding en deelvraag 1 uitgewerkt grotendeels 2 uur en kwartier Thuis, Zeist deelvraag 2 en 3 uitgewerkt grotendeels 3,5 uur Thuis, Zeist deelvraag 4 en de rest tot in puntjes uitgewerkt 5 uur Thuis, Utrecht Pagina 12 van 12