Medicinale cannabis en vergoeding. Een inleiding

Transcriptie

1 Medicinale cannabis en vergoeding Een inleiding Als u meer wilt weten over medicinale cannabis

2 Cannabis misbruikt medicijn? Drugs! Wiet! Blowen High - Stoned Verslavend Psychoses Hersenbeschadiging bij jongeren, schooluitval, enz.

3 Korte geschiedenis NL 1999 Minister Els Borst accepteert medicinale werking cannabis 2001 Oprichting Bureau Medicinale Cannabis (BMC) 2003 Start productie van medicinale cannabis 2007 Export begint (Italië, Duitsland, Israel, Canada) 2018 Canada liberalisering van cannabismarkt

4 De productie keten Toezicht BMC TEELT KWALITEIT VERPAKKEN ONDERZOEK APOTHEEK EXPORT

5 Cannabis flos

6 Soorten cannabis in apotheek Variëteit THC CBD TERPENEN Bedrocan 22 - sativa Bedrobinol 14 - sativa Bediol 6 8 sativa Bedrolite - 9 sativa Bedropuur 22 - indica Bedica 14 - indica Contents in % of dry weight

7 Medicinaal gebruik van cannabis Thee Verdampen Oraal als cannabisolie verkrijgbaar bij oa Transvaalapotheek in Den Haag

8 Belangrijkste indicaties THC Uit onderzoek gebleken: MS of ruggemerg schade Symptomen gerelateerd aan spasticiteit en pijn Chronische neuropatische pijn Pijn door beschadigde zenuwen Behandeling van kanker en aids Misselijkheid, braken Palliatieve behandeling van kanker en aids verbetering eetlust en algemeen welbevinden, vermindering van pijn en misselijkheid Gilles de la Tourette syndroom Tics Glaucoom Therapie-resistente vorm Bron: Bureau Medicinale Cannabis

9 Andere toepassingen Uit ervaringen van artsen en patiënten THC: Migraine Fibromyalgie Colitis ulcerosa en ziekte van Crohn Posttraumatisch stress-syndroom Onrust bij Alzheimer Parkinson COPD Slaapstoornissen Behandeling van kanker?

10 Bijwerkingen THC Medicinale gebruiker heeft een andere intentie en dosering dan recreatief gebruiker Effecten van cannabis liggen in dezelfde range als andere medicatie voor pijn: opiaten, benzodiazepines, baclofen, tricyclische antidepressiva Veel pijnpatienten hebben ervaring met zware medicatie en kennen deze bijwerkingen Het belang van titratie: start low and go slow

11 Plaats van cannabis in zorg Farmaceutische grondstof (niet geregistreerd als geneesmiddel) Alleen voorschrijven als reguliere medicatie niet voldoende werkzaam is of teveel bijwerkingen veroorzaakt Arts mag bepalen of cannabis voorgeschreven wordt, voor alle aandoeningen Cannabis speelt (nog) geen rol in genezing, alleen bij verminderen van klachten Niet in basisverzekering: soms vergoeding op aanvraag

12 Olie: als farmacotherapeutisch relevant Bedrolite: 10% CBD Behandeling van epilepsie bij kinderen/volwassenen Bediol: 2,0% CBD en 1,3% THC Pijn en spasmen (bv. MS) Klachten door ontstekingen Chronische zenuwpijn (start) Bedica en Bedrocan: 2% THC Pijn Misselijkheid, braken, weinig eetlust Gilles de la Tourette Glaucoom Ontspannend effect Pijn bij kanker

13 Groei neemt af Aantal recepten per jaar Bron: Stichting Farmaceutische Kengetallen Bron: Stichting Farmaceutische Kengetallen (SF

14 Problemen cannabis op recept Arts wil geen recept uitschrijven Negatief stigma Principiele bezwaren Weet er te weinig van Zorgverzekering vergoedt het niet Te weinig evidence Producten zijn gamma-doorstraald (geen effect op werkzame stoffen) Onvoldoende keuze aan soorten cannabis

15 Vergoeding door zorgverzekeraars Zorginstituut Nederland: geen vergoeding vanuit basispakket Tot eind 2016 soms wel vergoed na aanvraag machtiging door: neuroloog, oncoloog of pijnspecialist Bij indicaties: zoals geformuleerd door Bureau Medicinale Cannabis

16 1961: Cannabis op narcotica-lijst UN SINGLE CONVENTION ON NARCOTIC DRUGS Klasse 1: Verdovend middel Geen medische toepassing Hoog risico voor misbruik

17 Cannabis is drugs Wiet marihuana - hasj! Blowen High - Stoned Verslavend Psychoses Hersenbeschadiging bij jongeren, schooluitval, enz.

18 Wat is drugs en verslaving? Wat is de toxiciteit, lethaliteit en kans op verslaving bij: Opiaten (Oxycodon, Tramadol) Alcohol Gaming Cannabis

19 Wat is een verslaving?

20 Wetenschappelijke onderbouwing Veel regels, vergunningen Wie betaalt er voor? Niet veel legale bronnen voor cannabis Import / export is lastig Elke studie gebruikt ander materiaal Wetenschappers niet geinteresseerd - stigma

21 Klinische studies indicatie Aantal studies Patiënten aantallen Chronische pijn Multiple sclerosis IBS Angst 3 94 Overig 9 344

22 Resultaten klinisch onderzoek Sativex Patiënten met progressieve primaire of secundaire MS en onvoldoende respons op reguliere anti-spastische medicatie: Vermindering van pijnlijke spasmen en stijfheid Verbetering van slaap, depressiviteit en blaasproblemen. Nog niet bevestigd: invloed op ziekteproces Resultaat: effectief en weinig bijwerkingen Sativex (CBD+THC) is geregistreerd voor de behandeling van MS in verschillende landen. (In Nederland niet op de markt: niet vergoed door zorgverzekering)

23 Review klinisch onderzoek 2015 Original Investigation Cannabinoids for Medical Use A Systematic Review and Meta-analysis Penny F. Whiting, PhD; Robert F.Wolff, MD; Sohan Deshpande, MSc; Marcello Di Nisio, PhD; Steven Duffy, PgD; Adrian V. Hernandez, MD, PhD; J. Christiaan Keurentjes, MD, PhD; Shona Lang, PhD; Kate Misso, MSc; Steve Ryder, MSc; Simone Schmidlkofer, MSc; MarieWestwood, PhD; Jos Kleijnen, MD, PhD IMPORTANCE Cannabis and cannabinoid drugs are widely used to treat disease or alleviate symptoms, but their efficacy for specific indications is not clear. CONCLUSIONS AND RELEVANCE There was moderate-quality evidence to support the use of cannabinoids for the treatment of chronic pain and spasticity. There was low-quality evidence suggesting that cannabinoids were associated with improvements in nausea and vomiting due to chemotherapy, weight gain in HIV infection, sleep disorders, and Tourette syndrome. Cannabinoids were associated with an increased risk of short-term AEs. JAMA. 2015;313(24): doi: /jama

24 Conclusies onderzoek 2015 Cannabinoids for Medical Use: A Systemic Review and Meta-analysis, JAMA June 2015 Resultaten en kwaliteit van onderzoek leiden tot de conclusie dat er een matige kwaliteit evidence is om het gebruik van cannabinoiden bij de behandeling van chronische pijn en spasticiteit te ondersteunen

25 Rapport uit 2017 National Academies Of Sciences Engineering, Medicine VS

26 Conclusie Conclusive or substantial evidence chronic neuropathic pain in adults antiemetics in the treatment of chemotherapy-induced nausea and vomiting improving patient-reported MS spasticity symptoms

27 Conclusie 2 Moderate evidence Improving short-term sleep outcomes in individuals with sleep disturbance associated with: obstructive sleep apnea syndrome fibromyalgia chronic pain multiple sclerosis

28 Conclusie 3 Limited evidence: increasing appetite and decreasing weight loss associated with HIV/AIDS improving clinician-measured MS spasticity symptoms improving symptoms of Tourette syndrome improving anxiety symptoms, in individuals with social anxiety disorders improving symptoms of PTSD

29 Veel data beschikbaar Clinical trials Dagelijkse dosering Frequentie van gebruik Hoe snel werkt het Hoe lang werkt het Studies Enquetes Statistieken Ervaringen

30 Voorbeeld: cannabis olie Op recept Patient bekend Product getest Dosering bekend

31 Betrouwbare gegevens Patient # Age Sex Dose (mg/kg/day) Spasms before (per month) Spasms after (per month) Reduction (%) Adults 1 38 M 0, V 2, V 1, V 1, V 5, M 2, V 7, M 0, V 1, Kids 4 10 V 7, V 7, M 7, V 5, V 4, M 12, M 8, M 11, V 4, M 6, M 4, V 3,

32 Endocannabinoide systeem Werkingsmechanisme is bekend!

33 Functies Het endocannabinoide-systeem speelt een grote rol bij: Pijn-gewaarwording Spierbeweging Eetlust Slaap Ontsteking Neuroprotectie Plant cannabinoiden kunnen al deze functies beinvloeden

34 THC (dronabinol) en CBD (cannabidiol) THC CBD Activeert CB1-receptor Is psycho-actief: high of stoned bij hoge doses Kan psychoses veroorzaken Kan angsten versterken Valt onder Opiumwet Hoge concentraties in wiet Activeert CB2 receptor en remt CB1 Is niet psycho-actief: weinig bijwerkingen Kan psycho-actief effect van THC onderdrukken Kan angsten verminderen Ontstekingsremmend, zenuwbeschermend In vezelhennep

35 Wiet of hennep? Cannabis wiet hennep

36 Verschil tussen wiet en hennep wiet gedoogd/op recept coffeeshops THC (tetrahydrocannabinol) high vrouwelijke bloem wietolie/cannabisolie illegaal/op recept/zelf maken geneesmiddel/drugs hennep legaal agrarisch product CBD (cannabidiol) geen high blad en bloem (mnl en vrl) CBD-olie legaal te koop! voedingssupplement/ geneesmiddel

37 Effecten en toepassingen CBD Klinisch aangetoonde effecten Angst Psychoses Epilepsie Remming bijwerkingen THC Mogelijk zenuwbeschermend bij: MS Parkinson Alzheimer Hersenletsel Ruggenmergschade

38 Effecten en toepassingen CBD 2 CBD als ontstekingsremmer bij: Diabetes Hart- en vaataandoeningen Darm- en zenuwontstekingen Artritis Sepsis Kanker (pijn) MS Perifere zenuwbeschadigingen Voedingssupplement: Gezond oud worden

39 CBD-olie als voedingssupplement Legaal Bij drogist Via webshop Veel bedrijven maken CBD-olie/ brengen het op de markt Weinig controle op kwaliteit (HACCP) Indicaties en gezondheidsclaims niet toegestaan Max dosis 160 mg/dag THC <0,05%

40 Vele vormen Cannabis, CBD-olie, Wiet, Hennep, THC?

41 Gewoon naar de coffeeshop? Vervuilingen: microben pesticiden groei-bevorderaars additieven: kleur, gewicht zware metalen

42 Zelf olie maken / kopen Voordeel: meer keus aan varieteiten goedkoper meer zelf betrokken bij behandeling ziekte gezonder/biologisch niet met arts in discussie Nadeel: kwaliteit onbekend/verontreinigingen onderschatting gevaren (bv oplosmiddelen/hoge concentratie THC) risico op oplichting soms te hoge verwachtingen geen medische begeleiding

43 Cannabis vergoeding: ja? Weinig bijwerkingen Goedkoop Goede kwaliteit (in apotheek) Duidelijk werkingsmechanisme Veel case reports/anekdotisch bewijs Kostenbesparing Medische begeleiding

44 Cannabis vergoeding: of nee? Schadelijk? Onvoldoende over bekend bij artsen Te weinig evidence! Patient naar illegaal circuit Ongecontroleerde producten Geen medische begeleiding

45 Verdere informatie Wetenschappelijk Informatiecentrum Cannabis (WIC) Bureau Medicinale Cannabis (BMC) International Association for Cannabinoids as Medicine (IACM) Transvaalapotheek Den Haag (cannabisolie) Cannabiszorg apotheek Patiëntengroep medicinale cannabis gebruikers (PGMCG)

46 Dank voor uw aandacht! Vragen?? Als u meer wilt weten over medicinale cannabis

47 Als u meer wilt weten over medicinale cannabis