Met buikpijn naar de huisarts
|
|
- Lodewijk de Groot
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Met buikpijn naar de huisarts Casuïstiek bespreking Dr. Paul Giesen, Huisarts, Radboudumc, Nijmegen Dr. Paul Geutjes, Klinisch chemicus, Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis, Nijmegen
2
3 Doel 1. De diagnostisch proces huisarts 2. Veel voorkomende differentiaal diagnosen 3. Toegevoegde waarde laboratoriumonderzoek
4 Diagnostisch proces huisarts (trechter model) - Epidemiologie, context, anamnese, lichamelijk onderzoek - Diagnose DD (bij buikklacht: >25 opties) - Beleid: Afwachten, behandelen of verwijzen (5-10 %) - Probleem: Vaak Grijs gebied - Versmallen grijs gebied: Laboratorium, Röntgen
5 Casus 1. Gerda Dunne, 35 jaar ½ jaar wisselende, zeurende buikpijn. Ontlasting wat vaker en dunner. Bloed Slijm +. Niet ziek, eet normaal en niet afgevallen. Denkt zelf aan teveel koffie en stress. Ik wil geen buis in mijn achterste, maar wel meten is weten! Wat wilt u nog meer weten? Welk onderzoek zou u adviseren?
6 Gerda Dunne, 35 jr: Het diagnostisch proces Lage a priori kans op ernstige ziekte. Context : eerder episode, langzaam en langdurig Familie anamnese blanco, roken - alcohol 1 Anamnese: Tropen - Geen relatie menses, werk, sport, eten Lichamelijk onderzoek: buik: colon gevoelig verder gb Diagnose: IBS ( spastisch colon ) IBD (M Crohn/ colitis) Toegevoegde waarde Calcprotectine?
7 Wat is calprotectine?
8 Calprotectine test Kwantitatieve uitslag Goede reproduceerbaarheid Uitslag niet direct beschikbaar
9 Correlatie CRP en BSE? Tibble et al. Gut Oct;47(4):506-13
10 Calprotectin (mg/l) IBD vs IBS <10 mg/l = 50 µg/g ,1
11 Monitoring van Rheenen et al. Inflamm Bowel Dis. 2014;20:
12 Monitoring relapse Yamamoto et al. Aliment Pharmacol Ther Sep;42(5):549-58
13 2017
14
15 2015 IBS en IBD likely cancer not suspected y Calprotectin <100 µg/g µg/g >250 µg/g IBS likely Treat locally No NSAIDs and repeat in 2 wk Repeat in 2 wk Urgent colonoscopy Gastroenterology Urgent colonoscopy Review after 8 wk <100 µg/g µg/g >250 µg/g Symptoms resolved Local management Symptoms persist Gastroenterology Gastroenterology
16 Samenvattend Beperkte positionering huidige richtlijnen voor eerste lijn Hoge NVW uitsluiting IBD Minder scopieën...!!! Therapeutisch vervolgen van het ziekteproces Voorspeller relapse
17 Casus 2. Hr Jansen 34 jaar Toenemend onderbuikspijn Is misselijk en heeft één keer gebraakt. Moe, futloos en eetlust is weg. Normale ontlasting en geen plasklachten Bewegen doet steeds meer pijn. Nooit ziek, iets verkeerd gegeten? Wat wilt u nog meer weten? Welk onderzoek zou u adviseren?
18 Hr Jansen 34 jaar Diagnostisch proces Jong, nooit ziek, vannacht paprikaschotel Beloop snel progressief ziek, Stip en loopt gebogen >> prikkeling peritoneum LO: temp 38,0 loslaatpijn, PM rechter onderbuik. Differentiaal diagnose: appendicitis, diverticulitis, cystitis, voedselintolerantie. Verwijzen! Echter: heel vaak twijfelgevallen. Optie CRP?
19 C-reactive protein (CRP) Meest gevoelige acute fase eiwit 6-8 uur na schade/infectie verhoogd Maximum na uur Betere ontstekingsmarker dan BSE
20 Aspecifieke marker!!
21 Maar Wat is de waarde van CRP bij acute buikpijn?
22 Huisarts Wet 2003;46(10):569-73
23 Aanbevelingen Onderscheiden van ernstige oorzaken, zoals acute appendicitis, diverticulitis en cholecystitis, is het zoeken naar tekenen van peritoneale prikkeling essentieel
24 NVH richtlijn 2013 Let op!!! Met een normale CRP met normaal aantal witte bloedcel aantal kun je de diagnose appendicitis niet uitsluiten.
25 Waarde van CRP & Leuco s Diagnose op basis van beeldvorming
26 c Lameris et al. 2009
27 Waarde van CRP & Leuco s Chauhan et al. Austin J Surg 2018;Vol 5(5 )
28 Samenvattend Beperkte positionering huidige richtlijnen voor de eerste lijn Eerstelijnsdiagnostiek: combinatie CRP en Leuco s CRP > 100 mg/l en Leuco s > 15*10 9 /L: acute verwijzing
29 Casus 3: Sofie Roffel, 4 jaar Altijd al last van krampen in buik Ook rommelingen, wisselende ontlasting. Vergeleken andere kinderen slechte eter. Moeder: In Libelle gelezen dat er een test is.. Iets met DNA voor lactose intolerantie Graag verder onderzoek dokter! 1. Wat wilt u nog meer weten? 2. Welk onderzoek zou u adviseren?
30 Sofie Roffel, 4 jaar diagnostisch proces huisarts Navelkolieken kinderen vaak geen oorzaak Geruststellend: groeit normaal (P50), wel iets mager (P25) Sofie kan stress niet goed aan, de buik spreekt(?) Moeder als kind ook buik klachten. Veel allergie familie Tja, lage a priori kans op afwijking en risico op vals + Oke, oriënterend lab onderzoek, parasieten, lactase?
31 Lactose intolerantie
32 Lactose intolerantie Symptomen indien lactase < 50% activiteit Niet allergische voedselovergevoeligheid of intolerantie Congenitale lactose intolerantie Primaire lactose intolerantie Secundaire lactose intolerantie
33 Diagnostiek 1. Geen duidelijke gouden standaard 2. Dieet exclusietest 3. Lactose-tolerantietest 4. H 2 -ademtest 5. Dunne darm biopt 6. Genetisch onderzoek: T CC allel
34 DNA diagnostiek Büning et al. Digestion, 2005;71(4):245-50
35 H 2 ademtest Waarde DNA diagnostiek
36 NHG Standaard Voedselovergevoeligheid NHG Standaard Prikkelbare darmsyndroom NICE richtlijn Diagnosis and management of irritable bowel syndrome in primary care Richtlijnen H 2 -ademtest tweede lijn Dieetrestrictie eerste lijn Positie DNA diagnostiek??? Genetic Testing, Policy No. 67 March 1, 2018
37 Voorstel 1 Klachten passend bij primaire lactose intolerantie Dieet restrictie Herstel Nee Ja, dieet Sec. lactose intolerantie Vervolg onderzoek, DNA?
38 Voorstel 2 Klachten passend bij primaire lactose intolerantie DNA screening CC CT / TT Dieet Dieet restrictie Herstel Nee Ja, dieet Sec. lactose intolerantie
39 Samenvattend Beperkte positionering huidige richtlijnen Dieet restrictie in de meeste gevallen de eerste stap Genotypering heeft toegevoegde waarde bij onderscheid lactose persistentie, primaire en secundaire lactose intolerantie. (rekening houdend met etniciteit)
40 Conclusies 1. Doorlopen diagnostisch proces huisarts essentieel 2. Lab. diagnostiek HA meestal niet nodig bij buikklachten 3. Lab diagnostiek: uitsluiten of bevestigen, vooral grijs gebied 4. Meer samenwerking HA, interne, KC, (scholing, bellen, feedback) 5. Inzet lab. diagnostiek dichtbij patiënt voorkomt verwijzingen
41 Meten is niet altijd beter weten
42 VRAGEN?
43 reserve
Buikklachten, altijd een opvlamming? Rinze ter Steege, MDL-arts Martini ziekenhuis Groningen IBD dag 22 september 2018
Buikklachten, altijd een opvlamming? Rinze ter Steege, MDL-arts Martini ziekenhuis Groningen IBD dag 22 september 2018 Korte introductie MDL-arts in Martini ziekenhuis sinds 1 september 2016 Gestudeerd
Nadere informatieFaecaal calprotectine. Eva Lefevre 14 mei 2013
Faecaal calprotectine Eva Lefevre 14 mei 2013 Inleiding Faecaal calprotectine Calcium bindend eiwit Afkomstig uit neutrofiele granulocyten Aanwezigheid in faeces is evenredig met mate van neutrofiele migratie
Nadere informatieBuikpijn- een opvlamming? Dr. F.H.J. Wolfhagen, MDL-arts
Buikpijn- een opvlamming? Dr. F.H.J. Wolfhagen, MDL-arts 24 november 2018 IBD en buikpijn Pijn is belangrijk als waarschuwing voor mogelijk schadelijke invloeden Veel voorkomende klacht bij IBD Bij colitis
Nadere informatieCalprotectine bepaling in feces
Erasmus MC Calprotectine bepaling in feces Synoniem: IBD test, Bühlmann Afname Afname voorkeur: Afname volume: Afname condities: Opslag condities: Verzend condities: Feces in buis met schepje Minimaal
Nadere informatieOntstekingsparameters in de huisartspraktijk. Warffum 2012
Ontstekingsparameters in de huisartspraktijk Warffum 2012 Onderwerpen CRP, bezinking of beide CRP bij acuut hoesten CRP sneltest voor andere indicaties? CRP, bezinking of beide? Indicaties - infectie/ontsteking
Nadere informatie3 onderwerpen. Irritable bowel syndrome (PDS) vanuit het Patientenperspectief
3 onderwerpen Irritable bowel syndrome (PDS) vanuit het Patientenperspectief 1 IBS in het kort 2 Kennis van IBS patienten over hun aandoening 3 Het patientenperspectief/vooroordelen Carla Flik Klinisch
Nadere informatieHoe belangrijk is herstel of genezing van het darmslijmvlies (mucosa) bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa tijdens de behandeling?
Hoe belangrijk is herstel of genezing van het darmslijmvlies (mucosa) bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa tijdens de behandeling? Hoe belangrijk is genezing van het darmslijmvlies voor afname van
Nadere informatieFunctionele buikklachten
Functionele buikklachten Achtergronden Behandeling Nieuwe medicamenten Discussie Signalen wijzend op somatisch substraat Acute klachten Algemene ziekteverschijnselen (koorts/ hemodynamiek) Ongewenst gewichtsverlies
Nadere informatieIrritable bowel syndrome (PDS) vanuit het Patientenperspectief. 3 onderwerpen. 1 IBS in het kort. 2 Kennis van IBS patienten over hun aandoening
Irritable bowel syndrome (PDS) vanuit het Patientenperspectief Carla Flik Klinisch Psycholoog / Psychotherapeut St. Antonius Ziekenhuis 3 onderwerpen 1 IBS in het kort 2 Kennis van IBS patienten over hun
Nadere informatieKennislacunes NHG-Standaard Buikpijn bij kinderen
Kennislacunes Buikpijn bij kinderen Kennislacunes 1. Prevalentie prikkelbare darm syndroom bij kinderen met chronische buikpijn (noot 5, 15). 2. Verschil in prognose van kinderen met prikkelbare darm syndroom
Nadere informatieDarmkanker screening zin of onzin? Lisette Saveur, Verpleegkundig specialist MDL-oncologie Antoni van Leeuwenhoek Amsterdam
Darmkanker screening zin of onzin? Lisette Saveur, Verpleegkundig specialist MDL-oncologie Antoni van Leeuwenhoek Amsterdam Agenda Colorectaal carcinoom algemeen Voortraject darmkanker screening Bevolkingsonderzoek
Nadere informatiePrikkelbare Darm Syndroom (PDS/IBS)
Prikkelbare Darm Syndroom (PDS/IBS) MDL-centrum IJsselland Ziekenhuis www.mdlcentrum.nl U heeft van uw arts gehoord dat u een Prikkelbare Darm heeft. Een andere benaming voor Prikkelbare Darm Syndroom
Nadere informatieChronische bekkenpijn oorzaken en aanpak. Sanne Nooteboom, huisarts Doreth Teunissen, kaderhuisarts uro-gynaecologie
Chronische bekkenpijn oorzaken en aanpak Sanne Nooteboom, huisarts Doreth Teunissen, kaderhuisarts uro-gynaecologie Doel Deelnemers zijn in staat om: te exploreren o.a. door de belangrijkste alarmsymptomen
Nadere informatieMevrouw B., 72 jaar, komt bij u omdat ze in de Libelle iets heeft gelezen over botontkalking.
Casusschets 1 Mevrouw B., 72 jaar, komt bij u omdat ze in de Libelle iets heeft gelezen over botontkalking. Vraag 1: welke anamnestische punten zijn van belang om al dan niet tot een DEXA over te gaan?
Nadere informatieBezinking óf CRP? Bezinking én CRP? Alleen CRP? W.V.Martina / Klin. Chem.
Bezinking óf CRP? Bezinking én CRP? Alleen CRP? W.V.Martina / Klin. Chem. Stelling Ja Nee Bij een verdenking op een infectie vraag ik altijd een bezinking én CRP aan. CRP, bezinking of beide? Aanvragen
Nadere informatieBlindedarmontsteking Appendicitis. Poli Chirurgie
00 Blindedarmontsteking Appendicitis Poli Chirurgie Wat is een blindedarm (appendix)? De appendix (letterlijk aanhangsel) bevindt zich daar waar de dunne darm overgaat in de dikke darm, dat wil zeggen
Nadere informatieKanker en genetisch testen
Kanker en genetisch testen Dirk Jan Boerwinkel Freudenthal Instituut voor didactiek van wiskunde en natuurwetenschappen Nascholing Reizende DNA labs als voorbereiding voor het examen 4 november 2011 Definitie
Nadere informatieBiomarkers voor leeftijdsgebonden maculadegeneratie Afdelingen Oogheelkunde en Genetica Radboudumc, Nijmegen
Biomarkers voor leeftijdsgebonden maculadegeneratie Afdelingen Oogheelkunde en Genetica Radboudumc, Nijmegen Anneke I den Hollander Wat is een biomarker? Een biomarker, of biologische marker, is een meetbare
Nadere informatieOnderwijsmateriaal voor toetsgroepen
1. Toelichting op het onderwijsmateriaal 1 Dit onderwijsmateriaal is gebaseerd op de NHG-Standaard M71 van mei 2012 Buikpijn is een veelvoorkomende klacht in de huisartsenpraktijk. Het is ook een moeilijke
Nadere informatieBevolkingsonderzoek Familiaire Hypercholesterolemie
Bevolkingsonderzoek Familiaire Hypercholesterolemie Casuïstiek Mw. K, slanke en sportieve 30 jarige vrouw wordt verwezen voor behandeling van haar verhoogde cholesterol. Haar vader kreeg op 57 jarige leeftijd
Nadere informatieVoedselallergie; kliniek en diagnostiek
Voedselallergie; kliniek en diagnostiek WDH allergie nascholing 5 oktober 2010 Annejet Plaisier, kinderarts Janneke Ruinemans-Koerts, klinisch chemicus Casus Dylano, ruim 2 ½ jaar oud Reden van komst:
Nadere informatieIntakeformulier FODMaP-dieet
Intakeformulier FODMaP-dieet Om een zo duidelijk mogelijk beeld te krijgen van uw huidige darmklachten, vraagt de diëtist u onderstaande vragen te beantwoorden. De ingevulde vragenlijst zal vertrouwelijk
Nadere informatieWat zijn divertikels?
Diverticulitis Wat zijn divertikels? Divertikels zijn ballonachtige uitstulpingen van de wand van het maagdarmkanaal. Divertikels stulpen naar buiten uit, door de spierlaag heen. Je kunt ze vergelijken
Nadere informatieOorzaken Diagnose stellen Medische behandeling
Prikkelbare darm Een prikkelbare darm is een onschuldige darmaandoening, die wel veel lichamelijke klachten kan geven. Men spreekt niet van een ziekte omdat een prikkelbare darm niet samengaat met zichtbare
Nadere informatieRADIOLOGIE 2011 achtergronden casusschetsen
RADIOLOGIE 2011 achtergronden casusschetsen Voorstel wijzigingen bij herziening werkafspraak kunnen op de laatste pagina worden genoteerd. Interline augustus 2011 Voor: begeleider/presentator INTERLINE
Nadere informatieSneltesten voor respiratoire virussen: geschikt voor point-of-care? 13 juni 2017 Werkgroep Algemene Medische Microbiologie
Sneltesten voor respiratoire virussen: geschikt voor point-of-care? 13 juni 2017 Werkgroep Algemene Medische Microbiologie Andrea Bruning, MD PhD AIOS Medische Microbiologie Overzicht Introductie - Point-of-care
Nadere informatiePrikkelbare Darm Syndroom
Prikkelbare Darm Syndroom Prikkelbare Darm Syndroom Te behandelen of behelpen? Synoniemen Prikkelbare darm syndroom Irritable bowel syndrome Spastische dikke darm Spastisch colon Definitie Chronische buikpijn
Nadere informatie7,7. Werkstuk door een scholier 1769 woorden 9 maart keer beoordeeld
Werkstuk door een scholier 1769 woorden 9 maart 2005 7,7 18 keer beoordeeld Vak Biologie Wat is colitis ulcerosa? Colitis ulcerosa is een chronische ontsteking van het slijmvlies van de dikke darm. Colitis
Nadere informatieInterline augustus REUMATOLOGIE casusschetsen
Interline augustus 2009 REUMATOLOGIE casusschetsen INTERLINE Reumatologie PMR + AT augustus 2009 CASUSSCHETSEN Casusschets 1 Mevrouw van Makkum, 62 jaar. Voorgeschiedenis: gezond, alleen wat hoge bloeddruk.
Nadere informatieTransitie in de geneeskunde 6 Handen op 1 buik. Topzorg 2018
Transitie in de geneeskunde 6 Handen op 1 buik Groot worden met een chronische darmziekte Topzorg 2018 Dr. Elvira George Kinderarts MDL Noordwest Ziekenhuisgroep Alkmaar IBD bij kinderen Kinderen zijn
Nadere informatieGHC Zorgprotocol Point-Of-Care Test (POCT)
GHC Zorgprotocol Point-Of-Care Test (POCT) Groningen, november 2016 CRP metingen De NHG standaard Acuut hoesten adviseert bij het vermoeden op een pneumonie of gecompliceerd luchtweginfect een C-reactieve
Nadere informatieBuikprobleem SEH appendicitis?
Buikprobleem SEH 08-11-2013 appendicitis? Appendicitis? SEH: 08-11-2013 30 jaar 3 e dag menstruatie Pijn rechts onder in de buik Temp 37 8 Anamnese? Onderzoek? 2 Buikprobleem SEH 08-11-2013 appendicitis?
Nadere informatieWetenschappelijke studies FODMAP-beperkt dieet
Wetenschappelijke studies FODMAP-beperkt dieet Dr Laurens van der Waaij, MDL-arts Martini Ziekenhuis Groningen 11 april 2014 FODMAP-beperkte dieet Recent een aantal gerandomiseerde studies 68-87% significante
Nadere informatieKennislacunes NHG-Standaard Diverticulitis
Kennislacunes Kennislacunes 1. Diagnostische waarde van de CRP bij patiënten met vermoeden van diverticulitis in de voor het aantonen van diverticulitis (noot 13). 2. Diagnostische waarde van ECHO/CT bij
Nadere informatiePrikkelbare darm syndroom
Prikkelbare darm syndroom Inhoudsopgave Wat is het Prikkelbare darm syndroom? Wat zijn de klachten? Wat zijn de oorzaken? Hoe wordt de diagnose gesteld? Wat zijn de behandelopties? Wat kunt u zelf doen?
Nadere informatiePDS B e l a n g e n v e r e n
r a b l D e PDS B e l a n g e n v e r e n r m S y n d r o a o m i g e i n g k k i r P De diagnose PDS 2 Het Prikkelbare Darm Syndroom, een functionele aandoening Ziekten met een duidelijke diagnose zijn
Nadere informatieAntwoordformulieren open vragen
Antwoordformulieren open vragen Bloktoets : 5O0 Datum : 9 juli 009 Aanvang : Studentnummer : Studentnaam :. BLOKTOETS STOFWISSELING 5O0 9 juli 009 Sint Radboud. Het uitvragen van de pijnklachten is van
Nadere informatieSomatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten: De richtlijn
Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten: De richtlijn Ingrid Arnold LUMC Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde Huisarts te Leiderdorp Dokter, ik ben zo moe. Vermoeidheid Hoofdpijn Buikklachten
Nadere informatieFamiliaire Mediterrane Koorts
https://www.printo.it/pediatric-rheumatology/be_fm/intro Familiaire Mediterrane Koorts Versie 2016 2. DIAGNOSE EN BEHANDELING 2.1 Hoe wordt het gediagnosticeerd? Over het algemeen wordt de volgende aanpak
Nadere informatieCompagnonscursus 2012
Compagnonscursus 2012 Artritis: Aankomen of afblijven? Marcel Posthumus Reumatologie-Klinische Immunologie Martini Ziekenhuis Groningen Inhoud Reumatologie-Klinische Immunologie Martini Ziekenhuis Mono-artritis
Nadere informatieFamiliaire Mediterrane Koorts
www.printo.it/pediatric-rheumatology/nl/intro Familiaire Mediterrane Koorts Versie 2016 2. DIAGNOSE EN BEHANDELING 2.1 Hoe wordt het gediagnosticeerd? Over het algemeen wordt de volgende aanpak gehanteerd:
Nadere informatieInterline, augustus 2011. RADIOLOGIE 2011 casusschetsen
Interline, augustus 2011 RADIOLOGIE 2011 casusschetsen INTERLINE RADIOLOGIE 2011 Augustus 2011 Inleiding Het vierde Interlineprogramma was het programma Radiologie, dat van 1999 tot 2002 is gepresenteerd.
Nadere informatieIgA nefropathie. Joost van der Heijden, internist-nefroloog VU Medisch Centrum
IgA nefropathie Joost van der Heijden, internist-nefroloog VU Medisch Centrum Presentatie - Geschiedenis - Epidemiologie - Het ziekteproces - De patiënt - Het diagnostische proces - De behandeling - De
Nadere informatieDeze informatie is gemaakt door de Stomavereniging, in samenwerking met patiënten en verpleegkundigen.
Dit is darmkanker Je hebt een dunne darm, een dikke darm en een endeldarm. Je kunt overal in je darmen kanker krijgen. Meestal in de dikke darm, maar ook in de endeldarm of in de dunne darm. Darmkanker
Nadere informatieK l i n i s c h C h e m i s c h H e m a t o l o g i s c h L a b o r a t o r i u m & T r o m b o s e d i e n s t. KCHLnieuws. Wijziging feces testen
Wijziging -Bloed Inhoudsopgave: januari 2015 -Calprotectine 6 januari feces, 2015 testen; ifobt feces 1 Analyses per 26 januari 2015 verwijderd Lean: PDF s in EMD van 3 Waarom deze test? De immunochemische
Nadere informatieBLINDEDARMONTSTEKING APPENDICITIS
BLINDEDARMONTSTEKING APPENDICITIS Inleiding In deze folder leest u meer over de klachten, oorzaak en behandeling van een blindedarmontsteking. Het is goed dat u zich realiseert dat bij het vaststellen
Nadere informatieUitgebreid bloed- of fecesonderzoek bij maagklachten, gericht op voedselallergie is geen te verzekeren prestatie
Onderwerp: Uitgebreid bloed- of fecesonderzoek bij maagklachten, gericht op voedselallergie is geen te verzekeren prestatie Samenvatting: Soort uitspraak: Datum: 28 februari 2007 Uitgebracht aan: De vraag
Nadere informatiebuikklachten: Is de aardappel in discrediet? Prof. Dr. Ben Witteman, MDL-arts, Ziekenhuis Gelderse Vallei, Ede Wageningen Universiteit
buikklachten: Is de aardappel in discrediet? Prof. Dr. Ben Witteman, MDL-arts, Ziekenhuis Gelderse Vallei, Ede Wageningen Universiteit 2 GEEN DISCLOSURES! Prikkelbaar Darm Syndroom meest voorkomende oorzaak
Nadere informatieM. Crohn en Colitis ulcerosa; verschil en nieuwe ontwikkelingen in behandeling
M. Crohn en Colitis ulcerosa; verschil en nieuwe ontwikkelingen in behandeling Dr. D. Leemreis, MDL-arts 8 mei 2019 IBD Inflammatory Bowel Disease (IBD)= Inflammatoire darmziekten= Chronische ontsteking
Nadere informatieMevrouw B., 72 jaar, komt bij u omdat ze in de Libelle iets heeft gelezen over botontkalking.
Casusschets 1 Mevrouw B., 72 jaar, komt bij u omdat ze in de Libelle iets heeft gelezen over botontkalking. Vraag 1: welke anamnestische punten zijn van belang om al dan niet tot een DEXA over te gaan?
Nadere informatieWat doen we met ons moeder? Esther Warmerdam, SO Vitalis Maaike Maas, SEH arts CZH Ylva Onderwater, Huisarts
Wat doen we met ons moeder? Esther Warmerdam, SO Vitalis Maaike Maas, SEH arts CZH Ylva Onderwater, Huisarts Wat is er anders? Presentatie Leeftijd specifieke ziekten /co-morbiditeit Minder fysiologische
Nadere informatiePluis / niet-pluis? Veilig hulpverlenen vanuit het perspectief van de huisarts. Rob van Valderen Antonissen, huisarts
Pluis / niet-pluis? Veilig hulpverlenen vanuit het perspectief van de huisarts Rob van Valderen Antonissen, huisarts Wie ben ik? Echtgenoot en vader van 3 kinderen 10 jaar arts 6 jaar huisarts Sinds 2013
Nadere informatieEen korte cursus behandeling van Crohn en Colitis voor patiënten met ervaring.
Een korte cursus behandeling van Crohn en Colitis voor patiënten met ervaring. 1. wat is er aan de hand bij uw klachten? 2. wat is uw behandeldoel? Leerdoelen 1. Hoe ontstaat IBD (inflammatory bowel disease)
Nadere informatiePrikkelbare Darm Syndroom
MEDISCH CENTRUM Prikkelbare Darm Syndroom 2 Wat is een prikkelbare darm? We spreken van het Prikkelbare Darm Syndroom (PDS) of spastisch colon wanneer iemand gedurende tenminste 12 weken in de loop van
Nadere informatieDe casus is bedoeld voor medisch studenten in de doctoraalfase van de opleiding.
Casus 16A Fase A Titel Buikpijn Onderwerp Chronische buikpijn door schoolfobie Auteur Drs. R. Sijstermans Opleidingsniveau studenten De casus is bedoeld voor medisch studenten in de doctoraalfase van de
Nadere informatieBlindedarmontsteking. Appendicitis. Poli Chirurgie
00 Blindedarmontsteking Appendicitis Poli Chirurgie Deze folder geeft u een globaal overzicht van de klachten van blindedarmontsteking (appendicitis) en hoe dit behandeld kan worden. Hou er rekening mee
Nadere informatiePDS komt voor bij 15 tot 20 procent van de vrouwen en 5 tot 20 procent van de mannen, voornamelijk
Werkstuk door een scholier 1655 woorden 14 december 2005 7,7 50 keer beoordeeld Vak Biologie Inleiding Voor mijn literatuuronderzoek voor biologie in 6 vwo heb ik voor het onderwerp Prikkelbare Darm Syndroom
Nadere informatie(De volgorde m.b.t. de geschreven en gesproken rollenspelen kan gewijzigd worden).
A 101 Alfa 7/43 Niveau: SVE 1 Onderwerp: klagen (bij de dokter) Doel: Cursisten kunnen een gesprek bij de huisarts voeren. Beginsituatie: Cursisten kennen termen als: ik heb zo n last van; misselijk, overgeven.
Nadere informatievandaag word je geopereerd aan je blinde darm 1
vandaag word je geopereerd aan je blinde darm 1 2 Wat is een blinde darm? Een blinde darm is een wormvormig aanhangsel, gelegen onderaan in de buik bij de overgang van de dunne naar de dikke darm. Met
Nadere informatieDarmkanker: Het openbaren van het onbekende. Vasilios Kousoulas MDL-arts ziekenhuis Nij Smellinghe, Drachten
Darmkanker: Het openbaren van het onbekende Vasilios Kousoulas MDL-arts ziekenhuis Nij Smellinghe, Drachten Wanneer kun je spreken van een normale dikke darm? (1) Wanneer kun je spreken van een normale
Nadere informatieHilde Vanpoucke WKBWV, 28 september 2010
Hilde Vanpoucke Calciumbindende eigenschappen + Antimicrobiële werking werd voor het eerst door Fagerhol et al. geïsoleerd uit de cytosolische fractie van polymorfonucleaire cellen en initieel L1 proteine
Nadere informatieDit onderzoek wordt als volgt benoemd: 1. Inspectie (kijken) 2. Auscultatie (horen) 3. Palpatie (voelen) 4. Percussie (kloppen)
Appendicitis 2 Inleiding Deze folder geeft u een overzicht van de klachten en de oorzaak van appendicitis en hoe dit behandeld kan worden. Het is goed u te realiseren dat de situatie voor iedereen anders
Nadere informatieCHAPTER. Samenvatting
CHAPTER 9 Samenvatting CHAPTER 9 Klachten aan pols en hand komen veel voor; bij 9 tot 12.5% van de Nederlandse volwassenen. Niet alle mensen bezoeken de huisarts voor pols- of handklachten. De huisarts
Nadere informatieACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
INTERLINE LABORATORIUM Concept dd 6 april 2006 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Inleiding De werkgroep bestaat uit Dieter Boswijk (huisarts, Dedemsvaart) Sjef vd Leur
Nadere informatieCijfers NIPT. Sensitiviteit: Ontdekt de test alle foetussen met een afwijking?
Cijfers NIPT Cijfers NIPT Sensitiviteit: Ontdekt de test alle foetussen met een afwijking? De NIPT ontdekt ongeveer: 96 van de 100 (96%) foetussen met downsyndroom 87 van de 100 (87%) foetussen met edwardssyndroom
Nadere informatieOnderzoek naar het effect van antibiotica op het beloop van acute milde diverticulitis
DIABOLO studie Onderzoek naar het effect van antibiotica op het beloop van acute milde diverticulitis Geachte heer/mevrouw, Wij doen onderzoek naar het effect van antibiotica op het beloop van milde diverticulitis.
Nadere informatieRegistreren in het HIS. Carel Bakx Wim de Grauw Willem van Gerwen Kees van Boven
Registreren in het HIS Carel Bakx Wim de Grauw Willem van Gerwen Kees van Boven Doel van deze verkenningstocht: leren om klachten en ziekten systematisch vast te leggen Achtergronden van ICPC Wat is ICPC?
Nadere informatieWorkshop anamnese afnemen
Workshop anamnese afnemen Workshop anamnese afnemen l Carolien Vianen l Jeroen Martijn Plette l Annelies Epping Inhoud workshop l Anamnese in 3 onderdelen: 1. - Kennismaking - Observatie - Klacht waarmee
Nadere informatieLactose ademtest. Synoniem: Waterstof ademtest, H 2 ademtest. Deze test wordt afgenomen door een medewerker van het MDL laboratorium.
Lactose ademtest Synoniem: Waterstof ademtest, H 2 ademtest Afname Deze test wordt afgenomen door een medewerker van het MDL laboratorium. Afname voorkeur: Afname condities: Uitademlucht (adem) Patiënt
Nadere informatieCASUSSCHETSEN. Op het CB wordt aan voedselallergie gedacht en hypo-allergene voeding geadviseerd.
INTERLINE LABORATORIUM april 2006 CASUSSCHETSEN Casusschets 1 Wouter Berghuis, vijf maanden oud. Groeit net boven de P 10 lijn. Klachten (volgens moeder): buikkrampjes, eczeem, onrustig gedrag en veel
Nadere informatieDr House. Per groep is jullie een patiënt toegewezen. Van deze patiënt moeten jullie uitzoeken welke ziekte deze heeft en hoe dat is te behandelen.
Dr House Jullie zijn werkzaam in een ziekenhuis. Jullie zijn arts in opleiding en jullie begeleider is de bekende en beruchte Dr. House. Hij is een chagrijnige man die op medisch gebied geniaal is. Maar
Nadere informatieBlindedarmontsteking bij kinderen
Blindedarmontsteking bij kinderen De arts heeft na onderzoek geconstateerd dat de buikklachten van uw kind worden veroorzaakt door een ontstoken blindedarm (appendicitis). Waar in deze folder over ouders
Nadere informatieBlindedarmontsteking bij kinderen en jongeren
Blindedarmontsteking bij kinderen en jongeren De arts heeft na onderzoek geconstateerd dat de buikklachten van uw kind worden veroorzaakt door een ontstoken blindedarm (appendicitis). Waar in deze folder
Nadere informatieVan studie naar dagelijkse praktijk: behandeling van hepatocellulair- en cholangiocarcinoom
Van studie naar dagelijkse praktijk: behandeling van hepatocellulair- en cholangiocarcinoom Vrijdag 19-01-2018 Tim Labeur, arts-onderzoeker Publiek en Voorkennis Wie is betrokken bij de behandeling van
Nadere informatiePrikkelbare Darm Syndroom en de PDSB
Prikkelbare Darm Syndroom en de PDSB Wat is PDS? Het Prikkelbare Darm Syndroom (PDS) werd vroeger ook wel spastische dikke darm of spastisch colon genoemd. In het Engels heet het Irritable Bowel Syndrome
Nadere informatieFODMAP- arm dieet. Linda van den Berg Diëtistenpraktijk EETinzicht
FODMAP- arm dieet Linda van den Berg Diëtistenpraktijk EETinzicht Inhoud 1. Wat zijn FODMAPs? 2. Geschiedenis van het onderzoek naar FODMAPs 3. FODMAP-arm dieet, hoe ziet het eruit? - Eliminatie fase -
Nadere informatieVerklaring van de test. Voorbereiding. Melden
H2-ademtest In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten een H2-ademtest te laten doen. Aan de hand van een waterstof-ademtest onderzoekt de arts de werking van uw maagdarmkanaal. Het onderzoek
Nadere informatieINTERLINE RADIOLOGIE 2011 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
INTERLINE RADIOLOGIE 2011 Augustus 2011 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Inleiding Het vierde Interlineprogramma was het programma Radiologie, dat van 1999 tot 2002
Nadere informatieBevolkingsonderzoek naar dikke darmkanker: September 2013? Prof. dr. J.B.M.J. Jansen
Bevolkingsonderzoek naar dikke darmkanker: September 2013? Prof. dr. J.B.M.J. Jansen INTRODUCTIE 2003: EU adviseert lidstaten te gaan screenen op dikkedarmkanker. 2005: Consensus meeting in Zwolle. Criteria
Nadere informatieBlindedarmontsteking bij kinderen
Blindedarmontsteking bij kinderen Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Je bent opgenomen op de Kinderafdeling van het Albert Schweitzer ziekenhuis. Dit moest omdat
Nadere informatieSomatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten in de 1e lijn Ingrid Arnold
Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten in de 1e lijn Ingrid Arnold LUMC Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde Huisarts te Leiderdorp Uw spreekuur Moeheid Pijnklachten Buikpijn Hoofdpijn
Nadere informatieKennis toepassen, en beslissingen nemen. Hoe denkt de arts? 2. Wat doet de arts? Hoe wordt kennis toegepast? Wat is differentiaal diagnose?
Hoe denkt de arts? 2 Kennis toepassen, en beslissingen nemen Dr. Peter Moorman Medische Informatica ErasmusMC 1 Hoe weet je of een ziektebeeld waarschijnlijk is? de differentiaal diagnose Hoe wordt een
Nadere informatieEen onverwachte draai in het verhaal Over valkuilen en blinde vlekken
Een onverwachte draai in het verhaal Over valkuilen en blinde vlekken dr. Geert-Jan Geersing huisarts-onderzoeker dr. Alfred Sachs huisarts-onderzoeker dr. Janneke Hendriksen aios Huisartsgeneeskunde Introductie
Nadere informatieHet prikkelbare darmsyndroom. polikliniek maag-, darm-, leverziekten
Het prikkelbare darmsyndroom polikliniek maag-, darm-, leverziekten Uw behandelend arts en/of maag, darm, lever (MDL) verpleegkundig specialist heeft met u gesproken over het prikkelbare darm syndroom
Nadere informatieVragenlijst buikpijnklachten Dr. Claeys. Datum van de raadpleging:.. Naam & geboortedatum of vignet. Vragenlijst buikpijn klachten.
Datum van de raadpleging:.. Naam & geboortedatum of vignet Vragenlijst buikpijn klachten Beste ouder, Om een goed idee te krijgen van de buikpijn van uw kind, vragen wij om onderstaande vragenlijst zo
Nadere informatiePost HBO cursus Nederlandse Vereniging van Dietisten 1 oktober 2012. Peter J. Wahab MDL arts Rijnstate Ziekenhuis Arnhem
Post HBO cursus Nederlandse Vereniging van Dietisten 1 oktober 2012 Peter J. Wahab MDL arts Rijnstate Ziekenhuis Arnhem Coeliakie is een ziekte die voornamelijk bij kinderen voorkomt. Stellingen Coeliakie
Nadere informatieStellingen. Stellingen 2. Post HBO cursus Nederlandse Vereniging van Dietisten 1 oktober 2012
Tropical Sprue Post HBO cursus Nederlandse Vereniging van Dietisten 1 oktober 2012 Peter J. Wahab MDL arts Rijnstate Ziekenhuis Arnhem Non tropical sprue Gee - Herter s disease Idiopathic Steatorrhea?
Nadere informatieKindergynaecologie: Pijnlijke menstruaties bij adolescenten
Kindergynaecologie: Pijnlijke menstruaties bij adolescenten Chantal Staal, huisarts Achtse Barrier Simone Kuppens gynaecoloog CZE Sjors Coppus, gynaecoloog MMC Casus Casus 16 jaar Sinds 1 jaar hevige met
Nadere informatieWaarom worden uw risico s in kaart gebracht?
Deze folder is ontwikkeld door het Expect onderzoeksteam van de Universiteit Maastricht. Meer informatie over het Expect onderzoek vindt u op www.zwangerinlimburg.nl Waarom worden uw risico s in kaart
Nadere informatieDe casus is bedoeld voor medisch studenten in de doctoraalfase van de opleiding.
Casus 12A Fase A Titel Buikpijn Onderwerp Galstenen Inhoudsdeskundige Dr. O.R.C. Busch Technisch verantwoordelijke Drs. R. Sijstermans Opleidingsniveau studenten De casus is bedoeld voor medisch studenten
Nadere informatieMoe en ni goe Kijk eens alles na in mijn bloed! Lenie Jacobs Zo 13/4/2014
Moe en ni goe Kijk eens alles na in mijn bloed! Lenie Jacobs Zo 13/4/2014 Casuïstiek adm: Marie, 35 jaar Beroep: Hoofdverantwoordelijke verkoop Gezin: Echtgenoot huisarts 3 kinderen, (1 ADHD) Hobby: 1x
Nadere informatieDe knie van diagnostiek naar behandeling
De knie van diagnostiek naar behandeling Marienke van Middelkoop Afdeling Huisartsgeneeskunde, Erasmus MC Rotterdam Knieklachten In 2012: 6.4% in fysiotherapie praktijk 13.7 per 1000 patiënten per jaar
Nadere informatiedr. M.F. Cox, huisarts C.M. van der Feltz-Cornelis, psychiater-epidemioloog dr. B. Terluin, huisarts Somatisatie
dr. M.F. Cox, huisarts C.M. van der Feltz-Cornelis, psychiater-epidemioloog dr. B. Terluin, huisarts Somatisatie Practicum huisartsgeneeskunde een serie voor opleiding en nascholing redactie dr. B.J.A.M.
Nadere informatieCOELIAKIE Coeliakie bij kinderen
COELIAKIE Coeliakie bij kinderen Bij uw kind is de diagnose coeliakie gesteld en misschien al een tijd geleden. Coeliakie bij kinderen wordt vaak rond het 2e levensjaar gediagnosticeerd. Wanneer er via
Nadere informatiePrikkelbare Darm Syndroom (PDS)
26-1-2018 1574 Prikkelbare Darm Syndroom (PDS) Het prikkelbare darmsyndroom is een stoornis van de functie van het maagdarmkanaal. Patiënten met een prikkelbare darmsyndroom hebben vaak klachten van buikpijn
Nadere informatiepneumonie herhalingscursus BKZ kinderverpleegkundigen 12 april 2018 dr. K.T. (Rien) Verbruggen
pneumonie herhalingscursus BKZ kinderverpleegkundigen 12 april 2018 dr. K.T. (Rien) Verbruggen intro definities pathofysiologie kliniek van pneumonie casuïstiek pneumonie - definitie pneumonie = pneumonitis
Nadere informatieVoor deze casus is een fotosessie gemaakt met een oudere mannelijke patiënt.
Casus 02L Fase A Titel Verraderlijke buikpijn. Onderwerp Mesenteriale ischaemie bij een man van 82 jaar. Inhoudsdeskundige Prof. Dr. J.M. van Baalen Technisch verantwoordelijke S. Eggermont Opleidingsniveau
Nadere informatieTRAUMATISCH PANCREASLETSEL
TRAUMATISCH PANCREASLETSEL Frank Oort Gutclub 29 oktober 2014 1 2 Opbouw Casus Achtergrond Traumatisch pancreas letsel bij kinderen Vervolg casus Leerpunten casus 3 Casus Mw. C. 13 jaar Overplaatsing vanuit
Nadere informatieFECESDONATIE TOEPASSINGSMOGELIJKHEDEN EN UITKOMSTEN 13 OKTOBER
FECESDONATIE TOEPASSINGSMOGELIJKHEDEN EN UITKOMSTEN 13 OKTOBER 2016 Yvette van Beurden arts onderzoeker VUmc y.vanbeurden@vumc.nl Procedure www.ndfb.nl Geschiedenis van Nood et al 2013 Clostridium difficile
Nadere informatieJoep, en zijn vermoeide ouders
Casus 1 Joep 1 Joep, en zijn vermoeide ouders Joep is 3 maanden oud en komt met zijn jonge ouders op het spreekuur. Ouders zien er vermoeid en gespannen uit. Joep huilt veel en is moeilijk te troosten,
Nadere informatie