STUDIUM GENERALE Jaargang10 ( )

Transcriptie

1 STUDIUM GENERALE Jaargang10 ( ) Wordt gegeven in Hoorcollege [A] 10.0 Werkcollege [B] 0.0 Begel. zelfst./extern werk [C] 65.0 Totale studietijd [D] 75.0 Studiepunten [E] 3 Niveau Creditcontract verdiepend Ja Examencontract Neen Onderwijstaal Titularis Nederlands Sofie Vandamme Referentie Trefwoorden Studium Generale Interdisciplinariteit Kritische cultuurstudie Actualiteit Niveau Verdiepend Onderwijstaal Nederlands Doelstellingen Het Studium Generale heeft een educatieve, multidisciplinaire en een wetenschapscommunicatieve opdracht. Het beoogt studenten aan te zetten tot reflectie en hun betrokkenheid op het maatschappelijke en culturele leven te vergroten. Op die manier wil het Studium Generale de opleiding van studenten met een diverse achtergrond verbreden en de kennis over wetenschap en cultuur verdiepen. De thema s van het Studium worden telkens zo gekozen dat elke studiediscipline er een aanknopingspunt in kan vinden. Leerinhoud Lezingen rond thema s die vanuit volgende criteria vertrekken: - het hedendaagse in al zijn verschijningsvormen 4

2 - maatschappelijke relevantie - kritische bevraging van de gekozen thema s - vakoverschrijdende thematiek Studium : Normaal!? Waar is de norm? In 1967 reeds had Guy Debord het over de spektakelmaatschappij. Anno 2012 is dit gegeven een feit. Zowel bedreigingen als geneugten zijn extremen geworden, waarbij normaliteit ver te zoeken lijkt. We gaan van bankencrisis naar eurocrisis, gevolgd door noodtijdingen over economische recessie. Het weer is nooit meer normaal. Klimaatangsten worden gevoed door voorspellingsmodellen van stijgende zeespiegels en rampscenario s van duizendjarige stormen. Grote muziekfestivals en sportevenementen zijn de hoogmissen van het gemeenschapsgevoel. Sportpaleizen lopen vol, popconcerten zijn in kliktempo volgeboekt. God is een DJ, maar Lionel Messi blijft de voetbalgod. Alle spektakel ten spijt, zelden is de preoccupatie met normaliteit zo groot geweest. Zo worden we overspoeld door statistieken en gemiddelden die normaal/abnormaal haarscherp aftekenen in tabellen en grafieken. Toch is de scheidingslijn tussen normaal en abnormaal vaak nogal troebel en bovendien zijn normen steeds meer onderhevig aan verschuivingen. Mode, lichaamscultuur, technologie, media en psychiatrie zijn slechts enkele domeinen waarin dat duidelijk is. Die ogenschijnlijke verschuiving en verruiming van de normen gaat samen met een verregaande moralisering waarbij strak in gaten wordt gehouden wie voldoet aan de ongeschreven regels van de normaliteit en hoe geremedieerd kan worden. Normale kinderen zijn in een klas vol gelabelde kinderen eerder uitzonderingen dan regel. In de extreem doorgetrokken lichaamscultuur is de maakbaarheid van het lijf onderworpen aan verregaande moralisering over wat kan en mag. Studium Generale verkent deze tendens in 10 lezingen: wat is normaal/abnormaal en hoe is die tweedeling aan de orde in de maatschappij, in de kunsten en in de wetenschap? Hoe onderscheid je het ene van het andere? Waarom wordt er zoveel belang gehecht aan normaliteit, een begrip waarop je de vinger niet kan leggen? Op welke manier leidt dat tot moralisering en hoe kunnen we daarmee omgaan? Is het überhaupt een probleem dat normen verschuiven? Deze vragen worden voorgelegd aan bevlogen, belezen en begeesterende sprekers zoals beeldend kunstenaar en auteur Charlotte Mutsaers, de auteur van Digitaal is het nieuwe normaal Peter Hinssen, psychiater Dirk De Wachter, klimatoloog Jean-Pascal van Ypersele, auteur Kristien Hemmerechts, de econoom Paul De Grauwe, de psycholoog Stijn Vanheule, Patrick Allegaert en Bart Marius van het museum Dr. Guislain. De najaarsreeks wordt afgesloten met een tweespraak tussen medisch ethicus Maartje Schermer en uroloog Piet Hoebeke over normaliteit in het medisch/technisch ingrijpen. De reeks eindigt met een groot mediadebat over de verantwoordelijkheid voor de verspectacularisering onder de titel: De media heeft het (weer) gedaan!? Begincompetenties Het Studium zal zo worden opgevat dat studenten vanuit alle richtingen makkelijk kunnen instappen. Vereiste is de modale culturele achtergrond die van een student hoger onderwijs redelijkerwijs verwacht mag worden. Omdat de thema's van het Studium telkens breed, actueel en kritisch zullen worden opgevat, zal de student worden uitgenodigd om zelf ook bijkomende informatie over het jaarthema te zoeken via bibliotheken, andere manifestaties, internet, pers en media. Eindcompetenties 1. Kritische ingesteldheid 5

3 kan aangeboden informatie van zeer diverse aard synthetiseren en toetsen aan de eigen standpunten kan zijn eigen standpunt argumenteren gaat kritisch om met informatie kan verbanden leggen en aantonen met andere relevante cultuuruitingen 2. Formuleervaardigheid kan een schriftelijk rapport schrijven, met name een paper die ofwel een kritisch verslag van het bijgewoonde Studium met commentaar bevat, of op een andere wijze creatief reageert op het aangeboden debat. kan de aangeboden informatie verwerken kan correct, vlot en stijlvol schrijven 3. Zelfstandig werken kan tijdig taken afwerken kan eigen werkzaamheden plannen kan gepast de hulp van begeleiders inroepen en reageert gepast op geboden hulp is zelfkritisch 4. Ingesteldheid tot levenslang leren toont openheid tegenover geboden informatie gaat actief op zoek naar andere bronnen heeft een leergierige attitude Leermaterialen De studenten krijgen op aanvraag en aan gereduceerd tarief een exemplaar van het jaarboek van de vorige jaargang ter illustratie voor hun opdracht. Het Studium beschikt over een eigen internetsite ( Daarop is onder meer deze studiefiche te vinden. De website biedt een elektronische ondersteuning bij het leerproces en wil studenten verbreding van het onderwerp aanbieden. Naast informatie en aankondigingen over de eigen activiteiten (ook terug te vinden op de digitale leeromgeving) bevat de website concrete verwijzingen naar andere culturele evenementen en verwante lezingen, films, tentoonstellingen, De website werkt ook verdiepend: achtergrondinformatie over de sprekers, filmpjes en audio-opnames zullen hier terug te vinden zijn. Via de website en via Facebook richten we een discussieforum op. Het is absoluut noodzakelijk dat de studenten deze website bezoeken en raadplegen, alsook de cursus Studium Generale op de digitale leeromgeving. Studium bericht studenten, docenten, externen en een selectieve lijst van geïnteresseerde instellingen via een aparte mailing list met nieuwsbrieven, die een kleine week voorafgaand aan elke activiteit worden verstuurd. Studiekosten In principe geen extra kosten, behalve: kosten verbonden aan de eventuele verplaatsingen kosten voor de documentatie kosten verbonden aan het schrijven van de paper Studiebegeleiding De studenten krijgen de gelegenheid tot begeleiding bij het schrijven van hun paper in de zogenaamde studiumworkshops. Deze worden tweewekelijks georganiseerd, op verschillende momenten in verschillende campussen ( naargelang de vraag). In kleine groepen wordt de lezing nabesproken, wordt 6

4 samen naar de essentie van de lezing gezocht en wordt commentaar en kritiek op de lezing geformuleerd. De studenten kunnen hier hun samenvattingen met medestudenten bespreken en een korte feedback ontvangen op de eerste versies van de papers. Studenten dienen zich uiterlijk 1 week voor de workshop in te schrijven voor deze bijeenkomsten via de website. Onderwijsvormen Twee reeksen van vijf lezingen in het eerste en tweede semester (streefdatum resp. tussen begin oktober en eind december, en tussen midden februari en eind april), te houden door externe sprekers uit specifieke velden, eventueel vergezeld van een co-referent en gevolgd door een debat. De lezingen zullen een accumulatief karakter hebben. Het staat de departementen vrij hun studenten te laten inschrijven voor de najaars- of de voorjaarsreeks, of voor een combinatie van beide. Er wordt twee keer per jaar een college hoe een essay schrijven gegeven waarbij aandacht geschonken wordt aan de opbouw van een essay, het verschil tussen feiten en argumenten, argumenten onderbouwen,... De studenten krijgen een korte tekst met tips en valkuilen bij het schrijven. Die tekst staat ook op de website, naast een aantal websites en literatuurverwijzingen over het schrijven van een essay. Evaluatievorm 1) Diplomacontract - Creditcontract Voor Studium Generale kan de student, afhankelijk van de regeling binnen zijn departement, de paper indienen in de examenperiode januari/februari of mei/juni. Er is mogelijkheid tot 2 e zittijd. Eerste examenzittijd: Het volgen van minimaal vijf lezingen en het schrijven van een paper van minimaal 3000 tot maximaal 5000 woorden is verplicht om te slagen, de bijkomende studiebegeleiding is optioneel maar ten zeerste aan te raden. De paper bestaat uit drie delen en omvat: Een korte samenvatting van elk van de vijf gevolgde lezingen. (200 woorden/lezing) Een persoonlijke commentaar, inclusief beargumentering op elk van de lezingen of op een bepaald aspect van de lezing. (min max.500 woorden/lezing) Een persoonlijke reflectie op het jaarthema, onderbouwd met verwijzingen naar minimaal 3 externe informatiebronnen (andere dan internetbronnen en krantenartikels). (min max woorden) Op het voorblad van de paper moet vermeld worden: Naam, faculteit, opleiding, of het Studium in het eerste, het tweede semester of als jaarvak wordt gevolgd. De tekst moet taalkundig goed geschreven zijn. Zeer slordig of ontoereikend geredigeerd/gecorrigeerd taalgebruik kan leiden tot weigeren van de paper. De paper wordt beoordeeld door de coördinator van het Studium Generale. Het evaluatieformulier dat gehanteerd zal worden bij het quoteren van de papers zal ter inzage op de digitale leeromgeving staan. De tweede examenzittijd: Studenten die reeds een paper indienden in de eerste examenzittijd maar niet slaagden, dienen hun paper te herwerken tot een aanvaardbaar niveau. 7

5 8