Kruistochten: nog altijd actueel? Feiten beeldvorming en fake news
|
|
|
- Cornelia van Wijk
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 1
2 Kruistochten: nog altijd actueel? Feiten beeldvorming en fake news
3 1. Wisselend beeld en perceptie in de loop der tijden 2. En de wetenschap? Wat zeiden / zeggen de historici? 3. Religie als motivatie? 4. Voorbeelden van Fake News 5. Willem van Tyrus, een unieke getuige 3
4 1. Wisselend beeld en perceptie in de loop der tijden de loop der tijden Uitgangspunt = de traditionele visie: gewapende pelgrimstochten naar het H. Land tussen 1095 (oproep van Urbanus II) en 1291 (val van Akko) Benaming kruistochten is van veel latere datum (cf. infra) Voor de doorsnee middeleeuwer : een goddelijk plan voortzetting van de bijbelse heilsgeschiedenis (= verovering van het H. Land na de uittocht uit Egypte, oorlog van de Makkabeeën) beveiliging van de plaatsen waar Jezus geleefd heeft kritiek alleen bij mislukkingen of verkeerde doelen In pauselijke documenten tot 600 j. na Urbanus II: zijn kruis opnemen om Christus te volgen (Mc 8,34) ik ben niet de vrede komen brengen, maar het zwaard (Mt 10,34) 4
5 5
6 1. Wisselend beeld en perceptie in de loop der tijden (vervolg) Romantiek (19 e E) Walter Scott (The Talisman, Ivanhoe ) verheerlijkt de kruistochten: Oosterse verfijning versus westerse brute kracht / Saladin en Richard Leeuwenhart wedijveren in ridderlijke deugden. Keizer Wilhelm II (begin 20 e E) richt praalgraf op voor Saladin in Damascus 6
7 7
8 1. Wisselend beeld en perceptie in de loop der tijden (vervolg) Nationalisme, opkomend kolonialisme, imperialisme ( 19e eeuw begin 20e eeuw): vooral in Frankrijk Salles des Croisades (Versailles) verheerlijkt de Franse kruisvaarders. Général Gouraud (1920 Damascus): Saladin, réveille-toi. Nous sommes revenus. Maar als het regent in Parijs, druppelt het 8
9 Godfried van Bouillon de Belgische held 9
10 2. En de wetenschap? Wat zeiden / zeggen de historici? A. De term kruistochten Een neologisme Oorspronkelijk: (gewapende) pelgrimstocht (Urbanus II) crociata kerkjuridische term (13e E), wordt courant in 17e E Arabisch equivalent pas einde 19e begin 20e E Nummering = fake Nummers 1 tot 8 / 9 vrij willekeurig toegekend aan enkele grote expedities tussen 1096 en 1291 In feite: bijna jaarlijks expeditie met transport door Venetië, Genua of Pisa recordhouder: Diederik van de Elzas (1139,1148, 1157, 1164) 10
11 H. Bloedprocessie Diederik van de Elzas,
12 2. En de wetenschap? Wat zeiden / zeggen de historici? (vervolg) B. Vier tendensen in westerse historiografie Traditionalisten: gewapende pelgrimstocht om het H. Land te bevrijden in de periode Pluralisten (nu in de meerderheid) Doel moet niet H. Land zijn Periode: niet noodzakelijk Cruciaal: pauselijke oproep / goedkeuring, volle aflaat, bescherming van bezittingen of thuisfront Generalisten: kruistocht = christelijke H. Oorlog Popularisten: alleen expedities naar H. Land met puur religieuze of apocalyptische motieven (Boerenkruistocht 1096, Kinderkruistocht 1212, Herderkruistochten 1251 en 1320) 12
13 Waartoe misbruik v.d. term kan leiden: Bush Crusade speech (16 september 2001): gevolgen tot op vandaag. 13
14 C. Moslims / Arabische bronnen over de kruisvaarders en de kruistochten Kruistochten als Arabische term duikt pas op einde 19 e eeuw bij intellectuelen, opgeleid op koloniale scholen Kruistochten is voor hen geen periode, maar een uiting van steeds wederkerend westers imperialisme (ook in Andalusië, Sicilië, strijd tegen Ottomanen/ Osmanen, kolonisatie ) Begin 21 e eeuw toenemende belangstelling voor en beschikbaarheid van Arabische bronnen In de 20 e en 21 e eeuw duiken kruistochten en de figuur van Saladin op in het discours van politieke leiders (Nasser, Saddam Hoessein, Osama Bin Laden) 14
15 15
16 Saladin, mijn dorpsgenoot 16
17 D. Amin Maalouf, inspiratiebron van Wael Shawky, geen historiografie en ook geen onbekende Arabische bronnen! waarheidsgetrouwe roman maar creatieve Nederlandstalige uitgever: 17
18 3. Religie als motivatie? Kruisvaarthistorici zijn kinderen van hun tijd en/of hun ideologische achtergrond Materialisme als motivatie (vanaf ca. 1950) Kruistochten zijn voorbode van westers kolonialisme en imperialisme Nadruk op materialistische motieven (plunderingen, pogroms, moordpartijen, de derde zoon, handelsbelangen v.d. Italiaanse havensteden) Religieuze motieven (laatste kwart 20 e eeuw, versterkt sinds 09/11)) Formeel juridisch (aflaat, enz.) of Inhoudelijk: act of love, piety (Jonathan Riley-Smith, 1980) Maar niet alle middeleeuwers zijn monniken! Aandacht voor pragmatisme (Brian Catlos, 2015) Motivatie is complex: the appeal for the First Crusade offered something for everyone: salvation, cash, land, status (John France, 1997) 18
19 3. Religie als motivatie? Kardinaal Lavigerie de laatste kruisvaarder? Les Frères armés du Sahara ( ) 19
20 4. Voorbeelden van Fake News 20
21 4. Voorbeelden van Fake News A. Urbanus II, ruim 800 jaar later B. Godfried van Bouillon leider van de 1 e Kruistocht? C. En ten slotte: een steeds opduikende mythe 21
22 4. Voorbeelden van Fake News A. Urbanus II, zoals Bush en Blair ruim 800 jaar later 22
23 4. Voorbeelden van Fake News A. Urbanus II, ruim 800 jaar voor Bush en Blair Facts : sterk pausdom (Gregoriaanse hervorming Cluny): libertas ecclesiae wil feodaal geweld in W-Europa exporteren profileert zich als enige leider over christenheid (O + W) verzoek van Alexius II Comnenus om hulptroepen (niet ongewoon!) pelgrimage naar H. Land gaat door na herstel v.d. door Al-Hakim in 1009 geteisterde H. Grafkerk en ondanks banditisme op de routes in Anatolië Fake news : vervolging van de oosterse christenen vernietiging van heiligdommen Vondst: combinatie pelgrimage gerechtvaardigde oorlog 23
24 4. Voorbeelden van Fake News B. Godfried van Bouillon leider van de 1 e Kruistocht? 24
25 B. Godfried van Bouillon leider van de 1 e Kruistocht? Pieter de Kluizenaar en diverse Volkskruistochten Min of meer aparte grote expedities 1. Hugo van Vermandois, broer Franse koning 2. Godfried van Bouillon, hertog Neder-Lotharingen 3. Bohemund van Tarente & Tancred, Normandiërs Z.-Italië 4. Robrecht van Vlaanderen en Normandiërs o.l.v. Robert van Normandië & zijn zwager Stefan van Blois (x Adèle, dochter Willem de Veroveraar) 5. Raymond van Toulouse & pauselijk legaat Adhémar van Le Puy (Provençalen) 1101 Vervolgkruistocht(en) met o.a. deserteurs Hugo van Vermandois en Stefan van Blois 25
26 Eerste Kruistocht 26
27 4. Voorbeelden van Fake News C. En ten slotte: een steeds opduikende mythe 27
28 28
29 5. Willem van Tyrus, een unieke getuige 29
30 5. Willem van Tyrus, een unieke getuige Korte levensschets: (ca ca. 1185): 20 j studies in West- Europa, aartsbisschop van Tyrus, rijkskanselier, diplomaat, mentor van Boudewijn IV, de melaatse koning Zijn werk: Kroniek over Outremer en twee verloren gegane werken (over Islam en Notulen van 3 e Concilie van Lateranen) Te onthouden: Getuigenis van een migrant van de tweede generatie Belangrijkste bron voor Koninkrijk Jeruzalem ( ), zeker vanaf ca Door en door religieus, maar niettemin echte historiografie en geen bijbelse heilsgeschiedenis Kenner v.d. islam, met een positief oordeel over bepaalde moslimleiders. 30
31 31
Onderzoeksvraag; welke motieven leidden in de middeleeuwen tot de kruistochten?
Onderzoeksvraag; welke motieven leidden in de middeleeuwen tot de kruistochten? Rond 1080 bedreigen de minder tolerante Seldjoeken Constantinopel. Het werd voor christelijke pelgrims steeds moeilijker
6,4. Werkstuk door N woorden 24 februari keer beoordeeld. Geschiedenis
Werkstuk door N. 1928 woorden 24 februari 2012 6,4 61 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Voorwoord: Ik heb voor dit onderwerp gekozen omdat: ik meer wilde weten hoe de kruistochten zijn ontstaan. De hoofdstukken
Opdracht Geschiedenis Bohemund
Opdracht Geschiedenis Bohemund Opdracht door een scholier 4972 woorden 23 mei 2006 6 12 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Opdracht: A. De 1e Kruistocht In het jaar 1095 wilde de paus Urbanus het Heilige
5,4. Praktische-opdracht door een scholier 4637 woorden 10 januari keer beoordeeld. Geschiedenis INLEIDING
Praktische-opdracht door een scholier 4637 woorden 10 januari 2003 5,4 97 keer beoordeeld Vak Geschiedenis INLEIDING Dit is mijn Praktische opdracht voor Geschiedenis over als 1ste de Pelgrimstochten en
6.4. Praktische-opdracht door een scholier 5282 woorden 4 februari keer beoordeeld. Geschiedenis. De Eerste Kruistocht.
Praktische-opdracht door een scholier 5282 woorden 4 februari 2005 6.4 217 keer beoordeeld Vak Geschiedenis De Eerste Kruistocht Inhoudsopgave Inleiding Deelvragen: 1. Wat was de aanleiding tot de eerste
Over koningen, kruisvaarders en jihadi s. De Levant beschreven door bisschop en historiograaf Willem van Tyrus (ca ca. 1186)
Over koningen, kruisvaarders en jihadi s De Levant beschreven door bisschop en historiograaf Willem van Tyrus (ca. 1130-ca. 1186) Over koningen, kruisvaarders en jihadi s De Levant beschreven door bisschop
DE VOLLE MIDDELEEUWEN ( )
Page 1 of 7 DE VOLLE MIDDELEEUWEN (900-1300) Deel 1: 900-1100 Het ontstaan van graafschappen, hertogdommen en het Hollandse Huis In de nadagen van het Karolingische Rijk worden we geteisterd door de Noormannen,
God wil het! I Reizen in het spoor van de kruisvaarders
God wil het! I Reizen in het spoor van de kruisvaarders Na het uiteenvallen van het rijk van Karel de Grote in de tweede helft van de negende eeuw werden Frankrijk en Duitsland van elkaar gescheiden. Grote
GEDRAGSTAAK I. BEGINSITUATIE II. DOELSTELLINGEN. Stel je voor: - je bent reeds in het derde trimester van het schooljaar
GEDRAGSTAAK I. BEGINSITUATIE Stel je voor: - je bent reeds in het derde trimester van het schooljaar - je geeft les aan een sterke klas in het derde middelbaar ASO - de klas bestaat uit 20 leerlingen -
Hendrik I van Brabant: Leuven, ca Keulen, 5 september 1235
Hendrik I van Brabant: Leuven, ca. 1165 - Keulen, 5 september 1235 Hendrik I was hertog van Brabant vanaf 1183 en hertog van Neder-Lotharingen vanaf 1190. Hij wordt ook Hendrik de Krijgshaftige genoemd.
Kaart op het einde van het Romeinse Rijk
Kaart op het einde van het Romeinse Rijk 1 Belangrijk in deze periode Door onvruchtbare gronden en een sterk groeiende bevolking moeten de Germanen vanuit Midden- Europa op zoek naar een nieuw woongebied.
De kruistochten. God wil het! Steden en Staten
prehistorie 42 oudheid 3000 v. Chr. 2500 v. Chr. 2000 v. Chr. 1500 v. Chr. Steden en Staten De kruistochten In de woonkamer van familie Vos hangt een klok met Romeinse cijfers. Jos en Mirthe willen graag
Profielwerkstuk Geschiedenis De Eerste Kruistocht
Profielwerkstuk Geschiedenis De Eerste Kruistoc Profielwerkstuk door een scholier 5544 woorden 3 maart 2009 4,9 157 keer beoordeeld Vak Geschiedenis INLEIDING De Kruistocen. Zo bekend en toch onbegrijpelijk,
De Middeleeuwen - De Kruistochten
De Middeleeuwen - De Kruistochten DEEL 3: De Tweede, Derde en Vierde Kruistocht De nieuwe staatjes van de kruisridders Na de bevrijding van Jeruzalem boden de ridders de dappere Godfried van Bouillon de
Fulco V van Anjou: ca Jeruzalem, 12 november 1143
Fulco V van Anjou: ca. 1091 Jeruzalem, 12 november 1143 Fulco V de Jonge ook wel Fulco I van Jeruzalem was een zoon van graaf Fulco IV van Anjou en Bertrada van Montfort. Hij was graaf van Anjou van 1109
RECENSIES. Vlotte introductie in de Eerste Kruistocht met moraliserende eindnoot
RECENSIES Vlotte introductie in de Eerste Kruistocht met moraliserende eindnoot P. MORREN, De Eerste Kruistocht (1095-1099), (Leuven en Apeldoorn: Garant, 2000) 294 p. ISBN 90-5350-935-6. 22,19. Nooit
3. Door de kruistochten werden de wegen naar het Oosten weer bekend en werd
Samenvatting door M. 1059 woorden 9 december 2013 6 13 keer beoordeeld Vak Geschiedenis 3.2 Waardoor de handel herleeft in de hoge middeleeuwen 1. Handelaren gingen zicht weer organiseren en gingen samenwerken
Het begin van staatsvorming en centralisatie. Onderzoeksvraag; Hoe vond de staatsvorming van Engeland, Frankrijk en het hertogdom Bourgondië plaats?
Onderzoeksvraag; Hoe vond de staatsvorming van Engeland, Frankrijk en het hertogdom Bourgondië plaats? Voorbeeld 1: Engeland De bezittingen van de Engelse koning Hendrik II in Frankrijk rond 1180 zijn
Samenvatting Geschiedenis Tijd van steden en staten: kern, perspectief en kenmerkende aspecten
Samenvatting Geschiedenis Tijd van steden en staten: kern, perspectief en kenmerkende aspecten Samenvatting door Lotte 2056 woorden 19 juni 2017 4,5 8 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Tijd
7. Het imperialisme De dominantie van het westen p
7. Het imperialisme 7.1. De dominantie van het westen p. 167-179 Deel 1 Restauratie en transformatie, Europa in de 19de eeuw congres van Wenen ondermijning van het congres van Wenen: liberalisme, nationalisme,
6,1. Profielwerkstuk door een scholier 9994 woorden 27 maart keer beoordeeld. Geschiedenis. Inleiding
Profielwerkstuk door een scholier 9994 woorden 27 maart 2002 6,1 846 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding De kruistochten is ons onderwerp geworden mede doordat wij alle drie nog niet op de hoogte
Werkbladen Voortgezet onderwijs. Naam leerling:
Werkbladen Voortgezet onderwijs Naam leerling: Inhoud: Uitleg werkbladen Deze werkbladen horen bij de film Jerusalem. Een film die gaat over Jeruzalem, een van de oudste steden ter wereld. Ontdek waarom
PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen
PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/105010
De grote tempel van Abydos die voor Osiris is gebouwd. Abydos was tussen 3100 tot 2755 v.c. de begraafplaats van de meeste Egyptische farao s.
Praktische-opdracht door een scholier 3910 woorden 24 maart 2003 6,1 165 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding Om de vraag was de 1e kruistocht een pelgrimstocht te beantwoorden, moest ik eerst gaan
Als bij een vraag een verklaring of uitleg gevraagd wordt, worden aan het antwoord geen punten toegekend als deze verklaring of uitleg ontbreekt.
Examen HAVO 2008 tijdvak 2 woensdag 18 juni 9.00-12.00 uur geschiedenis (nieuwe stijl) Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 28 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 75 punten te behalen.
Eindexamen geschiedenis nieuwe stijl havo 2008-II
Door de tijd heen De volgende revoluties staan in willekeurige volgorde: 1 De Franse Revolutie werpt het ancien régime omver. 2 In de Oktoberrevolutie grijpen de Russische communisten onder leiding van
H6 Middeleeuwse stad
H6 Middeleeuwse stad 1 13e eeuw het plattelandsleven veranderde Waarom? - Europa werd veiliger - verbeterd waterbeheer * aanleg dijken: - zeewater buiten houden - waterpeil polder regelen * poldermodel
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4: tijd van steden en staten
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4: tijd van steden en staten Samenvatting door Lotte 2761 woorden 19 juni 2017 10 6 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Geschiedenis hoofdstuk 4 o Ambacht:
Het concilie van Konstanz
1 Het concilie van Konstanz Reformatieconcilie Het Concilie van Konstanz (1414-1418) staat bekend als een zogenaamd reformatieconcilie. Algemeen besefte men namelijk in de 14e en de 15e eeuw hoe dringend
Kruistochten -> In de late middeleeuwen word religie zo belangrijk dat er steeds meer kerken en gelovigen komen. (religie = het geloof)
Samenvatting door N. 1262 woorden 24 maart 2014 7.2 7 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Thema's maatschappijleer Kruistochten -> In de late middeleeuwen word religie zo belangrijk dat er steeds
Kenmerkende aspecten. 4.1 Steden: handel en nijverheid 7,3. Ontginningen. Nijverheid en handel in steden. Brugge, haven voor Vlaanderen
Samenvatting door Anne-Marie 1631 woorden 2 januari 2018 7,3 4 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks H4 Tijd van steden en staten 1000-1500 Kenmerkende aspecten 13 De opkomst van handel en ambacht
Kruistochten: culturele interactie in het heetst van de strijd
Kruistochten: culturele interactie in het heetst van de strijd Hoewel Arabische troepen in de zevende eeuw gewapenderhand het Midden-Oosten veroverden en de islam introduceerden, blijkt deze periode van
Alberich van Montmorency (9 generaties) Tweede Generatie
Alberich van Montmorency (9 generaties) 1. Alberich van Montmorency, ook bekend als Alberich van Orleans, geb. 900, (zoon van Alberich I van Gatinais). Hij trouwde met Elfleda van Engeland, geb. 910. +
Krachten van continuïteit. versus. Krachten van verandering. Europa
Krachten van continuïteit versus Krachten van verandering Europa 1815-1830 De Vloed en de Dijk Europa Gemeenschappelijke geschiedenis Religie; Christelijk Monarchieën; netwerk van koningshuizen De Verlichting
De klassieke tijdlijn
De klassieke tijdlijn In de lessen geschiedenis heb je waarschijnlijk al gehoord over de tijdlijnen, of de historische periodes en waarschijnlijk ook over exacte datums zoals 476. In dit documentje kom
Samenvatting Geschiedenis Tijd van steden en staten
Samenvatting Geschiedenis Tijd van steden en staten Samenvatting door N. 2102 woorden 14 april 2013 6 106 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks 4 Tijd van steden en staten 1000 1500 Late middeleeuwen
Onderzoeksvraag: Welke motieven hadden de Europeanen om in Afrika en Zuidoost-Azië een groot koloniaal imperium op te bouwen?
Onderzoeksvraag: Welke motieven hadden de Europeanen om in Afrika en Zuidoost-Azië een groot koloniaal imperium op te bouwen? Kenmerkende aspect: De moderne vorm van imperialisme die verband hield met
Werkstuk Geschiedenis Kruistochten
Werkstuk Geschiedenis Kruistochten Werkstuk door een scholier 1571 woorden 15 mei 2003 4,7 85 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Veel van onze gebruiken zijn eigenlijk niet echt van ons. Veel gebruiken komen
De Eerste Ingenieur. Image not found or type unknown. Image not found or type unknown
De Eerste Ingenieur. Vanaf de 9e eeuw verschenen er in Europa plotseling grote kathedralen. Deze grote godshuizen of basilieken werden in eerste instantie in de romaanse bouwstijl opgetrokken en pas naderhand
SHARIA ISLAM TUSSEN RECHT EN MAURITS BERGER
SHARIA ISLAM TUSSEN RECHT EN POLITIEK MAURITS BERGER Boom Juridische uitgevers Den Haag 2006 INHOUD HOOFDSTUK 1 - DE REGELS VAN EEN IDEAAL 1 Deel I Sharia als oud recht 9 HOOFDSTUK 2 - DE KORAN ALS GRONDWET
Tijd van burgers en stoommachines 1800 1900. 8.2 Het moderne imperialisme
Onderzoeksvraag: Welke motieven hadden de Europeanen om in Afrika en Zuidoost Azië een groot koloniaal imperium op te bouwen? Kenmerkende aspect: De moderne vorm van imperialisme die verband hield met
Zafer Aydogdu Hoogeveen, 31 januari 2012
Zafer Aydogdu Hoogeveen, 31 januari 2012 Overzicht 1. Inleiding Geografische en historische verkenning: Overgangen binnen de geschiedenis van Islam Islamitisch denken naar de historische achtergrond toe
Jes 11, Franciscus, doop, 4 oktober 2015
Jes 11, Franciscus, doop, 4 oktober 2015 Vernieuwend als hij was, blijft Sint Franciscus een trouwe zoon van de kerk. Als de kerk spreekt, dan luistert hij. Dat doet hij ook wanneer paus Honorius de derde
Tijd van Grieken en Romeinen. 2.4 De late oudheid. Romeinen. Romeinen. 1. Invallen door Germaanse stammen
De ontwikkeling van het jodendom en het christendom als de eerste monotheïstische godsdiensten Pax Romana = Romeinse vrede, in 3 e eeuw n. Chr. onder druk door: 1. Invallen door Germaanse stammen 2. Conflicten
Tijd van Grieken en Romeinen. Romeinen. Romeinen. 1. Invallen door Germaanse stammen
Pax Romana = Romeinse vrede, in 3 e eeuw n. Chr. onder druk door: 1. Invallen door Germaanse stammen 2. Conflicten om de macht (235 284 meer dan 50 soldatenkeizers ) 3. Waardevermindering van het geld
Een nieuwe geschiedenis van de islamitische wereld
Jo Van Steenbergen Een nieuwe geschiedenis van de islamitische wereld Rijks- en identiteitsvorming in islamitisch West-Azië (7de-18de eeuw) Acco Leuven / Den Haag Inhoud DANKWOORD 9 INLEIDING Islamitisch
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4 Samenvatting door S. 1924 woorden 26 januari 2015 6,1 8 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo 4.1 De steden komen weer tot bloei De opkomst van de handel In
Als bij een vraag een verklaring of uitleg gevraagd wordt, worden aan het antwoord geen punten toegekend als deze verklaring of uitleg ontbreekt.
Examen HAVO 2008 tijdvak 2 woensdag 18 juni 9.00-12.00 uur geschiedenis Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 27 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 78 punten te behalen. Voor elk
Karel de Stoute: Dijon, 10 november 1433 Nancy, 5 januari 1477
Karel de Stoute: Dijon, 10 november 1433 Nancy, 5 januari 1477 Hij was hertog van Bourgondië, Brabant, Limburg en Luxemburg, graaf van Vlaanderen, Artesië, Bourgondië, Henegouwen, Holland, Zeeland en Namen,
Kopstukken: Constantijn de Grote I. Prof.dr. L.V. Rutgers
Kopstukken: Constantijn de Grote I Prof.dr. L.V. Rutgers Thema s Politieke geschiedenis Geschiedschrijving Religie Kunst Voorgeschiedenis: Problemen in de 3e eeuw 1. Erfopvolging: keizers = beroepssoldaten:
LESONDERWERP - LESINHOUD ALGEMENE DOELSTELLINGEN WERKVORMEN MEDIA
ORTHODOXE GODSDIENST MINISTERIE VLAAMSE GEMEENSCHAP DEPARTEMENT ONDERWIJS School: Titularis: Klas: 2 Lestijden/week: 2 Studierichting: JAARPLAN Sept. LISEERD LESONDERWERP - LESINHOUD ALGEMENE DOELSTELLINGEN
Veel glas-in-lood ramen van rond 1215 zijn in deze kathedraal nog bewaard gebleven. Dit is vrij uniek omdat ramen meestal in de loop van de tijd door
Kerken in de Berry De Berry is een oud graafschap in het centrum van Frankrijk. Recentelijk is de naam Berry bekend geworden door de grote overzichtstentoonstelling van het werk van de gebroeders Van Limburg,
De kruistochten waren krijgstochten in de Middeleeuwen ter bevrijding en verovering van het Heilige Land (Israël). De deelnemers heten kruisvaarders.
De kruistochten waren krijgstochten in de Middeleeuwen ter bevrijding en verovering van het Heilige Land (Israël). De deelnemers heten kruisvaarders. Deze militaire ondernemingen door Westerse volken waren
Kerk en staat hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 15 December 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/62235 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Eindexamen geschiedenis havo 2008-II
De koloniale relatie tussen Nederland(ers) en Nederlands-Indië Gebruik bron 1. Bij elk bronfragment past één van de volgende, in willekeurige volgorde staande, onderwerpen: 1 de Bersiap-tijd; 2 de Napoleontische
GESCHIEDENISPERIODE 5e en 6e KLAS MAANDAG 17 NOVEMBER TOT VRIJDAG 19 DECEMBER 2003
GESCHIEDENISPERIODE 5e en 6e KLAS MAANDAG 17 NOVEMBER TOT VRIJDAG 19 DECEMBER DAG THEMA OPDRACHTEN 17 november Herodotos 1 : Herodotos : de eerste geschiedschrijver dictee en 4 opdrachten en tekening 2
Week 3. De Reformatie Cursus vroegmoderne tijd 2011 d.c.vanderlinden@uu.nl http://vanderlinden.weebly.com
Week 3. De Reformatie Cursus vroegmoderne tijd 2011 d.c.vanderlinden@uu.nl http://vanderlinden.weebly.com Inhoud college Bespreking opdracht 4 Pauze Bespreking opdracht 5 Opdracht 4 Studenten kunnen uitleggen
Hoop op democratie in het Midden Oosten
De Toestand in de Wereld 3 Hoop op democratie in het Midden Oosten Egypte: De kater na de Arabische lente Bas Levinsohn 1 Inleiding Vraagstelling Wat wordt bedoeld met de Arabische lente? Wat is de betekenis
AFZET: voorbereiding ZWEEFFASE: het bezoek aan de voorstelling LANDING: samen napraten
s-hertogenbosch, oktober 2017 Beste docent, Binnenkort ga je met een groep leerlingen naar Kruistocht, een voorstelling gebaseerd op dat dikke boek van Thea Beckman over die kinderen die heel ver moeten
Tijd van regenten en vorsten 1600 1700. 6.2 Wie heeft de macht? Deel 2. Wie hadden in de Republiek, in Frankrijk en in Engeland de politieke macht?
Onderzoeksvraag: Wie hadden in de Republiek, in Frankrijk en in Engeland de politieke macht? Kenmerkende aspect: Het streven van vorsten naar absolute macht. De bijzondere plaats in staatskundig opzicht
Tijd van Grieken en Romeinen. Romeinen. Romeinen. 1. Invallen door Germaanse stammen
Pax Romana = Romeinse vrede, in 3 e eeuw n. Chr. onder druk door: 1. Invallen door Germaanse stammen 2. Conflicten om de macht (235 284 meer dan 50 soldatenkeizers ) 3. Waardevermindering van het geld
1. Zet de onderstaande gebeurtenissen in de juiste chronologische volgorde. Noteer alleen de letters.
Oefenrepetitie geschiedenis SUCCES!!! 4 Havo Periode 1 Tijdvakken 1 t/m 4 Dyslectische leerlingen slaan de vragen met een asterisk (*) over. DOOR DE TIJD HEEN 1. Zet de onderstaande gebeurtenissen in de
DE GEEST VAN DE ANTICHRIST 1 JOH.4:3-4 en 1 JOH.2:22 2.ANTICHRISTEN 1 JOH.2:18-19 DE PERSOON VAN DE ANTICHRIST 1 JOH.2:18
DE GEEST VAN DE ANTICHRIST 1 JOH.4:3-4 en 1 JOH.2:22 Het is niet van vandaag dat men opstandig is tegen de ene ware God. Doch vandaag voelen wij een wind waaien, welke religieus is, maar geen geloof in
Tijdvakken en kenmerkende aspecten.
Tijdvakken en kenmerkende aspecten. Tijdvak 1: Tijd van Jagers en Boeren. Periode: Prehistorie 1 De levenswijze van jagers-verzamelaars (Hoe zag deze samenleving eruit?) 2 Het ontstaan van landbouw en
Examen HAVO. geschiedenis (nieuwe stijl)
geschiedenis (nieuwe stijl) Examen HAVO Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs Tijdvak 2 Woensdag 21 juni 9.00 12.00 uur 20 06 Vragenboekje Voor dit examen zijn maximaal 77 punten te behalen; het examen bestaat
1 Belangrijk in deze periode
1 Belangrijk in deze periode In 1945 eindigt de Tweede Wereldoorlog (1940-1945). Duitsland wil, onder leiding van Adolf Hitler, Europa veroveren. Na vijf jaar strijd en 55 miljoen doden geeft Duitsland
Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen
Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen Verslag door Lotte 1570 woorden 19 juni 2017 3 4 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Tijdvak: Tijd van Grieken
DE LATE MIDDELEEUWEN (1300-1555)
DE LATE MIDDELEEUWEN (1300-1555) Deel 1: 1305-1354 De groei van de macht van het volk en het uitbreken van de Hoekse en Kabeljouwse twisten. In deze periode zien we de macht van de graafschappen en hertogdommen
Jan zonder Vrees (hertog): Dijon, 28 mei 1371 Montereau, 10 september 1419
Jan zonder Vrees (hertog): Dijon, 28 mei 1371 Montereau, 10 september 1419 Hij was hertog van Bourgondië. Hij werd geboren in Dijon en was de oudste zoon van Filips de Stoute, hertog van Bourgondië en
Deze PowerPoint presentatie gaat over Kerk en Israël, in het bijzonder over de Protestantse Kerk (in Nederland) en Israël. Met de naam Israël wordt
Deze PowerPoint presentatie gaat over Kerk en Israël, in het bijzonder over de Protestantse Kerk (in Nederland) en Israël. Met de naam Israël wordt bedoeld: het Israël dat wij ontmoeten in de bijbel en
Eindexamen geschiedenis vwo 2008-II
De koloniale relatie tussen Nederland(ers) en Nederlands-Indië In 1596 bereikte een Nederlandse expeditie onder Cornelis de Houtman Bantam. 2p 1 Leg uit welk verband er bestaat tussen deze expeditie en
Gaston van Orléans: Fontainebleau, 25 april 1608 Blois, 2 februari 1660
Gaston van Orléans: Fontainebleau, 25 april 1608 Blois, 2 februari 1660 Gaston Jean Baptiste van Frankrijk, hertog van Orléans, prins van Frankrijk. Hij werd geboren als het vijfde kind en derde zoon van
Pièrre Michèl de Lovinfosse Slaapkamer gedecoreerd met chinoiserieën, Private collection
Pièrre Michèl de Lovinfosse Slaapkamer gedecoreerd met chinoiserieën, 1779-1788 Christus aan het kruis, gekleed in koningsmantel, verschijnt aan Peter van Amiens / Paus Urbanus II op het Concilie van Clermont,
Tijd van steden en staten
Tijd van steden en staten Hoge en Late Middeleeuwen 1000 n. Chr. 1500 n. Chr. Kenmerkende aspecten Kenmerkend aspect uitleggen aan de hand van voorbeeld: Hoofdzaken (gebeurtenissen, veranderingsprocessen,
Scriptie Levensbeschouwing Kruistochten in de Middeleeuwen
Scriptie Levensbeschouwing Kruistochten in de Middeleeuwen Scriptie door een scholier 5103 woorden 8 oktober 2003 5,1 116 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Urbanus II als prediker van de kruistochten
Groepswerk: Ik ga op ontdekkingsreis en ik neem mee...
Groepswerk: Ik ga op ontdekkingsreis en ik neem mee... 1. Een oceaanwaardig schip Bron 1: Doc 98 p. 76 in Pionier 4 Bron 2: Memo 4, p.10 Bron 3: kopie uit handboek Onvoltooid verleden Bron 4: kopie uit
Samenvatting Geschiedenis De late middeleeuwen
Samenvatting Geschiedenis De late middeleeuwen Samenvatting door F. 3029 woorden 6 januari 2016 0 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Geschiedenis hoofdstuk 4 4.1 De steden komen weer tot bloei 4.1.1 De opkomst
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4 Samenvatting door een scholier 3325 woorden 12 juni 2009 7,3 22 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Werkplaats HOOFDSTUK 4 TIJD VAN STEDEN EN STATEN De opkomst
Lodewijk IX van Frankrijk: Poissy, 25 april 1214 nabij Tunis, 25 augustus 1270
Lodewijk IX van Frankrijk: Poissy, 25 april 1214 nabij Tunis, 25 augustus 1270 Lodewijk IX, genaamd de Heilige ( Frans: Saint-Louis ), uit het Huis Capet, was koning van Frankrijk van 1226 tot zijn dood.
De kruistochten HOOFDSTUK. De kruistochten HOOFDSTUK 6
6 HOOFDSTUK 92 GESTRIPT a Duid op de tijdlijn aan wanneer deze strip plaatsvindt. 1100 1200 1300 b Kruis op de kaart aan waar Bernardus opriep om deel te nemen aan de kruistocht. c Welke plaatsnamen vind
IN DE BAN VAN DE ORIËNT
IN DE BAN VAN DE ORIËNT Oriëntalisten Edward Saïd Interview Michael Zeeman met Edward Said Leven & Werken, VPRO, 2000 https://www.youtube.com/watch?v=676fb7exzys Edward Saïd (1935 2003) Geboren op 1
Jan zonder Land: Beaumont Palace (Oxford), 24 december 1166 of 1167 Newark Castle (Newark-on-Trent, Nottinghamshire), 18/19 oktober 1216
Jan zonder Land: Beaumont Palace (Oxford), 24 december 1166 of 1167 Newark Castle (Newark-on-Trent, Nottinghamshire), 18/19 oktober 1216 Jan zonder Land (Engels: John Lackland; Frans: Jean sans Terre;
13. De verdragen van Parijs. p
13. De verdragen van Parijs p. 222-234 Instap groepswerk in 5 groepen zie p. 223 noteer 5 naoorlogse doelen voor je land heropbouw, bestraffing, diplomatie, compensatie, zelfbeschikkingsrecht, verantwoordelijkheid,
GROTE-LIJN-OVERZICHT VAN TIJDVAKKEN BEHANDELD IN LEERJAAR 1
GROTE-LIJN-OVERZICHT VAN TIJDVAKKEN BEHANDELD IN LEERJAAR 1 Tijdvak Jagers en boeren; van de eerste mensen 3000 v. C. prehistorie; van de eerste mensen - 3000 v.c. Samenlevingstype: eerst jagers/verzamelaars,
Eindexamen geschiedenis havo 2009 - II
Ten oorlog! Europese oorlogen 1789-1919. Oorlog als maatschappelijk fenomeen In 1792 begon de eerste Coalitieoorlog. 1p 1 Welk politiek doel streefde Oostenrijk met de strijd tegen Frankrijk na? Gebruik
MOSLIMS, MOREN EN TURKEN
MOSLIMS, MOREN EN TURKEN Westerse beeldvorming en perceptie, van de middeleeuwen tot nu, historisch gekaderd, met bijzondere aandacht voor de religieuze kunst van de 15e tot de 18e eeuw. Gust De Preter
De vijftig vensters en de kenmerkende aspecten van de tien tijdvakken van de commissie De Rooy
De vijftig vensters en de kenmerkende aspecten van de tien tijdvakken van de commissie De Rooy In blauw: de tijdvakken en de kenmerkende aspecten (alleen uitgewerkt voor het en ). In oranje: de canonvensters,
Kruistochten en de Romantiek.
Nascholingsdag Middeleeuwen April 2013 Kruistochten en de Romantiek. door: Koen Henskens, vakdidacticus/lerarenopleider Instituut voor Leraar en School (ILS), Hogeschool Arnhem en Nijmegen (HAN) Email:
Tijd van burgers en stoommachines 1800 1900. 8.3 Nationalisme en Duitse eenwording.
Onderzoeksvraag: Hoe zorgden nationalistische gevoelens ervoor dat de Duitstalige gebieden één staat werden? Kenmerkende aspect: De opkomst van de politiek maatschappelijke stromingen nationalisme, liberalisme,
1. WAT VOORAFGING...1 2. HET CONGRES VAN WENEN...2 2.1. BESLISSINGEN...3 2.2. GEVOLGEN...6 2.3. BELANG VAN HET CONGRES VAN WENEN...
HET CONGRES VAN WENEN 1. WAT VOORAFGING...1 2. HET CONGRES VAN WENEN...2 2.1. BESLISSINGEN...3 2.2. GEVOLGEN...6 2.3. BELANG VAN HET CONGRES VAN WENEN...7 3.1. Het Congres van Wenen en de restauratie Het
Johanna I van Napels: circa Muro Lucano, 12 mei 1382
Johanna I van Napels: circa 1326 - Muro Lucano, 12 mei 1382 Johanna I van Napels (circa 1326 - Muro Lucano, 12 mei 1382) was van 1343 tot aan haar dood koningin van Koninkrijk Napels en gravin van Provence,
RIDDERS SARAH DEVOS met illustraties van HELEEN BRULOT
PROFESSOR KLEINBREIN helm met beweegbaar vizier strijdros gevelde lans braies of lange onderbroek snavelschoenen Wonderlijke weetjes en fascinerende feiten over de RIDDERS SARAH DEVOS met illustraties
OVERDENKING Wij volgen een leesrooster en daarin staat de tekst uit Deuteronomium aangegeven. Ik heb dat netjes gevolgd. Maar ik heb twee verzen meer
OVERDENKING Wij volgen een leesrooster en daarin staat de tekst uit Deuteronomium aangegeven. Ik heb dat netjes gevolgd. Maar ik heb twee verzen meer gelezen dan eigenlijk stond aangegeven. Die gaan over
Samenvatting Geschiedenis 4. De tijd van steden en staten
Samenvatting Geschiedenis 4. De tijd van steden en staten Samenvatting door een scholier 2175 woorden 21 april 2009 5,9 416 keer beoordeeld Vak Geschiedenis 4.1 De opkomst van steden Na het jaar 1000 hielden
2. De bewoners van de aarde. Degenen die dronken zijn van de valse leer van Babylon. Ze aanbidden het beest en zijn beeld.
Les 12 voor 23 maart 2019 Er zullen drie hoofdgroepen of allianties zijn in de laatste momenten van de aarde: 1. Een alliantie van religies, bekend als Babylon de grote hoer. 2. Een verbond van politieke
Eindexamen geschiedenis nieuwe stijl havo 2008-I
Door de tijd heen De volgende gebeurtenissen hebben met verschillende godsdiensten te maken en staan in willekeurige volgorde: 1 Jezus Christus wordt geboren. 2 De profeet Mohammed trekt van Mekka naar
8.3 Nationalisme en Duitse eenwording. Onderzoeksvraag: Hoe zorgden nationalistische gevoelens ervoor dat de Duitstalige gebieden één staat werden?
17-9-2017 Onderzoeksvraag: Hoe zorgden nationalistische gevoelens ervoor dat de Duitstalige gebieden één staat werden? Kenmerkende aspect: De opkomst van de politiek-maatschappelijke stromingen nationalisme,
Themadienst Micha Toen zei ik: Luister toch, hoofden van Jakob, en leiders van het huis van Israël, behoort u niet het recht te kennen?
Themadienst Micha. 170108 Micha 3 : 1 En ik zei: Hoor toch, leiders van Jakob, heersers van het volk van Israël! Jullie moeten het recht toch kennen? Toen zei ik: Luister toch, hoofden van Jakob, en leiders