Scriptie Levensbeschouwing Kruistochten in de Middeleeuwen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Scriptie Levensbeschouwing Kruistochten in de Middeleeuwen"

Transcriptie

1 Scriptie Levensbeschouwing Kruistochten in de Middeleeuwen Scriptie door een scholier 5103 woorden 8 oktober ,1 116 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Urbanus II als prediker van de kruistochten Inhoudsopgave Inleiding 1. Waarom dit onderwerp? 2. Algemene informatie Uitspraken paus Urbanus II Invloed concilie Clermont Verspreiding boodschap Paus Gereformeerde visie Samenvatting en conclusies Stellingen Literatuurlijst Bijlagen Inleiding 1. Waarom dit onderwerp? Motivatie van het onderwerp Beschrijving van het onderzoekstraject: wat gaan we onderzoeken? Deelvragen Onze onderzoeksvraag is: Welke rol speelde Paus Urbanus II bij de kruistochten? Voor deze vraag hebben we gekozen, omdat dit een duidelijke vraag is, zodat in het onderzoeksverslag een goed en helder antwoord kan worden gezocht op deze vraag. We vinden het interessant om te onderzoeken, omdat Paus Urbanus II veel invloed heeft gehad bij de kruistochten. Hoe die invloed ontstaan is, waardoor dat komt, en wat de gevolgen van zijn invloed waren, willen we onderzoeken in ons verslag. Pagina 1 van 12

2 Voor dit onderwerp hebben we voldoende informatie gevonden, waarmee we een goed en verklarend antwoord kunnen geven op onze onderzoeksvraag. Om de onderzoeksvraag te beantwoorden, hebben we vier deelvragen geformuleerd. We hopen in ons verslag een duidelijk beeld te geven van de rol die Paus Urbanus II speelde bij het ontstaan van de kruistochten. Verder proberen we door de deelvragen te beantwoorden, de Rooms Katholieke visie op de kruistochten en op Paus Urbanus II weer te geven. We willen dan in de 4de deelvraag uitleggen wat de Gereformeerde visie op het ontstaan van de kruistochten door Paus Urbanus II is. Onze vier deelvragen zijn: Wat voor uitspraken deed Paus Urbanus II op het concilie van Clermont? Ø Uitspraken weergeven, misschien hele toespraak invoegen, beschrijven waarom Urbanus II zulke uitspraken deed en kon doen, wat wilde hij ermee bereiken. Welke invloed had het concilie van Clermont op het idee van de kruistochten? Ø Wat gebeurde er met de mensen na de toespraak? Wat werd er nog meer gezegd op het concilie van Clermont? Welke gevolgen had Paus Urbanus toespraak? Hoe werd de boodschap van Paus Urbanus II verspreid door Europa? Ø Wie verspreidden Paus Urbanus boodschap? Hoe gebeurde dat? Hoe snel erna was de eerste kruistocht, kwam dat door zijn invloed? Hoe kijken gereformeerden tegen de kruistochten aan? Ø Gebruik van de Bijbel en Belijdenisgeschriften, boeken, wat vinden ze er nu van, wordt er nog over gepraat, en zo ja, wordt het veroordeeld, en op grond van welke argumenten? 2. Algemene informatie Wat voor tijd was het? Wie was Paus Urbanus II? (paus van na Chr.) Wat waren de kruistochten? In de tijd van de kruistochten waren er veel boeren. Zij werkten hard voor een minimumloon waarvan zij hun gezin konden onderhouden. Maar meer hield dat loon ook niet in. Zij hadden geen geld voor luxe zoals wij dat kennen. De mensen waren in die tijd doodsbang voor de duivel en mensen die duivelse werken deden werden in het openbaar gedood. Dat moest andere mensen afschrikken en zo zou al het duivelse werk uitgeroeid worden. De Paus had dan ook veel zeggenschap en macht in die tijd. De Paus was degene die jouw zonden kon vergeven. Hij was een geleerde man die heel dicht bij God leefde. Hij kende de Bijbel uit zijn hoofd, en als hij wat te vertellen had dan was dat zeker de moeite waard om naar te luisteren. Dat is ook de verklaring voor de grote opkomst van de georganiseerde kruistocht door Paus Urbanus II. Urbanus II was een Paus die leefde van na Christus. Hij is bekend geworden door de kruistochten en door zijn uitspraken op het concilie van Clermont. Als Paus had Urbanus II veel invloed en Paus Urbanus II beloofde jou dat hij je zonden zou vergeven als je mee ging met een kruistocht. En als je sterft in een gevecht dan ben je gestorven voor God en dan ben je zeker van je hemelse zaligheid. Pagina 2 van 12

3 Want wij allen vechten omdat God het wil!! Deus le volt!! Maar wat houden de kruistochten in en hoe komen wij aan de naam kruistocht? Zoals wij weten werd Jeruzalem als de heilige stad gezien door de christenen omdat Jezus Christus er was gekruisigd en begraven. Maar Jeruzalem was sinds 835 in de handen van de Saracenen, zoals de christenen de moslims noemen. Eeuwenlang hadden de moslims de christelijke pelgrims hun gang laten gaan. Zij mochten naar Jeruzalem reizen om te zijn op de plekken waar Jezus Christus ook was. Maar in de elfde eeuw nam het aantal bedevaartgangers fors toe, wat tot gevolg had dat er rellen uitbraken. Moslims vielen de christelijke pelgrims aan. Dit was voor Paus Urbanus II de reden om zijn volk op te roepen om zo samen naar Jeruzalem te gaan en daar de medechristenen te bevrijden uit de handen van de Saracenen. Alle mensen die mee gingen met een kruistocht (een tocht naar het heilige Jeruzalem) naaiden een kruis op hun kleed. Dat gaf aan dat ze vochten uit de naam van God en het kruis moest enigszins macht uitoefenen zodat de voorbijgangers wisten met wie ze te doen hadden. Het diende dus ook als herkenningsteken. Het woord kruistocht is niet net zo oud als de kruistochten zelf. Het heeft zijn naam gekregen nog na de Middeleeuwen. Het heet zo omdat het een tocht was met en voor het kruis. Zij vochten voor Jezus Christus, die gestorven was aan het kruis, met een kruis om hun nek en een kruis op hun klederen. We kunnen ook nog onderscheid maken in kruistochten. Je had volkskruistochten, kinderkruistochten, ridderkruistochten. De kruistocht van Paus Urbanus II was een volkskruistocht. Het gewone volk gaf gehoor aan de oproep van Paus Urbanus II. Deze kruistocht word ook wel de Boerenkruistocht genoemd. Die naam is makkelijk te verklaren, het waren namelijk veel boeren en kleine burgers die mee gingen met deze kristocht. Vandaar de naam Boerenkruistocht. Als je de naam kinderkruistocht hoort denk je aan een kruistocht die werd gelopen door kinderen. Maar dat is niet het geval. Het waren voornamelijk boeren en jonge arme burgers, die een uitvlucht zochten. De naam kinderkruistochten is in de Middeleeuwen ontstaan. Dit is niet zomaar gebeurd, dit is een gevolg van een foute vertaling van het Latijnse woord pueri. Dit woord gebruikte men vroeger niet om een leeftijd maar om een afkomst aan te duiden. Later werd het woord gebruikt om jonge kinderen aan te duiden. Het is dus eigenlijk een populaire benaming voor de volkskruistochten in En dan de ridderkruistochten. Deze naam spreekt wel weer voor zich. Het waren goed georganiseerde tochten waarin alleen ridders mee mochten. De ridderkruistochten waren ook later dan de volkskruistochten omdat de ridderonderscheidingen pas later plaats vonden. Wat voor uitspraken deed Paus Urbanus II op het concilie van Clermont? Wat wilde hij ermee bereiken? Paus Urbanus II hield op het concilie van Clermont in 1095 een toespraak. De opkomst bij het concilie van Clermont was erg groot. Er waren meer dan tweehonderd bekende geestelijken, en ook nog heel veel gewone mensen. De boodschap van de paus drong tot Toespraak van Paus Urbanus II Pagina 3 van 12

4 iedereen door, hij zei namelijk als eerste: Tot nu toe hebt gij onverantwoordelijke oorlogen gevoerd, hebt gij elkaar omgebracht en soms de wapenen ter hand genomen uitsluitend en alleen uit begeerte of trots. Aldus hebt gij een eeuwigdurende dood en verdoemenis verdiend. Thans echter vragen wij u een strijd te gaan voeren die de glorieuze beloning van het martelaarschap in zich bergt en het aureool van eeuwigdurende faam in het vooruitzicht stelt. Hiermee geeft de Paus de mensen de belofte van een gratis aflaat. Als ze tijdens de oorlog zouden sterven, zouden ze meteen in het paradijs zijn. Met deze woorden bracht de paus de mensen in vervoering, hij maakte een soort afspraak met de mensen, dat als ze ten strijde zouden trekken, dat hun zonden vergeven zouden worden. 'Overal worden christenen vermoord en gemarteld door moslims. De christelijke kerken worden vernield en de kruizen gebroken. Pelgrims worden beroofd op hun weg naar het Heilige Land. Hoe kunnen we toezien dat onze Heer in Zijn eigen land te schande wordt gemaakt! We moeten een groot christenleger op de been brengen en die verschrikkelijke moslims verjagen van elk stukje land waarop Christus gelopen heeft. Ik stel voor een kruistocht te ondernemen en voor Christus te strijden!' Paus Urbanus II wilde met zijn toespraak bereiken dat er een eind kwam aan de voortdurende onrust in het Midden-Oosten door de vele oorlogen daar. Hij leek te worden gedreven door een gevoel dat de Islam uitgeroeid moest worden. Maar er waren heel wat andere redenen om de mensen op te roepen voor een Heilige Oorlog. De Turken waren heel beangstigend voor het rijk, omdat het Byzantijnse rijk steeds verder werd ingenomen door de Turken. In 1071 was er een oorlog geweest, waarbij een leger van man had geprobeerd de Turken de verslaan. Doordat de uitrusting van de soldaten zo slecht was, bleek het niet zo n sterk leger te zijn. De Turken versloegen heel snel het grote leger dat onder leiding van de keizer stond. De overwinning van de Turken had vreselijke gevolgen voor het Byzantijnse rijk. Over Klein-Azië kregen de Turken de beschikking. Maar rond 1090 was het Turkse Rijk uiteengevallen, en de keizer van het Byzantijnse rijk wilde weer een aanval proberen. Er waren alleen te weinig soldaten. Hij vroeg daarom hulp aan paus Urbanus II. Door de gedrevenheid om de Turken, die een andere godsdienst hadden, te verdrijven, hield paus Urbanus dan ook een vurige toespraak, waarin hij de mensen opzweepte om ten strijde te trekken tegen de Islamieten. Hij gaf hen moed zodat ze het idee kregen machtig genoeg te zijn om een tocht naar het Heilige Land te kunnen ondernemen. Maar niet alleen de toespraak van Urbanus II heeft de kruistochten veroorzaakt, de mensen waren ook erg ontvankelijk voor zoiets, men begreep dat er iets moest gebeuren om de kerk te redden. De mensen waren niet tevreden met de Kerk, en niet met de geestelijkheid. Van heiligheid was bij priesters en bisschoppen allang geen sprake meer. Velen overtraden het gebod voor geestelijken dat ze niet Pagina 4 van 12

5 mochten trouwen. Dat het zo slecht ging met de Kerk, was ook een reden dat mensen er voor kozen aan Kruistochten mee te doen. Door bepaalde punten in het katholieke geloof is boetedoening een heel belangrijk aspect van het geloof. Om dat duidelijk te maken heb ik gebruik gemaakt van de Katechismus van de Katholieke Kerk. Daarin wordt beschreven welke plaats boetedoening in het Katholieke geloof heeft. Zoals dit reeds bij de profeten het geval was, beoogt Jezus' oproep tot bekering en boete niet op de eerste plaats uiterlijke werken -'zak en as', vasten en verstervingen- maar de bekering van het hart, de innerlijke boetvaardigheid. Zonder deze innerlijke bekering blijven de werken van boetvaardigheid vruchteloos en leugenachtig; de innerlijke bekering daarentegen zet ertoe aan deze houding uit te drukken in zichtbare tekens, gebaren en werken van boetvaardigheid. De voldoening (penitentie) die de biechtvader oplegt, moet rekening houden met de persoonlijke situatie van de boeteling en gericht zijn op diens geestelijk welzijn. Zij moet zo goed mogelijk in verhouding staan tot de zwaarte en de aard van de bedreven zonden. Ze kan bestaan uit gebed, een gift, werken van barmhartigheid, dienst aan de naaste, vrijwillige verstervingen, offers en vooral uit het geduldig aanvaarden van het kruis dat ons te dragen wordt gegeven. Dergelijke boetedoeningen helpen ons gelijkvormig te worden aan Christus, die als enige eens voor altijd onze zonden heeft uitgeboet. Boetedoeningen staan ons toe mede-erfgenamen van de verrezen Christus te worden, 'daar wij delen in zijn lijden' (Rom. 8,17) God alleen vergeeft zonden. Aangezien Jezus de Zoon van God is, zegt Hij over zichzelf: 'De Mensenzoon heeft de macht op aarde zonden te vergeven' (Mc.2,10) en Hij oefent deze macht ook uit: 'Uw zonden zijn u vergeven!' (Mc. 2,5) ; (Lc. 7,48). Zelfs nog meer: krachtens zijn goddelijk gezag geeft Hij deze macht aan de mensen, opdat zij die uitoefenen in zijn naam. Niemand kan de eerste genade verdienen die aan de oorsprong ligt van de bekering. Bewogen door de heilige Geest kunnen wij voor onszelf en voor anderen de genaden verdienen die nodig zijn om tot het eeuwig leven te komen, evenals de noodzakelijke tijdelijke goederen. Hieruit blijkt dat de boetedoening voor een deel een reden is om aan de kruistochten te beginnen. Maar de kruistochten waren er ook voor om de Moslims te verdrijven uit het Heilige Land. In het volgende hoofdstuk staat de vraag: Welke invloed had het concilie van Clermont (de toespraak van Urbanus II) op het idee van de kruistochten? centraal. Daarbij wil ik uitleggen wat er gebeurde na het concilie van Clermont, met de mensen, en wat dus de gevolgen ervan waren. Welke invloed had het concilie van Clermont op het idee van de Kruistochten? Pagina 5 van 12

6 Wat gebeurde er met de mensen door het Concilie en de toespraak van de paus? Wat waren de gevolgen? Na het concilie van Clermont, na de toespraak van Paus Urbanus II begonnen de mensen te schreeuwen: God wil het!!! God wil het!!! De Paus had krachtige emoties onder de mensen losgemaakt. Velen beloofden meteen te vertrekken naar het Oosten. Ze naaiden kruisen op hun kleren, en maakten zich klaar voor de verre tocht naar het Oosten. Bij hun vertrek moesten de mensen een plechtige gelofte aan de paus afleggen. Veel van de mensen die mee op kruistocht gingen hadden thuis weinig te verliezen, omdat ze het daar als horige werkten en dus geen prettig leven hadden. Ze leefden meestal in simpele hutten met één kamer, waarin het hele gezin moesten leven. Het kwam de Paus natuurlijk goed uit, dat de mensen het inderdaad als een religieuze pelgrimstocht zagen. De kruistochten vormden een nieuwe periode in de geschiedenis. Ze duurden twee eeuwen lang. De eerste kruistocht was een ongeorganiseerde, en stond onder leiding van Peter de Kluizenaar. Peter de Kluizenaar predikte in Frankrijk en ging met een hele grote groep volgelingen op weg naar het Heilige Land. De mensen waren diep onder de indruk van hem. Ook onderweg voegden heel veel mensen zich bij deze kruistocht. Deze kruistocht werd Volkskruistocht genoemd, en er waren tijdens die kruistocht heel veel plunderingen en moordpartijen. Er was verder geen positief resultaat van deze kruistocht. Er sneuvelden veel mensen, er werden ook veel mensen als slaven verkocht. Na die eerste slecht georganiseerde kruistocht werd een paar maanden later nog een kruistocht georganiseerd, dat was een kruistocht waar vorsten, edellieden, veel ruiters en ook voetvolk aan meededen. Het waren goed geoefende mensen. Ze hadden alleen geen gemeenschappelijke aanvoerder, daarom werd dit gigantische leger in vier groepen verdeeld, met aan het hoofd een zelf gekozen bevelhebber. De vier groepen kwamen allemaal uit een bepaalde streek, en elke groep volgde een eigen route. Onderweg kregen ze met veel strijd te maken. Toen ze eindelijk na drie jaar in de buurt van Jeruzalem kwamen, was het grote leger van oorspronkelijk soldaten geslonken tot ong mensen. De overgeblevenen van de vier groepen sloegen het beleg voor Jeruzalem op. Vanuit de vier windstreken vielen ze Jeruzalem aan. De aanval lukte niet echt, het duurde weken voordat er een succesvolle aanval was. De mensen in Jeruzalem werden door een enorm bloedbad vermoord, er was buiten de stad een gigantische hoop lijken. Eindelijk hadden de kruisvaarders hun doel bereikt: ze hadden de heidenen uit de Heilige Stad verjaagd, zodat ze naar het Heilige Graf konden om daar Onze Verlosser Jezus te aanbidden. Maar toen de Kruisvaarders Jeruzalem in bezit hadden, kwamen de Egyptenaren proberen de stad te ontzetten. Maar de Egyptenaren werden ook afgeslacht en raakten helemaal in paniek. Een schrijver die een relaas schreef over dit gevecht, eindigde het met deze woorden: Dit gevecht werd op 12 augustus 1099 gestreden, met de goddelijke genade van onze Here Jezus Christus; aan Hem komt thans en voor eeuwig de eer en glorie toe, een wereld zonder einde. Mogen allen Pagina 6 van 12

7 Amen zeggen. Hoe werd de boodschap van Paus Urbanus II verspreid door Europa? Verspreiding boodschap Paus Urbanus II In de Middeleeuwen bestonden de telefoon en de computer nog niet. Mensen konden elkaar niet binnen enkele minuten spreken. Voordat ze elkaar spraken waren er weken of zelfs maanden voorbij. Ze moesten lopend naar de andere stad om daar de andere persoon te kunnen spreken. Soms konden ze mee rijden met een kar die richting die stad ging, zodat ze minder hoefden te lopen en dus sneller in de stad van bestemming kwamen. Ze bleven dan ook meestal wel wat langer dan één dag in die stad, omdat het anders de moeite niet waard was om zo lang te reizen. Ook bestonden er in de Middeleeuwen geen scholen, dus niemand kon lezen en schrijven. De boodschap van Urbanus II werd dus ook niet via brieven verspreid. Maar Urbanus II heeft zijn uitspraken wel op papier gezet zodat wij nu weten hoe de kruistochten zijn ontstaan, hoe het in zijn werk ging en wat de gevolgen ervan waren. Maar hoe kan het dan dat iedereen precies wist te vertellen wat er enkele steden verderop was gebeurd? Hoe ze gebeurtenissen wisten die waren gebeurd in het buitenland? En hoe wist iedereen wat Urbanus II had gezegd? In de Middeleeuwen had je veel kooplui. Zij trokken van stad naar stad en probeerden zo hun koopwaar te verkopen. Zij stonden op de markt waar altijd veel mensen te zien waren. De markt was een plek waar je iedereen kon ontmoetten. Mensen vertelden elkaar de laatste nieuwtjes. Als er iets in het noorden van het land gebeurd was wist men het maanden later in het zuiden van het land. De kooplui reisden over het hele land en zij waren het dus ook die iets nieuws te vertellen hadden. En zo n nieuwtje loopt dan ook als een vuurtje door de stad. Zelfs de bedelaars weten dan wat er aan de hand is. Maar dit was niet de enige manier waardoor iets bekend werd. Soms als men iets heel belangrijks te vertellen heeft laat men een stadsomroeper het nieuws vertellen. Hij ging dan op een klein podiumpje staan en schreeuwde met een luide en duidelijke stem. Met zo n harde stem trok hij de aandacht en de mensen verzamelden zich om hem. Als de omroeper klaar was reisde hij naar de volgende stad en vertelde daar hetzelfde nieuws. Wanneer de mensen schokkend of verrassend nieuws werd verteld praatten ze er nog weken later over. Zo ook bij het nieuws van Paus Urbanus II. Mensen hadden nog nooit gehoord van kruistochten en de meesten wisten niet dat er christenen in Palestina woonden die onderdrukt werden. En vooral hetgeen wat Urbanus II beloofde was iets wat goed aan sloeg bij de mensen. Iedereen was doodsbang voor de duivel. En het was maar de vraag of jij later in de hemel kwam. En dan hoorde je dat Paus Urbanus II jou vergiffenis van je zonden geeft als je mee gaat met een kruistocht. Als je sterft in een gevecht ben je zeker van je hemelse zaligheid. Je hoeft niet eerst te boeten voor je aardse zonde. Je bent direct in het paradijs. En wat klinkt dat aantrekkelijk. Dit was prachtig nieuws. Dit nieuws verspreidde zich ontzettend snel. In november 1095 sprak Paus Urbanus II het volk toe en riep de mensen op tot de kruistocht. En een jaar later stonden er ontzettend veel mensen klaar om mee te gaan Pagina 7 van 12

8 met de kruistocht. In één jaar tijd heeft het nieuws zich verspreid door Europa wat voor gevolg had dat veel mensen snel aan de oproep gehoor gaven. Normaal gesproken duurde het veel langer dan één jaar om iets door Europa te verspreiden. Had Paus Urbanus II dan zo veel macht dat het sneller werd verspreid dan normaal? Als Paus was je hoofd van de kerk en leefde je dicht bij God. Iedereen luisterde naar de Paus als hij wat te zeggen had. Maar vooral bij deze boodschap ging het nieuws snel door Europa. Paus Urbanus II beloofde jou vergiffenis van je zonden. Je bent zeker van je eeuwige zaligheid. Dat is toch een reden om iedereen te vertellen van deze Paus Urbanus II! Hoe kijken de gereformeerden tegen de kruistochten aan? Bijbelse argumenten tegen de kruistochten Gereformeerde visie t.o.v. kruistochten Voordat we deze vraag beantwoorden kijken we eerst even naar de christenen in de tijd van de kruistochten. Nadat we gezien hebben hoe zij tegen de kruistochten aan keken kunnen we een vergelijking maken met de visie van de gereformeerden. Er werd een mooi Jeruzalem verkondigd en een Heilig Land met veel rijkdom en genoeg plaats voor iedereen om een mooie toekomst op te bouwen. Het werd de mensen aantrekkelijk gemaakt om mee te gaan naar Jeruzalem en te vechten voor God. Want God wil deze kruistochten. Mensen kregen dus allerlei motieven om mee te gaan met een kruistocht. Velen waren horigen en hadden een zwaar leven zonder toekomst. Zij gingen mee voor het goud en de rijkdommen die de tocht zou opleveren. Met al het geld konden zij een huis kopen en zelf slaven in dienst nemen zodat zij nooit meer hoefden te werken. Maar de kruistochten hadden ook economische voordelen voor handelaars en andere hoogstaande mannen. De herovering van het graf van Jezus kon namelijk ook leiden tot een verbond tussen Byzantijnse christenen en de Roomse christenen. En bovendien was het bezit van Syrië van groot belang want Syrië was het middelpunt van vele karavaansroutes. Mensen uit het zuiden, oosten en westen ontmoetten elkaar daar. Maar het zwaarst wegende motief was dat als je mee deed aan de kruistocht je dan vergiffenis van al je zonden kreeg. En als je sterft voor Christus was je zeker van je hemelse zaligheid. Maar dan komt de vraag bij mij op: Wilde de kerk de mensen aansporen tot geweld en tot oorlogen? Nee, maar de kerk zag wel in dat oorlogen niet te voorkomen waren. Soms lukte het de kerk om een tijdje de godsvrede in te stellen. In deze perioden was het streng verboden om te vechten. Maar omdat oorlogen en gevechten niet te voorkomen waren probeerde de kerk het ridderschap een religieus stempel op te drukken. De ridders voerden oorlog tegen de vijanden van God en niet tegen andere christenen. Zo werden de ridders vrome helden, die de bezittingen van de kerk moest beschermen en de armen, weduwen en wezen beschermden in de naam van God. Maar in feite waren de ridders hebzuchtige, egoïstische mannen die dorpen beroofden zodat zij er rijker van werden. Maar de kerk wilde dit niet zien. Zij bleef de ridders als vrome helden zien die voor God vochten. Zo heeft de kerk van de nood een deugd gemaakt. Pagina 8 van 12

9 En dat is ook waarom de christenen dachten dat zij recht hadden op Jeruzalem en dat zij de taak hadden om Jeruzalem te bevrijden van de slechte Mohammedanen. Want zij waren het die de pelgrims beroofden en doodden. De haat tegen de Mohammedanen werd zo groot dat het leidde tot moordpartijen en grote rooftochten tijdens de kruistochten. Maar aan de kruisridders was vergiffenis van hun zonden beloofd dus wat hen betreft maakte het niets uit hoeveel mensen ze doodden. Ze moordden in de naam van God. Maar zeggen wij nu ook nog dat God de kruistochten wil? Staat het in de Bijbel dat Jezus in Jeruzalem terug komt? Kan een ander mens voor jou zonden boeten of kan iemand anders jou zonden kwijtschelden? Kan je wel je eigen zaligheid verdienen? Ik zal ingaan op deze vragen en ze beantwoorden met behulp van de Bijbel en de Belijdenisgeschriften. God roept ons niet op tot geweld en ook niet tot het houden van een kruistocht, ook al is het om je medechristenen in Palestina te helpen. Het was in de Middeleeuwen niet mogelijk om mensen uit verre landen te helpen. Bidden is het enige en sterkste wapen wat men toen had en wat we nu ook nog hebben. Maar tegenwoordig hebben we middelen om verdrukte christenen in de verre landen te helpen. Wij geloven dat het niet de bedoeling is van de Here om massaal naar Jeruzalem te trekken. Als er in Openbaring staat dat de Here terug komt in Jeruzalem moet dat niet letterlijk opgevat worden want in Openbaring hebben veel woorden een symbolische waarde. En in andere Bijbelteksten lezen wij het ook dat het helemaal niet de bedoeling is om massaal naar Jeruzalem te gaan. Jezus zegt dat o.a. in het zendingsbevel in Matteüs 28:19. Daar staat: Gaat dan heen, maakt ALLE volken tot mijn discipelen en doopt hen in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest en leert hen onderhouden al wat ik u bevolen heb. De Here geeft dus niet de opdracht om naar Jeruzalem te gaan. Maar de discipelen moeten het Evangelie bij de volkeren brengen. Het is niet één volk in het bijzonder maar het zijn alle volken, over de hele wereld. Geen mens kan voor zijn eigen zonden betalen dus laat staan voor de zonden van iemand anders. En dus is er ook niemand die zonden kan kwijtschelden. Dit kan je op verschillende plaatsen in de Bijbel lezen. Straks zal ik een paar teksten geven. Wij zijn in zonde ontvangen en geboren. In alles wat wij doen zit de zonde. Wij krijgen vergeving van onze zonden als wij knielen voor het kruis van God. Hij is het die gekruisigd is voor onze zonden, dat is wat wij geloven. Dit kunnen we niet geloven uit ons zelf, het is de Heilige Geest die het ons geeft. Hij werkt in onze harten. We lezen hierover op verschillende plaatsen in het Nieuwe Testament, in de Heidelbergse Catechismus zondag 5,6,7 en in artikel 24 en 27 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis. (In bijlage 2 vind je Artikel 24, en in bijlage 3 Artikel 27 van de NGB) Joh 3:16 Alzo lief heeft God de wereld gehad dat hij zijn enig geboren Zoon gegeven heeft opdat een ieder, die in Hem geloofd, niet verloren gaat, maar eeuwig leven heeft. Pagina 9 van 12

10 Romeinen 5:8,9 God echter bewijst Zijn liefde jegens ons, doordat Christus, toen wij nog zondaren waren, voor ons gestorven is. Veel meer zullen wij derhalve, thans door zijn bloed gerechtvaardigd, door Hem behouden worden van de toorn. Uit de bovenstaande Bijbelteksten blijkt dat wij onze eigen zonden niet kunnen kwijtschelden. En dat wij onze eigen zaligheid ook niet kunnen verdienen. Wij mogen ons heil verwachten van de Here. Samenvatting en conclusies Deze samenvattingen en conclusies heb ik per hoofdstuk gemaakt. Verder geef ik ook het antwoord op de hoofdvraag. Wat voor uitspraken deed Paus Urbanus II op het concilie van Clermont? Paus Urbanus II zei dingen waarmee hij de mensen opriep om kruistochten te houden. Hij deed dat omdat hij wilde dat de heidenen verdreven werden uit het Heilige Land, waar veel Turken binnengedrongen waren. Door de keizer was Paus Urbanus gevraagd om een leger bijeen te brengen, om de Turken te verdrijven. De Paus hield een opzwepende toespraak waarin hij de mensen ook een aflaat beloofde als ze meededen, en ze zouden ook vergeving van hun zonden krijgen. De Paus deed dus heel veel beloften in zijn toespraak om de mensen zover te krijgen dat ze een kruistocht gingen houden. Welke invloed had het concilie van Clermont op het idee van de Kruistochten? De toespraak van Paus Urbanus II op het concilie van Clermont had veel invloed. De mensen begonnen meteen zich te verzamelen en de eerste grote Volkskruistocht ontstond. Dat was een slecht georganiseerde kruistocht met aan het hoofd Peter de Kluizenaar. Er zijn veel doden gevallen en veel plunderingen geweest. Er was geen positief resultaat. Bij een andere kruistocht deden mensen mee, waarvan er uiteindelijk maar in Jeruzalem aankwamen. En in Jeruzalem was een gigantisch groot bloedbad, wat de kruisvaarders aanrichtten. Mijn conclusie is: Het concilie van Clermont heeft grote invloed gehad: een jaar later in 1096 was de eerste grote kruistocht. Hoe werd de boodschap van Paus Urbanus II verspreid door Europa? De boodschap van de Paus verspreidde zich maar langzaam, in de Middeleeuwen waren de moderne communicatiemiddelen van tegenwoordig er nog niet. De kooplui waren degenen die de boodschap verspreidden. Maar het kan ook zijn dat een stadsomroeper de belangrijke boodschap van de Paus door de stad schreeuwde. De mensen verspreidden deze boodschap heel snel: een jaar later waren er al ontzettend veel mensen die mee wilden op de kruistocht. Een normaal nieuwtje verspreidde zich niet zo snel Conclusie: De boodschap van de Paus werd verspreid door kooplui en door stadsomroepers. Dit bericht is Europa veel sneller door gereisd dan normale berichten deden. Dat geeft aan hoe belangrijk de boodschap van de Paus was. Hoe kijken de gereformeerden tegen de kruistochten aan? Pagina 10 van 12

11 De mensen in de tijd van de Kruistochten hadden geen reden om niet mee te doen aan een kruistocht: ze konden moorden, plunderen en doen wat ze wilden, omdat ze vergeving van hun zonden zouden krijgen. In onze tijd wordt er door christenen natuurlijk heel anders tegenaan gekeken. Want: Geen mens kan zijn eigen zonden of die van een ander kwijtschelden. Dat kan alleen God. Hieruit blijkt dat paus Urbanus zijn beloften niet na kon komen: Hij kon de mensen geen vergeving van de zonden beloven. Er is maar één Persoon die dat kan: Jezus. Antwoord op de hoofdvraag: Wat voor rol speelde Paus Urbanus II bij de Kruistochten? Paus Urbanus II heeft veel invloed gehad op de kruistochten door de toespraak die hij hield op het concilie van Clermont. De beloften die hij daar deed, hebben veel mensen aangespoord om kruisvaarder te worden. Paus Urbanus II heeft bereikt dat twee eeuwen lang mensen gehoor gaven aan de opdracht om een kruistocht te beginnen. Twee eeuwen lang gingen duizenden mensen op weg, waarvan de meeste mensen onderweg stierven tijdens de vele bloedbaden en plunderingen. Maar zij hadden van de Paus de zekerheid van vergeving gekregen. Die zekerheid kon en mocht de Paus hun niet geven, omdat alleen Christus dat kan. Heel veel mensen zijn door de Kruistochten omgekomen, heel veel zijn veranderd in beesten, die zoveel mogelijk heidenen moesten vermoorden. Stellingen 1. God wil de kruistochten. Deus le volt!!! God roept ons niet op tot geweld en dus ook niet tot het houden van kruistochten. In de Middeleeuwen was het niet mogelijk om mensen te helpen die aan de andere kant van de aardbol wonen. Zij konden alleen bidden en God vragen of Hij de christenen In Palestina wil helpen en ze bevrijden wil uit de handen van de Saracenen. Tegenwoordig hebben we meerdere middelen om die mensen ver weg te helpen. Maar het gebed blijft het belangrijkste en sterkste wapen wat we hebben. 2. We moeten er voor zorgen dat we in Jeruzalem zijn als Jezus terug komt. God heeft in Matteus 18 tegen zijn discipelen gezegd dat ze alle volkeren moesten vertellen van God. Heel de wereld moest weten wie God was. En in Johannes 3 lezen we ook dat God de WERELD lief had en niet alleen zij die naar Jeruzalem waren getrokken. Dus het maakt helemaal niet uit waar je bent als Jezus terug komt. God weet waar jij bent en Hij zal jou op die plek ophalen. Hij haalt niet alleen de mensen uit Jeruzalem op maar ook jou hier in Nederland. Literatuurlijst: Boeken en websites Pagina 11 van 12

12 Auteur Titel Plaats + Jaar van uitgave Treece, Henry De kruistochten Baarn, 1964 Itterzon, G.P. van (c.s.) Geschiedenis van de Kerk Kampen, 1963 Bruin, C.C. de Handboek der Kerkgeschiedenis Den Haag, 1965 Berkhof, H. Geschiedenis der Kerk Nijkerk, 1955 Itterzon, G.P. van Kalender van de kerkgeschiedenis Kampen, 1963 Morrison, Cecile De kruistochten s Hertogenbosch, 1969 Websites Pagina 12 van 12

Onderzoeksvraag; welke motieven leidden in de middeleeuwen tot de kruistochten?

Onderzoeksvraag; welke motieven leidden in de middeleeuwen tot de kruistochten? Onderzoeksvraag; welke motieven leidden in de middeleeuwen tot de kruistochten? Rond 1080 bedreigen de minder tolerante Seldjoeken Constantinopel. Het werd voor christelijke pelgrims steeds moeilijker

Nadere informatie

De kruistochten. God wil het! Steden en Staten

De kruistochten. God wil het! Steden en Staten prehistorie 42 oudheid 3000 v. Chr. 2500 v. Chr. 2000 v. Chr. 1500 v. Chr. Steden en Staten De kruistochten In de woonkamer van familie Vos hangt een klok met Romeinse cijfers. Jos en Mirthe willen graag

Nadere informatie

verzoeking = verleiden om verkeerde dingen te doen dewijl = omdat wederstand doen = tegenstand bieden de overhand behouden= de overwinning behalen

verzoeking = verleiden om verkeerde dingen te doen dewijl = omdat wederstand doen = tegenstand bieden de overhand behouden= de overwinning behalen Zondag 52 Zondag 52 gaat over de zesde bede. Leid ons niet in verzoeking, maar verlos ons van de boze. Want van U is het Koninkrijk en de kracht en de heerlijkheid, in der eeuwigheid. Amen. Lees de tekst

Nadere informatie

Vraag: Wat kun jij leren voor jouw gebed uit de structuur van het volmaakte gebed?

Vraag: Wat kun jij leren voor jouw gebed uit de structuur van het volmaakte gebed? ONZE VADER - dinsdag Aanhef en slot Lezen: Mattheüs 6:5-15 Deze week denk jij na over het gebed des Heeren. Jij kent dit gebed waarschijnlijk als het Onze Vader. De Heere Jezus geeft dit gebed aan Zijn

Nadere informatie

BIJBELLEESROOSTER VOOR GEZINNEN met kinderen in de basisschoolleeftijd

BIJBELLEESROOSTER VOOR GEZINNEN met kinderen in de basisschoolleeftijd BIJBELLEESROOSTER VOOR GEZINNEN met kinderen in de basisschoolleeftijd DAG 1: God is Koning Lees Psalm 24 Is koning Willem-Alexander belangrijk? Voor Nederland wel. Maar als je naar heel de wereld kijkt,

Nadere informatie

De Dordtse Leerregels. Artikel 1 t/m 5

De Dordtse Leerregels. Artikel 1 t/m 5 De Dordtse Leerregels Hoofdstuk 1 Artikel 1 t/m 5 Werkboek 1 De Dordtse Leerregels Geschiedenis Het gaat in dit werkboek over de Dordtse Leerregels, of de vijf artikelen tegen de remonstranten. In het

Nadere informatie

Bijbelrooster 31 juli t/m 6 augustus Thema: Rechtvaardig door het geloof

Bijbelrooster 31 juli t/m 6 augustus Thema: Rechtvaardig door het geloof Bijbelrooster 31 juli t/m 6 augustus Thema: Rechtvaardig door het geloof Dinsdag 31 juli - Rechtvaardig voor God De rechtvaardige zal door zijn geloof leven - Habakuk 2:4b Denk je wel eens over rechtvaardigheid?

Nadere informatie

Voorbeeld voordat de kinderen van groep 4 en 5 naar KBC gaan: Jongens en meisjes, wie van jullie puzzelt wel eens? En dan bedoel ik zo n puzzel.

Voorbeeld voordat de kinderen van groep 4 en 5 naar KBC gaan: Jongens en meisjes, wie van jullie puzzelt wel eens? En dan bedoel ik zo n puzzel. Lezen: Handelingen 18:24-19:7 Preek over doop met de heilige Geest (??) Voorbeeld voordat de kinderen van groep 4 en 5 naar KBC gaan: Jongens en meisjes, wie van jullie puzzelt wel eens? En dan bedoel

Nadere informatie

Vraag 62 : Maar waarom kunnen onze goede werken niet de gerechtigheid voor God of een stuk daarvan zijn?

Vraag 62 : Maar waarom kunnen onze goede werken niet de gerechtigheid voor God of een stuk daarvan zijn? Voor 16 jaar en ouder! Zondag 24 Zondag 24 gaat over de goede werken. Zondag 24 vraag en antwoord 62, 63 en 64. Vraag 62 : Maar waarom kunnen onze goede werken niet de gerechtigheid voor God of een stuk

Nadere informatie

DomineeOnline.org Jrg. 1, nr. 8

DomineeOnline.org Jrg. 1, nr. 8 STUDIONLINE DomineeOnline.org Jrg. 1, nr. 8 Mattheüs 4:12-25 Vooraf We zijn aangekomen in het Nieuwe Testament. De Israëlieten die uit de ballingschap teruggekomen waren in het land Kanaän hebben met veel

Nadere informatie

December-januari Weekthema: Op reis naar de eeuwigheid. Maandag 28 december. Gedane zaken nemen geen keer. Lezen: Hebreeën 9: 23-28

December-januari Weekthema: Op reis naar de eeuwigheid. Maandag 28 december. Gedane zaken nemen geen keer. Lezen: Hebreeën 9: 23-28 December-januari 205-206 Weekthema: Op reis naar de eeuwigheid Maandag 28 december Gedane zaken nemen geen keer Lezen: Hebreeën 9: 23-28 Bij het abc van het christelijk geloof hoort dat een mens éénmaal

Nadere informatie

Waarom was het noodzakelijk dat Jezus stierf?

Waarom was het noodzakelijk dat Jezus stierf? Les 5 - Redding Vier feiten die je moet kennen om het Evangelie goed te begrijpen In deze bijbelstudies wordt gebruik gemaakt van de NBG-vertaling Dag 1 Waarom was het noodzakelijk dat Jezus stierf? In

Nadere informatie

Korte doopstudie. Uitleg over de betekenis van de doop

Korte doopstudie. Uitleg over de betekenis van de doop Korte doopstudie Uitleg over de betekenis van de doop Inleiding Waarom zouden we ons laten dopen, wat betekent de doop en voor wie is de doop bedoeld? Het antwoord op deze en andere frequently asked questions

Nadere informatie

Bijbelstudie Door het geloof I

Bijbelstudie Door het geloof I Bijbelstudie 1 Bijbelstudie Door het geloof I Kaïn en Abel Genesis 4:1-16 Wat voor werk deed Kaïn? Een welk beroep deed zijn broer Abel? Kain- landbouwer Abel- schaapherder a. Waarom niet, denk je? De

Nadere informatie

Ds. Arjan van Groos ( ) Tekst: Zondag 28 en 29 Ochtenddienst / H. Avondmaal. Broeders en zusters,

Ds. Arjan van Groos ( ) Tekst: Zondag 28 en 29 Ochtenddienst / H. Avondmaal. Broeders en zusters, Ds. Arjan van Groos (1962-2014) Tekst: Zondag 28 en 29 Ochtenddienst / H. Avondmaal Broeders en zusters, 1 Votum 2 Zegengroet 3 Zingen: Psalm 106 : 1 en 2 4 Lezing van de wet 5 Zingen: Psalm 106 : 3 en

Nadere informatie

Jaar A - Jezus! Samen op weg

Jaar A - Jezus! Samen op weg B I J L A G E B I J J A A R A Gebeden en liederen GEBEDEN GEKEND IN HEEL DE WERELD INHOUDSTAFEL Onze Vader Onze Vader, die in de Hemel zijt, Uw Naam worde geheiligd, Uw Rijk kome, Uw wil geschiede op aarde

Nadere informatie

Zeven struikelblokken bij het binnengaan van het Koninkrijk van God

Zeven struikelblokken bij het binnengaan van het Koninkrijk van God DBO 46 Zondag 8 november 2015 Zeven struikelblokken bij het binnengaan van het Koninkrijk van God Welkom bij het programma De Bijbel Open. Dit is een wekelijks programma, waarin we samen de Bijbel lezen

Nadere informatie

L Voor aanvang van de dienst : Keruchma zingt voor ons: Heer, U bent

L Voor aanvang van de dienst : Keruchma zingt voor ons: Heer, U bent 1 Voor aanvang van de dienst : Keruchma zingt voor ons: Heer, U bent 2 3 4 5 6 Keruchma zingt voor ons: Aan uw voeten Heer Welzalig de man 7 8 Bijbellezing: Lucas 2 : 40 50 De 12-jarige Jezus in de tempel

Nadere informatie

Een boekje over God. voor jou!

Een boekje over God. voor jou! Een boekje over God voor jou! Dit boekje is voor jou. Het gaat over God. Weet jij Wie God is? Wat zie je buiten? Buiten zijn allemaal mooie dingen. Kijk maar omhoog. Je ziet kleine en grote wolken. Soms

Nadere informatie

De straf op de zonde 15

De straf op de zonde 15 A1 1 De straf op de zonde 15 Lezen en bespreken Romeinen 2:1-12 Wat is het gevolg van de zonden van de mens? (vers 3) Hoe komt het dat mensen zich niet bekeren tot de Heere? (vers 5) Welke mensen ontvangen

Nadere informatie

Goede vrijdag Zie Het Lam!

Goede vrijdag Zie Het Lam! Goede vrijdag 2019 Zie Het Lam! Voorganger: Organist: ds. A. Baas Arjen van Vliet Orgelspel In stilte komen we de kerk binnen. We groeten elkaar en denken aan dat wat de Heere Jezus op die Vrijdag lang

Nadere informatie

ZONDAG -voorbereiding op het Heilig Avondmaal- Heilig Avondmaal houden

ZONDAG -voorbereiding op het Heilig Avondmaal- Heilig Avondmaal houden COPYRIGHT: WWW.BIJBELSOPVOEDEN.NL ZONDAG -voorbereiding op het Heilig Avondmaal- Heilig Avondmaal houden Lees Lukas 22:15-20 Volgende week zondag wordt bij ons in de kerk het Heilig Avondmaal gehouden.

Nadere informatie

14 God ging steeds voor hen uit, overdag in een wolk, s nachts in licht en vuur.

14 God ging steeds voor hen uit, overdag in een wolk, s nachts in licht en vuur. Psalmen Psalm 78 1 Een lied van Asaf. De lessen van het verleden Luister allemaal naar mijn woorden. Luister goed, want ik wil jullie iets leren. 2 Wijze woorden wil ik spreken, wijze woorden over het

Nadere informatie

JEREMIA, DE MAN VAN TRANEN

JEREMIA, DE MAN VAN TRANEN Bijbel voor Kinderen presenteert JEREMIA, DE MAN VAN TRANEN Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: Jonathan Hay Aangepast door: Mary-Anne S. Vertaald door: Erna van Barneveld Geproduceerd door:

Nadere informatie

Paasviering. Sing-in 2017

Paasviering. Sing-in 2017 Paasviering Sing-in 2017 Welkom en gebed Psalm 100:1 Juich, aarde, juich alom den HEER; Dient God met blijdschap, geeft Hem eer; Komt, nadert voor Zijn aangezicht; Zingt Hem een vrolijk lofgedicht. Wij

Nadere informatie

EEN PRINS WORDT EEN HERDER

EEN PRINS WORDT EEN HERDER Bijbel voor Kinderen presenteert EEN PRINS WORDT EEN HERDER Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: M. Maillot en Lazarus Aangepast door: E. Frischbutter en Sarah S. Vertaald door: Erna van Barneveld

Nadere informatie

Heb ik Jezus nodig??

Heb ik Jezus nodig?? Heb ik Jezus nodig?? Een eerlijke vraag. Ton de Ruiter Een helder antwoord via zes korte vragen. Korte inleiding naar de eerste vraag. Volgens de Bijbel verkondigde Jezus iets bijzonders: goed nieuws!

Nadere informatie

Welkom bij de Kinder-Dankdagdienst. Alles geef ik U!

Welkom bij de Kinder-Dankdagdienst. Alles geef ik U! Welkom bij de Kinder-Dankdagdienst woensdagmiddag 7 november 2018 met als thema Alles geef ik U! Markus 12: 41-44 Voorganger: Ds. Ria Scheltens-Ritzema Pianist: Sipke de Boer Welkom d.m.v. filmpje, we

Nadere informatie

DAG 1: Dankweek Lees Leviticus 23:33-38 en Psalm 116:12-19 De meeste kerken houden op de eerste woensdag van de elfde maand (november) dankdag. Sommige kerken doen dit wat later. Gaat het in de Bijbel

Nadere informatie

EEN PRINS WORDT EEN HERDER

EEN PRINS WORDT EEN HERDER Bijbel voor Kinderen presenteert EEN PRINS WORDT EEN HERDER Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: M. Maillot en Lazarus Aangepast door: E. Frischbutter en Sarah S. Vertaald door: Erna van Barneveld

Nadere informatie

Nieuwe geboorte in het koninkrijk. les 1 FOLLOW

Nieuwe geboorte in het koninkrijk. les 1 FOLLOW Nieuwe geboorte in het koninkrijk les 1 DEEL 3 FOLLOW DE GEBOORTE Leven begint met een man en vrouw die elkaar liefhebben. Diep in het binnenste van de buik van de moeder ontstaat nieuw leven. Het duurt

Nadere informatie

HOE KAN IK TOT BEKERING KOMEN?

HOE KAN IK TOT BEKERING KOMEN? HOE KAN IK TOT BEKERING KOMEN? Net zoals er natuurkundige wetten zijn die het leven bepalen zijn er ook een aantal geestelijke wetten die onze relatie met God bepalen. 1. God heeft je lief en wil graag

Nadere informatie

Wie is de Heilige Geest?

Wie is de Heilige Geest? Wie is de Heilige Geest? De Heilige Geest is God, net als God de Vader en God de Zoon. Soms lijkt het of we over drie personen praten, maar het is allemaal dezelfde God. Hij is één. Net als water dat er

Nadere informatie

1 Tessalonicenzen 1. Begin van de brief

1 Tessalonicenzen 1. Begin van de brief 1 Tessalonicenzen 1 Begin van de brief Paulus groet de christenen in Tessalonica 1 Dit is een brief van Paulus, Silvanus en Timoteüs, aan de christenen in de stad Tessalonica. Jullie horen bij God, de

Nadere informatie

Binnenkomst in stilte in de donkere kerk. We zingen:

Binnenkomst in stilte in de donkere kerk. We zingen: Jaargang 8, nummer 19 Voorganger: ds. Piet Jan Rebel Koor o.l.v. Tanja van Dijk Piano: Myrre van Dijk, David van Dijk Zaterdag 20 april 2019 Paaswake Een nacht vol hoop Binnenkomst in stilte in de donkere

Nadere informatie

SOLA SCRIPTURA VERKONDIGING 5 FEBRUARI Zusters en broeders, gemeente van onze Heere Jezus Christus

SOLA SCRIPTURA VERKONDIGING 5 FEBRUARI Zusters en broeders, gemeente van onze Heere Jezus Christus SOLA SCRIPTURA VERKONDIGING 5 FEBRUARI 2017 Zusters en broeders, gemeente van onze Heere Jezus Christus Aan het eind van zijn leven schreef Maarten Luther: 1 "Alles wat ik gedaan heb, is het Woord van

Nadere informatie

Missie Nederlands Gereformeerde Kerk Voorthuizen-Barneveld

Missie Nederlands Gereformeerde Kerk Voorthuizen-Barneveld Waarom een missie? We realiseren ons dat geloven in God en het verlossingswerk van Jezus Christus in 2008 geen vanzelfsprekendheid meer is. De ontkerkelijking is een feit, maar tegelijk is er ook weer

Nadere informatie

De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht. (Deze gelijkenis kun je lezen in : Mattheüs 18:21-35 )

De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht. (Deze gelijkenis kun je lezen in : Mattheüs 18:21-35 ) De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht. (Deze gelijkenis kun je lezen in : Mattheüs 18:21-35 ) Eerst lezen. Daarna volgen er vragen en opdrachten. Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was,

Nadere informatie

Preek over Markus 8: Broeders, zusters, jong en oud,

Preek over Markus 8: Broeders, zusters, jong en oud, Preek over Markus 8: 27-33 Broeders, zusters, jong en oud, Vandaag gaat het over de belangrijkste vraag die een mens zich maar kan stellen. Het is de vraag die Jezus hier stelt aan zijn vrienden en die

Nadere informatie

Cadeautjes. Aangepaste dienst Zondag 27 november 2016 Ds. Henk Bondt

Cadeautjes. Aangepaste dienst Zondag 27 november 2016 Ds. Henk Bondt Cadeautjes Aangepaste dienst Zondag 27 november 2016 Ds. Henk Bondt Welkom Mededelingen Votum en groet Zingen: Opwekking 32 Dit is de dag, dit is de dag, die de Heer ons geeft, die de Heer ons geeft. Wees

Nadere informatie

Ik bid voor hen, Ik bid niet voor de wereld, maar voor hen die U Mij gegeven hebt, want ze zijn van U.

Ik bid voor hen, Ik bid niet voor de wereld, maar voor hen die U Mij gegeven hebt, want ze zijn van U. 1 De Bijbel open 2013 2 (12-01) Vandaag nemen we de draad weer op en bespreken we weer een van de vragen die ik van de luisteraars ontving. Het is een vraag over Johannes 17: 9, uit het hogepriesterlijk

Nadere informatie

DE WIL VAN GOD. Intro. Wat zegt de Bijbel? Erwin van Bavel 10 juni 2017

DE WIL VAN GOD. Intro. Wat zegt de Bijbel? Erwin van Bavel 10 juni 2017 DE WIL VAN GOD Erwin van Bavel 10 juni 2017 Intro Bidt gij dan aldus: Onze Vader die in de hemelen zijt, uw naam worde geheiligd; uw Koninkrijk kome; uw wil geschiede, gelijk in de hemel alzo ook op de

Nadere informatie

Mag ik jou een vraag stellen?

Mag ik jou een vraag stellen? Mag ik jou een vraag stellen? Mag ik jou, die dit leest, een zeer belangrijke vraag stellen? Stel dat je vandaag zou sterven, doordat er iets verschrikkelijks gebeurt, bijvoorbeeld een auto ongeluk of

Nadere informatie

Jezus heeft ons door Zijn woorden en daden het karakter van God getoond. Hij zei dan ook: Wie Mij gezien heeft, heeft de Vader gezien.

Jezus heeft ons door Zijn woorden en daden het karakter van God getoond. Hij zei dan ook: Wie Mij gezien heeft, heeft de Vader gezien. - 1 - Gods' vaderhart Er staat zes keer dezelfde tekst in het oude testament, en dat is een aanwijzing voor ons, dat het hier om een belangrijk woord van God gaat. Het gaat om het wezen van God, om Zijn

Nadere informatie

De Dordtse Leerregels

De Dordtse Leerregels De Dordtse Leerregels Hoofdstuk 2 Artikel 6 t/m 9 Werkboek 6 Dordtse Leerregels hoofdstuk 2 artikel 6 t/m 9 Boven artikel 6 t/m 9 schrijven we : ongeloof en geloof Over ongeloof en geloof is veel te leren.

Nadere informatie

De Bijbel open 2013 47 (30-11)

De Bijbel open 2013 47 (30-11) 1 De Bijbel open 2013 47 (30-11) Zie, hij bidt. Dat lezen we in Hand. 9 over Paulus. Zie hij bidt., het wordt verteld na zijn bekering op de weg naar Damascus. En het wordt gezegd alsof het iets heel bijzonders

Nadere informatie

De gelijkenis van de twee zonen. Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten

De gelijkenis van de twee zonen. Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten De gelijkenis van de twee zonen Lees : Mattheüs 21:28-32 Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel

Nadere informatie

Zondag 18, vraag en antwoord 46,47,48 en 49.

Zondag 18, vraag en antwoord 46,47,48 en 49. Voor 16 jaar en ouder! Over de hemelvaart van Christus. Zondag 18, vraag en antwoord 46,47,48 en 49. Vraag 46 : Wat verstaat gij daarmee : opgevaren ten hemel? Antw : Dat Christus voor de ogen van Zijn

Nadere informatie

Zondag 46 gaat over : Onze Vader, Die in de hemelen zijt.

Zondag 46 gaat over : Onze Vader, Die in de hemelen zijt. Zondag 46 Zondag 46 gaat over : Onze Vader, Die in de hemelen zijt. Lees de tekst van Zondag 46 Vraag 120 : Waarom heeft Christus geboden God alzo aan te spreken : Onze Vader? Antw : Opdat Hij van stonden

Nadere informatie

Werkbladen Voortgezet onderwijs. Naam leerling:

Werkbladen Voortgezet onderwijs. Naam leerling: Werkbladen Voortgezet onderwijs Naam leerling: Inhoud: Uitleg werkbladen Deze werkbladen horen bij de film Jerusalem. Een film die gaat over Jeruzalem, een van de oudste steden ter wereld. Ontdek waarom

Nadere informatie

Toetsvragen Geschiedenis Toelatingstoets Pabo. Tijdvak 3 Toetsvragen

Toetsvragen Geschiedenis Toelatingstoets Pabo. Tijdvak 3 Toetsvragen Tijdvak 3 Toetsvragen 1 Op veel afbeeldingen wordt de Romeinse keizer Constantijn als een heilige afgebeeld met een stralenkrans om zijn hoofd. Welke reden was er om Constantijn als christelijke heilige

Nadere informatie

6,4. Werkstuk door N woorden 24 februari keer beoordeeld. Geschiedenis

6,4. Werkstuk door N woorden 24 februari keer beoordeeld. Geschiedenis Werkstuk door N. 1928 woorden 24 februari 2012 6,4 61 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Voorwoord: Ik heb voor dit onderwerp gekozen omdat: ik meer wilde weten hoe de kruistochten zijn ontstaan. De hoofdstukken

Nadere informatie

Kinder Woord Dienst van Oase Elke keer dat je komt, krijg je een Bijbel verhaal, Verzamel ze en je hebt je eigen Bijbel!

Kinder Woord Dienst van Oase Elke keer dat je komt, krijg je een Bijbel verhaal, Verzamel ze en je hebt je eigen Bijbel! Kinder Woord Dienst van Oase Elke keer dat je komt, krijg je een Bijbel verhaal, Verzamel ze en je hebt je eigen Bijbel! Goed Nieuws Wat zie Je? Navertelling Lucas 24,35-48 Goed Nieuws! Toen de twee leerlingen

Nadere informatie

2 Petrus 1. Begin van de brief

2 Petrus 1. Begin van de brief 2 Petrus 1 Begin van de brief Petrus groet alle christenen 1 Dit is een brief van Simon Petrus, een dienaar en apostel van Jezus Christus. Aan alle mensen die zijn gaan geloven. Jullie geloof is net zo

Nadere informatie

Werkstuk Levensbeschouwing Boeddhisme

Werkstuk Levensbeschouwing Boeddhisme Werkstuk Levensbeschouwing Boeddhisme Werkstuk door een scholier 1820 woorden 26 januari 2005 4,5 1 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Leed van boeddhist is diep én anders Hoe denken de Boeddhisten

Nadere informatie

prijsgegeven aan het verderf. Het was dus onbestaanbaar dat een profeet of knecht van God aan het kruis zou sterven. Daarom waren Jezus leerlingen

prijsgegeven aan het verderf. Het was dus onbestaanbaar dat een profeet of knecht van God aan het kruis zou sterven. Daarom waren Jezus leerlingen Inhoudsopgave Inleiding 6 Christus is opgestaan 8 Christus opstanding verkondigt het kruis 13 Een venster buiten deze wereld 16 Christus of Mohammed? 25 Met Christus opgewekt 27 Vergeving van zonden in

Nadere informatie

IN GESPREK MET Nieuwe Testament

IN GESPREK MET Nieuwe Testament IN GESPREK MET Nieuwe Testament Ontdekkingsreis 11: Jezus, Gods Zoon Goed nieuws! Keziah en haar moeder en vader (Alison en Peter) lezen samen dit bijbelverhaal. De 7 jaar oude Keziah heeft allerlei vragen

Nadere informatie

Voor de dienst zingen we:

Voor de dienst zingen we: Voor de dienst zingen we: Looft de Here, alle gij volken, prijst Hem, alle gij natiën, want zijn goedertierenheid is machtig over ons, en des Heren trouw is tot in eeuwigheid. Halleluja (8x) Ben je groot

Nadere informatie

Een nieuwe manier van bouwen

Een nieuwe manier van bouwen Steden en staten LES 3 DE MACHT VAN DE KERK In s-hertogenbosch bouwt men een kathedraal. Daar ga ik mijn stenen verkopen aan de bouwmeester. JE LEERT wat er zo bijzonder is aan een kathedraal; wat een

Nadere informatie

de doop zoals wij die kennen is afkomstig van niemand minder dan de Here Jezus zelf

de doop zoals wij die kennen is afkomstig van niemand minder dan de Here Jezus zelf de doop zoals wij die kennen is afkomstig van niemand minder dan de Here Jezus zelf kort voordat Hij naar de hemel ging gaf hij zijn leerlingen deze opdracht: trek erop uit en maak alle volken tot mijn

Nadere informatie

Geheimenissen. In 1 Tim. 3:16a staat: En buiten twijfel, groot is het geheimenis der godsvrucht: Die Zich geopenbaard heeft in het vlees.

Geheimenissen. In 1 Tim. 3:16a staat: En buiten twijfel, groot is het geheimenis der godsvrucht: Die Zich geopenbaard heeft in het vlees. - 1 - Geheimenissen Er wordt in het nieuwe testament op verschillende plaatsen gesproken over "geheimenissen". Een geheim is een verborgenheid, die niet iedereen weet. Als wij vroeger als kind tegen elkaar

Nadere informatie

3 Jullie moeten jezelf niet beter vinden dan een ander, of opscheppen

3 Jullie moeten jezelf niet beter vinden dan een ander, of opscheppen 3 Jullie moeten jezelf niet beter vinden dan een ander, of opscheppen over jezelf. Nee, jullie moeten bescheiden zijn, en een ander belangrijker vinden dan jezelf. 4 Denk niet alleen aan jezelf, maar zorg

Nadere informatie

Waarom doet Hij dat zo? Om de diepste bedoeling van Gods geboden aan te geven. Daar kom ik straks op terug. Hij geeft in de Bergrede de beloften en

Waarom doet Hij dat zo? Om de diepste bedoeling van Gods geboden aan te geven. Daar kom ik straks op terug. Hij geeft in de Bergrede de beloften en 1 De Bijbel open 2013 5 (02-02) Vandaag bespreken we een vraag over de betekenis van de Wet die God aan Israel gaf voor de christelijke gemeente van het Nieuwe Testament en dus voor ons. Is het zo dat

Nadere informatie

Kruistocht in Spijkerboek opdracht

Kruistocht in Spijkerboek opdracht Kruistocht in Spijkerboek opdracht In het boek Kruistocht in Spijkerbroek van Thea Beckman gaat het over Dolf Wega. Hij komt via een tijdmachine in de Middeleeuwen. Jullie gaan hem helpen om op een aantal

Nadere informatie

Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het Christendom. Naam:

Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het Christendom. Naam: Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het Christendom Naam: Het Christendom Hallo, dit is de vragenlijst die hoort bij de website over geestelijke stromingen. Je kunt de website vinden

Nadere informatie

Liturgie 405 :1,3,4 KND Han. 7:54 8: :2,3,4 Verkondiging Aan uw Tafel Intro Viering 377 :1,2,3,4,5 Viering H.A. Opw :464:1-3 G314 :1,2,3,4 Zegen

Liturgie 405 :1,3,4 KND Han. 7:54 8: :2,3,4 Verkondiging Aan uw Tafel Intro Viering 377 :1,2,3,4,5 Viering H.A. Opw :464:1-3 G314 :1,2,3,4 Zegen Welkom Zingen 405 1/1 1/1 1/1 Bemoediging KND KND Gebed Schriftlezing Schriftlezing 54. Toen ze dit hoorden, ontstaken ze in woede en begonnen te knarsetanden. 55. Maar vervuld van de heilige Geest sloeg

Nadere informatie

Filippenzen 1. Begin van de brief

Filippenzen 1. Begin van de brief Filippenzen 1 Begin van de brief Paulus groet de christenen in Filippi 1 Dit is een brief van Paulus, aan alle mensen in de stad Filippi die dankzij Jezus Christus bij God horen. De brief is ook voor de

Nadere informatie

Zondag 23 gaat over : rechtvaardig voor God.

Zondag 23 gaat over : rechtvaardig voor God. Zondag 23 Voor 16jaar en ouder! Zondag 23 gaat over : rechtvaardig voor God. Vraag 59 : Maar wat baat het u nu, dat gij dit alles gelooft? Antw : Dat ik in Christus voor God rechtvaardig ben, en een erfgenaam

Nadere informatie

DE ERVARING VAN DE EENHEID IN DE VROEGE KERK

DE ERVARING VAN DE EENHEID IN DE VROEGE KERK DE ERVARING VAN DE EENHEID IN DE VROEGE KERK Les 5 voor 3 november 2018 De vroege kerk is een geweldig voorbeeld van eenheid. Hoe bereikten ze die eenheid? Kunnen we dezelfde eenheid hebben in de kerk

Nadere informatie

Vraag 6 Moeder van de dode baby zegt: dat is goed Moeder van de levende baby zegt: nee, geef hem dan maar aan haar

Vraag 6 Moeder van de dode baby zegt: dat is goed Moeder van de levende baby zegt: nee, geef hem dan maar aan haar Antwoorden 22.1: Gods geschenk aan koning Salomo a. Eigen antwoord b. Dat we het aan de Heere vragen. Hij voelt zich (te) jong om leiding te geven aan dit grote volk. Hij erkent en belijdt dat hij de hulp

Nadere informatie

waarheid is. De genade vergeeft maar maakt ook vrij van de zonde zoals in Romeinen 6:14 staat: Een eeuwig gewicht van heerlijkheid 2 Cor.

waarheid is. De genade vergeeft maar maakt ook vrij van de zonde zoals in Romeinen 6:14 staat: Een eeuwig gewicht van heerlijkheid 2 Cor. - 1 - Een eeuwig gewicht van heerlijkheid 2 Cor. 4:6/18 6 Want de God, die gesproken heeft: Licht schijne uit het duister, heeft het doen schijnen in onze harten, om ons te verlichten met de kennis der

Nadere informatie

Weet je wat het betekent om te vasten? Het betekent in feite niet eten. Hij gaf ook geld aan de kerk. Hij was een van die mensen die zou zeggen:

Weet je wat het betekent om te vasten? Het betekent in feite niet eten. Hij gaf ook geld aan de kerk. Hij was een van die mensen die zou zeggen: Behoud uit genade Jezus heeft vaak gelijkenissen gebruikt, verhalen die geestelijke waarheden verduidelijken. Lukas 18:9-14 begint aldus: 9 Hij sprak ook met het oog op sommigen, die van zichzelf vertrouwden,

Nadere informatie

Liturgie zondagmorgen 8 januari 2017 Jeugddienst 12-

Liturgie zondagmorgen 8 januari 2017 Jeugddienst 12- Liturgie zondagmorgen 8 januari 2017 Jeugddienst 12- Voorganger: ds W.G. Teeuwissen Samen in de naam van Jezus 1 Samen in de naam van Jezus heffen wij een loflied aan, want de Geest spreekt alle talen

Nadere informatie

De Bijbel wijst God als de schrijver ervan.

De Bijbel wijst God als de schrijver ervan. De profeet Zacharia en de vierde droom. Wie is de bron van elk profetisch Woord? 2 Petrus 1:21 21 Want de profetie is voortijds niet voortgebracht door de wil van een mens, maar de heilige mensen Gods,

Nadere informatie

Gods' vaderhart. Maar Gij, Here, zijt een barmhartig en genadig God, lankmoedig en rijk aan goedertierenheid en trouw.

Gods' vaderhart. Maar Gij, Here, zijt een barmhartig en genadig God, lankmoedig en rijk aan goedertierenheid en trouw. - 1 - Gods' vaderhart Er staat zes keer dezelfde tekst in het oude testament, en dat is een aanwijzing voor ons, dat het hier om een belangrijk woord van God gaat. Het gaat om het wezen van God, om Zijn

Nadere informatie

ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN

ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN STUDIONLINE JAARGANG 2, NR. 10 ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN DL 2 D O M I N E E O N L I N E. O R G Vierhonderd jaar geleden vergaderde de synode in Dordrecht. Je weet inmiddels wat een synode is: een

Nadere informatie

Jezus zei tegen Petrus: "En u, als u eens tot inkeer gekomen bent, versterk dan uw broeders.", vlak voor zijn ontkenning (Lukas 22:32) Petrus

Jezus zei tegen Petrus: En u, als u eens tot inkeer gekomen bent, versterk dan uw broeders., vlak voor zijn ontkenning (Lukas 22:32) Petrus Les 6 voor 11 augustus 2018 Jezus zei tegen Petrus: "En u, als u eens tot inkeer gekomen bent, versterk dan uw broeders.", vlak voor zijn ontkenning (Lukas 22:32) Petrus vervulde die opdracht door naar

Nadere informatie

Is dan het uiterlijk waterbad de afwassing van de zonde zelf?

Is dan het uiterlijk waterbad de afwassing van de zonde zelf? Zondag 27 Zondag 27 gaat over gedoopte kinderen Lees de tekst van Zondag 27 Vraag 72 : Is dan het uiterlijk waterbad de afwassing van de zonde zelf? Antw : Neen het; want alleen het bloed van Christus

Nadere informatie

JESAJA ZIET IN DE TOEKOMST

JESAJA ZIET IN DE TOEKOMST Bijbel voor Kinderen presenteert JESAJA ZIET IN DE TOEKOMST Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: Jonathan Hay Aangepast door: Mary-Anne S. Vertaald door: Erna van Barneveld Geproduceerd door:

Nadere informatie

In deze dienst wordt gedoopt: Tijn Bouter. Van harte welkom!

In deze dienst wordt gedoopt: Tijn Bouter. Van harte welkom! In deze dienst wordt gedoopt: Tijn Bouter Van harte welkom! Welkom en gebed Weet Je Dat De Lente Komt Weet je dat de lente komt, lente komt, lente komt Weet je dat de lente komt, alles loopt weer uit De

Nadere informatie

Inleiding over het kernwoord zonde

Inleiding over het kernwoord zonde Inleiding over het kernwoord zonde Door Eline Lezen: Mattheüs 5 : 21 t/m 48 Zingen: Psalm 6 : 1 en 4 1. Waarom moeten wij weten wat zonde is? Toen ik deze inleiding begon te maken vroeg ik me af wat ik

Nadere informatie

DERDE ZONDAG VAN PASEN

DERDE ZONDAG VAN PASEN DERDE ZONDAG VAN PASEN 83 EERSTE LEZING Hand., 5, 27b-32. 40b-47 Van dit alles zijn wij getuigen maar ook de heilige Geest. Uit de Handelingen der Apostelen 27b In die dagen ondervroeg de hogepriester

Nadere informatie

Lees : Mattheüs 25:14-30

Lees : Mattheüs 25:14-30 De gelijkenis van de talenten Lees : Mattheüs 25:14-30 Eerst lezen. Daarna volgen er vragen en opdrachten Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel

Nadere informatie

Formulier om de christelijke doop te bedienen aan volwassenen die zich bij de kerk voegen

Formulier om de christelijke doop te bedienen aan volwassenen die zich bij de kerk voegen Formulier om de christelijke doop te bedienen aan volwassenen die zich bij de kerk voegen Gemeente van onze Heer Jezus Christus, Over de doop Bij de doop word je in water ondergedompeld of ermee besprenkeld.

Nadere informatie

Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen

Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen Verslag door Lotte 1570 woorden 19 juni 2017 3 4 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Tijdvak: Tijd van Grieken

Nadere informatie

ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN

ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN STUDIONLINE JAARGANG 2, NR. 17 ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN LUKAS 9 PETRUS (6) D O M I N E E O N L I N E. O R G Lukas 9: 28-36 De vorige keer zagen we vanuit Mattheüs 16 dat Petrus de Here Jezus in

Nadere informatie

Jaar B - Bouwen aan Zijn Rijk

Jaar B - Bouwen aan Zijn Rijk B I J L A G E B I J J A A R B Gebeden en liederen GEBEDEN GEKEND IN HEEL DE WERELD Onze Vader Onze Vader, die in de Hemel zijt, Uw Naam worde geheiligd, Uw Rijk kome, Uw wil geschiede op aarde zoals in

Nadere informatie

DAG 1: Voorbeelden Lees Johannes 13:12-17 Als je van lego iets gaat bouwen, gebruikt je vaak een voorbeeld. Dat voorbeeld maak je na. Ook op school gebruik je vaak voorbeelden. Bij schrijven, bij knutselen

Nadere informatie

DE HERE JEZUS GAAT IN ONS LEVEN DOOR ZIJN GEEST.

DE HERE JEZUS GAAT IN ONS LEVEN DOOR ZIJN GEEST. Zondag 12 / gehouden op 9-12-2007 / p.1 DE HERE JEZUS GAAT IN ONS LEVEN DOOR ZIJN GEEST. Liturgie: (middagdienst) Votum & groet Zi: Ps. 89:1.2 Gebed Schriftlezing: Gal. 2:15-21 Zi: Gez. 91 (GKB) Preek:

Nadere informatie

Bijbellezing: Johannes 14 vers 1 tot 12. Tom, Tom is altijd goed Kom, kom nou zeg, is dat zo?

Bijbellezing: Johannes 14 vers 1 tot 12. Tom, Tom is altijd goed Kom, kom nou zeg, is dat zo? Bijbellezing: Johannes 14 vers 1 tot 12 Tom, Tom is altijd goed Kom, kom nou zeg, is dat zo? Heb een Tom, Tom gekocht Bij de ANWB winkel in Drachten Nou ja ik heb hem eigenlijk gekregen Voor mijn verjaardag

Nadere informatie

Handelingen 2. Hand. 2: 36-eind HSV

Handelingen 2. Hand. 2: 36-eind HSV 36 Laat dan heel het huis van Israël zeker weten dat God Hem tot een Heere en Christus gemaakt heeft, namelijk deze Jezus, Die u gekruisigd hebt. 37 En toen zij dit hoorden, werden zij diep in het hart

Nadere informatie

Kennismakingsvragen:

Kennismakingsvragen: Kennismakingsvragen: 1. Als je op een onbewoond eiland belandde, welke 3 dingen zou je dan in ieder geval bij je willen hebben? 2. Wat is je vroegste jeugdherinnering? 3. Wat heeft je doen besluiten om

Nadere informatie

1 Korintiёrs 1:9. Marcus 10:45. Handelingen 4:12. Johannes 17:3. 1 Korintiёrs 3:16. Johannes 15:9,10. Psalm 32:8

1 Korintiёrs 1:9. Marcus 10:45. Handelingen 4:12. Johannes 17:3. 1 Korintiёrs 3:16. Johannes 15:9,10. Psalm 32:8 [1] [2] [3] Johannes 3:16 1 Korintiёrs 1:9 Johannes 3:19 God wil met ons omgaan God wil met ons omgaan Zonde brengt scheiding [4] [5] [6] Romeinen 3:23 Marcus 10:45 Romeinen 5:8 Zonde brengt scheiding

Nadere informatie

De Bijbel open 2013 24 (22-06)

De Bijbel open 2013 24 (22-06) 1 De Bijbel open 2013 24 (22-06) In Mattheus 16 komen we een bijzondere uitdrukking tegen. Jezus zegt daar tegen Petrus en de andere discipelen dat zij zullen binden en ontbinden. Dat roept bij iemand

Nadere informatie

Over het zitten van de Heere Jezus aan de rechterhand van God en Zijn wederkomst.

Over het zitten van de Heere Jezus aan de rechterhand van God en Zijn wederkomst. Voor 16 jaar en ouder! Over het zitten van de Heere Jezus aan de rechterhand van God en Zijn wederkomst. Zondag 19 vraag en antwoord 50, 51 en 52. Vraag 50 : Waarom wordt daarbij gezegd : Zittende ter

Nadere informatie

Bijbellezing: Johannes 4 vers Zit je in de put? Praat es met Jezus!

Bijbellezing: Johannes 4 vers Zit je in de put? Praat es met Jezus! Bijbellezing: Johannes 4 vers 7-27 Zit je in de put? Praat es met Jezus! Wij hadden vroeger een waterput Vroeger is meer dan 55 jaar geleden Naast ons huis aan de Kerkstraat in Harkema Ik weet nog hij

Nadere informatie

Verspreiding christendom vmbo12

Verspreiding christendom vmbo12 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 12 july 2018 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie https://maken.wikiwijs.nl/62161 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van

Nadere informatie

Wees blijde in de hoop

Wees blijde in de hoop - 1 - Wees blijde in de hoop Deze tekst staat in Romeinen 12:12. Hoop is verwachting; men verwacht iets wat komt en bijbelse hoop is een zekere verwachting. Niet zoiets van wat wij in het Nederlands zeggen:

Nadere informatie

De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht

De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht Lees : Mattheüs 18:21-35 Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was,heeft Hij gelijkenissen verteld

Nadere informatie

Pasen (de opstanding) En dan in vers 36: De Heere is waarlijk opgestaan en daar gaan we over lezen in Lucas 24:33

Pasen (de opstanding) En dan in vers 36: De Heere is waarlijk opgestaan en daar gaan we over lezen in Lucas 24:33 - 1 - Pasen (de opstanding) De Heere is waarlijk opgestaan en daar gaan we over lezen in Lucas 24:33 De Heere Jezus had Zich tijdens het avondeten aan de twee Emmaüsgangers als de opgestane Heer geopenbaard.

Nadere informatie