7, 10, 20 7, 8, 10, 15
|
|
- Irena Gerritsen
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 1 p36 deletiesyndroom Beknopte samenvatting naar aanleiding van het lunchreferaat van de AVG opleiding en opleiding Klinische Genetica Erasmus MC Introductie 16 Het 1p36 deletie syndroom is een veelvoorkomend syndroom veroorzaakt door een deletie van een gedeelte van de korte arm van chromosoom 1. Het fenotype is sterk variabel. Het syndroom werd door D. Hain et al. in Australië als eerste beschreven in 1980, een tweede beschrijving volgde in 1997 door Shapira et al. in Houston. 1, 4, 5, 16 Epidemiologie De prevalentie van het 1p36 deletiesyndroom is 1 op tot Dit houdt in dat er naar schatting in Nederland 15 tot 20 kinderen per jaar met dit syndroom geboren worden. Er zijn tweemaal zo veel meisjes als jongens aangedaan. Het syndroom komt in alle etnische groeperingen voor. 7, 10, 20 Klinische verdenking op 1p36 deletiesyndroom Het fenotype bij patiënten met 1p36 deletiesyndroom is sterk variabel. Afhankelijk van de levensfase kunnen bepaalde klachten meer op de voorgrond staan dan andere. Op de babyleeftijd vallen bij het 1p36 deletiesyndroom voornamelijk de hypotonie, microcefalie en epilepsie op. Daarom moet differentiaal diagnostisch aan 1p36 deletiesyndroom worden gedacht wanneer het Angelman syndroom, het Rett syndroom of hereditaire epilepsie wordt overwogen. Op de peuterleeftijd staan de matige tot ernstige ontwikkelingsachterstand en de spraak- taal achterstand op de voorgrond. Daarnaast kan er sprake zijn van hyperfagie en obesitas. Waneer Prader-Willi syndroom in de differentiaal diagnose staat moet daarom ook aan 1p36 deletiesyndroom worden gedacht. Bij oudere patiënten valt met name een matige tot ernstige ontwikkelingsachterstand op of gedragsproblemen, obesitas of cardiomyopathie. Ook bij patiënten met deze klachten kan 1p36 deletiesyndroom worden overwogen. 7, 8, 10, 15 Klinisch genetische diagnostiek Karyotypering FISH SNP-array Karyotypering is een methode waar bij de chromosomen zichtbaar gemaakt kunnen worden tot een resolutie van ongeveer 5 Mb. De meeste 1p36 deleties zullen echter kleiner of gelijk zijn aan 5 Mb waardoor de diagnose moeilijk te stellen is met deze techniek. Bij fluorescence in situ hybridization (FISH) worden specifieke gedeeltes in het DNA met fluorescerende stof gelabeld. Hierdoor is zichtbaar te maken of er twee volledige kopieën van het 1p36 in het genoom aanwezig zijn. Een voorwaarde voor deze methode is dat de verdenking op 1p36 deletiesyndroom sterk moet zijn, waardoor er een eenduidige vraagstelling is. De FISH geeft alleen diagnoses waarvoor de specifieke labels zijn uitgezet. Single nucleotide polymorphisms array (SNP-array) biedt diagnostiek met een zeer hoge resolutie. Bij array wordt het DNA van een patiënt vergeleken met dat van een normale controle. Verspreid over het hele genoom worden hiervoor meer dan meetpunten (arrays) vergeleken, met uitzondering van het Y-chromosoom. Hiermee zijn ook microdeleties in chromosoom 1 te detecteren (zoals een 1p36 deletie). Er zijn verschillende soorten deleties beschreven bij het 1p36 deletiesyndroom, zie figuur 1. Samenvatting: Rixje van Beeck Calkoen (aios AVG) Pagina 1
2 Een volledige terminale deletie is de meest voorkomende oorzaak van dit syndroom (linker plaatje). Het rechter plaatje van figuur 1, (derivative chromosome) komt voor in het geval van een translocatie. Figuur 1. 10, 15 Genotype fenotype relatie Er zijn verschillende studies geweest om correlatie tussen genotype-fenotype bij 1p36 deletiesyndroom te bestuderen. Niet overlappende deleties bleken in verschillende studies eenzelfde klinisch beeld te geven. Grotere deleties leken in 1 studie geassocieerd met schisis en hypothyreoïdie. Klinische kenmerken 3, 4, 5, 11, 12, 14, 16, 18, 19, 21 Cranio-faciaal: Kinderen met het 1p36 deletie syndroom kunnen opvallende dysmorfieën in het gelaat hebben: de combinatie van diepliggende ogen, rechte wenkbrauwen, een brede platte neusrug, een puntige kin en hypoplasie van het aangezicht zijn de opvallendste uiterlijke kenmerken. In 77% van de patiënten sluit de grote fontanel later dan bij een normale ontwikkeling verwacht zou worden. Verder komt microcefalie (65%) regelmatig voor. Schisis (in lip danwel palatum) wordt in 17-40% van de patiënten gezien. Ontwikkeling: Alle mensen met dit syndroom hebben een milde tot ernstige mentale retardatie die zich op de kinderleeftijd uit door een verstandelijke en motorische ontwikkelingsachterstand. Spaarzame of afwezige spraak komt in meer dan 75% van de patiënten voor. Spraakproblemen zouden mogelijk een deel van de gedragsproblemen (47%) kunnen verklaren. Groei en Voeding: Zowel pre- als postnataal is er in 85% van de patiënten een groeivertraging te zien. Als baby is deze mede te verklaren door het voorkomen van schisis en hypotonie waardoor voedingsproblemen ontstaan. Ander mogelijke factoren zijn gastrointestinale anomalieën (in 28%) en gastro-oesofageale reflux. Op latere leeftijd wordt er vaker hyperfagie met daarbij obesitas gezien. Cardiovasculair: Er worden verschillende congenitale hartafwijkingen gezien (43-71%) in het bijzonder atrium- en ventrikelseptum defecten, persisterende ductus van Botalli en tetralogie van Fallot. In één studie werd non-compaction cardiomyopathie in 23% van de patiënten op de kinderleeftijd gezien 5 ; enkele patiënten hadden een gedilateerde cardiomyopathie. Neurologisch: Hypotonie is een veelvoorkomend (95%) probleem bij mensen met 1p36 deletiesyndroom. In de eerste levensjaren kan dit mede bepalend zijn voor de voedingsproblemen en de vertraagde motorische ontwikkeling. Cerebrale afwijkingen komen in 88% van de patiënten voor. Op MRI en/of CT-scan worden voornamelijk vergrootte ventrikels (eventueel al prenataal op echografische beelden zichtbaar), corpus callosum afwijkingen en diffuse atrofie gezien. De klinische relevantie van deze bevindingen is niet voldoende onderzocht. Samenvatting: Rixje van Beeck Calkoen (aios AVG) Pagina 2
3 Epilepsie komt voor in 44 tot 72% het betreft alle verschillende uitingsvormen (o.a.tonischclonische aanvallen, myoclonien en complex partiële aanvallen). De ontstaansleeftijd varieert van een aantal dagen na de partus tot de kleuterleeftijd. Het syndroom van West wordt in een kwart van de patiënten met 1p36 syndroom en epilepsie gesteld Zintuigen: Visusproblematiek komt in 52% van de patiënten voor uiteenlopend van strabismus tot refractie afwijkingen en nystagmus. Gehoorsverlies wordt in 47-82% van de patiënten gezien. Dit betreft zowel geleidings-als perceptief gehoorsverlies. Bewegingsapparaat: Bij 80% van de patiënten zijn er dysmorfieën aan de handen en voeten te zien. Het gaat hierom korte brede vingers, afwijkende handlijnen en kleine voeten met korte tenen. Verder komen er afwijkingen voor aan de wervelkolom (scoliose, kyfose), dysplasieën en contracturen van de extremiteiten. Urogenitaal: Genitale aanlegstoornissen zoals hypospadie en hypoplasie van de genitaliën (zowel bij mannen als vrouwen) komen in 22% van de patiënten voor. Daarnaast worden renale abnormaliteiten gezien waarbij nierfunctiestoornissen kunnen voorkomen. Endocrien: Op endocrinologisch gebied vallen vaker voorkomende hypothyreoïdie (15-20%) en verschuivingen in de start van de puberteit op. De puberteit kan zowel eerder als later beginnen dan opgrond van de normale ontwikkeling verwacht zou kunnen worden. Overige: Mogelijk bestaat een verhoogd risico op neuroblastoom bij patiënten met het 1p36 deletiesyndroom. Er zijn 3 patiënten met neuroblastoom beschreven. Mogelijk wordt dit veroorzaakt door een defect in tumorsuppressor genen die op chromosoom 1 in de buurt van het de 1p36 locus liggen. 5, 8, 9, 16, 17, 18 Gezondheidsproblemen Gezien de eerder beschreven klinische kenmerken zijn er meerdere gezondheidsproblemen te verwachten op verschillende gebieden en in verschillende levensfasen van een patiënt met het 1p36 deletie syndroom. Cranio-faciaal: Een schisis behoeft specialistisch behandeling van een schisisteam. Ontwikkeling: Om de ontwikkeling (zowel verstandelijk als motorisch) zo mogelijk optimaal te laten verlopen zijn aanpassingen op individueel niveau noodzakelijk. Het betreft o.a. logopedie en communicatie hulpmiddelen. Daarnaast is begeleiding van een gedragsdeskundige zeer gewenst bij bestaande gedragsproblematiek. Groei en Voeding: Op jonge leeftijd zullen met name vertraagde groei en een slechte intake op de voorgrond staan. Hiervoor kan een diëtist calorierijke voeding adviseren, daarnaast kan een Haberman speen gebruikt worden. Deze speen wordt met name gebruikt voor kinderen met een schisis maar kan ook worden ingezet bij verminderde zuigkracht (bijvoorbeeld door hypotonie). In ernstige gevallen kan er een sonde worden geadviseerd. Behandel eventuele gastro-oesofageale reflux volgens het normale behandelprotocol. Op latere leeftijd begint hyperfagie en obesitas een rol te spelen, waarbij een diëtist betrokken kan worden. Cardiovasculair: Operatief herstel van aangeboren afwijkingen is soms noodzakelijk evenals medicamenteuze behandeling van een bestaande cardiomyopathie. Neurologisch: Epilepsie komt vaak voor bij het 1p36 syndroom. Een gedeelte van de kinderen ontwikkelt het syndroom van West. De behandeling van het syndroom van West is hetzelfde als bij kinderen zonder 1p36 deletiesyndroom, namelijk een behandeling met aan anti-epilepticum en eventueel een ACTH behandeling. Bij alle vormen van epilepsie bij het 1p36 syndroom wordt aangeraden zo goed en vroeg mogelijk te behandelen. De reden hiervoor is dat kinderen met epileptische aanvallen zich trager ontwikkelen dan wanneer hun epilepsie adequaat behandeld wordt. Een deel van de patiënten is goed instelbaar op anti-epileptica een ander deel (48%) blijft insulten houden ondanks medicamenteuze therapie. Samenvatting: Rixje van Beeck Calkoen (aios AVG) Pagina 3
4 Zintuigen: Visus- en gehoorproblemen worden behandeld volgens de standaardprotocollen, eventueel gebruikmakend van hulpmiddelen zoals gehoorapparaten of een bril. Bewegingsapparaat: Afhankelijk van de klachten wordt fysiotherapie gestart en zo nodig volgt chirurgische behandeling. Urogenitaal: Enkele anomalieën aan de genitalia kunnen chirurgisch gecorrigeerd worden (zoals de hypospadie). Controle van de nierfunctie en eventuele behandeling hiervan wordt gedaan volgens de hiervoor geëigende protocollen hiervan. Endocrien: De schildklierfunctie wordt bepaald en bij afwijkingen worden deze behandeld. In het geval van een afwijkende start van de puberteit kan een kinderarts geraadpleegd worden voor eventuele therapie. Overig: Gezien er 3 patiënten met 1p36 deletie syndroom beschreven zijn met een neuroblastoom is het raadzaam om hier extra op te letten, met name op de kinderleeftijd. 1, 2, 3, 4, 5, 8, 9, 16, 17, 18 Health watch Uit de bovenstaande gezondheidsproblemen hebben wij de volgende health watch samengesteld. In deze health watch wordt verwezen naar de baby- of kinderleeftijd, echter als de diagnose 1p36 deletie syndroom op latere leeftijd gesteld wordt is het raadzaam om de betreffende onderzoeken alsnog uit te voeren. Tractus Mogelijke pathologie Aanbeveling Groei Groeivertraging Eetproblemen Obesitas Hart Aangeboren hartafwijkingen Cardiomyopathie Groei- en eetevaluatie als pasgeborene en als kind regelmatige controles Auscultatie, ECG en echocardiografie als baby en follow-up op latere leeftijd Neurologisch 1. Epilepsie 2. Cerebrale afwijkingen 3. Hypotonie 1. EEG als baby en follow-up op de kinderleeftijd bi aanvallen. 2. MRI op kinderleeftijd 3. en 4. Op baby leeftijd 4. Vertraagde motorische controleren en blijven ontwikkeling vervolgen Ogen Refractie afwijkingen Oogonderzoek als baby, KNO 1.Gehoorverlies 2.Schisis daarna jaarlijkse controle 1. Audiologische screening als baby, daarna jaarlijkse controle 2. Aanmelden bij het schisisteam Bewegingsapparaat Skeletafwijkingen Lichamelijk onderzoek op de kinderleeftijd en z.n. orthopedische begeleiding of fysiotherapie Nefrologisch Renale anomalieën en nierfunctiestoornissen Nierfunctie bepaling en echo nieren op de kinderleeftijd Endocrien Hypothyreoïdie Schildklierfunctie controle bij pasgeborenen en op 6 mnd, daarna jaarlijkse controle Samenvatting: Rixje van Beeck Calkoen (aios AVG) Pagina 4
5 Literatuurlijst en naslagwerken Battaglia A. Del 1p36 syndrome: a newly emerging clinical entity. Brain Dev Aug;27(5): Battaglia A, Shaffer LG. 1p36 Deletion Syndrome. GeneReviews Battaglia A, et al. Further Delineation of Deletion 1p36 Syndrome in 60 Patients: A Recognizable Phenotype and Common Cause of Developmental Delay and Mental Retardation. Pediatrics Feb;121(2): Battaglia A. Deletion 1p36 syndrome. Management of Genetic Syndromes, Ch.18, D Angelo CS, et al. Extending the phenotype of monosomy 1p36 syndrome and mapping of a critical region for obesity and hyperphagia. A J Med Genet Jan;152A(1): Gajecka M, et al. Monosomy 1p36 deletion syndrome. A J Med Genet Nov 15;145C(4): Heilstedt HA, et al. Loss of the potassium channel beta-subunit gene, KCNAB2, is associated with epilepsy in patients with 1p36 deletion syndrome. Epilepsia Sep;42(9): Heilstedt HA, et al. Physical map of 1p36, placement of breakpoints in monosomy 1p36, and clinical characterization of the syndrome. Am J Hum Genet May;72(5): Kanabar G, et al. Multiple causes of apnea in 1p36 deletion syndrome include seizures. Seizure Jun;21(5): Kurosawa K, et al. Epilepsy and neurological findings in 11 individuals with 1p36 deletion syndrome. Brain Dev Aug;27(5): Minami K, et al. 1p36 deletion syndrome with intestinal malrotation and annular pancreas. Eur J Pediatr Mar;164(3): Okamoto N, et al. A girl with 1p36 deletion syndrome and congenital fiber type disproportion myopathy. J Hum Genet. 2002;47(10): Redon R. et al, Tiling path resolution mapping of constitutional 1p36 deletions by array-cgh: contiguous gene deletion or "deletion with positional effect" syndrome? J Med Genet A Feb;42(2): Shapira SK, et al. Chromosome 1p36 deletions: the clinical phenotype and molecular characterization of a common newly delineated syndrome. Am J Hum Genet Sep;61(3): Slavotinek A, Shaffer LG, Shapira SK. Monosomy 1p36. J Med Genet Sep;36(9): Slavotinek A. Chromosome 1p36 deletions. Orpahnet, Thienpont B, et al. Left-ventricular non-compaction in a patient with monosomy 1p36. Eur J Med Genet May-Jun;50(3): Vieira GH, et al. Differential diagnosis of Smith-Magenis syndrome: 1p36 deletion syndrome. Am J Med Genet May;155A(5): Zagalo A, et al. Morbid obesity in a child with monosomy 1p36 syndrome. BMJ Case Rep Mar 20;2012. Samenvatting: Rixje van Beeck Calkoen (aios AVG) Pagina 5
1p36 deletie syndroom Samenvatting lunchreferaat 15 juni 2015 Opleiding Klinische Genetica en AVG, ErasmusMC
1p36 deletie syndroom Samenvatting lunchreferaat 15 juni 2015 Opleiding Klinische Genetica en AVG, ErasmusMC 1. Introductie 1,2,6,8,13,17,19 Het klassieke type 1p36 deletie syndroom wordt gekenmerkt door
Nadere informatieMedische begeleiding van mensen met Phelan-McDermid of 22q13.3-deletiesyndroom. Informatie en advies voor (huis)arts en tandarts
Medische begeleiding van mensen met Phelan-McDermid of 22q13.3-deletiesyndroom Informatie en advies voor (huis)arts en tandarts 1 Inleiding De eerste casus van een 22q13.3 microdeletie is in 1997 beschreven
Nadere informatieMedische begeleiding van mensen met Sotos syndroom
Medische begeleiding van mensen met Sotos syndroom Informatie en advies voor (huis)arts en tandartsen D. Tanir AVG i.o Juni 2014 1 Algemeen Sotos syndroom is genetisch bepaalde overgroei en ontwikkeling
Nadere informatieMedische begeleiding van mensen met Foetaal Alcohol Syndroom
Medische begeleiding van mensen met Foetaal Alcohol Syndroom Informatie en advies voor (huis)arts en tandarts Irma Duynisveld-Verhulst AVG i.o.: September 2014 Page 1 Algemeen Fetal Alcohol Spectrum Disorders
Nadere informatieMedische begeleiding van mensen met. het Wolf-Hirschhorn (4p-) syndroom. Informatie en advies voor (huis)arts en tandarts
Medische begeleiding van mensen met het Wolf-Hirschhorn (4p-) syndroom Informatie en advies voor (huis)arts en tandarts Verantwoording op www.nvavg.nl Algemeen Het Wolf-Hirschhorn syndroom (WHS), ook wel
Nadere informatiePhelan-McDermid syndroom 22q13.3-deletiesyndroom. Beknopte samenvatting n.a.v. referaat AVG-opleiding en opleiding Klinische Genetica Erasmus MC
Phelan-McDermid syndroom 22q13.3-deletiesyndroom Beknopte samenvatting n.a.v. referaat AVG-opleiding en opleiding Klinische Genetica Erasmus MC Introductie De eerste casus van een 22q13.3 microdeletie
Nadere informatieMedische begeleiding van mensen met het Cri du Chat Syndroom. Informatie en advies voor (huis)arts en tandarts
Medische begeleiding van mensen met het Cri du Chat Syndroom Informatie en advies voor (huis)arts en tandarts 1 Inleiding De Franse kinderarts Lejeune beschreef in 1963 als eerste het Cri du Chat syndroom
Nadere informatieMedische begeleiding van kinderen en volwassenen met fragiele X syndroom
Medische begeleiding van kinderen en volwassenen met fragiele X syndroom Informatie en advies voor (huis)arts en tandarts. Verantwoording op www.nvavg.nl Algemeen Het fragiele X syndroom (FXS) is de meest
Nadere informatieMedische begeleiding van mensen met VCFS / 22q11.2 deletiesyndroom
Medische begeleiding van mensen met VCFS / 22q11.2 deletiesyndroom Informatie en advies voor (huis)arts en tandarts. Verantwoording op www.nvavg.nl Algemeen Het velo-cardio-faciaal syndroom (VCFS) is een
Nadere informatieGeen diagnose. Genetische vroegdiagnostiek vanuit een multidisciplinaire poli. Dr. M-J.H van den Boogaard, klinisch geneticus
Geen diagnose Genetische vroegdiagnostiek vanuit een multidisciplinaire poli Dr. M-J.H van den Boogaard, klinisch geneticus UMC Utrecht Genetica @UMCUGenetica Thijs 11 jaar 2007: karyotypering 47, XXY
Nadere informatieCri du chat syndroom. Beknopte samenvatting nav referaat AVG opleiding en Opleiding Klinische Genetica Erasmus MC
Cri du chat syndroom Beknopte samenvatting nav referaat AVG opleiding en Opleiding Klinische Genetica Erasmus MC Introductie (4) J. Lejeune (1926-1994) ontdekte in 1958 samen met Jacobs dat het Down syndroom
Nadere informatieMedische begeleiding van mensen met het Bardet-Biedl syndroom. Informatie en advies voor de (huis-)arts en de tandarts
Medische begeleiding van mensen met het Bardet-Biedl syndroom Informatie en advies voor de (huis-)arts en de tandarts 1 Inleiding In 1920 is door Bardet en Biedl een syndroom beschreven met de volgende
Nadere informatieWolf-Hirschhorn (4p-) Syndroom
1 Wolf-Hirschhorn (4p-) Syndroom Beknopte samenvatting n.a.v. referaat dd. 8 april 2013 AVG-opleiding en opleiding Klinische Genetica Erasmus MC Susan Ebbers & Willemijn Hensbroek (aios AVG) Anja Kattentidt
Nadere informatieMedische begeleiding van mensen met Angelman syndroom
Medische begeleiding van mensen met Angelman syndroom Informatie en advies voor (huis)arts en tandarts. Verantwoording op www.nvavg.nl Algemeen Het Angelman syndroom (AS) - een verouderde aanduiding is
Nadere informatieKinderen met 22q11 deletie syndroom: implementatie van fenotypische variabiliteit als basis voor een zorgpad in UZ Gent.
s1 Kinderen met 22q11 deletie syndroom: implementatie van fenotypische variabiliteit als basis voor een zorgpad in UZ Gent. Dr. Sofie Gadeyne Promotor: Dr. F. Haerynck Dia 1 s1 sgadeyne; 20/05/2016 Inleiding
Nadere informatieTRISOMIEËN POSTNATAAL (13,18,21) Ingrid Wymenga Kinderarts Martiniziekenhuis
TRISOMIEËN POSTNATAAL (13,18,21) Ingrid Wymenga Kinderarts Martiniziekenhuis TRISOMIE 21 TIGER WOODS? TIGER DOWN! TRISOMIE 18 (EDWARDS) EN 13 (PATAU) Frequentie van voorkomen Uiterlijke kenmerken Morbiditeit
Nadere informatieMedische begeleiding van mensen met het Coffin-Lowry syndroom
1 Medische begeleiding van mensen met het Coffin-Lowry syndroom Informatie en advies voor (huis)arts en tandarts www.erasmusmc.nl/avgopleiding > een leven lang leren > lunchreferaten www.nvavg.nl > diverse
Nadere informatieMRI van de hersenen bij congenitale cytomegalovirus infectie
MRI van de hersenen bij congenitale cytomegalovirus infectie Department of Pediatrics / Child Neurology Center for Childhood White Matter Disorders VU University Medical Center Amsterdam, NL Hersenen en
Nadere informatieCounseling van de ouders en behandeltraject van het kind met aangeboren hersenafwijkingen
Counseling van de ouders en behandeltraject van het kind met aangeboren hersenafwijkingen Dr. Marie-Claire de Wit Kinderneuroloog Erasmus MC-Sophia Kinderziekenhuis Inhoud Cerebrale aanlegstoornissen zijn
Nadere informatieMedische begeleiding van mensen met. met Cornelia de Lange syndroom. Informatie en advies voor (huis)arts en tandarts. Verantwoording op www.nvavg.
Medische begeleiding van mensen met met Cornelia de Lange syndroom Informatie en advies voor (huis)arts en tandarts. Verantwoording op www.nvavg.nl Algemeen Het Cornelia de Lange syndroom (CdLS) is een
Nadere informatieMedische begeleiding van mensen. met CHARGE-syndroom. Informatie en advies voor (huis)arts en tandarts. Verantwoording op
Medische begeleiding van mensen met CHARGE-syndroom Informatie en advies voor (huis)arts en tandarts Verantwoording op www.nvavg.nl Algemeen CHARGE-syndroom is een combinatie van aangeboren afwijkingen
Nadere informatiehet Prader-Willi syndroom
Medische begeleiding van mensen met het Prader-Willi syndroom Informatie en advies voor (huis)arts en tandarts Bijlage bij brochure Prader-Willi syndroom (uitgave: Platform VG, Utrecht) Verantwoording:
Nadere informatieKinderneurologie.eu. www.kinderneurologie.eu. Greig syndroom
Greig syndroom Wat is het Greig syndroom? Het Greig syndroom is een waarbij kinderen een combinatie van verschillende aangeboren afwijkingen hebben zoals extra vingers aan handen en of voeten, aan elkaar
Nadere informatie132
6DPHQYDWWLQJ 132 6DPHQYDWWLQJ Sotos syndroom, ook wel cerbraal gigantisme genoemd, werd voor het eerst beschreven in 1964 door Professor Sotos. Hij beschreef 5 kinderen met snelle lengtegroei, een grote
Nadere informatieCounseling over QF-PCR en array. Caroline Bax en Eva Pajkrt, perinatologen VUMC en AMC
Counseling over QF-PCR en array Caroline Bax en Eva Pajkrt, perinatologen VUMC en AMC Inleiding Conventionele chromosoom analyse wordt sinds de jaren 60 gebruikt. Cytogenetische diagnose: Aneuploidie (On)gebalanceerde
Nadere informatieEpilepsie bij kinderen Voorstellen kind met aanvallen volgens de nieuwe classificatie en 1e stap in de behandeling. Symposium 2 juni 2018 sessie 1
Epilepsie bij kinderen Voorstellen kind met aanvallen volgens de nieuwe classificatie en 1e stap in de behandeling. Symposium 2 juni 2018 sessie 1 Marleen Arends Epilepsieconsulent Martiniziekenhuis Groningen
Nadere informatieMedische begeleiding van mensen met. Rubinstein-Taybi syndroom (RTS) Informatie en advies voor (huis)arts en tandarts. Verantwoording op www.nvavg.
Medische begeleiding van mensen met Rubinstein-Taybi syndroom (RTS) Informatie en advies voor (huis)arts en tandarts. Verantwoording op www.nvavg.nl Algemeen Het RTS is een goed omschreven MR-MCA syndroom
Nadere informatie3.3 Aangeboren hartafwijkingen
3.3 Aangeboren hartafwijkingen Aangeboren hartafwijkingen vormen de grootste groep van aangeboren aandoeningen met een van ruim 6 op de 1. geboorten. Dit betekent dat er in Nederland per jaar ongeveer
Nadere informatieNevenbevindingen NIPT In gesprek met de zwangere
Nevenbevindingen NIPT In gesprek met de zwangere Anneke Vulto-van Silfhout Klinisch geneticus i.o. Regionale bijeenkomst Stichting Prenatale screening regio Nijmegen 27 november 2017 Overzicht TRIDENT-2
Nadere informatiePWS: kenmerken. Kenmerken gedurende het leven -pasgeborenen- Gezond ouder worden met Prader-Willi syndroom
Inhoud Gezond ouder worden met Prader-Willi syndroom Prader-Wili syndroom: kenmerken Onderzoeksmethode Resultaten Subtypes Ziektes en ziekenhuisopnames Overgewicht Huidproblemen Gedrag / psychiatrie 50-plussers
Nadere informatieWat is het Joubert syndroom? Het Joubert syndroom is een aandoening waarbij het middenstuk van de kleine hersenen niet goed aangelegd is.
Het Joubert syndroom Wat is het Joubert syndroom? Het Joubert syndroom is een aandoening waarbij het middenstuk van de kleine hersenen niet goed aangelegd is. Hoe wordt het Joubert syndroom ook wel genoemd?
Nadere informatieKinderen met leerproblemen en genetisch onderzoek
Kinderen met leerproblemen en genetisch onderzoek Griet Van Buggenhout, MD, PhD Centrum voor Menselijke Erfelijkheid, Leuven Griet.VanBuggenhout@uzleuven.be Genetisch onderzoek en leerproblemen 1. Algemene
Nadere informatieAangeboren hartafwijkingen en erfelijkheid
Aangeboren hartafwijkingen en erfelijkheid 13 november 2010 Klaartje van Engelen Klinische genetica Academisch Medisch Centrum, Amsterdam Wat kunnen we met alle kennis over DNA en genen in de medische
Nadere informatieKinderneurologie.eu. Weaver syndroom.
Weaver syndroom Wat is het Weaver syndroom? Het Weaver syndroom is een aangeboren aandoening waarbij kinderen langer zijn dan gebruikelijk in combinatie met voorlopende botleeftijd en een aantal uiterlijke
Nadere informatieHet Fragiele-X syndroom
Het Fragiele-X syndroom Wat is het Fragiele-X syndroom? Het Fragiele-X syndroom is een syndroom veroorzaakt door een afwijking op het X- chromosoom, één van de geslachtschromosomen. Kinderen met het Fragiele-X
Nadere informatieCongenitaal perisylvian syndroom
Congenitaal perisylvian syndroom Wat is het congenitaal perisylvian syndroom? Het congenitaal perisylvian syndroom is een aangeboren aandoening waarbij het deel van de hersenen wat betrokken is bij het
Nadere informatieKinderneurologie.eu. Miller Dieker syndroom
Miller Dieker syndroom Wat is het Miller Dieker syndroom? Het Miller Dieker syndroom is een aandoening waarbij kinderen specifieke afwijkingen aan de hersenen hebben wat leidt tot een ontwikkelingsachterstand
Nadere informatieISPAD 2011 pauline stouthart, kinderarts. Obesitas en Type 2 Dr. P. Stouthart. Michelle Obama 2010. Epidemiologie. Secundaire Obesitas
ISPAD 2011 pauline stouthart, kinderarts Obesitas en Type 2 Dr. P. Stouthart 80 Michelle Obama 2010 Epidemiologie Ebbeling, CB. Childhood obesity. Lancet 2002; 360 (10): 473-482 Obesitas Secundaire Obesitas
Nadere informatieKinderneurologie.eu. Kohlschutter Tonz syndroom
Kohlschutter Tonz syndroom Wat is het Kohlschutter Tonz syndroom? Het Kohlschutter Tonz syndroom is een aangeboren aandoening waarbij kinderen een ontwikkelingsachterstand en epilepsie hebben in combinatie
Nadere informatie1. Algemene cijfers Noot voor de lezer: waar wordt gesproken over kind wordt ook foetus bedoeld.
1. Algemene cijfers Noot voor de lezer: waar wordt gesproken over kind wordt ook foetus bedoeld. Het aantal geboortes in Noord Nederland In tabel 1 is weergegeven hoeveel kinderen levend en dood geboren
Nadere informatieGenetische achtergronden van Epilepsie Plus
Genetische achtergronden van Epilepsie Plus Verleden, Heden, Toekomst Nienke Verbeek, klinisch geneticus 25 jaar EpilepsiePlus 1986: oprichting EpilepsiePlus Ter opfrissing, het jaar van Het geboortejaar
Nadere informatieProblemen met zien Een groot deel van de kinderen met het syndroom van Aicardi is slechtziend.
Het syndroom van Aicardi Wat is het syndroom van Aicardi? Het syndroom van Aicardi is een syndroom wat gekenmerkt wordt door de combinatie van bepaalde hersenafwijkingen waarbij de zogenaamde hersenbalk
Nadere informatieVoorkomende nierziekte waarbij een deel van patiënten een erfelijke vorm hebben: - nefrotisch syndroom
Diagnostiek en advies inzake erfelijkheid bij erfelijke nierziekte Elena Levtchenko kinderarts-nefroloog 4 November 2006 Mogelijke situaties Voorkomende nierziekte waarbij een deel van patiënten een erfelijke
Nadere informatieEen zeldzame genetische diagnose, en dan..?
Een zeldzame genetische diagnose, en dan..? Antwerpen, 29 januari 2016 Esther Bakker-van Gijssel, AVG Tjitske Kleefstra, klinisch geneticus Afdeling Eerstelijnsgeneeskunde Afdeling Genetica Geneeskunde
Nadere informatieNoonan Syndroom Nieuwe inzichten door het DNA onderzoek
Noonan Syndroom Nieuwe inzichten door het DNA onderzoek Ineke van der Burgt Klinische genetica UMC st Radboud Nijmegen grootmoeder moeder Grote Nederlandse familie 1994: gen ligt op chromosoom 12 twee
Nadere informatieWie is er genetisch normaal? Centrum voor Menselijke Erfelijkheid
Wie is er genetisch normaal? Koen Devriendt Centrum voor Menselijke Erfelijkheid prenatale diagnose klassieke karyotypering variatie is minimaal merker chromosoom translocatie inversie variabele banden
Nadere informatieNoot voor de lezer: waar wordt gesproken over kind wordt ook foetus bedoeld.
1. Algemene cijfers Noot voor de lezer: waar wordt gesproken over kind wordt ook foetus bedoeld. Het aantal geboortes in Noord Nederland In tabel 1 is weergegeven hoeveel kinderen levend en dood geboren
Nadere informatieKinderneurologie.eu. Corpus callosum agenesie. www.kinderneurologie.eu
Corpus callosum agenesie Wat is een corpus callosum agenesie? Een corpus callosum agenesie is een aanlegstoornis van de hersenen waarbij een deel van de hersenen, de zogenaamde hersenbalk, ontbreekt. Hoe
Nadere informatieHet Moebius syndroom
Het Moebius syndroom Wat is het Moebius syndroom? Het Moebius syndroom is een aandoening waarbij kinderen een aangeboren verlamming hebben van de spieren die de bewegingen van het gezicht regelen, naast
Nadere informatieVerwarring in de zwangerschap
Verwarring in de zwangerschap The 5th Utrecht Sessions for Congenital Heart Disease Henriëtte ter Heide Kindercardioloog aorta long Hartafwijkingen Geboortecijfer 2016: 172.520 (CBS) 0.8% aangeboren hartafwijkingen:
Nadere informatiePrenatale array CGH Counseling en voorbeelden
Prenatale array CGH Counseling en voorbeelden Merel van Maarle,klinisch geneticus AMC Mariet Elting,klinisch geneticus VUmc Regionale bijeenkomst 17 december 2012 Stand van zaken VUmc/AMC Zwangerschap
Nadere informatie22. Multipele Endocriene Neoplasie Type 2 (MEN2)
22. Multipele Endocriene Neoplasie Type 2 (MEN2) Expert opinion Diagnostische criteria Vaststelling van een mutatie in het RET-proto-oncogen Er zijn drie subtypen beschreven: MEN2A, MEN2B en Familiair
Nadere informatieOntwikkelen voorblad medisch patiënten dossier
Ontwikkelen voorblad medisch patiënten dossier Kwaliteitsproject in het kader van de opleiding tot Arts voor Verstandelijk Gehandicapten Lianne Alsema Februari 2010 1 Inhoudsopgave Aanleiding pag. 3 Plan
Nadere informatieHet velocardiofaciaal syndroom
Het velocardiofaciaal syndroom Wat is het velocardiofaciaal syndroom? Het velocardiofaciaal syndroom is een erfelijke aandoening veroorzaakt door een specifieke fout in het erfelijk materiaal van chromosoom
Nadere informatieKinderneurologie.eu. GEFS+ Syndroom
GEFS+ Syndroom Wat is het GEFS +syndroom? Het GEFS +syndroom is een erfelijke vorm van epilepsie waarbij in een familie zowel kinderen voorkomen met terugkerende koortsstuipen en/of met verschillende soorten
Nadere informatieCMV screening Versie 2. dec 2016
CMV screening Versie 2. dec 2016 Beoordelaars: F. Maingay-de Groof, B. Boersma, GJ Blok, C.Akkerman Inleiding Het Cytomegalovirus (CMV) kan de foetus transplacentair infecteren en aanleiding geven tot
Nadere informatieBardet Biedl syndroom
Bardet Biedl syndroom Beknopte samenvatting n.a.v. referaat AVG opleiding en opleiding Klinische Genetica Erasmus MC Inleiding In 1920 is door Bardet en Biedl een syndroom beschreven met de volgende kenmerken:
Nadere informatie2. Prevalentie aangeboren aandoeningen in tijdtrends
2. Prevalentie aangeboren aandoeningen in tijdtrends 1981-2011 Een belangrijk doel van de registratie is het monitoren van de prevalentie van aangeboren aandoeningen in de tijd. Onderstaande tijdtrends
Nadere informatiePhelan-McDermid Syndroom (22q13 deletie syndroom)
Phelan-McDermid Syndroom (22q13 deletie syndroom) Beknopte samenvatting n.a.v. syndroomreferaat d.d. 15 oktober 2018 AVG-opleiding en opleiding Klinische Genetica Erasmus MC Introductie (1) Het Phelan-McDermid
Nadere informatieMedische begeleiding van kinderen en. volwassenen met Rett syndroom. Informatie en advies voor (huis)arts en tandarts. Verantwoording op www.nvavg.
Medische begeleiding van kinderen en volwassenen met Rett syndroom Informatie en advies voor (huis)arts en tandarts Verantwoording op www.nvavg.nl Algemeen Het Rett syndroom is een neurodegeneratieve aandoening
Nadere informatieAngelman syndroom. Bianca Kolk MPPT Erasmus MC Sophia
Angelman syndroom Bianca Kolk MPPT Erasmus MC Sophia Inhoud presentatie Afsluiting Doel + introductie Genetica Expertise centrum Angelman Syndroom Kenmerken Toekomst Behandeling Doel - Na afloop van deze
Nadere informatieWachtlijsten Erasmus MC-Sophia
Wachtlijsten Erasmus MC-Sophia Deze wachttijden zijn bijgewerkt in Februari 2017. De wachttijden worden elke maand tussen de 1e en uiterlijk de 10e dag van de maand geactualiseerd. In het Erasmus MC vindt
Nadere informatieKinderneurologie.eu. www.kinderneurologie.eu. Maligne migrerende partiële epilepsie op de kinderleeftijd.
Maligne migrerende partiële epilepsie op de kinderleeftijd. Wat is maligne migrerende partiële epilepsie op de kinderleeftijd.? Maligne migrerende partiële epilepsie op de kinderleeftijd is een ernstig
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/28766 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Steggerda, Sylke Jeanne Title: The neonatal cerebellum Issue Date: 2014-09-24 Chapter
Nadere informatieChapter 10. Samenvatting
Chapter 10 Samenvatting 1 Hoofdstuk 1 beschrijft de achtergrondinformatie van de relatie tussen intrauteriene groeivertraging, waarvan het lage geboortegewicht een uiting kan zijn, en de gevolgen in de
Nadere informatieDown syndroom. Voorbeeld van transitie
Down syndroom Voorbeeld van transitie Tijdschr Kindergeneeskd 2013 81 nr 4 Down syndroom Trisomie 21 Meest voorkomende chromosomale afwijking bij levend geborenen (1 op 650) Meest voorkomende oorzaak van
Nadere informatieAangeboren stofwisselingsziekten in de creatine aanmaak en transport
Aangeboren stofwisselingsziekten in de creatine aanmaak en transport Wat zijn aangeboren stofwisselingsziekten in de creatine aanmaak en transport? Dit zijn stofwisselingsziekten waarbij er onvoldoende
Nadere informatieMultidisciplinaire polikliniek voor kinderen met 22q11.2 deletiesyndroom in het WKZ
Multidisciplinaire polikliniek voor kinderen met 22q11.2 deletiesyndroom in het WKZ Studiedag Stichting Steun 22Q11 19 november 2017 Dr. Michiel Houben algemeen kinderarts WKZ, UMCU Michiel Houben 2000
Nadere informatieNIPT. Nascholing Counseling NIPT
NIPT Dr. Diane Van Opstal, Laboratoriumspecialist Klinische Genetica, Erasmus MC Dr. Maarten Knapen, gynaecoloog-perinatoloog Erasmus MC en medisch directeur SPSZN Nascholing Counseling NIPT Disclosure
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/20953 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Bruine, Francisca Teresa de Title: Advanced MR brain imaging in preterm infants
Nadere informatieSotos syndroom Beknopte samenvatting n.a.v. referaat en search AVG-opleiding en opleiding Klinische Genetica Erasmus MC
Sotos syndroom Beknopte samenvatting n.a.v. referaat en search AVG-opleiding en opleiding Klinische Genetica Erasmus MC Introductie Het Sotos syndroom is genoemd naar de Amerikaanse endocrinoloog Juan
Nadere informatiebeoefent in de synapsen van zenuwcellen. De processen in synapsen zijn belangrijk voor leren en geheugen.
Samenvatting: Wat intelligentie is, is moeilijk te omschrijven. Kort (2002) noemde intelligentie het vermogen om doelgericht te handelen, rationeel te denken en effectief met de omgeving om te gaan. Er
Nadere informatiePALB2 en het risico op borstkanker
PALB2 en het risico op borstkanker Deze informatie is tot stand gekomen met hulp van de werkgroep Oncogenetica (WKO) van de Vereniging Klinische Genetica Nederland (VKGN) Maart 2018 Inleiding Met betrekking
Nadere informatieBeleidsadvies Onverwachte bevindingen bij het SEO opgesteld door de Werkgroep Foetale Echoscopie
Prenatale screening Downsyndroom en SEO Beleidsadvies Onverwachte bevindingen bij het SEO opgesteld door de Werkgroep Foetale Echoscopie Inleiding Bij de voorlichting aan het begin van de zwangerschap,
Nadere informatieEtiologisch onderzoek naar slechthorendheid op de kinderleeftijd. Sarina Kant & Rosanne van Velzen 27-09-2013
Etiologisch onderzoek naar slechthorendheid op de kinderleeftijd Sarina Kant & Rosanne van Velzen 27-09-2013 Etiologisch onderzoek naar slechthorendheid op de kinderleeftijd Richtlijn Multidisciplinaire
Nadere informatieDiagnostiek naar de oorzaak van slechthorendheid binnen het Centrum Diagnostiek Slechthorendheid
Diagnostiek naar de oorzaak van slechthorendheid binnen het Centrum Diagnostiek Slechthorendheid Derde VUMC nascholingsdag 22 maart 2013 Margot Mulder, kinderarts Aangeboren slechthorendheid: Literatuur:
Nadere informatieAangeboren hartafwijkingen. Ulrike Kraemer kinderarts-intensivist / kindercardioloog Erasmus MC-Sophia, Rotterdam WES symposium
Aangeboren hartafwijkingen Ulrike Kraemer kinderarts-intensivist / kindercardioloog Erasmus MC-Sophia, Rotterdam WES symposium 29.03.2018 Aangeboren hartafwijkingen 0.6-0.8% aller pasgeborenen kinderen
Nadere informatieDefinitie van doofblindheid. Doofblindheid is een combinatie van doofslechthorendheid
Definitie van doofblindheid. Doofblindheid is een combinatie van doofslechthorendheid en blind-slechtziendheid. Doofblindheid belemmert mensen in hun communicatie, het verwerven van informatie en de mobiliteit.
Nadere informatieFoetale beeldvorming van Fallot
Foetale beeldvorming van Fallot 6 th Utrecht Sessions on Congenital Heart Disease Tetralogy of Fallot Trinette Steenhuis Foetaal cardioloog / Kindercardioloog WKZ Foetale cardiologie bestudeert het hart
Nadere informatieAangeboren hartafwijkingen, een prenatale diagnose. Lieke Rozendaal Kindercardioloog LUMC 20-01-2015
Aangeboren hartafwijkingen, een prenatale diagnose Lieke Rozendaal Kindercardioloog LUMC 20-01-2015 20 januari 2015 Aangeboren hartafwijkingen (AHA) Zeldzaam: 6-8 op 1000 pasgeborenen Complexe hartafwijkingen:
Nadere informatieTabel3.1.1 Voorkomen van schisis lip/kaak spleet met of zonder
3.1 Schisis Schisis is één van de meest voorkomende aangeboren aandoeningen. Wereldwijd loopt de prevalentie uiteen van 4,8 tot 28,6 per 10.000 geboortes. Er bestaan grote verschillen in het voorkomen
Nadere informatieWat is het XXX-syndroom? Het XXX-syndroom is een syndroom waarbij meisjes drie in plaats van twee maal een X- chromosoom hebben.
XXX-syndroom Wat is het XXX-syndroom? Het XXX-syndroom is een syndroom waarbij meisjes drie in plaats van twee maal een X- chromosoom hebben. Hoe wordt het XXX-syndroom ook wel genoemd? Het XXX-syndroom
Nadere informatieSummary Samenvatting
Summary Samenvatting Summary Summary Conventional karyotyping has been used as the standard cytogenetic technique since the 1970s. With conventional karyotyping one can detect aberrations larger than
Nadere informatieZes - Traps Raket. Epidemiologie. Classificatie van aanvallen en epilepsiesyndromen. Epidemiologie. Epilepsie ja/nee
Epidemiologie Classificatie van en epilepsiesyndromen Joost Nicolai Sepion 12 juni 2009 Incidentie epilepsie: 50 per 100.000 (NL 7.500 per jaar) Prevalentie epilepsie: 5-10 per 1.000 (NL: 75.000-150.000)
Nadere informatieBijlage 7 Profielen Goudvisteam
Bijlage 7 Profielen Goudvisteam Profiel psycholoog/gedragswetenschapper Multidisciplinaire Carrousel Poli van de Goudvis Doelgroep: Kinderen tussen de 0 en 6 jaar waarbij er sprake is van bijzonderheden
Nadere informatieInclusief levendgeboren kinderen, doodgeboren kinderen en afgebroken zwangerschappen.
Factsheet Aangeboren hartafwijkingen bij kinderen Cijfers en feiten Prevalentie Aangeboren hartafwijkingen betreffen aanlegstoornissen in de structuur van het hart en/of de grote vaten. De gemiddelde totale
Nadere informatieDe reis van 0-18 jaar bij de kindercardioloog. Irene Kuipers Amsterdam UMC
De reis van 0-18 jaar bij de kindercardioloog Irene Kuipers Amsterdam UMC Voordracht 22 juni Hartekind Aangeboren hartafwijkingen Het voorkomen van de aangeboren hartafwijkingen Prenatale diagnostiek Echocardiografie
Nadere informatieChapter IV-3. Nederlandse samenvatting
Chapter IV-3 Nederlandse samenvatting 169 Chapter 4 In 1956 werd door Tjio en Levan het correcte aantal chromosomen in een menselijke cel gepubliceerd (n = 46). Op basis van deze bevinding werd een techniek
Nadere informatieBeleidsadvies onverwachte bevindingen bij het SEO opgesteld door de Werkgroep Foetale Echoscopie
Beleidsadvies onverwachte bevindingen bij het SEO opgesteld door de Werkgroep Foetale Echoscopie Inleiding Bij de voorlichting aan het begin van de zwangerschap, dient de zwangere vrouw die informatie
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting GENETISCHE EN RADIOLOGISCHE MARKERS VOOR DE PROGNOSE EN DIAGNOSE VAN MULTIPLE SCLEROSE Multiple Sclerose (MS) is een aandoening van het centrale zenuwstelsel (hersenen en ruggenmerg)
Nadere informatieKinderneurologie.eu. CAMTA1 syndroom.
CAMTA1 syndroom Wat is het CAMTA1-syndroom? Het CAMTA1 syndroom is een aangeboren aandoening waarbij kinderen problemen hebben met hun evenwicht al dan niet in combinatie met een ontwikkelingsachterstand.
Nadere informatieMyoclonische absence epilepsie
Myoclonische absence epilepsie Wat is myoclonische absence epilepsie? Myoclonische absence epilepsie is een vorm van epilepsie waarbij kinderen staaraanvalletjes hebben die samen gaan met een kortdurende
Nadere informatieHoe vaak komt het MRX21syndroom voor? Het is niet goed bekend hoe vaak het MRX21- syndroom bij kinderen voorkomt.
Het MRX-21 syndroom Wat is het MRX21syndroom? Het MRX21syndroom is een aandoening waarbij jongens meer dan meisjes een achterstand hebben in hun ontwikkeling in combinatie met autistiforme kenmerken. Hoe
Nadere informatieZwangerschap Tijdens de zwangerschap hebben moeders van een kind met het Sotos syndroom een vergrote kans om zwangerschapsvergiftiging te krijgen.
Het Sotos syndroom Wat is het Sotos syndroom? Het Sotos syndroom is een erfelijke aandoening waarbij kinderen een typisch uiterlijk hebben met een groot hoofd en een grote lichaamslengte in combinatie
Nadere informatieTRAUMATISCH PANCREASLETSEL
TRAUMATISCH PANCREASLETSEL Frank Oort Gutclub 29 oktober 2014 1 2 Opbouw Casus Achtergrond Traumatisch pancreas letsel bij kinderen Vervolg casus Leerpunten casus 3 Casus Mw. C. 13 jaar Overplaatsing vanuit
Nadere informatieChapter 9. Samenvatting
Samenvatting In dit proefschrift wordt beschreven hoe kinderen met Astma of met Developmental Coordination Disorder (DCD), hun kwaliteit van leven (KVL) ervaren vergeleken met gezonde kinderen. Bij schoolgaande
Nadere informatieKinderneurologie.eu. www.kinderneurologie.eu. Het cri-du-chat syndroom
Het cri-du-chat syndroom Wat is het cri-du-chat syndroom? Het cri-du-chat syndroom is een syndroom veroorzaakt door het ontbreken van een klein stukje van het 5 e chromosoom. Kinderen met het cri-du-chat
Nadere informatieHet Dandy Walker syndroom
Het Dandy Walker syndroom Wat is het Dandy Walker syndroom? Het Dandy Walker syndroom is een aangeboren afwijking van de van de kleine hersenen en de vochtholtes rondom de kleine hersenen. Hoe wordt het
Nadere informatieKinderneurologie.eu. Het foetaal alcohol syndroom. www.kinderneurologie.eu
Het foetaal alcohol syndroom Wat is het foetaal alcohol syndroom? Het foetaal alcohol syndroom is een combinatie van aangeboren afwijkingen bij een baby die veroorzaakt zijn door alcohol gebruik van de
Nadere informatieCri du chat syndroom
Cri du chat syndroom Beknopte samenvatting naar aanleiding van referaat AVG opleiding en opleiding Klinische Genetica Erasmus MC Introductie (4) In 1963 beschreef J.Lejeune (1926-1994) 3 patiënten met
Nadere informatie