Cumelasector in cijfers Periodieke uitgave over de financieel-economische ontwikkelingen in de cumelasector

Transcriptie

1 Editie 2 - Oktober 2013 Cumelasector in cijfers Periodieke uitgave over de financieel-economische ontwikkelingen in de cumelasector In deze uitgave: Nog steeds rendement te behalen! 1 Dalende winst in beter dan Winst of winst? 4 Advisering door CUMELA Advies 5 Cursussen en workshops 5 Nog steeds rendement te behalen! Crisis of niet, het blijft mogelijk om een goede boterham te verdienen De verschillen in bedrijfseconomisch rendement bij bedrijven in de cumelasector blijken jaar na jaar groot. Ook nu zijn er bedrijven die een goed rendement weten te behalen. Het gemiddeld bedrijfseconomisch rendement in de cumelasector bedroeg over het jaar 2012 min 2,6 procent. Bij ongeveer tweederde van de cumelabedrijven lag het rendement tussen plus 7,7 en min 12,9 procent. Een vrij grote spreiding. Ongeveer zestien procent van de bedrijven had een duidelijk lager rendement en vrijwel hetzelfde percentage behaalde juist een flink hoger rendement. Hier varieerde het bedrijfseconomisch rendement tussen min 41,7 en plus 36,3 procent. Herkennen we dit beeld ook van vóór de economische crisis? In 2008 lag de spreiding in rendement nagenoeg gelijk; tussen min 41,2 en plus 40,3 procent. Ook toen bedroeg de standaardafwijking 10,3 procentpunt. De voorzichtige conclusie: crisis of niet, het blijft mogelijk om een goede boterham te verdienen. Wel zijn nu de omstandigheden zwaarder. Het aantal bedrijven met een hoog rendement lag in 2008 namelijk beduidend hoger. Toen had nog 13,5 procent een rendement van tien procent of meer, terwijl dat in 2012 op 4,4 procent ligt. En had in ,2 procent van de bedrijven een rendement van lager dan min tien procent, in 2012 lag dit op 22,7 procent. Let wel, het gaat hier om het bedrijfseconomisch rendement. Welkom! In Cumelasector in Cijfers geven we inzicht in de economie van de cumelasector: meer dan 3000 ondernemers in groen, grond en infra met ruim medewerkers en vier miljard euro sectoromzet. Wilt u deze uitgave altijd ontvangen? Mail dan uw bedrijfsgegevens naar info@cumela.nl. Ook suggesties voor onderwerpen ontvangen we graag op dit adres. Spreiding van het rendement Grafiek 1: Spreiding van het rendement (bedrijfseconomische winst in percentage van de bruto marge) in 2008 en 2012 Cumelasector in cijfers - Editie 2 - Oktober

2 Dalende winst in 2012 Stijgende arbeids- en brandstofkosten drukken resultaten Na het verwerken van de resultaten over 2012 van de helft van de deelnemers aan CUMELA-Kompas Analyse blijkt dat de economische crisis het resultaat blijft drukken. De gemiddelde omzet per bedrijf steeg nog licht, maar door stijgende kosten voor arbeid en brandstof werd het resultaat verder negatief. In juni van dit jaar publiceerde CUMELA Nederland de eerste resultaten over Inmiddels hebben 238 bedrijven hun jaarcijfers aangeleverd. Dit is twaalf procent van het aantal CUMELA-leden en ongeveer vijftig procent van het aantal deelnemers aan CUMELA-Kompas Analyse. Met dit aantal ontstaat een betrouwbaarder beeld over de prestaties van de sector, ook binnen de werkvelden. In de tabellen 1, 2, 3 en 4 zijn de resultaten van respectievelijk grondverzetbedrijven, gemengde bedrijven, agrarische loonbedrijven en het gemiddelde in de cumelasector opgenomen. Arbeid en brandstof In de cumelasector stegen in 2012 met name de kosten voor arbeid en brandstof. De brandstofkosten stegen met zes procent flink, voor arbeidskosten bedroeg de stijging 1,9 procent. Hiervoor geldt echter dat de arbeidskosten met 43 procent van de brutomarge een groot aandeel hebben in de totale kosten. Deze post telt dus sterk door. De afschrijvingen en algemene kosten daalden in 2012 enigszins. Alle andere kosten voor huisvesting, onderhoud en reparatie, verzekeringen, inhuur machines en rente bleven vrijwel gelijk of stegen licht. Het aantal arbeidskrachten bleef vrijwel onveranderd. Het betekent dat er vorig jaar nog geen uitvloei van arbeidskrachten lijkt te hebben plaatsgevonden. Met name buiten de landbouw houden bedrijven de eigen mensen aan het werk door minder werk uit te besteden. De kans is groot dat vooral zzp ers, die in beperkte mate in deze cijfers voorkomen, de pijn opvangen. Grondverzet Bij de grondverzetbedrijven steeg de omzet in 2012 met 1,2 procent, maar die stijging ging deels op aan hogere inkoopkosten. De bruto marge, het inkomen voor de inzet van eigen mensen en materiaal, steeg met 1,1 procent, iets minder dan de omzet. Bedrijven hielden de benutting van eigen mensen en materiaal redelijk op peil door minder inhuur van derden. Blijkbaar zijn ondernemers in Gemengd Omzet ,5% ,3% Inkoop ,3% ,1% Werk door derden ,3% ,2% Brutomarge ,0% ,0% Arbeidskosten ,4% ,6% Huisvestingskosten ,3% ,2% Grondverzet Omzet ,5% ,2% Inkoop ,9% ,8% Werk door derden ,6% ,4% Brutomarge ,0% ,0% Arbeidskosten ,6% ,2% Huisvestingskosten ,6% ,6% Afschrijving ,1% ,5% Reparatie & onderhoud ,7% ,5% Brandstof ,0% ,2% Verzekering ,4% ,5% Huur machines ,7% ,4% Overig ,7% ,9% Totaal ,7% ,0% Algemene kosten ,7% ,9% Rentekosten ,5% ,6% Totale kosten ,2% ,3% Bedrijfseconomische winst ,2% ,7% Aantal FTE 17,7 17,6 Afschrijving ,6% ,9% Reparatie & onderhoud ,7% ,6% Brandstof ,2% ,3% Verzekering ,4% ,3% Huur machines ,4% ,4% Overig ,2% ,2% Totaal ,4% ,7% Algemene kosten ,7% ,8% Rentekosten ,1% ,9% Totale kosten ,0% ,2% Bedrijfseconomische winst ,0% ,2% Aantal FTE 15,2 15,1 2 Cumelasector in cijfers - Editie 2 - Oktober 2013

3 In de vier tabellen de resultatenrekeningen van grondverzetbedrijven, gemengde bedrijven, agrarische loonbedrijven en de cumelasector als geheel in 2011 en 2012 (euro s en procenten van de bruto marge) Cumelasector Omzet ,2% ,3% Inkoop ,9% ,1% Werk door derden ,3% ,2% Brutomarge ,0% ,0% Arbeidskosten ,9% ,2% Huisvestingskosten ,4% ,4% Agrarisch Omzet ,5% ,9% Inkoop ,8% ,1% Werk door derden ,7% ,8% Brutomarge ,0% ,0% Arbeidskosten ,2% ,8% Huisvestingskosten ,1% ,4% Afschrijving ,2% ,4% Reparatie & onderhoud ,8% ,8% Brandstof ,4% ,8% Verzekering ,4% ,6% Huur machines ,6% ,9% Overig ,2% ,3% Totaal ,6% ,7% Algemene kosten ,9% ,0% Rentekosten ,4% ,6% Totale kosten ,3% ,4% Bedrijfseconomische winst ,3% ,4% Aantal FTE 8,6 8,6 Afschrijving ,1% ,4% Reparatie & onderhoud ,2% ,1% Brandstof ,2% ,5% Verzekering ,4% ,4% Huur machines ,6% ,5% Overig ,4% ,5% Totaal ,9% ,4% Algemene kosten ,2% ,3% Rentekosten ,2% ,2% Totale kosten ,6% ,5% Bedrijfseconomische winst ,6% ,5% Aantal FTE 13,8 13,7 de cumelasector telkens nog in staat om omzet te genereren. Mentaliteit, kennis, creativiteit en innovatievermogen spelen hierbij een belangrijke rol. De totale kosten stegen met 3,0 procent, waardoor het rendement daalde van 0,7 naar min 1,2 procent. Dat is nog wel beter dan het gemiddelde in de sector. Zowel de arbeidskosten als de machinekosten per bruto marge stegen, kortom een minder goede benutting van machines en arbeid. Gemengde bedrijven Gemengde bedrijven hadden te maken met een duidelijke daling van de omzet (min 2,1 procent) door het teruggelopen werkaanbod, met name buiten de landbouw. Hier speelde mogelijk een rol dat gemengde bedrijven veelal optreden als onderaannemer. De daling van de omzet werd overigens deels opgevangen door lagere inkoopprijzen voor hulpstoffen en werk van derden. Er kon echter niet worden voorkomen dat de bruto marge van gemengde bedrijven met 0,8 procent daalde. Dit in tegenstelling tot de grondverzetbedrijven en agrarische loonbedrijven. De inzet van arbeid en machines was in 2012 minder productief. Door de vrij forse daling van de omzet en de gestegen kosten (0,9 procent) daalde het rendement van min 1,2 naar min 3,0 procent. Agrarisch loonwerk Bij de agrarische loonbedrijven zien we de grootste omzetstijging: plus 3,8 procent. De landbouw is minder gevoelig voor de effecten van de crisis, al bleef het resultaat negatief, ook in een groeizaam jaar als De inkoop van hulpstoffen steeg en de inhuur van derden bleef ongeveer gelijk. Dit resulteerde in een stijging van de bruto marge van 2,6 procent. Weliswaar stegen ook de kosten van agrarische loonbedrijven (1,5 procent), maar uiteindelijk verbeterde het rendement iets en ging dit van min 5,4 naar min 4,3 procent. Ondanks die verbetering was dit dus ook in 2012 nog negatief. In tegenstelling tot de grondverzet- en gemengde bedrijven zien we dat hier door de forse stijging van de omzet zowel de arbeids- als machinebenutting verbeterde. Cumelasector in cijfers - Editie 2 - Oktober

4 2012 beter dan 2005 Het rendement in de cumelasector is de laatste jaren gedaald. Maar wat als je het vergelijkt met de afgelopen 20 jaar? Met een gemiddeld bedrijfseconomisch rendement van min 2,6 procent in 2012 is het resultaat terug op het niveau van 2005, net voor de piekjaren 2006 tot Dat blijkt uit de grafiek elders op deze pagina. In de periode 1995 tot 2005 lag het gemiddeld rendement tussen min 3,0 en min 5,0 procent. In de jaren hierna, een periode van flinke economisch groei, steeg het rendement naar 2,7 procent in 2007, een absoluut hoogterecord. Opvallend is het lage rendement in 1998, waarschijnlijk een gevolg van een zeer nat jaar, waarin de oogstomstandigheden extreem zwaar waren. Het antwoord op de vraag: het rendement is afgelopen jaren gedaald, maar is nog steeds beter dan in de periode voor Hierin speelt een daling van het percentage agrarisch loonwerk in de omzet een rol. Daarnaast geeft het aan dat de professionaliseringsslag die al jaren in de sector gaande is waarschijnlijk ook bijdraagt in een verbetering van het resultaat. Grafiek 2: Rendement (bedrijfseconomische winst in percentage van de bruto marge) in de cumelasector in de periode Winst of winst? Binnen CUMELA-Kompas Analyse wordt uitgegaan van de bedrijfseconomische winst en niet van de fiscale winst. Het doel van de kengetallenvergelijking CUMELA-Kompas Analyse is om inzicht te geven in de prestaties van bedrijven, met name de benutting van arbeid en machines. Om bedrijven bedrijfseconomisch met elkaar vergelijkbaar te maken, hanteren wij in CUMELA-Kompas Analyse een arbeidsvergoeding voor de niet-betaalde ondernemer en gezinsleden. Daarnaast wordt een rentevergoeding over het eigen vermogen gerekend. Voor de bedrijfseconomische winst worden incidentele baten en lasten, overige opbrengsten en het saldo nevenbedrijf buiten beschouwing gelaten als ze niet te maken hebben met de prestaties van het bedrijf. De vraag die kan worden gesteld, is hoe het resultaat eruit ziet wanneer we de berekende rentevergoeding niet meerekenen en de incidentele baten en lasten, de overige opbrengsten en het saldo nevenbedrijf juist wel. En wat blijkt? Zowel de grondverzetbedrijven als de gemengde bedrijven behalen dan een positief bedrijfsresultaat. Alleen de agrarische loonbedrijven hebben een negatief rendement. Het betekent dat hier de arbeid van ondernemer en gezinsleden slechts gedeeltelijk wordt vergoed. Er is geen vergoeding voor de inzet van risicodragend eigen kapitaal. Voor de gemengde en grondverzetbedrijven is deze vergoeding er slechts gedeeltelijk. Onderstaande tabel geeft dit weer. Bedrijfseconomische winst in- en excl. de rentevergoeding op het eigen vermogen en overige opbrengsten, incidentele baten en saldo nevenbedrijf (euro s, 2012) Grondverzet Gemengd Agrarisch Cumelasector Bedrijfseconomische winst Rente eigen vermogen Overige opbrengsten, incidentele baten en lasten en saldo nevenbedrijf Fiscale winst incl. arbeidsvergoeding ondernemer Cumelasector in cijfers - Editie 2 - Oktober 2013

5 Deelnemen aan de kengetallenvergelijking? Wilt u uw kennis over kengetallen verdiepen en gebruiken voor advisering van uw cliënt, doe dan mee aan de kengetallenvergelijking CUMELA-Kompas Analyse. Stuur hiervoor een aan kengetallen@cumela.nl. U kunt dat uiteraard ook doen wanneer u meer informatie wenst. De volgende accountantskantoren doen al mee: AB Administraties en Adviseurs Deloitte De Raam Accountants en Adviseurs Flynth Adviseurs en Accountants Advisering door de accountant en CUMELA Advies Een goede samenwerking tussen accountant en CUMELA Advies is van belang bij de advisering van cumelabedrijven op bedrijfskundig gebied. Het advies moet bijdragen aan een optimale bedrijfsvoering en een goed resultaat van het cumelabedrijf. CUMELA Advies treedt op als sectorspecialist en wordt door accountants en bedrijven onder meer ingeschakeld voor begeleiding bij: Rendementsverbetering Financiële doorlichting Investeringsplannen Liquiditeitsbegrotingen Financieringsaanvragen Ondernemingsplannen Kostprijsberekeningen Organisatievraagstukken Bedrijfsovername/opvolging Wilt u meer weten? Stuur dan een aan kengetallen@cumela.nl. Cursussen en workshops voor ondernemers Ook in seizoen biedt CUMELA Nederland workshops en cursussen, speciaal voor ondernemers (en partners), bedrijfsopvolgers en bedrijfsleiders. De workshop Zicht op kengetallen gaat in twee dagdelen dieper in op de kengetallen en de betekenis ervan in de praktijk. In de workshop Sturen op kengetallen gaan ondernemers in twee dagdelen met elkaar in discussie over hoe er praktisch wordt gewerkt aan verbeteringen in de organisatie en beïnvloeding van kengetallen. Bedrijfsleer 1 is een achtdaagse basiscursus bedrijfseconomie. Aan bod komen de fiscale en bedrijfseconomische boekhouding en kostprijsberekeningen op mbo-kennisniveau. In Bedrijfsleer 2 leert de deelnemer om een analyse te maken van het eigen bedrijf op het gebied van kostprijs, financiering, kengetallen en bedrijfsresultaat. Interesse in een cursus of workshop of meer informatie ontvangen over data, locaties en kosten? Stuur dan een naar cursus@cumela.nl of kijk op De cumelasector Meer dan 3000 ondernemingen in groen, grond en infra vormen de cumelasector. Deze sector realiseert een jaaromzet van vier miljard euro en biedt werk aan ruim mensen. Cumelabedrijven zijn actief in grondverzet, cultuurtechniek, agrarisch loonwerk en meststoffendistributie met vakmensen en modern (mobiel) materieel en transportmiddelen. Alle bedrijven in de cumelasector voeren 70 procent van alle grondverzet uit in infra en cultuurtechniek; maaien ruim kilometer bermen van provinciale en rijkswegen; onderhouden kilometer watergangen; vervoeren jaarlijks ruim 22 miljoen ton mest-stoffen; vormen samen de grootste werkgever op het platteland; onderhouden hectare sportterreinen; houden zestig procent van alle Nederlandse wegen vrij van sneeuw en ijs. Colofon Cumelasector in Cijfers (CiC) informeert periodiek over belangrijke financieel-economische ontwikkelingen in de cumelasector. De primaire lezers van deze uitgave zijn in en om de cumelasector actief als cumelaondernemer, als adviseur, als beleidsmaker bij een (lokale) overheid en als opdrachtgever. Uitgever Brancheorganisatie CUMELA Nederland postbus BD Nijkerk T (0) info@cumela.nl Abonneren? Cumelasector in Cijfers wordt kosteloos per verzonden als printbare pdf. Wilt u deze uitgave voortaan ook ontvangen of wil uw collega een exemplaar? Stuur een met uw visitekaartje of uw organisatiegegevens, uw eigen naam, functie en uw adres en telefoonnummer naar info@cumela.nl. Redactie Dieuwer Heins, Henk de Jong, Michiel Pouwels, Ton Herbrink (eindredactie) Vormgeving Bertine Overeem, CUMELA Communicatie Copyright Overname van artikelen uit deze publicatie is toegestaan mits als bron Cumelasector in Cijfers alsmede het desbetreffende editienummer 02/2013 en het internetadres duidelijk worden vermeld. Cumelasector in cijfers - Editie 2 - Oktober