Jaarverslag Schoolrapport

Transcriptie

1 Jaarverslag 2011 Schoolrapport

2 Inhoud Dit is Edukans 4 Onderwijs in ontwikkelingslanden 10 Projecten en bestedingen 24 Nederlandse scholen in actie 36 Communicatie en fondsenwerving 44 Toekomst 56 Bestuur en organisatie 58 Financieel verslag 68 Bijlage: Overzicht projecten ontwikkelingslanden 85 2

3 Voorwoord 2011 was een pittig jaar. Mede door economische tegenwind ontving Edukans minder inkomsten van particulieren dan in 2010, maar wel iets meer dan begroot. Daarnaast werd onze MFS-subsidie verlaagd van 8 miljoen naar 5,5 miljoen. Tegelijk bracht 2011 veel goed nieuws. Onderwijs helpt écht. De Inspectie Ontwikkelingssamenwerking en Beleidsevaluatie (IOB) evalueerde het nut van investeren in onderwijs en was ronduit positief over de resultaten. Ook bij het Nederlandse publiek staat onderwijs opnieuw bovenaan als belangrijkste vorm van ontwikkelingshulp. En verschillende wetenschappelijke onderzoeken tonen aan dat 1 jaar extra basisonderwijs een kind levenslang zo n 7-15 procent extra inkomsten oplevert. Dat komt ruwweg neer op per kind, een enorm rendement! In 2011 breidde Edukans haar activiteiten uit naar nieuwe landen als Ghana, Bolivia en Zambia. In totaal werden 187 projecten gefinancierd. voortijdig. Edukans ontwikkelde in het verslagjaar de STER-school. Het is een eenvoudig, doeltreffend model waarin op vijf onderdelen naar onderwijskwaliteit wordt gekeken: leraren, leerlingen, management, leeromgeving, ouderbetrokkenheid. Scoort een school op alle onderdelen goed, dan is het een STER-school. In Afrika waren de eerste reacties positief. In 2011 intensiveerde Edukans de banden met het onderwijsveld in Nederland. Strategische samenwerking werd gevonden met Centrum voor Nascholing Amsterdam (CNA), Universiteit van Amsterdam, Hogeschool InHolland en Christelijke Hogeschool Ede (CHE). Verder namen 63 docenten deel aan Werelddocent, een veelbelovend uitwisselingsprogramma voor onderwijsprofessionals. Zij reisden naar Afrika en India en werkten samen met collega s daar aan beter onderwijs. Naar aanleiding van Werelddocent werden Kamervragen gesteld. Staatssecretaris Knapen en minister Bijsterveldt-Vliegenthart antwoordden dat zij meerwaarde zagen voor docenten om buiten Europa ervaring op te doen. vakscholen en trainingsinstituten ondersteund. Wegens succes heeft Edukans een vervolgsubsidie aangevraagd; begin 2012 volgt de uitslag. Ambassadeurs Nick & Simon hielden in Ahoy Rotterdam een prachtig benefiet concert met een gevulde schoenendoos als toegang; het leverde dozen op. In totaal werden in 2011 ruim dozen ingezameld. Helaas minder dan in 2010, mede door introductie van een machtigingsformulier en door de economische tegenwind. Al met al sloot Edukans 2011 af met een positief financieel resultaat. Speerpunt daarbij is goed onderwijs voor iedereen. Door gebrekkige kwaliteit verlaten veel leerlingen in ontwikkelingslanden hun school Edukans coördineerde Learn4Work, een stimuleringsprogramma voor beroepsonderwijs in ontwikkelingslanden. In totaal werden 42 Kees de Jong, directeur Edukans 3

4 Dit is Edukans 1 4 Jaarverslag 2011

5 Kees de Jong, directeur Edukans sinds 2002 Al vanaf mijn zesde wist ik dat ik iets in de ontwikkelingssamenwerking wilde gaan doen. In die tijd zag ik een film over China waaruit heel duidelijk bleek dat zaken oneerlijk verdeeld zijn in de wereld. Mensen tot hun recht laten komen en helpen om die oneerlijkheid te bestrijden, was wat ik wilde doen en nog steeds doe. Dit vanuit de gedachte dat je als mens hoort te delen. Na de middelbare school heb ik een passende vervolgstudie gekozen en voordat ik in 1994 bij de Unie (voorloper van Edukans) kwam werken heb ik in Botswana gewoond en gewerkt binnen een project dat basisonderwijs en beroepsopleidingen verzorgde. Kinderen die goed onderwijs volgen ontwikkelen een gevoel van eigenwaarde waardoor basisvertrouwen ontstaat en dat is natuurlijk prachtig. Tel daarbij het enthousiasme en de drive van kinderen in Nederland die deelnemen aan Edukans acties voor leeftijdgenoten in ontwikkelingslanden, dan weet je waar je het voor doet. Onderwijs is voor mij synoniem met ontwikkeling en verandering. Het mooie van onderwijs vind ik dat als je het eenmaal hebt gehad, niemand het je meer afneemt. Daar maakt Edukans het verschil! Omdat onderwijs écht helpt Armoede, aids, oorlog, discriminatie, een handicap Je zal er maar mee te maken krijgen als kind of jongere. Je kansen op goed onderwijs, werk en dus een eigen inkomen in de toekomst dalen schrikbarend. Wereldwijd gaan daardoor 67 miljoen kinderen niet naar school, en veel van hen verlaten de school tussentijds of krijgen slecht onderwijs. Edukans is expert in onderwijs in ontwikkelingslanden en trekt zich het lot van kansarme kinderen en jongeren aan. Met succesvolle onderwijsprogramma s. Want onderwijs helpt écht! Eén jaar extra onderwijs kan het inkomen dat een kind later verdient gemiddeld 10 procent laten stijgen, zo blijkt uit het onderzoek Returns to investment in education van de Wereld Bank. Het werk van Edukans in samenwerking met haar partnerorganisaties heeft dus een grote economische impact. Het wordt dus nog belangrijker om kinderen op school te houden. Simpelweg omdat onderwijs een van de grootste bijdragen levert aan ontwikkeling van kinderen en jongeren, aan hun leefgemeenschap én aan het land waarin zij wonen. Natuurlijk maakt Edukans in haar aanpak 3 - Projecten en bestedingen 5

6 De Edukans methode kinderen voor kinderen vind ik onovertroffen. En de christelijke basis is voor mij de juiste. Henk van Noorloos, Willem van Oranje College, Wijk en Aalburg geen onderscheid naar ras, religie of politieke overtuiging. Visie Edukans is een ontwikkelingsorganisatie voor onderwijs. Een onderwijsexpert die inspireert en het persoonlijke verhaal van betrokken mensen laat zien. Ze wil samen met partners in ontwikkelingslanden en in Nederland kansarme kinderen en jongeren in ontwikkelingslanden goed onderwijs bieden en een tegengeluid laten horen door aan te tonen dat ontwikkelingssamenwerking werkt. Omdat onderwijs een duurzame investering is. Missie Edukans steunt projecten en programma s voor toegankelijk en relevant onderwijs voor kansarme kinderen en jongeren in ontwikkelingslanden. Edukans betrekt de Nederlandse samenleving in het algemeen en het onderwijs in het bijzonder bij internationale samenwerking. Waarden Edukans laat zich in haar werk inspireren door de bijbel en de christelijk-sociale traditie, waarin het praktisch verantwoordelijkheid nemen voor de medemens centraal staat. Daar horen de volgende kernwaarden bij: Vertrouwen Wij geloven in mensen die verantwoording durven nemen voor elkaar. Mensen op wie je kunt bouwen en die je kunt vertrouwen. Zoals onze betrouwbare partners in ontwikkelingslanden die zich met hart en ziel inzetten voor kansarme kinderen. Wij op onze beurt willen hen niet in de steek laten, maar trouw steunen waar mogelijk. Ook willen wij een betrouwbare organisatie zijn die transparant verantwoording aflegt richting publiek en overheid. Hoop We willen kansarme kinderen in ontwikkelingslanden hoop bieden op een betere toekomst. Zij zijn onze hoop als dragers van de toekomst. Omdat onderwijs een sleutelrol in hun ontwikkeling speelt, hopen we dat uiteindelijk alle kinderen naar school kunnen. Daaraan dragen wij ons steentje bij. En soms zijn we verrast, omdat het resultaat veel meer is dan we hadden durven hopen. We hopen dat wat klein en onbelangrijk lijkt, ons inspireert om te werken aan een wereld waarin niet langer het recht van de sterkste, de grootste, de rijkste en de eerste geldt. Betrokkenheid We vinden het belangrijk om daadwerkelijke betrokkenheid tegenover onverschilligheid, ongevoeligheid en vrijblijvendheid te stellen. In ontwikkelingslanden én in Nederland. Betrokkenheid uit zich in het geven van aandacht, tijd en energie en niet alleen in geld. Daarom willen we meer dan financiering van ontwikkelingsprojecten. Kansarme kinderen ter plekke moeten weten dat betrokken leerlingen in Nederland zich voor hen inzetten en met hen meeleven, met het oog op een rechtvaardige samenleving. We willen mensen laten nadenken over hun eigen levensvisie en persoonlijke betrokkenheid bij internationale samenwerking. 6 Jaarverslag 2011

7 Ik houd van mijn werk omdat dat een aantoonbaar effect heeft op het leven van kansarme kinderen. Het verandert hun leven structureel. Caroline Okotel, sociaal Werker bij CRO MBale (onderwijs, therapie en kinderrechten) 1 Ambitie 1. Edukans levert een aantoonbare bijdrage aan kwalitatief goed, toegankelijk en relevant onderwijs voor kansarme kinderen en jongeren in de ontwikkelingslanden waar we werken. 2. Edukans wordt door het Nederlandse onderwijs gezien als dé organisatie voor aansprekende fondsenwervende en educatieve acties en inhoudelijke uitwisseling op het terrein van onderwijs in ontwikkelingslanden. 3. Edukans heeft (financieel) draagvlak bij haar achterban om haar doelstellingen te kunnen realiseren en mobiliseert haar achterban ten behoeve van lobby voor onderwijs. 1 - Dit is Edukans

8 Een greep uit onze resultaten in 2011 Nederlandse scholenacties brengen e op. Door trainingen van ouderraden worden duizenden ouders betrokken bij de school van hun kind. In Malawi worden onderwijsprogramma s uitgevoerd op 141 basisscholen waarmee circa leerlingen en 650 leraren worden bereikt. Honderden leerkrachten uit Nederland wisselen kennis en ervaring uit met collega docenten in ontwikkelingslanden. Edukans Schoenmaatjes vullen schoenendozen met schoolspullen en cadeaus voor kinderen in ontwikkelingslanden. Ruim donateurs, bedrijven, stichtingen en fondsen helpen duizenden kinderen op school. Edukans kon dit waarmaken dankzij onze partners in ontwikkelingslanden, de steun van onze 8 Jaarverslag 2011

9 Duizenden leraren in ontwikkelingslanden leerden beter lesgeven. Edukans ambassadeurs Nick & Simon geven een aantal speciale Edukans concerten met als hoogtepunt een concert in Ahoy op 9 april en zorgen voor veel publiciteit. In India krijgen jongeren in de leeftijd van jaar beroepstrainingen. Edukans besteedt in 2011 e aan Ontwikkelingssamenwerking, Wereldburgerschap en Voorlichting. In Kenia bereikt Edukans meer dan kinderen, 912 docenten en 875 ouders. donateurs en alle leerlingen en docenten in Nederland die meehielpen. Ontzettend bedankt! 1 - Dit is Edukans 9

10 Onderwijs in 2 ontwikkelingslanden Ghana Bolivia DR Congo Zambia Zuid-Soedan l = Landen toegevoegd in 2011

11 Aart van den Broek, manager Onderwijsprogramma s Aart van den Broek werkte vele jaren voor ontwikkelingsorganisaties in onder andere Rwanda, Benin en Albanië. Hij realiseerde menig project en werkt nu alweer bijna vijf jaar bij Edukans. Sinds januari 2011 in de rol van manager Onderwijsprogramma s. Rode draad en motivatie in al die jaren is mijn drive om kinderen en jongeren in ontwikkelingslanden die de boot hebben gemist, of dreigen te missen de mogelijkheid te bieden hun talenten te ontwikkelen en over hun eigen grenzen te kijken. Edukans maakt het verschil door kinderen en jongeren de kans te bieden op het doorlopen van een passende schoolcarrière. Een mooi voorbeeld daarvan vind ik het programma voor beroepsonderwijs, Learn4Work, dat ook wordt uitgevoerd bij de Maasai in Kenia. Langs de wegen naar het zuiden van Kenia waar de Maasai leven, is - mede door Learn4Work - veel meer bedrijvigheid ontstaan. Samen met de partnerorganisatie Ilkerin achterhaalden we de echte marktvragen waar de scholing van de jongeren uit het gebied op geënt werd. Het resultaat was dat de jongeren direct aan de slag konden. De toegenomen bedrijvigheid die we daar terugzien spitst zich voornamelijk toe op transport gerelateerde activiteiten, zoals motortechniek en reparatie van fietsen. Goed onderwijs. Dát is de sleutel voor duurzame ontwikkeling in een land en daarmee de meest effectieve investering. Want goed onderwijs geeft mensen een hoger inkomen, dus minder armoede, een betere gezondheid en stimuleert de gelijkheid tussen mannen en vrouwen. Maar het valt niet mee om kinderen in ontwikkelingslanden op school te krijgen en te houden. Dankzij de samenwerking met lokale organisaties lukt het Edukans gelukkig steeds beter. Die spreken ook de overheden aan op hun verantwoordelijkheid om voor kwaliteitsonderwijs te zorgen. Goed onderwijs: deur naar de toekomst Wereldwijd gaan steeds meer kinderen naar school. Goed nieuws natuurlijk, maar dat werpt alleen zijn vruchten af als de randvoorwaarden ook goed zijn, zoals: voldoende goed opgeleide docenten, een stimulerende leeromgeving en voldoende leermiddelen. Maar omdat dit niet overal even goed geregeld is, verslechtert de kwaliteit van onderwijs en leren kinderen te weinig. Gevolg: minder aanwas van nieuwe leerlingen en uitval. 3 - Projecten en bestedingen 11

12 Niet voor niets zet Edukans al haar kaarten op kwaliteit. Zodat kinderen en jongeren de school met een waardevol diploma kunnen verlaten en voor zichzelf en hun omgeving een toekomst kunnen opbouwen. Meisjes krijgen in de onderwijsprogramma s extra aandacht. Om hun weerbaarheid te versterken en meer meisjes aan onderwijs te laten deelnemen. Edukans zet de expertise en ervaring van Nederlandse onderwijspro- fessionals in om scholen in ontwikkelingslanden daarin verder te helpen. Leerinhouden op maat Overheden zijn verantwoordelijk voor onderwijs. Maar veel van de bestaande leerinhouden in ontwikkelingslanden sluiten niet aan bij de meest kansarme kinderen. Dit zijn met name arme kinderen, meisjes, gehandicapte kinderen, vluchtelingkinderen, weeskinderen, werkende kinderen, straatkinderen of aidsslachtoffers. Hun specifieke problemen vragen om oplossingen op maat. De lessen moeten aansluiten bij hún levenswijze en cultuur. En natuurlijk moet het leren voor kinderen interessant, leuk, uitdagend en positief zijn. Daarom staat in de aanpak van Edukans het kind centraal. Education for All Edukans sluit in haar onderwijsbeleid nauw aan bij de doelen van Education for All (EFA). Die zijn vastgesteld na de internationale onderwijsconferentie in 2000 in Dakar. De Millenniumdoelen (MOD) 2 en 3 van de Verenigde Naties sluiten hierbij aan. De doelen van Education for All: 1. Uitbreiden en verbeteren van kleuteronderwijs, speciaal voor de meest kwetsbare kinderen. 2. Garanderen dat alle kinderen, met name meisjes en kinderen in kwetsbare situaties, per 2015 toegang hebben tot kwalitatief goed basisonderwijs. (= MOD 2). 3. De leerbehoeften van jongeren en volwassenen garanderen door gelijkwaardige toegang tot relevant beroepsonderwijs. 4. De alfabetiseringsgraad van volwassenen, met name vrouwen, per 2015 laten toenemen met 50 procent. 5. Elimineren van sekse ongelijkheid in primair en secundair onderwijs per 2015, en het garanderen van gelijke toegang tot onderwijs voor jongens en meisjes per 2015 (= MOD 3). 6. Verbeteren van alle aspecten van kwaliteit van onderwijs. 12 Jaarverslag 2011

13 Edukans kiest voor duurzaam onderwijs Edukans werkt aan goede, betaalbare oplossingen die meer kinderen toegang tot kwaliteitsonderwijs bieden. In de onderwijsprojecten en -programma s heeft Edukans een eigen aanpak: A. Verbinden van kleine projecten met grote programma s. B. Verbinden van onderwijs in Nederland met onderwijs in ontwikkelingslanden. C. Versterken van onderwijskwaliteit. ad A. Verbinden van kleine projecten met grote programma s Kleine partnerorganisaties werken mee in de grote onderwijsprogramma s voor verbetering van de kwaliteit van onderwijs in een land. Zij zijn vernieuwend en helpen grotere organisaties om goed te blijven aansluiten bij de uiteindelijke doelgroep. Tegelijkertijd kunnen grote organisaties kleine projecten ondersteunen op het terrein van strategisch denken, organisatieontwikkeling, omgevingsbewustzijn en lobby. Gezamenlijk hebben de Edukanspartners meer slagkracht richting de politiek en het maatschappelijke middenveld. Edukans werkt aan de verbinding van kleine projecten met grote programma s langs twee lijnen: 1) Lokale Expertise Centra (LEC s) In zes landen waar Edukans werkt is een lokaal expertise centrum opgericht. Deze LEC s brengen partnerorganisaties bij elkaar, verbinden kleine en grote projecten en versterken voor Edukans de kwaliteit van onderwijs in hun land. Ze leveren een grote bijdrage aan de capaciteitsversterking van de partners en aan een goede lobby voor beter onderwijs bij de (lokale) overheid. Een LEC organiseert ook verbindingen met onderwijs in Nederland. In Peru neemt de coördinator van het onderwijsprogramma Ruta del Sol de LEC-taken op zich. 2) Impulsis Impulsis is het gezamenlijk loket voor Nederlandse particuliere initiatieven in ontwikkelingssamenwerking van Edukans, ICCO en Kerk in Actie. Edukans is daarin de onderwijsexpert en beoordeelt, begeleidt en financiert daarom de projectaanvragen voor onderwijs. Impulsis ondersteunt particuliere initiatieven met advies, delen van het netwerk en een financiële bijdrage tot maximaal 1/3 van de benodigde projectsteun. 2 - Onderwijs in ontwikkelingslanden

14 Resultaten Impulsis in 2011 In Peru, Kenia, Oeganda, Congo en Malawi zijn workshops georganiseerd rond gezamenlijke leertrajecten. Partners daar werkten samen met andere partners van Edukans: ICCO, Prisma en andere betrokkenen, zoals ministeries van onderwijs. Doelen: uitwisselen van kennis, formuleren van behoeften, ontwikkelen van onderwijs. Zo werkten ze ook aan versterking van hun eigen netwerk. In India organiseerden maatschappelijke initiatieven samen een lobbyworkshop en een campagne in Tamil Nadu om het recht van kinderen op kwalitatief goed, speciaal onderwijs onder de aandacht te brengen. Aanbevelingen na evaluatie: actief nastreven van kennisuitwisseling en - opbouw, het verder uitbreiden van het netwerk en nog meer versterken en inbedden van organisaties. Succesvolle invulling van het begrip wereldburgerschap door maatschappelijke initiatieven in het noorden en het zuiden. Voorbeeld hiervan: de manifestatie Global campaign for education in Den Haag die werd bezocht door veertig onderwijspartners van Impulsis. School in Dhaura met speciale aandacht voor meisjes In Dhaura (India) wonen zo n 50 families. Zij leven op de rand van het bestaansminimum aan de voet van de Himalaya op 2000 meter hoogte. Zij behoren tot de laagste klasse en hun geletterdheid is extreem laag. De Nederlandse stichting Focus on Education heeft samen met een lokale stichting en in overleg met de bevolking besloten om een school in Dhaura te bouwen. Zo krijgen ruim 100 kinderen kwalitatief goed onderwijs, met speciale aandacht voor meisjes. Voortijdige schooluitval van meisjes wordt verkleind door adequaat schoolmanagement en een leerlingvolgsysteem. De school is ook een plek voor vrouwengroepen en dorpsvergaderingen. Dit project past in millennium doelstelling 2 en Jaarverslag 2011

15 ad B. Verbinden van onderwijs in Nederland met onderwijs in ontwikkelingslanden Edukans legt verbindingen tussen onderwijs in Noord en Zuid met de scholenprogramma s voor internationalisering en stages. Uitwisseling van kennis en ervaring draagt bij aan de kwaliteit en relevantie van onderwijs. De scholenprogramma s zorgen voor positieve dynamiek. De interesse en kennis van Nederlandse leerlingen, studenten en docenten motiveren de leerlingen en leerkrachten in ontwikkelingslanden enorm. En andersom. ad C. Versterken van onderwijskwaliteit Kwaliteit - in termen van EFA-indicatoren - relevantie, leerklimaat en pedagogiek, is belangrijk in het onderwijsbeleid van Edukans. Voor de uitwerking hiervan zoekt Edukans samenwerking met het Nederlandse onderwijs. Zo heeft Edukans een convenant afgesloten met Centrum Nascholing Amsterdam, deel van de Hogeschool van Amsterdam. In het convenant zijn afspraken vastgelegd over het aantal Werelddocenten dat naar Malawi reist. ontwikkeld voor wereldburgerschap. Het STER-school model Versterken en verbeteren van onderwijskwaliteit begint volgens Edukans met de vraag: Wat maakt een school een goéde school? En het antwoord is: een STER-school is gebaseerd op vijf dimensies die samen een ster vormen: 1. Passende en veilige leeromgeving. 2. Leerlingen leren effectief en met plezier relevante kennis en vaardigheden. 3. Gekwalificeerde docenten geven passend onderwijs. 4. Capabel schoolmanagement met visie op onderwijs en in staat om relaties te onderhouden met ouders, de gemeenschap en andere betrokkenen. 5. Ouder- en gemeenschapsbetrokkenheid bij het bestuur van de school. Dit zogenaamde STER-school model is uniek omdat het resultaten van projecten kan aantonen. Het model kan op drie verschillende manieren worden gebruikt: Edukans heeft samen met Kwintessens (educatief uitgever voor sociale en morele competenties en wereldburgerschap) materiaal A. Voor identificatie van schoolverbeteringsprogramma s op schoolniveau met ouders en de lokale gemeenschap. 2 - Onderwijs in ontwikkelingslanden 15

16 B. Voor assessment en het volgen van bestaande schoolsituaties en rapporteren over jaarlijkse voortgang binnen projecten. C. Voor communicatie en fondswervingsactiviteiten omdat donateurs vragen om verantwoording van bestede middelen en impact van de programma s. Voordelen van het model Uitvoerende organisaties en NGO s kunnen kwaliteitsverbeteringen plannen en structureren. Schoolmanagers, ouders en anderen krijgen inzicht in hun rol en verantwoordelijkheid als het gaat om schoolverbeterplannen en het managen van hun school. Rapporteren wordt overzichtelijker en makkelijker. Samenwerking Het specialisme van Edukans is onderwijs. Waar mogelijk werkt Edukans samen met organisaties die aanvullend werken. 1. ICCO alliantie Edukans is sinds 2007 lid van de ICCO alliantie 16 Jaarverslag 2011

17 en coördineert in dit verband het gezamenlijke onderwijsprogramma van ICCO, Kerk in Actie, Prisma en Edukans. In de programma s is duidelijk aandacht voor toegang tot én kwaliteit van onderwijs, specifiek voor meisjes, uitwisseling, capaciteitsopbouw en lobby. Edukans betrekt hier de pabo s in een land bij en maakt hen medeverantwoordelijk. Ervaringen uit onderwijsprojecten nemen zij mee in de training van toekomstige docenten. Ook de onderwijsinspecties worden bij de ontwikkelingen betrokken. De ICCO alliantie ontvangt een subsidie van het ministerie van Buitenlandse Zaken voor de periode Edukans krijgt daardoor per jaar van de ICCO alliantie. Deze subsidie is ten opzichte van de periode met ruim 40 procent gedaald. 2. Connect4Change Toegang tot goede informatie stimuleert ontwikkeling. Daarom zet Connect4Change - een alliantie van de organisaties Akvo, IICD, Cordaid, ICCO, Text to Change en Edukans - internet en mobiele telefonie in voor onderwijs, gezondheid en economische ontwikkeling. Edukans coördineert het onderwijsprogramma van de alliantie. In het onderwijs levert ICT een bijdrage aan de kwaliteit en re- levantie van basis- en beroepsonderwijs, het opleiden van leraren en beter schoolmanagement. Connect4Change ontvangt hiervoor subsidie van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Voor de periode ontvangt Edukans gemiddeld per jaar. Andere samenwerkingsverbanden Edukans is coördinator van Educaids, een samenwerkingsverband van vier Nederlandse organisaties op het raakvlak van onderwijs en hiv/aids. Edukans is lid van PSO, een vereniging van vijftig Nederlandse ontwikkelingsorganisaties, die zich richt op capaciteitsopbouw van maatschappelijke organisaties in ontwikkelingslanden. Om beroepsonderwijs in ontwikkelingslanden te verbeteren coördineert Edukans Learn4Work. Hierin werken ruim veertig ontwikkelings- en onderwijsorganisaties samen. Edukans neemt deel aan het kennisforum basic education van het ministerie van Buitenlandse Zaken. In de ontwikkelingslanden waar Edukans actief is, is er overleg en afstemming met onderwijsspecialisten van de Nederlandse ambassades en zijn er contacten met de ministeries van onderwijs. In Nederland is Edukans hoofdpartner van de Global Campaign for Education (GCE). Met andere ontwikkelingsorganisaties en onderwijsvakbonden zet Edukans onderwijs in ontwikkelingslanden op de agenda van de Nederlandse overheid. Partners van Edukans in ontwikkelingslanden Edukans werkt in ontwikkelingslanden samen met geregistreerde lokale organisaties. Die zijn professioneel, staan dicht bij de kinderen, ouders en jongeren en kunnen als echte maatschappelijke middenveldorganisaties de overheid aanspreken op haar verantwoordelijkheid voor goed basis- en beroepsonderwijs. Toetsing van kwaliteit Een goed project staat of valt met kwaliteit en controle daarop. Daar zit Edukans ook bovenop. Het gaat immers om besteding van geld dat door de overheid, bedrijven, scholen en particulieren aan Edukans is toevertrouwd. Edukans waarborgt de kwaliteit van haar partnerorganisaties met de procedure projectbeheer. Die toetst de efficiëntie en effectiviteit van de bestedingen. 2 - Onderwijs in ontwikkelingslanden 17

18 Criteria zijn: het algemene beleid, de voornemens in het strategisch beleidsplan en technische, inhoudelijke en financiële criteria en de randvoorwaarden. De procedure hiervoor staat in het document Procedure Projectbeheer Edukans als onderdeel van het Edukans ISO kwaliteitshandboek. Is de aanvraag voor financiering van een project of programma goedgekeurd? Dan ontvangt de aanvrager een contract. Hierin staan ook de evaluatie- en rapportageverplichtingen waarmee de beoogde resultaten op verschillende niveaus worden gemeten, zoals: Inzet van middelen en menskracht door partnerorganisaties van Edukans. Gerealiseerde resultaten en activiteiten door partnerorganisaties voor de doelgroep. Effect bij de doelgroep (impact op de langere termijn). De output wordt gemeten door middel van rapportages, interne evaluaties en veldbezoeken. En de impact wordt bepaald na evaluatie ter plaatse. Bij bedragen groter dan moet jaarlijks een accountantsverklaring worden overlegd aan Edukans. Is aan het eind van de looptijd van het programma of project aan de inhoudelijke en financiële rapportages voldaan, dan wordt het project afgesloten en verantwoord aan de donateurs en subsidiegevers. 18 Jaarverslag 2011

19 Edukans Assessment Tool Edukans kijkt met haar Edukans Assessment Tool (EAT) naar de professionaliteit van de partnerorganisaties. De EAT beoordeelt organisaties op drie onderdelen: Management en Organisatie, Financiën en Projecten. De uitkomsten geven inzicht in de organisatie en reiken verbeterpunten aan als: Is er een concrete jaarplanning? Hoe zijn de interne checks and balances? Hoe verloopt de communicatie tussen kantoor en het veld? Alle partnerorganisaties zijn intussen gescand. De EAT is succesvol. Daarom start vanaf 2012 een tweede ronde, zodat partners hun kwaliteit nog meer kunnen verbeteren. De EAT wordt mede uitgevoerd door BDO Accountants & Adviseurs en voormalig Philipsdirecteur Teus Stahlie. Thema s van Edukans Edukans kent binnen het onderwijsprogramma vier thema s. Hierin zijn de strategieën (directe armoedebestrijding, maatschappijopbouw en beleidsbeïnvloeding) geïntegreerd. De vier thema s zijn: 1. Onderwijs en werk Edukans steunt projecten waarin jongeren marktgerichte beroepsvaardigheden leren en ondernemerschap wordt gestimuleerd. In het kader hiervan is Edukans penvoerder van het Learn4Work programma. Dit draagt bij aan betere toegang tot kwalitatief beroepsonderwijs. Het programma richt zich met name op randgroepjongeren. In 2011 hebben ruim 40 organisaties in Nederland en Afrika zich ingezet voor beroepsonderwijs. Learn4Work wordt gefinancierd uit het Schoklandfonds en een eigen bijdrage van de Nederlandse partners. Resultaten Learn4Work in 2011 Ondersteuning van 42 vakscholen en nonformele trainingsinstituten in Ethiopië, Ghana, Kenia en Zambia. Training van 71 docenten in onder andere didactiek en competentiegericht onderwijs. Vergroting van vakinhoudelijke kennis bij 46 Afrikaanse docenten door kennisuitwisseling door en met docenten en studenten. Betere opleiding voor 2536 jongeren. Serieuze aandacht voor meer en beter praktijkonderwijs in alle Learn4Work projecten door: voorzien van betere lesmaterialen zoals machines of computers. 2 - Onderwijs in ontwikkelingslanden 19

20 Begeleiding van Afrikaanse beroepsonderwijsinstituten hoe het praktijkonderwijs beter te integreren in het curriculum: aanreiken goede praktijklesstof en toetsen. Ontwikkeling van methoden die het onderwijs beter afstemmen op arbeidsmarkt. Ontwikkeling lesmethode ondernemer- schap. Zo leren jongeren op school al een eigen onderneming te runnen. Met professionele begeleiding vanuit Nederland, de school en het lokale bedrijfsleven. Kennisuitwisseling door inzet studenten en docenten van elf Nederlandse onderwijsinstellingen. Sterke kanten en verbeterpunten Een kwalitatieve studie onder alle partnerschappen toont aan dat de partners de samenwerking zeer waarderen. Er vindt veel uitwisseling van kennis en ervaring plaats. Ze maken gebruik van elkaars netwerken en kunnen zo samen meer bereiken. Wel is er meer tijd nodig om elkaar goed te leren kennen. Edukans zal in de toekomst deze partnerschappen ondersteunen in de samenwerking. Externe consultants hebben tussentijds geëvalueerd. Conclusies: prima samenwerking met organisaties uit verschillende sectoren en veel kennisuitwisseling. Maar ook: lokaal eigenaarschap meer versterken door coördinatie van de projecten bij de Afrikaanse partners te leggen in plaats van bij de Nederlandse partners. 2. Onderwijs en hiv/aids Onderwijs speelt een belangrijke rol in de bevordering van de seksuele gezondheid en rechten van jongeren. Edukans ondersteunt netwerken van partners in Ethiopië, Kenia, Malawi en Oeganda met het Educaids programma om dit belangrijke thema in het onderwijs aan bod te laten komen. Educaids geeft daarom correcte informatie. Op basis daarvan kunnen jongeren zelf 20 Jaarverslag 2011

21 beslissingen nemen die leiden tot een gezond seksueel leven en die bijdragen tot hun fysiek, psychisch en sociaaleconomisch welzijn. Resultaten Educaids in 2011 In Malawi heeft Educaids partners van Edukans en Prisma ondersteund in onderzoek naar het seksuele gedrag van jongeren en de omgevingsfactoren die dit gedrag bepalen. Met die kennis is een strategisch plan opgesteld. Dat geeft richting aan de ontwikkeling van onderwijsprogramma s, activiteiten voor fondsenwerving en de pleitbezorging bij de overheid voor onderwijs op het gebied van seksuele gezondheid en rechten in Malawi. In Ethiopië is Educaids betrokken bij de aanpassing van het curriculum The World Starts With Me aan de situatie in Ethiopië, met medewerking van een werkgroep van leraren en leerlingen. Dit onderwijsprogramma maakt effectief gebruik van ICT in de klas om sensitieve onderwerpen aan de orde te stellen. Het programma is eind 2011 in zes scholen gestart, waarbij de leerlingen uit de werkgroep een ondersteunende taak als assistent hebben. 2 - Onderwijs in ontwikkelingslanden 21

22 Educaids in 2012 Grote projecten van Educaids in 2012 zijn de start van een Educaids netwerk in Ghana en een onderzoek door het Educaids netwerk in Ethiopië naar het seksueel gedrag van jongeren. Net als in voorgaande jaren blijft Educaids actief in de ondersteuning van netwerken, onderzoek, testen van programma s, fondsenwerving en pleitbezorging bij overheden voor onderwijs op het gebied van seksuele en reproductieve gezondheid en rechten. 3. Onderwijs en (post) conflict Overal in de wereld zijn conflictgebieden of gebieden waar net een conflict geweest is. Daar wonen 45 miljoen van de 67 miljoen kinderen die niet naar school gaan Wederopbouw van het onderwijs gaat hier hand in hand met wederopbouw van de samenleving. 4. Onderwijs voor gemarginaliseerde volken Edukans steunt projecten voor de meest kansarme kinderen, zoals nomaden, hoogland Indianen en de Indiase bevolkingsgroepen Adivasi en Dalits. Tweetalig onderwijs en behoud van eigen cultuur zijn belangrijk in de onderwijsbehoefte van deze gemarginaliseerde volken. Financiering van programma s en projecten Edukans besteedde in aan onderwijs in ontwikkelingslanden. In totaal steunde Edukans 187 projecten. Strategie onderwijsprogramma De strategie in de onderwijsprogramma s van Edukans is gebaseerd op wat het ministerie vraagt om de EFA-doelen te bereiken. Die strategieën zijn: 1. Directe armoedebestrijding Hieronder vallen onderwijsprogramma s voor kansarme kinderen en jongeren in ontwikkelingslanden. Inhoud: scholenbouw, aanschaf van lesmaterialen, training van onderwijzers, trainingen voor beroepsonderwijs en curriculumontwikkeling. 2. Maatschappijopbouw Het versterken van partnerorganisaties van Edukans en het onderwijsveld: ouderraden, schoolbesturen, kinderclubs, onderwijsorganisaties en hun relaties met de overheid en met donoren. Verder gaat het ook om de verbetering van onderlinge verbindingen, zodat de organisaties samenwerken en van elkaar leren. 3. Beleidsbeïnvloeding Het deelnemen aan campagnes en lobby bij overheden in Nederland en in ontwikkelingslanden. Doel: het recht op gratis kwaliteitsonderwijs vertalen in gegarandeerde toegang tot kwaliteitsonderwijs. De lobbyactiviteiten variëren van controle op overheidsuitgaven voor onderwijs tot belangenbehartiging voor docenten. Tot slot Vanwege de succesvolle resultaten startte Edukans in 2011 nieuwe programma s in Bolivia, Ghana en Zambia in het kader van de Connect4Change en werden onderwijsprogramma s van de ICCO alliantie ondersteund in DR Congo en Zuid-Soedan. Vanwege de opstartfase van deze programma s zijn er eigenlijk nog geen resultaten te beschrijven. De bijlage Overzicht projecten vanaf pagina 85 biedt inzage in de bestedingen en aangegane verplichtingen. 22 Jaarverslag 2011

23 3 Bestedingen ontwikkelingssamenwerking Aantal Bedragen Aantal BEDRAGEN AANTAL BEDRAGEN Aantal Bedragen PROJECTEN ALGEMEEN PROJECTEN IMPULSIS PROJECTEN LEARN4work projecten totaal ALGEMEEN IMPULSIS LEARN4work totaal Afrika Azië Latijns-Amerika Europa niet land-gebonden Totaal Azië 15,2% Zuid-Amerika 17,2% Europa/niet landgebonden 2,7% Afrika 64,9% 2 - Onderwijs in ontwikkelingslanden 23

24 Projecten en 3 bestedingen 24 Jaarverslag 2011

25 Ethiopië: meer onderwijs op het platte land Resultaten: 75 scholen hebben een computerlokaal. Zo verbetert de kwaliteit van lesgeven. In 2012 worden de ICT lessen opgevolgd en leren leerkrachten de computers te gebruiken om lessen voor te bereiden en lesmateriaal te ontwikkelen om de kwaliteit van de leerprocessen te verbeteren. Besteed in 2011: Aantal partnerorganisaties: 10 Regio s: Afar, Amhara en West Oromya en in sloppenwijken van Addis Ababa Aantal projecten: 20, inclusief operational program costs en eventuele lokale reiskosten Onderwijsexpeditie en Werelddocent. Toegevoegde waarde Edukans In de regio s waar Edukans werkt is de kwaliteit van het onderwijs niet goed en hebben te weinig kinderen toegang tot het onderwijs. Armoede en grote afstanden spelen daarin een grote rol. Als ze wel naar school gaan vallen vooral kinderen op het platteland al snel uit en dan met name meisjes. 3 - Projecten en bestedingen 25

26 Dankzij de training verdien ik als timmerman genoeg geld om mijn gezin te onderhouden én om mijn eigen gereedschap aan te schaffen. Ik weet nu welke weg ik moet inslaan voor een goede toekomst! Topiro Turuni, Ilkerin Kenia: onderwijs voor iedereen Edukans zorgt ervoor dat er non-formele scholen gebouwd worden en traint leerkrachten in het geven van beter onderwijs. Met het Education4All programma heeft Edukans in totaal kinderen bereikt met betere toegang en/of betere kwaliteit van onderwijs. Er is ook een programma voor het onderwijzen van tieners over seksuele gezondheid en hiv/aids en beroepsonderwijs voor werkloze jongeren. Succes In de regio Afar heeft aanhoudende droogte geleid tot uitval op de scholen. Dankzij een actie met giro 555 is het project geitenmelk opgezet om dit tegen te gaan. De geiten stierven door droogte en gebrek aan water en voer. Gevolg: minder melk. Door het project geitenmelk konden nomaden kinderen verspreid over tien scholen op school blijven. Aantal partnerorganisaties: 6 Regio s: Nairobi en de provincies North Rift en Rift Valley Aantal projecten: 35, inclusief operational program costs en eventuele lokale reiskosten Onderwijsexpeditie en Werelddocent. Resultaten: Edukans bereikte meer dan kinderen. 912 docenten, 875 ouders en leden van schoolbesturen kregen training. 13 Nederlandse docenten zijn naar scholen rondom Kajiado geweest om daar met hun collega s te werken aan kindgericht onderwijs. Twee groepen Pabo-studenten leerden met studenten in Kenia over goed onderwijs in Kenia en Nederland. Er is een EAT uitgevoerd bij vier partners van Edukans en twee van Impulsis. Zij willen graag versterking van het financieel management. Verbeterde toegang van nomadenkinderen tot het basisonderwijs door aanpassing aan hun cultuur en leefomgeving. ICT-ondersteuning door vijf partners voor efficiëntere werkwijze van docenten en betere leerresultaten van leerlingen. Besteed in 2011: Jaarverslag 2011

27 Toegevoegde waarde Edukans Circa 55 procent van de kinderen in Kenia gaat naar school. Twee keer zoveel jongens als meisjes. Helaas haken veel meisjes af in groep 7 of 8 omdat ze worden uitgehuwelijkt. Goed nieuws is dat 63 procent van de jongeren na een beroepsopleiding een baan vindt. Edukans ondersteunt organisaties die onderwijs mogelijk maken voor de allerarmste bevolkingsgroepen in afgelegen gebieden. Edukans kiest voor duurzaamheid door de hele gemeenschap verantwoordelijk te maken voor dit onderwijs: ouders, leerkrachten. lokale leiders en de overheid. Onder andere door het geven van trainingen. Succes en moeilijkheden In 2011 was er hongersnood in de Hoorn van Afrika. Dit was een bedreiging voor het werk van de partners van Edukans in Noord-Kenia. Edukans greep direct in met een succesvolle donateursactie voor schoolmaaltijden. Resultaat: kinderen konden toch naar school dankzij een totale opbrengst van Een van de partners verzorgt beroepsonderwijs voor de allerarmste Maasai-jongeren. Problemen hierbij: de jongeren zijn voornamelijk analfabeet. Er moest dus eerst voor een goede basis (rekenen en taal) gezorgd worden. Daardoor kostte de opleiding meer dan gepland en duurt die ook langer. Uitval of mislukking van projecten komen soms voor door: langdurige droogte, te weinig actieve participatie van de lokale overheid en minder fondsen vanuit Nederland. 3 - Projecten en bestedingen 27

28 Het verblijf voor de meisjesstudenten van onze opleiding begint nu vorm te krijgen. En dat allemaal dankzij de belangstelling en steun van Edukans. Father Michael Mbandama, hoofd van Don Bosco Youth Technical College in Lilongwe Malawi: veel aandacht voor meisjes Aantal partnerorganisaties: 7 Regio s: 3 Aantal projecten: 25, inclusief operational program costs en eventuele lokale reiskosten Onderwijsexpeditie en Werelddocent. Resultaten: Het onderwijsprogramma is uitgevoerd op 141 basisscholen; Met het project bereikten we leerlingen en 650 leerkrachten. Invoering van verschillende vakken voor beroepsgerichte vorming. Zo onderhoudt Edukans directe relaties met twee pabo s, waaronder Emmanuel TTC met 12 aan hen verbonden scholen ( leerlingen en 160 docenten). Er zijn schoolverbeterplannen ontwikkeld en bijgesteld. Het aantal leerlingen groeide met 6,2 procent. Training van schoolcomités en oudercommissies. EEDF organiseerde onder andere trainingen voor onderwijsassistenten, deed onderzoek op basisscholen in de regio Blantyre en is betrokken bij het opzetten van een nascholingsprogramma. 19 Ex-change studenten liepen stage in Malawi (op een middelbare school en twee pabo s). Schoenmaatjes bracht circa dozen naar Malawi. 34 studenten en hun begeleiders gingen op Onderwijsexpeditie. Zij gaven met hun collega-studenten van de St. Josephpabo in Dedza in Malawi les op praktijkscholen in die regio. 12 Werelddocenten deelden kennis en ervaring met collega s van zes basisscholen in de streek rond Embangweni. Start van een nieuwe samenwerking met het Centrum voor Nascholing in Amsterdam voor een nascholingsprogramma voor pabo-studenten en onderwijsadviseurs. Besteed in 2011: Jaarverslag 2011

29 Toegevoegde waarde Edukans Het aantal kinderen dat naar school gaat groeit langzaam door naar 90 procent. Maar op het platteland, waar een gebrek is aan schoolgebouwen, ligt dat percentage beduidend lager. Er zijn voor leerkrachten nauwelijks woonvoorzieningen. Schooluitval is een groot probleem. In de onderbouw verdwijnen jongens vaak tijdelijk; in de bovenbouw de meisjes, maar zij komen meestal niet meer terug. Met name het samenwerkingsprogramma van ACEM en FAWEMA (de organisatie van vrouwelijke leerkrachten in Malawi) richt zich op de terugkeer en toelating van met name meisjes die eerder uit het onderwijs verdwenen waren. Succes en moeilijkheden De investeringen in het opleidingsonderwijs voor meisjes leidden tot concrete resultaten. Zo bouwde Loudon TTC met steun van Edukans een verblijf voor 60 meisjesstudenten. Dat gebeurde ook op Don Bosco, een opleidingsschool voor beroepsonderwijs in Lilongwe. Daar is nu plaats voor 200 meisjes. Helaas waren de maatschappelijke ontwikkelingen in Malawi niet positief met directe negatieve gevolgen voor het onderwijs. Veel is moeilijker en moeizamer geworden, met name op het platteland. Edukans zet daarom meer in op beroepsonderwijs en de relevantie daarvan. Voor verreweg de grootste groep leerlingen is de basisschool eindonderwijs. Die leerlingen zijn jaren naar school gegaan zonder te zijn opgeleid voor enig beroep. 3 - Projecten en bestedingen 29

30 Ik maak de gemeenschap ervan bewust dat de vele kinderen en jongeren met een handicap een subsantiële bijdrage kunnen leveren aan inkomen en veiligheid van voedsel door hen goede onderwijskansen te bieden. Daar ben ik als doofstomme jongere van 18, die dankzij een beroepstraining ben opgeleid tot timmerman, het levende voorbeeld van! Orec Jebio Oeganda: actief betrekken van ouders Aantal partnerorganisaties: 18 Regio s: Teso, Lango en Rwenzori Aantal projecten: 28, inclusief operational program costs en eventuele lokale reiskosten Onderwijsexpeditie en Werelddocent. Resultaten: Start van het nieuwe onderwijsprogramma (MFSII). CEASOP heeft werkloze jongeren begeleid wiens vaardigheden en opleiding niet aansluiten bij de vraag vanuit de markt. Uitvoering van het Educaids project. Aandacht voor seksuele bewustwording en levensvaardigheden, soms speciaal op meisjes gericht. CRO heeft straatkinderen geholpen met reïntegreren in het onderwijs. TPO heeft psychosociale hulp geboden aan gemeenschappen, leerlingen en leraren om onderwijs weer mogelijk te maken. 15 Pabo-studenten (Onderwijsexpeditie) en 10 docenten (Werelddocent) bezochten onderwijsprojecten in Oeganda hebben fondsen geworven in Nederland en voor meer bewustwording gezorgd. Besteed in 2011: Toegevoegde waarde Edukans Het basisonderwijs in Oeganda is gratis met als resultaat dat 95 procent van de kinderen naar school gaat. Helaas maakt slechts 50 procent van de kinderen de vierde klas af; 25 procent gaat door tot klas 7. Er zijn onvoldoende gekwalificeerde leerkrachten, klaslokalen en schoolmaterialen. Door het gratis onderwijs zijn ouders zich minder bewust van hun taken om de kwaliteit van het onderwijs te controleren en hun kinderen te stimuleren. Edukans pakt deze en andere problemen actief aan door: het inzetten van goede lesmethodes, het actief betrekken van ouders bij het onderwijs en het opzoeken van kinderen die niet meer naar school komen in de vorm van reïntegratietrajecten en beroepstrainingen. Succes en moeilijkheden Edukans heeft partners begeleid om tot goed uitgewerkte projectplannen te komen, op basis van een visie voortkomend uit kernwaarden hoe het onderwijs in Oeganda te verbeteren. Deze aanpak heeft tot goedkeuring van tien nieuwe projecten geleid. 30 Jaarverslag 2011

31 In 2011 hebben leraren in Oeganda geregeld gestaakt voor hogere lonen. Dit heeft directe, negatieve gevolgen gehad voor de projecten. Daarom hebben de partners zich sterk gemaakt voor goede informatievoorziening en lobby rondom deze stakingen. Sommige projectbudgetten stonden onder druk door sterke inflatie (onder andere flinke prijsstijgingen voor voedsel en benzine). In een van de co-creatie projecten waren de doelstellingen, waaronder de bouw van een school, nog niet behaald toen het geld al op was. Bovendien waren er klachten over het management van de lokale partnerorganisatie. Edukans heeft direct een onderzoek en audit laten uitvoeren. Daarop heeft Edukans de vervolgfinanciering aan nog strengere voorwaarden verbonden. 3 - Projecten en bestedingen 31

32 India: hele gemeenschap actief Aantal partnerorganisaties: 41 Regio s: Udaipur district in Rajasthan, Chhattisgarh, Jharkhand en Orissa. Aantal projecten: 18, inclusief operational program costs en eventuele lokale reiskosten Onderwijsexpeditie en Werelddocent. Resultaten: Beter onderwijs voor kinderen in de leeftijd van 6 14 jaar jongeren tussen de 15 en 20 kregen beroepstrainingen. Seva Mandir bereikte kinderen in de leeftijd van 6-14 jaar met relevant onderwijs. De clusters trainden dorpsonderwijscomités, ouderraden, kinderclubs en vrouwengroepen in het bewaken van de kwaliteit van het onderwijs en in het relevant maken van het onderwijs. In totaal werden 749 onderwijscomités versterkt. Training van 774 lokale leerkrachten in de dorpen voor beter onderwijs. Stabilisatie van schooluitval. Kinderen en jongeren die stopten met school zijn weer gestart of hebben beroepstraining gekregen. Training voor partners en LEC s om zelf fondsen te leren werven. 13 Werelddocenten werkten met 213 Indiase leerkrachten aan het thema klassenmanagement. Besteed in 2011: Toegevoegde waarde Edukans Steeds meer kinderen gaan - door de nieuwe onderwijswet die onderwijs verplicht maakt - naar school. Daarom kunnen partners van Edukans nóg effectiever werken. Toch lukt het de overheid niet om de allerarmste kinderen naar school te krijgen. Juist voor hen heeft Edukans onderwijsprogramma s. Die stimuleren hele gemeenschappen waardoor de overheid haar taken beter kan uitvoeren. Succes en moeilijkheden Fase 1 van het India-programma (2008/2011) is zorgvuldig geëvalueerd. Resultaat: het bereik van het programma is heel groot en interventies zijn efficiënt ontworpen. Er is met relatief weinig middelen veel bereikt. Belangrijkste aanbeveling: het programma duurzamer maken, zodanig dat het in 2013 op eigen benen kan staan. Fase 2 is met succes ontworpen, waaronder het zelf leren werven van fondsen. Dit is medio 2011 gestart. Er waren geen of nauwelijks moeilijkheden. 32 Jaarverslag 2011

33 Voordat het project startte waren de inwoners en ouders nauwelijks geïnteresseerd in onderwijs. Maar nu, na twee jaar van actief werken aan het belang van goed onderwijs, is de situatie rigoureus veranderd. Een geweldig positieve ontwikkeling! Kavita Srivastava, projectmedewerker Projecten en bestedingen 33

34 Marlene Condori Huamán is 15 en zit in de derde klas van de middelbare school. Zij zegt: Mijn school ziet er heel mooi uit dankzij de hulp van Fundación Hope. We hebben een groot veld, een bibliotheek en wat computers. Ik ga graag naar school. Het is geen verplichting. Marlene Condori Huamán is leerling van de school Corazón de Jesús Peru: een betere plek in de maatschappij Aantal partnerorganisaties: 11 Regio s: Lima, Cusco, Huancavelica en Junin Aantal projecten: 16, inclusief operational program costs en eventuele lokale reiskosten Onderwijsexpeditie en Werelddocent. Resultaten: In het voortgezet onderwijs is het thema ondernemerschap met succes ingebouwd voor kansarme jongeren. Het basisonderwijs is aangepast aan de cultuur en leefomgeving van indianenkinderen, zodat deze uitgesloten groep beter aansluit bij de Peruviaanse samenleving. Vijf partners ondersteunen docenten met ICT. Doel: meer efficiëntie en beter onderwijs. Zeer weinig onderwijsuitval door nauwe samenwerking met ouders: ouders begrijpen het belang van goed onderwijs. Besteed in 2011: Toegevoegde waarde Edukans Edukans werkt in zeer afgelegen kleine gemeenschappen in het Andesgebergte. Daardoor is uitval bij projecten relatief klein. Dat komt ook door intensieve samenwerking met ouders. Er gaan evenveel meisjes als jongens naar school. In het voortgezet onderwijs vallen meisjes wel vaker uit omdat ze bijvoorbeeld als huishoudhulp gaan werken bij rijke families. In het Andesgebergte is het een uitdaging om kinderen te laten doorstromen naar het voortgezet onderwijs. Edukans steunt groepen kinderen die vaak vergeten worden. Dat komt omdat Peru gezien wordt als een middeninkomenland met de snelst stijgende economie van Zuid- Amerika. Ontwikkelingsgeld lijkt niet langer nodig, maar niets is minder waar. Er is een grote inkomensongelijkheid. Daarom richt Edukans zich vooral op de inheemse kinderen om hen via goed onderwijs een betere plek in de maatschappij te laten verwerven. Succes en moeilijkheden In 2011 is in afgelegen gebieden in Peru een succesvolle start gemaakt met ICT als mid- 34 Jaarverslag 2011

35 del voor meer efficiëntie en verbetering van onderwijskwaliteit. Dat is echt een meerwaarde voor het onderwijs. De verkiezingen van 2011 in Peru hebben het onderwijsprogramma positief beïnvloed. Er is veel geïnvesteerd in lobbyactiviteiten waardoor er meer aandacht is voor intercultureel en tweetalig onderwijs. Dat is ook het onderwerp waar de partnerorganisaties hard aan werken. De partners hebben last van het feit dat Peru niet langer een focusland is voor de Nederlandse regering. Gevolg: het onderwijsprogramma wordt de komende jaren afgebouwd. Edukans maakt samen met Ruta del Sol een plan om de partnerorganisaties succesvolle fondswervende strategieën te laten ontwikkelen zodat bestaande programma s blijven bestaan en uitgebouwd kunnen worden. 3 - Projecten en bestedingen 35