Ter herinnering: opdrachten - afspraken

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Ter herinnering: opdrachten - afspraken"

Transcriptie

1 Ter herinnering: opdrachten - afspraken Verslagen maken van de excursies binnen de cursus (min 3). Stuur nadien door naar Sandra; leerplatform tip mail: start titel met NG Maasland Waarnemingsverslagen buiten de cursus. min 1, liefst 3 om te kunnen vergelijken. (bijhouden, later afgeven) Projectfiche + logboek: zelf bijvullen (doorsturen hoeft nu nog niet)

2 Methodiek 4

3 Even opfrissen voorbije lessen

4 Tijdens de wandeling/beleving: Tijdens de wandeling Voorbereiding: Evaluatie en Ervaring Voorbereiding Wortels/uitgangspunt: Wortels/uitgangspunt

5 Evaluatie en Ervaring Tijdens de wandeling Wortels/uitgangspunt Voorbereiding Tijdens de wandeling/beleving: Interactie tussen: Groep Gids Natuur Voorbereiding: rekening houdend met: natuur en doelgroep Bepalen doel Inhoud Werkvormen Wortels/uitgangspunt: Houding en uitstraling Kennis en interesses Visie op educatie en werkvormen Eigen natuurbeeld en visie op NME

6 Doelgroepen Foto s: Nik Dooms

7 Verschillen tussen groepen Enkele stellingen, ter discussie 1) Gidsen voor kinderen is makkelijker dan gidsen voor volwassenen 2) Als ik een zondagnamiddagwandeling voorbereid, moet ik zorgen voor verschillende opties, afhankelijk van het publiek dat opdaagt 3) Discussies over natuurbeheer vermijd ik beter voor een groep die nauwelijks met natuur bezig is.

8 Doelgroepen Verschillen tussen mensen binnen een groep Verschillen tussen groepen - Volwassenen - Senioren - Kinderen - Jongeren - Gemengd publiek Denk per 2 (of 3) even na over aanpak/aandachtspunten specifiek voor die doelgroep.

9 Doelgroepen verschillen tussen groepen Kinderen (verschil kleuters, 6e lj) Jongeren (verschil klas, jeugdbeweging) Volwassenen (verschil Femma-afdeling, VELTafdeling, personen met een handicap, kansarmen, enz.) Senioren Gemengd publiek (grote flexibiliteit vereist)

10 Bijzondere doelgroepen Gehandicapten (vb. prikkelpad Watersnip in Koersel) Anderstaligen allochtonen Maatschappelijk kwetsbaren

11 Voor elke doelgroep Duidelijke omkadering Comfort en afspraken Zorg dat je de verwachting van de groep kent Doel van de activiteit duidelijk aangeven Ingaan op gezamenlijke interesse Motiveer iedereen om actief mee te doen Niet teveel moraliseren

12 Kinderen Deel je liefde voor de natuur met de kinderen Vertrek vanuit de belevingswereld van kinderen (concreet wat ze zien) Laat kinderen de natuur beleven met al hun zintuigen! Eerst kijken, voelen, ruiken, dan pas bespreken Probeer kinderen actief te betrekken bij de excursie, laat hen zoveel mogelijk zelf ontdekken. Gebruik materiaal en laat hen materiaal gebruiken. Geef een korte, duidelijke uitleg. Stel vragen en betrek de leerlingen voortdurend bij de uitleg. Werk met dialoog en groepsopdrachtjes. Laat hen ook zelf vertellen; pik in op wat ze zelf willen Hart hoofd- handen; niet enkel via kennisoverdracht

13 Jongeren Praat tegen hen zoals tegen volwassenen (niet kinderachtig) Onderzoekjes Groepswerk - groepsopdracht Durf een discussie voeren! Respect voor natuur bijbrengen, goede voorbeeld geven. Peil naar voorkennis (niet onderschatten) Laat ook gewoon genieten van de natuur

14 Senioren gepensioneerd zijn hulpbehoevend Verschillen tussen senioren zijn enorm mensen met veel levenservaring vertellen zelf graag iets ontspannen, genieten van het aanbod en van sociaal contact

15 Gezinspubliek Boeiend en begrijpbaar voor volwassenen èn kinderen Je antwoord aanpassen aan niveau van de vraagsteller Een goede afwisseling tussen wandelen en uitleg geven

16 Voorbereiding van A tot Z Tot slot nog enkele cases (1) 4 de leerjaar komt op uitstap naar een natuurgebied. Ze willen op stap met een educatieve koffer van het bezoekerscentrum van de provincie (2) Op zondagmiddag geef je een wandeling in het stadsbos. Deze aankondiging staat in de Zondagskrant en in het gemeentelijke infoblad. (3) Voor de nacht van de duisternis organiseert Natuurpunt een belevingsavond rond vleermuizen. - Hoe pak je de voorbereiding aan? - Wie contacteer je? Wat doe je?.

17 Voorbereiding van A tot Z Tot slot nog enkele cases - bespreking (1) Met de leerkracht afstemmen: al in de klas over dit thema, educatieve koffer controleren, uittesten, contact met de provincie, (2) Zeer divers publiek komt er op af van complete leek tot natuurexpert. Geen inschrijvingen? dan kan de groep zeer groot zijn (bij slecht weer mss hele kleine groep) Veel onzekerheden; flexibiliteit nodig: diverse opties voorzien. Zorg wel voor een rode draad. (3) Beleving; trekt gezinnen aan, ook leuk voor de kinderen; dingen doen i.v.m. vleermuizen,

18 Wat neem ik mee als gids? Bij inschrijvingen: inschrijvingslijst Veldgidsen Zoekkaarten Materiaal: loepjes, verrekijker,... EHBO kit

19 Voorbereiding Methodiek 5 Ieder 10 min. : mini gidsbeurt Nadien feedback over methodische: - verbaal en non-verbaal - werkvormen - rekening houdend met doelgroep -.

Voorbereiding Methodiek 5

Voorbereiding Methodiek 5 Methodiek 4 Voorbereiding Methodiek 5 Wat bedoelen we met een ervarings- of belevingswandeling? Wandeling waar verwondering, ontmoeting en plezier centraal staat Voorbeelden: Bushcraft technieken: lepel

Nadere informatie

Methodiek 2 20-3-2012. Overzicht les. Soorten excursies. Doelgroepen. Cursus Natuurgids. Soort excursie. Doelgroep. Werkvormen

Methodiek 2 20-3-2012. Overzicht les. Soorten excursies. Doelgroepen. Cursus Natuurgids. Soort excursie. Doelgroep. Werkvormen Overzicht les Methodiek 2 Cursus Natuurgids Soorten excursies Doelgroepen Werkvormen Leren inspelen op je publiek Methodiek 2 Cursus Natuurgids 2 Soorten excursies Doelgroepen Soort excursie Kalenderexcursie

Nadere informatie

Natuurgidscursus: toelichting opdrachten

Natuurgidscursus: toelichting opdrachten Natuurgidscursus: toelichting opdrachten Hoe word ik een goede natuurgids? Opstapcursus: niet verplicht (vb. Natuur-In-Zicht) Natuurgidscursus: - 30 lessen/excursies waarvan 5 methodieklessen - Opdrachten

Nadere informatie

Cursus Natuurgids Turnhout

Cursus Natuurgids Turnhout Cursus Natuurgids Turnhout Programma van de ochtend Voorstelling Natuurpunt CVN & cursus Kennismaking met elkaar Kennismaking met de locatie & andere betrokkenen Praktische afspraken Natuurpunt CVN vzw

Nadere informatie

Methodiek van het gidsen

Methodiek van het gidsen Methodiek van het gidsen De interactie tussen de natuur de gids- en de deelnemers. Er bestaat niets zonder de natuur. WANNEER IS EEN GEGIDSTE WANDELING GESLAAGD? ANALYSE VAN DOCUMENT KALENDERWANDELING

Nadere informatie

Natuurgids Mechels Rivierengebied

Natuurgids Mechels Rivierengebied Natuurgids Mechels Rivierengebied Cursus Natuurgids Mechels Rivierengebied Samenwerking van Natuurpunt CVN & Natuurpunt Mechels Rivierengebied 1 Wat is Natuurpunt CVN? Fusie van Natuurpunt Educatie en

Nadere informatie

Natuurgidscursus: inleiding

Natuurgidscursus: inleiding Natuurgidscursus: inleiding Programma vandaag -Voorstelling van de cursus -Kennismaking -Pauze -Uitdelen handboeken 13u:Lunch 14u: Kennismaking met het Leen met Filip Van Den Bosche Einde om 16u Natuurgidcursus

Nadere informatie

Programma. Verbale en non-verbale communicatie Pauze Interactiviteit

Programma. Verbale en non-verbale communicatie Pauze Interactiviteit Methodiek les 2 Programma Verbale en non-verbale communicatie Pauze Interactiviteit Verbale en non-verbale communicatie Verbale en non-verbale communicatie Waaraan denk je? Non-verbale communicatie Oogcontact

Nadere informatie

Planmatige educatie. Inleiding. Planmatige aanpak. Waarom?

Planmatige educatie. Inleiding. Planmatige aanpak. Waarom? Planmatige educatie Inleiding Het IVN houdt zich bezig met natuur- en milieueducatie (NME). Met dat doel worden in de afdelingen activiteiten van uiteenlopende aard opgezet. Er wordt dan ook geregeld gesproken

Nadere informatie

Informatiedocument kennismakingsbijeenkomst nonliners Voor SeniorWeb Leercentra

Informatiedocument kennismakingsbijeenkomst nonliners Voor SeniorWeb Leercentra Informatiedocument kennismakingsbijeenkomst nonliners Voor SeniorWeb Leercentra Speciale aandacht voor senioren die nog nooit met een computer, tablet of internet hebben gewerkt Er zijn nog teveel digibeten

Nadere informatie

Type 1: De Docent TEST LEERKRACHTSTIJL LAGER. Centrum voor Taal en Onderwijs MIJN PROFIEL

Type 1: De Docent TEST LEERKRACHTSTIJL LAGER. Centrum voor Taal en Onderwijs MIJN PROFIEL Type 1: De Docent Ik weet perfect waar ik mee bezig ben. Met mijn strakke planning zien we alle vooropgestelde leerstof, met tijd voor een herhalingsles voor elke grote toets. Er zijn duidelijke afspraken

Nadere informatie

OMGAAN MET VERANDERING

OMGAAN MET VERANDERING OEFENING OMGAAN MET VERANDERING OEFENING 1 UITSPRAKEN WELKE UITSPRAAK PAST HET BEST BIJ JOU? Hoe ga jij om met de gidsen in jouw organisatie? Zeg jij hoe de dingen moeten gebeuren? Of leg jij uit waarom

Nadere informatie

klantgerichtheid... ... klanteninzicht... ... groepsdynamica... ... omgaan met diversiteit... ... stemgebruik... ... taalvaardigheid... ...

klantgerichtheid... ... klanteninzicht... ... groepsdynamica... ... omgaan met diversiteit... ... stemgebruik... ... taalvaardigheid... ... P1 VOORBEELD OBSERVATIE-INSTRUMENT GROEP klantgerichtheid klanteninzicht groepsdynamica omgaan met diversiteit PRESENTATIE stemgebruik taalvaardigheid non-verbaal communiceren professionele houding PERSOON

Nadere informatie

Zelfevaluatieformulier

Zelfevaluatieformulier Zelfevaluatieformulier Verwijzing naar dit formulier: Mark Schep, Carla van Boxtel & Julia Noordegraaf (2017). Zelfevaluatieformulier voor rondleiders. Amsterdam: Universiteit van Amsterdam. Deze zelfevaluatie

Nadere informatie

Coöperatief leren Wat is coöperatief leren? 1.1 Algemeen

Coöperatief leren Wat is coöperatief leren? 1.1 Algemeen Coöperatief leren 1 Bij MOVO en ICO gaat het niet alleen om het verwerven van kennis over andere culturen maar vooral om het ontwikkelen van overtuigingen, attitudes en vaardigheden. Belangrijk is dus

Nadere informatie

WORD BEGELEIDER voor Bezoekerscentrum Bulskampveld in Landschapspark Bulskampveld voor Natuurcentrum Beisbroek in de Kasteelbossen

WORD BEGELEIDER voor Bezoekerscentrum Bulskampveld in Landschapspark Bulskampveld voor Natuurcentrum Beisbroek in de Kasteelbossen 28 MEI: Gidsvaardigheden EHBO MAAK JE KLAAR Als je groepen begeleidt, krijg je regelmatig te maken met kleine problemen die je zelf kunt verhelpen: insectenbeten, schaafwonden, open wondjes... Hoe pak

Nadere informatie

DKJL PPOZO deel 3 27 januari 2016 Nienke Bakker

DKJL PPOZO deel 3 27 januari 2016 Nienke Bakker DKJL PPOZO deel 3 27 januari 2016 Nienke Bakker 1 De opbouw van de middag Hoe gaat het? -Coachende procesfeedback - Een geschikte stelling Geschikte subvragen -Het leiden van een debat - Ontwerp je eigen

Nadere informatie

Evalueren kan je leren Stagewandeling Natuurgidscursus. Opdracht. Evaluatie 26/11/2013

Evalueren kan je leren Stagewandeling Natuurgidscursus. Opdracht. Evaluatie 26/11/2013 26/11/2013 Evalueren kan je leren Stagewandeling Natuurgidscursus Oefening Competenties natuurgids en beoordeling Wat doe je op de dag zelf en achteraf? Vragen? Opdracht Beoordeel het filmfragment aan

Nadere informatie

Competenties. van de rondleider in kunst en -historische musea. De competenties zijn verdeeld over vier hoofdcategorieën.

Competenties. van de rondleider in kunst en -historische musea. De competenties zijn verdeeld over vier hoofdcategorieën. Competenties van de rondleider in kunst en -historische musea Verwijzing naar deze lijst: Schep, M., Van Boxtel, C., & Noordegraaf, J. (2017). Competent museum guides: defining competencies for use in

Nadere informatie

Kom erbij! -Week van de eenzaamheid 2017-

Kom erbij! -Week van de eenzaamheid 2017- Kom erbij! -Week van de eenzaamheid 2017- Kom erbij! Met Kom erbij! is er van 21 september t/m 1 oktober extra aandacht voor eenzaamheid tijdens de Week van de eenzaamheid. Deze speciale week is in het

Nadere informatie

Draaiboek voor een gastles

Draaiboek voor een gastles Draaiboek voor een gastles Dit draaiboek geeft jou als voorlichter van UNICEF Nederland een handvat om gastlessen te geven op scholen. Kinderen, klassen, groepen en scholen - elke gastles is anders. Een

Nadere informatie

Overzicht educatieve pakketten

Overzicht educatieve pakketten 1 Kasteel Wijnendale & Wijnendalebos Natuureducatieve pakketten Bezoek Kasteel Wijnendale en Wijnendalebos met je klas. Maak kennis met de natuur Toerisme Torhout Ravenhofstraat 5 8820 Torhout 050 22 07

Nadere informatie

Hoe word ik natuurgids? 3

Hoe word ik natuurgids? 3 Hoe word ik natuurgids? Algemene infobundel voor cursisten Inhoud Voorwoord 2 Inleiding 2 Hoe word ik natuurgids? 3 Deel 1: de cursus Natuurgids 3 Algemeen 3 Het projectwerk 4 Stap 1: Onderzoeksfase projectwerk

Nadere informatie

Project: verhogen van leerling-motivatie door leraren

Project: verhogen van leerling-motivatie door leraren Project: verhogen van leerling-motivatie door leraren Observatielijst voor het kijken naar leraargedrag m.b.t. de drie psychologische basisbehoeften Naam observator: Leerkracht: School: Inhoud/ vakgebied:

Nadere informatie

e d u c a t i e v e s c h o o l r e i z e n september 2014

e d u c a t i e v e s c h o o l r e i z e n september 2014 e d u c a t i e v e s c h o o l r e i z e n september 2014 Beste ouders, verzorgers en overige belangstellenden, Zoals aangekondigd gaat het beleid rond schoolreisjes / educatieve reizen ingaande schooljaar

Nadere informatie

Maak betekenisvolle onderwerpen bespreekbaar Individuele docententraining DAG 3 PPOZO Marije Fris trainer & masterclassdocent St.

Maak betekenisvolle onderwerpen bespreekbaar Individuele docententraining DAG 3 PPOZO Marije Fris trainer & masterclassdocent St. Maak betekenisvolle onderwerpen bespreekbaar Individuele docententraining DAG 3 PPOZO Marije Fris trainer & masterclassdocent St. DKJL Met de deur in huis.. Schrijf zoveel mogelijk thema s op die jij geschikt

Nadere informatie

Van bevraging naar actieplan. 10 juni 2011 Affligem. Even opfrissen. Kwaliteitsniveau. Normen. Tijd

Van bevraging naar actieplan. 10 juni 2011 Affligem. Even opfrissen. Kwaliteitsniveau. Normen. Tijd Van bevraging naar actieplan 10 juni 2011 Affligem Even opfrissen P A C D Normen Kwaliteitsniveau Tijd 1 Waarom actieplannen? Kwaliteit handhaven kost energie Ofwel een sluitende procedure Ofwel Normen

Nadere informatie

IVN - Instituut voor Natuureducatie en Duurzaamheid

IVN - Instituut voor Natuureducatie en Duurzaamheid IVN - Instituut voor Natuureducatie en Duurzaamheid Afdeling Alphen aan den Rijn en omstreken 5-10-2013 ivn alphen aan den rijn 1 Over IVN Landelijke Organisatie Doelstelling Organisatie IVN Alphen aan

Nadere informatie

Zelfstandig werken = actief en zelfstandig leren van een leerling. Het kan individueel of in een groep van maximaal 6 leerlingen.

Zelfstandig werken = actief en zelfstandig leren van een leerling. Het kan individueel of in een groep van maximaal 6 leerlingen. Zelfstandig werken Zelfstandig werken = actief en zelfstandig leren van een leerling. Het kan individueel of in een groep van maximaal 6 leerlingen. Visie Leerlinggericht: gericht op de mogelijkheden van

Nadere informatie

OP PAD MET DE GIDSEN VAN STAATSBOSBEHEER

OP PAD MET DE GIDSEN VAN STAATSBOSBEHEER OP PAD MET DE GIDSEN VAN STAATSBOSBEHEER JULI 2015 Donderdag 2 juli 19.00 uur Meeuwenduinen Dinsdag 7 juli 19.00 uur Boswachterij Westerschouwen Woensdag 8 juli 13.30 uur KABOUTERPAD voor de kleuters Donderdag

Nadere informatie

Kansen in en van onderwijs

Kansen in en van onderwijs Met deze fiche beogen we een concretisering van de blikopener kansen in en van onderwijs voor het volgende vakken: NEDERLANDS, ENGELS. Deze fiche is tot stand gekomen in een focusgesprek met lerarenopleiders

Nadere informatie

Gewoon Bijzonder Nationaal Programma Gehandicapten. Werkpakket A: Wat is een Heterotopos?

Gewoon Bijzonder Nationaal Programma Gehandicapten. Werkpakket A: Wat is een Heterotopos? Gewoon Bijzonder Nationaal Programma Gehandicapten Werkpakket A: Wat is een Heterotopos? Een plaats waar mensen met en zonder een beperking samenwerken Inhoud 1. Inleiding 3 2. Samenwerken 4 3. Samenwerken

Nadere informatie

Kansen in en van onderwijs

Kansen in en van onderwijs Met deze fiche beogen we een concretisering van de blikopener kansen in en van onderwijs voor de volgende vakken: ECONOMIE, HANDEL BUROTICA INFORMATICA. Deze fiche is tot stand gekomen in een focusgesprek

Nadere informatie

Bijlage. My Identity

Bijlage. My Identity Bijlage My Identity Deze bijlage hoort bij de beschrijving van de interventie My Identity, zoals die is opgenomen in de databank Effectieve Jeugdinterventies. Meer informatie: www.nji.nl/jeugdinterventies

Nadere informatie

Visie. Wat is dementie?

Visie. Wat is dementie? Visie Opdrachthoudende vereniging VitaS staat open voor gebruikers met dementie. Binnen onze dagverzorgingscentra worden alle ouderen met dementie opvangen ongeacht hun zorgnoden. Wij streven naar een

Nadere informatie

Kinderen in Het Stadsmus

Kinderen in Het Stadsmus Kinderen staan centraal in het nieuwe museum: oktober 2005: heropening museum bewuste keuze voor kinderen als doelgroep scholen: Een specifiek aanbod voor het onderwijs, afgestemd op eindtermen en leerplannen,

Nadere informatie

A. Creëer een positief, veilig en rijk leerklimaat door

A. Creëer een positief, veilig en rijk leerklimaat door A. Creëer een positief, veilig en rijk leerklimaat door elk kind zich thuis te laten voelen in de klas. Geef de leerlingen de kans om spontaan te vertellen over iets dat ze leuk vinden en laat andere kinderen

Nadere informatie

Praten zonder woorden Via symbooltaal in gesprek met jonge mantelzorgers

Praten zonder woorden Via symbooltaal in gesprek met jonge mantelzorgers Praten zonder woorden Via symbooltaal in gesprek met jonge mantelzorgers Wat gaan we doen de komende 45 minuten? o Inspiratie opdoen!!! o Uitleg: Wat is symbooltaal en hoe kun je het inzetten? o Zelf een

Nadere informatie

Accent op verhaal. Aan al deze doelen wordt gewerkt, toch duidt u best aan welke u in de verf wil zetten.

Accent op verhaal. Aan al deze doelen wordt gewerkt, toch duidt u best aan welke u in de verf wil zetten. onderdeel: dialoog Titel les/thema Toneel spelen Graad: 1 Accent op verhaal Aan al deze doelen wordt gewerkt, toch duidt u best aan welke u in de verf wil zetten. Leerplandoelnummer Leerplandoel uitgeschreven

Nadere informatie

Centrum voor begeleiding van kinderen en volwassenen met een visuele handicap

Centrum voor begeleiding van kinderen en volwassenen met een visuele handicap Centrum voor begeleiding van kinderen en volwassenen met een visuele handicap Ganspoel Ganspoel is een gespecialiseerd Centrum voor de begeleiding van kinderen en volwassenen met een visuele (meervoudige)

Nadere informatie

Taal in de blender. Succesrecepten. Mariet Schiepers_CTO_KU Leuven

Taal in de blender. Succesrecepten. Mariet Schiepers_CTO_KU Leuven Taal in de blender Succesrecepten Mariet Schiepers_CTO_KU Leuven Digitale (onderwijs)revolutie (?) In welke mate kunnen online taken het taalleerproces van anderstalige werknemers versterken? Welke functionele,

Nadere informatie

Aanbod Trajekt januari 2013 T 043-763 00 00

Aanbod Trajekt januari 2013 T 043-763 00 00 Aanbod Trajekt januari 2013 T 043-763 00 00 1. Morele dilemma discussie methode 50 minuten Maximale groepsgrootte: 15 leerlingen Benodigdheden: klaslokaal of andere ruimte, stoelen in kring, ruimte in

Nadere informatie

Over de KLJ-leden. Nota s Hoofdanimator - Over de KLJ-leden - 1 -

Over de KLJ-leden. Nota s Hoofdanimator - Over de KLJ-leden - 1 - Over de KLJ-leden Boven alles willen we uiteraard alle kinderen en jongeren die lid zijn van KLJ een onvergetelijke KLJ-tijd bezorgen. Dit is en blijft het hoofddoel van elke KLJ-afdeling. Hoe je dat kan

Nadere informatie

Inleiding. Autisme & Communicatie in de sport

Inleiding. Autisme & Communicatie in de sport Sanne Gielen Inleiding Starten met een nieuwe sport is voor iedereen spannend; Hoe zal de training eruit zien? Zal de coach aardig zijn? Heb ik een klik met mijn teamgenoten? Kán ik het eigenlijk wel?

Nadere informatie

Infobundel voor cursisten

Infobundel voor cursisten https://www.natuurpunt.be/activity/course-material?access_code=17285-9fe1866 Voorwoord Je volgt de cursus Natuurgids. Een uitstekend idee, vinden we zelf. Alle medewerkers zijn dan ook opgetogen over je

Nadere informatie

SOCIALE VAARDIGHEDEN: contactsleutels

SOCIALE VAARDIGHEDEN: contactsleutels SOCIALE VAARDIGHEDEN: contactsleutels We gebruiken op school voor het 4 de, 5 de en 6 de leerjaar de handleiding CONTACTSLEUTELS van uitgeverij De Sleutel. Kenmerken van Contactsleutels: Elk leerjaar beschikt

Nadere informatie

Natuurpunt Antwerpen Stad - Nieuwsbrief 2 - Cursus Natuurgids, Gemeenteraadsverkiezingen, activiteiten 1 bericht

Natuurpunt Antwerpen Stad - Nieuwsbrief 2 - Cursus Natuurgids, Gemeenteraadsverkiezingen, activiteiten 1 bericht Guy Voets Natuurpunt Antwerpen Stad - Nieuwsbrief 2 - Cursus Natuurgids, Gemeenteraadsverkiezingen, activiteiten 1 bericht Natuurpunt Antwerpen Stad

Nadere informatie

communicatie tips voor een aangenaam contact met mensen met dementie www.dementievriendelijkbrugge.be

communicatie tips voor een aangenaam contact met mensen met dementie www.dementievriendelijkbrugge.be communicatie tips voor een aangenaam contact met mensen met dementie www.dementievriendelijkbrugge.be Niet overvragen Stel geen vragen die betrekking hebben op het recente verleden. Praat over wat er nu

Nadere informatie

Kinder Taijiquan. De cursusdagen voor Beatrixschool Blinkertpad EX Haarlem

Kinder Taijiquan. De cursusdagen voor Beatrixschool Blinkertpad EX Haarlem Kinder Taijiquan Opleiding kinder Tai Chi voor docenten Organisatie van Stichting Taijiquan Nederland STN 2016 te Haarlem Tái Chi School Kennemerland www.taichikennemerland.nl Een samenwerking van de volgende

Nadere informatie

VERKORTE DOCENTENHANDLEIDING VAN WIE IS DIE KOFFER? Project voor groep 1 en 2

VERKORTE DOCENTENHANDLEIDING VAN WIE IS DIE KOFFER? Project voor groep 1 en 2 VERKORTE DOCENTENHANDLEIDING VAN WIE IS DIE KOFFER? Project voor groep 1 en 2 COLOFON Erfgoed Nederland heeft Van wie is die koffer? als pilotproject (laten) ontwikkelen in samenwerking met de gemeente,

Nadere informatie

Infoavond De kring. dinsdag 26 januari. Freinetschool De kring Samen de wereld ontdekken!

Infoavond De kring. dinsdag 26 januari. Freinetschool De kring Samen de wereld ontdekken! Infoavond De kring dinsdag 26 januari Freinetschool De kring Samen de wereld ontdekken! Freinetwerking Freinet Freinetonderwijs betreft een vorm van onderwijs volgens het gedachtegoed en de praktijk van

Nadere informatie

A. Creëer een positief, veilig en rijk leerklimaat door

A. Creëer een positief, veilig en rijk leerklimaat door A. Creëer een positief, veilig en rijk leerklimaat door elk kind zich thuis te laten voelen in de klas. Respecteer de stille periode van kinderen. Geef kinderen die het nodig hebben, meer tijd om een luisteropdracht

Nadere informatie

Programma. Verbale en non-verbale communicatie Pauze Interactiviteit Voorbereiding activiteit methodiek 3

Programma. Verbale en non-verbale communicatie Pauze Interactiviteit Voorbereiding activiteit methodiek 3 Methodiek les 2 Programma Verbale en non-verbale communicatie Pauze Interactiviteit Voorbereiding activiteit methodiek 3 Verbale en non-verbale communicatie Communicatiemodel Zender Natuurgids Boodschap

Nadere informatie

1. Omgang met de groep en de omgeving 2. Communicatieve vaardigheden 3. Kennis en didactiek 4. Professionalisme

1. Omgang met de groep en de omgeving 2. Communicatieve vaardigheden 3. Kennis en didactiek 4. Professionalisme Verwijzing naar dit formulier: Mark Schep, Carla van Boxtel & Julia Noordegraaf (2017). voor rondleiders. Amsterdam: Universiteit van Amsterdam. Dit observatieformulier is gebaseerd op een lijst met 45

Nadere informatie

OBSERVATIELIJST van de MUZISCHE ONTWIKKELING Van kleuters IN 5 CATEGORIEËN

OBSERVATIELIJST van de MUZISCHE ONTWIKKELING Van kleuters IN 5 CATEGORIEËN OBSERVATIELIJST van de MUZISCHE ONTWIKKELING Van kleuters IN 5 CATEGORIEËN Mijn muzisch enthousiasme Mijn muzische durf en creativiteit Mijn relatie met en begrip van de kunsttalen Mijn muzische expressie

Nadere informatie

LEREN LEREN WAT? HOE?

LEREN LEREN WAT? HOE? LEREN LEREN WAT? Bij leren leren ondersteunt de school je schoolse leren en biedt de school je methodieken om toe te passen in leersituaties buiten de school. HOE? Als school hebben we gekozen voor het

Nadere informatie

Huiswerkbeleid de Boomgaard

Huiswerkbeleid de Boomgaard Huiswerkbeleid de Boomgaard Visie Huiswerk is een brug tussen school en thuis: huiswerk betrekt ouders bij het schoolgebeuren. Het is een manier om interesse te tonen in het schoolleven van de kinderen.

Nadere informatie

Onze parel van obs de Meent uit Maarn De gouden weken

Onze parel van obs de Meent uit Maarn De gouden weken Onze parel van obs de Meent uit Maarn De gouden weken De Gouden Weken zijn de eerste weken van ons schooljaar. Ze zijn bij uitstek geschikt om een fundament neer te zetten voor een goede groepsvorming

Nadere informatie

Bijeenkomst Weidevogeleducatie

Bijeenkomst Weidevogeleducatie Bijeenkomst Weidevogeleducatie In samenwerking met: Conclusie en evaluatie: reacties van de aanwezigen Prima structuur en open houding naar deelnemers. Sommige freaks vallen best mee! Ontspannen avond.

Nadere informatie

Suggesties en tips voor gebruik in gesprek met de KINDEROPVANG

Suggesties en tips voor gebruik in gesprek met de KINDEROPVANG De film Childcare Stories als discussiemateriaal Suggesties en tips voor gebruik in gesprek met de KINDEROPVANG Enkele voorbeelden: - Vormings- of begeleidingstraject voor medewerkers en verantwoordelijke(n)

Nadere informatie

Infobundel voor cursisten

Infobundel voor cursisten Voorwoord Je volgt de cursus Natuurgids. Een uitstekend idee, vinden we zelf. Alle medewerkers zijn dan ook opgetogen over je engagement. De cursus natuurgids zien we als een belangrijk onderdeel in een

Nadere informatie

Behandel een kind zoals die is, en het zal zo blijven. Behandel het kind zoals het kan zijn, en het zal zo worden.

Behandel een kind zoals die is, en het zal zo blijven. Behandel het kind zoals het kan zijn, en het zal zo worden. Het Kindgesprek. Behandel een kind zoals die is, en het zal zo blijven. Behandel het kind zoals het kan zijn, en het zal zo worden. 1 Inleiding. Door gesprekken met kinderen te voeren willen we de betrokkenheid

Nadere informatie

Verzamelstoornis Marjolijn Korteweg, Danielle Cath. Presentatie

Verzamelstoornis Marjolijn Korteweg, Danielle Cath. Presentatie Verzamelstoornis Marjolijn Korteweg, Danielle Cath Presentatie 11-10-2017 Protocol verzamelstoornis Cliëntenwerkboek Handleiding Voor behandelaren cognitieve gedragstherapie Voor thuisbegeleiders Taakverdeling

Nadere informatie

Sterkte-Zwakte Analyse

Sterkte-Zwakte Analyse Sterkte-Zwakte Analyse Naam en klas student: Dirkje Martens PEH16DA Stagegroep: Groep 5 en 6. Naam SLB: Frank Verwater Datum: Februari 2017 t/m april 2017 Naam Werkplekbegeleider: Stageschool: Taal stellen

Nadere informatie

A Mano 6+ El Patio Teatro (Spanje)

A Mano 6+ El Patio Teatro (Spanje) lesbrief A Mano 6+ El Patio Teatro (Spanje) bovenbouw (groep 5 t/m 8) A Mano wordt verteld met klei. Vier handen beelden op fantasierijke wijze het bezoekadres Markendaalseweg 75a verhaal uit van een klein

Nadere informatie

Hoe gebruikt de ruiter zijn eigen lichaam om paard te rijden en meer specifiek om aan de teugel te rijden?

Hoe gebruikt de ruiter zijn eigen lichaam om paard te rijden en meer specifiek om aan de teugel te rijden? 1. Over het boek Als ik op het internet sleutelwoorden ingeef zoals : dressuur, aan de teugel, aan het bit enz, kom ik steeds terecht op weliswaar interessante sites met veel informatie over het paard

Nadere informatie

De kwaliteit van educatieve activiteiten meten. Universiteitsmuseum Utrecht

De kwaliteit van educatieve activiteiten meten. Universiteitsmuseum Utrecht De kwaliteit van educatieve activiteiten meten Universiteitsmuseum Utrecht De kwaliteit van educatieve activiteiten meten Universiteitsmuseum Utrecht Claudia de Graauw Bo Broers Januari 2015 1 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Inleiding. OMGANGSKUNDE OEFENINGEN Isa Goossens

Inleiding. OMGANGSKUNDE OEFENINGEN Isa Goossens Inleiding Omgangskunde draait om contact maken. Met deze oefeningen hoop ik dat u echt contact kan maken met leerlingen. We willen allemaal gezien en gehoord worden. We zijn allemaal mensen en iedereen

Nadere informatie

Tijdens de vergadering van

Tijdens de vergadering van BAS: Samenwerken Coöperatief leren Versie Versie 2 opgesteld door Erik Datum 31 augustus 2015 Documenteigenaar Borging vastgesteld in het team Teamleden Initiatief planning Tijdens de vergadering van Ria

Nadere informatie

Hoe kunnen we WAT ACTIE zodat IETS VERANDERT

Hoe kunnen we WAT ACTIE zodat IETS VERANDERT Anouk Nooteboom Hand-out Cultuurhelden Delft Werkvormen creatief proces & passende vragen In dit document zijn een aantal werkvormen te vinden die toe te passen zijn binnen het creatief proces. Bij de

Nadere informatie

All italiana. Nr. Thema Leeftijd Werkvorm Duur Materiaal Leergebied

All italiana. Nr. Thema Leeftijd Werkvorm Duur Materiaal Leergebied 6.3 All italiana Nr. Thema Leeftijd Werkvorm Duur Materiaal Leergebied 6.3 Taal & Gebaren 5 9 j. Kringgesprek/ Klasgesprek Rollenspel 100 / Lichamelijke opvoeding Muzische vorming Nederlands Sociale vaardigheden

Nadere informatie

VERSLAG Intervisiemoment Een opvolgingssysteem voor je gidsen

VERSLAG Intervisiemoment Een opvolgingssysteem voor je gidsen VERSLAG Intervisiemoment 11.12.2018 Een opvolgingssysteem voor je gidsen Moderator: Janien Prummel Ervaringsdeskundige: Elien Meuwissen - Toerisme Hasselt Deelnemers: Tinne Langens - Fotomuseum - FOMU

Nadere informatie

3 december 2015 Science. Talentstroom voor leerjaar 1,2,3 havo/vwo met de mogelijkheid tot voortzetting in de bovenbouw in het vak NLT.

3 december 2015 Science. Talentstroom voor leerjaar 1,2,3 havo/vwo met de mogelijkheid tot voortzetting in de bovenbouw in het vak NLT. 3 december 2015 Science Talentstroom voor leerjaar 1,2,3 havo/vwo met de mogelijkheid tot voortzetting in de bovenbouw in het vak NLT. Het doel Leerlingen voorbereiden op natuurwetenschappelijk onderzoek

Nadere informatie

Eindverslag Academische Opleidingsschool Sophianum, juni 2011

Eindverslag Academische Opleidingsschool Sophianum, juni 2011 Eindverslag Academische Opleidingsschool Sophianum, juni 2011 Welke middelen kan een docent tijdens zijn les gebruiken / hanteren om leerlingen van havo 4 op het Sophianum meer te motiveren? Motivatie

Nadere informatie

Tips voor het geven van een gastles

Tips voor het geven van een gastles Tips voor het geven van een gastles 1 Inleiding Geld wordt minder tastbaar en steeds meer toegankelijk. Dit heeft tot gevolg dat jongeren meer moeite hebben met het regelen van hun geldzaken. Daarom is

Nadere informatie

Shadow Games T42 (Zwitserland)

Shadow Games T42 (Zwitserland) l e s b ri ef Shadow Games T42 (Zwitserland) +31 (0)76-515 49 84 t +31(0)76-513 81 25 stiltefestival techniek@destilte.nl 4811 TL Breda 4811 KB Breda F facebook.com/ +31(0)6-11 62 32 91 Nieuwe Huizen 41

Nadere informatie

Mijn visie; mijn manier van handelen en

Mijn visie; mijn manier van handelen en Mijn visie; mijn manier van handelen en ideeën over hoe kinderen ontwikkelen, leren en zouden moeten leren op school. Mariska Gerritsen, Docent beeldende vorming Fontys Tilburg Onderwijs Mijn visie op

Nadere informatie

Snoezelen. Veel meer dan alleen dromen. Deel 1: De basis

Snoezelen. Veel meer dan alleen dromen. Deel 1: De basis Snoezelen Veel meer dan alleen dromen Barry Emons Aangepast Spelmateriaal b.v. Hoefslag 11 5411 LS Zeeland (N.Br.) telefoon: 0486-45 26 26 www.barryemons.nl Deel 1: De basis Wat is snoezelen? Snoezelen

Nadere informatie

Verhogen van leerlingmotivatie. bij wereldoriëntatie / kernconcepten door motivatie-ondersteunend leerkrachtengedrag

Verhogen van leerlingmotivatie. bij wereldoriëntatie / kernconcepten door motivatie-ondersteunend leerkrachtengedrag Astrid van den Hurk & Kris Verbeeck Verhogen van leerlingmotivatie bij wereldoriëntatie / kernconcepten door motivatie-ondersteunend leerkrachtengedrag Najaar 2013 Programma Opening en welkom Deelname

Nadere informatie

1 Waarover gaat natuuronderwijs? 1.1 Natuuronderwijs op school 1.2 Waarom natuur en techniek? 1.3 De centrale doelstelling van natuuronderwijs

1 Waarover gaat natuuronderwijs? 1.1 Natuuronderwijs op school 1.2 Waarom natuur en techniek? 1.3 De centrale doelstelling van natuuronderwijs 1 Inhoud Inleiding Deel A Achtergronden 1 Waarover gaat natuuronderwijs? 1.1 Natuuronderwijs op school 1.2 Waarom natuur en techniek? 1.3 De centrale doelstelling van natuuronderwijs 2 Doen en denken 2.1

Nadere informatie

Richtlijn Het Activerende Directe Instructie Model

Richtlijn Het Activerende Directe Instructie Model Richtlijn Het Activerende Directe Instructie Model Omschrijving Verwijzing naar Doelgroep Opsteller Intern document die uitleg geeft over het activerende directe instructiemodel. Vaardigheidsmeter Betrokken

Nadere informatie

Wat kan (na) OKAN? Vervolgschoolcoaches vertellen. 25 april 2013

Wat kan (na) OKAN? Vervolgschoolcoaches vertellen. 25 april 2013 Wat kan (na) OKAN? Vervolgschoolcoaches vertellen 25 april 2013 Inhoud 1. Vervolgschoolcoach 1. Functiebeschrijving 2. Takenpakket 2. De OKAN-leerling in een OKAN-school 1. Voorbereiding studiekeuze 2.

Nadere informatie

vaardigheden - 21st century skills

vaardigheden - 21st century skills vaardigheden - 21st century skills 21st century skills waarom? De Hoeksteen bereidt leerlingen voor op betekenisvolle deelname aan de wereld van vandaag en de toekomst. Deze wereld vraagt kinderen met

Nadere informatie

Les 2 ... Hoe in alle veiligheid surfen. Deze iconen tonen aan voor wie het document is. Leerkrachten

Les 2 ... Hoe in alle veiligheid surfen. Deze iconen tonen aan voor wie het document is. Leerkrachten Les 2... Hoe in alle veiligheid surfen. Deze iconen tonen aan voor wie het document is Leerkrachten WebExperts Senioren Leerlingen Achtergrondinformatie Achtergrondinformatie voor de leerkracht Waarom?

Nadere informatie

TOETSTIP 9 SEPTEMBER 2005

TOETSTIP 9 SEPTEMBER 2005 TOETSTIP 9 SEPTEMBER 25 Bepaling wat en waarom je wilt meten Toetsopzet Materiaal Betrouwbaarheid Beoordeling Interpretatie resultaten TIP 9: HOE KAN IK DE COMPLEXITEIT VAN EEN (TOETS)TAAK NAGAAN? Bij

Nadere informatie

Van zaadje tot uitvoering: plannen zonder verrassingen

Van zaadje tot uitvoering: plannen zonder verrassingen Van zaadje tot uitvoering: plannen zonder verrassingen Even scherpstellen: WAAROM DOEN WE HET? Waarom een groene speelplaats? Waarom vergroenen? Verbondenheid met de natuur Respect voor de natuur Gedragsverandering

Nadere informatie

. : WAT JE MOET WETEN... VOOR EEN GOEDE STAGE

. : WAT JE MOET WETEN... VOOR EEN GOEDE STAGE . : WAT JE MOET WETEN... VOOR EEN GOEDE STAGE Bachelor in het Onderwijs: secundair onderwijs 1. Hoeveel weken loop je stage?... 1 2. Door wie word je begeleid?... 2 3. Wat wordt er van je verwacht?...

Nadere informatie

Presenteren. Oriëntatie

Presenteren. Oriëntatie Oriëntatie Dit ga je doen Je gaat een stand (marktkraam) inrichten om te laten zien wat je gedaan hebt tijdens dit project en wat je eindresultaat is. Je probeert jullie stand zo te maken dat het aantrekkelijk

Nadere informatie

Publiciteit en werving OSA

Publiciteit en werving OSA Publiciteit en werving OSA Bereik de ouders persoonlijk Het is belangrijk om veel aandacht aan werving en publiciteit te besteden. In het bijzonder als u met open inschrijving werkt. Denkt u hierbij aan

Nadere informatie

Bijlage 6 uit het schoolreglement

Bijlage 6 uit het schoolreglement Bijlage 6 uit het schoolreglement Visietekst huistaken Sint-Paulus, De Deynestraat / Rerum Novarumplein Gent Inleiding Met een visietekst willen we de fundamentele ideeën formuleren van het huistakenbeleid

Nadere informatie

Vredescentrum. AANBOD BASISONDERWIJS Schooljaar

Vredescentrum. AANBOD BASISONDERWIJS Schooljaar Vredescentrum AANBOD BASISONDERWIJS Schooljaar 2017-2018 1 Vredescentrum van de provincie en stad Antwerpen vzw Het Vredescentrum voor de vrienden. Het Vredescentrum is al 30 jaar lang een enthousiaste

Nadere informatie

Lesvoorbereidingsformulier

Lesvoorbereidingsformulier UC Leuven Limburg Lerarenopleiding kleuter- en lager onderwijs Lesvoorbereidingsformulier Het mentaal en schriftelijk voorbereiden van een les is iets anders dan het invullen van een lesvoorbereidingsformulier.

Nadere informatie

Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder

Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder Persoonlijk leerdoel: Groep: Aantal leerlingen: Tijdens de les zorg ik dat er aanzet gemaakt

Nadere informatie

zo maak je een prachtige Femma-stand

zo maak je een prachtige Femma-stand zo maak je een prachtige Femma-stand 1 zo maak je een prachtige femma-stand Elke groep krijgt regelmatig de vraag om op een activiteit in de gemeente een standje te zetten: op de avondmarkt, kermis, boekenbeurs,

Nadere informatie

Visie. Wat is dementie?

Visie. Wat is dementie? Visie Opdrachthoudende vereniging VitaS staat open voor zorgbehoevende bewoners en voor bewoners met dementie. Binnen onze woonzorgcentra worden alle ouderen met dementie opvangen ongeacht hun zorgnoden.

Nadere informatie

Optimale onderwijservaringen

Optimale onderwijservaringen Vorm presentatie Optimale onderwijservaringen Resultaten Toepassing Achtergrond Onderzoeksopzet Agenda Hoe het allemaal is begonnen Afstudeeronderzoek Mensen moeten er iets aan hebben Resultaten Voorspellers

Nadere informatie

ECTS-fiche. Graduaat Sociaal-cultureel werk

ECTS-fiche. Graduaat Sociaal-cultureel werk ECTS-fiche 1. Identificatie Opleiding Graduaat Sociaal-cultureel werk Module Groepswerk Code Bc2 Lestijden 40 Studiepunten Ingeschatte totale 60 studiebelasting (in uren) 1 2.Inhoud Als sociaal-cultureel

Nadere informatie

Elementen van een professionele leergemeenschap

Elementen van een professionele leergemeenschap Professioneel Statuut Op de Groen van Prinstererschool werken we aan een professionele leergemeenschap: een cultuur waarin alle betrokkenen in de school samenwerken, reflecteren, onderzoeken en professionaliseren.

Nadere informatie

WORKSHOP. Type ASO TSO BSO KSO

WORKSHOP. Type ASO TSO BSO KSO WORKSHOP NAAM ORGANISATIE _ Integratiedienst Leuven - Wereldkleur TITEL WORKSHOP Jongeren in Afrika DOELGROEP Lager Onderwijs 3 e graad Secundair Onderwijs 1 e graad 2 e graad 3 e graad 4 e graad Type

Nadere informatie