Partijen: De medezeggenschapsraad van openbare basisschool Prins Bernhard te Bergentheim (hierna: de MR)

Transcriptie

1 Uitspraaknr. G704-G716 Datum: 7 januari maart 2005 Soort geschil: Interpretatiegeschil, adviesgeschil en instemmingsgeschil Partijen: De medezeggenschapsraad van openbare basisschool Prins Bernhard te Bergentheim (hierna: de MR) -tegenhet College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Hardenberg (hierna: het bevoegd gezag). Verloop van de geschillen Al jaren houdt de gemeente Hardenberg enkele kleine scholen in stand op basis van de gemiddelde schoolgrootte systematiek. Er zijn in totaal 15 openbare basisscholen. Op de teldatum van 1 oktober 2004 verkeerden vijf scholen onder de opheffingsnorm (60 leerlingen). Ook bleek op dat moment dat de gemiddelde schoolgrootte te laag was om alle scholen in stand te houden. Op grond van het leerlingenaantal op de teldatum heeft de minister van OCW de gemeente laten weten dat drie scholen vanwege een tekort aan leerlingen zouden moeten sluiten. Om voor één of meer van deze scholen alsnog gebruik te kunnen maken van de gemiddelde schoolgrootte systematiek zou één van de 15 scholen moeten worden opgeheven. In dat geval dient het bevoegd gezag de minister van OCW voor 1 februari 2005 te melden welke scholen het bevoegd gezag op grond van de gemiddelde schoolgrootte in stand wil blijven houden. Ter voorbereiding van een dergelijk besluit heeft het bevoegd gezag op 5 oktober 2005 het voornemen geuit om de Prins Bernhardschool per 1 augustus 2005 te sluiten. Dit voornemen is nader uitgewerkt in het "Samenhangend voorstel" van 30 november Het bevoegd gezag heeft dit voorstel ter advies voorgelegd aan de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad. De MR was van mening dat het bevoegd gezag het voorgenomen besluit voor diende te leggen aan de MR, aangezien het een zeer ingrijpende aangelegenheid is voor alle betrokkenen van de school. Hij heeft het bevoegd gezag hierom bij brief van 22 december 2004 verzocht. Bij brief van 28 december 2004 heeft het bevoegd gezag de MR laten weten dat het geen aangelegenheid van de MR was, maar een bovenschoolse aangelegenheid. De regeling van de gevolgen van een sluiting zou wel ter instemming aan de MR-geledingen worden voorgelegd. De GMR had inmiddels positief geadviseerd. Na diverse correspondentie en wisseling van standpunten heeft de MR bij brief van 14 januari 2005 een interpretatiegeschil aan gemeld. De Commissie heeft het verzoek van de MR tot een versnelde behandeling ingewilligd. Het verweerschrift is ontvangen op 24 januari De Commissie heeft een hoorzitting gehouden op donderdag 27 januari 2005 te Woerden. Op dezelfde dag heeft de Commissie uitspraak gedaan en partijen het dictum gezonden. Het bevoegd gezag heeft na de uitspraak van de Commissie de MR bij brief van 8 februari 2005 alsnog het voorgenomen besluit tot instandhouding van twee openbare scholen en daarmee de sluiting van de Prins Bernhardschool ter advies voorgelegd. Tevens heeft het de beide geledingen van de MR de regeling van de gevolgen van de sluiting van de school ter instemming voorgelegd. Het bevoegd gezag heeft het voornemen tot sluiting en de regeling van de gevolgen toegelicht tijdens een overleg van 28 januari 2005 met de MR. Bij brief van 7 maart 2005 heeft de MR het bevoegd gezag laten weten negatief te adviseren over het voornemen tot sluiting van de school en niet in te stemmen met de regeling van de gevolgen voor het personeel en de ouders/leerlingen. Het bevoegd gezag heeft bij brief van 11 maart 2005 twee instemmingsgeschillen aangemeld inzake de regeling van de gevolgen van de sluiting voor het personeel en voor de ouders/leerlingen. De Commissie heeft op verzoek van het bevoegd gezag de geschillen versneld in behandeling genomen. De MR heeft op 24 maart 2005 een verweerschrift ingediend. Hij heeft tevens een adviesgeschil

2 aangemeld inzake de voorgenomen sluiting van de school. De commissie heeft zitting gehouden op woensdag 30 maart 2005 te Zwolle. De Commissie heeft dezelfde dag uitspraak gedaan en op donderdag 31 maart 2005 partijen het dictum toegezonden. In deze uitspraak wordt uitwerking gegeven aan de dicta van 27 januari en 31 maart Argumenten van de MR Inzake het interpretatiegeschil G704 De MR staat op het standpunt dat de sluiting van de school te zien is als een opheffing van de school. Op dat punt heeft de MR op grond van artikel 7, aanhef en onder d Wmo 1992 een adviesbevoegdheid. De MR is het niet eens met het bevoegd gezag dat stelt dat niet hij maar de Minister de school opheft. Het bevoegd gezag heeft een beleidsvrijheid en kan zelf beslissen welke van de door de Minister met sluiting bedreigde scholen in stand mogen blijven of moeten sluiten. Het bevoegd gezag had het voornemen zoals geuit in het 'Samenhangend voorstel' niet ter advies moeten voorleggen aan de GMR. De GMR behandelt alleen onderwerpen die van gemeenschappelijk belang zijn voor alle scholen. Daar is in dit geval geen sprake van. Het voornemen tot sluiting van de school is overwegend van belang voor de Prins Bernhardschool. Het bevoegd gezag erkent dit ook door toe te zeggen dat de regeling van de gevolgen van het besluit wel aan de geledingen van de MR zal worden voorgelegd. Andere scholen zijn slechts zijdelings bij het besluit betrokken, in die zin dat een dergelijk besluit hen voorlopig bespaard is gebleven. Volgens de MR is er pas sprake van een gemeenschappelijk belang en een bevoegdheid van de GMR indien uitsluitend besluitvorming aan de ore zou zijn over het wel of niet toepassen van de gemiddelde schoolgroottesystematiek. In de onderhavige situatie is men echter al een stuk verder en is reeds een concreet voornemen geuit in vervolg op de keuze voor de gemiddelde schoolgroottesystematiek, namelijk het voornemen tot sluiting van de Prins Bernhardschool. Dat voornemen raakt rechtstreeks deze school. De MR verzoekt de Commissie daarom uit te spreken dat de MR in deze een adviesbevoegdheid heeft en dat het bevoegd gezag de MR gelijktijdig het voornemen en de regeling van de gevolgen dient voor te leggen. Voor zover nodig vraagt de MR de Commissie tevens de besluitvoering van het bevoegd gezag strijdig met het recht te verklaren. Ten slotte merkt de MR op dat het bevoegd gezag niet bereid lijkt de door hem gemaakte kosten voor rechtsbijstand te vergoeden. Inzake het adviesgeschil G716 De MR is bereid geweest op voorhand een adviesgeschil aan te melden (de gemeenteraad heeft nog geen definitief besluit genomen). De MR is van mening dat er eigenlijk geen reden is voor een versnelde behandeling. Het bevoegd gezag stelt wel dat er in de raadsvergadering van 31 maart 2005 een besluit moet worden genomen, maar de gemeenteraad komt ook in april 2005 nog bijeen. Het bevoegd gezag hoeft een beslissing pas uiterlijk 1 mei 2005 aan het Ministerie door te geven. Volgens de MR heeft het bevoegd gezag bij het innemen van een standpunt niet gebruik gemaakt van een juiste prognose van het leerlingenaantal van de school. Op pagina zes van het 'samenhangend voorstel' staat ook dat de positieve verwachting vanwege het Daltonconcept nog niet verwerkt is in het daar opgenomen schema van de prognose. De school is enige jaren geleden met dit concept begonnen en is de enige openbare Daltonschool in de gemeente. Het is wrang dat nu juist deze school zou moeten worden gesloten. Het bevoegd gezag erkent dat ook met zoveel woorden. De MR is van mening dat er meer oplossingen zijn dan het sluiten van de Prins Bernhardschool. Het bevoegd gezag heeft deze echter niet serieus onderzocht. Zo bestaat de mogelijkheid dat een andere school wordt omgezet in een nevenvestiging. Daardoor daalt het totale scholenbestand ook, waardoor de Prins Bernhard als zelfstandige school kan blijven bestaan. Daarnaast is er de mogelijkheid de Prins Bernhard om te vormen tot dislocatie van een bestaande school. Desnoods kan de school fuseren met een andere school, zonder een dislocatie te vormen. Dan gaan leerlingen en personeel over naar de andere locatie. De MR begrijpt niet dat het bevoegd gezag bij deze optie uitgaat van een weglekpercentage van tegen de 100%. Het bevoegd gezag heeft gesteld dat er bij de andere school geen draagvlak is voor een fusie. De MR is van mening dat het bevoegd gezag het onderzoek naar een fusie niet kan terugbrengen tot het plegen van enkele telefoontjes met directeur en MR-leden van de andere school.

3 Het bevoegd gezag heeft deze alternatieven niet of onvoldoende onderzocht. Het bevoegd gezag heeft gesteld dat het instandhouden van de school als dislocatie teveel geld kost. Volgens de MR is dat hooguit één jaar het geval. Daarna treedt het lumpsum bekostigingsstelsel in werking. Vergoedingen worden dan niet meer uitgekeerd voor de individuele scholen. Er is sprake van een begroting op bestuursniveau. Constructies op schoolniveau zoals de vestiging van een dislocatie of nevenvestiging spelen geen rol meer bij de bekostiging. De MR wijst erop dat het bevoegd gezag beschikt over een reserve waaruit de eenjarige overbrugging ruimschoots te bekostigen is. De MR is ook van mening dat het bevoegd gezag onvoldoende heeft onderzocht hoe het Daltonconcept van de school behouden kan blijven. Door dat niet te doen heeft het bevoegd gezag onvoldoende rekening gehouden met de belangen van personeel, ouders en leerlingen van de school. Ten slotte stelt de MR dat het bevoegd gezag heeft gehandeld in strijd met artikel 12 sub d WMO Dit artikel bepaalt dat het bevoegd gezag de MR in de gelegenheid moet stellen nader overleg te voeren indien het het advies van de MR niet of gedeeltelijk wil volgen. Het bevoegd gezag heeft de MR per van 8 maart 2005 uitgenodigd voor overleg op 11 maart. De MR heeft per mail van 9 maart 2005 het bevoegd laten weten uiteraard bereid te zijn tot overleg, maar wel vooraf te willen weten wat de meerwaarde van dat overleg zou zijn ten opzichte van het recente overleg van 28 januari Het bevoegd gezag heeft deze mededeling ten onrechte opgevat als het afzien van de mogelijkheid tot het voeren van nader overleg. Inzake de instemmingsgeschillen G716 De MR is van mening dat het bevoegd gezag de geledingen geen regeling van de gevolgen heeft voorgelegd, maar slechts heeft aangegeven wat er in de toekomst nog geregeld zal moeten worden. Het bevoegd gezag stelt dat de personeelsgeleding van de MR niet meer bevoegd is aangezien het DGO met de rechtspositionele gevolgen heeft ingestemd. Volgens de MR is er geen DGO gevoerd. Uit de brief namens de Centrales d.d. 25 februari 2005 blijkt dat er geen overleg is gevoerd. In de brief staat slechts dat er in beginsel ingestemd kan worden met de regeling van de gevolgen en dat DGO alsnog gevoerd kan worden als het opheffingsbesluit anders zal gaan luiden. Uit de brief blijkt ook dat de Centrales niet beschikken over onderliggende stukken zoals het 'samenhangend voorstel'. Omdat er geen DGO is gevoerd en de goedkeuring van de Centrales niet gestoeld kan zijn op voldoende kennis van de feitelijke situatie, heeft de MR een integrale instemmingsbevoegdheid. De MR wijst erop dat hij ook een instemmingsbevoegdheid heeft op grond van de toezegging van het bevoegd gezag dat het in weerwil van de DGO-bevoegdheid 'desondanks' de MR in de gelegenheid stelt zijn aanvankelijke instemmingsbevoegdheid uit te oefenen. Het personeelsdeel van de MR heeft onder andere zijn instemming onthouden omdat het bevoegd gezag niet heeft aangegeven op welke school de personeelsleden van de Prins Bernhardschool per 1 augustus 2005 worden geplaatst. Bovendien is niet geregeld welke werkzaamheden zij daar gaan doen. De regeling van de gevolgen is op dit punt zeer belangrijk omdat er op dit moment geen vacatures zijn op de andere scholen. Volgens de MR is er zelfs sprake van een daling van de formatie met ingang van het nieuwe schooljaar. De MR is bang dat het personeel wegens inkrimping van de formatie op niet al te lange termijn op grond van boventalligheid ontslag zal krijgen. De MR vraagt zich tevens af of er, zoals het bevoegd gezag heeft gesteld, wel sprake is van personeel in tijdelijke dienst. Volgens de MR hebben deze personen een vaste aanstelling of behoren zij die te hebben. De MR wijst erop dat er oorspronkelijk ook geen regeling was getroffen voor de personeelsleden die moeten gaan werken op een school met een ander onderwijsconcept. Inmiddels heeft het bevoegd gezag bij het aanmelden van het instemmingsgeschil toegezegd dat personeelsleden die moeite hebben met een dergelijke overstap begeleiding kunnen krijgen. Het bevoegd gezag had dit al dienen vast te leggen in de oorspronkelijke regeling van de gevolgen. Ook voor ouders en leerlingen heeft het bevoegd gezag de gevolgen niet geregeld. Het bevoegd gezag heeft geen concrete regelingen voorgelegd, maar stelt slechts zich te zullen inspannen voor een afstemming van het onderwijsaanbod. Volgens de MR zal er in ieder geval een goede regeling getroffen moeten worden zodat de leerlingen op een andere school geleidelijk kunnen wennen aan een ander onderwijsconcept. Er is ten onrechte ook geen regeling getroffen voor zorgleerlingen. Vanwege de kleinschaligheid is het mogelijk op de Prins Bernhardschool leerlingen zodanig individueel te begeleiden dat voorkomen kan worden dat ze moeten worden verwezen naar het speciaal basisonderwijs. Ingeval van opheffing van de Prins Bernhardschool zullen de hier bedoelde leerlingen op een andere, grotere school worden

4 ingeschreven. Zeer waarschijnlijk zullen zij daar niet dezelfde zorg krijgen, waardoor zij alsnog naar het speciaal onderwijs moeten gaan. Argumenten van het bevoegd gezag Inzake het interpretatiegeschil G704 De minister van OCW heeft het bevoegd gezag laten weten dat drie scholen wegens een tekort aan leerlingen moeten worden gesloten. Om twee scholen in stand te kunnen houden wil het bevoegd gezag gebruik maken van de gemiddelde schoolgrootte systematiek. Het hierop betrekking hebbende raadsbesluit valt volgens het bevoegd gezag onder de aangelegenheid 'beëindiging van de werkzaamheden van de school', zoals opgenomen in artikel 12 onder c van het medezeggenschapsreglement van de MR en artikel 11 onder d van het reglement van de GMR. De MR heeft zijn bevoegdheid inzake deze aangelegenheid overgedragen aan de GMR. In artikel 28, eerste en zesde lid Wmo 1992 is bepaald dat slechts één van beide raden bevoegd kan zijn: de GMR treedt in plaats van de afzonderlijke medezeggenschapsraden ten aanzien van de uitoefening van de bevoegdheden. De GMR is uitsluitend bevoegd indien het een onderwerp van gemeenschappelijk belang voor de aangesloten scholen betreft. Het voorstel van het bevoegd gezag voorziet in een opdracht aan het College van B en W om een aanvraag bij de Minister in te dienen voor toepassing van de gemiddelde schoolgroottesystematiek ten behoeve van de twee andere met opheffing bedreigde scholen, en dus niet voor de Prins Bernhardschool. Formeel is er dus geen sprake van een voorgenomen besluit om de Prins Bernhardschool te sluiten. De Minister besluit tot opheffen van de school. Volgens het bevoegd gezag is de toepassing van de gemiddelde schoolgrootte iets dat speelt op bestuurlijk niveau. Alleen als er door de inzet van de leerlingenaantallen van alle scholen een zeker gemiddeld aantal leerlingen is bij een bestuur, kan met succes een beroep worden gedaan om ook één of meer scholen die onder de opheffingsnorm zitten, in stand te houden. Het instrument van de gemiddelde schoolgrootte kan door zijn schaal (bestuursniveau) onmogelijk op schoolniveau worden ingezet. Er is sprake van een reddingsoperatie op bestuursniveau. Het gaat hier dan ook om een aangelegenheid van gemeenschappelijk belang voor de aangesloten scholen. Vandaar dat het bevoegd gezag het voorgenomen besluit heeft voorgelegd aan de GMR. De GMR heeft zich bevoegd verklaard. Het besluit over het al dan niet in stand houden van de met opheffing bedreigde scholen heeft zijn uitstraling op de 12 andere scholen. Het heeft ook samenhangende financiële consequenties. Het bevoegd gezag merkt op dat van een MR ook niet verwacht kan worden dat het akkoord gaat met de opheffing van de eigen school. Daarom is het per definitie een GMR-aangelegenheid. De uitwerking van het voorgenomen besluit heeft uiteraard wel gevolgen voor specifiek de Prins Bernhardschool. De regeling van deze gevolgen zal het bevoegd gezag wel aan de MR voorleggen. Het bevoegd gezag werkt al jaren met het instrument van de gemiddelde schoolgrootte. Het gebruik is niet eerder aan de GMR voorgelegd, aangezien tot vorig jaar alle scholen met gebruik van het instrument in stand konden blijven. Met betrekking tot de vergoeding van rechtsbijstand merkt het bevoegd gezag op dat het verzoeken om rechtsbijstand beoordeelt op de criteria 'MR-bevoegdheid' en 'redelijkheid'. In dit geval heeft de MR geen bevoegdheid. Inzake het adviesgeschil G716 Het bevoegd gezag merkt op dat er, in tegenstelling tot wat de MR stelt, wel degelijk sprake is van een spoedeisend belang. De Minister heeft aangegeven uiterlijk 0p 23 april 2005 te willen weten welke school gaat sluiten. De gemeenteraadsvergadering van april 2005 vindt pas na die datum plaats. Het bevoegd gezag ziet zich geconfronteerd met het feit dat door het gedaalde leerlingenaantal het totaal aantal leerlingen niet meer voldoende is om alle 15 scholen in stand te houden. Als het bevoegd gezag niets onderneemt zullen er drie scholen dicht gaan. In het 'Samenhangend voorstel' heeft het bevoegd gezag duidelijk gemaakt welke afweging het heeft gemaakt. Uiteindelijk heeft het bevoegd gezag er voor gekozen de Prins Bernhardschool te sluiten. Het is de kleinste school van het bevoegd gezag en zit al jarenlang rond de 25 leerlingen. Om een grotere, regionale wervingskracht te krijgen is de school jaren geleden gaan werken met het Daltonconcept. Dat had dit schooljaar afgerond moeten worden met het verkrijgen van het Daltoncertificaat van de Nederlandse Daltonvereniging. De school heeft dit certificaat helaas niet gekregen. Het Daltonconcept heeft ook niet tot de verwachte groei van het leerlingenaantal geleid. Op grond van de laatste prognoses (oktober 2004) lijkt de angst gerechtvaardigd dat de school binnen afzienbare tijd minder dan 23 leerlingen zal hebben. Dan zal de school, los van het toepassen van de

5 gemiddelde-schoolgrootte-systematiek, gesloten moeten worden. 23 leerlingen is namelijk de wettelijke absolute ondergrens bij het instandhouden van scholen. Deze wetenschap is belangrijk geweest bij het onderzoeken van alternatieven voor sluiting van de school. Het bevoegd gezag heeft wel gekeken naar de mogelijkheid één van de bestaande scholen om te vormen tot een nevenvestiging. Het risico blijft echter levensgroot aanwezig dat de school binnen korte termijn toch dicht moet vanwege een daling onder de 23 leerlingen. Dan is een zelfstandige school echter wel omgezet naar een nevenvestiging, wat niet meer terug te draaien is. Het bevoegd gezag is het niet eens met de MR dat de komende lumpsumbekostiging met zich meebrengt dat een dislocatie slechts een jaar zal leiden tot een tekort. Een dislocatie zal ook in de nieuwe systematiek hetzelfde kosten. En invoering van de lumpsumbekostiging zal niet leiden tot een hogere vergoeding van het Rijk. Het bevoegd gezag heeft uiteindelijk besloten de school niet te laten fuseren met een andere school. Een fusie moet meerwaarde hebben boven de sluiting van de school. De directeur van de school heeft aangegeven dat de weglek van leerlingen naar andere scholen vrijwel zeker bijna 100% zal zijn. In dat geval zou een fusie materieel alleen tot gevolg hebben dat de personeelsleden van de school overgaan naar de andere school. Volgens het bevoegd gezag heeft de fusie daarmee geen meerwaarde. Het bevoegd gezag heeft toen telefonisch bij directie en MR van de mogelijke fusiepartner gevraagd hoe die tegen een fusie aankeken. Daar bleek geen draagvlak voor te zijn. Het bevoegd gezag heeft daarom besloten geen nadere inventarisatie te doen. Het bevoegd gezag heeft de MR wel degelijk de mogelijkheid geboden tot nader overleg na het negatieve advies. Het bevoegd gezag meende echter uit de reactie van de MR in zijn van 9 maart 2005 op te mogen maken dat de MR geen behoefte had aan dit overleg. Inzake de instemmingsgeschillen G716 Het bevoegd gezag heeft de regeling van de gevolgen voor het personeel veiligheidshalve voorgelegd aan zowel het DGO als het personeelsdeel van de MR. Nu het DGO zich bevoegd heeft verklaard en heeft ingestemd met de voorgestelde regeling van de gevolgen, is het bevoegd gezag van mening dat de instemmingsbevoegdheid van het personeelsdeel van de MR niet meer van toepassing is. Het bevoegd gezag meent een passend voorstel te hebben gedaan voor de regeling van de gevolgen van het personeel. Het personeel in vaste dienst wordt herplaatst binnen het openbaar onderwijs en krijgt het eerste schooljaar na de opheffing zijn extra reiskosten vergoed tegen 18 cent per kilometer, hetgeen een aanvullende faciliteit is. De exacte plaats van tewerkstelling is een kwestie van maatwerk en zal met de individuele werknemers zorgvuldig worden besproken. Het bevoegd gezag bestrijdt dat het personeel mogelijk binnen afzienbare tijd wegens boventalligheid ontslagen zou kunnen worden. Gezien de leerlingprognoses en de opbouw van het personeelsbestand zullen er de komende jaren geen gedwongen ontslagen vallen. Personeel met een tijdelijk dienstverband (dat per 1 augustus 2005 afloopt) kan op dit moment nog geen functie worden aangeboden. Het bevoegd gezag sluit echter niet uit dat deze via voorrangsbenoemingen alsnog in aanmerking komen voor vacatures na 1 augustus Met betrekking tot het Daltonconcept merkt het bevoegd gezag op dat de school zich formeel geen Daltonschool mag noemen. Overigens mag ook van het personeel van een gekwalificeerde Daltonschool worden verondersteld dat zij aan een school voor regulier basisonderwijs zonder specifiek onderwijsconcept werkzaam kunnen zijn. Het bevoegd gezag geeft aan dat het personeel voor zover nodig op dit punt extra begeleiding zal worden gegeven. Het bevoegd gezag geeft voor wat betreft de regeling van de gevolgen voor ouders en leerlingen aan dat er geen aanleiding en ruimte is een overgangsvoorziening te treffen voor het verlies van het Daltonconcept. Het krijgen van onderwijs binnen een ander onderwijsconcept zal voor de leerlingen beperkte gevolgen hebben. De school is formeel geen Daltonschool. Bovendien is het ondoenlijk om in de nog onbekende scholen waarnaar de leerlingen overstappen een dergelijke onderwijsvoorziening te treffen. Met de betrokken schooldirecties zal worden afgesproken dat de leerlingen van de Prins Bernhardschool specifieke aandacht krijgen opdat elke leerling zich snel thuis zal voelen in de nieuwe schoolsituatie en een continue ontwikkelingslijn wordt gewaarborgd. Daartoe wordt toegezien op een adequate overdracht van de dossiers van de leerlingen. Ten aanzien van de stelling dat de leerlingen die extra zorg behoeven dat op de nieuwe school mogelijk niet kunnen krijgen merkt het bevoegd gezag op dat het feit dat de andere scholen groter zijn niet betekent dat hun niveau van begeleiding en zorgaanbieding lager is. Ook de andere scholen hebben een even goed of mogelijk zelfs beter niveau van leerlingenzorg. Het bevoegd gezag wijst erop dat voor de leerlingen die straks verder moeten reizen de verordening Leerlingenvervoer van de gemeente van toepassing is. Het bevoegd gezag is van mening dat deze

6 vervoersregeling in beginsel adequaat is. Toch onderzoekt het of het mogelijk is extra financiering voor het leerlingenvervoer te regelen. Het heeft hiertoe contacten met een instantie die genegen is aan een verzoek te voldoen. Er is echter nog geen aanvraag ingediend. Al met al is het bevoegd gezag van mening dat de regeling van de gevolgen adequaat is. Overwegingen van de Commissie Inzake het interpretatiegeschil G704 Op grond van artikel 7, aanhef en onder d Wmo 1992 in samenhang met artikel 11, eerste lid Wmo 1992 dient het bevoegd gezag een besluit over de beëindiging van de werkzaamheden (lees: opheffing) van een school vooraf ter advies aan de MR van de desbetreffende school voor te leggen, onder gelijktijdige voorlegging van de regeling van de gevolgen voor personeel en ouders/leerlingen. In de onderhavige situatie zit een aantal scholen van het bevoegd gezag sinds korte of langere tijd onder de opheffingsnorm. Deze scholen konden tot nu toe allemaal in stand worden gehouden door middel van de systematiek van de gemiddelde schoolgrootte. De Commissie is van oordeel dat een besluit gebruik te gaan maken van de systematiek van de gemiddelde schoolgrootte om zo scholen die onder de norm zitten in stand te kunnen houden een besluit is dat in beginsel van gemeenschappelijk belang is voor alle scholen. Het is een beleidsbeslissing die geldt voor alle openbare scholen in de gemeente (niet dat alle scholen er in de toekomst een beroep op hoeven te doen). Een dergelijk besluit zou in beginsel aan de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad kunnen worden voorgelegd. De Commissie constateert dat het bevoegd gezag dat nooit heeft gedaan, ook al wordt de systematiek reeds sinds 1995 ingezet om scholen in stand te houden. In het 'Samenhangend voorstel' wordt voorgesteld het beleid dat gericht is op toepassing van de gemiddelde schoolgrootte te gebruiken om twee van de drie bedreigde scholen in stand te houden door een derde school (de Prins Bernhardschool) te sluiten. De enige school die de directe gevolgen van dit voornemen zal merken is de Prins Bernhardschool, waarvan de werkzaamheden zullen worden beëindigd. Voor de overige scholen heeft het besluit geen directe gevolgen of wijziging in de situatie tot gevolg. De Commissie is van oordeel dat, gelet op het 'Samenhangend voorstel: De noodzaak tot sluiting van een openbare school en de bekostiging van dislocatie De Baanbreker' d.d. 30/11/2004, het (voorgenomen) besluit van het bevoegd gezag de Minister te verzoeken twee met opheffing bedreigde scholen op grond van de gemiddelde schoolgrootte-systematiek in stand te houden, tevens een besluit tot opheffing van de Prins Bernhardschool impliceert. De Commissie is van oordeel dat dit voorgenomen besluit tot opheffing van de Prins Bernhardschool is te onderscheiden van de andere voorgenomen besluiten en dat dat opheffingsbesluit op zichzelf niet van gemeenschappelijk belang is voor alle bij de GMR aangesloten scholen. Het bevoegd gezag behoort derhalve alvorens te besluiten, advies te vragen aan de MR van de Prins Bernhardschool; het bevoegd gezag handelt in strijd met de Wmo 1992 en dus met het recht als het dit nalaat. Nu de Commissie heeft vastgesteld dat aan de MR adviesbevoegdheid toekomt, is de Commissie van oordeel dat aan het uitgangspunt van het bevoegd gezag dat er geen reden is voor een bijdrage in de vergoeding van rechtsbijstand aan de MR met betrekking tot deze zaak, de feitelijke grondslag is komen te ontvallen. Naast dit oordeel meent de Commissie nog het volgende te moeten opmerken. Daarbij gaat de Commissie er vooralsnog van uit dat de MR zich in het voorgenomen besluit niet kan vinden. Bij geschillen over bijzondere adviesbevoegdheden heeft de Commissie in artikel 22, derde lid laatste volzin Wmo 1992 uitdrukkelijk de opdracht tevens een bindende uitspraak te doen of een ondanks de geconstateerde schendingen het door het bevoegd gezag genomen besluit toch in stand kan blijven; Op grond van de thans voorliggende gegevens is zeker niet uit te sluiten dat in een adviesgeschil de Commissie zou besluiten een besluit tot opheffing in stand te laten. De MR heeft de Commissie gevraagd de besluitvoering van het bevoegd gezag strijdig met het recht te verklaren. De Commissie wijst erop dat een oordeel dat het bevoegd gezag in strijd met de wet heeft gehandeld, niet betekent dat het besluit daarmee onrechtmatig is of vernietigd zou moeten worden. Op grond van artikel 6.22 Algemene wet bestuursrecht kan een orgaan dat constateert dat een besluit waartegen bezwaar is gemaakt of beroep is ingesteld, ondanks schending van een vormvoorschrift, dit besluit in stand laten indien blijkt dat de belanghebbende daardoor niet is benadeeld.

7 Inzake het adviesgeschil en de instemmingsgeschillen G716 De Commissie is van oordeel dat in aanmerking genomen de situatie van het openbaar onderwijs in de gemeente Hardenberg, waarbij ervan moet worden uitgegaan dat het aantal scholen dat op grond van de gemiddelde schoolgrootte in stand kan worden gehouden niet ongewijzigd kan blijven, het bevoegd gezag in redelijkheid heeft mogen oordelen dat thans een besluit met betrekking tot het aantal scholen moet worden genomen. De Commissie is dan ook van oordeel dat van spoedeisendheid genoegzaam is gebleken. Voorts is de Commissie van oordeel dat mede gelet op het eerdere geschil dat tot de uitspraak van 27 januari 2005 heeft geleid ook de aard van de geschillen zich niet tegen een spoedeisende behandeling verzet. Adviesgeschil Ingevolge artikel 22, lid 3, Wmo 1992 beoordeelt de Commissie in het kader van een adviesgeschil of het bevoegd gezag bij het niet volgen van het advies van de MR: a. heeft gehandeld in strijd met het bepaalde bij of krachtens de Wmo 1992 of met het medezeggenschapsreglement; b. onvoldoende heeft gemotiveerd waarom is afgeweken van het advies van de raad; of c. onzorgvuldig heeft gehandeld ten opzichte van de raad. De Commissie stelt vast dat de door het bevoegd gezag toegepaste systematiek van de gemiddelde schoolgrootte niet toereikend is om alle bestaande basisscholen in stand te houden. Er moet één zelfstandige school worden opgeheven om de overige scholen open te kunnen houden. De Commissie constateert tevens dat van de met sluiting bedreigde scholen de Prins Bernhardschool de kleinste is en naast het niet voldoen aan de opheffingsnorm ook in zijn voortbestaan bedreigd wordt door de reële kans dat het leerlingenaantal snel lager dan 23 zal zijn. Als de school minder dan 23 leerlingen heeft wordt zij in ieder geval gesloten. Dit laatste heeft voor het bevoegd gezag zwaar meegewogen bij zijn keuze de Prins Bernhardschool te sluiten. In aanmerking genomen de situatie van het openbaar onderwijs in de gemeente en met name in aanmerking genomen de positie van de Prins Bernhardschool is de Commissie van oordeel dat de aan het voorgenomen besluit ten grondslag liggende stukken, de inhoud van het advies van de MR en de motivering van het bevoegd gezag zoals voorgelegd aan de gemeenteraad geen aanleiding geven voor het oordeel dat onvoldoende gemotiveerd is afgeweken van het advies van de MR. Evenmin is er aanleiding voor het oordeel dat het bevoegd gezag dienaangaande ten aanzien van de MR onzorgvuldig heeft gehandeld. Daarbij merkt de Commissie nog op dat het bevoegd gezag genoegzaam heeft gemotiveerd waarom het bepaalde mogelijkheden niet of niet verder heeft onderzocht. De MR heeft gesteld dat het bevoegd gezag in strijd heeft gehandeld met artikel 12, aanhef en onder d Wmo 1992, waarin staat dat het bevoegd gezag de MR in de gelegenheid stelt tot het voeren van nader overleg indien het bevoegd gezag van plan is het advies van de MR niet of niet geheel te volgen. De Commissie stelt vast dat reeds voor de adviesaanvrage aan de MR de standpunten van partijen over en weer bekend waren. Deze standpunten waren in de periode voorafgaande aan de hoorzitting en uitspraak van de Commissie in het kader van het interpretatiegeschil reeds gewisseld. In de bespreking van 28 februari 2005 hebben partijen uitvoerig over het voorgenomen besluit gesproken. De Commissie wijst er in dit kader op dat de MR in zijn reactie van 9 maart 2005 op het schriftelijk aanbod van het bevoegd gezag tot nader overleg verbaasd reageerde op het aanbod, vanwege het vlak daarvoor al gevoerde overleg. Gelet op de voorgeschiedenis, de bespreking van 28 februari 2005 en de reactie van de MR van 9 maart 2005 heeft het bevoegd gezag mogen oordelen dat de MR nader overleg niet nodig achtte. Ook overigens is de Commissie van oordeel dat het bevoegd gezag niet in strijd heeft gehandeld met de WMO 1992 of het reglement. De Commissie is van oordeel dat het door de MR aanhangig gemaakte adviesgeschil derhalve geen aanleiding geeft uit te spreken dat de gemeenteraad van de gemeente Hardenberg het onderhavige besluit dat leidt tot opheffing van de Prins Bernhardschool niet mag nemen. Instemmingsgeschillen Het bevoegd gezag stelt dat de instemmingsbevoegdheid van de personeelsgeleding inzake de regeling van de gevolgen van de sluiting van de school vervallen is nu het DGO met de regeling van de gevolgen heeft ingestemd. Het is inderdaad juist dat in artikel 13, tweede lid Wmo 1992 is bepaald dat een bevoegdheid van de MR niet van toepassing is indien het DGO bevoegd is. In artikel H2, vijfde lid onder a van de CAO Primair onderwijs is bepaald dat de regeling van de rechtspositionele gevolgen van de opheffing van

8 een school is voorbehouden aan het DGO. De Commissie heeft al eerder uitgesproken dat er in dat geval sprake is van een exclusieve bevoegdheid van het DGO. In de onderhavige situatie was het bevoegd gezag zich bewust van het feit dat het DGO bevoegd was. De Commissie stelt vast dat het bevoegd gezag niettegenstaande zijn wetenschap dat ingevolge artikel 13, tweede lid WMO 1992 de advies- en instemmingsbevoegdheden van de MR vervallen indien er DGO is gevoerd, desondanks heeft besloten de personeelsgeleding de regeling van de gevolgen voor het personeel ter instemming voor te leggen. In dat licht bezien komt het bevoegd gezag niet toe alsnog een beroep te doen op artikel 13, tweede lid WMO 1992 indien de personeelsgeleding van de GMR niet instemt met de aan hem voorgelegde regeling van de gevolgen. Derhalve heeft het bevoegd gezag terecht ook voorgelegd het instemmingsgeschil met betrekking tot een regeling van de gevolgen voor het personeel van het voorgenomen besluit tot sluiting van de Prins Bernhardschool. De Commissie merkt in dit kader nog op dat de bevoegdheid van het DGO zich slechts uitstrekt tot de rechtspositionele gevolgen van de opheffing van de school. De door de MR gewenste regeling van de gevolgen strekt echter verder. Het bevoegd gezag heeft, naast het besluit tijdelijk een bijdrage in de kosten van reiskosten van de personeelsleden te geven, aangegeven dat indien de leerkrachten extra begeleiding/scholing behoeven om volgens een ander dan het Daltonconcept te moeten werken, hiertoe de mogelijkheid is. Het bevoegd heeft tevens verklaard bij te willen dragen aan een zo goed mogelijke vervoersregeling, afhankelijk van de woonplaats van elk individueel kind. In beginsel is de verordening Leerlingenvervoer van de gemeente hiervoor beschikbaar. Het bevoegd gezag heeft ook gesteld een continue ontwikkelingslijn van elke leerling te waarborgen. De Commissie is van oordeel dat gelet op hetgeen door het bevoegd gezag ter zitting is uiteengezet, het bevoegd gezag ervan uitgaat dat indien de bestaande regelingen niet adequaat zijn in individuele gevallen, in die gevallen een op maat gesneden oplossing moet worden getroffen. De Commissie vat dit zo op dat als onder deze extra individuele maatregelen kosten zijn begrepen dit niet betekent dat de maatregel niet zal worden getroffen. De Commissie is van oordeel dat, in aanmerking genomen het aantal personen (personeel, ouders/leerlingen) waarop de voorgenomen besluiten betrekking hebben en in het licht van de nader gegeven toelichting, de door het bevoegd gezag voorgenomen besluiten tot regeling van de gevolgen, hoewel summier, niet zo gebrekkig of onredelijk zijn dat het bevoegd gezag daartoe niet heeft kunnen komen. Daarbij tekent de Commissie aan dat het bevoegd gezag in redelijkheid heeft kunnen afzien van het treffen van een regeling van de gevolgen in algemene zin voor zover het het Daltonconcept en de zorgleerlingen betreft. Oordeel van de Commissie 1. De Commissie is van oordeel dat het voorgenomen besluit tot opheffing van de Prins Bernhardschool is te onderscheiden van de andere voorgenomen besluiten en dat dat opheffingsbesluit op zichzelf niet van gemeenschappelijk belang is voor alle bij de GMR aangesloten scholen. Het bevoegd gezag behoort derhalve alvorens te besluiten advies te vragen aan de MR van de Prins Bernhardschool; het bevoegd gezag handelt in strijd met de Wmo 1992 en dus met het recht als het dit nalaat. 2. De Commissie spreekt bindend uit dat de gemeenteraad het voorgenomen besluit dat leidt tot sluiting van de Prins Bernhardschool mag omzetten in een definitief besluit. 3. De Commissie spreekt bindend uit dat de voorgenomen besluiten ter regeling van de gevolgen van het personeel en de ouders/leerlingen mogen worden omgezet in een definitief besluit. Woerden, 27 januari 2005 en 30 maart 2005 Mr. B.K. Olivier, voorzitter Drs. J. van Velzen, secretaris