Sectorrapport Containerteelt

Transcriptie

1 Sectorrapport Containerteelt Najaar 2011

2 Inhoudsopgave Terugblik sectorrapport 2010/ Najaar 2011 sector containerteelt...4 Trends in de sector containerteelt...5 Van Oers Agro in gesprek met...6 Van Oers Agro Hofdreef DR Zundert Postbus AB Zundert 2 T: F: E: agro@vanoers.nl

3 Terugblik op het seizoen 2010/2011 Voor u ligt het sectorrapport voor containerteelt over het najaar van 2011, een najaar dat zich laat omschrijven als zacht en een positiever beeld geeft dan het najaar van Allereerst geven we een korte terugblik op het teeltseizoen 2010/2011. Het aantal bedrijven dat zich richt op containerteelt laat in het seizoen 2010/2011 binnen Zundert een stijgende lijn zien. Het teeltareaal neemt evenredig toe. Zo heeft een gemiddeld containerteeltbedrijf een oppervlakte van zo n 2,8 hectare. Over het hele seizoen zien we een omzetstijging per vierkante meter containerteelt. Dit uit zich door enerzijds een hoger brutorendement per vierkante meter (een stijging met 12%), maar anderzijds ook door een forse stijging van de arbeidskosten per vierkante meter. De arbeidskosten drukken steeds zwaarder op de bedrijfsvoering en zetten daarmee het resultaat onder druk. Zeker wanneer de ondernemer ook zijn eigen gewerkte uren meerekent. In het voorgaande seizoen zien we dat er in verhouding meer omzet wordt gerealiseerd via de veiling en cash & carry. Hieruit kunnen we concluderen dat er via die vermarktingsmethode meer vraag is naar boomkwekerijproducten is, maar het is aannemelijker om te stellen dat bij gebrek aan directe handel de producten via die afzetkanalen worden aangeboden. 3

4 Najaar 2011 sector containerteelt Wanneer we kijken naar het verloop van de afzet van planten in het najaar van 2011 zien we dat de leveringen vanaf de eerste week van oktober toenemen. Door het zachte najaar wordt er geleverd tot eind januari. Ten opzichte van vorig seizoen is het een langer najaar, wat de kengetallen over deze periode bevestigen: de omzet is toegenomen. Tegelijkertijd heeft dit ook gevolgen voor de kosten. Hieronder vindt u enkele kenmerkende cijfers over het najaar 2011 in vergelijking met de najaren 2009 en Omzet De omzet per m2 in de sector containerteelt is met 0,90 toegenomen. Dit is een omzetstijging van 16%. De toename komt met name door een langere afleverperiode. Omzet per m2 5,68 5,40 6,30 16% Tabel: Omzet per m2 containerteelt Brutorendement Het brutorendement is in het najaar 2011 met 0,54 per m2 toegenomen. Dat is een stijging van 15%. Gemiddelde bruto rendement per m2 3,47 3,65 4,19 15% Tabel: Gemiddeld brutorendement per m2 Arbeidskosten Als we het najaar van 2011 vergelijken met het najaar van 2010 zijn de gemiddelde arbeidskosten bij een containerteler per m2 met 0,14 gestegen. Dit is een stijging van 3% ten opzichte van het najaar Gemiddelde arbeidskosten per m2 2,16 1,99 2,04 3% Tabel: Gemiddeld brutorendement per m2 De arbeidskosten zijn inclusief een ondernemersbeloning van ,- op basis van een halfjaar ( ,- per fulltime meewerkende ondernemer). Verdeling arbeidskosten De arbeidskosten voor vreemde arbeid zijn in het najaar 2011 met 0,10 per m2 gestegen ten opzichte van het najaar 2010: een stijging van 13%. De arbeidskosten voor eigen arbeid zijn in het najaar 2011 met 0,05 per m2 gedaald ten opzichte van het najaar 2010: een daling van 5%. Arbeidskosten vreemde arbeid per m2 0,89 0,72 0,82 13% Arbeidskosten eigen arbeid per m2 1,27 1,27 1,22-5% Tabel: Verdeling arbeidskosten vreemde arbeid per m2 4

5 De afzetperiode is vanwege de gunstige weersomstandigheden erg lang geweest. Dit verklaart mede de stijgende omzet en het verbeterde brutorendement. Ook de arbeidskosten van vreemde arbeid zijn gestegen door de langere afzetperiode en de doorvoering van de periodieke opslag bij het personeel. De arbeidskosten eigen arbeid daarentegen zijn afgenomen doordat het areaal is uitgebreid. De vooruitzichten voor het jaar 2012 kunnen we wisselend noemen. Het consumentenvertrouwen is laag en we zien dat de afzet van visueel aantrekkelijke producten via tuincentra, bouw- en supermarkten onder druk komt te staan. In een overschotmarkt is het noodzakelijk om de juiste sortimentkeuze te maken en de aandacht te richten op kwalitatief hoogstaande producten. Daarmee biedt 2012 ook kansen, zeker voor de verkoop van visueel aantrekkelijke producten. Tijdige en volledige levering, informatievoorziening via online-kanalen en blijvend onderhoud van klantrelaties gaan zeker hun vruchten afwerpen. Als punt van aandacht noemen we het betalingsgedrag van debiteuren. We zien dat betaaltermijnen oplopen en facturen steeds langer onbetaald blijven. Er kort opzitten is dan ook noodzakelijk voor een stabiele bedrijfsvoering. Trends in de sector containerteelt De containerteelt is trendgevoelig. Een promotiecampagne op televisie of internet laat gelijk positieve verkoopcijfers zien. Aan de andere kant betekent het ook dat het uit de mode zijn van boomkwekerijgewassen een grote negatieve invloed kan hebben op het bedrijfsresultaat van containertelers. Het inspringen op die trends vraagt om een vooruitkijkende blik, enkele gelukkige keuzes en bovenal om de eis voor een constant hoge kwaliteit en levering. We zien dat duurzaam telen binnen de containerteelt nog niet echt van de grond komt, al zijn er ook positieve uitzonderingen. We verwachten dat de markt op den duur een duurzaam product zal eisen. De teelt, het gebruik van middelen, arbeid en transport moeten op een maatschappelijk verantwoorde wijze geregeld worden. Certificering van bedrijven wordt de standaard om aan diverse marktpartijen te mogen leveren. Daarnaast ontstaat er vanuit de markt steeds meer vraag naar het telen in vierkante potten, met name de grotere maten. Uit ruimte-oogpunt wordt er al steeds meer geteeld in vierkante potten en ook de markt lijkt nu deze variant ontdekt te hebben. Het efficiëntere transport en de gemakkelijke opslag maken het voor de kopers een aantrekkelijke ontwikkeling. Op teeltgebied zien we een groei in toepassing van het pot-in-potsysteem. Hierbij zijn de potten in de grond ingegraven en voorzien van een irrigatiesysteem. De planten zijn minder vatbaar voor vorstschade en bij harde wind vallen ze niet meer om, wat een aanzienlijke arbeidsbesparing tot gevolg heeft. De export is in de eerste zes maanden van het nieuwe seizoen gedaald met zo n 4%. Er is voor 143,7 miljoen euro aan boomkwekerijproducten uitgevoerd, vorig jaar bedroeg de export over het najaar nog 150,3 miljoen euro. De afzet naar Duitsland en Italië is enorm. Ook is de uitvoer naar het Verenigd Koninkrijk fors toegenomen. Ook de productiewaarde is, in vergelijking met vorig jaar, licht gedaald. De productiewaarde was in miljoen euro, tegenover 600 miljoen euro in Kwekers zullen innovatief moeten zijn, zich moeten richten op kwalitatief goede producten en een gedegen debiteurenbeleid moeten voeren om zo weinig mogelijk last te hebben van de Europese crisis. Een uitdaging voor het komende voorjaar! 5

6 Van Oers Agro in gesprek met Treerun, het agrologistieke project van Treeport Hoe kijkt Jac Herijgers, projectleider agrologistiek van Treeport, op dit moment aan tegen het logistieke proces in boomteeltgebied Zundert en omgeving? Van Oers Agro vroeg het hem in het kader van het logistieke project Treerun, waarmee Jac en de rest van de Treeport-organisatie druk bezig zijn om dit op de (internationale) kaart te zetten. Wat is er voor nodig om de Treerun tot een succes te maken? Allereerst zijn concurrerende transportprijzen van ontzettend groot belang, zowel voor de kwekers hier in de regio als ook voor de afnemers. Als we in onze regio het transport zo goedkoop mogelijk kunnen regelen, dan trekken we vanzelf meer klanten naar ons gebied. Daarnaast wil de Treerun uniek zijn. Van 2011 tot en met 2013 loopt het majeur project Treeport. Daarna moet het project op eigen benen verder. Het uiteindelijke doel van het project is de ontwikkeling van een Boomteelt Business Centrum aan de snelweg E19/A16 waar uiteindelijk alle handel en logistiek samen moet komen. Dit Boomteelt Business Centrum moet een begrip in Europa worden. Het succes van de Treerun ligt in handen van de boomkwekers en handelaren in het gebied. Zijn moeten hiervan massaal gebruik gaan maken. Wat zijn de voordelen voor een containerteler om mee te doen met Treerun? Doordat de Treerun probeert om zoveel mogelijk bestemmingen op hetzelfde adres op te halen, kunnen we hele scherpe tarieven aanbieden. Daarnaast wil de Treerun de kweker ontzorgen. De kweker krijgt veel minder vrachtauto s per dag op zijn erf en dat zorgt voor meer rust op het bedrijf, wat dus weer tijdwinst oplevert voor de kweker. Op welke wijze coördineert Treerun de verzamelde producten? Treerun werkt volgens het THL-principe (Treerun, Hub, Linehaul). Door de centraal gecoördineerde ophaaldienst, de Treerun, worden de planten in Zundert en omgeving verzameld. Waar nodig worden de planten vervolgens gelost op de centrale Hub en vanuit hier verder vervoerd door de Linehaul naar de eindbestemming. Op dit moment wordt de Hub beperkt gebruikt, maar uiteindelijk (als de stromen voldoende dik zijn), zal hier heel veel gebruik van gemaakt worden en zal er ook vast personeel op de Hub komen. Op dit moment wordt het terrein van de CLTV als Hub gebruikt. De volgende stap is een locatie langs de snelweg E19/A16 zijn, om vervolgens op het nog te realiseren Boomteelt Business Centrum terecht te komen. Levert Treerun een bijdrage aan het vergroten van het boomteeltgebied Zundert? Treerun wil het boomteeltgebied Zundert krachtiger maken door de transportprijzen zo laag mogelijk te houden. Hierdoor kunnen de kwekers hun kostprijs verlagen waardoor, zonder prijsverhoging, een betere marge ontstaat of waardoor producten goedkoper kunnen worden aangeboden bij francoleveringen. Hierdoor wordt het voor andere partijen buiten onze regio interessanter om hier zaken te komen doen. Dit komt vervolgens weer ten goede aan de economie en de werkgelegenheid in ons boomteeltgebied. 6

7 Hoe zou je Treerun in een SWOT-analyse kunnen plaatsen? Met andere woorden wat zijn de sterke punten, wat zijn de zwakke punten, waar liggen kansen en waar liggen de bedreigingen? Strenghts Onze centrale ligging in de Benelux. Via de E19 gaan we naar het zuiden en met de A58 richting het oosten. Door de komst van de Treerun de kwekers ontzorgen zonder dat ze het zelf direct in de gaten hebben. De Treerun is concurrerend omdat we scherpe tarieven aan kunnen bieden. Weaknesses Treerun heeft te maken met enige vorm van tijdsdruk. Eind 2013 loopt het majeur project Treeport af en moeten we het zonder steun vanuit de provincie/gemeente doen. Vanaf 2014 moeten de stromen dus voldoende dik zijn om de eigen broek op te kunnen houden; dit is een enorme uitdaging! Opportunities Een heel sterk punt is de ligging van ons gebied gezien vanuit Europa. We liggen namelijk tussen de twee belangrijke wereldhavens Rotterdam en Antwerpen. Hier wordt momenteel nog weinig gebruik van gemaakt, maar dat gaat in de toekomst steeds meer gebeuren. In de regio zitten zeer goede logistieke bedrijven die een positieve bijdrage kunnen leveren aan de Treerun. De Treerun zal versneld de elektronische wereld bij de boomkwekers introduceren. De Treerun is een uniek product in de boomkwekerijsector. Doe daar je voordeel mee! Threats Transport en logistiek worden bijna overal onderschat. Logistiek vormt een belangrijk onderdeel in het totaalplaatje. Zeker in de boomkwekerij, omdat het gaat om een seizoensproduct en omdat de markt zeer versnipperd is. De Treerun vormt enigszins een bedreiging voor de Zundertse handelaar, maar deze hoeft zich geen zorgen te maken. Treeport zal zeker geen handel gaan drijven en het proces zal zeer gefaseerd verlopen. Hierdoor krijgen de handelaren de kans om zich voor te bereiden op de komende veranderingen. En kunnen zij zelfs van een bedreiging een kans maken! Biedt Treerun ook voordelen voor buitenlandse afnemers? Ja, dit heb ik in de praktijk al ondervonden. Laatst bracht ik een bezoek aan de IPM-beurs in Essen waar ik sprak met een Zwitser die eigenaar is van een tuincentrumketen. Het gesprek ging onder andere over zijn leveranciers. Hij haalt zijn producten uit acht verschillende gebieden in Europa en wil dit graag terugbrengen naar drie. Eén van die drie moet de Hub in Zundert/E19 worden, waar de planten voor hem verzameld worden vanuit Zundert en aangrenzende regio s (bijvoorbeeld De Kempen en Midden-Brabant). Dit zal frequentieverhogend werken, wat onze regio extra handel op zal leveren. Immers: wie dicht bij het vuur zit, warmt zich het best.