Verslag Werkplaatsen - Spoorzone Hilversum

Transcriptie

1 Verslag Werkplaatsen - Spoorzone Hilversum Er wordt gewerkt aan een Gebiedsagenda voor de Geuzenbuurt, de Electrobuurt en de Kleine Driftbuurt. Na de eerste Gebiedstafel op 17 juli zijn er op 8 en 29 oktober twee Werkplaatsen georganiseerd. Het doel van de Werkplaatsen was om samen met verschillende partijen concreet aan de slag te gaan met het Spoorzone gebied. We zijn aan de slag gegaan met de mogelijke oplossingen, ideeën en kansen voor de vraagstukken die tijdens de eerste Gebiedstafel naar voren zijn gekomen. 1 e werkplaats 8 oktober 2018 De eerste Werkplaats vond plaats op 8 oktober 2018 in Theater Santbergen. In het eerste deel van de middag stonden we stil bij de identiteit van het gebied en de gewenste kernkwaliteiten door middel van een Beeldenstorm. Vervolgens gingen we uiteen in de drie buurten om concreet te worden over de opgaven van zowel de buurt als van de ontwikkelgebieden. Tot slot werden de resultaten van de groepen plenair aan elkaar gepresenteerd en vervolgafspraken gemaakt. Gewenste kwaliteiten (beeldenstorm) De deelnemers werd gevraagd enkele referentiebeelden uit te kiezen die wat hen betreft de gewenste kernkwaliteiten van de wijk in de toekomst zouden moeten weerspiegelen. De referentiebeelden waren ingedeeld in de zes thema s die in de eerste Gebiedstafel zijn benoemd. De gekozen referentiebeelden vormden de opmaat voor de schetssessies en dienen als basis voor een later te formuleren beoogde identiteit. Schetssessie in groepen Geuzenbuurt Gestart werd met een terugblik op de beeldenstorm voor de Geuzenbuurt. Ontwikkelende partijen komen overwegend met hogere gebouwen, terwijl bewoners eerder beelden inbrengen van lagere bouw. Een goede aansluiting van nieuw en bestaand wordt ervaren als belangrijker dan de overallbouwhoogte. Naast bouwhoogte gaat een goede aansluiting ook over architectuur, groen en verschillende volumes. Iedereen is enthousiast over een dubbel maaiveld, met veel parkeren en automobiliteit op de onderste laag en groen, verblijf en langzaam verkeer op de bovenliggende laag. Verder worden beelden gedeeld van bruggen (goede en veilige verbinding in en uit de wijk voor langzaam verkeer), bankjes (zit- en ontmoetingsgelegenheid), stedelijk groen (toevoegen belangrijk 1

2 maar wel op zodanige manier dat dit weinig ruimte vraagt), werkgelegenheid en spelen. De architectuur verwijst naar de rest van de wijk met veel baksteen en een menselijke maat. De kernwaarden voor de buurt worden als volgt geformuleerd: 1. Ontmoeten en verblijven in een aantrekkelijke buurt 2. Gemengd stedelijk gebied met wonen, werken en voorzieningen 3. Stedelijk groen als basis voor beweging, spelen en een gezonde omgeving 4. Ontwikkelingen passen in de buurt met een kleine korrel en een menselijke maat 5. Langzaam verkeer staat centraal, zowel binnen de buurt als naar buiten. Tijdens de schetssessie over de buurt blijkt het tekort aan goede ontmoetingsplekken buiten in de openbare ruimte en binnen in kleinschalige horeca. Het Oosterspoorplein zou een brandpunt van ontmoeting moeten zijn. Kenmerkend voor de Geuzenbuurt is de menging van wonen en werken. De buurt is een leuke rommelige buurt. Deze menging maakt slim gebruik van het beperkt aantal parkeerplaatsen en creëert werk en leven op straat. Zo n menging blijft gewenst. Belangrijk is wel het soort werkgelegenheid (geen grote overlast, niet s-avonds en s-nachts) en de uitstraling. Een kwaliteitsimpuls voor de openbare ruimte van belangrijke routes is eveneens gewenst. In de schetssessie over de Korte Noorderweg (KNW) wordt gesproken over de aanhechting van de buurt met de omgeving. Verder is een levendige mix van functies gewenst. De herontwikkeling kan alleen als bebouwing en gebruik intensiveert. Acceptabel als het niet direct grote automobiliteit met zich meebrengt en zogenaamde monoculturen worden voorkomen. Kansrijk ziet men toevoeging van kleinschalige en onderscheidende detailhandel en horeca. Grote stromen aan winkelwagentjes passen daarbij niet. Maar behoud van het huidige werk moet ook mogelijk zijn, desnoods onder het tweede maaiveld (zoals besproken tijdens de beeldenstorm). Verder blijkt het de vraag of aanvullende parkeerplekken op de KNW echt gewenst zijn, omdat de huidige parkeerplaatsen al niet verhuurd worden. Electrobuurt Als eerste worden de beelden van de gewenste kwaliteiten erbij gepakt om te bespreken wat als belangrijk wordt gezien. De kernwaarden voor de buurt zijn: 1. Ontmoeting in de openbare ruimte, voor iedereen. 2. Kwalitatief groen, samen zorgen voor ontmoeting. 3. Anders omgaan met parkeren, autoluw, onder de grond of niet vrijblijvende arrangementen. 4. Diversiteit in de breedste zin, diverse groepen mensen, diverse soorten bebouwing en menging van functies. 5. Toegankelijkheid, van voorzieningen én openbare ruimte. Tijdens de schetssessie over de buurt wordt een goede verbinding met de Geuzenbuurt genoemd als kansrijke maatregel. Het wijkcentrum de Geus en de ontwikkelingen op het Connexxion terrein kunnen hier bij uitstek een rol in spelen. De Larenseweg geldt nu al als belangrijke entree voor de wijk maar oogt niet zo. Ambitie is om deze straat verder te vergroenen met een stevige bomenrij zodat het een volwaardige stadsentree wordt. Daarnaast wordt het Oosterspoorplein als belangrijke plek in de wijk gezien waar het nodige mee moet gebeuren. De ambitie is om er een bruisend plein van te maken door er leuke voorzieningen rondom te plaatsen, te vergroenen en plek te maken voor bijvoorbeeld een Foodtruck Festival. De bewoners geven aan dat ze graag willen deelnemen aan de verdere gedachtevorming van het plein. 2

3 In de schetssessie over het Connexxion terrein blijkt er op onderdelen al een match te zijn tussen de ambities van de bewoners rond de Larenseweg en de plannen van de ontwikkelaar. De verbinding tussen de Electrobuurt en de Geuzenbuurt is al ingetekend en in het cultuurhistorische Connexxion pand op de kop zou horeca kunnen komen. Over de andere mogelijke ontwikkelingen rondom de Larenseweg, zoals de Wybertjesfabriek, Larenseweg 139 en de Grote Sigarenfabriek is niet gesproken. Kleine Driftbuurt Voordat de schetssessie van de Kleine Driftbuurt van start gaat worden de gekozen afbeeldingen van de beeldenstorm besproken. Wat duidelijk naar voren komt zijn een aantal kernkwaliteiten die de wijk nu al bezit, maar versterkt mogen worden. Cultuurhistorie, functiemenging, openbaar groen en ontmoetingsplekken zijn als kernwaarden voor deze buurt belangrijke bouwstenen voor de schetssessie. Rondom cultuurhistorie staat het hergebruiken van erfgoed centraal. Het hergebruik van historische panden en een goede aansluiting tussen oud en nieuw. Hierbij wordt bijvoorbeeld het behoud van de kleine sigarenfabriek als belangrijk gezien. Wat betreft functiemenging is de herontwikkeling van de Hunkemöller en Kuperus een uitstekende mogelijkheid om in plaats een nieuwe soort economie in de wijk te laten landen. Deze nieuwe soort economie moet goed te mengen zijn met het woonprogramma waarmee gemengd zal komen. Hier wordt ook aangegeven dat er duidelijk ook behoefte is aan eengezinswoningen. Daarnaast wordt vanaf het station een doorlopende groenstructuur getekend zodat het groen als drager van de buurt kan fungeren en de wijken onderling kan verbinden. Het (weer) openbaar maken van het IFF terrein zou een grote winst kunnen zijn. Als wordt gekeken naar mobiliteit wordt snel duidelijk dat minder auto s op straat de ambitie is. Dit kan op verschillende manieren, zoals een leefstraat maken, een parkeervergunning invoeren, andere vormen van mobiliteit stimuleren, deelauto s, parkeren langs het spoor of verdiept parkeren bij de ontwikkellocaties. Tot slot gaat het om ontmoetingsplekken in de wijk. Er is duidelijk behoefte aan het verbeteren van de bestaande openbare ruimte zodat een veilige ruimte is voor sociale ontmoeting. Hierbij wordt wel de vraag gesteld, wie deze openbare ruimte gaat beheren. De gemeente? Er wordt vervolgens nog over een ontmoetingsplek in de vorm van een lunchroom gesproken of mogelijk een voorziening voor senioren. 3

4 Eindgesprek Na de schetssessies komt iedereen weer bij elkaar om de resultaten te presenteren en te bespreken. De drie ontwerpers presenteren elk de resultaten van de drie buurten waarna door verschillende aanwezigen gereflecteerd wordt op de resultaten. De bespreking van de drie buurten laat grote overeenkomsten zien. Vrijwel iedereen heeft aandacht voor de cultuurhistorische betekenis van de wijk, wil dat er meer wordt gedaan aan ontmoeten en buurtvoorzieningen, maakt zich zorgen over het ontbreken van groen en wil parkeren uit het zicht hebben. Wat opvalt is dat er vanuit de buurten nog weinig afstemming wordt gezocht. De drie schetsen voor de buurten redeneren ieder vanuit de eigen buurt en kijken weinig over de grenzen naar de andere buurten en hoe die goed kunnen samenwerken. Hier wordt een oproep gedaan om uitwisseling tussen de buurten te zoeken en hiermee de kracht van de hele wijk versterken. Daarnaast valt op dat samenhang met de rest van de stad nog lijkt te ontbreken. Dit is terug te zien in het gesprek over werken en programma in de buurten. De drie buurten geven aan functiemenging in het gebied te willen, maar dan wel leuke voorzieningen zoals horeca. De gemeente heeft een duidelijk horecakader, wat horeca in dit gebied slechts beperkt mogelijk maakt. Voor de drie buurten zou horeca een goede toevoeging kunnen zijn, maar of dat op stadsniveau ook geldt is de vraag. Er wordt afgesloten met een oproep om te zoeken naar overkoepelende thema s zoals een groenstructuur, sociale verbinding en energie/duurzaamheid. Door naar deze thema s te kijken, wordt je gedwongen uit te zoomen en rekening te houden met het grotere plaatje. 4

5 2 e werkplaats 29 oktober 2018 Terugblik: gewenste kwaliteiten De tweede Werkplaats start met een terugblik op de opgehaalde resultaten van de eerste Werkplaats. De gewenste kwaliteiten met bijbehorende referentiebeelden zijn door UUM verwerkt in een collage met vijf kernkwaliteiten per buurt. Er wordt plenair gekeken of deze gewenste kwaliteiten nog kunnen worden aangevuld en wat de verschillen en overeenkomsten tussen de drie buurten zijn. De drie buurten hebben allemaal de ambitie voor meer groen en minder parkeren in de wijk, alleen hebben de buurten andere uitdagingen wat betreft de schaal van ontwikkelingen. Zo kent de Kleine Driftbuurt met name rond de Liebergerweg grootschaligere ontwikkelingen terwijl in de Electrobuurt relatief gezien wat minder op stapel staat. Vervolgens gingen we uiteen in twee groepen: bewoners en ontwikkelende partijen. De derde groep, zoals ARK, Albertus Perk, Fietsersbond, Versa Welzijn en gemeente verdeelde zich over beide groepen. In groepen uiteen Bewoners De maatregelen die zijn genoemd in het eerste Werkatelier zijn door UUM uitgewerkt en op één kaart voor de hele wijk gezet. UUM heeft daarbij één legenda opgesteld waar alle genoemde maatregelen onder vallen. Waar in de hele wijk behoefte aan is, is het ontmoedigen van het autogebruik. Dit kan door vernieuwende parkeeroplossingen toe te passen in combinatie met het stimuleren van alternatieve manieren van vervoer. Hierbij wordt nadrukkelijk aangegeven dat als hiervoor gekozen wordt, het voor heel 1221 moet, zodat het probleem niet doorschuift binnen de wijk. Voor de verdere invulling hiervan geven de bewoners een aantal opties zoals betaald parkeren, gebundeld parkeren en inpandig parkeren. Daarnaast is er vanuit de bewoners een duidelijke wens voor meer groen in de straten en door het hele gebied. Er kan ruimte voor groen worden gewonnen als er parkeerplekken uit de buurt verdwijnen en ook de voortuinen worden betrokken. Hoger bouwen is, mits goed ingepast, acceptabel als dat kwalitatief goede openbaar toegankelijke, groene ruimte, oplevert. Villa Industria wordt daarin benoemd als mooi voorbeeld. Over hoe de invulling van deze openbare groene ruimte eruit moet komen zien worden verschillende dingen genoemd, zoals ontmoetingsplekken, leefstraten en informele verbindingen. Tot slot wordt verbeteren verkeersveiligheid en het opheffen van infrastructurele barrières in de stad genoemd als concrete maatregelen. Door de verkeersveiligheid te verbeteren worden de drie buurten onderling ook beter verbonden. Als locatie wordt onder andere het Oosterspoorplein genoemd, waar volgens de bewoners veel urgentie ligt. Ontwikkelende partijen Door de aanwezige ontwikkelende partijen werden mogelijke ontwikkellocaties gepitcht. De volgende locaties met bijhorende ambities zijn kort toegelicht. Venetapark, locatie Hunkemöller, Lijsterweg/Zuiderweg,, kleine Sigarenfabiek (Lijsterweg 20A), Noorderweg 68,, bedrijventerrein Korte Noorderweg, Connexxion terrein, Wybertjesfabriek en tot slot de Larenseweg 139 De ontwikkelaar/eigenaar van de grote Sigarenfabriek (Amperestraat) was niet aanwezig. Tijdens de presentaties zijn alle locaties op een gezamenlijk kaart opgetekend. De fase van het project, de gewenste identiteit, woning aantallen en types, werkgelegenheid, parkeeroplossingen en andere ideeën werden samengevoegd. Dit resulteerde in één overzicht van alle locaties. Onderling werden veel vragen gesteld om te verduidelijken welk woningtype en doelgroep gekozen was en 5

6 waarom bepaalde parkeeroplossingen waren voorgesteld. De overeenkomsten tussen de ontwikkelingen bestonden uit de sterke focus op starters (bv. studio s en éénkamerappartementen), het alternatief omgaan met de mobiliteits- en parkeervraag en tot slot de combinaties van werken en wonen. Ideeën en uitgangspunten uit de eerste werktafel kwamen terug in een aantal schetsen. Zoals lichte en kleinschalige horeca richting Oosterspoorplein, het toegankelijk maken van groene stedelijke binnenterreinen en het verbinden met de buurt door het toevoegen van wandel- en fietsroutes. Richting Oosterspoorplein (Korte Noorderweg, Connexxionterrein, Noorderweg 68) ligt meer focus op horeca of zogenaamde third places. De gekozen parkeeroplossingen varieerden sterk: overdekt parkeren langs het spoor, op maaiveld parkeren in een binnenterrein, ondergronds of minder parkeerplaatsen realiseren door te sturen op alternatief vervoer. De vele vraagstukken die in het gesprek naar voren kwamen gingen onder andere over de gewenste doelgroepen voor de woningen maar ook passende bedrijvigheid. Verder werd gesproken over de toekomst van het autobezit in relatie tot de centrale ligging nabij het station. Eindgesprek Na een enthousiaste middag komen beide groepen weer bij elkaar. Wethouder Floris Voorink geeft een korte intro op het eindgesprek. Hij licht kort toe waarom we hier zitten met zijn allen en waarom het van belang is dat we samen dit traject doorlopen. Tijdens het eindgesprek presenteren beide groepen, bewoners en ontwikkelaars, hun resultaten van de schetssessie aan elkaar. Een drietal bewoners presenteerden de maatregelenkaart die het product is van de twee Werkplaatsen. Hier wordt duidelijk meegegeven dat het autogebruik moet worden ontmoedigd in de wijk en het wenselijk is dat er groene verbindingen door het hele gebied komen die de buurten onderling kunnen verbinden. Er wordt daarnaast gesuggereerd een groene brug over het spoor heen te leggen om de wijk met de stad op een groene manier te verbinden. De aanwezige ontwikkelaars hebben hun plannen tentoongesteld en enkelen hebben tijdens het eindgesprek korte pitches gehouden over hun plannen. Het ging om de locatie Hunkemöller, het Connexxion terrein en de Korte Noorderweg. Tijdens de pitches is er ruimte voor bewoners en andere partijen om vragen te stellen en opmerkingen mee te geven. Duidelijk geluid vanuit de bewoners is dat zorgvuldig om moet worden gegaan met hogere bouw en dit niet zomaar overal kan. Hier moet rekening worden gehouden met de impact op bestaande woningen en licht en lucht dat bewoners nu ervaren. Vanuit daar zou het onderzoekswaardig zijn niet overal een beperkt hogere bouwhoogte toe te staan, maar juist af te wisselen tussen hoog en laag. Daarmee is er altijd nog zicht op lucht en licht. 6

7 Nadat beide groepen hun maatregelen en plannen aan elkaar hebben gepresenteerd en in gesprek zijn gegaan over hoe die passen binnen de wensen en ambities wordt de middag afgesloten door Edwin van Uum. Bijlage 1A: Resultaten 1 e Werkplaats Geuzenbuurt 7