Protocol Positive Behavior Support

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Protocol Positive Behavior Support"

Transcriptie

1 Protocol Positive Behavior Support Wethouder Brederodeschool

2 Inhoudsopgave 1. Wat is PBS?...blz De waarden 1.2 Een schoolbrede methode 1.3 Het PBS team 1.4 De piramide van PBS 2. Het groene gedeelte van de piramide: preventie...blz Het aanleren van gedragsverwachtingen 2.2 Het belonen van gewenst gedrag 2.3 Stop, loop, praat 2.4 De strafprocedure (Time Out) 2.5 De verkorte strafprocedure 2.6 Het registreren van incidenten 3. De gele interventie...blz De PBS puzzel 3.2 Het interventieplan: Cico 4. De rode interventie...blz Emotieregulatie 5. Bijlagen Bijlage 1: Voorbeeld van matrix gedragsverwachtingen...blz. 7 Bijlage 2: Voorbeeld van een gedragsles...blz. 10 Bijlage 3: Lijst: sparen voor een groepsbeloning...blz. 12 Bijlage 4: Stop, loop, praat...blz. 13 Bijlage 5: Strafprotocol...blz. 14 Bijlage 6: De verkorte Time out...blz. 15 Bijlage 7: De PBS puzzel...blz. 17 Bijlage 8: Toestemmingsbrief ouders Cico...blz. 18 Bijlage 9: Cico kaart...blz. 19 Bijlage 10: Analyse individuele escalatie leerling blz. 20 Bijlage 11: Thermometer...blz Bronnen...blz. 24 1

3 1. Wat is PBS? SWPBS (School Wide Positive Behavior Support) is gericht op het creëren van een omgeving die het leren bevordert en gedragsproblemen voorkomt. Dit begint bij het gezamenlijk formuleren van de waarden die de school belangrijk vindt. Vervolgens benoemt het schoolteam het gedrag dat past bij deze waarden en leert het de kinderen actief aan. Adequaat gedrag wordt hierna systematisch positief bekrachtigd. Hiermee wordt een veilig en positief schoolklimaat gecreëerd, waarin elke leerling optimaal kan profiteren van het geboden onderwijs. 1.1 De waarden Op de Wethouder Brederodeschool hebben we gekozen voor de volgende waarden: - veiligheid - verantwoordelijkheid - respect Vanuit deze gemeenschappelijke waarden worden gedragsverwachtingen voor kinderen duidelijk gemaakt. Voor alle plekken in en om de school worden deze gedragsverwachtingen duidelijk benoemd en visueel gemaakt. 1.2 Een schoolbrede methode Alle medewerkers worden betrokken bij het formuleren van de waarden van de school en bij de uitvoering van de verschillende interventies. Zo wordt gewenst gedrag bekrachtigd door de leerkracht in de klas, de directeur op de gang, maar ook door de conciërge op het schoolplein en de leesmoeder in de bibliotheek. Ook de overblijfleerkrachten krijgen scholing en worden door het PBS team op de hoogte gehouden. 1.3 Het PBS team Het PBS team bestaat bij voorkeur uit een bovenbouwleerkracht, onderbouwleerkracht en IB-er. Ze komen maandelijks bij elkaar. Op de WBS bestaat het PBS team uit: * Jolanda Mecksenaar (voorzitter) * Siska Ciere (Cico medewerker) * Sheila van Geest (leerkracht bovenbouw) * Marjan Dijkshoorn (leerkracht onderbouw) Het PBS team houdt de data van gedragsincidenten in de gaten, adviseert leerkrachten bij het opstellen van een plan, beslist in overleg met de groepsleerkracht welke leerlingen in 2

4 Cico komen en stimuleert het team om PBS levendig te houden. 1.4 De piramide van PBS Centraal binnen PBS staat de piramide. Voor de meeste kinderen (groene gedeelte) is het genoeg om preventief te werken volgens PBS. Leerlingen die meer nodig hebben, bijvoorbeeld het extra aanleren van gedragsverwachtingen, worden opgenomen in de gele interventie. Mocht dit niet het gewenste resultaat geven, dan wordt overgegaan tot de rode interventie. 2. Het groene gedeelte van de piramide: preventie Voorkomen is beter dan genezen! Om die reden neemt preventie binnen PBS een belangrijke plaats in. Vanuit veiligheid, verantwoordelijkheid en respect gaat de school aan de slag met het versterken van pro-sociaal gedrag en het voorkomen van probleemgedrag. Dit is het groene gedeelte van de piramide en vindt op de volgende wijze plaats: 2.1 Het aanleren van gedragsverwachtingen Per ruimte zijn gedragsverwachtingen opgesteld (zie bijlage 1). De gedragsverwachtingen worden regelmatig geoefend en herhaald d.m.v. gedragslesjes, zodat leerlingen precies weten wat er van hen wordt verwacht. Zo is het makkelijker om het gewenste gedrag te laten zien (zie bijlage 2: voorbeeld van een gedragsles). De overige gedragslesjes staan opgeslagen onder werkgroepen / SPWBS / gedragslessen). Het PBS team bepaalt voor een heel schooljaar welke gedragslesjes gegeven zullen worden. Dit wordt in de jaarkalender opgenomen. Ook kan er gekozen worden om gedragslesjes te geven als dit nodig is, bijvoorbeeld over leswisselingen, een kring maken, enz Het belonen van gewenst gedrag Om gedrag structureel aan te moedigen, delen we beloningskaartjes uit. Bij het uitdelen benoemen we het gewenste gedrag. De verhouding tussen positieve bekrachtiging van gewenst gedrag en het corrigeren van ongewenst gedrag is 4:1. De kaartjes worden per kind opgeborgen. De leerkracht heeft zo goed overzicht of alle kinderen gelijkwaardig beloond worden. Aan het eind van de dag tellen de kinderen de kaartjes en houden ze op de groepslijst bij hoeveel kaartjes er gehaald zijn (zie bijlage 3). Als de lijst vol is, heeft de groep een beloning verdiend (high tea, extra buitenspeeltijd, verkleed naar school, enz.) 3

5 2. 3 Stop, Loop, Praat Het is belangrijk dat kinderen weten hoe ze met ongewenst gedrag omgaan. We werken via de Stop, Loop, Praat methode (zie bijlage 4). Eén keer per jaar biedt de leerkracht een les aan in de klas, waarbij centraal staat hoe je krachtig wegloopt en dus duidelijk je grenzen aangeeft. Deze les staat gepland in de jaarkalender. 2.4 De strafprocedure (Time Out) De aandacht voor ongewenst gedrag wordt klein gehouden. Wanneer een leerling zich niet aan een gedragsverwachting houdt, volgt de leerkracht de strafprocedure (zie bijlage 5). 2.5 De verkorte strafprocedure Zodra een leerling grensoverschrijdend gedrag laat zien, wordt afgeweken van de strafprocedure en direct de verkorte Time Out ingezet. (zie bijlage 6) De Time Out procedure is bedoeld om gedrag van kinderen effectief en consequent te begrenzen en om situaties te laten de-escaleren. Een Verkorte Time Out wordt geregistreerd in Parnassys. 2.6 Registreren van gedragsincidenten Zodra een leerling tien minuten op de rode stip in de buurklas is geweest, wordt het gedragsincident door de groepsleerkracht geregistreerd in Parnassys. Het PBS team kan in IRIS+ overzichten de data bekijken en in de gaten houden of er klassen, leerkrachten of leerlingen zijn die extra aandacht nodig hebben. Dit wordt dan een gele of rode interventie. 3. Gele interventie Niet voor alle leerlingen is het werken volgens PBS genoeg, soms heeft een kind meer nodig. Een leerling wordt aangemeld door de groepsleerkracht na overleg met het PBS team, óf op initiatief van het PBS team. Een leerling wordt aangemeld bij een opvallend aantal incidenten (2-5 per maand) en/of door veelvuldig ordeverstorend gedrag in de klas. Dit zijn leerlingen die niet (voldoende) hebben gereageerd op algemene interventies en die intensievere interventies nodig lijken te hebben. Het zal met name gaan om leerlingen die in meerdere situaties probleemgedrag laten zien en waarbij het doel van het probleemgedrag aandacht verkrijgen is (en niet het vermijden van een taak of organisatie en planningsproblemen). 4

6 Bovendien moet het probleemgedrag in meerdere situaties voorkomen. Als het probleemgedrag slechts in 1 situatie voorkomt, b.v. tijdens de pauze of de gym, dan is dat een contra-indicatie. Dan moet er een interventie komen die op die situatie gericht is. De gele interventie is gericht op gedrag in de klas. De groepsleerkracht informeert de betrokken ouders (telefonisch of tijdens een gesprek) en laat een toestemmingsbrief (zie bijlage 5) tekenen. 3.1 PBS puzzel Voordat een leerling wordt opgenomen in de gele interventie, gaat de PBS specialist samen met de leerkracht na of is voldaan aan alle aspecten van de PBS puzzel: (zie bijlage 7) 1. Zijn de gedragsverwachtingen duidelijk? 2. Zijn gedragsverwachtingen voldoende aangeleerd/geoefend? 3. Is gewenst gedrag voldoende bekrachtigd? 4:1 4. Is er minimale aandacht gegeven aan ongewenst gedrag? 5. Is de consequentie duidelijk en effectief? 6. Is gedrag geregistreerd; wat zegt de data? 3.2 Observatieformulieren Als wordt voldaan aan alle aspecten van de puzzel en de leerling vertoont niet het gewenste gedrag, gaat de leerkracht samen met de PBS specialist na aan welk punt nog extra aandacht besteed moet worden. In overleg met de PBS specialist wordt bepaald welke observatieformulieren worden ingevuld. 3.3 Interventieplan: Cico (Check In, Check Out) De leerlingen die deelnemen aan het interventie plan (max. 10 per cico-medewerker), checken bij de inloop in en na schooltijd uit in het lokaal van de cico-medewerker: Siska (bij afwezigheid bij Jolanda). De groepsleerkracht houdt per dag twee dagkaarten bij (zie bijlage 9). De leerling levert één dagkaart in bij de cico-medewerker (deze wordt in een bak bewaard). De andere dagkaart gaat mee naar huis, zal door ouders worden ondertekend en mee terug genomen. Als het doel van de dag behaald is, krijgt de leerling een PBS beloningskaartje. Tijdens PBS vergaderingen zullen de data besproken worden. Als een leerling 3 weken lang 80% scoort, dan bouwen we de gele interventie af. De groepsleerkracht maakt een kopje aan in Parnassys Gele interventie. Hierin wordt kort omschreven wat het doel is, wanneer de interventie start, wat de tussentijdse vorderingen zijn en wanneer de interventie wordt afgesloten. 5

7 4.Rode interventie Als de algemene interventie (groen) en de gele interventie (Cico) niet voldoende blijken te zijn, gaat de leerkracht (in overleg met de PBS specialist) werken in de rode interventie aan bijvoorbeeld emotieregulatie bij de leerling of leerkracht. 4.1 Emotieregulatie: analyse en plan Om goed zicht te krijgen op escalerend gedrag van leerlingen, is het zinvol een individuele analyse te maken (zie formulier Analyse individuele escalatie leerling, bijlage 10) waarbij het gedrag van de leerling wordt beschreven per stadium, de mogelijke triggers worden benoemd, handelingen die de leerkracht kan uitvoeren om escalerend gedrag te voorkomen en handelingen die in het moment uitgevoerd kunnen worden. 6

8 5. Bijlagen Bijlage 1: matrix gedragsverwachtingen op de WBS Matrix Wethouder Brederodeschool Waarde Veiligheid Verantwoordelijkheid Respect Algemene ruimte Schoolbreed Ik loop, speel en werk rustig. Ik kom op school om te leren. Ik houd rekening met anderen. Ik zorg er voor dat anderen goed kunnen werken en doe mijn werk serieus. Ik ben beleefd en laat iedereen in zijn waarde Gangen Schoolplein Ik loop rustig. Ik houd mijn handen en voeten bij mijzelf. Ik mag alleen naar binnen als ik het gevraagd heb en doe de deur achter mij dicht. Ik houd de gang netjes. Ik zorg voor ons groene schoolplein. Als de bel gaat, ga ik op mijn plaats in de rij staan. Ik ben rustig op de gang en gebruik alleen mijn liniaalstem als het nodig is. Ik houd me aan de spelregels. Ik laat iedereen in zijn waarde 7

9 Toiletten Ik was mijn handen na het toiletbezoek. Ik laat een ander rustig op het toilet zitten. Ik ben rustig in de toiletruimte (liniaalstem). Ik ga direct terug naar de klas. Kleedkamers Ik kom rustig de kleedkamer binnen. Ik laat mijn kleding netjes achter. Ik ben sportief, ook na afloop van de les. Ik wacht zittend op de bank als ik klaar ben. Ik gebruik mijn teamstem. Ik gebruik alleen rol deodorant. Aula Ik gebruik het materiaal waarvoor het bedoeld is. Ik laat alles netjes achter. Ik werk netjes en rustig. Ik gebruik mijn liniaalstem Ik leg de gebruikte boeken netjes terug. Teamkamer Ik blijf op mijn werkplek. Ik laat de ruimte netjes achter. Ik gebruik alleen de materialen die bestemd zijn voor leerlingen. Ik werk serieus aan mijn opdrachten. Ik help de ander als dat nodig is. Ik gebruik mijn liniaalstem. IB-kamer Ik gebruik alleen de spullen waarmee ik aan het werk ben. Ik werk rustig en laat de IB kamer netjes achter. Als ik het stopbord zie blijf ik uit de IB kamer. 8

10 Speellokaal Ik gebruik de materialen waarvoor ze bedoeld zijn. Ik wacht op de bank tot de les gaat beginnen. Ik gebruik alleen de materialen die ik nodig heb tijdens de les. Ik let goed op andere kinderen. Ik laat het speellokaal netjes achter. Kopieerruimte Ik gebruik alleen de materialen die bestemd zijn voor de leerlingen. Ik vraag aan een volwassene om te kopiëren. Ik haal en breng de materialen op een rustige en nette manier. Onderweg Ik loop rustig in de rij. Ik zorg dat ik bij de groep blijf. Ik zorg dat niemand last van mij heeft en houd rekening met anderen. Ik luister naar de begeleider. Overblijf in de klas - Ik eet rustig aan mijn tafel. - Ik laat alles netjes achter. - Ik ben beleefd en laat een ander rustig eten. Overblijf bij het naar buiten gaan - In de rij houd ik mijn handen en voeten bij mezelf. - Ik ga snel en stil met mijn maatje in de rij staan. - Ik loop rustig naar buiten 9

11 Bijlage 2: voorbeeld van een gedragsles Protocol Positive Behavior Support 1. GEDRAGSLES GANG 1= Goed voorbeeld Groep voorbereiden We gaan vandaag oefenen met het lopen op de gang. Wat zijn ook alweer de regels die gelden in de gang? De regels zijn: * Ik loop rustig op de gang * Ik houd mijn handen en voeten bij mijzelf. * Ik houd de gang netjes * Ik ben rustig in de gang en gebruik alleen mijn liniaalstem als het nodig is. Modellen Nabespreken Ik loop rustig door de gang, praat met een zachte stem, hang netjes mijn jas aan de kapstok, doe mijn tas in de tassenmand en raak verder niets en niemand aan. Wat zagen jullie? Was dit een goed voorbeeld? Hield ik mijn handen en voeten bij mijzelf? Hoe liep ik? Was dat veilig? Hield ik de gang netjes? Hoe was mijn toon? 2= Fout voorbeeld (doet de leerkracht altijd zelf!) Groep voorbereiden Ik ga het nu nog een keer voordoen. Let goed op wat ik allemaal doe. Fout voordoen Nabespreken Ik huppel en spring door de gang, geef een kind een duw, gooi mijn jas en tas op de grond en praat met een harde stem tegen een kind. Wat zagen jullie? Was dit een goed voorbeeld? Hoe liep ik? Wat deed ik met mijn jas en mijn tas? Hield ik mijn handen en voeten bij mij zelf? Welke stem gebruikte ik? Was dit respectvol? 3=Goed voorbeeld Groep voorbereiden Nu ga ik het voor de laatste keer voordoen. Let goed op wat ik doe. 10

12 Modelen Ik loop rustig door de gang, zeg zachtjes iemand gedag, ruim netjes mijn jas en tas op en raak verder niets en niemand aan. Nabespreken Wat zagen jullie? Was dit een goed voorbeeld? Hoe liep ik? Wat vonden jullie van de manier waarop ik sprak? Waarom is dit een goede manier om door de gang te lopen? 4=Leerlingen oefenen Groep voorbereiden Nu mag een van jullie laten zien hoe je veilig en respectvol door de gang loopt. Dus: Looprustig, houd handen en voeten bij jezelf, praat met een zachte stem en houd de gang netjes. Geef de leerling die het voor wil doen een complimentje. Letten jullie goed op wat de allemaal goed doet. Leerling doet het op de juiste wijze voor Nabespreken De leerling doet het voor. Wat zagen jullie. goed doen? 11

13 Bijlage 3: lijst sparen voor een groepsbeloning Protocol Positive Behavior Support 12

14 Bijlage 4: Stop, Loop, Praat STOP, LOOP, PRAAT Pestpreventie volgens PBS gaat uit van drie stappen als reactie op pesten: Stop, Loop en Ppraat. Bij Stop wordt een handgebaar gebruikt waarbij de hand op borsthoogte wordt gehouden en de vingers recht omhoog gestrekt zijn. Daarbij wordt de adem laag gebracht en stevig Stop gezegd. De kinderen leren in de pestpreventielessen hoe zij dit kunnen doen. Er wordt aandacht besteed aan stevig staan, stevig stop zeggen en het goede handgebaar. Wanneer dit niet het gewenste effect heeft en het pesten gaat door, leren we de kinderen door te gaan naar de tweede stap: Loop. Daarbij is het vooral de bedoeling de aandacht voor het pesten weg te halen, net als de kaars waar geen zuurstof meer voor is, zodat het pestgedrag stopt. We leren de kinderen stevig staan, met de adem in hun buik, kin is recht naar voren, borst ietsje vooruit, schouders ontspannen laten hangen en armen ontspannen laten mee zwaaien. De leerling kijkt zelfverzekerd naar de ander, stapt gecentreerd weg, blijft de ander aankijken en zodra de ander uit het gezichtsveld is, lopen ze weg. Mocht blijken dat het pesten niet stopt, dan is de derde reactie: Praat van toepassing. De leerling gaat dan naar een volwassene toe en vraagt om hulp voor het oplossen van het probleem. 13

15 Bijlage 5: strafprotocol - De juf of meester ziet dat je iets doet wat niet mag 1. - De juf of meester vertelt je wat je wel moet doen - De juf of meester vertelt je wat er gebeurt als je je niet aan de afspraken houdt. Actie 1: 2. - Je hebt niet gedaan wat de afspraak is op school - Je gaat 5 minuten naar de nadenkplek - Je komt terug als de tijd voorbij is en doet weer mee met de klas Actie 2: 3. - Je doet nog niet wat de juf of meester zei - Je gaat 10 minuten naar de buurklas - Je komt terug in de klas als de tijd om is en doet weer mee met de klas Actie 3: 4. - Groep 1 t/m 4: dagdeel in andere groep - Groep 5 t/m 8: hele dag in andere groep - Je ouders worden opgebeld 14

16 Bijlage 6: De verkorte Time Out De verkorte Time Out Protocol Positive Behavior Support Zodra een leerling grensoverschrijdend gedrag laat zien, wordt de verkorte Time Out ingezet. De Time Out procedure is bedoeld om gedrag van kinderen effectief en consequent te begrenzen en om situaties te laten de-escaleren. Een verkorte Time Out wordt geregistreerd. De leerkracht zegt: Slaan is tegen de afspraken. Ga nu 5 minuten op de rode stip zitten. De leerling gaat naar de stip. De leerling weigert naar de stip te gaan. De leerkracht staat op een korte afstand en wacht 3 5 seconden tussen de zinnen, zodat de leerling altijd de keuze heeft. Dat is 6 minuten... Dat is 7 minuten... Dat is 8 minuten... Dat is 9 minuten... Dat is 10 minuten... Ga nu 10 minuten op de rode stip zitten, of je doet vanmiddag niet mee met de drama les (of andere consequentie). De leerling gaat alsnog naar de stip. De leerling weigert nog steeds naar de stip te gaan. Ok, dan doe je vanmiddag niet mee met de drama les. 15

17 Wel doen / niet doen * Zoek geen contact als de leerling op de Time Out plek is. * Blijf neutraal als de Time Out procedure afgelopen is. * Kijk goed naar hoe boos de leerling is voordat je beslist om opnieuw de instructie te geven. * Geef geen preek, vraag niet om excuses en laat de leerling niet beloven dat het dit nooit meer zal doen. * Over = over! (Een individuele les goed gedrag over het relevante gedrag geef je op een ander moment). * De consequentie moet erger zijn dan het zitten van vijf minuten op de stip, zodat de leerling eerder geneigd is de juiste keuze te maken. Aandachtspunten voor Time Out plek: * Saai * Veilig * De leerling krijgt geen aandacht * Je kunt zicht houden op wat de leerling doet zonder contact te maken. Aandachtspunten voor de weg te nemen privileges (consequentie) * Is het iets dat van belang is voor de leerling? * Worden anderen of jijzelf er door gestraft? * Kies voor klein en kort. * Laat de consequentie dezelfde dag nog plaatsvinden. * Welke problemen kun je verwachten? * Let op: we onthouden een leerling nooit de pauze/buiten spelen! 16

18 Bijlage 7: De PBS puzzel 17

19 Bijlage 8: toestemmingsbrief ouders Cico Datum: Naam leerling: Leerkracht: Ouder/verzorger: groep : Geachte heer/mevrouw, Zoals u weet werken we op school met SPWBS (School Wide Positive Behaviour Support). Dit houdt in dat we gewenst gedrag bekrachtigen met beloningen. Voor het grootste deel van de groep is dit voldoende om ervoor te zorgen dat ongewenst gedrag wordt omgezet in gewenst gedrag (het groene deel van de piramide). Voor sommige leerlingen is er iets meer nodig, deze kinderen horen bij de gele groep, zie hiernaast in de piramide. Zoals besproken met u, willen we uw kind opnemen in het gele interventieplan van onze school. Dit houdt in dat uw kind een dagkaart krijgt, waarop het doel staat waaraan we willen werken. Tijdens de inloop haalt uw kind de dagkaart op bij de coördinator (Siska Ciere in groep 3, of bij afwezigheid Jolanda Mecksenaar in groep 7) en levert de kaart na schooltijd weer in. Hij/zij verdient een beloningskaartje als het doel van de dag gehaald is. U als ouders/verzorgers bent ervoor verantwoordelijk dat uw kind iedere dag op tijd is voor de check-in. Bovendien is het de bedoeling dat de dagkaart, die uw kind mee naar huis neemt, door u wordt gezien en ondertekend. De ondertekende dagkaart wordt de volgende dag weer ingeleverd op school. Gezamenlijk kunnen we ervoor zorgen dat dit programma een positieve ervaring is voor uw kind! Handtekening ouder/verzorger datum ondertekening Voor meer informatie kunt u opnemen met een lid van het PBS team: Siska Ciere, Sheila van Geest, Marjan Dijkshoorn of Jolanda Mecksenaar 18

20 Bijlage 9: Cico kaart 19

21 Bijlage 10: Analyse individuele escalatie leerling Naam leerling: Protocol Positive Behavior Support Stadium 1: Rust Beschrijving gedrag van de leerling Mogelijke triggers Preventieve handelingen Handelingen in het moment 20

22 Stadium 2 en 3: Triggers en agitatie Beschrijving gedrag van de leerling Mogelijke triggers Preventieve handelingen Handelingen in het moment Stadium 4: Escalatie Beschrijving gedrag van de leerling Mogelijke triggers Preventieve handelingen Handelingen in het moment Stadium 5: Piek Beschrijving gedrag van de leerling Mogelijke triggers Preventieve handelingen Handelingen in het moment 21

23 Stadium 6 en 7: De-escalatie en herstel Beschrijving gedrag van de leerling Mogelijke triggers Preventieve handelingen Handelingen in het moment 22

24 Bijlage 11: thermometer emotieregulatie 23

25 6. Bronnen Boeken Annemieke Golly en Jeff Sprague (2009). Positive Behavior Support, Goed gedrag kun je leren! Doelmatige strategieën voor in de school. Huizen: Uitgeverij Pica. Deanne A. Crone, Leanne S. Hawken & Robert H. Horner (2014). Check-in, check-out in Positive Behavior Support. Huizen: Uitgeverij Pica. Deanne A. Crone & Robert H. Horner (2012). Gedragsondersteuning in Positive Behavior Support. Huizen: Uitgeverij Pica. Rob Horner, Scott Ross en Brianna Stiller (2012). Pestpreventie met Positive Behavior Support. Huizen: Uitgeverij Pica. Monique Baard, Elke dag een emmertje vol. Huizen: Uitgeverij Pica Websites Website van SWPBS 24

PBS Schoolwide Positive Behaviour Support Het Aventurijncollege Verkorte handleiding

PBS Schoolwide Positive Behaviour Support Het Aventurijncollege Verkorte handleiding PBS Schoolwide Positive Behaviour Support Het Aventurijncollege Verkorte handleiding 1 Inleiding Het Aventurijncollege is bezig met het implementeren van PBS (Schoolwide Positive Behaviour Support) in

Nadere informatie

Gedragsprotocol. F. Wiedijk Jzn. Straat JS Grootschermer

Gedragsprotocol. F. Wiedijk Jzn. Straat JS Grootschermer Gedragsprotocol OBS W.J. Driessen info.wjdriessen@isobscholen.nl F. Wiedijk Jzn. Straat 1 www.driessenschool.nl 1843 JS Grootschermer 0299-671378 1 Het pedagogisch klimaat op de W.J. Driessenschool. Inleiding

Nadere informatie

Gedragsprotocol RKBS De Flamingo

Gedragsprotocol RKBS De Flamingo Gedragsprotocol RKBS De Flamingo Inhoud: 1. Algemene inleiding gedragsprotocol. 2. Visie van de school 3. Doel van het protocol 4. Afspraken en regels 5. Aanpak van ongewenst gedrag 6. Wettelijke regelingen

Nadere informatie

Verwijderingsprotocol. Basisschool: PCBS de Driemaster

Verwijderingsprotocol. Basisschool: PCBS de Driemaster Verwijderingsprotocol Basisschool: PCBS de Driemaster Inhoudsopgave: Gedragsverwachting Gewenst gedrag PBS: Positive Behavior Supprt Verwijderingsprotocol in stappen Oeps-formulier groep 1-2 Oeps-formulier

Nadere informatie

Omgaan met ongewenst gedrag op de Erasmus

Omgaan met ongewenst gedrag op de Erasmus Omgaan met ongewenst gedrag op de Erasmus Schooljaar 2016-2017 Ongewenst gedrag Over het omgaan met ongewenst gedrag zijn school breed afspraken gemaakt. Binnen PBS volgen we een vaste werkwijze om klein

Nadere informatie

ZO GAAN WIJ MET ELKAAR OM

ZO GAAN WIJ MET ELKAAR OM ZO GAAN WIJ MET ELKAAR OM Gedragsverwachtingen In het schooljaar 2011-2012 zijn we op school gestart met de invoering van Positieve Behavior Support, een aanpak om een veilige sfeer op school te creëren

Nadere informatie

Respectprotocol de Wierde

Respectprotocol de Wierde Waarom een respectprotocol? De Wierde streeft ernaar, dat alle leerlingen zich optimaal kunnen ontwikkelen en kunnen uitgroeien tot evenwichtige volwassenen. Om dit te bereiken wil de school de leerlingen

Nadere informatie

Voor een veilige school. Handleiding en lessen. Goed Gedrag. Goed Gedrag. Bij deze handleiding hoort de usb-kaart. Goed Gedrag

Voor een veilige school. Handleiding en lessen. Goed Gedrag. Goed Gedrag. Bij deze handleiding hoort de usb-kaart. Goed Gedrag Voor een veilige school Goed Gedrag Handleiding en lessen Goed Gedrag Bij deze handleiding hoort de usb-kaart Goed Gedrag Inhoudsopgave Woord vooraf... 2 De twintig kijkplaten... 4 De twintig posters...

Nadere informatie

8. Pestpreventie CBS De Wegwijzer - Westerbork

8. Pestpreventie CBS De Wegwijzer - Westerbork 8. Pestpreventie CBS De Wegwijzer - Westerbork 8.1 Plan van aanpak tegen pesten Vanaf 1 augustus 2015 moet elke school verplicht beschikken over een pestprotocol, waarin een structurele en schoolbrede

Nadere informatie

De kern van SWPBS in 6 pijlers: Schoolwide PBS is een: School Wide Positive Behavior Support (SWPBS) De kern van SWPBS in 6 pijlers: Doel van SWPBS

De kern van SWPBS in 6 pijlers: Schoolwide PBS is een: School Wide Positive Behavior Support (SWPBS) De kern van SWPBS in 6 pijlers: Doel van SWPBS School Wide Positive Behavior Support (SWPBS) Sandra Koot en Monique Baard www.educote.nl 06-14980658 Schoolwide PBS is een: Schoolbrede, preventieve aanpak van gedrag, gericht op alle leerlingen Gericht

Nadere informatie

Hand-outs ouderavond jaar 2

Hand-outs ouderavond jaar 2 Hand-outs ouderavond jaar 2 Inhoudsopgave Werkblad: Uitdagingen in gedrag 2 Overzicht voorwaarden voor gedragsverwachtingen 3 Matrix voor Thuis (leeg) 4 Matrix voor Thuis (ingevuld) 5 Les in goed gedrag

Nadere informatie

PBS Schoolwide Positive Behavior Support. Sigrid Bokkers

PBS Schoolwide Positive Behavior Support. Sigrid Bokkers PBS Schoolwide Positive Behavior Support Sigrid Bokkers sigridbokkers@bco-onderwijsadvies.nl WELKOM OPDRACHT Wat is er positief veranderd op school (door PBS)? Wat doen de kinderen en leerkrachten nu meer

Nadere informatie

Ouderavond de Triangel. Werken aan een positief pedagogisch klimaat voor leren met behulp van School Wide Positive Behavior Support

Ouderavond de Triangel. Werken aan een positief pedagogisch klimaat voor leren met behulp van School Wide Positive Behavior Support Ouderavond de Triangel Werken aan een positief pedagogisch klimaat voor leren met behulp van School Wide Positive Behavior Support Welkom Wat kunt u verwachten? Inleiding op School Wide Positive Behavior

Nadere informatie

HOE en WAT op SPEEL en LEER. Bijlage 4 Pestpreventie

HOE en WAT op SPEEL en LEER. Bijlage 4 Pestpreventie HOE en WAT op SPEEL en LEER Bijlage 4 Pestpreventie INHOUDSOPGAVE Inleiding... 3 De definitie van pesten... 3 Onze visie... 3 Pesten... 4 Wat is SWPBS?... 5 De PBS-lessen... 5 Het programma Pestpreventie

Nadere informatie

PLAN VAN AANPAK PESTEN PBS. Plan van aanpak tegen pesten voor SWPBS-scholen

PLAN VAN AANPAK PESTEN PBS. Plan van aanpak tegen pesten voor SWPBS-scholen 2016-01-07 PLAN VAN AANPAK PESTEN PBS Plan van aanpak tegen pesten voor SWPBS-scholen Vanaf 1 augustus 2015 moet elke school verplicht beschikken over een pestprotocol, waarin een structurele en schoolbrede

Nadere informatie

Plan van aanpak tegen pesten SWPBS-scholen binnen Consent en VCO

Plan van aanpak tegen pesten SWPBS-scholen binnen Consent en VCO Plan van aanpak tegen pesten SWPBS-scholen binnen Consent en VCO Vanaf 1 augustus 2015 moet elke school verplicht beschikken over een pestprotocol, waarin een structurele en schoolbrede aanpak voor pesten

Nadere informatie

Pas op voor gevaar en doe voorzichtig met elkaar.

Pas op voor gevaar en doe voorzichtig met elkaar. Pas op voor gevaar en doe voorzichtig met elkaar. We zullen goed voor onze spullen zorgen, dan zijn ze weer te gebruiken voor morgen. Voor groot en klein zullen we aardig zijn. 1. Afspraken in en om de

Nadere informatie

Training van het PBS-team. Hand-outs

Training van het PBS-team. Hand-outs Training van het PBS-team Hand-outs Inhoudsopgave Rolverdeling PBS-team 2 Hand-out matrix 3 Hand-out Voorbeeldles Goed gedrag in de gang 4 Hand-out lesformulier 5 Gedragsincidenten registratie formulier

Nadere informatie

Pestprotocol 1 Pestprotocol CBS de Wegwijzer maart 2016

Pestprotocol 1 Pestprotocol CBS de Wegwijzer maart 2016 Pestprotocol 1 Wetgeving Sociale Veiligheid: Pestpreventie SWPBS. Vanaf 1 augustus 2015 moet elke school verplicht beschikken over een pestprotocol, waarin een structurele en schoolbrede aanpak voor pesten

Nadere informatie

Basisschool St. Jozef

Basisschool St. Jozef Basisschool St. Jozef School maken we samen BELEID PEDAGOGISCH KLIMAAT Doel : Veiligheid en geborgenheid van elk kind staat centraal Hoe gaan we positief met elkaar om? Onze school hanteert de PBS-aanpak

Nadere informatie

Anti-pestprotocol. Basisschool Bleijerheide

Anti-pestprotocol. Basisschool Bleijerheide Anti-pestprotocol Basisschool Bleijerheide Inhoudsopgave anti-pestprotocol Bladzijde 1. Inleiding 3 2. Definitie van pesten 4 3. Uitgangspunten van de school 5 4. Wat doen we ter preventie en hoe gaan

Nadere informatie

Plan van aanpak tegen pesten

Plan van aanpak tegen pesten Vanaf 1 augustus 2015 moet elke school verplicht beschikken over een pestprotocol, waarin een structurele en schoolbrede aanpak voor pesten beschreven staat. In dit plan moet in ieder geval opgenomen worden

Nadere informatie

Positive Behaviour Support. Gezamenlijke gedragsaanpak OBS De Spiegel

Positive Behaviour Support. Gezamenlijke gedragsaanpak OBS De Spiegel Positive Behaviour Gezamenlijke gedragsaanpak OBS De Spiegel 2 Inleiding In januari 2014 zijn we op OBS De Spiegel gestart met het gedragsprogramma Positive Behaviour. De aanleiding om met een programma

Nadere informatie

Pedagogische aanpak op de St. Plechelmusschool

Pedagogische aanpak op de St. Plechelmusschool Pedagogische aanpak op de St. Plechelmusschool Ons uitgangspunt is het welbevinden en positief gedrag van leerlingen te bevorderen. Wij gaan uit van: Goed gedrag kun je leren Om dit te bereiken werken

Nadere informatie

PBS Schoolwide Positive Behavior Support. Sigrid Bokkers

PBS Schoolwide Positive Behavior Support. Sigrid Bokkers PBS Schoolwide Positive Behavior Support Sigrid Bokkers sigridbokkers@bco-onderwijsadvies.nl WELKOM Welke invloed hebben we als volwassenen op het gedrag van kinderen? Hoe reageren we op de kinderen bij

Nadere informatie

PBS conferentie Eindhoven Inge Reijnders 14/11/2014 inge.reijnders@yorneo.nl

PBS conferentie Eindhoven Inge Reijnders 14/11/2014 inge.reijnders@yorneo.nl School Wide Positive Behavior Support Yorneo In de school samenwerken met de zorg als alleen groene interventies niet voldoen PBS conferentie Eindhoven Inge Reijnders 14/11/2014 inge.reijnders@yorneo.nl

Nadere informatie

PBS op het schoolplein. Schooljaar 2013-2014

PBS op het schoolplein. Schooljaar 2013-2014 PLEINPLAN PBS op het schoolplein Schooljaar 2013-2014 Als een kind niet kan leren op de manier zoals wij het onderwijzen, moeten we ze misschien onderwijzen op de manier zoals zíj leren.. 1 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Het Pedagogisch Klimaat en SWPBS

Het Pedagogisch Klimaat en SWPBS Het Pedagogisch Klimaat en SWPBS We vinden het heel belangrijk dat er een goede sfeer heerst tussen de kinderen onderling, tussen de leerkrachten en de kinderen en tussen de leerkrachten onderling. Een

Nadere informatie

Positive Behavior Support (PBS)

Positive Behavior Support (PBS) Positive Behavior Support (PBS) Anita Snoek & Annette Giling 13 januari 2014 Wat is PBS? Schoolbrede preventieve aanpak van gedrag, gericht op ALLE leerlingen. Aanleren en bekrachtigen van positief gedrag

Nadere informatie

Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 2: Systematisch kijken & aanpakken volgens PBS

Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 2: Systematisch kijken & aanpakken volgens PBS Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 2: Systematisch kijken & aanpakken volgens PBS 25 november 2015 14.45 17.00 uur Madeleine Vreeburg Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag in de klas 7 oktober

Nadere informatie

Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag. Workshop 2: Systematisch kijken & aanpakken volgens PBS

Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag. Workshop 2: Systematisch kijken & aanpakken volgens PBS Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 2: Systematisch kijken & aanpakken volgens PBS 26 november 2014 13.30 16.00 uur Berber Klein Liesbeth van Well Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag in de klas

Nadere informatie

Pestprotocol Eben-Haëzerschool Hollandscheveld

Pestprotocol Eben-Haëzerschool Hollandscheveld Pestprotocol 2016-2017 Eben-Haëzerschool Hollandscheveld Pestprotocol Eben-Haëzerschool Pesten komt helaas op iedere school voor, ook bij ons. Het is een probleem dat wij onder ogen zien en op onze school

Nadere informatie

KEC Onderwijs. School Wide Positive Behavior Support. Actief aanleren en belonen van gewenst gedrag

KEC Onderwijs. School Wide Positive Behavior Support. Actief aanleren en belonen van gewenst gedrag School Wide Positive Behavior Support Actief aanleren en belonen van gewenst gedrag 1 Op elke school speelt wel wat: leerlingen die onrustig zijn in de klas, geklier op de trap, ruzies op het schoolplein.

Nadere informatie

Tekst: Monique Baard. Drie elementen zijn essentieel binnen SWPBS: preventie, ondersteuning in drie lagen en datagestuurd werken 2. Oregon, 2008.

Tekst: Monique Baard. Drie elementen zijn essentieel binnen SWPBS: preventie, ondersteuning in drie lagen en datagestuurd werken 2. Oregon, 2008. Er wordt de laatste jaren hard gewerkt aan het verbeteren van de leeropbrengsten van leerlingen en de didactische vaardigheden van leraren. Effectief onderwijs staat hoog op de agenda van de Inspectie

Nadere informatie

SWPBS op de st Stephanus Mei 2015

SWPBS op de st Stephanus Mei 2015 SWPBS op de st Stephanus Mei 2015 Inleiding In het schooljaar 2013-2014 heeft een klein deel van het team van basisschool st Stephanus zich verdiept in het zoeken naar een methode voor sociaal emotionele

Nadere informatie

Zelfbeoordelingsonderzoek van Positive Behavior Support

Zelfbeoordelingsonderzoek van Positive Behavior Support Zelfbeoordelingsonderzoek van Positive Behavior Support School: Datum: Functie Administratief Onderwijsassistent Onderwijsondersteunend personeel Directie Leraar Ouders Intern Begeleider/ Zorgcoördinator

Nadere informatie

Lerend Netwerk. Leidsche Rijn / Utrecht West. 14 november 2017

Lerend Netwerk. Leidsche Rijn / Utrecht West. 14 november 2017 Lerend Netwerk Leidsche Rijn / Utrecht West 14 november 2017 Welkom Fijn dat jij er bent! Programma 09.00-10.25 Professionalisering thema gedrag 10.25-10.45 Pauze 10.45-12.00 Presentatie Buurtteam Filmpje

Nadere informatie

Veiligheid - Respect - Verantwoordelijkheid

Veiligheid - Respect - Verantwoordelijkheid PROTOCOL KINDERWERK Binnen het kinderwerk van Impuls werken we met een preventieve positieve aanpak van gedrag. Wij geloven dat alles wat aandacht krijgt groeit. We willen een organisatie zijn die uitgaat

Nadere informatie

Omgaan met gedrag op Basisschool De Bareel

Omgaan met gedrag op Basisschool De Bareel 1. Uitgangspunten gedrag Omgaan met gedrag op Basisschool De Bareel Schooljaar 2013 Inhoud 2. Preventief handelen om te komen tot gewenst gedrag 3. Interventies om te komen tot gewenst gedrag 4. Stappenplan

Nadere informatie

GEDRAGSCODE NICOLAASSCHOOL TE ZANDVOORT

GEDRAGSCODE NICOLAASSCHOOL TE ZANDVOORT GEDRAGSCODE NICOLAASSCHOOL TE ZANDVOORT Achtergrond en doelstellingen Zoals in de visie op onderwijs van de Nicolaasschool staat aangegeven, vinden we het heel belangrijk om op school een pedagogisch klimaat

Nadere informatie

Gedragsprotocol. O.B.S. de Triangel Botter KW Lelystad Tel:

Gedragsprotocol. O.B.S. de Triangel Botter KW Lelystad Tel: Met het gedragsprotocol willen we een bijdrage leveren aan het creëren en behouden van een prettige en veilige sfeer. Sfeer in de school en de groep heeft alles te maken met de manier waarop we met elkaar

Nadere informatie

PROTOCOL OMGAAN MET (ON) GEWENST GEDRAG Basisschool Bergop Ubachsberg

PROTOCOL OMGAAN MET (ON) GEWENST GEDRAG Basisschool Bergop Ubachsberg PROTOCOL OMGAAN MET (ON) GEWENST GEDRAG Basisschool Bergop Ubachsberg Directie José Winckelmolen Oktober 2018 Wij vinden het op onze scholen belangrijk dat we een veilige leeromgeving creëren voor iedereen

Nadere informatie

Gilbert Deketelaere Sint-Godelievecollege Gistel-Eernegem. Beleidsondersteuner Sint-Godelievecollege, Gistel- Eernegem

Gilbert Deketelaere Sint-Godelievecollege Gistel-Eernegem. Beleidsondersteuner Sint-Godelievecollege, Gistel- Eernegem SWPBS: EEN POSITIEVE KIJK OP HET GEDRAG VAN LEERLINGEN Gilbert Deketelaere Sint-Godelievecollege Gistel-Eernegem Even voorstellen Beleidsondersteuner Sint-Godelievecollege, Gistel- Eernegem www.sigo.be

Nadere informatie

Gedragsondersteuningsplannen gebaseerd op de functie van het gedrag

Gedragsondersteuningsplannen gebaseerd op de functie van het gedrag Gedragsondersteuningsplannen gebaseerd op de functie van het gedrag Chantal van den Brink-Vlijm c.vandenbrink@nsg-groenewoud.nl José Wichers-Bots j.wichers@fontys.nl Programma Casus Moeilijke onderwijssituatie

Nadere informatie

Protocol Gedrag Montessorischool Helmond: Zo doen wij het hier.

Protocol Gedrag Montessorischool Helmond: Zo doen wij het hier. Protocol Gedrag Montessorischool Helmond: Zo doen wij het hier. Protocol regels en afspraken Montessorischool Helmond: Zo doen wij het hier. Voor u ligt het protocol regels en afspraken van de Montessorischool

Nadere informatie

Bijlage 1: Matrix van gedragsverwachtingen voor de algemene ruimtes

Bijlage 1: Matrix van gedragsverwachtingen voor de algemene ruimtes Bijlage 1: Matrix van gedragsverwachtingen voor de algemene ruimtes Ruimte Basiswaarde 1 Veiligheid Basiswaarde 2 Respect Basiswaarde 3 Verantwoordelijkheid Algemene ruimtes Houd je handen, voeten en Praat

Nadere informatie

Pestprotocol ICBS de Tweemaster, Naarden

Pestprotocol ICBS de Tweemaster, Naarden Inleiding: Hoe gaan we om met pesten en agressief gedrag? Wij beseffen dat het klimaat van de school grote invloed heeft op de ontwikkeling van het kind. Wij stellen daarom een vriendelijk en veilig klimaat

Nadere informatie

Almtopper één Op basisschool De Alm zijn wij beleefd en aardig tegen elkaar

Almtopper één Op basisschool De Alm zijn wij beleefd en aardig tegen elkaar Tilburg, februari 2014 Almtopper één Op basisschool De Alm zijn wij beleefd en aardig tegen elkaar Wanneer ik iets nodig heb, vraag ik daar vriendelijk om Ik begroet de leerkrachten en mijn klasgenootjes

Nadere informatie

PROTOCOL GOED GEDRAG

PROTOCOL GOED GEDRAG PROTOCOL GOED GEDRAG Inleiding De Mare streeft naar een sociaal veilige omgeving voor haar leerlingen, ouders/verzorgers en het team. Dit gedragsprotocol is bestemd voor: - Personeel, ouders/verzorgers

Nadere informatie

Hoe gaat het in groep 1/2 b

Hoe gaat het in groep 1/2 b Hoe gaat het in groep 1/2 b Binnenkomst: - Als je op school komt hang je je jas op je eigen haakje onder je tent. Je tas zet je op de plank. - In de klas geef je de juf een hand en je pakt een spelletje

Nadere informatie

Omgangsafspraken met ongewenst gedrag

Omgangsafspraken met ongewenst gedrag Omgangsafspraken met ongewenst gedrag Stap : reactieprocedure (zie bijlage ) De leerkracht volgt de reactieprocedure en geeft de desbetreffende leerling de kans om zelf te beslissen om het gewenste gedrag

Nadere informatie

Gedrags- en pestprotocol ODS Windkracht 10

Gedrags- en pestprotocol ODS Windkracht 10 Gedrags- en pestprotocol ODS Windkracht 10 Dit gedrags- en pestprotocol hebben wij opgesteld met als doel dat alle kinderen zich in hun basisschoolperiode vrij en veilig kunnen voelen. Zo zorgen wij dat

Nadere informatie

Schoolbeleid gewenst gedrag van Eenbes Basisschool De Wentelwiek

Schoolbeleid gewenst gedrag van Eenbes Basisschool De Wentelwiek Schoolbeleid gewenst gedrag van Eenbes Basisschool De Wentelwiek 1. Inleiding De Wentelwiek is een veilige en prettige school voor alle leerlingen, ouders en leerkrachten. Wij vragen ouders om ons, leerlingen

Nadere informatie

Taakspel binnen PBS. Yvette Laman Barbara Janssens 15 november

Taakspel binnen PBS. Yvette Laman Barbara Janssens 15 november Taakspel binnen PBS Yvette Laman Barbara Janssens 15 november Voor de volgorde van onze presentatie.. wie werkt er met PBS? wie werkt er met Taakspel? wie is met name geïnteresseerd in de inhoud van Taakspel?

Nadere informatie

PESTPROTOCOL 2016/2017

PESTPROTOCOL 2016/2017 PESTPROTOCOL 2016/2017 De Kernschool voor Nieuwkomers Samengesteld door Hennie Dekker INHOUD Inhoud INLEIDING... 3 DOEL VAN HET PESTPROTOCOL... 3 WAT IS PESTEN?... 4 SIGNALEN VAN PESTERIJEN KUNNEN O.A.

Nadere informatie

Pest preventie protocol Franciscusschool

Pest preventie protocol Franciscusschool Pest preventie protocol Franciscusschool 1 Pest preventie protocol Inleiding In het pestprotocol is vastgelegd dat wij pestgedrag op onze school niet accepteren. De Franciscusschool wil alle leerlingen

Nadere informatie

Als je iets toestaat, gebeurt het nog een keer.

Als je iets toestaat, gebeurt het nog een keer. Gedragsprotocol en Antipestprotocol 2017-2018 De vijf basisregels van de Kanjertraining worden op onze school gebruikt. We vertrouwen elkaar We helpen elkaar Niemand speelt de baas We lachen elkaar niet

Nadere informatie

Doe mee, doe RVV! Hallo, Ik ben Ravi, de mascotte van t Ravelijn. Doe jij ook mee? Doe jij ook RVV?

Doe mee, doe RVV! Hallo, Ik ben Ravi, de mascotte van t Ravelijn. Doe jij ook mee? Doe jij ook RVV? Doe mee, doe RVV! Hallo, Ik ben Ravi, de mascotte van t Ravelijn. Doe jij ook mee? Doe jij ook RVV? Welkom op t Ravelijn! t Ravelijn is een speciaal onderwijs school in Steenwijk. Op t Ravelijn zorgen

Nadere informatie

Zijn mijn boterhammen op, toon ik mijn brooddoos aan de juf/meester en vraag toestemming om de zaal te verlaten.

Zijn mijn boterhammen op, toon ik mijn brooddoos aan de juf/meester en vraag toestemming om de zaal te verlaten. Wij eten in twee groepen: Groep 1: 1 ste, 4 de en 6 de leerjaar. Groep 1 zet om 12u15 de boterhammenbak en de drankbak bij het pictogram van hun klas in de refter. Om 12u15 gaat groep 1 eten. Zij staan

Nadere informatie

School Wide Positive Behavior Support

School Wide Positive Behavior Support Amsterdam Zuidoost 31-10-2012 Workshopleider: Drs. B. (Berber) Klein Onderwijscentrum VU Faculteit Psychologie & Pedagogiek In samenwerking met Kenniscentrum SWPBS School Wide Positive Behavior Support

Nadere informatie

Tijdens de video- hometraining worden verschillende begrippen gebruikt. In de bijlage geven we een korte omschrijving van deze begrippen.

Tijdens de video- hometraining worden verschillende begrippen gebruikt. In de bijlage geven we een korte omschrijving van deze begrippen. Bijlage 11 Voorbeeld informatie VHT: Bouwstenen voor geslaagd contact Informatie Video - hometraining Belangrijke begrippen initiatieven herkennen volgen ontvangstbevestiging beurt verdelen leidinggeven

Nadere informatie

Nieuwsbrief 9 d.d

Nieuwsbrief 9 d.d Belangrijke data Nieuwsbrief 9 d.d. 08-01-2019 Dinsdag 8 januari 2019 Nieuwsbrief 9 Maandag 14 januari 2019 Spreekuur JGT op school 14.00-15.00 uur Dinsdag 22 januari 2019 Nieuwsbrief 10 Donderdag 24 januari

Nadere informatie

Protocol Goed gedrag is onze zorg. Onderdeel: Anti pestbeleid.

Protocol Goed gedrag is onze zorg. Onderdeel: Anti pestbeleid. Protocol Goed gedrag is onze zorg. Onderdeel: Anti pestbeleid. Een onderwijsprotocol tegen pesten houdt in dat door samenwerking het probleem van het pestgedrag bij kinderen wordt aangepakt. Hiermee willen

Nadere informatie

GEDRAGSPROTOCOL. IKC Het Balkon

GEDRAGSPROTOCOL. IKC Het Balkon GEDRAGSPROTOCOL IKC Het Balkon Inhoud Omschrijving gewenst gedrag... 3 Stimuleren gewenst gedrag... 3 Stappen bij het overtreden van afgesproken gedrag door een kind... 4 Praktische invulling time-out...

Nadere informatie

Afspraken Leerlingenvervoer

Afspraken Leerlingenvervoer Afspraken Leerlingenvervoer School voor Oecumenisch Speciaal Basisonderwijs Rembrandtlaan 50 3443 EJ Woerden Tel.: 0348 41 77 43 www.dekeerkring.nl Inhoud: Afspraken met de school blz. 3 Afspraken met

Nadere informatie

Visie van het Stanislascollege Rijswijk

Visie van het Stanislascollege Rijswijk ANTI PEST PROTOCOL INHOUDSOPGAVE Visie van het Stanislascollege Rijswijk (de zeven regels) Pesten: definities en voorbeelden Hoe houden wij de school (sociaal) veilig? M5 Aanpak Wat doen we om pesten te

Nadere informatie

PAD informatie voor ouders

PAD informatie voor ouders PAD informatie voor ouders De Kiem Roelofarendsveen, januari 2015 Beste ouders/verzorgers, Hierbij willen we u graag informeren over het PAD leerplan, dat bij ons op de Kiem gebruikt wordt om het sociaal

Nadere informatie

bs Den Krommen Hoek Pestprotocol Protocol gewenst gedrag.

bs Den Krommen Hoek Pestprotocol Protocol gewenst gedrag. bs Den Krommen Hoek Pestprotocol Protocol gewenst gedrag. Ontwikkeling. Met dit protocol geven wij aan, hoe wij aankijken tegen pestgedrag en hoe wij er op een positieve manier om gaan. Vanaf augustus

Nadere informatie

TIPS VOOR MOEILIJKE TIJDEN

TIPS VOOR MOEILIJKE TIJDEN TIPS VOOR MOEILIJKE TIJDEN Deze folder legt uit hoe ouders gedragsproblemen van hun kinderen kunnen veranderen. TIPS VOOR MOEILIJKE TIJDEN Deze folder is bedoeld om ouders te helpen gedragsproblemen van

Nadere informatie

SBO De Boei. Christelijke school. voor speciaal basisonderwijs. Positive. Behavior. Support

SBO De Boei. Christelijke school. voor speciaal basisonderwijs. Positive. Behavior. Support SBO De Boei Christelijke school voor speciaal basisonderwijs Positive Behavior Support Vijf pijlers van Positive Behavior Support 1. Schoolbreed dezelfde regels en aanpak 2. Positieve insteek: versterken

Nadere informatie

STARTEN MET PBS, HOE DOE JE DAT ALS SCHOOL? PBS en de Timotheüsschool Oldebroek

STARTEN MET PBS, HOE DOE JE DAT ALS SCHOOL? PBS en de Timotheüsschool Oldebroek STARTEN MET PBS, HOE DOE JE DAT ALS SCHOOL? PBS en de Timotheüsschool Oldebroek Even voorstellen De Timotheüsschool Harm Jan Jaarsma, leerkracht groep 8, stuurgroep PBS Charissa Roozeboom, docent Windesheim,

Nadere informatie

Over gedragsverwachtingen en regels binnen SWPBS

Over gedragsverwachtingen en regels binnen SWPBS ARTIKEL School Wide Positive Behavior Support, deel 1 1 Over gedragsverwachtingen en regels binnen SWPBS Ella van Bergen, Anita Blonk, Monique Nelen Nagenoeg alle scholen hebben regels opgesteld die een

Nadere informatie

BURG. DE RUITERSCHOOL

BURG. DE RUITERSCHOOL BURG. DE RUITERSCHOOL Pestprotocol Een samenvatting van dit protocol hangt zichtbaar in de school. Dit protocol is vastgesteld op 14 maart 2013 Vastgesteld door team Burg. De Ruiterschool: 4 maart 2013

Nadere informatie

KBS De Loofhut. Nieuwsbrief Schooljaar Maart 2019

KBS De Loofhut. Nieuwsbrief Schooljaar Maart 2019 KBS De Loofhut Nieuwsbrief Schooljaar 2018-2019 Maart 2019 Beste ouder(s), verzorger(s), Afgelopen vrijdag hebben we weer een studiedag gehad waarin PBS centraal heeft gestaan. Even wat PBS afspraken op

Nadere informatie

Positive Behavior Support handboek Amstelschool Versie voor ouders en ketenpartners, 2018

Positive Behavior Support handboek Amstelschool Versie voor ouders en ketenpartners, 2018 Positive Behavior Support handboek Amstelschool Versie voor ouders en ketenpartners, 2018 1. Inleiding Op de Amstelschool werken we met PBS, dat staat voor Positive Behavior Support. Het is een bewezen

Nadere informatie

Incidentenprotocol Informatie voor ouders

Incidentenprotocol Informatie voor ouders Incidentenprotocol Informatie voor ouders Uitgangspunten bij dit protocol Op OBS Beukenlaan wordt blijvend aandacht geschonken aan een veilig klimaat in de school en op het schoolplein. De Gouden weken,

Nadere informatie

Workshop SWPBS en Pestpreventie. Angeline van der Kamp MA

Workshop SWPBS en Pestpreventie. Angeline van der Kamp MA Workshop SWPBS en Pestpreventie Angeline van der Kamp MA SWPBS Conferentie Vrijdag 14 november 2014 De Staatsecretaris van OCW: Pestpreventie op school MOET!. en hoe gaan we dat doen met SWPBS? Workshopleider

Nadere informatie

R.K Basisschool De Molenwiek

R.K Basisschool De Molenwiek Protocol time-out Molenwiek november 2013 Omgaan met grensoverschrijdend gedrag: 1. We hebben positief geformuleerde gedragsregels in de groep die regelmatig herhaald worden of in herinnering worden gebracht

Nadere informatie

Omgaan met gedrag op Basisschool De Bareel

Omgaan met gedrag op Basisschool De Bareel 1. Uitgangspunten gedrag Omgaan met gedrag op Basisschool De Bareel Schooljaar 2017-2018 Inhoud 2. Interventies om te komen tot gewenst gedrag 3. Stappenplan gedrag 4. Reflectieverslag Waddenlaan 1 1.

Nadere informatie

De kracht van direct positief belonen

De kracht van direct positief belonen De kracht van direct positief belonen Drs. Bernadette Sanders Rosbergen, 28-01-2018 Alles wat aandacht krijgt groeit Het verschil tussen operant en reflexmatig gedrag ligt hierin dat het één willekeurig

Nadere informatie

PBS Positive Behavior Support

PBS Positive Behavior Support PBS Positive Behavior Support 4 juni 2010 Drs. Emilie van Leeuwen methodiekontwikkelaar/ trainer bij PI Research Drs. Inge Reijnders Onderwijskundige GZ psycholoog Opvoeden is van iedereen! Hoe ziet dat

Nadere informatie

Basisschool St. Jozef

Basisschool St. Jozef Basisschool St. Jozef School maken we samen BELEID PEDAGOGISCH KLIMAAT TSO Doel : Veiligheid en geborgenheid van elk kind staat centraal Hoe gaan we positief met elkaar om? Onze school hanteert de PBS-aanpak

Nadere informatie

P ositive Behavior Support. Monique Nelen, Windesheim Expertisecentrum PBS 6 november 2013

P ositive Behavior Support. Monique Nelen, Windesheim Expertisecentrum PBS 6 november 2013 P ositive Behavior Support Monique Nelen, Windesheim Expertisecentrum PBS 6 november 2013 Onderzoek wijst uit dat: leraren van mening zijn dat 26% van de leerlingen uit hun klas als problematisch kan worden

Nadere informatie

PROTOCOL GEWENST GEDRAG

PROTOCOL GEWENST GEDRAG PROTOCOL GEWENST GEDRAG 1. WAT DOEN WE OM GEWENST GEDRAG TE BEWERKSTELLIGEN? 1.1 OMGANGSREGELS Onze school heeft algemene omgangsregels geformuleerd, waaraan iedereen zich houdt. De regels benoemen het

Nadere informatie

Anti-pestprotocol Team Bijgesteld met gedragsprotocol

Anti-pestprotocol Team Bijgesteld met gedragsprotocol Anti-pestprotocol Team 2004-2005 Bijgesteld met gedragsprotocol 2008-2009 Inleiding: Op de Josephschool besteden we aandacht aan het probleem pesten. We vinden het als school belangrijk dat alle leerlingen

Nadere informatie

Geachte ouders/ verzorgers, Nieuwsbrief oktober 2015

Geachte ouders/ verzorgers, Nieuwsbrief oktober 2015 CBS De Bron/ Christinaplaats Christinaplaats 1 3223XE Hellevoetsluis Telefoonnummer 0181 313638 E- mail: info@cbsdebron.vcodekring.nl Website: www.cbs-debrug.nl Nieuwsbrief oktober 2015 Geachte ouders/

Nadere informatie

Training Schoolteam Dag 5. Hand-outs voor het schoolteam

Training Schoolteam Dag 5. Hand-outs voor het schoolteam Training Schoolteam Dag 5 Hand-outs voor het schoolteam Inhoudsopgave Trainen van sociale vaardigheden: opdelen in stappen 2 Het ontwikkelen van een routine voor zelf-management 4 Opdracht 1 Ouderbetrokkenheid

Nadere informatie

Samen levings contract

Samen levings contract Het samenlevingscontract voor de kinderen van VLS Paal De Buiteling-onderbouw Samen levings contract Wat een moeilijk woord! En toch is het niet zo moeilijk. In een samen levings contract staan de afspraken

Nadere informatie

Veiligheidsbeleid, omgangsvormen en schoolregels

Veiligheidsbeleid, omgangsvormen en schoolregels Veiligheidsbeleid, omgangsvormen en schoolregels Op De Nijepoort wordt actief door leerkrachten en leerlingen gewerkt aan een klimaat waarin er ruimte, aandacht en veiligheid voor iedereen is. Slechts

Nadere informatie

MAANDMEDEDELINGEN BOMBARDON

MAANDMEDEDELINGEN BOMBARDON MAANDMEDEDELINGEN BOMBARDON 3 oktober- november 2014 De Bombardon ma, di, do, vr van 8.15 u tot 16.30 u en woe van 8.15 u tot 15.30 u: tel. 5373560 e-mail:administratie@bombardon.asg-almere.nl BELANGRIJKE

Nadere informatie

Anti-pestprotocol op de

Anti-pestprotocol op de Anti-pestprotocol op de Ons doel is dat alle kinderen zich veilig voelen bij ons op school, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen. Door elkaar te steunen en wederzijds respect te tonen, stellen we

Nadere informatie

Protocol gewenst gedrag. Als je iets goeds ziet, Geef dan een compliment Als je iets fouts ziet, Bied dan je hulp aan.

Protocol gewenst gedrag. Als je iets goeds ziet, Geef dan een compliment Als je iets fouts ziet, Bied dan je hulp aan. Protocol gewenst gedrag Als je iets goeds ziet, Geef dan een compliment Als je iets fouts ziet, Bied dan je hulp aan. Nelson Mandela Versie schooljaar 2015-2016 Voorwoord Dit is het gewenst gedrag protocol

Nadere informatie

Huisregels voor leerlingen Samen gaat het beter

Huisregels voor leerlingen Samen gaat het beter Jouw wereld Huisregels voor leerlingen Samen gaat het beter Dagelijks gebruiken we ons Heister- en Essenpasgebouw met verschillende mensen. Om dit drukke verkeer op een goede manier te laten verlopen,

Nadere informatie

PBS. Door: René Krechting (adjunct-directeur)

PBS. Door: René Krechting (adjunct-directeur) PBS Door: René Krechting (adjunct-directeur) Het schooljaar 2012-2013 is begonnen en de eerste periode zit er inmiddels alweer bijna op. Elke klas is direct in het begin van het schooljaar op introductiekamp

Nadere informatie

Het Mozaïek-kinderprotocol tegen pesten (voor kinderen van groep 3 t/m 8)

Het Mozaïek-kinderprotocol tegen pesten (voor kinderen van groep 3 t/m 8) Het Mozaïek-kinderprotocol tegen pesten (voor kinderen van groep 3 t/m 8) 1. Wat is pesten: Pesten komt helaas op iedere school voor, ook bij ons op Het Mozaïek. Het is een probleem dat wij niet willen

Nadere informatie

Pestprotocol Gaspard de Coligny

Pestprotocol Gaspard de Coligny Pestprotocol Gaspard de Coligny Waarom een pestprotocol? Algemeen Pesten komt helaas op iedere school voor, ook bij ons. Pesten komt vooral voor bij kinderen in de leeftijd van 10 t/m 14 jaar, maar ook

Nadere informatie

GEDRAGSPROTOCOL JANUARI 2019

GEDRAGSPROTOCOL JANUARI 2019 GEDRAGSPROTOCOL JANUARI 2019 INHOUDSPOPGAVE 1. Inleiding Blz. 3 2. Schoolregels Blz. 3 3. Methode sociaal-emotionele ontwikkeling Blz. 4 4. Extra ondersteuning sociaal-emotionele ontwikkeling Blz. 4 5.

Nadere informatie

TIME-OUT PROTOCOL DON BOSCOSCHOOL 2014-2015

TIME-OUT PROTOCOL DON BOSCOSCHOOL 2014-2015 TIME-OUT PROTOCOL DON BOSCOSCHOOL 2014-2015 Op de Don Boscoschool werken we in alle groepen op dezelfde wijze met een time-outplek, een boos-plek en een rustig werken-plek. Uitgangspunt in het time-outprotocol

Nadere informatie

Respectprotocol SBO Diekmaat (hoofdstuk 6 uit het Veiligheidsplan SBO Diekmaat)

Respectprotocol SBO Diekmaat (hoofdstuk 6 uit het Veiligheidsplan SBO Diekmaat) Respectprotocol SBO Diekmaat (hoofdstuk 6 uit het Veiligheidsplan SBO Diekmaat) 6.1. Inleiding Pesten is een probleem dat in alle geledingen van de maatschappij voorkomt. Pesten komt helaas op iedere school

Nadere informatie

Daar waar over de klas geschreven wordt kan ook gymzaal of tijdens talententijd gelezen worden.

Daar waar over de klas geschreven wordt kan ook gymzaal of tijdens talententijd gelezen worden. Versie: november 2017 TIME-OUT PROTOCOL Op IKC Wereldwijs wordt er in alle groepen op dezelfde wijze gewerkt met een time-out plek. Naast de time-out plek heeft elke groep zijn eigen plek of mogelijkheid

Nadere informatie