Nieuwsbrief. september Waarom Community Support? Bewezen effectieve methode. Grote klanttevredenheid. Deskundige medewerkers

Transcriptie

1 Nieuwsbrief september 2014 Waarom Community Support? Bewezen effectieve methode Grote klanttevredenheid Deskundige medewerkers Voor iedereen geschikt Geen wachttijden

2 De transitie van de Wmo en Jeudgzorg naar gemeenten komt nu snel dichterbij. Binnen vier maanden is het zover. Kwaliteit staat voor ons voorop. We stellen ons ten doel om mensen zo te ondersteunen dat ze weer eigen kracht ervaren, de regie over hun eigen leven terugkrijgen en opgewassen zijn tegen de problemen van alledag. We werken hierin klantgericht en bewegen mee met wat de klant kan en wil. Continu zijn we aan het kijken waar we onszelf kunnen verbeteren om klanten nog meer in hun eigen kracht te zetten. De vakbekwaamheid van onze professionals wordt zeker gesteld door het volgen van supervisie, intervisie en trainingsochtenden. Doorontwikkeling is voor ons erg belangrijk. Op verschillende manieren zijn we hiermee bezig. De methodiek Community Support is opgenomen in de databank effectieve interventies van Movisie. De volgende stap die we willen nemen is het predicaat goed beschreven. Het laatste handboek van Community Support is verschenen in Ondertussen is de methodiek in de praktijk verder doorontwikkeld, waardoor het weer tijd is om het handboek te herzien. De komende tijd gaan we hiermee aan de slag. Binnen Community Support zijn we volop bezig met het trainen van professionals van diverse organisaties in het werken volgens de methodiek Community Support, zodat deze professionals goed voorbereid zijn op de naderende Nieuwsbrief september 2014 transities. Deze maand zijn we bijvoorbeeld gestart met het geven van een training bij het RIBW Brabant en de Wijkschakel in Drunen. Om een optimaal resultaat uit onze trainingen te halen en ervoor te zorgen dat de vaardigheden waarin de deelnemers worden getraind daadwerkelijk worden toegepast tijdens hun dagelijkse werkzaamheden is het mogelijk om in aansluiting op de trainingen een coachingstraject af te nemen. Tijdens dit coachingstraject worden casusspecifieke supervisie en intervisie geboden door een supervisor vanuit Community Support.

3 Samenwerking GGZ en Community Support Een jongen van 10 jaar wordt vanwege gedragsproblemen onderzocht bij de GGz. Uit het onderzoek blijkt dat er sprake is van een stoornis uit het autistisch spectrum. De GGz vraagt aan Community Support om de ouders bij de opvoeding te begeleiden. Er ontstaat een werkverdeling tussen de GGz en Community Support. De GGz zorgt voor diagnostiek, psycho-educatie van de ouders en supervisie van de opvoedingsondersteuning. Een supportmedewerker oefent met de ouders de opvoedingsvaardigheden in de thuissituatie. Een belangrijk onderdeel van het gezamenlijke hulpverleningsplan is het voorspelbaar maken van de leefwereld van deze jongen. Dat doen wij door een duidelijke, dagelijkse routine te maken en deze dagelijkse routine te visualiseren met pictogrammen. De expertise van de GGz wordt op deze manier gekoppeld aan de knowhow van de hulpverlener die de opvoedingsondersteuning geeft. De afspraken over de behandeling in de behandelkamer van de GGZ krijgen zo een vervolg in de thuissituatie. De supportmedewerker zorgt ervoor dat de GGz en de medewerker die de opvoedingsondersteuning geeft samenwerken aan hetzelfde plan en dat blijven doen. De ervaringen in de thuissituatie worden teruggekoppeld naar de behandelaar en de kennis van de behandelaar wordt gebruikt in de thuissituatie. Kinderen eerst Bij Community Support staat de steungroep centraal. De steungroep kan ook een belangrijke rol spelen bij het beschermen van kinderen. De leden van de steungroep zijn de ogen en oren van de casemanager van BJz, de gezinsvoogd of de reclasseringswerker. Vooral in situaties waarbij wij als Community Support samenwerken met een gezinsvoogd, is het vaak moeilijk om in te schatten of de opvoedingssituatie veilig genoeg is voor de kinderen. Als de situatie zo kwetsbaar is dat uithuisplaatsing dichtbij is, kunnen de ouders de opdracht krijgen om orde op zaken te stellen. Ze krijgen hier bijvoorbeeld een half jaar de tijd voor. Is er dan nog geen verbetering, dan zal worden overgegaan tot verdere maatregelen. De steungroep kan, behalve hulpbron zijn, ook een controlerende taak krijgen. De leerkracht, een buurvrouw, opa en oma, oom of tante, de wijkagent, de supportmedewerker en de gezinsondersteuners kunnen allemaal middels het klantvolgsysteem van Community Support met elkaar communiceren. Er ontstaat zo een pedagogische infrastructuur, waarbij de betrokkenen afspreken dat ze alle gebeurtenissen rond de kinderen open en eerlijk met elkaar zullen delen. De gezinsvoogd kan elk moment op zijn werk lezen hoe het gaat in het gezin. Als er toch tot een uithuisplaatsing besloten moet worden, dan zijn er in elk geval goede argumenten te noemen naar de kinderrechter. Vaker komt het voor, dat ouders met behulp van hun netwerk en de aanwijzingen van de gezinsvoogd wel tot een adequate oplossing komen. Snelheid van werken We krijgen regelmatig terug van verwijzers en klanten dat ze onze snelheid van werken waarderen. Community Support heeft sinds zijn bestaan nog geen wachtlijst hoeven hanteren. Na aanmelding van een klant nemen we nog dezelfde dag contact op voor het maken van een afspraak om vervolgens binnen twee weken een vrijblijvend kennismakingsgesprek met de klant te maken bij de klant thuis.

4 Samenwerken met Community Support Community Support is geschikt voor mensen met verschillende soorten hulpvragen. Onder onze klanten bevinden zich mensen met een verstandelijke beperking, mensen met een psychiatrisch probleem, jongeren met (ernstig) probleemgedrag, senioren met beperkingen, gezinnen met opvoedingsproblemen, enzovoort. Veel verschillende organisaties verwijzen naar en werken dan ook samen met Community Support. Verwijzers kunnen zijn: huisartsen, maatschappelijk werk, gezinsvoogden, reclassering, MEE, Bureau Jeugdzorg, re-integratiebedrijven, behandelaars, onderwijs, gemeenten, zorgkantoren, woningcorporaties. Wilt u weten of wij iets voor uw organisatie kunnen betekenen? Neem gerust contact op, we informeren u graag. Begeleiding bij opvoedingsproblemen jongeren en volwassenen worden Begeleiding bij schoolverzuim Coaching van gezinnen in crisis Ondersteuning bij zelfstandig wonen vaardigheden die nodig zijn in de samenleving levensstijl Sociale vaardigheidstraining bij kinderen, Ondersteuning bij kinderen die buitengesloten en gepest Hulp bij de regievoering over het dagelijks leven Hulp bij netwerkverbetering Hulp bij het kiezen voor een succesvolle Begeleiden bij het meedoen en van betekenis zijn in de samenleving Begeleiden bij schuldproblematiek Begeleiden bij werkloosheid Training van Een sociaal netwerk helpen creëren

5 Christa uit Ermelo Dankzij Community Support heb ik alles kunnen regelen voor de bevalling en krijg ik hulp om orde in mijn dagritme en huishouden te kunnen houden. Saskia en Alex uit Joure: Dankzij Marjolein en Imane hebben wij de dagelijkse structuur weer terug met onze vier kids. Door Joran kunnen de kids beter samen spelen. Peter en zoontje Damian uit Winschoten Door CS heb ik mijn leven weer op de rails gekregen. Marloes uit Burgum Dankzij Community Support heb ik beter leren plannen, is mijn zelfvertrouwen en mijn zelfbeeld verbeterd. Ook ga ik met meer plezier naar school en kan ik beter contact maken met anderen.

6 Vooraf Community Support werd ingeschakeld vanwege verzuim van een jongen van 17 jaar. De begeleiding betrof een gezin, bestaande uit een alleenstaande moeder met twee zonen. De moeder kreeg de zeventienjarige niet meer uit bed om naar school te gaan. Een probleem dus, want zoon is leerplichtig. Moeder kreeg te maken met de leerplichtambtenaar, maar de jongen bleef weigeren. Moeder zat met haar handen in het haar, wist niet meer wat ze kon doen. Ze had meerdere hulpverleningsorganisaties over de vloer gehad, maar niets heeft haar zoon op andere gedachten gebracht. Intake De intake vindt plaats met moeder en zoon. Zoon geeft aan dat hij zijn schooldiploma wil behalen. Moeder geeft aan dat ze zoon niet kan motiveren om op te staan. Aan de hand van de dagelijkse routine wordt gekeken hoe de routine op een dag gaat. Moeder en zoon komen erachter dat als de dag eenmaal begonnen is, dat het goed gaat tussen hen. Er zijn eigenlijk geen problemen. Alleen de routine van het opstaan loopt niet goed. Zoon ergert zich aan moeder, moeder ergert zich aan zoon omdat hij niet van bed komt. Er is besloten om te starten in de ochtenduren. Elke dag om half 7 in de ochtend tijdens het opstaan zal er een supportmedewerker aanwezig zijn. De richting Allereerst is de richting van zoon in kaart gebracht, hij wil graag zijn diploma halen. Hij beseft dat een voorwaarde voor het behalen van het diploma is dat hij naar school gaat. De richting van moeder is dat zij de regie heeft over het opstaan en zoon kan motiveren om naar school toe te gaan. Er wordt aan zoon gevraagd wat voor hem werkt in de ochtend. Zoon geeft aan liever niet te willen dat zijn moeder hem achter de broek aan zit. Wel mag moeder hem 1x roepen zodat hij wakker wordt. Hij zet zelf ook een wekker. Tijdens het eerste ondersteuningsmoment wordt dit al opgepakt, er wordt afgesproken dat moeder op de achtergrond zal blijven

7 Community Support is er voor mensen met verschillende soorten hulpvragen. Onlangs werden we ingeschakeld om een gezin te ondersteunen dat te maken had met schoolverzuim. De alleenstaande moeder kreeg een van haar twee zonen niet meer uit bed om naar school te gaan. tijdens het opstaan en niet zal pushen. Daarnaast is aan moeder gevraagd wat haar verwachtingen zijn. Moeder geeft aan dat ze wil dat zoon zelf zijn brood smeert en tas inpakt. Coaching Gedurende drie weken is er elke ochtend van 6.30 tot 7.30 uur ondersteuning. De supportmedewerkers helpen moeder en zoon in het uitvoeren van elkaars verwachtingen. Supportmedewerkers stimuleren moeder om niet in te grijpen en stimuleren zoon om zijn zelfredzaamheid van het opstaan te vergroten. De eerste week is zoon aan de hand genomen door het samen op te pakken (tijdschema maken voor opstaan, douchen, eten, bus pakken e.d.). Moeder vindt het moeilijk om niet in te grijpen, maar met ondersteuning van supportmedewerker lukt haar dit. De gehele week is zoon op tijd opgestaan om naar school te gaan en is hij op tijd geweest op school. Zoon heeft overzicht gekregen in zijn ochtendritueel en leert zijn tijd goed in te plannen zodat hij zo lang mogelijk kan blijven liggen. In de tweede week is de routine geoefend samen met de supportmedewerkers, zodat het nieuwe patroon heel duidelijk wordt voor moeder en zoon. Ook in de tweede week lukt het zoon om naar school te gaan. Ook in de derde week verloopt de routine goed. Zoon is nu drie weken naar school geweest. Na drie weken van ochtendondersteuning is de ondersteuning verplaatst naar de middag. De supportmedewerkers kwamen in de middag om door te nemen of de ochtendroutine naar wens is geweest. De ochtendroutine is goed gegaan en zoon is op tijd opgestaan. Later die week gaat het een ochtend mis, zoon is niet naar school geweest. Die dag erop sluit de ondersteuning in de ochtend weer aan, om de routine en afspraken van het opstaan door te nemen. Moeder en zoon krijgen handvatten in hoe zij kunnen omgaan met elkaar in de ochtend. Omdat het erg goed gaat met moeder en zoon stemmen moeder, zoon en de supportmedewerkers met elkaar af dat er vanaf dat moment nog eenmaal per week in de middag een supportmedewerker langs komt om de routine door te nemen. Zoon gaat nog steeds naar school. Als er irritatie is wordt er samen geoefend in hoe moeder en zoon met elkaar om kunnen gaan, door bijvoorbeeld even weg te lopen als moeder zijnde en even tot tien te tellen als zoon zijnde. Evaluatie De ondersteuning verliep inmiddels twee maanden goed. Zoon gaat weer naar school en het verzuim is gestopt. Moeder zit beter in haar vel en heeft het gevoel zoon meer te laten, dit werkt voor beiden. Er is meer rust in huis gekomen. Na 2,5 maand wordt het ondersteuningstraject van Community Support succesvol afgesloten, zowel moeder als zoon geeft aan het zelf weer aan te kunnen.

8 Werkgebied Nieuw sinds maart maart 2014 Uitgelicht: Community Support, Geluksgericht werken en Familiezorg. Uit Aan de slag met sociale netwerken

9 Vanaf de intake besteden we veel aandacht aan sterke kanten van de klant en zijn omgeving. Vragen die gesteld worden zijn bijvoorbeeld: Waarin is de klant goed? Wat zijn hulpbronnen in zijn omgeving? Waarin was de klant eerder succesvol? Waar liggen interesses? Waar praat de klant graag over? Wat geeft de klant positieve emoties zoals optimisme, hoop, zelfvertrouwen? Waar heeft de klant altijd zin in? Welke werkzaamheden deed de klant Al te vaak houden hulpverleners zich alleen bezig met klachten en met wat niet goed gaat. Wij vinden het juist belangrijk aandacht te besteden aan wat wél goed gaat, de krachten en hulpbronnen van de klant. Twee factoren vinden we van groot belang bij het wel of niet slagen van een ondersteuningstraject. In de eerste plaats gaat het om het gebruikmaken van steun van de omgeving. We vinden dat zo belangrijk dat de naam van onze methode hieraan ontleend is. Van even groot belang is het gebruikmaken van de sterke kanten van de persoon zelf. Je kunt niet iemand anders zijn dan je bent. Het is juist goed dat je bent zoals je bent. Te vaak krijgen klanten bij het horen van hun diagnose het idee dat ze een probleem zijn. Vergeten wordt om de positieve kanten, de kracht en de talenten van de klant te benoemen. Bij Community Support gaan we ervan uit dat er betere resultaten gehaald worden met een werkwijze gebaseerd op sterkten. In het medisch model wordt van de stoornis de hoofdzaak gemaakt. Bij Community Support zijn de talenten de hoofdzaak en de stoornis is een bijzaak. Veel mensen voelen zich al in een nederlaagpositie en in een isolement. Door ook nog eens de nadruk te leggen op wat verkeerd gaat wordt de nederlaagpositie versterkt en het isolement groter. We vinden het heilzamer om te focussen op het positieve en eventueel probleemgedrag in andere banen te leiden. Daarom richten we ons op het opstellen en behalen van doelen. Dat vergroot het optimisme, verbetert het zelfbeeld en geeft hoop op een betere toekomst. eerder met plezier? Wat zijn waarden van een klant? Welke positieve doelen wil hij nastreven? Wanneer heeft de klant minder klachten en hoe krijgt hij dat voor elkaar? Wat zijn goede eigenschappen van de klant? Wat gaat al goed? Veel klanten voelen zich opgesloten in een nederlaagpositie. Ze ervaren vaak een laag gewaardeerde status. Wij kijken altijd naar welke (sociaal gewaardeerde) rol de klant wil spelen. Wat wil hij echt, waar zit zijn drive, wat wil hij leren, wat voor werk wil hij doen en waar wil hij aan meedoen in zijn vrije tijd? Community Support is ook een systematische manier om gebruik te maken van eigen kracht en eigen mogelijkheden. De combinatie van wat je heel graag wilt en wat je goed kunt is wat we zoeken. Dan kun je succes hebben en zelfvertrouwen opbouwen. Succeservaringen leiden tot een beter zelfbeeld, een gevoel van eigenwaarde. Optimisme, hoop, vertrouwen hebben in eigen kunnen, zijn van groot belang om de nederlaagpositie te kunnen verlaten. Daarom is het belangrijk dat de supportmedewerker hoopvol en optimistisch is en deze en andere positieve gevoelens kan ontwikkelen bij klanten. De supportmedewerker die het meest uitgaat van de mogelijkheden van de klant en van zijn netwerk zal het meest bereiken. Een hulpverlener zonder optimisme en hoop zal weinig bereiken.

10 Richting kiezen Veel van onze klanten hebben het gevoel in een nederlaagpositie te zitten, doordat ze langdurig in de problemen zitten. Ze voelen zich kwetsbaar, machteloos, mislukt en niet opgewassen tegen de normale eisen die het gewone leven stelt. Vaak is er in het geheel geen sprake meer van een richting waarin ze gaan. De ervaring geen greep op hun leven te hebben brengt ze in verwarring, waardoor ze doelloos wachten op wat komen gaat. Ze leven alsof ze nergens invloed op hebben. Hoe kunnen we deze mensen helpen de draad weer op te pakken, minder impulsief in het leven te staan en weer richting te geven aan hun leven, is de vraag die in ons werk centraal staat. Ik heb misschien niet alles goed gedaan, maar ik heb het in ieder geval op mijn manier gedaan, zong Frank Sinatra in een van zijn bekendste songs My Way. Hiermee gaf hij uitdrukking aan een van de grootste wensen die mensen in onze geïndividualiseerde maatschappij hebben, namelijk het zelf beslissen over de vormgeving van je leven. Community support wil mensen ondersteunen, om waar mogelijk de regie over het eigen leven te verkrijgen, waarbij we weten dat mensen niet geïsoleerd leven, maar aangewezen zijn op anderen. Het sociale netwerk kan ingezet worden om weer grip op het leven te krijgen. Hieronder gaan we kort in op de wijze waarop mensen weer richting kunnen vinden in hun leven en de nederlaagpositie kunnen verlaten. We gebruiken meerdere manieren om iemand te helpen bij het opnieuw vinden van de richting waarin hij wil gaan in zijn leven. Een manier die we vaak gebruiken is een analyse van de idealen/waardegebieden die een persoon heeft. We maken daarbij onderscheid tussen een tiental levensgebieden (zoals huwelijk, werk, vrije tijd) en we vragen bij ieder levensgebied wat de idealen van de persoon zijn. De supportmedewerker zoekt met de persoon waar zijn passie zit, wat hem enthousiast en blij maakt, waar hij trots op is, waar zijn krachten zitten. Te vaak doen mensen dingen omdat ze het idee hebben dat dit zo hoort, of laten ze zich in een richting duwen die niet bij ze past. Bij ieder levensgebied stellen we met de persoon vast welke idealen en wensen hij heeft. Bijvoorbeeld: wat voor ouder (levensgebied: opvoeding) zou je graag willen zijn? En: Hoe zou je je graag willen ontwikkelen wat betreft het levensgebied loopbaan en werk? Vragen die een begeleider kan stellen zijn bijvoorbeeld: Waar hoop je op? Droom eens hardop? Wat zou een volgende stap kunnen zijn? Wat heb je over jezelf ontdekt? Als het gaat om de richting waarin de klant wil gaan, dan is (vanzelfsprekend) de klant de expert. De klant bepaalt in dialoog met de supportmedewerker de richting, zijn richting. De supportmedewerker is de coach en expert op het gebied van begeleiding. Hij communiceert vanuit gelijkwaardigheid. Klant en supportmedewerker bepalen ook in dialoog op welke wijze de doelen bereikt gaan worden. Door een dialoog tussen de klant en de supportmedewerker zal de klant in de loop van de begeleiding steeds duidelijker krijgen welke kant hij op wil met zijn leven. Vanuit de gekozen richting worden vervolgens de doelen opgesteld. De doelen worden in het samenwerkingsplan uitgewerkt.

11 Relevante publicaties Start training open inschrijving vanaf 1 september Bijeenkomst cliëntenraad 9 september 2014 Inspiratiesessie Pink Elephant 18 september 2014 Wat werkt bij het bevorderen van een positieve ontwikkeling van jeugdigen Willeke Daamen Deniz Ince Juni 2014 Week tegen eenzaamheid 25 september - 4 oktober 2014 Inleiding De laatste jaren is er niet alleen aandacht voor de risicofactoren van een problematische ontwikkeling van kinderen en jongeren, maar ook voor factoren die bijdrage aan een positieve ontwikkeling van jeugdigen. Die groeiende beweging is zowel in Nederland als in het buitenland gaande. Men wil het jeugdbeleid dan ook richten op een samenhangend aanbod van activiteiten en programma s waarin zowel plaats is voor interventies om risico s op een problematische ontwikkeling van jeugdigen te verminderen, als voor interventies om de kansen van kinderen op een positieve ontwikkeling te vergroten. Ince, Van Yperen en Valkestijn (2013) hebben op basis van literatuuronderzoek op een rij gezet wat de belangrijkste factoren zijn die een bijdrage leveren aan een voorspoedige ontwikkeling van kinderen en jongeren. Aan de hand van verschillende theoretische kaders en overzichtsstudies is een aantal factoren aan te wijzen waarvan het aannemelijk is dat die bijdragen aan een positieve ontwikkeling van jeugdigen en risicofactoren kunnen compenseren. Ince en anderen (2013) hebben er de tien belangrijkste uitgelicht: de top 10 van beschermende factoren. Voortbordurend op deze publicatie willen we in dit document de volgende vragen beantwoorden: Wat werkt bij het bevorderen van een positieve ontwikkeling van de jeugd? Wat zijn voorbeelden van interventies en methodieken die daarvoor ingezet kunnen worden? Hoewel het meeste onderzoek gericht is op interventies die probleemgedrag willen voorkomen of verhelpen, blijken er aanwijzingen te zijn dat dezelfde risico- en beschermende factoren die probleemgedrag voorspellen ook van belang zijn in het voorspellen van positieve uitkomsten bij kinderen en jeugdigen. Gesteld wordt dat het verminderen van risico s en het bevorderen van beschermende factoren effect zullen hebben op zowel positieve als problematische uitkomsten bij de jeugd (Catalano et al., 2004). In dit document bieden we, na een korte uiteenzetting van de top 10 van beschermende factoren, een overzicht van de beschikbare kennis over algemeen werkzame factoren in het bevorderen van een positieve ontwikkeling van jeugdigen, en een overzicht van werkzame elementen van interventies die zich binnen de domeinen gezin, school en de wijk afspelen. We sluiten af met enkele praktische aanwijzingen voor de invulling van lokaal jeugdbeleid, voorbeelden van sturingsinstrumenten en een overzicht van in Nederland erkende preventieve interventies en goed beschreven methodieken. Dit document is mede gebaseerd op een aantal publicaties van het Nederlands Jeugdinstituut over Wat werkt. Voor uitgebreide informatie over het onderliggende onderzoek verwijzen we naar deze publicaties (Databank Wat werkt?). Daarnaast hebben we een literatuursearch verricht naar studies over de effectiviteit van interventies en methodieken die zich specifiek richten op de afzonderlijke 1 Apps vergroten cliënt zelfredzaamheid l na sio es of pr en Week van de opvoeding 6-12 oktober 2014 Trainingsochtend supportmedewerkers 21 oktober 2014

12 postadres Postbus KA Groningen bezoekadres Paterswoldseweg BM Groningen bezoekadres vanaf medio oktober Laan Corpus den Hoorn JR Groningen T F E info@communitysupport.nl Meer weten? Meer informatie over Community Support vindt u op onze website. Daarnaast is het volgende materiaal beschikbaar over de methode Community Support. Handboek Community Support. Methodieken voor het organiseren van eigen kracht, geschreven door L. Mur, uitgegeven in 2012 door Community Support te Groningen. Het handboek geeft een praktische handleiding voor het uitvoeren van de methode Community Support. Ondersteuning mobiliseren vanuit netwerken, geschreven door L. Mur en N. Heijs, uitgegeven in 2007 door Uitgeverij Nelissen te Soest. Community Support en hulpverlenen; mogelijkheden voor mensen met beperkingen, geschreven door L. Mur en M. de Groot, uitgegeven in 2003 door Uitgeverij Nelissen te Soest. Community Support is ISO 9001:2008 gecertificeerd. De methode Community Support is opgenomen in de databank effectieve sociale interventies van Movisie.