TEO/WKO WARMTE BESTAANDE WOONWIJK HEEG
|
|
- Cornelis Wouters
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 TEO/WKO WARMTE BESTAANDE WOONWIJK HEEG In het dorp Heeg is voor een wijk met 800 slecht geisoleerde woningen onderzocht of verwarmen met thermische energie uit de nabijgelegen watergang Greft haalbaar is. Het betreft zowel particulieren woningen als woningen van woningbouwcooperaties. De watergang de Greft is circa 20 meter breed en 4 meter diep en ligt op korte afstand van de woningen. Uitsnede Kaart Warmte uit oppervlaktewater van ArcGis.com/Energie uit oppervlaktewater. Locatie Heeg is gemarkeerd. 1
2 VRAAG VAN DE GEMEENTE Gemeente Súdwest-Fryslân wil weten of het haalbaar is om het oude centrum van Heeg te verwarmen met thermische energie uit oppervlaktewater in combinatie met warmte koude opslag (TEO/WKO). Concept TEO/WKO warmte. TR = technische ruimte. Rood = warme bron, blauw = koude bron, zwart = leidingen tbv in-en uitvoer van oppervlaktewater naar de bronnen en leidingennet. STAKEHOLDERS De opdracht is uitgevoerd in opdracht en in overleg met Gemeente Súdwest-Fryslân. Naast de gemeente zijn er de stakeholders Energiecoöperatie Duurzaam Heeg, woningbouwcooperaties Elkien en Wonen Zuidwest Friesland en de particuliere woningeigenaren. Van deze stakeholders is slechts Duurzaam Heeg tot nu toe betrokken geweest bij het overleg. BUSINESSCASE/FINANCIËLE HAALBAARHEID Voor deze casus is gerekend aan een centraal georganiseerd TEO/WKO systeem. Dit betekent dat er een centrale warmtepomp is die voor de 800 woningen het water verwarmt tot een temperatuur van 70 C, zodat zowel warm tapwater als ruimte verwarming met de bestaande afgiftesystemen kan worden geleverd. Daarbij wordt er vanuit gegaan dat de woningen door middel van vloer en dakisolatie van tevoren beter geisoleerd worden, opdat 70 C voldoende is om met de bestaande radiatoren de woningen te verwarmen. De kosten en opbrengsten (in de vorm van energiebesparing) van deze isolatieslag zijn niet meegenomen in de business case. De berekeningen gaan dus uit van de situatie waarin deze isolatie al heeft plaatsgevonden. In de business case is uitgegaan van EIA (Energieinvesteringsaftrek)-subsidie. Deze subsidie maakt 54,5% van de investering voor de installatie aftrekbaar van de fiscale winst (bronnen, warmtepomp, technische ruimte, installatiekosten. Het leidingnet valt hier niet onder). Mits er voldoende fiscale winst is geeft dit een besparing van 13,5% op de kosten van de installatie. 2
3 De totale investering is circa 7,8 miljoen euro. Ook is er rekening gehouden met een herinvestering van een 1,3 miljoen na 15 jaar. De business case gaat uit van een WACC van 5,7%, en is zo ingericht dat na 30 jaar de NCW op 100 duizend euro uitkomt. Om deze haalbaarheid voor een Energy Service Company te bereiken is een bijdrage aansluitkosten (BAK) van euro per woning nodig. In totaal wordt bijna 3 miljoen euro opgebracht door de woningeigenaren. De gerekende warmte- en koude tarieven zijn gelijk aan de tarieven die gelden voor door gas geleverde warmte. Dit is conform de niet meer dan anders regeling in de warmtewet. De gemiddelde jaarlijkse kosten voor warmte voor de woningeigenaren zijn 941 euro. Voor een algemene toelichting op de business case wordt verwezen naar bijgevoegde link. Tekening centraal TEO/WKO systeem. 3
4 HAALBAARHEID RUIMTELIJKE ORDENING De TEO installatie vraagt een gebouw(tje) dat qua ruimtelijke ordening makkelijk in te passen is. De leidingen moeten ook RO technisch worden opgenomen en passend worden beschermd. De onttrekking van warmte aan het oppervlaktewater in de zomer leidt tot een koudere waterloop in de zomerperiode met door de waterbeweging ook meer zuurstof. Dit lijkt ecologisch voordeling maar moet wel goed worden bekeken in de locale context. CONCLUSIE EN VERVOLG Bij een wijk met een groot aantal bestaande woningen woningen met een hoog gasverbruik gelegen dichtbij het water kan een centrale TEO/WKO installatie met relatief lage aansluitkosten haalbaar zijn. Deze zijn in dit geval euro per woning. Er is in de business case uitgegaan van een centraal TEO/WKO systeem, niet meer dan anders kosten voor de gebruiker en EIA subsidie. Daarnaast is uitgegaan van isolatie van vloer- en dak voorafgaand aan de TEO/WKO installatie. De kosten en opbrengsten hiervan (in de vorm van energiebesparing) zijn niet meegenomen in de berekeningen. Een voordeel van TEO/WKO warmte is dat niet iedere woning een eigen duurzame warmte-systeem realiseert met veel bodemlussen (bij warmtepomp met aardwarmte) of geluidoverlast (bij warmtepomp met warmte uit de lucht) als gevolg. Hierdoor heeft de gemeente goed overzicht op wat er gebeurt in de ondergrond, en is de impact op de ruimtelijke ordening beperkt. De relatieve haalbaarheid moet blijken uit een vergelijking met business cases voor alternatieve systemen. Omdat het in deze casus zowel particuliere woningen als woningen van woningbouwcooperaties betreft, vraagt het motiveren van de particuliere huiseigenaren, om aan te sluiten op de TEO/WKO installatie, aandacht. De aanwezigheid van een actieve lokale energiecoöperatie kan er mogelijk voor zorgen dat voldoende woningen zullen aansluiten. Indien minder woningen worden aangesloten dan is dit nadelig voor de financiële haalbaarheid. De businesscase gaat uit gas- en elektraprijzen die met een inflatie van 2% per jaar omhoog stijgen. Het lijkt echter aannemelijk dat de grasprijs sneller omhoog zal gaan. Dit zou de haalbaarheid van het centrale TEO/WKO systeem gunstig beinvloeden. Hoe dit zich precies gaat ontwikkelen is echter lastig in te voospellen. Om deze reden is een behoudende aanname gedaan. CO2 ASPECT De CO2 winst die behaald wordt in deze casus is 33%. Deze winst wordt behaald in vergelijking met verwarmen op gas. Hierbij wordt uitgegaan van de huidige energiemix voor winning van elektriciteit. In de situatie dat elektriciteit volledig duurzaam wordt opgewekt loopt de CO2 winst op tot 100%. 4
5 BUSINESSCASE HAALBAARHEID TEO/WKO-WARMTE IN BESTAANDE WIJK HEEG Invoerparameters Afnemers Woning vrijstaand aantal 200 Woning 2^1 kap aantal 600 Woning appartement aantal 0 Utiliteit aantal Utiliteit m 2 /eenheid Afstand tot oppervlakte water m 100 Breedte oppervlakte water m 20 Diepte oppervlakte m 4 Energie concept capaciteit Warmte door WP HT/LT HT Warmte door WP HT 100% Koude door bronnen 100% Financieel BAK warmte woningen /woning BAK warmte utiliteit BAK koude utiliteit /kw /kw Warmte woningen vast /kw 350 Koude woningen vast /woning Elektriciteitstarief - levering /kwh 0,08 Gastarief /m 3 0,50 Warmtetarief /GJ 19,87 Ontwikkeling elektriciteitsprijs 2,0% Ontwikkeling gasprijs 4,0% Ontwikkeling warmte/ koudeprijs 2,0% Disconteringsvoet WACC 5,7% Gemiddelde jaarlijkse kosten per huishouden VR warmte /woning 350 VR koude /woning 0 Variabel warmte /kw 591 Totaal /woning 941 Resultaat Energievraag Woningen - warmte RV GJ warmte warm tapwater GJ koude GJ - Utiliteit - warmte GJ - - koude GJ - Energiebehoefte Elektriciteit Mwhe Gas m 3 - Milieu CO2-besparing t.o.v. ref. 33% Investering Installatie Distributieleidingen en aansluitingen Totaal Herinvestering na 15 jaar Aansluitbijdrage woningen+utiliteit Subsidie op de investering Netto investering (excl. herinv.) Omzet Vast warmte Variabel warmte Vast koude 0 Variabel koude 0 Totaal Inkoop Elektriciteit Gas 0 Onderhoud en beheer Totaal Jaarlijkse netto opbrengsten Eenvoudige terugverdientijd jaar 15,2 NCW De resultaten zijn gebaseerd op kengetallen en geven een richting van de haalbaarheid van het project. ROM3D en Inenergie zijn niet verantwoordelijk voor de gevolgen voor de uitkomsten van dit model. Voor de haalbaarheid van een concreet project wordt verzocht contact op te nemen met ROM3D/ Inenergie voor een nadere uitwerking. 5
6 GLOBALE FINANCIËLE HAALBAARHEID OVER 30 JAAR Subsidie Energie Vastrecht Bijdrage aansluitkosten Distributie en aansluiting Transport Installatie Elektriciteit en gas Onderhoud en beheer Resultaat INKOMSTEN INVESTERING + HERINVESTERING UITGAVEN RESULTAAT NETTO CONTANTE WAARDE OVER 30 JAAR NCW Opbrengsten CAPEX OPEX NCW 6
TEO/WKO WARMTE RENOVATIEWIJK SNEEK
TEO/WKO WARMTE RENOVATIEWIJK SNEEK Woningbouwcoöperatie Elkien heeft voornemens om in de wijk t Eiland in Sneek 300 woningen voor een deel te slopen en voor een deel te renoveren. Daarbij is de opgave
Nadere informatieTEO/WKO WARMTE EN KOUDE NIEUWVEENSE LANDEN
TEO/WKO WARMTE EN KOUDE NIEUWVEENSE LANDEN In gemeente Meppel is een nieuwbouwwijk van 1953 woningen gepland, die gefaseerd tussen 2014 en 2039 gerealiseerd wordt. Deels worden de kavels bouwrijp opgeleverd,
Nadere informatieNIEUWBOUWWIJK NIJSTAD-OOST
TEO/WKO WARMTE NIEUWBOUWWIJK NIJSTAD-OOST In gemeente Hoogeveen is een kleine nieuwbouwwijk van 88 woningen gepland. Gemeente Hoogeveen is eigenaar van de grond en is voornemens om de kavels bouwrijp te
Nadere informatieTEO/WKO WARMTE EN KOUDE
TEO/WKO WARMTE EN KOUDE BEDRIJVENTERREIN MARSLANDEN Op het bedrijventerrein de Marslanden in Zwolle zijn bedrijven gevestigd, met uiteenlopende behoefte aan warmte en koeling. Vanuit gegevens over het
Nadere informatieBusinesscase voor thermische energie uit water t.b.v. beschermde stadskern Blokzijl 18 april 2019
Businesscase voor thermische energie uit water t.b.v. beschermde stadskern Blokzijl 18 april 2019 BC Thermisch uit oppervlaktewater Blokzijl I. TEO en WKO Algemeen II. Locatie III. Energievraag IV. Energiebesparing
Nadere informatieDRIJVEND ZONNEPARK PLAS AMERICA
DRIJVEND ZONNEPARK PLAS AMERICA Ten zuiden van Roden is de zandwinplas America gelegen. De plas is 23 hectare groot en voor het grootste deel in eigendom van zandwinbedrijf K3 Delta. Op de plas America
Nadere informatieWATERKRACHT BIJ STUW VOORSTE DIEP BIJ BORGER
WATERKRACHT BIJ STUW VOORSTE DIEP BIJ BORGER In de gekanaliseerde beek Voorste Diep bij Borger liggen 5 stuwen tussen Bronneger en Borger. De werkgroep Watermolen Bronneger is voornemens om in het kader
Nadere informatieDRIJVEND ZONNEPARK KRÚSBEKKEN
DRIJVEND ZONNEPARK KRÚSBEKKEN Ten zuidoosten van Poppenwier en ten noordwesten van Akkrum ligt in de gemeenten Súdwest-Fryslân en Leeuwarden het langgerekte meertje Krúsbekken. Het meertje is ongeveer
Nadere informatieDRIJVEND ZONNEPARK HASKERVEEN
DRIJVEND ZONNEPARK HASKERVEEN Ten noordwesten van Heerenveen ligt zandwinplas Haskerveen. De plas is 8 hectare groot waarvan 10 hectare in eigendom is van het zandwinbedrijf Solid en 28 hectare van de
Nadere informatieOpwekking duurzame energie en terugverdientijden. Niek Tramper
en terugverdientijden Niek Tramper en terugverdientijden Zonneboiler geeft warm tapwater Zonnepanelen geven elektriciteit Warmtepomp geeft verwarming Pelletkachel geeft verwarming Zonneboiler Uitgangspunt:
Nadere informatieENERGIE UIT OPPERVLAKTEWATER Wanneer is het interessant?
ENERGIE UIT OPPERVLAKTEWATER Wanneer is het interessant? In opdracht van de provincies Friesland, Drenthe, Groningen en Overijssel, de waterschappen Hunze en Aa s, Drents Overijsselse Delta, Vechtstromen,
Nadere informatieGeothemie. Nieuwe kansen voor het warmtenet
Geothemie Nieuwe kansen voor het warmtenet 06 54268181 1 Accelerate energy innovation Drs. Ronald den Boogert Ronald@inimpact.nl By the implementation of innovative technologies and a close cooperation
Nadere informatiemet lage temperatuur warmtebron Kennisgroep lage temperatuur warmtenetten
Effectieve Kostenefficiënte of woonlasten of woonlastenefficiënte efficiënte aardgasvrije aardgasloze oplossingen wijken met lage temperatuur warmtebron Kennisgroep lage temperatuur warmtenetten Algemene
Nadere informatieMogelijkheden voor aardgasloze Benedenbuurt
Notitie Contactpersoon Harry de Brauw Datum 14 juni 2017 Kenmerk N001-1246856HBA-rvb-V01-NL Mogelijkheden voor aardgasloze Benedenbuurt De aanstaande rioolvervanging in de Benedenbuurt is aanleiding voor
Nadere informatieMeer wooncomfort. en minder energieverbruik door een warmtepomp. voltalimburg.nl/warmtepomp
Meer wooncomfort en minder energieverbruik door een warmtepomp voltalimburg.nl/warmtepomp Tip! Vraag subsidie aan bij de aanschaf van een warmtepomp. Het subsidiebedrag voor een warmtepomp van 5 kw is
Nadere informatieHigh Level Business Case Energiecoöperatie
High Level Business Case Energiecoöperatie DE Ramplaan (Haarlem) Het project: een haalbaarheidsstudie Energie- en klimaatneutraliteit in bestaande woonwijk is technisch haalbaar en financieel haalbaar
Nadere informatieKoude - & Warmte Opslagsystemen
Koude - & Warmte Opslagsystemen Duurzame energie systemen vanuit een operating excellence visie Afwegingen bij start project 1. Technische haalbaarheid en energievisie Ontwerp vanuit koude of vanuit warmte
Nadere informatieHybride warmtepompen Wat, wanneer en hoe?
Hybride warmtepompen Wat, wanneer en hoe? Simon Tuitel, Product Manager Warmtepompen, Controls & connectivity Agenda Wat is een Hybride systeem Waarom Hybride en wat zijn de voordelen Voorbeeld berekening
Nadere informatieWarmtepompen. Een introductie
Warmtepompen Een introductie Inhoud presentatie Introductie 040energie Warmtepompen: Principe Varianten Financieel Is mijn huis geschikt? Vragen? Introductie 040Energie 040energie is een vereniging van
Nadere informatieOpening Wie is Gijsbers V&K Kostenberekening Subsidie Vragen?
Dinsdag 2 mei 2017 Opening Wie is Gijsbers V&K Kostenberekening Subsidie Vragen? Gijsbers Verwarming & Koeling» opgericht in 1979 als verwarmingsbedrijf,» in 2003 2 e generatie toegetreden,» in 2008 koeltechniek
Nadere informatieWATERKRACHT BIJ STUW VECHTERWEERD DALFSEN
WATERKRACHT BIJ STUW VECHTERWEERD DALFSEN In de Overijsselse Vecht liggen diverse stuwen. Voor de stuw Vechterweerd bij Dalfsen wordt door energiecooperatie Groengebogen uit Dalfsen gekeken naar de mogelijkheden
Nadere informatieTechnieken en financiering van de aardgasvrijoplossingen
Nieuwbouw is relatief eenvoudig aardgasvrij te realiseren. Er zijn grofweg twee alternatieven: - Verzwaard elektriciteitsnet met een lucht- of bodemwarmtepomp in de woning (all electric) - collectieve
Nadere informatieWarmte(levering) van de toekomst. Jeroen Roos (BuildDesk, business unit Gebiedsontwikkeling) Jeroen Roos Utrecht, 21 september 2010
Warmte(levering) van de toekomst (BuildDesk, business unit Gebiedsontwikkeling) Ontwikkelingen nieuwbouw met effect op warmtevraag 2 Regelgeving: stapsgewijze EPC-verlaging (-> 0,6 -> 0,4 -> energieneutraal)
Nadere informatieAppendix. Kansen voor zonnewarmte in het hart van de energietransitie. Position Paper
Appendix Kansen voor zonnewarmte in het hart van de energietransitie Position Paper 16 november 2018 B 2 Kansen voor zonnewarmte in het hart van de energietransitie Appendix A: warmtenetten gevoed met
Nadere informatieBijlage 1 haalbaarheidsstudie Warmtewisselaar
Bijlage 1 haalbaarheidsstudie Warmtewisselaar Referentienummer Datum Kenmerk 336723.01.N001 1 september 2014 336723 Betreft Indicatieve berekening exploitatie warmtenet Westland 1 Inleiding Om een globale
Nadere informatieBenedenbuurt gasloos Afweging bronnen en systemen
Benedenbuurt gasloos Afweging bronnen en systemen Harry de Brauw, Marion van Amelrooij, Mirjam Pronk, Barry Meddeler, Maartje Feenstra Doel bijeenkomst Scenario s bepalen voor gasloze verwarming Benedenbuurt:
Nadere informatieKansen voor ondiepe geothermie
Kansen voor ondiepe geothermie Ondiepe Geothermie Onttrekken van aardwarmte uit ondiepe formaties Diepte tot circa 1.250 meter Temperatuur 15 tot 45 C Technologie Dieptes (m) Gebruikelijke toepassing WKO
Nadere informatieHoe licht je de bewoner goed in over de nieuwe aardgasvrije technieken? Teun Vercauteren en Claudia Esveldt
Hoe licht je de bewoner goed in over de nieuwe aardgasvrije technieken? Teun Vercauteren en Claudia Esveldt Voor de meeste bedrijven is een 10 het hoogst haalbare. Bij Eteck niet. Als vernieuwer in
Nadere informatieWarmtepompen. Wie, wat, hoe, waar, waarom?
Warmtepompen Wie, wat, hoe, waar, waarom? Even voorstellen Thomas Engberts Adviseur energietransitie Specialist (hybride) warmtepompen Gasunie Transport Services B.V. Groningen woont SLIM 3 jaar bezig
Nadere informatieThermische energie uit oppervlaktewater (TEO) Presentatie studie TEO Beurskwartier. Rik Molenaar 18 februari 2019
Thermische energie uit oppervlaktewater (TEO) Presentatie studie TEO Beurskwartier Rik Molenaar 18 februari 2019 Opdrachtgever Living Lab Utrecht Slimme en Gezonde stad Klimaatneutrale en klimaatbestendige
Nadere informatieVerwarm uw woning elektrisch. Creëer met een warmtepomp uw ideale WinWoonSituatie
Verwarm uw woning elektrisch Creëer met een warmtepomp uw ideale WinWoonSituatie Bespaar op energiekosten én het milieu De meeste woningen in Nederland gebruiken een cv-ketel op gas. Hiermee verwarmen
Nadere informatieWarmtepompen en zonneboilers
Warmtepompen en zonneboilers 1 De Warmte pomp + zonneboilers De keuze voor een warmtepomp en/of zonneboilers wordt bepaald door: 1) Energieneutraal willen zijn EN energie en kosten besparing, 2) Wat is
Nadere informatieHybride warmtepompen. Wat, wanneer en hoe? Simon Tuitel, Product Manager Warmtepompen, Controls & connectivity
Hybride warmtepompen Wat, wanneer en hoe? Simon Tuitel, Product Manager Warmtepompen, Controls & connectivity Agenda Waarom Hybride en wat zijn de voordelen Wat is een Hybride systeem Voorbeeld berekening
Nadere informatie4 Energiebesparingsadvies
4 Energiebesparingsadvies 4.1 Inleiding In dit hoofdstuk wordt het energiebesparingsadvies voor het gebouw gepresenteerd. Allereerst wordt een inventarisatie gegeven van de reeds getroffen en onderzochte
Nadere informatieDuurzaamheidsonderzoek en subsidiescan Combibad De Vliet te Leiden. 11 februari 2016
Duurzaamheidsonderzoek en subsidiescan Combibad De Vliet te Leiden 11 februari 2016 1 Managementsamenvatting Inleiding De gemeente Leiden heeft in haar duurzaamheidsambitie doelen gesteld voor de korte
Nadere informatiePVT-systeem Coöperatieve Vereniging Esonstad U.A.
PVT-systeem Coöperatieve Vereniging Esonstad U.A. Projectnummer : Status document: Versie document: In opdracht van: Datum laatste wijziging: Laatste wijziging door: Auteur: Telefoonnummer: 01102 Definitief
Nadere informatieEnergie-efficiëntieverbetering bij (kleine) koffiebranders
Energie-efficiëntieverbetering bij (kleine) koffiebranders Energie-efficiëntie verbeteren binnen het koffiebrandproces via drie stappen Aanleiding In deze studie is de energiebesparing bij kleine koffiebrandmachines
Nadere informatieNotitie Betreft Power2Nijmegen Inleiding figuur 1: overzicht ecodorp Vraagstelling
Notitie Aan : Ad Vlems, Bert Lagerweij Van : Arjan van Bon Datum : 28 augustus 2012 Kopie : Anne Pronk Onze referentie : 9X3809.A2/N00001/110412/Nijm2 HASKONING NEDERLAND B.V. BUILDINGS Betreft : Power2Nijmegen
Nadere informatieWarmtenetten: hoe en waarom? Wim Mans 18 april 2018 Arnhem
Warmtenetten: hoe en waarom? Wim Mans 18 april 2018 Arnhem Warmte is belangrijker dan elektriciteit Het is afgelopen met aardgas! Bestaansrecht van warmtenetten collectieve warmtebronnen: Duurzamer en/of
Nadere informatieSLIM VAN HET GAS AF MET LAGE TEMPERATUUR WARMTE IN DE BESTAANDE BOUW
SLIM VAN HET GAS AF MET LAGE TEMPERATUUR WARMTE IN DE BESTAANDE BOUW Arnhem, 3 december - Nederland zal de komende jaren een warmtetransitie ondergaan omdat Nederland van gas los moet. Dat betekent voor
Nadere informatieConcepten EPC 0.4. Bouwkundige uitgangspunten
Concepten EPC 0.4 Om een EPC 0.4 te realiseren voor de referentiewoningen zijn er verschillende concepten ontwikkeld die onderling verschillen op de wijze van ventileren en verwarmen. Aan de basis van
Nadere informatieDe Warmtepomp. Het creëren van draagvlak. Rimme van der Ree Directeur
De Warmtepomp Het creëren van draagvlak Rimme van der Ree Directeur Wat kost / is potentiele energie? Elektra = kwh Aardgas = m³ Wat kost / is potentiële energie? Elektra Aardgas Propaan LPG Stadsverwarming
Nadere informatieHet Varken als kachel. I r. M a u r i c e O r t m a n s
Het Varken als kachel I r. M a u r i c e O r t m a n s Hoeveel warmte produceren varkens? Vo e lbare w a rmteproductie: B ig 23 kg: 4 2 Wa t t Vleesva rken 11 0 k g: 1 2 7 Wa t t K raamzeug: 3 7 5 Wa t
Nadere informatieInfo sessie warmtepompen met bodem energie
Info sessie warmtepompen met bodem energie Waarom warmtepomp Werking warmtepomp Waarom hybride Werking hybride Leo Janssen TPA Vaillant T.b.v Omgevings Dienst Midden Holland November 2013 Waarom een warmtepomp?
Nadere informatieHandleiding Exploitatiemodellen
Handleiding Exploitatiemodellen T4 GEN Macro Sjoerd Sloterdijk 12 december 2013 Versie 1 Inhoudsopgave 1 / Handleiding exploitatiemodellen 3 12 december 2013 / Versie 1 Handleiding Exploitatiemodellen
Nadere informatieHartelijk welkom! Uniek nieuw initiatief Transition Town Breda Energie coöperatie: Brabants Eigen Energie (BREE)
Hartelijk welkom! Uniek nieuw initiatief Transition Town Breda Energie coöperatie: Brabants Eigen Energie (BREE) Peter Nuijten Mob: 06-22811585 E-mail: peter.nuijten@hotmail.nl 1 Concept Energie coöperatie
Nadere informatieRapportage Energiebesparingsverkenner
Rapportage Energiebesparingsverkenner Deze rapportage biedt u een overzicht van de door u geselecteerde pakketten aan energiebesparende maatregelen en de indicatieve resultaten hiervan. In de bijlage van
Nadere informatieTKI WINST Warmte Infrastructuur Nederland met verlaagde Systeem Temperatuur
ENERGY TKI WINST Warmte Infrastructuur Nederland met verlaagde Systeem Temperatuur 1 SAFER, SMARTER, GREENER De ambitie voor de Nederlandse gebouwde omgeving 2030 Een 49% CO 2 reductie 3,4Mton minder CO
Nadere informatieVoor onafhankelijke informatie en advies over:
Raoul Santibanez Voor onafhankelijke informatie en advies over: Energie besparen en energie opwekken Luchtkwaliteit in huis Comfortverbetering in huis Levensloopbestendig wonen Klimaat adaptief wonen Subsidies,
Nadere informatieEnergiebesparende warm tapwater conceptenin. collectieve installaties. Erwin Janssen Product Manager Nathan
Energiebesparende warm tapwater conceptenin collectieve installaties Erwin Janssen Product Manager Nathan Waarom moeilijk doen als het makkelijk kan? 2 Tapwatervoorziening in een appartementencomplex 1)
Nadere informatieGroen gas. Duurzame energieopwekking. Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Welke keuzes en wat levert het op?
Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Groen gas Welke keuzes en wat levert het op? Huidig beleid 100 miljoen m 3 groen gas. Opbrengst: 3 PJ. Extra inspanning 200 miljoen m 3 groen gas. Opbrengst: 6 PJ.
Nadere informatieDuurzaam wonen zonder gas of stadsverwarming 15 april 2014 Piet Vink Centrum, Den Haag
Duurzaam wonen zonder gas of stadsverwarming 15 april 2014 Piet Vink Centrum, Den Haag Hilbrand Does www.energiegarant.nl september2013 Agenda 19:30-19:50: Inloop 19:50-20:00: Opening en introductie door
Nadere informatieThermische energie uit oppervlaktewater. Business case stadhuis Harderwijk
Thermische energie uit oppervlaktewater Business case stadhuis Harderwijk Colofon Datum 28 februari 2018 Referentie Betreft Behandeld door Gecontroleerd door Versienummer 67149/LH/20180228 Thermische
Nadere informatieWarmteTerugWinning voor optimale diergezondheid en een beter bedrijfsresultaat. Ir. Maurice Ortmans
WarmteTerugWinning voor optimale diergezondheid en een beter bedrijfsresultaat Ir. Maurice Ortmans Waarom WarmteTerugWinning? 1. WarmteTerugWinning verhoogt het rendement van de intensieve veehouderij:
Nadere informatieNieuwkoop aan de Warmterivier Gemeenteraad 10 maart 2016
Nieuwkoop aan de Warmterivier Gemeenteraad 10 maart 2016 Onderwerpen Aanleiding Betrokken partijen Uitleg systeem Rol partijen Pilot voor Schoterhoek Doorkijk naar Schoterhoek Planning realisatie (mondeling)
Nadere informatieWonen in Pijnacker. Comfortabel en duurzaam wonen
Wonen in Pijnacker Comfortabel en duurzaam wonen Toelichting op het klimaatsysteem in de woningen aan de Emmastraat 3 t/m 21 (oneven), Stationsstraat 54 t/m 62a Faunalaan 1 t/m 35 (oneven) Bosmuiszoom
Nadere informatieBijlage I 20111278-07 Investeringen en energielasten Energiesprong woningbouw Maria van Bourgondiëlaan te Eindhoven. 1 Inleiding
Bijlage I 20111278-07 Investeringen en energielasten Energiesprong woningbouw Maria van Bourgondiëlaan te Eindhoven Datum Referentie Behandeld door 13 december 2011 20111278-07 P. Smoor/LSC 1 Inleiding
Nadere informatieNieuwe sanitatie en energie
Nieuwe sanitatie en energie Agenda Wat? Waarom? Hoe? Energie Wij zijn de eerste generatie die de gevolgen van klimaatverandering merkt, en de laatste generatie die er iets aan kan doen. Barack Obama UN
Nadere informatieVeel gebouwen worden in Nederland verwarmd door installaties die op aardgas werken. Het verbranden van aardgas veroorzaakt het broeikasgas CO2.
Veel gebouwen worden in Nederland verwarmd door installaties die op aardgas werken. Het verbranden van aardgas veroorzaakt het broeikasgas CO2. Dit artikel beschrijft hoe een prijs op CO2 invloed heeft
Nadere informatieEindexamen vwo m&o 2012 - I
Opgave 2 Bij deze opgave horen de informatiebronnen 1 tot en met 5. In deze opgave blijft de btw buiten beschouwing. Projectontwikkelaar Bouwfonds ontwikkelt, bouwt en verkoopt het appartementencomplex
Nadere informatieNotitie Duurzame energie per kern in de gemeente Utrechtse Heuvelrug
Notitie Duurzame energie per kern in de gemeente Utrechtse Heuvelrug CONCEPT Omgevingsdienst regio Utrecht Mei 2015 opgesteld door Erwin Mikkers Duurzame energie per Kern in gemeente Utrechtse Heuvelrug
Nadere informatieVerdiepingsbijeenkomst Kom van dat gas af. 29 januari 2018 Gemeente Barendrecht
Verdiepingsbijeenkomst Kom van dat gas af 29 januari 2018 Gemeente Barendrecht 1. Terugblik 13 november jl. 1. Enquête resultaten Programma 2. Vragenlijst 3. Mogelijke maatregelen aardgasvrij 4. Tussenresultaten
Nadere informatieMogelijkheden voor energie coöperaties. Jeroen Leclercq jeroen.leclercq@wijkenergie.coop 06-53544195
Mogelijkheden voor energie coöperaties Jeroen Leclercq jeroen.leclercq@wijkenergie.coop 06-53544195 Inhoud Samen sterker Belang van gezamenlijke projecten Variant 1: alles achter de meter Variant 2: korting
Nadere informatieZonne-energie voor ondernemers. Een zonnige en zuinige toekomst?
Zonne-energie voor ondernemers Een zonnige en zuinige toekomst? Sjoerd Bootsma LTO Noord Advies Zonne-energie Onderwerpen Energie en duurzaamheid Ontwikkeling elektriciteitsprijs Aandeel groene stroom
Nadere informatieLuc Maes, Schepen voor Energiebeleid, Beveren. Welkom
Welkom 2. Beleggen in energiebesparing en alternatieve energie Een rendabele uitdaging Luc Maes, schepen van energiebeleid Gemeente Beveren Programma 1. Introductie 2. Overzicht fiscale aftrekken en premies
Nadere informatieEnergie opties Jouw adres,
Jouw Naam Jouw adres Jouw plaats YECT energie report 18 Dec 2014 Energie opties Jouw adres, De inschatting van de energie veranderingen bij jullie thuis leveren jullie 1.000,- Euro per jaar op. Voorgestelde
Nadere informatieManagementrapportage Verduurzaming Wijk van de Toekomst Ermelo. augustus 2018
Managementrapportage Verduurzaming Wijk van de Toekomst Ermelo augustus 2018 Met een heldere visie op de toekomst zijn oplossingen eenvoudig 2 Inhoudsopgave 1. Inleiding 4 2. Wijk van de Toekomst 5 3.
Nadere informatieKees Bakker
Kees Bakker info@energiehuishelmond.nl Vrijwilliger Energiehuis op cover blad Eigen Huis! Ervaringsdeskundige! Verwarmen van een woning verwarmt met aardgas gestookte CV verwarmt elektrisch met warmtepomp
Nadere informatieEnergie-efficiëntieverbetering bij koffiebranders
Energie-efficiëntieverbetering bij koffiebranders Energie-efficiëntie verbeteren binnen het koffiebrandproces via drie stappen Aanleiding In deze studie is de energiebesparing bij koffiebrandmachines onderzocht.
Nadere informatieDE RYCK Klima. 1 kw primaire energie 2,25 kw warmte. ŋ verlies op motor 10% netto vermogen op WP 34% geeft warmte afvoer verwarmingscircuit
DE RYCK Klima LUWAGAM : pomp lucht-water aangedreven met gasmotor PAUL DE RYCK Werking op laag niveau (buitenlucht min. 0 C) omzetten naar warmte op hoog niveau (buiswater max. 50 C) Serreverwarming buis
Nadere informatieEnergietransitie. Bouw op onze kennis
Energietransitie Bouw op onze kennis Programma Introductie Energieverbruik van een woning Energieverbruik in de praktijk Energieneutraal + Opslag van energie Bewoner centraal Wat doen wij? Een greep uit
Nadere informatieDuurzame dienstverlening Rekenen aan rendement
Duurzame dienstverlening Rekenen aan rendement Rekenen aan rendement zonnepanelen Monique van der Meij Energie-adviseur Monique.vanderMeij@flynth.nl mobiel: 06 53 26 19 68 LTO Noord Programma Ondernemer
Nadere informatieHaalbaarheid van Zon-PV. 26 November 2012 Jan Willem Zwang Martin Marquering
Haalbaarheid van Zon-PV 26 November 2012 Jan Willem Zwang Martin Marquering Agenda Zon-PV Algemeen Business case Giesbers Business case Flynth Investeren door Green Spread Over Green Spread Zonnepanelen
Nadere informatieDNA in de bouw Projectontwikkeling met hoge ambities. Carl-peter Goossen Directeur /ontwerpmanager BouwNext
DNA in de bouw Projectontwikkeling met hoge ambities Carl-peter Goossen Directeur /ontwerpmanager BouwNext Diverse groepen binnen de DNA gaan op basis van no cure no pay CPO s nieuwe stijl oprichten met
Nadere informatieDe weg van de energietransitie d.d VEBOA - Alphen aan den Rijn Dhr. E.J. Reemst
De weg van de energietransitie d.d. 20-11-2018 - VEBOA - Alphen aan den Rijn Dhr. E.J. Reemst M3E groep (Vestigingen Rotterdam, Breda, Amsterdam ) M3E Kostenmanagement M3E Brandveiligheid consultants M3E
Nadere informatieeen toekomst zonder gas Warmtepomp Het Warmte Effect
een toekomst zonder gas Warmtepomp Het Warmte Effect Programma 20.00 uur Opening 20.05 uur De initiatiefnemers: ZMF & Zeeuwind 20.15 uur Alles over de warmtepomp Niek Tramper, Zeeuwind 21.00 uur Ervaringen
Nadere informatieRenewable energy in the Reijerscop area Peter Dekker Luc Dijkstra Bo Burgmans Malte Schubert Paul Brouwer
Renewable energy in the Reijerscop area Peter Dekker Luc Dijkstra Bo Burgmans Malte Schubert Paul Brouwer Introductie Methode Subsidies Technologien Wind Zon Geothermisch Biomassa Externe Investeerders
Nadere informatieKosten Warmte in Meerwijk Haarlem wordt steeds gasvrijer
29-01-2019 Klankbordgroep Meerwijk Wienand van Dijk Kosten Warmte in Meerwijk Haarlem wordt steeds gasvrijer Wat betekent het klimaatakkoord voor ons? Energie strategie Transitie Visie Warmte Eind 2019
Nadere informatie3 Energiegebruik huidige situatie
3 Energiegebruik huidige situatie 3.1 Het Energie Prestatie Certificaat In het kader van de Europese regelgeving (EPBD) bent u verplicht om, bij verkoop of verhuur van de woning, een energiecertificaat
Nadere informatieDe Energie BV. 4 maart 2013
De Energie BV 4 maart 2013 Agenda Aanleiding De Businesscase Financieringsvraagstuk Juridische kaders 1 Verduurzamingsambitie woningcorporaties onder druk Het belang van verduurzaming van het corporatiebezit
Nadere informatieDUBO. Energiebesparing in het kantoorpand van HVL Dordrecht
1 Energiebesparing in het kantoorpand van HVL Dordrecht 2 Voor het energiegebruik zijn de belangrijke punten: - Beperk energieverliezen - Voorkom onnodig energiegebruik - Gebruik zoveel mogelijk oneindige
Nadere informatiePotentieel warmtelevering. Ontwikkeling van het aantal warmteaansluitingen als functie van de energiebelasting op aardgas
Ø Potentieel warmtelevering Ontwikkeling van het aantal warmteaansluitingen als functie van de energiebelasting op aardgas Potentieel warmtelevering Ontwikkeling van het aantal warmteaansluitingen als
Nadere informatieECO Oostermoer in oprichting
Samen sterk voor een leefbaar en duurzaam platteland ECO Oostermoer in oprichting Nieuwsbrief 18 juni 2012 Voor u ligt de eerste nieuwsbrief van ECO Oostermoer, waarin wij u nader informeren over de stand
Nadere informatieLT-warmtenet. Ruimteverwarming. Warmtapwater
Een lagetemperatuurwarmtenet () levert warmte voor en warmtapwater. Eén of meerdere collectieve bronnen verwarmen water dat via een buizensysteem naar de woning wordt vervoerd. In de woning is een afgifteset
Nadere informatieVoorbeeldstraat 1 in Hilversum
Voorbeeldstraat 1 in Hilversum Klantnummer 11111VA1 Contactpersoon Kasper van Heteren Energie prestatie adviseur woningen (EPA-W) Johannes Frölich E-mailadres kasper.van.heteren@maakjehuishoom.nl Datum
Nadere informatieRaadsmededeling. De volgende stukken zijn voor u bijgevoegd: Globale evaluatie van het project De Achterhoek Bespaart 2009
Raadsmededeling Nummer : 82/2009 Datum : 9 december 2009 B&W datum : - Portefeuillehouder : J. Teeuwsen Onderwerp : Tussentijdse evaluatie subsidieverordening 'Achterhoek Bespaart 2009' Aanleiding Brief
Nadere informatieGezamenlijk aan de slag met Zonne-energie
Gezamenlijk aan de slag met Zonne-energie Advies op Maat Johannes Zijlstra 09-12-2013 LTO Noord Advies Onderwerpen Rendement zonnepanelen Wat bepaalt de terugverdientijd Rendementsberekening Voor wie is
Nadere informatieecht Nul op de meter HRsolar : Robbert van Diemen Techneco : Niels van Alphen
echt Nul op de meter HRsolar : Robbert van Diemen Techneco : Niels van Alphen Agenda Wie is HRsolar Zonnewarmte V1.0 De markt Zonnewarmte V2.0 Zonnewarmte NOM Wie is HRsolar Nederlandse fabrikant van complete
Nadere informatieComfortabel én milieuvriendelijk wonen. Met Nuon Stadswarmte en ComfortKoeling
Comfortabel én milieuvriendelijk wonen Met Nuon Stadswarmte en ComfortKoeling Comfortabel koel of warm met oog voor het milieu Gefeliciteerd! Uw nieuwe woning kunt u zeer eenvoudig en comfortabel verwarmen
Nadere informatieGeothermie als Energiebron
Geothermie als Energiebron Even voorstellen: Paul Mast -- Geoloog Johan de Bie --Technical Sales manager ESPs Ynze Salverda -- BD Analist Er zijn verschillende vormen van duurzame energie. Daarvan is geothermie
Nadere informatieEnergiebesparing Gemeente Huizen
Energiebesparing Gemeente Huizen Programma presentatie Duurzaam Bouwloket De aanpak en landelijke ontwikkelingen Stapsgewijs naar aardgasvrij Subsidies en regelingen Duurzaam Bouwloket Voor onafhankelijke
Nadere informatieBegrippenlijst Naar groen is goed te doen
Begrippenlijst Naar groen is goed te doen Begrip Trias Energetica Toelichting De drie stappen van de Trias Energetica zijn basisvuistregels bij het duurzaam ontwerpen en verbouwen van gebouwen, ontworpen
Nadere informatieZonne-energie voor ondernemers
Zonne-energie voor ondernemers Een zonnige en zuinige toekomst? Johannes Zijlstra 20-03-2013 LTO Noord Advies Zonne energie; drijvende kracht!? 1 Zonuren Onderwerpen Energie en duurzaamheid Ontwikkeling
Nadere informatieeen toekomst zonder gas Warmtepomp Het Warmte Effect
een toekomst zonder gas Warmtepomp Het Warmte Effect Programma 20.00 uur Opening door de dagvoorzitter 20.05 uur De initiatiefnemers: ZMF & Zeeuwind Andre Berger, vrijwilliger bij Zeeuwind 20.15 uur Alles
Nadere informatieInhoud. SDE+ loket Voorbereiding SDE+ aanvraag Omvang systeem Exploitatie (voorbeeld) Organisatie Projectmanagment
SDE+ Loket Fryslân Inhoud SDE+ loket Voorbereiding SDE+ aanvraag Omvang systeem Exploitatie (voorbeeld) Organisatie Projectmanagment SDE+ Loket Waarom dit loket Ondersteuning bij SDE+ aanvraag Zon-PV Groep
Nadere informatieDe LuchtWarmtePomp LWP- anno 2018
1 De LuchtWarmtePomp LWP- anno 2018 Barneveld, 10 februari 2018 pzy Op de VSK-Beurs, Utrecht, 6 februari 2018, is een onderzoek gedaan naar de LWP. 1/ Er zijn drie soorten warmtepompen met ieder een specifieke
Nadere informatieOnderverdeeld naar sector bedraagt het energieverbruik procentueel: 32% 18%
Aan: gemeenteraad Van: B&W Datum: 9 november 2009 Betreft: Motie 134 "Meetbare stappen Duurzame Energie" In de raadsvergadering van 22 april 2009 is naar aanleiding van het onderwerp Duurzaamheidsplan
Nadere informatieProductie van hernieuwbare energie in de woning/wijk
Productie van hernieuwbare energie in de woning/wijk Energiebehoefte van woningen/woonwijken Huidige gemiddelde energievraag van een woning 1. Warmte aardgas 1400 m3 2. Licht & kracht elektriciteit 3000
Nadere informatieVooruit met energie! 11 energiebesparende maatregelen met voorbeelden.
Vooruit met energie! 11 energiebesparende maatregelen met voorbeelden www.maakgoudaduurzaam.nl spouwmuur isolatie De groenste energie is energie die je niet gebruikt! Een spouwmuur bestaat uit twee muurdelen
Nadere informatieWelkom! Informatie en uitleg warmtefoto s
Welkom! Informatie en uitleg warmtefoto s 16 februari 2017 HET RAADHUIS, Wehl Programma 1. Energiecoach Chris Buijk Energie besparen: kansen en mogelijkheden 2. Adviseur Erwin Reuterink Wat is een warmtefoto
Nadere informatie