TKI WINST Warmte Infrastructuur Nederland met verlaagde Systeem Temperatuur

Transcriptie

1 ENERGY TKI WINST Warmte Infrastructuur Nederland met verlaagde Systeem Temperatuur 1 SAFER, SMARTER, GREENER

2 De ambitie voor de Nederlandse gebouwde omgeving 2030 Een 49% CO 2 reductie 3,4Mton minder CO 2 door de gebouwde omgeving 2050 Los van het gas Energie mix Huishoudens: ~70% aardgas miljoen huishoudens 93% heeft aardgas Conversies per dag 365 dagen per jaar t/m 2050 #HoeDan? 2

3 Introductie TKI WINST consortium TKI WINST 3

4 Individuele expertise consortiumpartners Ondiepe Geothermie Opslag warmte in de bodem Flexibele prefab leidingen Systeemintegratie & modellen TCM Opslag & Warmtepomp TCM = Thermochemisch materiaal TKI WINST >>> 4

5 TKI WINST toelichting Doel Het inzichtelijk maken van de technische / economische haalbaarheid en kansen / beperkingen van een innovatieve Lage Temperatuur Warmte-infrastructuur Aanvoer- Temperatuur C Klankbordgroep Meetings om bevindingen te spiegelen met 19 externe partijen Looptijd Feb 2017 Aug 2019 Publicatie tussentijdse resultaten in dec Methode Warmte vraag & aanbod Warmte concepten Warmte Transitie Model Analyse resultaten 5

6 TKI WINST methode Warmtevraagontwikkeling (o.b.v. renovatie) Lokale bronnen Netwerk configuratie Kentallen Warmte concepten Warmte Transitie Model Analyse warmteconcepten: CO 2 besparing Total Cost of Ownership Integrale warmteprijs Verdeling kosten over stakeholders Model Input Model Output 6

7 Voorbeeld verschillen tussen wijken Wijk A Wijk B Wijk C Bouwjaar Aantal woningequivalenten WEQ Aansluitdichtheid - Hoog Midden Laag Huidig energielabel - C-D C-D F-G Warmtevraag per WEQ voor isolatie GJ/jr Warmtevraag per WEQ na isolatie GJ/jr Isolatie naar energielabel - B B B Appartement : Grondgebonden - 3:2 1:3 1:9 Netwerkkosten 70/40 warmtenet MEUR 6,5 2,0 19,0 Netwerkkosten per WEQ keur/weq 3,9 4,4 8,1 7

8 Beschikbare warmtebronnen per wijk Bron Wijk A Wijk B Wijk C Ondiepe Geothermie Geothermie n.b. n.b. + Thermische energie oppervlaktewater Thermische energie afvalwater Restwarmte lokale industrie Cascadering Zonthermie

9 Resultaat Wijk A 1650 WEQ Total cost of ownership (per WEQ in 2030) 70/40 warmtenet o.b.v restwarmte lokale industrie 70/40 warmtenet o.b.v. lage temperatuur aardwarmte (LTA) 40/25 warmtenet o.b.v. lage temperatuur aardwarmte (LTA) Gas hulpwarmtecentrale (HWC) levert piekvermogen 9

10 Resultaat Wijk A 1650 WEQ Total cost of ownership (per WEQ in 2030) Resultaten Wijk A: Alleen voor 70/40 warmtenetten lagere kosten per WEQ per jaar Hoogste CO 2 besparing voor all-electric oplossing, echter tegen hoge kosten Lage temperatuur 40/25 warmtenet minder duur dan all-electric oplossing CO 2 besparing middels alleen isoleren is beperkt 100% CO 2 besparing is niet haalbaar vanwege de HWC 10

11 Resultaat Wijk B 450 WEQ Total cost of ownership (per WEQ in 2030) 70/40 warmtenet o.b.v restwarmte lokale industrie 70/40 warmtenet o.b.v. lage temperatuur aardwarmte (LTA) 70/40 warmtenet o.b.v. een centrale warmtepomp gekoppeld aan dry coolers 40/25 warmtenet o.b.v. lage temperatuur aardwarmte (LTA) Gas hulpwarmtecentrale (HWC) levert piekvermogen 11

12 Resultaat Wijk B 450 WEQ Total cost of ownership (per WEQ in 2030) Resultaten Wijk B: Alle 70/40 warmtenet varianten zijn goedkoper t.o.v. de gas-referentie Een 40/25 warmtenet is goedkoper dan een allelectric oplossing Maximale CO 2 besparing is haalbaar met een 40/25 warmtenet of de all-electric oplossing 100% CO 2 besparing is niet haalbaar vanwege de HWC 12

13 Uitsplitsing van kosten naar verschillende stakeholders (Wijk A) WKO Verschillende infrastructuren: Warmtenet (70/40, 40/25 of 20/10) All-electric Gas Bronnen duurzame warmte: Lage Temperatuur Aardwarmte (LTA) Thermische Energie uit Oppervlaktewater (TEO) Omgevingslucht Verschillende isolatielevels: Isolatie tot label A of B 13

14 Voorlopige bevindingen / conclusies n.a.v. analyse Wijk A & B Warmtenetten Goedkoper dan all-electric alternatieven CAPEX vs OPEX Aanvoer temperatuur 70/40 is goedkoper dan LT varianten Risico transitie CO 2 reductie Maximaal 80% i.v.m. inzet gas hulpwarmtecentrale als backup bij piekvraag Afhankelijkheid CAPEX systeemkosten warmtenetten zijn bepalend voor warmteprijs Wijk-voor-wijk aanpak ten koste van optimalisatie op regio-niveau Uitkomsten verschillen per wijk, afhankelijk van lokale parameters 14

15 Future work TKI WINST & beyond Analyse Wijk C & Wijk D In progress Eindrapportage WINST Publicatie analyse resultaten Wijk A t/m D in Q Uitwerken deelaspecten lage temperatuur warmtenetten, waaronder: - Cascadering - Marktconcepten - Demand response - Potentieel restwarmte - Systeemintegratie E&W - Aannames, methode & bevindingen in één rapport Toekomst De kennis & expertise inzetten in nieuwe projecten 15

16 Versnellen ontwikkeling lage temperatuur warmtenetten Regierol voor gemeente Financiering energietransitie Wet- en regelgeving Een afwachtende houding vertraagt de transitie Maak de investering op huisniveau bespreekbaar Transparantie & houdbare businesscases Eenduidige uitgangspunten Maatschappelijk draagvlak Samenwerken Standaardisatie, afspraken & methodieken Kosten, keuze, betrouwbaarheid & duurzaamheid Toon impact op systeemniveau, combineer E&W 16

17 TKI WINST Warmte Infrastructuur Nederland met verlaagde Systeem Temperatuur Christiaan van Soest Nynke Verhaegh SAFER, SMARTER, GREENER The trademarks DNV GL, DNV, the Horizon Graphic and Det Norske Veritas are the properties of companies in the Det Norske Veritas group. All rights reserved. 17