Visie Ruimte en Mobiliteit. Nota van beantwoording

Transcriptie

1 Visie Ruimte en Mobiliteit Nota van beantwoording Vastgesteld door Gedeputeerde Staten 22 april 2014

2 Nota van Beantwoording Visie ruimte en mobiliteit Verordening ruimte 2014 Programma ruimte Programma mobiliteit Gedeputeerde Staten, 22 april 2014

3 Inhoud 1 INLEIDING THEMA S Thema 1 Sturingsfilosofie Thema 2 Verstedelijking Ladder voor duurzame verstedelijking / begrenzing Bestaand Stads- en Dorpsgebied (BSD) Verstedelijking buiten BSD / laten vervallen bebouwingscontouren Thema 3 Ruimtelijke kwaliteit en maatschappelijke tegenprestatie Thema 4 Economie Detailhandel Kantoren Bedrijventerreinen Thema 5 Wonen Woning(bouw)behoefteramingen Anticiperen op bevolkingsdaling (in relatie tot de woningbehoefte) Regionale visies wonen Herprogrammering in relatie tot veranderende behoeften Hoe omgaan met geldende bestemmingsplannen Topmilieu s wonen Thema 6 Mobiliteit Openbaar Vervoer (OV) landelijk gebied Overdacht beheer wegen Thema 7 Landbouw Thema 8 Windenergie Thema 9 Transformatiegebieden Thema 10 Regiospecifieke aangelegenheden Duin- en Bollenstreek Zuidplaspolder Veenderveld Locatie Valkenburg Vlietzone Bleizo Groene Hart Thema 11 Aanpassing bestemmingsplannen en toepasselijkheid verordening Aanpassing bestemmingsplannen Toepasselijkheid verordening Thema 12 Molenbiotopen Thema 13 Vastlegging recreatief belang vaarwegen Thema 14 Kaartmateriaal Thema 15 Stedelijk groen en waterstructuur / (verblijfs)recreatiegebieden Stedelijk groen en waterstructuur Recreatiegebieden Verblijfsrecreatie ZIENSWIJZEN A Overheden A-01 Provincie Zeeland GS 22 april

4 A-02 Stadsregio Rotterdam A-03 Provincie Noord-Holland A-04 Regio Midden-Holland A-05 Lansingerland A-06 Gezamenlijke Waterschappen binnen de provincie A-07 Gemeente Leiden A-08 Gemeente Oegstgeest A-09 Gemeente Zoetermeer A-10 Gemeente Leidschendam-Voorburg A-11 Regio Holland Rijnland A-12 Gemeenten Barendrecht, Albrandswaard en Ridderkerk A-13 Haaglanden A-14 Gemeente Alphen aan den Rijn A-15 Gemeente Cromstrijen A-16 Duin, Horst en Weide (Leidschendam-Voorburg, Wassenaar, Voorschoten. 150 A-17 Gemeente Vlaardingen A-18 Bleizo A-19 Gemeente Bodegraven Reeuwijk A-20 Hoeksche Waard A-21 Gemeente Capelle aan den IJssel A-22 Drechtsteden A-23 Gemeente Rijswijk A-24 Gemeente Katwijk A-25 Gemeente Hillegom A-26 Gemeente Ouderkerk aan den IJssel A-27 Hoogheemraadschap van Delfland A-28 Gemeente Waddinxveen A-29 Gemeente Krimpen aan den IJssel A-30 Gemeenten Hillegom, Katwijk, Lisse, Noordwijk, Noordwijkerhout en Teylingen A-31 gemeenten Bergambacht, Nederlek, Ouderkerk, Schoonhoven en Vlist A-32 Rijkswaterstaat West Nederland-Zuid A-33 Woerdens Beraad A-34 Gemeente Maassluis A-35 Gemeente Zoeterwoude A-36 Gemeente Schoonhoven A-37 Gemeente Schiedam A-38 Gemeente Nederlek A-39 Gemeente Leerdam A-40 Gemeente Nieuwkoop A-41 Aanvulling zienswijze Nieuwkoop A-42 Gemeente Vlist A-43 Gemeente Wassenaar A-44 Gemeente Delft A-45 Gemeente Kaag en Braassem A-46 Gemeente Leiderdorp A-47 Gemeente Gouda A-48 Gemeente Pijnacker-Nootdorp A-49 Stuurgroep Voorne-Putten (Spijkenisse, Hellevoetsluis, Bernisse, Brielle, Westvoorne A-50 Gemeente Goeree-Overflakkee GS 22 april

5 A-51 Gemeente Den Haag A-52 Voorschoten A-53 Gemeente Westland A-54 Project Locatie Valkenburg A-55 Gemeente Midden-Delfland A-56 Gemeente Zuidplas A-57 Regio Alblasserwaard Vijfheerenlanden B Maatschappelijke organisaties B-02 NS regiodirectie Zuid B-03 VVD fractie gemeenteraad van Waddinxveen B-04 Dunea B-05 Ontwikkelingsmaatschappij Midden-IJsselmonde B-06 VVD-fractie gemeente Molenwaard B-07 ANWB B-08 Nuon 294 B-09 Oasen NV B-10 D66 fractie gemeente Kaag en Braassem B-11 PvdA fracties Waddinxveen, en Bodegraven-Reeuwijk B-12 Eneco Wind B.V B-13 Greenport Ontwikkelingsmaatschappij (GOM) Duin- en Bollenstreek B-14 Stichting Greenport Regio Boskoop B-15 De Wolff Nederland Windenergie B-16 Natuur- en Milieufederatie Zuid-Holland B-17 D66 afdeling Schoonhoven B-18 Ontwikkelingsbedrijf De Westlandse Zoom B-19 VVD-fractie gemeente Giessenlanden B-20 Detailhandel Nederland B-21 Erfgoedvereniging Heemschut B-22 Staatsbosbeheer B-23 Land- en Tuinbouworganisatie Noord (LTON) B-24 Windgroep Goeree-Overflakkee B-25 VVD-fractie gemeenteraad Kaag en Braassem B-26 Vereniging van Nederlandse Projectontwikkelingsmaatschappijen (NEPROM) 314 B-27 Het Havenbedrijf Rotterdam (HbR) B-28 Greenport Aalsmeer B-29 CDA-fractie gemeente Kaag en Braassem B-30 VNO NCW - west B-31 PVDA Hoeksche Waard B-32 Regionale Ontwikkelingsmaatschappij Schelluinen-West B-33 Regionaal Economisch Overleg Zuid-Holland-Zuid B-34 Vereniging Regio Water (VRW) B-35 GGD Haaglanden B-36 Bedrijvenschap Harnaschpolder B-37 ROZ Grondbank Zuidplas B-38 LTO Noord; Glaskracht C Particulieren en stichtingen C-01 Dhr. F Schoonderwoerd / PRO Kaag en Braassem C-02 Dhr J Zeilstra C-03 Dhr. D.F.J. Melsen GS 22 april

6 C-04 Dhr. J. du Pré C-05 Dhr. T.J. Senden C-06 Vereniging Dorpsgemeenschap Oud-Ade C-07 CSVB Woerden namens R. Uitbeijerse C-08 Mw. E. Muller C-09 E. Nieuwenhuis C-10 C. de Groot en D. Buth C-11 Mw. N.T. van Dongen C-12 Dhr. G. Krouwer C-13 M. Harzing C-14 E.G. van Klinken C-15 F. van den Nieuwendijk C-16 Mw. D. Troost C-17 Dhr P Bakelaar C-18 L.R. van der Baan C-19 R. Troost C-20 ing. P. van Dam C-21 J.M. van Eck C-22 dhr.m.van Leeuwen C-23 B.W. de Vos C-24 D.S. Schenk C-25 E. Stoel C-26 B. de Vos C-27 J. van Lenten C-28 B. Tamerus C-29 Stichting Vrienden van het Overbosch C-30 Dhr. A.P.M. Bakker C-31 J. Haasnoot C-32 Roeivereniging Rijnland C-33 G.A. van der Wedden C-34 KiesKatwijk C-35 F. van der Poel C-36 C.M. van der Meer C-37 Mw. A. de Haas C-38 Dhr. J van der Meer C-39 Mw. A.P.M. Kraan C-40 Drs. S. I. van der Meer Hips C-41 F.A. van Eijk C-42 R.W. van Stralen C-43 H.R. van der Star C-44 F. van der Tempel Jr C-45 M.H.P. van Zuylen C-46 Fam. Van Dongen-de Rijk C-47 Mw. S Witteman C-48 P. en J. Graafland C-49 J. Jager, Stichting Veenvaren Krimpenerwaard C-50 Citta Romana c.s. Hellevoetsluis C-51 Bewoners Organisatie Hoeksekade (BOH) C-52 H.M. Brunt Borst C-53 Wandelnet C-54 H. van Tol GS 22 april

7 C-55 H. van Asperen C-56 C.Y. Barth C-57 J.S. Baumann C-58 J.J. Dogterom C-59 P. Dogterom C-60 Maatschap Van Es Van Nederpelt C-61 D.J. van der Groef C-62 C. Poortvliet C-63 A. van Rij C-64 J. van Rij C-65 M.S.W. Steyn C-66 De Hollandse Molen C-67 Toeristisch Ondernemersplatform Voorne Putten C-68 Stichting Vrienden van de Molen De Vier Winden te Monster C-69 K. Hagenaars C-70 Koninklijke Nederlandse Roeibond (KNRB) C-71 R.R.G. Schröder C-72 Grondexploitatiemaatschappij Vroondaal C.V C-73 Wilgenrijk B.V C-74 Waddinxveense Groenrecycling Wagro B.V C-75 Platform NOG C-76 Vereniging Dorp Mijnsheerenland C-77 Kees van Rijn C-78 Platform NOG, Vereniging Behoud de polders en Vogelwerkgroep Zuidkennemerland C-79 J.J.M. Veraart e.a C-80 De Hollandse Molen C-81 Six advocaten namens Ontwikkelingscombinatie Thiendenland II-Zevender361 C-82 Berry Borst C-83 P.M. van der Meer C-84 Belangenvereniging Aarlanderveen C-85 CDA Agrarisch Platform Zuid-Holland C-86 Rotteveel Boerenkaas C-87 T. Nieuwenhuizen C-88 Fam. F. Ouddijk e.a C-89 P.C. Bouwman C-90 L.J. Verbij C-91 Witteman C-92 D. Lieverse C-93 Van der Hoorn C-94 Fam. Van Schriek C-95 D. Goedhart, Zuid-Hollandse Raad van de Fietserbond C-96 Den Hollander advocaten C-97 Stichting Groene Hart C-98 Te Voet, vereniging van wandelaars C-99 ASR Vastgoedontwikkeling N.V C-100 B. Holleman C-101 J.M. Kranendonk e.a C-102 Hr. Elstgeest en Vereniging Samen voor Kaag en Braassem C-103 Bewonersvereniging Charlotte Köhlerpad C-104 D. van der Laan GS 22 april

8 C-105 B. van der Wolf C-106 Stichting Kwaliteitsteam Buytenpark C-107 A.M.J. Lebbink C-108 C. van der Burg C-109 Wayland Developments C-110 B. Disseldorp C-111 Agrariërs Ouddijk, van Leeuwen, Biemond en Moyses C-112 B. Moleveld C-113 Campri Vasgoed BV C-114 E. Disseldorp C-115 Stichting De s-gravenzandse Korenmolen C-116 H. Merkus C-117 I. Disseldorp C-118 L.D. van der Hoorn C-119 M.W.J. Frima C-120 Kwekerij de Oudendam C-121 J.W. Verberk C-122 DECATHLON C-123 Jachthaven Hofleede en Visch Watersport C-124 OSO 375 C-125 P. Hoogenboom C-126 R.Disseldorp en S. de Boer C-127 RV & ZV Die Leythe C-128 Stichting Horst en Voorde C-129 Vonk Caravanstalling Vastgoed B.V C-130 M. Groenewegen van der Weijden C-131 P.J. Schuur C-132 Centrum Ondernemers Voorschoten C-133 Wijkvereniging De Vogelwijk C-134 Bewonersgroepenoverleg RijnlandRoute C-135 Belangenvereniging 3MO Oostflakkee C-136 Bewoners Park Hoornwijck nr 40 te Rijswijk C-137 Wijkraad Stevenshof C-138 A.A. van Duijn C-139 F.M. Post C-140 Fam. Peters C-141 Stichting Natuurbehoud Graswegbos; G.Faasse C-142 R. Brus C-143 Stichting Duinpoldertocht C-144 Nanette Elfring & Eric Creemers C-145 A. Verschoor C-146 Rijk, Zwaan Zaadteelt en Zaadhandel B.V C-147 Ter Aarse IJsclub C-148 A.E. van Goozen, L.E. van Goozen en W.J.E. van Goozen C-149 P Wesselman en E. van der Heide C-150 J.C. Tanis mede namens omwonenden C-151 H. Bank C-152 M.P. Bax C-153 Nederlandse Vakbond Varkenshouders Regio West-Nederland C-154 Vereniging park Hoornwijck C-155 Tom Disseldorp GS 22 april

9 C-156 C.J. van der Star C-157 D.A. Verstoep C-158 H.Q. den Boogert C-159 Kerngroep Dorpsraad Hoogmade C-160 Belangenvereniging De Veenderpolder : T. de Boer en M.J. Mooren C-161 J. Haasbeek en C.G. Haasbeek-Hoogduin C-162 E.C. Nieuwenhuizen C-163 K.A. van Gasteren C-164 Bouwman, Thewessen, Van Winden C-165 A. van der Voort C-166 Y. Deinum C-167 J. Slui C-168 W.M. Monshouwer C-169 J.G. Voortman C-170 M.E. Bax-Beelen C-171 B.J. Seldenrath C-172 P.A.C. van der Meer C-173 Cleton & Com; Manege Zilverster C-174 Cleton & Com; namens Vopak C-175 CUMELA Nederland C-176 Van Waveren C-177 Boekel de Nerée namens cliënten C-178 VORM C-179 Middensingel Vastgoed Ontwikkeling BV C-180 Gijs Heutink Advocaten namens Ontwikkelingscombinatie Westpolder/Bolwerk CV C-181 Gijs Heutink Advocaten; Gebiedsontwikkelingsmaatschappij Zuidplaspolder 399 C-182 Gijs Heutink Advocaten namens Amvest C-183 Syntrus Achmea, real estate and finance C-184 Dura Vermeer mede namens anderen C-185 Dura Vermeer C-186 Dura Vermeer C-187 Dura Vermeer C-188 A.W.L. van Haersma Buma C-189 Zwinkels namens Preesman Potplanten BV C-190 Fortress Kijkduin Bad C-191 Vos & De Lange namens de Stichting tegen Windturbines aan het Spui C-192 Groenesse Beheer, VORM en Blauwhoed Participaties C-193 Six Advocaten namens Bouwfonds Ontwikkeling B.V C-194 Six Advocaten namens Janssen de Jong Projectontwikkeling B.V C-195 Six Advocaten namens Waaijer Projectrealisatie B.V C 196 Zwinkels namens B.V. A.C. van der Knijff Beheer en B.V/. Handelsonderneming A.C. van der Knijff C 197 Zwinkels namens Natures Pride B.V. en ABC Westland Beheer BV C-198 Haersma Buma Kutsch Lojenga C-199 Groenesse, Blauwhoed Vorm C-200 Natuur- en Vogelwacht Rotta C 201 Stichting Duinbehoud C-202 A.C.M. Witteman-Devilee en F.A. Witteman C-203 Breevast GS 22 april

10 C-204 Breevast namens Bremu Vastgoed C-205 BBR Belangen Bedrijven Rijswijk C-206 Blauwhoed Vastgoed BV en Blauwhoed Projectontwikkeling BV C-207 Blauwhoed C-208 Synchroon B.V. mede namens Dura Vermeer Bouw Zuid West C-209 Synchroon namens Vaartpoort XIV B.V C-210 Synchroon namens V.O.F. Ontwikkelingscombinatie Mossenest II C-211 Park Triangel C-212 Wille Donker namens Boer Projectontwikkeling C-213 EBH Elshof namens J. en D. Buijs C-214 AM bv, AM Grondbedrijf bv en AM Deelnemingen I bv C-215 Estate Invest C-216 Rivierduinen C-217 M. van Montfort C-218 Van Doorne, namens G.J. Van der Hulst Projectontwikkeling C-219 H.B. Windhorst C-220 P. Daeleman C-221 Th. Windhorst-Wolvers C-222 Fortress C-223 Super Retail Direct B.V C-224 Niersman, V.O.F. Groenendijk C-225 Heijmans Vastgoed C-226 Blaimont B.V C-227 LBP SIGHT namens Van Herwaarden B.V C-228 Stichting Havensteder C-229 Stichting Valkenburg Groen C-230 M. van Vuren namens SurveyCom BV en GoWind BV C-231 Rijnlandse Molenstichting C-232 Beleggingsmaatschappij Reuver B.V C-233 H.S. van der Star en stichting Zelfrealisatie Oudade Rijpwetering (ZOR) C-234 Adriaan van Erk groep C-235 Koninklijk Nederlands Watersport Verbond (KNWV) C-236 I. Sentse namens Heineken C-237 ADCIM C-238 HISWA Vereniging C-239 Caravanstalling VAN RIJN v.o.f C-240 Vereniging Houdt Vlietrand Groen C-241 C.F. Meerkerk, Ondernemerskring de Graafstroom C-242 E.P.A. Knook C-243 Delft Wind Power C-244 Moordrechtse Milieuvereniging de Zuidplaspolder, Stichting Dorpsbelangen Zuidplas C-245 Stichting Rhijnenburgermolen; D.H. Kuijper C-246 J. du Pré, C-247 Fam Knipscheer C-248 Bewonerskring Park Leeuwenbergh C-249 Stichting Natuurlijk Grasweggebied C-250 A. Vermeulen en K. Lovett C-251 Platform Duurzaam kan zoveel beter C-252 Dierenbescherming C-253 J. van Kranenburg GS 22 april

11 C-254 Stichting Swaneblake C-255 JMP van Diemen-van der Laan C-256 Windpark De Plaet BV C-257 Algemene Vereniging voor Natuurbescherming (AVN) C-258 W. van der Wal C-259 Rombou namens A.J.A. Monhemius C-260 J.de Jonge C-261 Westelijke Land- en Tuinbouw Makelaars (WLTM) C-262 mr. L.V.J.M. Rolf C-263 ProOost namens kwekers Chrysantenweg (Bleiswijk) C-264 Progressief Nieuwkoop; B. Dors C-265 D.J. Hoogstad C-266 M.Fennis C-267 R. van Leijden C-268 Vos en de Lange advocaten C-269 Dorpsdijk; ontwikkel- en beheersmaatschappij C-270 M. van Vuren C-271 Janzing, Brink, Schipperus namens Klokbeheer BV C-272 Stichting Urbanisator Plaspoelpolder C-273 P. Diepenhorst en J. van Bergen; Stadsoverleg Stad aan t Haringvliet C-274 J.D. van der Zwan C-275 Prisma Bleiswijk Beheer BV C-276 Projectbureau Buis-"Pomona" B.V. namens Van der Lek Holding B.V C-277 C. Modderkolk C-278 A.H. van der Ploeg C-279 Parnassia groep C-280 Kroon en de Koning C-281 Stad Totaal B.V C-282 Het Industrieschap Plaspoelpolder (IPP) C-283 is verplaatst naar B C-284 Stichting Korenmolen De Haas C-285 P.C. Scheublin C-286 L. de Kooter C-287 De Windvogel, coöperatie voor duurzame energie C-288 Familie Ras C-289 R. van Loon C-290 Vereniging voor Natuur- en Landschapbescherming Goeree Overflakkee C-291 A. de Bruijn C-292 J. van Leeuwen C-293 N. Lakerveld-van Dorp C-294 M.A. Ozir C-295 S. Ozir C-296 S. Meij C-297 Belangenvereniging Krimwijk C-298 Belangenvereniging Krimwijk C-299 P.J. de Bakker C-300 Oosterlaan Architectuur en Vormgeving namens Bresser C-301 P. Pijnnaken C-302 Stichting Molen Landzigt C-303 G.J.M. van Vliet C-304 D. de Vries GS 22 april

12 C-305 Mees Ruimte & Milieu namens ASR vastgoed BV C-306 Gijs Heutink Advocaten namens B.G.W Vastgoed B.V C-307 P.J.M.Wolvers C-308 J.S. van Schie C-309 J.P. van Wieringen C-310 S. Windhorst-van Brakel C-311 R. Windhorst C-312 P.van Schie C-313 Dorpsraad Den Bommel C-314 S. en R. Pleune C-315 L. H. Barrau C-316 Coöperatieve vereniging de Beugel U.A TECHNISCHE AANPASSINGEN Begrenzing Veenweidepact Krimpenerwaard Begrenzing Kroonjuwelen Cultureel Erfgoed Benaming Recreatiegebieden in de Zuidvleugel Grenswijziging EHS BIJLAGEN Ontwikkeling woningbehoefte naar woonmilieu Ontwikkeling woningbehoefte naar prijsklassen Ontwikkeling woningbehoefte en plancapaciteit Notitie aanvulling planmer Goeree-Overflakkee Achtergrondinformatie met verdeling harde en zachte plancapaciteit m2 bvo kantoren GS 22 april

13 1 Inleiding Het ontwerp van de Visie ruimte en mobiliteit (VRM), de Verordening ruimte (VR) het Programma ruimte (PR) en het Programma mobiliteit hebben ter inzage gelegen van 8 januari tot en met 18 februari Er zijn 411 zienswijzen ingediend. De zienswijzen zijn samengevat op hoofdlijnen in hoofdstuk 3. De samenvattingen en beantwoording van alle zienswijzen zijn in drie delen gesplitst: 3.A 57 zienswijzen Overheden; 3.B 38 zienswijzen Maatschappelijke organisaties; 3.C 316 zienswijzen Particulieren en stichtingen. Er is voor gekozen om de vaak voorkomende onderwerpen als thema te behandelen in hoofdstuk 2. De zienswijzen zijn dan per onderwerp samengevoegd en voorzien van één gezamenlijk antwoord en conclusie. Bij de beantwoording van de zienswijzen in hoofdstuk 3 wordt daar, indien aan de orde, naar verwezen. GS 22 april

14 2 Thema s Thema 1 Sturingsfilosofie Samenvatting van de zienswijzen In zienswijzen is aangegeven dat de belofte over de nieuwe sturingsfilosofie niet is waargemaakt. Men wil beter betrokken worden bij de uitvoering en meer samen optrekken. De vernieuwde aanpak zoals die bij de Koersnotitie nog wel aanwezig was bij het opstellen van het ontwerp, is achterwege gebleven. Er is in deze laatste fase onvoldoende ruimte gemaakt voor een interactief traject, zoals bij de Koersnotitie. Aangegeven is ook dat inzet op besluitvorming op het regionale en gemeentelijke niveau weer sterk wordt beperkt door strikte regelgeving in de verordening en in het Programma ruimte en de Verordening ruimte. In een aantal zienswijzen is gesteld dat de inhoud van de ontwerp-stukken vaak haaks staat op het rijksbeleid van decentralisaties. De visie hierachter is dat gemeenten, vanwege hun directe contact met het gebied, veel beter in staat zijn de juiste beleidskeuzes te maken. De nu voorliggende Visie Mobiliteit en Ruimte is naar hun mening in strijd met dit uitgangspunt. Andere zienswijzen vrezen dat met deze sturingsfilosofie de weg open is gesteld voor ongebreidelde ontwikkelingen in het landelijk gebied. In de VRM kiest de provincie voor een nieuwe sturingsfilosofie, die ruimte biedt aan initiatieven vanuit de samenleving. De provincie heeft in de visie gezocht naar de juiste balans tussen enerzijds flexibiliteit en anderzijds het sturen op een goede ruimtelijke kwaliteit. De provincie heeft bewust gekozen voor een interactief traject tot de koersnotitie om de mening van alle publieke en private partijen te horen. In het traject na de koersnotitie heeft de provincie alle input in de VRM verwerkt in een ambtelijk concept van de VRM dat aan betrokkenen is voorgelegd. Enkele (groepen van) zienswijzen zijn voor ons aanleiding om ons beleid aan te passen en het is voor ons duidelijk dat de boodschap van de nieuwe sturingsfilosofie in haar uitwerking niet overal even goed is overgekomen. Dit is voor ons aanleiding om naast de aanpassingen ook de redactie van de stukken te verbeteren. Wij zijn van mening dat de strikte regelgeving in de verordening en het programma heeft plaats gemaakt voor meer ruimte voor andere overheden en maatschappelijke partijen. Dit gebeurt door aan ontwikkelingen in de verordening vaker doelbepalingen te koppelen in plaats van verbodsbepalingen. Daarnaast is de regelgeving in de verordening op een aantal punten verruimd. Zo zijn bijvoorbeeld de bebouwingscontouren vervallen, waardoor samenwerkende gemeenten zelf kunnen bepalen waar ruime wordt geboden aan uitleg voor nieuwe functies. Dit kan dus ook buiten de voormalige bebouwingscontour zijn. Alleen als de voorgedragen uitleglocaties groter zijn dan 3 ha worden ze voor goedkeuring voorgelegd aan Provinciale Staten. In de huidige situatie moeten PS nog beslissen over iedere aanpassing van de contour. De vrees voor ongebreidelde uitbreidingen is onterecht. De provincie biedt wel meer flexibiliteit voor verstedelijking maar daarbij wordt de ruimtelijke kwaliteit van het landschap centraal gesteld. Wanneer er binnen of buiten bestaand stads- en dorpsgebied gebouwd gaat worden, mag dit niet ten koste gaan de ruimtelijke kwaliteit van het landschap. Sterker nog, de provincie beoogt een verbetering van de ruimtelijke kwaliteit in het landschap met deze nieuwe sturingsfilosofie, onder meer door het werken met beschermingscategorieën en door meer aandacht voor ruimtelijke kwaliteit bij de overgang van het stedelijk naar het landelijk gebied. Door het aantal verschillende manieren van bescherming van de ruimtelijke kwaliteit van het buitengebied in de huidige PSV en verordening naar twee generieke beschermingscategorieën terug te brengen, wordt in het buitengebied meer ruimte gegeven voor de uitwerking van initiatieven. Ruimtelijke ontwikkelingen zijn mogelijk, mits deze de ruimtelijke kwaliteit in stand houden of verbeteren. Schoolvoorbeeld hoe de gebodsbepaling is omgezet in een doelbepaling: het verbod dat solitair gelegen niet-agrarische bedrijven buiten BSD op voorhand met slechts maximaal 10% mogen uitbreiden is verdwenen. Er is een grote leegstand van zowel kantoren als detailhandel en een overaanbod van gemeentelijke plannen voor de nieuwbouw daarvan. In grote delen van Zuid-Holland moet het planaanbod worden teruggebracht. Daarom hebben wij hier gekozen voor een verbodsbepaling. Op basis van onderzoek naar de maatschappelijke vraag en GS 22 april

15 op verzoek van marktpartijen heeft de provincie aangegeven waar er nog wel groei van nieuwbouw mogelijk is en waar niet. Dit gebeurt door middel van programmering en regelgeving in de verordening. Naast het vervallen van de bebouwingscontouren wordt functiemenging van wonen en werken meer mogelijk gemaakt. Het verbod op het toestaan van wonen op bedrijventerreinen met milieucategorie 1 en 2 is verdwenen. Voor bedrijventerreinen met milieucategorie 3 is functiemenging eveneens mogelijk wanneer de uitbreidingsmogelijkheden van de aanwezige bedrijven niet worden geschaad. Een aantal zienswijzen is aanleiding geweest om de glascompensatieregel los te laten. Innovatieve bedrijven binnen de Greenport Westland-Oostland die in de keten een rol spelen kunnen in het teeltareaal uitbreiden. Een bedrijf mag straks gebouwen neerzetten voor activiteiten die greenport-gerelateerd zijn, bijvoorbeeld een onderzoeksruimte of een demonstratiecentrum. In het bestemmingsplan bepaalt de gemeente in principe zelf hoeveel bebouwing per bedrijf is toegestaan. Als richtlijn is 15% overeengekomen in een interactief proces tussen de provincie, de gemeenten van de Greenport Westland-Oostland, ondernemers, branche organisaties en kennisinstellingen. Wanneer er meer ruimte voor bedrijfsgebouwen nodig is, is afgesproken dat er naar een maatwerkoplossing wordt gezocht. Voor de toepassing en uitvoering van de VRM zal de samenwerking nadrukkelijk worden gezocht. In de nog op te stellen Agenda Ruimte zal dit verder worden vormgegeven. Conclusie Naast de aanpassingen van het beleid zoals aangegeven in de beantwoording van de zienswijzen zullen de teksten van visie en programma zodanig worden aangepast dat het werken vanuit de nieuwe sturingsfilosofie helderder wordt. GS 22 april

16 Thema 2 Verstedelijking 2.1 Ladder voor duurzame verstedelijking en begrenzing Bestaand Stads- en Dorpsgebied (BSD) 2.2 Verstedelijking buiten BSD / laten vervallen rode contouren 2.1 Ladder voor duurzame verstedelijking / begrenzing Bestaand Stads- en Dorpsgebied (BSD) Samenvatting van de zienswijzen Veel reacties betreffen de opname van bepaalde locaties op de illustratieve BSD-kaart. Totaal gaat het om circa 600 locaties. Voor een groot deel betreft het bouwlocaties die nog niet in uitvoering zijn. Enkele reacties betreffen de onduidelijkheid van de definitie van BSD en van bouwrijp terrein. Ook wordt aangegeven dat gemeenten zelf moeten bepalen wat onder BSD valt en dat de ontwerpverordening te rigide is. Verder wordt aangegeven dat de Ladder voor duurzame verstedelijking al in het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) staat en niet nogmaals in de provinciale verordening kan komen. De provincie past daarbij ook nog eens de ladder aan met de vereisten over regionale woonvisies en ruimtelijke kwaliteit, wat in strijd is met de Wro. Regio en gemeenten willen zelf de afweging maken wanneer iets binnen het BSD kan of daarbuiten moet. Ook wordt gevraagd om de eis van regionale afstemming niet van toepassing te verklaren op kleine ontwikkelingen die geen regionale effecten hebben. Ladder voor duurzame verstedelijking De ladder voor duurzame verstedelijking is volgens het Bro het verplichte afwegingskader bij nieuwe ontwikkelingen. Het heeft een primaire plek bij ontwikkelingen op alle beleidsterreinen; zoals bij het bepalen van omvang en locatie van nieuwe verstedelijking. In de verordening is de ladder opgenomen vanwege het belang ervan en is deze waar nodig geïnterpreteerd (BSD = inclusief bouwrijp terrein). De ladder stond al in de verordening behorend bij de structuurvisie. De ladder blijft in de verordening vanwege de centrale positie ervan in het beleid en als aanknopingspunt voor de definitie van BSD. De gemeente heeft het initiatief bij locatiekeuzes. Toepassing van de ladder daarbij is wettelijk verplicht. De rol van de provincie is om erop toe te zien dat bij die afweging provinciale belangen transparant en voldoende worden meegewogen. Daarbij gaat het om het voldoen aan een regionale behoefte, beter benutten van het bestaande, versterking van de agglomeratiekracht, bescherming van het landelijk gebied en behoud dan wel verbetering van ruimtelijke kwaliteit. Het opnemen van de ladder in de verordening is conform Wro en Bro. Wij verzwaren de ladder niet, maar verduidelijken hoe wij die gebruiken bij onze beoordeling van gemeentelijke plannen. Volgens het Bro moet nieuwe verstedelijking passen in een actuele regionale behoefte. De provincie staat regionale toepassing van de ladder voor. Bij een aanvaarde regionale visie kan de gemeente voor de tredes van de ladder waarvoor de visie is aanvaard, volstaan met verwijzing naar die visie, in de toelichting van het bestemmingsplan. Dat maakt het proces gemakkelijker voor de gemeente. De vereiste dat een nieuwe stedelijke ontwikkeling moet passen in de doelstelling en richtpunten van de kwaliteitskaart is geen verzwaring van de ladder. Het is een zelfstandige vereiste, die voortvloeit uit een in de visie beschreven provinciaal belang. Deze vereiste is in de verordening geplaatst onder het artikel dat hoofdzakelijk over de ladder gaat. Dat is zo gedaan omdat ook deze vereiste betrekking heeft op nieuwe stedelijke ontwikkelingen. Regionale afstemming hoeft niet voor elke ontwikkeling plaats te vinden. Als ontwikkelingen louter een lokaal karakter hebben, kan afstemming achterwege blijven. Gemeenten kunnen ook in regionale visies afspreken waarover wel of niet afstemming moet plaatsvinden. Begrenzing BSD GS 22 april

17 De begrenzing van BSD is een hulpmiddel voor de toepassing van de ladder voor duurzame verstedelijking. Gezien de bovengenoemde rol van de provincie is duidelijkheid nodig over wat de provincie verstaat onder het BSD. In de ontwerpverordening is een definitie opgenomen die voor gemeenten maatgevend is. Die volgt de definitie in het Bro, met de interpretatie dat de provincie kassen niet onder het BSD en bouwrijpe terreinen wel onder het BSD rekent. In het ontwerp-programma ruimte was ter illustratie de meest actuele begrenzing op basis van die definitie aangegeven (BSD 2013). Deze kaart zal in het definitieve Programma ruimte niet worden opgenomen. De betekenis van het BSD -grens kan als volgt worden aangeduid. Als een gemeente de 1 e trede van de ladder voor duurzame verstedelijking (passen in actuele regionale behoefte) heeft doorlopen en het plan ligt in het BSD (2 e trede), dan is voor dat plan de ladder doorlopen. Als dat plan niet in BSD ligt, dan moet de gemeenten aantonen dat niet binnen BSD in de behoefte kan worden voorzien en het plan multimodaal is ontsloten (3 e trede). Het BSD -grens bepaalt dus niet of een plan kan doorgaan of niet, de grens bepaalt alleen of de gemeente al dan niet moet motiveren dat ze kiest voor een locatie buiten BSD om in de behoefte te voorzien. De definitie van BSD bepaalt of een locatie binnen of buiten BSD ligt. Ter illustratie komt er een indicatieve kaart. Die kaart wordt niet door PS (via de verordening of Programma ruimte) maar door GS vastgesteld. GS nemen in het najaar van 2014 een apart besluit over de inhoud van de kaart. Dit kan mogelijk als onderdeel van de Staat van Zuid-Holland of als onderdeel van een handreiking aan gemeenten en regio s over wat de provincie voor wat betreft actualisering van regionale visies verwacht nadat de VRM is vastgesteld. De kaart wordt in overleg met gemeenten opgesteld op basis van recente luchtfoto s. De zienswijzen worden daarbij betrokken. In de toekomst wordt de kaart periodiek door GS actualiseerd op basis van nieuwe luchtfoto s, die jaarlijks worden genomen. De definitie van de verordening blijft maatgevend. Als bij een voorgenomen stedelijke ontwikkeling de actuele grens anders ligt, dan kan de gemeente dit aangeven in het bestemmingsplan. De definitie van BSD in het Bro gaat nadrukkelijk uit van bebouwing. Uitgaande van de handreiking voor de ladder voor duurzame verstedelijking van het ministerie van I&M is er een beperkte mogelijkheid om die definitie nader te interpreteren. Onbebouwd gebied, niet zijnde stedelijk groen, kan er in elk geval niet onder vallen, ook al zijn er plannen om die te bebouwen. Alleen als sprake is van onomkeerbare ruimtelijke ontwikkelingen in de vorm van een bouwrijp gemaakt terrein, dan beschouwen wij een onbebouwd gebied als BSD. In de Verordening nemen wij een definitie van bouwrijp gemaakt terrein op, die luidt: terrein waarvan bodem en waterhuishouding zodanig zijn bewerkt dat het terrein geschikt is om bebouwd te worden. Het betreft bewerkingen zoals bijvoorbeeld de aanleg van zand om de grond voor te belasten, de aanleg van (bouw)wegen en watergangen, de aanleg van een rioleringssysteem, bodemsanering en het verwijderen van begroeiing en van oude bouwwerken. De ontwikkeling is dan verder dan het geval is bij zogeheten fiscaal bouwrijpe grond. Dan zijn slechts werkzaamheden verricht die wijzen op bouwrijp maken c.q. dienen tot bouwrijp maken, maar is het terrein nog niet bouwrijp en is naar onze opvatting nog geen sprake van een onomkeerbare ruimtelijke ontwikkeling. Bouwrijp maken is overigens alleen toegestaan bij een vastgesteld bestemmingsplan of na verlening van een omgevingsvergunning vooruitlopend op vaststelling van een bestemmingsplan. Conclusie In de Verordening wordt de definitie van bouwrijp terrein zoals hierboven toegevoegd. In (de toelichting van de) Verordening wordt aangegeven dat regionale afstemming niet altijd plaats hoeft te vinden, zoals hierboven toegelicht. Er wordt geen BSD-kaart opgenomen in Programma ruimte of Verordening ruimte. Waar een aanduiding BSD 2013 op kaarten in het ontwerp stond, komt die te vervallen. De definitie van BSD is maatgevend. GS stellen een indicatieve BSD-kaart vast en actualiseren die periodiek in aparte documenten. 2.2 Verstedelijking buiten BSD / laten vervallen bebouwingscontouren Samenvatting van de zienswijzen GS 22 april

18 De eis over plannen buiten BSD van meer dan 3 hectare is nieuw en een verzwaring van regelgeving. Niet helder is waarom voor de maat van 3 ha is gekozen als grens en wat de criteria zijn voor opname in het Programma ruimte. Hoe wordt voorkomen dat gemeenten gaan werken met locaties die steeds kleiner dan 3 ha. In veel zienswijzen wordt behoud van de bebouwingscontour ( de rode contour ) bepleit. De zekerheid over waar verstedelijkt kan worden valt weg. Gemeenten en ontwikkelaars hebben op basis van de contouren investeringen gedaan. De bebouwingscontour beschermde het landelijk gebied tegen verstedelijking. Dat is nu niet meer het geval. Het BSD -grens is de nieuwe bebouwingscontour. Diverse kernen missen nu hun kleine locaties die eventueel bebouwd konden worden. Het vervallen van de bebouwingscontour zorgt voor grondspeculatie. Grondprijzen van locaties tussen BSD en contour, gaan dalen, buiten de contour stijgen. Ook wordt tijdelijk behoud van de contour bepleit (overgangstermijn). Kern van het ontwerp Volgens de ontwerpverordening moeten nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen buiten BSD van meer dan 3 ha in het door Provinciale Staten (PS) vast te stellen Programma ruimte staan. Daarmee ligt het eindoordeel over omvangrijke verstedelijking buiten BSD bij PS. Het overzicht van bouwlocaties buiten BSD groter dan 3 ha in het Programma ruimte wordt gemaakt op basis van regionale woon- en werkvisies die GS hebben aanvaard inclusief daarin opgenomen locaties. Daarop vooruitlopend, staan in het ontwerp-programma ruimte kaarten met zachte en harde plannen voor bedrijventerreinen en met vastgestelde bestemmingsplannen met bouwtitels voor woningbouwlocaties buiten BSD groter dan 3 ha. Daarnaast zijn een aantal locaties in het ontwerp-programma ruimte genoemd (bovenregionale opvang / topmilieu s / bestuurlijke afspraken wonen). De rode contouren uit de structuurvisie vervallen. Bouwen buiten BSD wordt niet meer belemmerd door rode contouren. In de ontwerpvisie is het vervallen van de contouren niet verder toegelicht. De contouren maken immers geen deel uit van het nieuwe beleid. In de koersnotitie was het vervallen van de rode contour kort gemotiveerd. Aanduiding van mogelijke woningbouwlocaties buiten BSD Wij hebben oog voor het belang van meer voorspelbaarheid van beleid ten aanzien van bestemmingsplannen voor woningbouw. Naar aanleiding van de zienswijzen wordt de kaart in par. 2.2 van het Programma ruimte 2014 (woningbouwlocaties buiten BSD groter dan 3 ha) - vooruitlopend op de kaart van 2015 op basis van geactualiseerde regionale woonvisies - als volgt gewijzigd. Op de kaart staat niet alleen harde, maar ook zachte capaciteit buiten BSD. Onder zachte plannen worden in dit geval plannen verstaan zonder bouwtitel die zijn opgenomen in een door de gemeenteraad of B&W vastgesteld document en die passen in de bebouwingscontouren van de huidige provinciale structuurvisie. Met deze toevoeging wordt invulling gegeven aan bestuurlijke continuïteit en een vorm van overgangsbeleid gecreëerd. Op de kaart wordt geen onderscheid gemaakt tussen harde en zachte capaciteit. Ruimtelijk gezien is er geen aanleiding om een onderscheid te maken op grond van het feit dat de ene locatie al wel juridisch vastligt en de andere niet. Naast de kaart is er een lijst met voor elke locatie de naam van gemeente en plan en de oppervlakte. Onder locatie wordt het gebied verstaan waarvoor een (ontwerp) bestemmingsplan voor wonen is gemaakt c.q. is voorzien. Bron voor de kaart in het Programma ruimte is van de gemeente afkomstige informatie in onder meer de planmonitor wonen. Meerdere fasen binnen een bestemmingsplan vormen één locatie. Ook als meerdere (ontwerp-)bestemmingsplannen deel uitmaken van een groter mogelijk verstedelijkingsgebied (bijv. Zuidplaspolder, Westlandse Zoom), dan wordt het bestemmingsplan als maat voor de locatie-aanduiding gebruikt. De maat van 3 hectare is een vertaling van wat wij als omvangrijk beschouwen: vanaf die maat hebben PS het eindoordeel. De maat is afgeleid van de maat die in de structuurvisie is gebruikt voor het al dan niet aanduiden GS 22 april

19 van bedrijventerreinen op de kaart en komt voor wonen neer op een orde van grootte van tot 100 woningen. Wij kiezen voor een ruimtelijke maat en niet voor een aantallenmaat, omdat een ruimtemaat beter past bij RO. Het aantal woningen zegt minder of sprake is van omvangrijk ruimtegebruik. In de (toelichting op de ) verordening zal worden voorzien in een bepaling die voorkomt dat grotere locaties worden opgeknipt in locaties beneden 3 ha. De status van de kaart is dat is voldaan aan art , lid 1, c.iii van de Verordening ruimte. Plaatsing op de kaart betekent niet automatisch dat is voldaan aan andere eisen uit artikel Verordening ruimte, zoals bijvoorbeeld het passen binnen de regionale behoefte waaraan niet in het BSD kan worden voorzien (trede 1 en 2 ladder voor duurzame verstedelijking). Het is een ruimtelijke locatiekaart, geen sectorale kaart of kwaliteitskaart. Rode contouren We laten de rode contouren vervallen vanwege de volgende motieven. We willen meer ruimte aan maatschappelijke dynamiek bieden. Ruimtelijke ontwikkelingen zijn voortaan mogelijk in het gehele gebied buiten BSD. BSD is niet de nieuwe rode contour. Er komen zo meer mogelijkheden om de ruimtelijke kwaliteit van stads- en dorpsranden te verbeteren. Verstedelijking buiten de contour wordt niet meer uitgesloten maar toegestaan als dit gepaard gaat met ten minste behoud van en waar nodig verbetering van de ruimtelijke kwaliteit. De ligging van de contour spoort niet altijd met de behoefte. In anticipeergebieden voor bevolkingsdaling zijn ze in het algemeen te ruim. In sommige gevallen kunnen ze juist te strak zijn en belemmeren ze het voldoen aan de maatschappelijke vraag (bijvoorbeeld naar landelijke woonmilieu s) of het kwalitatief goed afronden van een kern. milieu s We willen regelgeving verminderen. De contouren zijn destijds getrokken om het voldoen aan de verstedelijkingsbehoefte te combineren met het beschermen van groene ruimte. Hierin wordt inmiddels al voorzien door de ladder voor duurzame verstedelijking respectievelijk het ruimtelijk kwaliteitskader met beschermingscategorieën. Het laten vervallen van de contour voorkomt dubbele sturing. Er komt zo meer ruimte voor eigen afwegingen van gemeenten. In de vigerende structuurvisie besluiten PS nog over alle verstedelijking buiten BSD door het vaststellen c.q. aanpassen van contouren. Nu wordt volstaan met een indicatieve aanduiding van omvang en locatie ( stippenkaart ) van mogelijke bouwlocaties groter dan 3 ha. We kiezen niet voor een overgangstermijn waarin de contouren worden gehandhaafd. Er is geen aanleiding om te wachten met het vergroten van kansen voor maatschappelijke dynamiek, vermindering van regelgeving en verbetering van ruimtelijke kwaliteit. Verder wordt de kaart woningbouwlocaties in het Programma ruimte uitgebreid met zachte capaciteit. Daarmee wordt een vorm van overgangsbeleid gemaakt, zoals hierboven aangegeven. Alle ruimtelijke afspraken uit het verleden over uitbreiding van de contour in relatie tot een specifieke invulling/functie binnen die uitbreiding, worden in principe geëerbiedigd. Voor wat betreft de grondmarkteffecten van het vervallen van contouren gaan wij, mede op basis van een quick scan onderzoek van de TU Delft, uit van het volgende. Grondprijzen worden in Nederland primair bepaald door verstedelijkingsdruk. In gebieden met veel verstedelijkingsdruk bleef ook altijd druk op de grondprijs buiten de contour. Ook overheidsbeleid heeft invloed op grondprijsontwikkeling. Het vervallen van contouren kan leiden tot een verspreiding van verwachtingswaarde van agrarische grondprijzen over gebieden buiten BSD. Dat effect kan worden gemitigeerd door een zo voorspelbaar mogelijk verstedelijkingsbeleid waarbij voldoende bouwlocaties worden aangewezen. Wij vinden de aangegeven pluspunten van het laten vervallen van contouren groter dan de mogelijke minpunten. Daarnaast kan een belangrijk bezwaar tegen het vervallen (vermindering van voorspelbaarheid) worden gemitigeerd door het ook opnemen van zachte woningbouwplannen op de kaart in het Programma ruimte. De ingediende zienswijzen leiden niet tot wijziging van ons voornemen om de contouren te laten vervallen. Conclusie De kaart in par Programma ruimte wordt uitgebreid met zachte woningbouwlocaties. Aan (de toelichting van) de Verordening ruimte wordt een bepaling toegevoegd die voorkomt dat locaties groter dan 3 ha worden opgeknipt in locaties kleiner dan 3 ha. GS 22 april

20 GS 22 april

21 Thema 3 Ruimtelijke kwaliteit en maatschappelijke tegenprestatie Samenvatting van de zienswijzen ruimtelijke kwaliteit In veel zienswijzen wordt het ruimtelijk kwaliteitsbeleid onduidelijk en/of ingewikkeld gevonden. Er is sprake van een te grote verscheidenheid en stapeling aan categorieën. Vragen worden gesteld bij de status van gebiedsprofielen en richtpunten, bij de definitie van de drie typen ontwikkeling (inpassing, aanpassing, transformatie) en bij de overlap van gebied categorieën. De kwaliteitskaart is slecht leesbaar en niet digitaal beschikbaar; De verwijzing in verordening naar visie/ programma schept rechtsonzekerheid; Het ruimtelijke kwaliteitsbeleid wordt gezien als te rigide en te gedetailleerd. Daarmee strijdig met de sturingsfilosofie en onnodig beperkend voor afweging op regionaal of gemeentelijk niveau. Provinciaal belang tot op detailniveau, kwaliteitskaart te strak kader. Kwaliteitsbeleid bedreigend voor vitaliteit en leefbaarheid in kleine kernen; Anderzijds wordt het kwaliteitsbeleid positief ontvangen en wordt gevraagd het een nog centralere positie te geven. Ook kwaliteitskaart en gebiedsprofielen worden als te zwakke instrumenten gezien en wordt gevraagd om kwaliteitsbeleid op onderdelen uit te breiden en te versterken. Samenvatting zienswijzen maatschappelijke tegenprestatie: Veel zienswijzen hebben betrekking op de maatschappelijke tegenprestatie als instrument binnen de nieuwe sturingsfilosofie, waarbij de teneur vaak is dat de maatschappelijke tegenprestatie op gespannen voet staat met reeds gemaakte ontwikkelingsafspraken inzake uitleglocaties. Een kleiner deel betreft meer detailleerde op- en aanmerkingen op de concrete verordeningstekst dan wel op onduidelijkheden in de opzet en uitwerking. Kort samengevat luiden de belangrijkste kernpunten als volgt: De verordening is te strikt, bijvoorbeeld inzake de maatschappelijke tegenprestatie. Uit die aanpak spreekt geen vertrouwen in de autonome verantwoordelijkheid van de regio en de gemeenten; In combinatie met de andere onderdelen van de verordening (sturingsfilosofie en de ladder voor duurzame verstedelijking) is de maatschappelijke tegenprestatie niet logisch. De gedachte erachter is te weinig uitgewerkt en een maatschappelijke tegenprestatie dient alleen van toepassing te zijn op daadwerkelijk nieuwe uitleglocaties en niet op bestaande projecten. In een enkele zienswijze wordt gepleit om af te zien van de maatschappelijke tegenprestatie en de huidige RvR-regeling te herstellen; De maatschappelijke tegenprestatie leidt tot kostenverhoging en concurrentiebeperking en derhalve een ernstige bedreiging vormt voor uitleglocaties in deze lastige economische tijd. Bovendien leveren veel projecten al een maatschappelijke tegenprestatie, doordat ze een bijdrage leveren aan de economische ontwikkeling en werkgelegenheid in Zuid-Holland. Anderen menen dat afkoop van ruimtelijke kwaliteit moet worden voorkomen; Het relevante begrippenkader is niet nader gedefinieerd en dat maakt de regeling als toetsingskader voor ruimtelijke plannen en besluiten onvoldoende rechtszeker; De verordening biedt geen aanknopingspunt voor de aard en omvang van de aan te leggen groen- en overige voorzieningen en hoe de maatschappelijke tegenprestatie in verband kan worden gebracht met de toepassing van artikel 6.12 Wro. Gelet op de systematiek van het kostenverhaalsinstrumentarium uit de Grondexploitatiewet is het twijfelachtig of dit gaat leiden tot een werkbare en juridisch houdbare regeling; Overlap met bestaande (inter-)gemeentelijke regelingen moet worden voorkomen en het is wenselijk dat het kwaliteitsfonds een gemeentelijke verantwoordelijkheid blijft; Tot slot wordt in veel zienswijzen gevraagd om een nadere toelichting op de maatschappelijke tegenprestatie, voorbeelden van kwaliteitsverbeterende maatregelen en hoe de provincie deze beoordeelt (mede in relatie tot het proces aan de voorkant). Het draagvlak bij insprekers voor sturing op ruimtelijke kwaliteit is afhankelijk van de vindbaarheid, de (digitale) toegankelijkheid en de begrijpelijkheid ervan en is afhankelijk van het detailniveau van de uitwerking. GS 22 april

22 Vindbaarheid en (digitale) toegankelijkheid Wij erkennen dat de vindbaarheid en de (digitale) toegankelijkheid nadrukkelijk verbeterd kan worden ten opzichte van ontwerp dat ter inzage heeft gelegen. Het kwaliteitsbeleid krijgt in de Visie een herkenbaarder plek in hoofdstuk 1. Hierdoor wordt duidelijk dat het kwaliteitsbeleid in principe de gehele provincie betreft, dat wil zeggen zowel de groene ruimte als de bebouwde ruimte. Om de continuïteit met de PSV te benadrukken zal tevens een samengestelde kwaliteitskaart worden toegevoegd, vergelijkbaar met de vigerende kwaliteitskaart. De uitwerking van de kwaliteitskaart in de bijbehorende richtpunten wordt verplaatst van bijlage in het Programma ruimte naar de visie. De richtpunten zelf worden verduidelijkt en logischer geordend. De vier kaartlagen (nog een PDF in het ontwerp) worden digitaal raadpleegbaar gemaakt met een digitale koppeling naar de relevante richtpunten. In de plannenviewer op de website van PZH en op ruimtelijkeplannen.nl wordt met een klik op de kaart in een oogopslag duidelijk welke richtpunten van toepassing zijn op een locatie in Zuid-Holland. Begrijpelijkheid Wij erkennen ook dat de begrijpelijkheid nadrukkelijk verbeterd kan worden ten opzichte van het ontwerp dat ter inzage heeft gelegen. Het kwaliteitsbeleid beoogt een ja, mits-beleid : ruimtelijke ontwikkelingen zijn mogelijk, mits deze de bestaande ruimtelijke kwaliteit behouden of versterken (waarborg ruimtelijke kwaliteit). Op basis van de verordening betekent dit dat een ruimtelijke ontwikkeling 1) moet passen bij de aard en schaal van het gebied en 2) moet passen binnen de richtpunten. Als een ontwikkeling niet past bij de aard en/of de schaal van het gebied zijn ontweropoptimalisaties, inpassingsmaatregelen of aanvullende ruimtelijke maatregelen nodig om de ruimtelijke kwaliteit te behouden of te verbeteren. Ad 1: aard en schaal van het gebied De aard van een gebied bepaalt of een ontwikkeling gebiedseigen is of niet. In een agrarisch gebied zijn stedelijke functies als woonwijken of bedrijventerreinen gebiedsvreemd. De schaal van het landschap ( korrelgrootte ) bepaalt of een ontwikkeling kleinschalig of grootschalig is. Het laadvermogen van een coulisselandschap is immers anders dan van een open veenweidepolder. Ad 2: richtpunten De richtpunten definiëren (generiek voor Zuid-Holland en gebiedsspecifiek) wat de ruimtelijke kwaliteit is en geven aan hoe een ontwikkeling kan inspelen op die kwaliteit. De onder ad 1 genoemde schaal van het landschap is hier een voorbeeld van. Inpassen, aanpassen en transformeren Indien een initiatief past bij de aard en schaal van het gebied en de bestaande ruimtelijke kwaliteit niet aantast, is er sprake van inpassing in de ruimtelijke kwaliteit. Indien een initiatief ofwel kleinschalig gebiedsvreemd is, ofwel gebiedseigen maar afwijkend van schaal is, zijn ontwerpoptimalisaties, inpassingsmaatregelen of aanvullende ruimtelijke maatregelen nodig om de ruimtelijke kwaliteit te behouden of te verbeteren. Hierbij wordt gesproken van aanpassing van de ruimtelijke kwaliteit. Uitleg van woonwijken en bedrijventerreinen in de groene ruimte zijn grootschalige, gebiedsvreemde ontwikkelingen. Net als bij aanpassing zal er door middel van ontwerpoptimalisaties, inpassingsmaatregelen of aanvullende ruimtelijke maatregelen rekening worden gehouden met de bestaande kwaliteit. Gelet op de omvang van de ontwikkeling kunnen dergelijke maatregelen eenvoudiger dan bij aanpassing onderdeel uitmaken van hetzelfde plan. Gelet op de wezenlijke verandering van het gebied is het reëel om aan te nemen dat niet aan alle richtpunten kan worden voldaan, maar dat door middel van een nieuw integraal ontwerp er een nieuwe ruimtelijke kwaliteit ontstaat, die nog niet is ondervangen in de richtpunten. Hierbij wordt er gesproken van transformatie van de ruimtelijke kwaliteit. NB: uitleg van woonwijken en bedrijventerreinen in de groene ruimte is op basis van artikel pas mogelijk als na toepassing van de ladder voor duurzame verstedelijking blijkt dat dit binnen bestaand stads- en dorpsgebied niet mogelijk is. Aanvullende ruimtelijke maatregelen Als aanvullende ruimtelijke maatregelen nodig zijn voor het behoud of de verbetering van de ruimtelijke kwaliteit, dan moeten deze zoveel mogelijk binnen het gebied zelf worden getroffen. Pas als dat niet of onvoldoende mogelijk is, kunnen ze ook elders worden gerealiseerd. Daarnaast kunnen gemeenten, net als bij de huidige Ruimte-voor-ruimte-regeling, ervoor kiezen om in plaats daarvan, een (gedeeltelijke) financiële compensatie te GS 22 april