Geachte leden van de raad,

Transcriptie

1 R A A D S I N F O R M A T I E B R I E F De leden van de raad Postbus AE KRIMPEN AAN DEN IJSSEL Datum: Zaaknummer: Afdeling: Financiën en Control Contactpersoon: Uw brief van: Onderwerp: Raadsinformatiebrief Geachte leden van de raad, Door middel van deze brief willen wij u informeren over de resultaten van de COELO-atlas 2013 (atlas van de lokale lasten), opgesteld door het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden. Inleiding De COELO-atlas van de lokale lasten geeft al enkele jaren gedetailleerde informatie over de decentrale belastingen. De nadruk ligt hierbij op de woonlasten voor s. Deze woonlasten bestaan met name uit de a. onroerende zaakbelastingen; b. rioolheffingen; c. reinigingsheffingen. Deze woonlasten zijn in kaart gebracht en vervolgens is onderzocht welke gemeenten de hoogste en laagste woonlasten hebben in Onderstaand zullen wij nader ingaan op de ontwikkeling van de woonlasten in Nederland en deze vergelijken met de woonlasten in onze gemeente. Ook aan overige belastingen en heffingen, zoals toeristenbelasting, de provinciale belastingen en de waterschapsbelastingen, wordt in het rapport nog aandacht besteed. Echter in het kader van deze advisering wordt hieraan voorbij gegaan omdat deze belastingen niet geheven worden, dan wel omdat de belastingen niet tot de gemeentelijke autonomie behoren. Kernboodschap: algemeen, landelijk Wanneer er gekeken wordt naar Krimpen aan den IJssel dan kan worden geconcludeerd dat Krimpen inmiddels op de 371 e plaats staat van de 430 opgenomen scores. Hierbij geldt: hoe hoger op de ranglijst hoe duurder de gemeente. In 2012 was dat van de 437 scores de 391 e plaats. Kortom, onze gemeente neemt in 2013 de 59 e plek in. Een verbetering ten opzichte van 2012 waar Krimpen nog een 46 e plek innam op de ranglijst. Hieronder volgt een meer gedetailleerde onderbouwing van de woonlasten in Krimpen aan den IJssel in vergelijking met de landelijke gegevens. Kernboodschap: specifiek, regionaal De positie van onze gemeente, zoals hierboven is weergegeven, laat zich vergelijken met alle gemeenten in de provincie Zuid-Holland en regionaal met de gemeenten in de Krimpenerwaard. Van de 67 gemeenten in onze provincie neemt onze gemeente de 15 e plaats in, als het gaat om de hoogste netto woonlasten. Het gemiddelde is 739 (onze gemeente 801). Van de 6 gemeenten in de Krimpenerwaard neemt onze gemeente de 2 e plaats in, als het gaat om de hoogste netto woonlasten. Het gemiddelde is 793 (onze gemeente 801). Een overzicht van de provincie en de regio treft u aan als bijlage 1.

2 Onroerende zaakbelastingen De onroerende zaakbelastingen zijn verreweg de belangrijkste gemeentelijke belastingen. De opbrengst behoort tot de algemene dekkingsmiddelen en mag vrij worden besteed. Met ingang van 1997 mag voor woningen bovendien een ander tarief worden vastgesteld dan voor niet-woningen. De OZB op het gebruik van woningen is met ingang van 2006 afgeschaft. De tarieven worden uitgedrukt in een percentage van de WOZ-waarde. De maxima voor OZB-tarieven zijn in 2008 afgeschaft. Wel is er toen een landelijke macronorm geïntroduceerd. Deze macronorm moet voorkomen dat de opbrengst van de OZB zo sterk stijgt dat de collectieve lastendruk onevenredig toeneemt. Voor 2013 is deze macronorm vastgesteld op een stijging van maximaal 3,0% ten opzichte van Echter, de macronorm is in 2013 verlaagd met overschrijding van deze norm in Hierdoor bedraagt de macro norm per saldo 2,76% Onderstaand wordt er een overzicht gegeven van de landelijke trends inzake de OZB voor wat betreft woningen en de plaats van Krimpen binnen deze landelijke trends. OZB-tarief woningen. De gegevens hieronder laten het OZB-tarief zien voor woningen. Het gemiddelde tarief in 2013 bedraagt 0,1091 procent. Het mediane tarief ligt op 0,1062 procent. Dat wil zeggen dat de helft van de gemeenten een tarief heeft dat lager is dan 0,1062 procent. In 64 procent van de gemeenten ligt het tarief tussen de 0,0800 en 0,1200 procent. Dit jaar heeft Texel het laagste tarief (0,0434 procent) en Appingedam het hoogste (0,2108 procent). Het OZB-tarief woningen in Krimpen bedraagt 0,1249 procent. OZB-aanslag woningen. Naast de tarieven hangt de hoogte van de OZB-aanslag af van de grondslag: de waarde van de woning. Landelijk is sprake van een gemiddelde waardedaling van 3,7% in 2013, in onze gemeente is een daling van 3,12% aan de orde. De OZB-aanslag voor een gemiddelde woning in Nederland varieert van 116 in Texel tot 667 in Blaricum (NH). Het (naar inwoners gewogen) gemiddelde ligt op 251. Dit is 3,4 % hoger dan in In 67 procent van de gemeenten ligt de gemiddelde aanslag tussen 200 en 300. Bij een gemiddelde waarde van in onze gemeente, komt de OZBaanslag uit op 281,03. Reinigingsheffing (in onze gemeente: afvalstoffenheffing). Gemeenten kunnen de kosten van de afvalinzameling en verwerking op twee manieren aan s in rekening brengen: via een reinigingsrecht of (zoals meestal) via een afvalstoffenheffing. De opbrengst van deze reinigingsheffingen behoort niet tot de algemene middelen, maar moet worden gebruikt om de kosten te dekken van de afvalinzameling- en verwerking. Desgewenst kunnen deze kosten ook (deels) uit de algemene middelen worden gedekt. Er bestaan diverse tariefsystemen. De meeste gemeenten (58%) laten hun tarieven afhangen van de omvang van het. Ook een vast bedrag komt nog vaak voor (12%). Verder is in een groeiend aantal gemeenten het tarief gekoppeld aan de aangeboden hoeveelheid afval. Onze gemeente hanteert het systeem waarbij het tarief gekoppeld is aan de omvang. Onderstaand wordt er overzicht van de tarieven gegeven en de landelijke gemiddelden. Tarief reinigingsheffing meerpersoons. Net als voor de éénpersoonss kent Eemsmond voor meerpersoonss het laagste reinigingstarief ( 24). Het hoogste tarief heeft de gemeente Wassenaar ( 425).

3 Het gewogen gemiddelde bedraagt in Nederland 264. Dit is 0,2% minder dan vorig jaar. In Krimpen bedraagt het tarief voor reinigingsheffing meerpersoonss 273,60. Dit is 18,36 lager dan in Meerpersoonss betalen gemiddeld 51 meer dan éénpersoonss. In Krimpen is het verschil 22,80. Tarief reinigingsheffing éénpersoons. Zoals hierboven is geconstateerd, hangt in de meeste gemeenten het tarief voor de reinigingsheffing af van de omvang van het. Veelal vindt er een onderscheid plaats in éénpersoonss en meerpersoonss. Zo ook in Krimpen. De reinigingsheffing voor éénpersoonss in Nederland bedraagt gemiddeld 213. Dat is 0,4% minder dan vorig jaar. Eemsmond kent het laagste tarief ( 12), dat overigens verre van kostendekkend is. Het hoogste tarief vinden we in Diemen ( 365). Deze enorme verschillen zijn met name te verklaren uit kostenniveaus en afwijkingen in kwijtscheldingsbeleid, tariefsystematiek en kostendekkingsgraad. Krimpen hanteert een tarief van 250,80 als reinigingsheffing van éénpersoonss. Het tarief is bijna 17 lager dan in Rioolheffing Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de riolering. Daarnaast hebben zij taken op het gebied van het grondwaterbeheer en de afvoer van regenwater. De kosten hiervan mag een gemeente aan burgers en bedrijven doorrekenen via een rioolheffing. Dit is een bestemmingsbelasting. De opbrengst mag alleen benut worden voor het gemeentelijk waterbeheer. De begrote opbrengst mag de begrote kosten van het waterbeheer niet overschrijden. De rioolheffing kan van de eigenaar, van de gebruiker of van allebei worden geheven. Vaak gaat het om een vast bedrag. In Krimpen kent men naast de gebruikersheffing ook een eigenarenheffing. Om een goede vergelijking te kunnen maken wordt voor het COELO-onderzoek een onderscheid gemaakt in een tarief rioolheffing voor éénpersoonss en een tarief rioolheffing voor meerpersoonss. Eigenarenheffingen en gebruikersheffingen komen hierin samen. Tarief rioolheffing éénpersoonss Gemiddeld bedraagt de rioolheffing voor éénpersoonss in Nederland 167. Dit is 3% hoger dan in Lelystad kent het laagste eenpersoonstarief: 29. Het hoogste tarief heeft Neerijnen: 367. De verschillen in de tarieven kunnen met name worden verklaard uit verschillen in kostendekkingsgraad van de tarieven, kostenverschillen, tariefsystematiek en ten slotte verschillen in ruimhartigheid waarmee kwijtschelding wordt verleend. Wanneer er wordt uitgegaan van een tarief rioolheffing voor éénpersoonss, hanteert Krimpen een tarief dat omgerekend op ongeveer 189 uitkomt. Dit is een stijging van 1,5% ten opzichte van Tarief rioolheffing meerpersoonss Voor een meerpersoons varieert de rioolheffing van 65 in Veenendaal tot 373 in Brummen. Het gemiddelde ligt in Nederland op 183. Dit is 2,8 % hoger dan het gemiddelde bedrag in Krimpen hanteert voor het rioolheffing meerpersoonss een tarief dat op ongeveer 245 ligt. Dit is een stijging van 1,51 % ten opzichte van 2012.

4 Gemeentelijke woonlasten De hierboven besproken belastingen: OZB, rioolheffing en reinigingsheffingen vormen tezamen de gemeentelijke woonlasten. We spreken hierbij van bruto woonlasten omdat deze woonlastenindicator geen rekening houdt met het feit dat gemeenten met relatief dure woningen minder geld uit het gemeentefonds krijgen, zodat ze meer belasting binnen moeten halen om een gelijkwaardig voorzieningenniveau aan te kunnen bieden. In de volgende paragrafen zal eerst worden ingegaan op de bruto woonlasten daarna op de netto woonlasten. Bruto woonlasten éénpersoonss De woonlasten éénpersoonss liggen tussen 400 (Baarle-Nassau) en 1005 (Blaricum). Gemeentelijke woonlasten kunnen in de ene gemeente dus bijna 2,5 keer zo hoog liggen als in de andere. Het gewogen gemiddelde ligt in Nederland op 630. Dit is 13 (2%) hoger dan in In onze gemeente komen de bruto woonlasten voor éénpersoonss neer op 723. Bruto woonlasten meerpersoonss De woonlasten meerpersoonss liggen tussen 508 (Bunschoten) en 1149 (Wassenaar). Dit grote verschil is wel enigszins misleidend. De frequentieverdeling van de gemeentelijke woonlasten is zeer vlak. In 66% van de gemeenten liggen de woonlasten tussen de 550 en 750. Aan de onderkant en de bovenkant van de verdeling zit een beperkt aantal uitschieters. Hoewel het maximum op 1149 ligt, komen maar 14 gemeenten boven de 900 uit. De gemiddelde woonlasten voor meerpersoonss liggen in Nederland op 697 dat is 1,9 % hoger dan in Krimpen komt uit op bruto woonlasten voor meerpersoonss van 801. Netto woonlasten meerpersoonss Doordat gemeenten met dure woningen een lagere algemene uitkering ontvangen uit het gemeentefonds (de rijksoverheid vindt immers dat ze zelf meer belasting kunnen heffen), hebben zij over het algemeen hogere woonlasten, zonder daar meer middelen aan over te houden. Een vergelijking van de woonlasten gaat vanuit gemeentelijk perspectief dus mank. Hiervoor moet de gemiddelde OZB-opbrengst worden gecorrigeerd voor het feit dat verevening van de belastingcapaciteit plaatsvindt. De zo berekende woonlasten worden de netto woonlasten genoemd. Deze geven weer wat de gemeente per saldo (na verevening) overhoudt aan de belastingheffing. Gemeenten die na deze egalisatie nog veel geld binnenkrijgen, zouden een relatief hoog voorzieningenniveau moeten hebben. Wanneer er gekeken wordt naar deze netto woonlasten voor meerpersoonss dan ligt het landelijk gemiddelde op 689. Terwijl de helft van de gemeenten woonlasten heeft die lager liggen dan 710. Ook hier is er sprake van een vrij vlakke verdeling. De gemiddelde netto woonlasten voor meerpersoonss in Krimpen bedragen 801. Hiermee komt Krimpen op een 371 e plaats van de 430 opgenomen scores. Omgerekend betekent dit dat we de 59e positie innemen. Een verbetering ten opzichte van 2012 waarin Krimpen nog een 46e plek innam op de ranglijst. Hoogachtend, Burgemeester en wethouders van Krimpen aan den IJssel, De secretaris, De burgemeester,

5 Bijlagen Nummer 1: overzicht van Woonlasten 2013 in Krimpen aan den IJssel ten opzichte van het provinciale en regionale gemiddelde. Nummer 2: overzicht van Woonlasten 2013 in Krimpen aan den IJssel ten opzichte van het landelijk gemiddelde. Bijlage 1 Krimpen aan den IJssel t.o.v. de overige gemeenten in Zuid Holland. netto woonlast volgnr. (duur-->goedkoop) Bodegraven-Reeuwijk / Bodegraven Wassenaar Gouda Molenwaard Kaag en Braassem Lansingerland Midden-Delfland Vlist Boskoop Leerdam Albrandswaard Zoeterwoude Waddinxveen Leiderdorp Krimpen aan den IJssel Barendrecht Bernisse Alblasserdam Ouderkerk Zuidplas Nieuwkoop Nederlek Westvoorne Bergambacht Hardinxveld-Giessendam Giessenlanden Hendrik-Ido-Ambacht Rijnwoude Pijnacker-Nootdorp Schiedam Rotterdam Schoonhoven Leiden Zederik Noordwijkerhout Voorschoten Delft Zwijndrecht Maasssluis Noordwijk Papendracht Oegstgeest

6 Westland Alphen aan de Rijn Hillegom Zoetermeer Vlaardingen Korendijk Spijkenisse Ridderkerk Gorinchem Goeree-Overflakkee Lisse Katwijk Capelle aan den IJssel Teylingen Dordrecht Oud-Beijerland Leidschendam-Voorburg Rijswijk Sliedrecht Strijen Binnenmaas Cromstrijen Brielle s-gravenhage Hellvoetsluis Krimpen aan den IJssel t.o.v. de gemeente in de Krimpenerwaard. netto woonlast volgnr. (duur-->goedkoop) Vlist Krimpen aan den IJssel Ouderkerk Nederlek Bergambacht Schoonhoven gemiddelde Krimpenerwaardgemeenten: 793,5

7 Bijlage 2 Overzicht van Woonlasten 2013 in Krimpen aan den IJssel en het landelijk gemiddelde. Landelijk Krimpen aan den IJssel Afwijking % gemiddelde OZB tarief woningen 0,1091 0, ,48% OZB aanslag woningen ,95% Reinigingsheffing: ëénpersoons ,84% Reinigingsheffing: meerpersoons ,79% Rioolheffing: éénpersoons ,17% Rioolheffing: meerpersoons ,88% Bruto woonlasten: éénpersoons ,76% Bruto woonlasten: meerpersoons Netto woonlasten: meerpersoons ,92% ,26%

8 Bruto woonlasten: meerpersoons Netto woonlasten: meerpersoons Bruto woonlasten: éénpersoons Rioolheffing: éénpersoons Rioolheffing: meerpersoons Reinigingsheffing: ëénpersoons Reinigingsheffing: meerpersoons OZB aanslag woningen Landelijk gemiddelde Krimpen aan den IJssel

9