Samenwerkingsagenda Zuidwest Drenthe

Transcriptie

1 Samenwerkingsagenda Zuidwest Drenthe Bij elkaar komen is een begin, bij elkaar blijven is vooruitgang, met elkaar samenwerken is succes. Henry Ford Voortgangsrapportage 2018 Jaarverslag 2017 en planning 2018 Voortgangsrapportage Samenwerkingsagenda Zuidwest Drenthe 1

2 Samenwerken in Zuidwest-Drenthe Eind 2013 stelden we de Samenwerkingsagenda Zuidwest Drenthe vast. Deze agenda is het gezamenlijke kader voor een nieuwe wijze van samenwerken tussen provincie Drenthe, waterschap Drents-Overijsselse Delta en de gemeenten Hoogeveen, Westerveld, Meppel, Midden-Drenthe en De Wolden. Basis voor het gezamenlijke kader zijn de huidige beleidsuitgangspunten van de zeven partners. Bij de totstandkoming van de Samenwerkingsagenda zijn deze opgaven naast elkaar gelegd en is gezocht naar samenwerkingskansen en urgente gedeelde opgaven. Daarbij wordt het onderstaande proces gevolgd om, te bepalen welke onderwerpen thuishoren in de Samenwerkingsagenda. Grote meerwaarde van de agenda is dat gemeente, waterschap en provincie als gelijkwaardige partijen aan tafel zitten en ook de verantwoordelijkheid voor resultaat en financiering delen. Dat komt omdat door een goede onderlinge relatie partijen in een eerder stadium betrokken worden. Een voorbeeld van gedeelde verantwoordelijkheid is het roulerend voorzitterschap en secretaris van het Bestuurlijk Gebiedsoverleg. In 2017 leverde gemeente Meppel de voorzitter en secretaris. Dat stokje neemt waterschap Drents Overijsselse Delta per 1 januari 2018 over. Daarnaast worden ook de onderwerpen verdeeld. Zo trekken de gemeenten het project Streekbeheer, is het waterschap betrokken bij onderwerpen die raken aan het waterbeheer (project van bermafval en maaisel naar producten) en Voortgangsrapportage Samenwerkingsagenda Zuidwest Drenthe 2

3 faciliteert de provincie uitvoering van de Lokale ontwikkelstrategie LEADER. Al deze projecten kunnen alleen succesvol zijn, omdat alle partijen erbij betrokken zijn. Het kernteam vervult een cruciale rol in de afstemming, aansturing en coördinatie. Het Bestuurlijk Gebiedsoverleg (BGO) Zuidwest Drenthe is de bestuurlijke koepel, waarin afstemming op bestuurlijk niveau en besluitvorming plaatsvindt. Uit de evaluatie van de Samenwerkingsagenda van eind 2016 is geconcludeerd dat dat de samenwerking als zinvol wordt beschouwd. Resultaat prioriteiten Recreatie en promotie Leader Voor 2017 was het doel om meer onderscheidende, innovatieve projecten binnen leader te halen. Het is toegepast als een zwaarwegend criterium. Wanneer projectenaanvragen dit niet in zich hadden, haalden ze de eindstreep niet. Er is om die reden het nodige advies gegeven aan de voorkant van de project aanvraag. Er zijn in totaal 16 projecten gescreend op leaderwaardigheid, waarvan er 5 niet leaderwaardig bevonden zijn. Eén project is voor een herkansing gegaan en na enkele wijzigingen in het project alsnog gehonoreerd. Uiteindelijk zijn acht projecten officieel ingediend, waarvan er één bij de beoordeling door de LAG is afgewezen (vanwege vergunningsproblematiek). Van de ingediende projecten zijn er drie beschikt en vijf zijn nog in procedure. Ten aanzien van de voorfinanciering van projecten zijn er, op enkele kleine punten na, weinig problemen geweest. Trekker: Provincie. Binnen het Bestuurlijk Gebiedsoverleg Zuidwest Drenthe is Jan ten Kate contactpersoon voor Leader (vanuit de LAG). Uitvoering: LAG en Leader coördinator Promotie In 2017 zagen we als opgave het afstemmen van promotie en marketing in de regio: hoe zijn wij als regio Zuidwest Drenthe vindbaar en met welk verhaal? Het kernteam heeft in 2017 daarom met alle collega s vrijetijdseconomie een brainstorm gehouden over dit onderwerp. Daarin hebben we geïnventariseerd Voortgangsrapportage Samenwerkingsagenda Zuidwest Drenthe 3

4 wat op dit moment de knelpunten en kansen zijn. Dit om te bepalen waar de partners binnen de Samenwerkingsagenda van betekenis kunnen zijn voor het verder brengen van dit onderwerp. We constateren dat de promotie en marketing in (ZW) Drenthe versnipperd is. Het gaat om veel verschillende partijen, op verschillende niveaus, met allemaal een eigen belang en dynamiek. De kwaliteit, uniformiteit en afstemming van de informatievoorziening kan een impuls gebruiken. We vinden het kansrijk alle positieve energie die in promotie van het eigen product wordt gestoken, te bundelen. Hoe helpen we ons dorp, stad, natuurgebied, gemeente of regio vooruit onder een gezamenlijke strategie? We zien als oplossing hierin het Drenthe brede spoor van Destination Branding. Provincie, gemeenten, recreatieschap en Marketing Drenthe gaan gezamenlijk de promotie van Drenthe uitwerken. Recreatieschap en Marketing Drenthe nemen de leiding in de vervolgstappen van dit traject. De provincie is hierin opdrachtgever. Daarnaast wordt in de eerste helft van 2018 een verkenning gedaan naar de mogelijkheden om de toeristische regisseurs in Zuidwest Drenthe meer samen te laten werken. De insteek is te onderzoeken of de taken meer verdeeld kunnen worden, waarbij de gemeenten tezamen naar buiten treden onder het merk Drenthe. Voor heel Drenthe geldt dat we te weinig weten over wat de bezoeker drijft om naar (zuidwest) Drenthe te komen of juist weg te blijven. Sinds 2016 is Zuidwest Drenthe partner in het Interreg programma Rural Growth. Binnen dit Europese programma is budget beschikbaar voor externe expertise. Dit budget is eind 2017 ingezet om opdracht te geven aan de combinatie Marketing Drenthe en Motivaction om de gastreis van Nederlandse, Duitse en Vlaamse bezoekers naar zuidwest Drenthe in kaart te brengen. Aansluitend zal in samenwerking met de recreatie-ondernemers een kwantitatief onderzoek onder bezoekers plaatsvinden. Najaar 2018 moet dit inzicht bieden in waar we volgens de bezoekers verbetering in aan kunnen brengen. Trekker: Provincie Uitvoering: nader te bepalen op basis van de uitwerking op Drentse schaal Gezamenlijke ontwikkeling vrijetijdseconomie Het is zaak om de ambitie van de provincie en die van de gemeenten aan elkaar te koppelen, zodat het elkaar versterkt. In 2017 heeft deze afstemming vooral plaatsgevonden rond de Omgevingsvisie, bouwsteen Vrijetijdseconomie. Daar waar nodig, is in het kernteam informatie uitgewisseld, onder andere door presentaties. Voortgangsrapportage Samenwerkingsagenda Zuidwest Drenthe 4

5 Trekker: provincie. 2. Streekbeheer (financiering landschap en natuur buiten de EHS) Vanaf 2017 heeft de werkgroep Streekbeheer zich gericht op de doorontwikkeling van het streekbeheer. In 2017 zijn de gebiedsplannen verder uitgewerkt en is uitgeprobeerd welke vorm het beste werkt. De inzet is dat een gebiedsplan door de bewoners zelf wordt gemaakt. In de praktijk zien we dat bewoners wel hun wensen aangeven, maar het opstellen van het gebiedsplan graag aan Landschapsbeheer Drenthe overlaten. Ook de kerngroepen hebben zich doorontwikkeld. De rol van de gemeente in de groep verschilt per gemeente. De Regeling Agrarisch Landschapsbeheer (RAL) is verbreed met natuurpakketten. De werkgroep Streekbeheer heeft verkend welke juridische borging nog nodig is voor deze regeling. Besloten is de regeling te laten toetsen bij de Adviescommissie Catalogus Groenblauwe diensten. In 2017 zijn Landschapsbeheer Drenthe en de Agrarische Natuurvereniging Drenthe (AND) een goede samenwerking aangegaan om Streekbeheer en Agrarisch Natuurbeheer beter te verbinden. De pakketten zijn op elkaar afgestemd, er is gezorgd voor één loket richting agrariërs en in gebieden wordt meer samengewerkt. De koppeling van streekbeheer met het sociaal domein is verder versterkt. Er is contact gelegd met Welzijnsorganisaties en in Meppel wordt begeleiding van groepen in de wijken nu betaald vanuit het sociaal domein. Trekker: Landschapsbeheer Drenthe en Midden-Drenthe Uitvoering: werkgroep Streekbeheer 3. Klimaatopgave ZW Drenthe In 2017 is in het BGO de aanpak voor de klimaatopgave Zuidwest Drenthe vastgesteld. Het waterschap heeft een klimaateffectatlas opgesteld, op basis waarvan per gemeente een workshop over de klimaateffecten is gegeven. Bijna alle gemeenten hebben in 2017 deze workshop gehad. Volgende stap is dan begin 2018 een regionale bijeenkomst om de opbrengst te delen en het vervolgtraject (al dan niet samen) te bepalen. In de tweede helft van 2017 kwamen landelijke ontwikkelingen ten aanzien van klimaatadaptatie in beeld, onder andere eisen aan uit te voeren stresstesten. Op basis hiervan is een nader voorstel uitgewerkt hoe we hiermee omgaan. Voortgangsrapportage Samenwerkingsagenda Zuidwest Drenthe 5

6 Trekkers: voorbereidingsgroep klimaatopgave (WDO Delta, Meppel, Hoogeveen) 4. Verwaarden van bermgras De gebiedscoöperatie Zuidwest Drenthe heeft het initiatief genomen voor een onderzoek naar de mogelijkheden tot het verwaarden van bermgras en maaisel (met business case). Hierbij is het waterschap betrokken, evenals de gemeenten en de provincie. Ook gemeente Hardenberg doet mee in de pilot. Via proefopstellingen en onderzoek gaan we aan de slag met: Verkennen afzetmogelijkheden bermgrasproducten Nieuwe business/verdienmodellen Infrastructuur opzetten Regels-wetten-subsidies Milieu effecten Consequenties voor gemeenten in kaart hebben Kennis delen (overheden en GCZWD) Het BGO is gevraagd als bestuurlijk platform te fungeren voor dit project. Dat is geaccordeerd. Trekker/Uitvoerder: Gebiedscoöperatie ZW Drenthe, Midden-Drenthe is vanuit het kernteam de link met het projectteam. 5. Koppelen lokale projecten aan financieringsprogramma s In 2017 is de provinciale Regeling Dorpsinitiatieven van kracht geweest. Elke gemeente heeft dit zelf opgepakt. In de Samenwerkingsagenda is besproken wat de voortgang van de regeling is. Er blijkt genoeg animo en de regeling verloopt vlotjes. De gemeenten verwachten eind 2018 de middelen te hebben uitgegeven. Trekker: kernteam 6. Economie en Natuur In 2017 hebben we de praatkaart behorend bij het programma Natuurlijk platteland voor zuidwest Drenthe besproken. We hebben gekeken naar mogelijkheden om economische benutting te koppelen als er natuur werk in uitvoering is. Dat blijkt op dit moment lastig, omdat de plannen voor natuurontwikkeling vaak nog niet concreet zijn. Er is ook geen helder beeld van wat verstaan wordt onder economie in dit verband. Hoort de koppeling met duurzame energie daar bijvoorbeeld bij? De conclusie van het kernteam is dat het veelal maatwerk betreft op lokaal-projectniveau, maar dat het wel een andere, meer open houding van medewerkers vraagt om kansen te zien en te benutten. Op dit moment zien we geen actuele rol voor het kernteam en de samenwerkingsagenda. Aandachtspunt voor de toekomst is wellicht wel de ontwikkelingen rondom revitalisering van vakantieparken. Evenals de kansen voor duurzame energie. Voortgangsrapportage Samenwerkingsagenda Zuidwest Drenthe 6

7 Trekker: kernteam 7. Overig Naast de bovengenoemde acties, houden we ten aanzien van de volgende onderwerpen binnen de Samenwerkingsagenda ook vinger aan de pols: Processen binnen het CLG, zoals het programma Natuurlijk Platteland volgen van de vorderingen van de Gebiedscoöperatie Zuidwest Drenthe beleidsontwikkeling van de partners (uitwisseling en afstemming), zoals revisie van de Omgevingsvisie provincie promotie en positionering van de Nationale Parken. Klimaatbeleid, energievisie. Prioriteiten Omgevingsvisie In het voorjaar is de inspraakperiode van de Omgevingsvisie Drenthe, waarna vaststelling van de Omgevingsvisie volgt. Binnen de Samenwerkingsagenda volgen we dit proces, om met name de regionale kansen en knelpunten te bewaken. We informeren elkaar en stemmen de input af. Waar nodig wordt het in het BGO geagendeerd. Na vaststelling van de Omgevingsvisie kan het oppakken van bepaalde (regionale) opgaven aan de orde zijn. De Samenwerkingsagenda kan deze agenderen en waar nodig oppakken. 2. Recreatie en promotie Leader Voor 2018 blijft aandacht nodig om goede onderscheidende projecten ingediend te krijgen. Dat vergt de nodige communicatie, die vanuit de Leadercoördinator en de LAG wordt vormgegeven. De gemeenten houden een belangrijke rol om de lokale ondernemers te informeren en uit te dagen met een goed plan te komen. Dit vindt plaats in de ambtelijke voorbereidingsgroep LAG (gemeenten + Leadercoördinator). Trekker: provincie. Uitvoering: LAG en Leader coördinator Promotie Voortgangsrapportage Samenwerkingsagenda Zuidwest Drenthe 7

8 In 2018 wordt het Drenthe brede spoor van de marketing van Drenthe verder uitgezet. Parallel hieraan en afgestemd met provincie en marketing Drenthe wordt voor de Nationale parken regio in zuidwest Drenthe een vergelijkbaar traject gestart om onze nationale parken te positioneren ten opzichte van de andere nationale parken in Nederland. Dit traject loopt in het eerste kwartaal Op basis van uitkomsten van deze merkpositionering en de gastreis van bezoekers van zuidwest-drenthe (Interreg Rural Growth) kan de Samenwerkingsagenda verder bepalen of er extra actie voor zuidwest Drenthe nodig is, of dat de uitkomsten vloeiend ingepast kunnen worden in de Drenthe promotie. Trekker: Provincie Uitvoering: nader te bepalen op basis van de uitwerking op Drentse schaal Gezamenlijke ontwikkeling vrijetijdseconomie In 2018 wordt de bouwsteen Vrijetijdseconomie vastgelegd in de Omgevingsvisie (zie daarvoor ook punt 1.) Aandachtspunt is de uitwerking van de revitalisering vakantieparken in relatie tot de natuurkwaliteit en dagrecreatie. De kerngroep Zuidwest Drenthe houdt in 2018 op dit thema de vinger aan de pols. Trekker: Provincie. 3. Streekbeheer Ook 2018 werkt de werkgroep Streekbeheer aan verdere doorontwikkeling van het streekbeheer. De verbinding met de TBO s is in januari 2018 gelegd en wordt door een jaarlijks overleg verder versterkt. De gebiedsplannen en kerngroepen worden verbreed met informatie vanuit de TBO s. De samenwerking met Welzijnsorganisaties wordt uitgebreid. Nieuwe vrijwilligers vanuit de vacaturebank gaan aan de slag in het landschap in verschillende landschapsbrigades. Het waterschap heeft een aantal gebieden aangewezen waar in beperkte mate randenbeheer wordt uitgevoerd (blauwe dienst), wat in 2018 via de AND tot uitvoering komt. Binnen de werkgroep wordt verkend of er een pilot mogelijk is voor andere blauwe diensten binnen de gebieden voor streekbeheer. Ook zijn een aantal gebieden in beeld voor landschapsontwikkeling (herstel), zoals omgeving Ruinen, Dwingeloo en Ruinerwold. Na toetsing van de RAL zal de werkgroep bezien welke vervolgactie nodig is voor de juridische borging bij de gemeenten. In 2018 verwachten we dat de RAL verder uitbreidt naar nieuwe gebieden en extra budget hiervoor beschikbaar komt. Ook gaan we een regeling voor particuliere grondeigenaren en erven in één of twee gemeenten uitproberen. Trekker: Landschapsbeheer Drenthe en Midden-Drenthe Voortgangsrapportage Samenwerkingsagenda Zuidwest Drenthe 8

9 4. Klimaatopgave ZW Drenthe In 2018 bekijken we hoe en waar we dit thema goed beleggen, gezien de landelijke ontwikkelingen ten aanzien van klimaatadaptatie. Aandachtspunt blijft de brede regionale aanpak (hitte, wateroverlast en droogte) en het organisatorisch beleggen van de uitvoering. Op basis van de uitkomst hiervan, wordt duidelijk welke rol de samenwerkingsagenda in 2018 vervult. Trekker: voorbereidingsgroep klimaatopgave (WDO Delta, Meppel, Hoogeveen) 5. Verwaarden van bermgras In 2018 verwachten we de resultaten van het project Verwaarden bermgras. Voorstellen van succesvolle resultaten of knelpunten in het proces worden voorgelegd aan het BGO. De samenwerkingsagenda kan een rol spelen bij eventueel verdere opschaling na afloop van het project. Trekker: Gebiedscooperatie met Midden Drenthe als link naar de kerngroep. 6. Koppelen lokale projecten aan financieringsprogramma s In 2018 wordt de driejarige provinciale Regeling Dorpsinitiatieven afgerond. Binnen de Samenwerkingsagenda is enerzijds de financiële afrekening relevant en een vinger aan de pols bij de evaluatie van de afgelopen 3 jaar. We zetten in op inzet van de resterende middelen in de regio. Anderzijds houden we vinger aan de pols als het gaat om de nieuwe regeling voor 2019 e.v. We voeren een evaluatie uit. Op basis daarvan met Provincie in gesprek over eventueel vervolg. Trekker: gemeenten 7. Nieuwe ontwikkelingen 2018 en verder Er zijn diverse nieuwe ontwikkelingen, waarbij ook de beleidsmatige inpassing in de Omgevingsvisie een rol speelt. Mogelijk leiden deze ontwikkelingen tot nieuwe agendapunten voor de Samenwerkingsagenda. Voorbeelden hiervan zijn korte voedselketen, Nationale parken, duurzame energie en biodiversiteit. We bekijken in 2018 of er aanleiding is deze onderwerpen nader uit te werken binnen de Samenwerkingsagenda. Trekker: kernteam Voortgangsrapportage Samenwerkingsagenda Zuidwest Drenthe 9