Rapport betreffende het jaarverslag 2016 van Nierpatiënten Vereniging Nederland te Bussum

Transcriptie

1 Rapport betreffende het jaarverslag 2016 van Nierpatiënten Vereniging Nederland te

2 Voorblad 0 Inhoud JAARREKENING Verenigingsgegevens 3 Financiele positie 5 Bestuursverslag 6 FINANCIEEL VERSLAG 14 Resultaatvergelijk 15 Jaarrekening 16 Balans 17 Staat van baten en lasten 19 Kasstroom 20 Grondslagen 21 Toelichting balans 23 Toelichting baten en lasten 29 Ondertekening Bestuur 33 OVERIGE GEGEVENS 34 Controleverklaring 35 Begroting Pagina 1

3 JAARREKENING 2016 Pagina 2

4 Verenigingsgegevens Officiële gegevens In het handelsregister van de Kamer van Koophandel zijn onder dossiernummer de volgende gegevens geregistreerd: Rechtsvorm: Vereniging met volledige rechtsbevoegdheid Statutaire naam: Nierpatiënten Vereniging Nederland, hierna te noemen 'NVN' Statutaire zetel: Akte van oprichting: Akte laatste statutenwijziging: Doelstelling Het doel van Nierpatiënten Vereniging Nederland is het behartigen van de individuele en/of collectieve belangen van chronische nierpatiënten - te weten predialyserenden, dialyserenden, getransplanteerden en overige patiënten met een chronische -nieraandoening- en hun partners, ouders, kinderen, nabestaanden en donoren, hierna aan te duiden als "belanghebbenden", één en ander gericht op het bewerkstelligen van een optimale kwaliteit van behandeling, een optimale levenskwaliteit en participatie in de samenleving van de belanghebbenden, alsmede op het faciliteren van onderling contact tussen de belanghebbenden. Over de NVN De NVN is een patiëntenorganisatie met leden, voornamelijk nierpatiënten maar ook partners, ouders en donoren die bij leven een nier hebben afgestaan. De NVN bestaat sinds Als vereniging kent de NVN een Algemene Ledenvergadering (ALV) als hoogste orgaan van de vereniging, een bestuur waarvan de meerderheid uit nierpatiënten bestaat, en een landelijk bureau geleid door een directeur. Zes speerpunten De NVN heeft de volgende speerpunten benoemd voor haar beleid tot en met 2016: 1. Bruikbare informatie 2. Eigen regie 3. Ervaringskennis delen 4. Maatschappelijke positie 5. Donatie/transplantatie 6. Kwaliteit en onderzoek De NVN tracht dit te realiseren met inzet van vrijwilligers (circa 170) en betaalde krachten (circa 20) en in samenwerking met vele externe partijen. Voor de activiteiten van de NVN verwijzen wij naar het Jaarverslag en de website Daar is ook het meerjarenbeleidsplan te vinden. Financiering De NVN was voor haar activiteiten in 2016 voor driekwart afhankelijk van subsidie van de Nierstichting. Met de Nierstichting is in 2013 een formele samenwerkingsovereenkomst afgesloten die een weerslag vormt van de op de werkvloer gegroeide samenwerking op tal van onderwerpen. In 2015 heeft de Nierstichting een Beleidskader Patiëntenondersteuning vastgesteld. De NVN heeft meegewerkt aan en ingestemd met de taakverdeling tussen NSN en NVN die hierin wordt aangegeven. In 2016 is dit nader uitgewerkt. In 2016 was er geen meerjarige financieringsafspraak. In 2016 is een nieuwe subsidieregeling vastgesteld voor de periode Pagina 3

5 Bestuur In november 2016 is de voorzitter van de NVN, Dré van de Meerendonk, na zes jaar afgetreden en opgevolgd door Jan van Cruchten die al vier jaar algemeen bestuurslid was. Het bestuur van de vereniging bestaat per 31 december 2016 uit: - Jan van Cruchten, voorzitter - Tessa Ketting, penningmeester - Björn Kamphuis, algemeen bestuurslid - Ties Hagen, algemeen bestuurslid - Willem Vinke, algemeen bestuurslid - Anja van Heuvelen, algemeen bestuurslid - Nico van den Heuvel, algemeen bestuurslid Pagina 4

6 Financiële positie Analyse van de financiële positie van de vereniging. Opgemerkt dient te worden dat de omvang van balansposten in de loop van een jaar kan fluctueren en dat de waarde per balansdatum aanmerkelijk kan afwijken van een willekeurige andere in het verslagjaar gekozen datum. Kengetallen kunnen hierdoor zijn beinvloed. Onderstaand volgt een samenvatting van de balans per 31 december 2016 en per 31 december 2015: 31 dec dec 2015 Activa Materiële vaste activa ,3% ,7% Vorderingen en overlopende activa ,9% ,6% Liquide middelen ,7% ,7% ,0% ,0% Passiva Verenigingsvermogen ,6% ,9% Voorzieningen ,7% ,4% Kortlopende schulden ,7% ,7% ,0% ,0% Werkkapitaal Op basis van de voorgaande balans kan een opstelling worden opgegeven van het werkkapitaal. Onder werkkapitaal wordt verstaan het geheel van vlottende activa verminderd met de kortlopende schulden. De omvang van het werkkapitaal geeft informatie over de liquiditeitspositie van de vereniging. 31 dec dec 2015 verschil Vorderingen en overlopende activa Liquide middelen Af: Kortlopende schulden Netto werkkapitaal Afname van het werkkapitaal heeft o.a. te maken met de afloop van projecten die vooruit gefinancieerd waren en die in 2016 zijn afgerond. Dat verklaart de terugloop in kortlopende schulden (ontvangen subsidie waar nog geen werk voor verricht is) en ook de terugloop in liquide middelen. In 2016 is de verbouwing van het pand van de Nierstichting en NVN gereed gekomen en zijn er nieuwe werkplekken voor een bedrag van (meubilair + computers) aangeschaft. Dit verklaart de stijging van de materiele vaste activa. De in 2015 gevormde bestemmingsreserve van voor de verbouwing valt vrij (zie verder pag. 26). De daling van het verenigingsvermogen met heeft te maken met het resultaat van de staat van baten en lasten Pagina 5

7 BESTUURSVERSLAG 2016 Pagina 6

8 BESTUURSVERSLAG 2016 Inleiding In het vorige bestuursverslag schreven we over de hoge verwachting voor Dat ging over de volgende selectie aan activiteiten: Grote medische richtlijnen komen in 2016 gereed met patiënteninbreng waarbij samen beslissen ook een uitgangspunt is. Dit vindt zijn vertaling o.a. in instrumenten die helpen bij het maken van de keuze voor nierfunctievervangende behandeling of afzien daarvan. Per is een vierjarig project van start gegaan om te komen tot een gevalideerd instrument voor Patient Reported Outcome. Dit gebeurt samen met de NfN, Nefrovisie en LUMC. Er zal gebouwd gaan worden aan een gezamenlijk patiëntenportal van Nierstichting en NVN waarin alle informatie voor het leven van en de zorg voor nierpatiënten te vinden zal zijn. Zo n informatieportal is op 15 januari 2016 live gegaan voor nierdonatie bij leven met medische informatie, ervaringsverhalen, een telefonische steunlijn Donor voor donoren ( In 2016 zal eindelijk het wetsvoorstel om te komen tot een Actief Donor Registratiesysteem (ADR) in behandeling komen in de Tweede Kamer. Dat zal onze lobby activiteiten naar een nieuwe piek sturen. En op 1 maart 2016 is de website live gegaan met zoals de titel zegt handvatten om aan het werk te blijven of te komen. Ook hier is een telefonische hulplijn aan gekoppeld. En in 2015 ging de website en het programma voor jongvolwassenen (16-30 jaar) met een chronische aandoening live en die zal vanaf t/m met financiële steun van het Fonds NutsOhra door kunnen gaan met ontwikkelen en het bieden van een platform. In de eerste helft van 2016 wordt het onderzoek door het Trimbos Instituut afgerond naar wat deze website voor jongvolwassenen betekent. Wat is gerealiseerd? Alles daarover vindt u uiteraard in ons jaarverslag 2016 maar hier een verkorte weergave. De grote medische richtlijnen (chronische nierschade; nierfunctievervangende behandeling of afzien daarvan; palliatieve zorg) zijn afgerond of in de afrondingsfase. Er wordt hard gewerkt aan invoering van 'samen beslissen' waarbij diverse hulpmiddelen beschikbaar zijn, zoals 'de drie goede vragen', de consultkaart, de Nierwijzer. De Nierwijzer is het instrument van de NVN dat de ervaringsdeskundigheid van nierpatiënten naar voren brengt bij 9 nierfunctievervangende behandelingen en over 16 verschillende onderwerpen. Op de Nederlandse Nierdag van de NVN is deze live gegaan ( ; In maart 2017 worden alle ziekenhuizen en nefrologen hierover breed geinformeerd. De door de patient gerapporteerde uitkomsten van behandelingen (PROM's) is in 2016 gestart en de eerste uitvraag is gerealiseerd. In 2017 krijgt dit een vervolg met 2 uitvragen. De uitkomsten van dit project moet leiden tot een goede invoering in heel Nederland van deze rapportage van uitkomsten door patienten waarbij ook de bespreking hiervan in de spreekkamer met het behandelteam voor de NVN een belangrijk punt is. Niet genoemd maar voortvarend aangepakt in 2016 is het keuze instrument voor een dialysecentrum. Samen met Zorgkaart.nl van de Patiëntenfederatie wordt een goede vergelijking mogelijk op de diensten die per centrum worden aangeboden. Begin 2017 is dit gereed. Ook dit draagt bij om patiënt voorkeuren goed in gesprek te brengen met de zorgverleners. Het gezamenlijke online patiëntenplatform van NVN en Nierstichting is volop in ontwikkeling. In maart 2017 wordt een definitief go/no go besluit genomen waarbij financiering, personele en inhoudelijke invulling, verantwoordelijkheden en governance afgewogen worden. Voor nierdonatie bij leven is in oktober een grote campagne gevoerd die tot vijf keer meer contacten heeft geleid op de website en bij de telefonische steunlijn 'Donor voor donoren'. In 2017 zal opnieuw gekeken worden of een campagne mogelijk is en hoe die zo goed mogelijk gericht kan worden op diverse doelgroepen. Samenwerkingsprojecten met andere patientenverenigingen (Op eigen kracht aan het werk; ALL OF ME) laten zien dat dergelijke projecten altijd te maken krijgen met de continuïteit nadat de projectfinanciering stopt. Dat leidt tot stopzetten of tot een zoektocht naar aanvullende financiering. Geen van de betrokken verenigingen wil en/of kan verantwoordelijkheid nemen voor die financiën. Niet genoemd maar zeker betekenisvol in 2016 was de inzet van de NVN vanuit de kennisgroep specifieke diagnosen. Het gaat dan om zeldzame en/of erfelijke nieraandoeningen. Er is aandacht voor meer aandoeningen, er is samenwerking met de medische kenniscentra op deze aandoeningen tot stand gekomen, er heeft veel internationale uitwisseling plaatsgevonden, er is een stevige en succesvolle inspraak geweest rond medicatie bij het ZorginstituutNL. Het is maar een greep en ondertussen vinden er altijd weer veel verschillende themadagen plaats, valt zes keer per jaar de vertrouwde Wisselwerking op de mat, zijn ervaringsdeskundigen betrokken bij (beoordeling van) onderzoeksaanvragen, beantwoorden de sociaal raadsvrouwen vele vragen van leden over inkomen, uitkeringen, WMO, etc. Gedurende het hele jaar is ook gewerkt aan de verbetering van de samenwerking met de Nierstichting en de regionale Pagina 7

9 nierpatiënten verenigingen (RNV's). Samen willen we meer en betere dienstverlening realiseren vanuit ieder zijn specifieke rol en positie. De afgelopen vijf jaar is er een strak financieel beleid gevoerd om te zorgen dat de moeizame jaren overwonnen werden en we niet in dezelfde fouten als toen zouden vervallen. Inmiddels is de financiele positie van de vereniging stabiel en is er voldoende risicoreserve opgebouwd om moeilijke tijden te kunnen doorstaan. Het eigen vermogen is gestegen naar een niveau dat het mogelijk maakt om ook extra te investeren in projecten. Investeren gebeurt vaak door extra personeel aan te trekken die betrokken worden bij nieuwe ontwikkelingen of verbreding hiervan. Baten Baten BEGROTING 2016EXPLOITATIE 2016 % van baten EXPLOITATIE 2015 % Subsidie NSN ,5% ,1% Aanvullende subsidie NSN ,9% 0 Eindafrekening subsidie NSN 0 0 0,0% ,2% Sponsoring/fondsenwerving (incl. advertenties ,4% ,4% Wisselwerking; standverhuur Vakantiebeurs) Contributies ,6% ,4% Fonds PGO ,5% ,5% Overige inkomsten ,8% ,1% Opbrengsten re-integratie trajecten ,2% ,7% Totaal ,0% ,0% Rentebaten (baten minus lasten) De subsidie 2016 van de Nierstichting is vastgesteld op hetzelfde bedrag als in In de loop van 2016 is een nieuwe subsidieregeling voor de komende jaren afgesproken. Voor de periode is duidelijkheid over de hoogte van de subsidie. Er is ook sprake van een extra investering in de subsidie voor het speerpunt Eigen regie en de samenwerking met de RNV's. In 2016 heeft dit, vooruitlopend hierop, al geresulteerd in een extra subsidie van de NSN voor de samenweking met de RNV's. De overige baten van de NVN zijn afkomstig van o.a. De contributies laten een lichte groei zien maar minder dan begroot. Er was een kleine contributieverhoging in 2016 (van 26 naar 26,50 p.j.). De groei van het aantal leden stagneert. Eind 2016 is er een voorziening van opgenomen voor niet ontvangen contributies en eigen bijdrage voor de dienstverlening van STAP. Eind 2015 was deze voorziening De opbrengsten uit de sponsoring laten de verwachte daling zien. Het resultaat is lager uitgekomen dan begroot. De bijdrage van de overheid (VWS/PGO) is de afgelopen jaren vanwege bezuinigingen door het Rijk verlaagd naar Voor de twee projecten die door VWS/Fonds PGO zijn gefinancierd (Op eigen kracht aan het werk; ALL OF ME) en waar vorig jaar nog aan personeelskosten aan werden doorbelast, liep de subsidie in 2016 af. In totaal werd nu voor doorgedeclareerd. Voor diverse projecten (o.a. KIDZ project Patiëntenfederatie en PGwerktsamen) worden personeelskosten doorbelast. In 2015 werd voor bijna salariskosten doorbelast. In 2016 is dit teruggelopen naar Dit is gesaldeerd onder lonen en salarissen. De opbrengsten uit beroeps- en bezwaartrajecten (m.n. UWV) zijn lager dan in 2015 en lager dan de kosten voor de procedures. NVN belang hecht aan individuele belangenbehartiging. Veel zaken worden gewonnen. Daarom nemen we dit verlies. De overige inkomsten betreft doorbelasting aan derden van kosten die de NVN vooruit heeft betaald en inkomsten uit vacatiegelden van medewerkers en bestuursleden in projecten en voor bestuursfuncties. De rentebaten zijn sterk teruggelopen. Een logisch gevolg van de ontwikkeling van de rentestand. Pagina 8

10 Lasten VASTE LASTEN BEGROTING 2016EXPLOITATIE 2016 % van lastenexploitatie 2015 % personeelskosten ,8% ,8% huisvestingskosten ,4% ,9% bureaukosten ,1% ,2% bestuurskosten ,5% ,3% afschrijvingen ,5% ,4% Subtotaal VARIABELE LASTEN activiteitenkosten ,4% ,5% kosten beroep- bezwaarprocedure ,3% ,5% Subtotaal DIVERSE BATEN EN LASTEN ,1% ,5% TOTAAL % % De lasten zijn onder te verdelen in vaste lasten waarvoor over het algemeen langere termijn afspraken gelden (huur-, leveranciers- en personele contracten) of die onvermijdelijk zijn (een vereniging moet twee ALV s houden; accountantscontrole hebben e.d.). Op deze lasten is binnen een jaar door de NVN relatief weinig bij te sturen. De afspraak is dat de vaste lasten niet boven de min of meer vaste inkomsten (subsidie Nierstichting, VWS, contributies) mogen uitstijgen. In de realisatie zijn we binnen deze veilige marges gebleven (vaste lasten kwamen uit op circa 94,3% van de vaste inkomsten). Binnen de vaste lasten valt op dat in 2016 het aandeel personeelslasten veel harder is gegroeid dan begroot. Dit komt door extra personele inzet (brutosalarissen ) en daardoor hogere afdrachten aan sociale lasten, pensioenfonds, loonadministratie en reiskosten (samen ). Daarnaast werden we in 2016 geconfronteerd met ziekte onder personeel waarvoor extern personeel is ingehuurd ( ). De vergoeding vanuit de ziektekostenverzekering was in 2016 veel lager dan in In 2016 betrof het vooral kortdurend verzuim waar geen uitkering tegenover staat (zes weken eigen risico). Door invoering van het keuzebudget volgens de CAO zijn er flinke verschuivingen tussen loopbaanbudget, vakantiedagen en vakantiegeldverplichtingen. Per saldo levert dit nauwelijks een verandering op. Het verschil in personeelskosten is dus te verklaren uit meer of extra personeel met bijbehorende kosten ( ), minder doorbelasting aan projecten met externe financiering ( ) en minder ontvangen ziekengeld ( ). Dit verklaart het verschil tussen in 2015 en in De bureaukosten zijn weliswaar verminderd maar hoger dan begroot. De overschrijding van circa is toe te schrijven aan hogere automatiseringskosten en de kosten voor digitale post. We kunnen meer leden digitaal bereiken maar ook voor grote bundels moeten we betalen. Daar staat een forse verlaging van de gewone portikosten tegenover. De bestuurskosten vallen hoger uit door kosten voor het nieuwe meerjarenbeleidsplan en iets hogere vergaderkosten voor het bestuur. Dit komt o.a. doordat we vanwege de verbouwing soms extern hebben moeten vergaderen. De huisvestingskosten zijn relatief gelijk en vanwege het nieuwe huurcontract zal dit stabiel blijven over de komende jaren. De variabele lasten hebben te maken met onze activiteiten. Die worden vastgelegd in ons Activiteitenplan dat in oktober van het voorgaande jaar wordt opgesteld. Realisatie hangt af van de feitelijke omstandigheden en behoeften die zich gedurende het jaar voor doen. Hier is qua kosten meer op te sturen. Soms gaat een activiteit niet door of loopt vertraging op waardoor uitgaven verschuiven naar een volgend jaar. In 2016 is minder aan externe kosten voor activiteiten besteed dan begroot. Dat wil niet zeggen dat er minder activiteiten zijn geweest. Zoals in de inleiding gezegd, is er sprake van extra inzet, juist ook met extra personeel op diverse activiteiten. In 2016 worden personeelskosten nog niet toegeschreven naar de diverse speerpunten. Dit gebeurt wel vanaf 2017 zoals dat ook in ons Activiteitenplan 2017 is opgenomen. In de activiteitenkosten zijn een aantal verschuivingen zichtbaar t.o.v Zo is er met twee grote dagen (Nederlandse Nierdag en de eerste Wetenschapsdag) meer geld uitgegeven aan themadagen ( ). De vergaderingen van de vrijwilligers vinden na de verbouwing van het pand plaats in. Dat leidt tot lagere vergaderkosten maar hogere reiskosten. Voor de kennisgroep specifieke diagnosen zijn in 2016 wel filmpjes gereed gekomen maar die waren al aanbesteed en in de kosten 2015 opgenomen. Pagina 9

11 Dit leidt tot veel lagere kosten dan in De internationale contacten van de kennisgroep worden over het algemeen gesponsord. NPonline/e-health is gestegen door doorbelasting van personeel aan deze projecten. Er zijn meer online uitvragen gedaan over diverse onderwerpen en m.n. rond de voedingsapp heeft extra inzet plaatsgevonden door nieuwe ontwikkelingen. De advieskosten patiëntenportal betreffen de voorbereidingen op het gezamenlijk patiëntenplatform van NVN en Nierstichting waaraan in 2017 verder gewerkt wordt. Verder konden we vanwege het positieve resultaat van 2015 toen een reservering maken voor ons 40 jarig jubileum in Gelet op het resultaat in 2016 is dit niet opnieuw mogelijk. Personele bezetting De personele bezetting van het landelijk bureau is gestegen. De verdeling van de medewerkers over de afdelingen is uitgedrukt in full-time dienstverbanden (fte=36 uur per week). In de loop van 2016 zijn de afdelingen opgeheven en wordt per speerpunt gewerkt, m.u.v. de afdeling facilitair. Voor de vergeklijkbaarheid met 2015 en het Activiteitenplan 2016 is gekozen om voor 2016 de weergave in afdelingen aan te houden. Met de invoering in 2015 van de wetgeving rond tijdelijke aanstellingen (max. 2 i.p.v. 3 jaar en max. 2 keer verlengen) en gelet op de ontwikkeling rond de subsidie door de NSN kunnen we meer duidelijkheid geven aan medewerkers wat betreft een aanstelling in vast dienstverband. In de sluitende begroting 2017 wordt uitgegaan van 15,2 fte aan medewerkers. Personele bezetting Directie 1,0 fte 1,0 fte Afdeling communicatie 2,5 fte 2,1 fte Afdeling Individuele Belangenbehartiging (IBB) 1,8 fte 1,8 fte Afdeling Collectieve Belangenbehartiging (CBB 4,9 fte 3,7 fte Afdeling Facilitair 3,4 fte 3,8 fte Projectmedewerkers/tijdelijk personeel 1,6 fte 1,2 fte Totaal 15,2 fte 13,6 fte Resultaat Het resultaat over de gewone bedrijfsvoering in 2016 komt uit op min Een verschil van 4% ten opzichte van de sluitende begroting van Het resultaat is beïnvloed door hogere baten ( ) maar tegelijkertijd hogere peroneelslasten ( ) en lagere overige kosten ( ). Verder vielen de rentebaten tegen ( ten opzichte van de begroting) lager dan in Het negatieve resultaat over 2016 is min of meer ingecalculeerd. Op basis van ons eigen vermogen was al voor 2015 de oproep geweest om in meer activiteiten te investeren en ons eigen vermogen niet verder te laten groeien. Een tijdelijk (beperkt) verlies werd acceptabel geacht. In 2015 is dit niet gebeurd maar nu in 2016 wel. Het verlies is herleidbaar (m.n. personeelskosten) en gecontroleerd. De betekenis voor 2017 wordt toegelicht onder prognose. Eigen vermogen De tweede begrotingsregel die de NVN hanteert betreft de omvang van het eigen vermogen. De NVN wil minimaal een jaar salariskosten als reserve hanteren om de continuïteit te waarborgen. Dit is eerder vastgesteld op circa Met de gestegen personeelslasten wordt dit opnieuw vastgesteld op Het totale verenigingsvermogen op bedraagt De afspraken met de Nierstichting gemaakt in 2016 in het kader van de subsidie kent de volgende bepaling: Het door NVN per 1 januari 2016 opgebouwde verenigingsvermogen (bestaande uit continuïteits- en bestemmingsreserves) bedraagt Telkens indien NVN een jaar afsluit (dat valt binnen de periode waarvoor deze subsidievoorwaarden gelden) om welke reden dan ook, met een hoger verenigingsvermogen dan ,--, zal het meerdere in mindering worden gebracht op de definitief aan NVN toe te kennen subsidie voor het betreffende jaar. M.a.w. het verenigingsvermogen zal de komende jaren niet groeien. Het verenigingsvermogen is opgebouwd uit continuïteitsreserve. Daarnaast was er een bestemmingsreserve voor de verbouwing en een publicatie over nefrotisch syndroom (samen ). De investeringen in het kader van de verbouwing (meubilair en ICT) lopen via de afschrijvingen. Daarmee valt deze bestemmingsreserve vrij en wordt toegevoegd aan de Pagina 10

12 algemene reserve. De algemene reserve die bedoeld is voor het opvangen van fluctuaties in de exploitatie neemt dus toe van naar om vervolgens door het verlies in 2016 met af te nemen. Het bestuur van de NVN heeft uitdrukkelijk uitgesproken dat het eigen vermogen en de liquide middelen uitsluitend worden uitgezet in betaalrekeningen of spaarproducten in euro s van Nederlandse banken. Prognose In 2016 zijn meerjarige ( ) afspraken gemaakt met de Nierstichting over subsidie en huur. In deze afspraken is enerzijds sprake van mogelijke groei door extra inzet van personeel en middelen op Eigen regie en samenwerking met de RNV's. En anderzijds zijn er duidelijke afspraken rond huur en overige huisvestingskosten die maken dat voor de komende vier jaar geen grote prijsstijgingen zijn te verwachten. Ook met de drukker van de Wisselwerking zijn meerjarige afspraken aangegaan om kostenstijgingen gereguleerd en beperkt te laten plaatsvinden. De bijdrage van het Ministerie van VWS/Fonds PGO is voor 2017 vastgesteld op Dit is meer dan de afgelopen jaren. De inkomsten uit sponsoring en fondsenwerving worden voor 2017 vanwege het jubileumjaar op ongeveer gelijk niveau gehouden als in Gelet op de ontwikkelingen in de rentestand zijn de rente opbrengsten gelijk aan de realisatie 2016 maar is het mogelijk hier een meevaller op te verwachten. De kosten (m.n. bureau, huisvesting- en bestuurskosten) zullen volgens begroting 2017 lager moeten worden. Het activiteitenbudget wordt verhoogd wat o.a. mogelijk is door de extra subsidie door de Nierstichting. De personele kosten zullen hierin meegroeien. Met de extra inkomsten van de Nierstichting en VWS is een sluitende begroting voor 2017 gemaakt., maart 2017 Het bestuur van de NVN Pagina 11

13 Bijlage 1 bij Bestuursverslag Jaarrekening NVN 2016 Sponsoring 2016 Bedrijf Activiteit Bedrag in Alexion Alexion Themadag specifieke diagnose Alexion Nederlandse Nierdag Alexion ahus Alexion Patiëntbeoordelaars Alexion Wetenschapsdag Alexion Donorweek Astellas Europese Samenwerking Astellas Nierdonatie bij Leven Astellas Donor voor donoren Baxter Donorweek - geven bij leven Baxter Lezing Hans Bart Chiesi Pharmaceuticals World Kidney Day Dirinco Nederlandse Nierdag Diverse standhouder vakantiebeurs Nederlandse Nierdag 395 Elyse Holding Vakantiedag Mijn Zorgwinkel Nederlandse Nierdag 395 Novartis Algemene sponsoring 946 Otsuka Lezing Hans Bart 804 Otsuka ERA-EDTA Otsuka Rol van patiënten in onderzoek ADPKD TOTAAL Pagina 12

14 Bijlage 2 bij Bestuursverslag Jaarrekening NVN 2016 Adverteerders Wisselwerking 2016 Bedrijf aantal Bedrag in Amgen Astellas Baxter Carias Clinica Benidorm Corendon Dialtec / AllWeCare Dialyse Mucaria Diapriva Diaverum / Sanyres Dirinco Elyse Fresenius Hamilton Lodge Mesogeios Ravenstein Vakantiedialyse Zeeland Zorgsaam TOTAAL Pagina 13

15 FINANCIEEL VERSLAG Pagina 14

16 Resultaatvergelijking Teneinde inzicht te geven in de ontwikkeling van het resultaat over 2016 volgt hierna een overzicht gebaseerd op de staat van baten en lasten over 2016 met ter vergelijking de staat van baten en lasten over Som der baten ,0% ,0% Overige opbrengsten ,9% ,1% Totaal baten ,9% ,1% Personeelskosten ,5% ,6% Afschrijvingen ,5% ,4% Kosten Bezwaar & Beroep procedures ,3% ,5% Huisvestingskosten ,8% ,0% Activiteitskosten ,0% ,2% Bestuurskosten ,7% ,3% Bureaukosten ,6% ,4% Diverse baten en lasten ,1% ,5% Som der lasten ,5% ,0% Exploitatiesaldo ,6% ,9% Financiële baten & lasten ,4% ,9% Exploitatieresultaat ,2% 0 0,0% Pagina 15

17 Jaarrekening 2016 Pagina 16

18 Balans per 31 december dec dec 2015 ACTIVA Inventaris Automatisering Materiële vaste activa Handelsdebiteuren Overige vorderingen Vorderingen en overlopende activa Rekening courant bank Liquide middelen Activa Pagina 17

19 Balans per 31 december dec dec 2015 PASSIVA Na bestemming resultaat Algemene reserve Resultaat boekjaar Reserves en fondsen Jubileumvoorziening Voorzieningen Schulden aan crediteuren Belastingen en premies sociale verzekeringen Overige schulden Kortlopende schulden Passiva Pagina 18

20 Staat van baten en lasten over 2016 Begroting Exploitatie Exploitatie Som der baten Subsidie Nierstichting Nederland Aanvullende subsidie Nog te verekenen bedragen NSN Contributies Sponsoring/fondswerving (incl. advertentie/giften/donaties) Opbrengsten Bezwaar & Beroepprocedures Fonds PGO Som der baten Overige opbrengsten Totaal baten Lasten Personeelskosten Afschrijvingen Kosten Bezwaar & Beroep procedures Huisvestingskosten Activiteitskosten Bestuurskosten Bureaukosten Diverse baten en lasten Totaal lasten Exploitatiesaldo Financiële baten & lasten Exploitatieresultaat Netto resultaat Het resultaat wordt als volgt verdeeld: Bestemmingsreserve Verbouwing / ICT Algemene reserve Continuïteitsreserve Zie voor resultaatsverdeling 2015 de Jaarrekening 2015 Pagina 19

21 Kasstroom over Exploitatiesaldo Aanpassingen voor: Afschrijvingen (en overige waardeveranderingen) Mutatie voorzieningen Veranderingen in werkkapitaal: Mutatie operationele vorderingen Mutatie operationele schulden Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen/betaalde rentes Ontvangsten/uitgaven wegens buitengewone baten/lasten Kasstroom uit operationele activiteiten (Des)investeringen in immateriele vaste activa 0 (Des)investeringen in materiele vaste activa Waarvan afschrijvingen Kasstroom uit investeringsactiviteiten Mutatie kortlopend deel 0 Mutatie vermogencomponenten Mutatie langlopende schulden 0 Kasstroom uit financieringsactiviteiten Netto kasstroom Mutatie geldmiddelen Pagina 20

22 Grondslagen voor de waardering en resultaatbepaling Algemeen De jaarrekening is opgesteld confom de Richtlijn verslaggeving organisatie zonder winststreven (RJ 640). De waardering van activa en passiva en de bepaling van het exploitatieresultaat vinden plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij de desbetreffende grondslag voor de specifieke balanspost anders wordt vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. De vergelijkende cijfers van het voorgaande boekjaar zijn, waar nodig, qua rubricering voor vergelijkingsdoeleinden aangepast. Waardering Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd op aanschafwaarde, verminderd met lineair berekende afschrijvingen, gebaseerd op de verwachte economische levensduur. In het jaar van investeren wordt naar tijdsgelang afgeschreven. De afschrijvingstermijnen zijn als volgt bepaald: - Inventaris: 5 jaar - Automatisering: 5 jaar Als ondergrens voor te activeren zaken met een gebruiksduur van langer dan 1 jaar, wordt 500 aangehouden. Afhankelijk van de soort aanschaf geldt deze ondergrens voor de prijs per stuk (inclusief btw) of de prijs van de 'verzamelnaam'. Vorderingen De vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde, waarbij rekening wordt gehouden met noodzakelijk geachte voorzieningen voor oninbaarheid. Reserves en fondsen Een reserve wordt gevormd wanneer een deel van de middelen door het bestuur is afgezonderd voor een specifiek doel. Een fonds wordt gevormd wanneer een deel van de middelen door derden een specifieke bestemming heeft gekregen Een voorziening wordt getroffen voor activiteiten in het heden die leiden tot een uitstroom van middelen in de toekomst Schulden De onder de kortlopende schulden opgenomen vooruitontvangen subsidies, betreft de per balansdatum nog niet afgeronde projecten die worden gewaardeerd op het saldo van de ontvangen voorschotten onder aftrek van de aan de subsidiabele projecten bestede kosten. Pagina 21

23 Exploitatieresultaat Algemeen Baten en lasten worden toegekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben. Baten worden slechts opgenomen voor zover zij op de balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen die hun oorsprong vinden voor het einde van het verslagjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Baten De baten betreffen de subsidies, de contributies, giften, spoonsering en de opbrengst van aan derden geleverde goederen en/of diensten. Lasten Alle lasten in de jaarrekening zijn tegen historische kostprijs opgenomen. Op basis van de urenbesteding van de medewerkers is een deel van de indirecte kosten toegekend aan de projecten. Dit betreft de bestede uren die direct aan de projecten zijn toe te kennen. Pensioenen De NVN volgt de CAO Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening en heeft conform deze CAO de pensioenen ondergebracht bij het Pensioenfonds Zorg en Welzijn. De pensioenregeling, de grondslagen voor berekening en overige afspraken met betrekking tot het pensioen inclusief opbouw en indexatie zijn terug te vinden. De uitgaven voor de pensioenpremies zijn als last opgenomen en de nog te betalen premies over het boekjaar zijn onder de kortlopende schulden gegroepeerd. Grondslagen voor het kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgsteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit liquide middelen. Pagina 22

24 Toelichting op de balans per 31 december 2016 Materiële vaste activa Een overzicht van de materiele vaste activa is onderstaand opgenomen: Inventaris Automatisering Totaal Aanschaffingen Cum. afschrijving Boekwaarde begin (Des)investeringen Afschrijvingen Mutaties Boekwaarde einde Toepasselijke afschrijvingspercentages % Inventaris 20 Automatisering 20 Pagina 23

25 Toelichting op de balans per 31 december 2016 Vorderingen en overlopende activa 31 dec dec 2015 Handelsdebiteuren Debiteuren Voorziening dubieuze debiteuren Overige vorderingen Nog te factureren advertentie Waarborgsommen Vooruitbetaalde bedragen Nog te factureren sponsoring Nog te ontvangen rente Nog te ontvangen bedragen Nog te factureren bedragen Overige RC Project Zorgstandaard via VSOP Liquide middelen Rekening courant bank ABN AMRO Bank N.V., Vermogen Spaarrekening Rabobank, rekening courant Rabobank, BedrijfsSpaarrekening F. van Lanschot Bankiers N.V ING Bank N.V., Zakelijke Rekening ING Bank N.V., Spaarrekening Kas Alle liquide middelen staan ter vrije beschikking Pagina 24

26 Toelichting op de balans per 31 december 2016 Verenigingsvermogen Per einde boekjaar 2016 is de samenstelling van het verenigingsvermogen als volgt: Algemene reserve Continuïteitsreserve Bestemmingsreserve Verbouwing / ICT Bestemmingsfonds Publicaties Nefrotisch Syndroom Boekwaarde einde Algemene reserve Boekwaarde begin Resultaatverdeling Boekwaarde einde Deze reserve is bestemd om kortdurende éénmalige schommelingen in de exploitatie te kunnen egaliseren. Continuïteitsreserve Boekwaarde begin Resultaatverdeling Boekwaarde einde Eerder was door het bestuur het besluit genomen om een deel van het eigen vermogen te bestemmen als continuïteitsreserve. Dit bedraagt is in 2016 opnieuw bepaald op Dit bedrag is bedoeld om op langere termijn de continuïteit van de activiteiten van de NVN te kunnen waarborgen en om bij eventuele opheffing van de NVN de lopende verplichtingen te kunnen afwikkelen. Pagina 25

27 Toelichting op de balans per 31 december 2016 Bestemmingsreserve Verbouwing / ICT Boekwaarde begin Resultaatverdeling Boekwaarde einde Deze reserve was gevormd voor verbouwing van het pand aan de Hertoginnelaan te en de benodigde ICT aanpassingen vanwege de verbouwing. Bestemmingsfonds Publicaties Nefrotisch Syndroom Boekwaarde begin Resultaatverdeling Boekwaarde einde Dit fonds is gevormd voor de ontwikkeling van een patiëntenversie van de Zorgstandaard Nefrotisch Syndroom en het herschrijven van het boek "Thomas en het Nefrotisch syndroom", dit zal in 2017 worden gerealiseerd. Pagina 26

28 Toelichting op de balans per 31 december 2016 Voorzieningen Voorzieningen Voorziening groot onderhoud Jubileumvoorziening Totaal Boekwaarde begin Totaal mutaties Boekwaarde einde Kortlopende schulden 31 dec dec 2015 Schulden aan crediteuren Crediteuren Belastingen en premies sociale verzekeringen Te betalen omzetbelasting Loonheffingen Pensioen Overige schulden Reservering vakantiegeld Reservering vakantiedagen Nog te betalen kosten Te betalen eindejaarsuitkering Nog te besteden subsidie (FNO) All Of Me Project "Jong aan zet" Vooruitgefactureerde bedragen Netto loon Reservering Loopbaanbudget Rekening Courant Nierstichting Zie toelichting over projecten op pagina 20 onder "schulden" Project "Jong aan Zet/All Of Me" loopt door maar is voor de VWS subsidie in 2016 afgerond. Pagina 27

29 Toelichting op de balans per 31 december 2016 Niet uit de balans blijkende rechten & verplichtingen Huurovereenkomsten Er wordt op dit moment van de Nierstichting Nederland gehuurd. In 2016 is een nieuwe huurovereenkomst met de Nierstichting tot stand gekomen. Ingangsdatum van de overeenkomst is 01 juli 2016 en is aangegaan voor een periode van 4,5 jaar (tot en met 31 december 2020). De aanvangshuurprijs bedraagt op ingangsdatum op jaarbasis ,-, hierover wordt geen omzetbelasting berekend. De overige huurcomponenten (servicekosten, ICT) bedragen ,- op jaarbasis exclusief 21% omzetbelasting. Toezegging Exploitatiesubsidie Nierstichting Nederland De subsidie 2016 van de Nierstichting is vastgesteld op het zelfde bedrag als de afgelopen 2 jaren namelijk ,- De heroriëntatie die de Nierstichting in 2014 is begonnen, is afgerond in 2016 en heeft geleid tot een nieuwe subsidietoekenning ter grootte van maximaal ,- voor de periode 2017 tot en met Hiervan is extra voor Eigen regie en extra op projectbasis voor ondersteuning van de RNV's. Fonds PGO Vanuit Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport de toezegging ontvangen voor de maximale instellingssubsidie van ,- voor 2016 Vanaf 2017 is de maximale instellingssubsidie verhoogd naar ,- Toelichting lopende projecten (Samenwerkings-)Projecten van de NVN met externe financiering zijn niet opgenomen in deze jaarrekening. Deze worden apart verantwoord naar betreffende subsidiegevers. De wijze waarop gedeclareerd wordt, verschilt per project. Bij sommige projectfinanciers betreft het declareren van werkelijk gemaakte uren en kosten op basis van facturatie waarna betaling plaatsvindt. Bij andere projectfinanciers wordt een voorschot verstrekt en dient achteraf de gemaakte uren en kosten verantwoord te worden. De bevoorschotte bedragen worden als schuld opgenomen in de jaarrekening (zie ook toelichting pag. 20) en alleen als baten opgenomen als er daadwerkelijk gemaakte uren en kosten zijn gerealiseerd. Zo worden bij achteraf te factureren projecten alleen de baten genomen als de facturen zijn uitgegaan. Voor de volgende projecten lopen nog subsidieafspraken: Op eigen kracht aan het werk (VWS/PGO): tot Jong aan zet/all OF ME (VWS/PGO): tot 30 juni 2016 Ontwikkeling Keuzehulp (PGwerktsamen): tot Deelname aan diverse KIDZ projecten: tot eind 2017 PROM's Ontwikkeling (NPCF/SKPC - KIDZ project): tot 30 juni Pagina 28

30 Toelichting op de staat van baten en lasten over 2016 Begroting Exploitatie Exploitatie Baten Subsidie Nierstichting Nederland Nog te verrekenen bedragen NSN Aanvullende subsidie Contributies Contributies Sponsoring/fondswerving (incl. advertentie/giften/donaties) Advertenties Wisselwerking Sponsoring Donaties/giften Abonnement WW Opbrengsten Bezwaar & Beroepprocedures Bezwaar en Beroep sociale verzekeringen Fonds PGO PGO Overige opbrengsten Overige opbrengsten Pagina 29

31 Toelichting op de staat van baten en lasten over 2016 Begroting Exploitatie Exploitatie Lonen en salarissen Brutosalarissen Mutatie reservering Loopbaanbudget Mutatie vakantiedagen Mutatie vakantiegeldverplichting Ontvangen ziekengeld Onkostenvergoeding Project "Op eigen kracht aan het werk" Project "Jong aan Zet/ALL OF ME" Ondersteuning Lokale Verenigingen / Taxi meldmaand Ledenraadpleging / NPonline Brochures / Wachtkamermagazine Consultkaart WorldKidneyDay Project "KIDZ" Ontwikkeling Keuzehulp Donorweek Internationale Samenwerking Patiëntenportaal NVN 40 jaar Publieksuitgave NS Sociale lasten Werkgeversbijdrage Pensioenen Pensioenlasten Overige personeelskosten Reis en verblijfskosten dienstreizen Werving & selectie Kantinekosten Kosten arbodienst Ziekteverzuimverzekering Uitzendburo Kosten loonadminstratie WKR Werkkostenregeling Personeelskosten Pagina 30

32 Toelichting op de staat van baten en lasten over 2016 Begroting Exploitatie Exploitatie Afschrijvingen immateriële vaste activa Afschrijvingen software Afschrijvingen materiële vaste activa Afschrijvingskosten inventaris Afschrijvingen automatisering Kosten Bezwaar & Beroep procedures Doorberekende kosten Huisvestingskosten Huur onroerend goed Gas, water en electra Schoonmaakkosten Servicekosten Verbouwing/verhuizing Overige huisvestingskosten Activiteitskosten Vergaderkosten vrijwillgers (incl. reiskosten) Themadagen Wisselwerking Internationale contacten Ledenraadpleging Besturen overleg Brochures Kosten ledenpas Specifieke diagnose Representatiekosten Deskundigheidsbevordering vrijwilligers NPOnline / E-Healt Vergaderkosten Vervoer Vergaderkosten Lunch Advieskosten Mutatie voorziening 40 jarig jubileum Doorbelaste kosten naar OEK Advieskosten Patiëntenportal Pagina 31

33 Toelichting op de staat van baten en lasten over 2016 Begroting Exploitatie Exploitatie Bestuurskosten Accountants- en administratiekosten Vergaderkosten bestuur (inc. reiskosten) Kosten algemene ledenvergadering Kosten Jaarverslag Advieskosten bestuur Kosten Meerjarenbeleidplan Representatiekosten bestuur Bestuursaansprakelijkheidsverzekering Overige bestuurskosten Bureaukosten Automatiseringskosten Telefoonkosten Contributies, abonnementen en vakliteratuuur Porti Verzekeringen Drukwerk Kantoorartikelen Onderhoud inventaris Digitale post Huur bedrijfsmiddelen Diverse baten en lasten Kosten sponsoring en fondsenwerving Mutatie voorziening dubieuze debiteuren Rentebaten en soortgelijke opbrengsten Rentebaten Rentelasten en soortgelijke kosten Bankkosten Pagina 32

34 Namens het bestuur; w.g. w.g. Jan van Cruchten, voorzitter Tessa Ketting, penningmeester w.g. w.g. Willem Vinke, algemeen bestuurslid Ties hagen, algemeen bestuurslid w.g. w.g. Anja van Heuvelen, algemeen bestuurslid Nico van den Heuvel, algemeen bestuurslid w.g. Björn Kamphuis, algemeen bestuurslid Pagina 33

35 OVERIGE GEGEVENS Pagina 34

36 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Pagina 35

37 Pagina 36

38 Pagina 37

39 Pagina 38

40 Begroting 2017 BATEN Subsidie NSN Extra subsidie NSN voor ondersteuning Regionale Verenigingen Subsidie Fonds PGO Sponsoring & donateurs (incl. advertenties WW) Overige opbrengsten (waaronder eigen bijdragen) Vacatiegelden/projectgelden Contributies Opbrengsten Bezwaar & beroep activiteiten LASTEN Salariskosten (incl. sociale en pensioen lasten) Mutatie reservering loopbaanbudget AF: doorbelaste kosten projecten Overige personeelskosten (o.a. reis- onkostenvergoeding, ziekteverzuimverzekering, salarisadministratie) Externe kosten re-integratie /bezwaar&beroep activiteiten Totaal personeelskosten Huisvestingskosten Automatiseringskosten (incl ledenadministratie) Telefoonkosten Contributies en abonnementen Digitale post Porti Verzekeringen Drukwerk Kantoorartikelen Overige bureaukosten (incl. huur bedrijfsmiddelen, kleine aanschaffingen) Totaal bureaukosten Accountantskosten (incl. drukkosten jaarverslag) Vergaderkosten bestuur Kosten ALV Kosten meerjarenbeleidsplan Kosten jaarverslag Receptie- representatie, overige kosten / Bestuursaansprakelijkheidsverz Totaal bestuurskosten Pagina 39

41 Activiteitkosten Afschrijvingen TOTAAL LASTEN Rentebaten RESULTAAT 0 Pagina 40