Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Chemische Technologie voltijd/duaal en Associate degree-programma. Hogeschool Utrecht

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Chemische Technologie voltijd/duaal en Associate degree-programma. Hogeschool Utrecht"

Transcriptie

1 Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Chemische Technologie voltijd/duaal en Associate degree-programma Hogeschool Utrecht

2

3 Lange Voorhout ED Den Haag T (070) F (070) I E info@hobeon.nl Adviesrapport accreditatie Hbo-bacheloropleiding Chemische Technologie voltijd/duaal en Associate degree-programma Hogeschool Utrecht CROHO nr en nr (Ad) Hobéon Certificering BV Datum: 14 december 2010 Auditteam: F.M.Brouwer Prof. Dr. Ir. R.V.A. Orru Prof.Dr. G.L.M.M. Verbist W. van Schagen Secretaris: Mr. T. Vis

4

5 INHOUDSOPGAVE DEEL MANAGEMENT SAMENVATTING Integraal advies Algemene gegevens Beoordelingskader Beoordeling op faculteits- en opleidingsniveau Samenstelling auditteam Samenvattende beoordeling 2 2. INLEIDING 7 3. KARAKTERISTIEK VAN DE OPLEIDING 9 4. VORIGE ACCREDITATIE 13 DEEL ONDERWERPEN EN FACETTEN NVAO-ACCREDITATIEKADER Doelstellingen opleiding 15 Facet 1.1. Domeinspecifieke eisen 15 Facet 1.2. Niveau: Bachelor en Master 20 Facet 1.3. Oriëntatie HBO Programma 23 Facet 2.1. Eisen HBO 23 Facet 2.2. Relatie tussen doelstellingen en inhoud programma 27 Facet 2.3. Samenhang programma 29 Facet 2.4. Studielast 31 Facet 2.5. Instroom 34 Facet 2.6. Duur 37 Facet 2.7. Afstemming tussen vormgeving en inhoud 38 Facet 2.8. Beoordeling en toetsing Inzet van personeel 43 Facet 3.1. Eisen HBO 43 Facet 3.3. Kwaliteit personeel Voorzieningen 50 Facet 4.1. Materiële voorzieningen 50 Facet 4.2. Studiebegeleiding Interne kwaliteitszorg 56 Facet 5.1. Evaluatie resultaten 56 Facet 5.2. Maatregelen tot verbetering 58 Facet 5.3. Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en beroepenveld Resultaten 62 Facet 6.1. Gerealiseerd niveau 62 Facet 6.2. Onderwijsrendement OORDEELSCHEMA BIJLAGEN 69 BIJLAGE I Programma en gesprekspartners 71 BIJLAGE II Kwantitatieve gegevens van de opleiding 75 BIJLAGE IIIa Curricula Vitae auditoren Generieke audit 77 BIJLAGE IIIb Curricula Vitae en onafhankelijkheidsverklaringen auditoren 79 BIJLAGE IV Werkwijze, beoordelingsprocedure en beslisregels Hobéon 85 BIJLAGE V Geraadpleegde documenten 89

6

7 DEEL 1 1. MANAGEMENT SAMENVATTING 1.1. Integraal advies Hobéon Certificering adviseert de NVAO de hbo-bacheloropleiding Chemische Technologie, verzorgd door Hogeschool Utrecht, Croho nummer in al haar varianten en locaties te accrediteren. Dit advies wordt in onderhavig rapport gefundeerd Algemene gegevens Naam van de instelling: Naam van de opleiding: Varianten van de opleiding: Locatie van de opleidingen: Faculteit Natuur & Techniek, Hogeschool Utrecht Chemische Technologie voltijd duaal en een Associate degree-programma Utrecht en Velsen Naam VBI: Hobéon Certificering b.v. Datum visitatie (FNT, generiek): 20 april 2010 Datum visitatie: 26 mei 2010 Datum adviesrapport 14 december Beoordelingskader De bij het onderzoek gehanteerde beoordelingskaders zijn het Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs Nederland (14 februari 2003) en het Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase (11 februari 2008) Beoordeling op faculteits- en opleidingsniveau Op verzoek van de Hogeschool Utrecht heeft Hobéon Certificering beoordelingen uitgevoerd op faculteits- en opleidingsniveau. Op faculteitsniveau is beoordeeld of de FNT de processen beheerst en borgt betreffende: Doelstellingen, Inzet Personeel, Voorzieningen, Interne Kwaliteitszorg en Rendementen. Deze onderwerpen corresponderen deels met de onderwerpen 1, 3, 4, 5 en 6 uit het NVAO accreditatiekader. De uitkomsten van deze generieke audit dienden als basis voor de audits op opleidingsniveau. Bij de opleidingsaudit is beoordeeld hoe de opleiding invulling geeft aan het FNT-beleid en -doelstellingen en zijn het programma, de personeelskwaliteit, de opleidingsspecifieke voorzieningen en het gerealiseerd niveau beoordeeld Samenstelling auditteam Het auditteam bestond uit de volgende personen: F.M.Brouwer (voorzitter), senior adviseur van de Hobéon Groep Prof. Dr. Ir. R.V.A. Orru (vakdeskundige), hoogleraar Synthetic and Bio-organic Chemistry, verbonden aan de Faculteit der Exacte Wetenschappen van de Vrije Universiteit Amsterdam Prof. Dr. G.L.M.M. Verbist (werkvelddeskundige), hoogleraar Polymeertechnologie, verbonden aan de Technische Universiteit Eindhoven en tevens werkzaam bij Shell Global Solutions International B.V. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Chemische Technologie, Hogeschool Utrecht 1

8 W. van Schagen, tweedejaars student Chemische Technologie aan de Hogeschool Avans te Breda. Aan het auditteam is als secretaris toegevoegd mr. T. Vis, zelfstandig adviseur in het hoger Onderwijs. De audit op facultair niveau is uitgevoerd op 20 april Het auditteam bestond uit de volgende personen: Drs. R.B. van der Herberg, voorzitter, partner Hobéon Groep; Prof. ir. J.J.M. Cauberg, Vak/ werkvelddeskundige, Emeritus hoogleraar Bouwfysica en Klimaatontwerp en directeur Cauberg-Huygen Raadgevende Ingenieurs BV; M.E. Cohen, werkvelddeskundige, Architect en oprichter en voormalig directeur/partner van Architectenbureau CEPEZED; B. van der Meer, student Bouwkunde aan De Haagse Hogeschool; H. Bleijs, processecretaris, adviseur Hobéon; Drs. L. Blom-van Veen, secretaris Hobéon, zelfstandig adviseur kwaliteitszorg. Zie voor de auditprogramma s Bijlage I. Voor Curricula Vitae zie Bijlage III Samenvattende beoordeling Hobéon Certificering baseert het advies tot accreditatie van de opleiding Chemische Technologie op de volgende overwegingen: Algemeen beeld De opleiding Chemische Technologie maakt met de opleiding Chemie deel uit van het cluster Chemistry, welk cluster onderdeel uitmaakt van het Instituut Life Sciences & Chemistry. Het instituut is gepositioneerd binnen de faculteit Natuur & Techniek van de Hogeschool Utrecht. Het instituut bestaat verder uit het cluster Life Sciences waarbinnen de opleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek (officiële CROHO naam) wordt verzorgd. Deze opleiding wordt in de praktijk Life Sciences genoemd. De opleiding Chemische Technologie (hierna ook wel aan te duiden als CT) kent de varianten voltijd en duaal, en een Associate degree-programma. De opleiding telde op 1 oktober studenten, waarvan 64 voltijd en 45 duaal, terwijl 38 studenten het Associatie degreeprogramma (verder te noemen het Ad-programma) volgen. De voltijdopleiding heeft een studieduur van vier jaar. Vwo-ers en mbo-ers met een verwante vooropleiding volgen een verkorte propedeuse met een omvang van één semester, terwijl mboers in de hoofdfase vrijstelling hebben voor de stage in het vijfde semester. De duale-student start met het eerste en tweede semester van de voltijdopleiding, waarna zij in het derde werkzaam zijn in het relevante werkveld. De duale variant is in samenspraak met de Vapro (Vakorganisatie procestechnologie) en andere hogescholen tot stand gekomen vanuit de vraag van het beroepenveld om werkende mbo-ers Chemische technologie naar een hoger opleidingsniveau te brengen. De eerste twee jaar het Ad-programma - van de opleiding zijn in samenwerking met de Vapro ontworpen op het eindniveau 5 (mbo+). Aan dit programma wordt het Vapro-D certificaat verleend. Dit is het niveau van het Ad-programma. Het duale programma kenmerkt zich door een zodanige samenwerking met bedrijven in het werkveld dat praktijkopdrachten rechtsreeks bijdragen aan en directe relevantie hebben voor het bedrijf waarin de student werkzaam is. Hierdoor ontstaat een win-win-situatie voor student, opleiding en werkgever. Dit bijzondere karakter werd in de gesprekken met vertegenwoordigers van het werkveld van de opleiding nadrukkelijk als uitstekend ervaren. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Chemische Technologie, Hogeschool Utrecht 2

9 Deze specifieke aanpak heeft ook in vergelijking tot de andere duale-opleidingen CT aantoonbaar geleid tot een grotere instroom van mbo ers waardoor de continuïteit van de opleiding wordt gewaarborgd. De opleiding beschikt ook over een locatie te Velsen. Hier wordt uitsluitend het duale traject aangeboden. Niet elk jaar wordt gestart met een eerstejaars groep. De opleiding werkt samen met het Kenniscentrum Technologie & Innovatie en het lectoraat Innovative Testing in Life Sciences & Chemistry. Het kenniscentrum en het lectoraat hebben volgens de opleiding een te beperkte focus waar het gaat om de opleiding Chemische Technologie en in minder mate voor de opleiding Chemie. De aansluiting met kenniscentrum zal worden vergroot. Daarnaast is binnen het cluster Chemistry een onderzoek gestart naar de mogelijkheid van een afzonderlijk lectoraat innovatieve en duurzame procestechnologie voor met name de opleiding CT. Onderwerp Doelstellingen opleiding: voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. De opleiding baseert haar programma op het landelijk vastgestelde competentieprofiel Bachelor of Applied Sciences dat is gevalideerd door het werkveld. De opleiding heeft het opleidingsprofiel besproken in de Beroepenveldcommissie Chemistry. Daarnaast is het werkveld ook vertegenwoordigd in het College van Toezicht van de opleiding. Het opleidingsmanagement betrekt de collegeleden regelmatig bij de ontwikkelingen van de opleiding. Hoewel de opleiding internationalisering van groot belang acht en beseft in een internationaal veld te opereren, verdienen meer dan thans het geval is aspecten als samenwerking in internationaal samengestelde teams, Engelse taalvaardigheid op het gebied van onderzoek bijzondere aandacht. De eindkwalificaties zijn van hbo bachelorniveau en worden volledig afgedekt door de Dublin Descriptoren. De opleidingscompetenties zijn beschreven in termen van gedragsindicatoren. Deze zijn met de bijbehorende niveaus in het Werkboek Onderwijs inzichtelijk gemaakt. De eindkwalificaties van het Ad-programma sluiten aan bij de Short Cycle Dublin Descriptoren. In vergelijking met het bachelorniveau is sprake van een beperkte context, een nauwere inkadering van de probleemgeoriënteerde opdrachten en minder zelfsturing. Onderwerp Programma: voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp voor alle varianten en het Ad-programma is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. De kennisontwikkeling van studenten vindt plaats via actueel studiemateriaal en vakliteratuur dat aan de beroepspraktijk is ontleend. Gedurende de gehele studie wordt Engelstalige literatuur gebruikt. De te gebruiken literatuur is opgenomen in de blokboeken. Deze worden regelmatig geactualiseerd. De programma s zijn zodanig opgezet dat studenten gedurende de gehele studie in aanraking komen met de beroepspraktijk. Studenten lopen minimaal een dag mee met ouderejaars bij stage- of afstudeeropdracht (project Student en Bedrijf) en worden al in het eerste jaar casussen ontleend aan de beroepspraktijk (bijv. project Oregano). Actuele ontwikkelingen worden via de Beroepenveldcommissie, (gast)docenten, het College van Toezicht en het werkveld (o.a. stageverleners) ingebracht. Het werkveld wordt bij de uitvoering van het programma betrokken. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Chemische Technologie, Hogeschool Utrecht 3

10 Dit laatste geldt in sterke mate voor de duale variant en het Ad-programma daar binnen. Praktijkopdrachten dragen rechtsreeks bij aan en hebben directe relevantie voor het bedrijf waarin de student werkzaam is. Er is duidelijk sprake van een toegevoegde waarde. De Adafstudeerwerkstukken benaderen - zo stelt het auditteam vast - het bachelorniveau. Het auditteam is positief over het streven van de opleiding om binnen het cluster Chemistry, naast de bestaande samenwerking met het Kenniscentrum Technologie & Innovatie en het lectoraat Innovative Testing in Life Sciences & Chemistry, te komen tot een structurele inbedding en versterking van het eigen onderzoeksgebied. De opleiding heeft het belang van verslaglegging binnen de opleiding benadrukt door het instellen van een afzonderlijke leerlijn Verslagleggen en door het bieden van meer structurering in de feedback op verslagen. De competenties zijn sturend voor de programma s en verifieerbaar aanwezig in gedragsindicatoren uitgewerkt naar niveau. In modulebeschrijvingen en in blokboeken zijn de leerdoelen per cursus vastgelegd. De op de competenties gerichte toetsing biedt studenten de mogelijkheid om de formuleerde eindkwalificaties te behalen. Het programma kent een duidelijke horizontale en verticale samenhang. De horizontale samenhang vindt plaats door de opbouw in blokthema s en door het aanbod integrerende projecten. De verticale samenhang is zichtbaar in de inhoudelijke leerlijnen per afstudeerrichting en de toenemende moeilijkheidsgraad en complexiteit daarbinnen, en in de ontwikkeling van de beroepscompetenties in het kader van de leerlijn SLO. De borging van de samenhang is duidelijk belegd. De opleiding is studeerbaar, hetgeen door studenten tijdens de audit wordt bevestigd. Studenten zijn een substantieel deel van hun tijd bezig met hun studie. Elke module kent een docent als module-eigenaar, waardoor studiebelemmerende factoren vroegtijdig worden gesignaleerd en zo mogelijk worden weggenomen. Toelatingsvoorwaarden tot de stage en het afstuderen bevorderen de studeerbaarheid van het programma. De opleiding heeft verschillende routes die aansluiten bij de vooropleiding. Studenten met het diploma van een verwante mbo-opleiding wordt vrijstelling verleend van een half jaar in de propedeuse en een stagevrijstelling in de hoofdfase, omdat zij de vereiste laboratoriumvaardigheden reeds verworven hebben. Het didactisch concept sluit aan bij het facultaire programma Leren=Werken=Leren, waarin competentiegericht leren op basis van projecten als onderwijsvorm centraal staat. De werkvormen passen bij dit model. Het auditteam stelt vast dat de waardering voor het onderdeel zelfstudie in het IZT model onder studenten uiteenloopt. Hierdoor komt dit model niet in alle gevallen ten volle tot zijn recht. Toetsen, beoordelingskaders en de uitvoeringspraktijk sluiten aan op het didactisch model, de werkvormen en de te verwerven competenties; ook de beoordeling en uitvoering van zowel de stage- als de afstudeerfase verlopen adequaat. De beoordelingscriteria zijn vastgelegd in blokboeken, moduulbeschrijvingen en in de handleidingen voor de stage en afstudeeropdracht en derhalve kenbaar voor de studenten. De leerdoelen vormen het uitgangspunt voor toetsing. Bij de beoordeling van de afstudeerwerkstukken wordt de opdrachtgever betrokken. De opleiding beschikt over een werkende examencommissie. Onderwerp Inzet van Personeel: voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. Twee facetten van onderwerp 3 ( Inzet van Personeel ) worden voor alle varianten als goed beoordeeld hetgeen voor het auditteam in alle varianten een kwalificatie goed voor dit onderwerp rechtvaardigt. Dit wordt als extra aantekening aan het oordeel toegevoegd. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Chemische Technologie, Hogeschool Utrecht 4

11 De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. Het docententeam verzorgt het onderwijs in de opleidingen Chemie en Chemische Technologie. De opleiding CT kende in de afgelopen jaren een toename van de studenteninstroom en uitstroom van docenten, waardoor sprake was van onderbezetting en uitstroom van expertise. De opleiding heeft hier een gericht aannamebeleid gevoerd dat heeft geresulteerd in het aantrekken van docenten met aanvullende inhoudelijke expertise en specifieke beroepservaring. Een groot deel van de docenten heeft verbinding met het werkveld. In de duale variant en in het Ad-programma is van een zeer intensieve samenwerking. Dit heeft ook zijn uitstraling in de voltijdvariant. Studenten zijn tevreden over de kennis van de beroepspraktijk bij docenten. Het auditteam stelt op basis van de verkregen informatie vast dat de beschikbare formatie toereikend is om de gewenste kwaliteit te verzorgen. De opleiding voert op basis van een scholingplan een gericht scholingsbeleid, waarbij naast individuele scholing ook ruimte is ingeruimd voor collectieve scholing. Het merendeel van de docenten heeft een wetenschappelijke achtergrond op master- of Phd-niveau. Het auditteam stelt vast dat de opleiding beschikt over personeel dat kwalitatief in staat is om het onderwijs te realiseren. Onderwerp Voorzieningen: voldoende Het oordeel van het auditteam over beide facetten van dit onderwerp is positief. Eén facet van onderwerp 4 ( Voorzieningen ) wordt als goed beoordeeld voor deze opleiding, hetgeen voor het auditteam een kwalificatie goed voor dit onderwerp in alle varianten rechtvaardigt. Dit wordt als extra aantekening aan het oordeel toegevoegd. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. De opleiding beschikt op de locatie over moderne laboratoria/practicumzalen, alsmede over een goed geoutilleerde mediatheek. Het aanschafbeleid vindt plaats in overleg met docenten en met het werkveld. Er zijn voldoende (flex)werkplekken voor studenten. De voorzieningen voor het werken met laptops op flexplekken worden uitgebreid. Studenten zijn zeer tevreden over voorzieningen als mediatheek, onderwijsruimten en ICT. De huisvesting en materiele voorzieningen zijn toereikend om ook het Ad-programma te realiseren. Studenten van de locatie Velsen maken ook voor onderwijsdelen waar dit voor nodig is gebruik van de voorzieningen te Utrecht. Studenten worden hier vooraf over geïnformeerd. De opleiding beschikt over een systeem van studiebegeleiding. Docenten dienen een SLB-certificaat te behalen. In de eerste twee studiejaren heeft de student in principe dezelfde studiebegeleider. Dit geldt ook voor het derde en vierde studiejaar. Volgens het auditteam zou een gelijke uitvoering van de begeleiding in de propedeutische fase wat betreft competentieontwikkeling en het aantal begeleidingsmomenten, nadere aandacht verdienen. Gedurende de loop van de studie verandert de begeleiding en wordt een steeds groter beroep op het zelfsturend vermogen van de student gedaan. De opleiding heeft specifieke aandacht voor zogenoemde gericht op zogenoemde langstudeerders. Studenten zijn over het algemeen tevreden over de studieloopbaanbegeleiding en over de informatievoorziening. Onderwerp Interne Kwaliteitszorg: voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. Twee facetten van onderwerp 5 ( Interne Kwaliteitszorg ) worden voor alle varianten als goed beoordeeld hetgeen voor het auditteam in alle varianten een kwalificatie goed voor dit onderwerp rechtvaardigt. Dit wordt als extra aantekening aan het oordeel toegevoegd. De opleiding evalueert periodiek en systematisch via studenten, docenten en het werkveld zowel de inhoud van het onderwijs als de organisatie. Dit geschiedt aan de hand van voor geformuleerde streefnormen. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Chemische Technologie, Hogeschool Utrecht 5

12 Op grond van de uitkomsten van de evaluaties worden zo nodig verbetermaat-regelen voorgesteld en vastgelegd in het clusterjaarplan. Naar aanleiding van de interne audit (mei 2009) is een verbeterplan opgesteld en zijn reeds verbeteringen doorgevoerd. Studenten zijn tevreden over het gebruik van de resultaten van de onderwijsevaluaties. Medewerkers, studenten en het werkveld worden op adequate wijze bij de interne kwaliteitszorg betrokken. De opleiding heeft de terugkoppeling naar studenten van de evaluatieresultaten in de afgelopen periode verbeterd. Het alumnibeleid van de opleiding is nog in ontwikkeling. Aangesloten zal worden bij een breed opzet HU-beleid. Onderwerp Resultaten: voldoende Het oordeel van het auditteam over beide facetten van dit onderwerp is positief. Eén facet van onderwerp 6 ( Resultaten ) wordt als goed beoordeeld voor het Ad programma van deze opleiding, hetgeen voor het auditteam voor dit onderwerp een kwalificatie goed voor het Ad programma rechtvaardigt. Dit wordt als extra aantekening aan het oordeel toegevoegd. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. Het kunnen behalen van het eindniveau is adequaat geborgd. De opleiding heeft duidelijke en kenbare richtlijnen en beoordelingscriteria voor het afstuderen opgesteld. De eindbeoordeling van het afstudeerwerkstuk vindt plaats door een commissie waarin ook de opdrachtgever participeert. De opleiding borgt het niveau van de eindtoetsing van elke afstudeeropdracht door een afzonderlijke beoordeling daarvan door een lid van het College van Toezicht. De opleiding analyseert de uitkomsten daarvan eens per jaar. Het auditteam kwalificeert een dergelijke betrokkenheid van het werkveld als waardevol en als adequate borging van het eindniveau. De afstudeerwerkstukken die het auditteam heeft bestudeerd acht zij van voldoende kwaliteit en stelt vast dat haar oordeel in grote lijnen overeenstemt met die van de opleiding. De onderwerpen van onderzoek zijn relevant en bruikbaar voor de praktijk. Het auditteam stelt vast dat gebruik is gemaakt van relevante literatuur op voldoende niveau. Het auditteam stelt vast dat het niveau van de afstudeerwerkstukken in het Ad-programma relatief hoog is en raakt aan het bachelorniveau. Tevens is zowel voor de duale variant als het Ad-programma sprake van een toegevoegde waarde van deze werkstukken voor het bedrijf. De opleiding hanteert de streefdoelen voor het onderwijsrendement, zoals deze op faculteitsniveau zijn vastgesteld. Het auditteam stelt vast dat hoewel een stijgende lijn in de rendementen is waar te nemen - de onderwijsrendementen van de voltijd en duale opleiding achterblijven bij gestelde streefdoelen. De opleiding is zich hiervan bewust en heeft op basis van rendementanalyses verbeteringen ingevoerd ter beperking van de studieuitval, zoals ondersteuning bij deficiënties, intakegesprekken en intensivering van studieloopbaanbegeleiding. Ook voert de opleiding exitgesprekken om zicht te krijgen op de redenen van tussentijdse uitval. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Chemische Technologie, Hogeschool Utrecht 6

13 2. INLEIDING Beoordeling op faculteits- en opleidingsniveau Op verzoek van de Hogeschool Utrecht heeft Hobéon Certificering beoordelingen uitgevoerd op faculteits- en opleidingsniveau. Op faculteitsniveau is beoordeeld of de FNT de processen beheerst en borgt betreffende: Doelstellingen, Inzet Personeel, Voorzieningen, Interne Kwaliteitszorg en Rendementen. Deze onderwerpen corresponderen deels met de onderwerpen 1, 3, 4, 5 en 6 uit het NVAO accreditatiekader. De generieke audit op faculteitsniveau is uitgevoerd voorafgaand aan de audits van de afzonderlijke opleidingen van de faculteit en diende als basis hiervoor. Bij de opleidingsaudit is beoordeeld hoe de opleiding invulling geeft aan het FNT-beleid en doelstellingen. Daarnaast zijn het programma, de personeelskwaliteit, de opleidingsspecifieke voorzieningen en het gerealiseerd niveau beoordeeld. Het bereik van de generieke audit strekt zich uit over de opleidingen die in 2011 geaccrediteerd worden, te weten: Built Environment-opleidingen; ICT-opleidingen; AOT (Algemene Operationele Techniek) en Applied Science-opleidingen. In de rapporten van deze opleidingen zijn bevindingen en overwegingen opgenomen, ontleend aan de generieke en de opleidingsaudit. Het onderhavige rapport bevat het advies aan de NVAO dat door Hobéon Certificering als Visiterende en Beoordelende Instantie is opgesteld ten behoeve van de accreditatie van de hbo opleiding Chemische Technologie, verzorgd door Hogeschool Utrecht, Croho nummer De opleiding wordt aangeboden in de varianten voltijd en duaal, alsmede in een Ad-programma (Croho nummer 80005). Als basis voor het onderzoek van Hobéon Certificering dienden twee Management Reviews (een op generiek- en een op opleidingsniveau) en de bijbehorende onderliggende documenten. Bij het onderzoek is het beoordelingskader Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs Nederland (14 februari 2003) gehanteerd en het Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase (11 februari 2008). De opleidingsaudit heeft plaatsgevonden op 26 mei Het programma van de audit is opgenomen in Bijlage I. In het kader van het bijzondere karakter van de duale variant en het Adprogramma heeft het auditteam daarop gerichte gesprekken gevoerd met de vertegenwoordigers vanuit het relevante beroepenveld en afzonderlijk met duale- en Ad-studenten. Auditteams Het auditteam werd gevormd door mevrouw F.M. Brouwer, Prof. Dr. Ir. R.V.A. Orru, Profdr.W.L.M.M. Verbist, de heer W.F.J. van Schagen en mr. T. Vis. De in dit auditteam aanwezige expertise is in onderstaand schema zichtbaar. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Chemische Technologie, Hogeschool Utrecht 7

14 voorzitter F.M. Brouwer, senior adviseur Hobéon groep vakdeskundige Prof. Dr. Ir. R.V.A. Orru, werkvelddeskundige Prof. Dr. G.L.M.M. Verbist, student W.F.J. van Schagen, 2 e jaarstudent Chemische Technologie Hogeschool Avans te Breda secretaris mr. T. Vis werkveld vak / discipline x x x x x onderwijs x x kwaliteitszorg /audit x x studentperspectief x De audit op facultair niveau heeft plaatsgevonden op 20 april Zie voor programma Bijlage I.) Het auditteam bestond uit de volgende personen: Drs. R.B. van der Herberg, voorzitter, partner Hobéon Groep; Prof. ir. J.J.M. Cauberg, M.E. Cohen, B. van der Meer, student Bouwkunde aan De Haagse Hogeschool; H. Bleijs, processecretaris, adviseur Hobéon; Drs. L. Blomvan Veen, secretaris Hobéon, zelfstandig adviseur kwaliteitszorg. Voor Curricula Vitae zie Bijlage III. De in dit team aanwezige expertise is in onderstaand schema zichtbaar. voorzitter drs. R.B. van der Herberg, senioradviseur/partner Hobéon vak/ werkvelddeskundige prof. ir. J.J.M. Cauberg, Emeritus hoogleraar Bouwfysica en Klimaatontwerp en Directeur Cauberg-Huygen Raadgevende Ingenieurs BV werkvelddeskundige M.E. Cohen, Architect en oprichter en voormalig directeur/partner van Architectenbureau CEPEZED student B. van der Meer, derdejaars student Bouwkunde aan De Haagse Hogeschool secretaris drs. L. Blom-van Veen, zelfstandig adviseur kwaliteitszorg werkveld vak / discipline onderwijs x x x x x x x kwaliteitszorg /audit x x studentperspectief x Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Chemische Technologie, Hogeschool Utrecht 8

15 3. KARAKTERISTIEK VAN DE OPLEIDING Faculteit Natuur & Techniek De Faculteit Natuur & Techniek (FNT) is met (jan. 2010) bachelorstudenten één van de zes faculteiten van de Hogeschool Utrecht (HU). De faculteit bestaat uit vier instituten: IGO (Instituut voor Gebouwde Omgeving), ILC (Institute for Life Sciences & Chemistry), ICT en Engineering. De instituten beslaan vier bachelordomeinen die verder onderverdeeld zijn in clusters van opleidingen. De vier bachelordomeinen zijn: gebouwde omgeving (bachelor of Built Environment), life sciences & chemistry (bachelor of Applied Science), ICT (bachelor of ICT) en industrie (bachelor of Engineering). Naast de genoemde instituten zijn er de academie waarin de masteropleidingen zijn ondergebracht, het facultaire Kenniscentrum Technologie & Innovatie en het Centrum voor Natuur & Techniek voor het commercieel cursusaanbod. Het onderwijs vindt voornamelijk in Utrecht op drie locaties plaats. 25% van de studenten van FNT doen de studie in deeltijd of duaal. De faculteit geeft aan door maatwerk in te spelen op deze (voornamelijk) volwassenen met enkele jaren werkervaring. Utrechtse Ingenieur De ingenieur die de FNT wil afleveren is een ondernemende teamworker en een integraal denker, die vakkennis toepast op unieke problemen, vindingrijk is en nieuwe kennis ontwikkelt en reflectief lerend vermogen heeft. Het begrip Utrechtse Ingenieur is door de FNT als streefbeeld ingegeven door de permanente dialoog met het werkveld. Daar wordt dit beeld herkend en (ambitieus maar) valide bevonden. FNT is wel van mening dat het concept Utrechtse Ingenieur nog inhoudelijk versterkt kan worden. Aandacht voor vernieuwing Op facultair niveau is er sprake van een vijftal strategische ontwikkelingen (Ketens; Leren=Werken en Werken=Leren; Onderzoek; Partnerships; en Masters en Promovendi) die in de opleidingen hun uitwerking krijgen in een flink aantal vernieuwingstrajecten. FNT heeft strategisch beleid ontwikkeld, dat onder de naam Ontplooiing op heldere wijze richting geeft aan hoe de faculteit de geformuleerde strategische doelen gaat realiseren. Men streeft hierbij naar een cultuur waarin men gezamenlijk de projecten draagt en met elkaar de tijd neemt om hieraan te werken. Zie verder facet 1.1. Eén van de meest belangrijke projecten is het programma Leren=Werken en Werken=Leren (L=W=L). Dit programma is in 2006 ontwikkeld omdat het de FNT, naar eigen zeggen, aan een duidelijke onderwijsvisie ontbeerde. In L=W=L zijn de diverse trajecten die op het gebied van projectonderwijs binnen de FNT liepen opgepakt en gestructureerd onder één noemer. De faculteit probeert doelbewust voorbeelden van Best Practices te benutten of te laten benutten. De mogelijkheden om binnen de FNT nog dwarsverbanden te benutten zijn nog niet uitgeput. L=W=L zal in de toekomst in innoverende en structurerende zin in het curriculum verder geoperationaliseerd worden. De wisselwerking tussen het kenniscentrum en het onderwijs krijgt in een aantal activiteiten gestalte. Binnen het facultaire Kenniscentrum Technologie & Innovatie legt het thema People, process and technology de verbinding tussen de verschillende lectoraten. Dit betekent dat elk lectoraat aantoonbaar gericht is op het samenspel van mens/maatschappij, processen, en technologie, terwijl maatschappelijke thema s als duurzaamheid, gezondheid, leefomgeving en veiligheid prominent in het onderzoeksprogramma aanwezig zijn. Een goed voorbeeld van samenwerking tussen lectoraten en FNT is de ontwikkeling van de methodiek ontwerpprojecten waarin praktijk, competentieontwikkeling en ontwikkeling van nieuwe kennis centraal staan. Zie verder facet 1.1. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Chemische Technologie, Hogeschool Utrecht 9

16 Samenwerking met het werkveld Op faculteitsniveau is het beleid erop gericht dat de aansluiting van de eindkwalificaties van de opleidingen van FNT op het beroepenveld, naast het inzicht van docenten en de ervaringen opgedaan tijdens de begeleiding van stages en afstudeeropdrachten, mede bepaald wordt door samenspraak met het relevante beroepenveld. De Beroepenveldcommissie (BVC) speelt binnen de FNT een belangrijke rol bij de actualisering van het curriculum en de aansluiting op het beroepenveld en komt minimaal eenmaal per jaar bijeen. Daarnaast is er het College van Toezicht (CvT) dat de kwaliteit en het niveau van de afgestudeerden aan de hand van de eindkwalificaties toetst. Het CvT adviseert het clustermanagement over de verbetermaatregelen ten aanzien van de kwaliteit van afgestudeerden. Zie ook facet 1.1. Instituut Life Sciences & Chemistry Het instituut Life Sciences & Chemistry (bachelor of Applied Science) biedt drie bacheloropleidingen en een Associate degree opleiding aan: Chemie (bachelor voltijd, deeltijd en duaal); Chemische Technologie (bachelor voltijd en duaal en Associate degree duaal); Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek (bachelor voltijd, deeltijd en duaal). De drie opleidingen kennen in de voltijd variant voor havisten een gemeenschappelijk eerste semester. Het instituut Life Sciences & Chemistry (bachelor of Applied Science) omvat twee zeer nauw samenwerkende clusters. Het cluster Chemistry verzorgt de opleidingen Chemie (C) en Chemische Technologie (CT). Het cluster Life Sciences verzorgt de opleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek (officiële CROHO naam). Deze opleiding wordt in de praktijk Life Sciences genoemd. De opleiding De opleiding Chemische Technologie (verder te noemen: CT) is een van de twee opleidingen die door het cluster Chemistry wordt verzorgd. De opleiding leidt studenten op tot de graad van Bachelor of Applied Science. Daarbij ligt het accent vooral op het beroepsdomein van de research (onderzoeken, experimenteren en ontwikkelen). Afgestudeerden zijn vooral werkzaam op het brede terrein van beheren en beheersen van productieprocessen, het ontwikkelen en toepassen van nieuwe of het verbeteren van bestaande processen, producten en materialen en advisering daarover. Afgestudeerde CT ers zijn te vinden in onderzoeksinstituten, in de chemische of aanverwante industrie (o.a. DSM, Shell, AKZO) en in ingenieurs- en adviesbureaus. Een deel van de studenten stroomt na afstuderen door naar een masteropleiding Chemische Technologie in het wetenschappelijk onderwijs. De opleiding CT kent twee varianten: voltijd en duaal. Binnen de duale variant wordt het Adprogramma CT aangeboden. Dit programma omvat de eerste twee jaar van het duale bachelortraject. Voltijd Voor havisten duurt de voltijdopleiding vier jaar. De opleiding start met een propedeuse. Voor havisten omvat de propedeuse twee semesters (twee maal een half jaar), waarvan het eerste semester gemeenschappelijk met studenten van de opleidingen Life Science en Chemie. Vwoers en gediplomeerden MLO Chemie of met een diploma van een verwante mbo-opleiding volgen een verkorte propedeuse met een omvang van één semester. Zij starten met het tweede semester. Dit is een gezamenlijk semester voor studenten Chemie en CT. Overweging voor deze overlap is dat kennis van chemie voor de opleiding CT een belangrijke basis is. In deze jaren is switchen van opleiding zonder studievertraging mogelijk. Elk semester omvat twee blokken van negen weken en kent voor de semesters één tot met vijf een vergelijkbare opbouw (theorie, vaardigheden/praktijk, project en studieloopbaanontwikkeling, gevolgd door tentamens en projectfeedback). Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Chemische Technologie, Hogeschool Utrecht 10

17 Naarmate de voltijd student verder in zijn studie komt verloopt de relatie van oriënterend, via beroepspraktijk nabootsend, naar concrete binnen- en buitenschoolse praktijk. De hoofdfase-voltijd van de studie CT omvat 3 jaar. mbo ers met een verwant mbo-diploma worden vrijgesteld van de stage in het vijfde semester. Het vierde semester is een gezamenlijk semester met de opleiding Chemie ter voorbereiding op de stage in semester 5. In semester 7 is een keuzeblok opgenomen, de profileringsruimte. Hierin kunnen studenten kiezen voor een verbredende of verdiepende minor of een zelf samengesteld keuzepakket. Ook kan deze ruimte benut worden om in het buitenland te studeren. Het vakinhoudelijk verdiepend keuzeaanbod voor de profilering van de opleiding is beperkt. Studenten kunnen de profileringsruimte ook buiten het instituut (ILC) in vullen, al dan niet in de vorm van een aansluitingstraject gericht op een universitaire master. De opleiding wordt afgerond met een afstudeeropdracht van 5 tot 8 maanden bij een organisatie in het werkveld. Duaal Om toegelaten te worden tot de duale opleiding CT dient de student te beschikken over een diploma Vapro-C, mbo Procestechnologie, MBO Algemene Operationele techniek of een gelijkwaardige opleiding, en over een relevante werkkring. De duale variant is aanvankelijk tot stand gekomen vanuit de vraag van het beroepenveld om werkende mbo-ers chemische technologie naar een hoger opleidingsniveau te brengen. De eerste twee jaar is in samenwerking met de Vapro-OVP ontworpen op het eindniveau 5 (mbo+). Vervolgens is een derde en vierde jaar ontwikkeld leidend tot het bachelorniveau. De opleiding kent een gedegen theorieaanbod van één dag per week op beide lesplaatsen (Utrecht en in het Corus trainingscentrum te Velsen). Praktijkopdrachten worden de eigen werkplek van de student uitgevoerd. Alvorens te worden toegelaten na een positief intakegesprek en een tripartite overeenkomst tussen opleiding, student en bedrijf. Het onderwijs is vanaf het eerste semester opgezet rond een praktijkopdracht, welke wordt geformuleerd vanuit het perspectief van de werkplek. Daarnaast heeft het aanbrengen van theoretische kennis een elk semester een expliciete plaats. De praktijkopdrachten komen in nauw overleg tussen de student, docent en de bedrijfsbegeleider tot stand en worden zo opgezet dat deze ook een directe relevantie hebben voor het bedrijf van de student. Als voorbeelden van opdrachten kunnen worden genoemd het ontwikkelen van een methode om dampemissie te reduceren, hetgeen heeft geleid tot installeren van een extra dampver-werkingsinstallatie, en voorstellen voor de verbetering van de efficiency van de reagentia in het rookgasontzwavelingproces. In het derde en vierde jaar kunnen studenten kiezen voor de differentiatie oppervlakte technologie. Deze modules zijn tot stand gekomen in samenspraak met de Vereniging voor oppervlakte technieken (VOM) en het Kenniscentrum Oppervlakte Technologie (KPOT). De afstudeerfase start in het derde studiejaar (semester 6) en wordt in het vierde jaar afgerond. Het totale programma van de duale variant (met inbegrip van het Ad-programma) is uitvoerig beschreven in een modulewijzer. Het differentiatieprogramma is vastgelegd in een afzonderlijke modulewijzer. Ad-programma Het Ad-programma is in overleg met de Vapro-OVP ontwikkeld en is vrijwel identiek aan het Vapro-D programma. Het omvat de eerste twee studiejaren van het duale bachelortraject. De opleiding heeft regelmatig ( acht maal per jaar) overleg met de Vapro. Ook bezoekt de Vapro de werkplek van de studenten en beoordeelt deze op geschiktheid ten aanzien van het uitvoeren van opdrachten en de kwaliteit van de begeleider. De student sluit de opleiding af met een afstudeeropdracht. Ook hier is sprake van een directe relevantie voor het bedrijf van de student. Als voorbeeld van een opdracht kan worden genoemd het onderzoek naar het oplossen van klachten over corrosieverschijnselen in aluminium walsrollen, uitgevoerd door een student die werkzaam is in een bedrijf dat walsrollen produceert voor de drukindustrie. Beoordeling van de afstudeeropdracht kan worden gecombineerd met een externe beoordeling voor het Vapro-D certificaat. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Chemische Technologie, Hogeschool Utrecht 11

18 Kenniscentrum Op instituutsniveau (ILC) is ter bevordering van kennisontwikkeling en kenniscirculatie het Kenniscentrum Technologie & Innovatie met het lectoraat Innovative Testing in Life Sciences & Chemistry ingericht. Het lectoraat voert onderzoek uit ten behoeve van het werkveld. De opleiding geeft aan dat het centrum zich nu nog te veel beperkt tot de analytische chemie. Het onderzoeksprogramma sluit voor de opleiding CT inhoudelijk (nog) niet goed aan. Het cluster Chemistry is dan ook een onderzoek gestart in samenwerking met het werkveld en met de Beroepenveldcommissie om na te gaan of een afzonderlijk lectoraat voor chemie en chemische technologie bijvoorbeeld op het terrein van Process Research en Enginering haalbaar is. Instroom In het onderstaande overzicht is de instroom van studenten over de afgelopen jaren opgenomen. Instroom (in abs. aantallen) Totaal bachelor Voltijd Duaal Ad Cohort Cohort Cohort Cohort Cohort Marktaandeel Het marktaandeel van de opleiding CT van de Hogeschool Utrecht in de instroom in de voltijdvariant bedraagt 11,5% (2009) en in de duale variant 57,9 (2009). Ten opzichte van het marktaandeel in 2007 is voor de voltijd- en voor de duale variant een ruime stijging vast te stellen. Per 1 oktober 2009 staan bij de opleiding 113 studenten ingeschreven. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Chemische Technologie, Hogeschool Utrecht 12

19 4. VORIGE ACCREDITATIE FNT heeft in 2004 naar aanleiding van gehouden audits, accreditaties (2004/2005), ontwikkelingen binnen het onderwijs en het technisch beroepenveld en centraal HU beleid strategisch beleid opgesteld dat binnen de faculteit vorm kreeg onder de naam Ontplooiing. Door middel van het document Beleidsdoelen, sturing en innovatie periode geeft de faculteit een heldere verantwoording van de totstandkoming, de uitvoering en de huidige gang van zaken van het strategisch plan Ontplooiing. De faculteit geeft onder andere door duidelijke tijdslijnen en toewijzing van verantwoordelijken (programmamanagers en stafdienst P&O) op heldere wijze richting aan hoe de vijf geformuleerde strategische doelen gerealiseerd gaan worden in de volgende programma s: 1. Ketens: verbetering van de doorstroom van studenten in de keten, waaronder instroomgroei en rendementsverbetering (einde in de loop van 2011). Zie ook facet 2.5; 2. Leren=Werken en Werken=Leren: expliciteren van een onderwijsvisie gericht op competentieleren, gefundeerd op een stevige kennisbasis (einde 31 december 2009). Zie ook facet 2.7; 3. Onderzoek: het opzetten van toegepast onderzoek middels een onderzoeksagenda, lectoren en een kenniscentrum (afgerond in 2008); 4. Partnerships: het consolideren van werkveldcontacten om de externe oriëntatie te vergoten en daarmee actualiteit in de curricula en het onderzoek te brengen (afgerond in 2007). De verworvenheden zijn inmiddels opgenomen in de andere programma s; 5. Masters en Promovendi: het stimuleren van persoonlijke professionele groei als basis voor collectieve groei (afronding in 2017). Zie ook facet 3.3. De opleiding CT (voltijd en duaal) is in het kader van de accreditatie bij besluit van 1 augustus 2005 positief beoordeeld door de NVAO. De NVAO heeft in genoemd besluit vastgesteld dat in het adviesrapport van de VBI in casu Hobéon Certificering (2 maart 2005) voor alle onderwerpen deugdelijk en kenbaar is gemotiveerd op welke gronden Hobéon tot een positief oordeel is gekomen. Het facet Materiële voorzieningen werd met een goed beoordeeld. Wel zijn in het adviesrapport ten behoeve van de accreditatie enkel aandachtspunten voor verbetering genoemd, waarop de opleiding actie heeft ondernomen. Het betrof de volgende aandachtspunten: 1. Het onvoldoende functioneren van de beroepenveldcommissie. De opleiding heeft in reactie hierop het ledental van de Beroepenveldcommissie uitgebreid. Binnen de commissie zijn afzonderlijke geledingen voor de opleiding CT en de opleiding Chemie gevormd. Verder vindt een meer structurele verslaglegging van de vergaderingen plaats en is sprake van een expliciete terugkoppeling van de implementatie van de commissie adviezen. Ook vindt periodiek overleg met de docentengeleding plaats. 2. Een verdere explicitering van het programma. De opleiding heeft de leerdoelen expliciet opgenomen in het lesmateriaal (blok-boeken). Het Werkboek Onderwijs is ontwikkeld, met daarin onder meer een beschrijving van het onderwijsconcept, de werkvormen en het projectmatig werken. Ook heeft de opleiding het leerplan per cursus opgenomen in het studievolgsysteem OSIRIS en is beschikbaar op Sharepoint. 3. De te zware studielast voor deeltijdstudenten. De opleiding heeft door middel van intake gesprekken de deeltijdstudenten vooraf geïnformeerd over de zwaarte van de opleiding en met het oog op een te zware studiebelasting het curriculum bijgesteld en de samenhang van de lesblokken verbeterd. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Chemische Technologie, Hogeschool Utrecht 13

20 4. Een betere aansluiting van de werkvormen bij het didactisch concept. De opleiding heeft via verschillende onderwijsvernieuwingsprojecten de werkvormen beter aangesloten bij het didactisch concept. Verder is het mentoraat omgebouwd tot studieloopbaanbegeleiding met onder meer aandacht voor studiebegeleiding en de reflectie van de student op het eigen leerproces. 5. In het kader van het competentiegericht onderwijsconcept het ontwikkelen van een nieuw toets- en beoordelingsbeleid. In de afgelopen jaren is het competentiegericht toetsbeleid verder ontwikkeld en vastgelegd in het Werkboek Onderwijs. Tevens is ten behoeve van de externe begeleiders een competentiegericht beoordelingsformulier opgesteld ten behoeve van de beoordeling van de stage en de afstudeeropdracht. Het thema toetsen en beoordelen is een regelmatig terugkerend onderwerp op docentonderwijsdagen. Daarnaast worden toetsen opgesteld door tenminste twee docenten en vindt een onderlinge review plaats van nieuwe toetsen. Dit is vastgelegd in de RGWafspraken. 6. Deskundigheidsbevordering. De deskundigheidsbevordering van de docenten is structureel vastgelegd in de RGWafspraken en er wordt in toenemende mate gebruik gemaakt van interne scholingsmogelijkheden op het gebied van SLB en didactiek. 7. Evaluaties. De opleidingen worden structureel periodiek geëvalueerd aan de hand van toetsbare streefnormen. 8. Het functioneren van het College van Toezicht. Het functioneren van het College van Toezicht is verbeterd. Het College komt periodiek eens in de drie jaar bijeen. Daarnaast evalueert het College het eindniveau tijdens de afstudeersessies en wordt hier stelselmatig over geënquêteerd. Op 28 mei 2009 heeft een interne audit van de opleidingen van het Institute for Life Sciences en Chemistry (ILC) plaatsgevonden. Uit het verslag van 28 september 2009 van deze interne audit, waarvan het auditteam kennis heeft genomen, valt af te leiden dat bovenstaande verbetermaatregelen door het interne auditteam positief worden beoordeeld. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Chemische Technologie, Hogeschool Utrecht 14

21 DEEL 2 OORDEEL OP FACETNIVEAU 5. ONDERWERPEN EN FACETTEN NVAO-ACCREDITATIEKADER 1. Doelstellingen opleiding Facet 1.1. Domeinspecifieke eisen De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk) Oordeel: voldoende Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op onderstaande overwegingen. Faculteitsniveau Strategisch beleid FNT Door FNT strategisch beleid, Ontplooiing, ontwikkeld, gebaseerd op de actuele ontwikkelingen in onderwijs en beroepspraktijk. Het auditteam is op basis van de gesprekken en de documentatie van mening dat FNT zich op transparante wijze verantwoord over de totstandkoming, uitvoering en huidige gang van zaken van het ontwikkelde beleid. Bij de totstandkoming van de begroting voor 2010 zijn in overleg met de managers Onderwijs en Onderzoek, op grond van vigerende beleidsdocumenten en lopende innovaties in 2009, de belangrijkste innovatiethema s voor 2010 benoemd: onderwijsvisie LWL, rendement, internationalisering, HRM, assortiment en ICT. Na verdeling van de budgetten over de thema s en instituten kregen de clustermanagers de verantwoordelijkheid om met de verkregen budgetten op basis van ingediende project- en jaarplannen de door hen uitgewerkte strategische doelen te implementeren. Op verzoek van de faculteitsdirectie van FNT vindt halverwege 2010 een midterm review op de uitvoering en realisatie van de projectplannen binnen de vier instituten plaats. Op het moment van de audit was deze in voorbereiding. Aan het einde van dit jaar maakt men met behulp van een eindreview de balans op die leidt tot input voor Het auditteam heeft geconstateerd dat de faculteit op constructieve wijze omgaat met de uitvoering en implementatie van het geformuleerde beleid. Competentieprofielen FNT heeft op facultair niveau vastgelegd dat de competenties waartoe wordt opgeleid mede ontleend zijn aan landelijk opgestelde en gevalideerde beroepsprofielen. Alle FNT opleidingen nemen actief deel aan het landelijk overleg waarin het relevante beroepenveld de beroepsprofielen valideert en actualiseert en waarin de gezamenlijke opleidingen met elkaar komen tot domeincompetenties en opleidingscompetenties. Hiermee is op facultair niveau geborgd, dat de eindkwalificaties van de opleidingen aansluiten bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk worden gesteld. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Chemische Technologie, Hogeschool Utrecht 15

22 Zoals eerder aangegeven (hoofdstuk 3) hanteert FNT het begrip Utrechtse Ingenieur, door het werkveld herkend en (ambitieus maar) valide bevonden. Dit is vooral een interne term die in het leven geroepen is om de abstracte discussie over wat FNT afgestudeerden zouden moeten kunnen te kunnen voeren en concreter te maken. Het auditteam is wel van mening dat wanneer deze term gebruikt wordt voor externe communicatie deze eerst binnenshuis concretere invulling moet krijgen. Actualisering profiel Zoals reeds in hoofdstuk 3 is aangegeven speelt de BVC binnen de FNT een belangrijke rol bij de actualisering van het curriculum en de aansluiting op het beroepenveld. De BVC komt minimaal eenmaal per jaar bijeen. Bij ieder overleg komt de aanpassing van het competentieprofiel en het curriculum aan de orde. Daarnaast adviseert het CvT jaarlijks het clustermanagement over de verbetermaatregelen ten aanzien van de kwaliteit van afgestudeerden. Per instituut, in dit geval instituut Life Sciences & Chemistry, is er één BVC en één CvT ingesteld. De BVC s van de onderscheiden opleidingen maken deel uit van de BVC op instituutsniveau. De opleiding hanteert het protocol Beroepenveldcommissie en College van Toezicht van de faculteit (zie verder facet 2.1.). Het Kenniscentrum analyseert de verschillende werkvelden aan de hand van enquêtes die gehouden worden onder jonge professionals en alumni. Op basis van deze analyses passen opleidingen de curricula aan. Kenniscentrum en Onderzoek Het auditteam heeft, in vervolg op de bevindingen over het kenniscentrum en het thema people, process and technology, kennisgenomen van de onderzoeksthema s en het leerstoelenplan en is zeer positief over de rol en reikwijdte van de lectoraten bij FNT en vindt de ingeslagen weg van groot belang voor de kennisontwikkeling in de onderscheiden opleidingen. Het onderzoek aan de FNT is gericht op de bedrijven in de regio en betreft continu verschillende strategieën om de toenemende complexiteit van het samenspel van mens/maatschappij, processen, en technologie te kunnen hanteren. Zo is het bijvoorbeeld gericht op het regisseren van complexe processen bij stedelijke vernieuwing, het ontwikkelen van nieuwe tools, het ontwerpen van nieuwe producten en het optimaliseren van systemen. Kenmerkend is dat er gewerkt wordt op grensvlakken, partijen met elkaar verbonden worden, processen geoptimaliseerd worden, ketenintegratie van belang is en dat integraliteit en wendbaarheid essentieel zijn. De lectoren krijgen hiermee een leidende rol in de kennisontwikkeling van de faculteit. Doelstelling is het verhogen van de onderwijskwaliteit, het aangaan van netwerken in het beroepenveld, het leveren van kennisproducten en het bijdragen aan maatschappelijke discussies. Er wordt een kennisprofiel opgesteld voor elk van de vier bachelortitels, met als doel de onderzoekslijnen meer samenhang te geven, om focus aan te brengen en om de faculteit naar buiten toe een duidelijk inhoudelijk profiel te geven. In facet 2.2 wordt de reeds aanwezige onderzoekslijn ten behoeve van de studenten en docenten nader gespecificeerd. Binnen de taaklastnormering wordt ruimte gecreëerd om docenten nog meer te kunnen betrekken bij de kenniskringen. Hier loopt een onderzoek naar en zal binnen het functiehuis zichtbaar worden gemaakt. De partnerships die een verbinding vormen tussen onderwijs, onderzoek en werkveld worden op dit moment verder uitgediept. Ook zal de faculteit haar relatienetwerk dienaangaande uitbreiden. Tijdens het gesprek met het kenniscentrum bleek dat de lectoren zich tot op heden nog voornamelijk bezig hebben gehouden met het verbeteren van het curriculum en het geven van onderwijs. Het is de bedoeling dat zij op korte termijn de rol van het onderzoek binnen het onderwijs verder expliciteren en vergroten en het onderwijs nog meer laten profiteren van hun netwerk. Ook de lectoren worden lid van de curriculumcommissie. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Chemische Technologie, Hogeschool Utrecht 16

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Chemie voltijd/deeltijd/duaal. Hogeschool Utrecht

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Chemie voltijd/deeltijd/duaal. Hogeschool Utrecht Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Chemie voltijd/deeltijd/duaal Hogeschool Utrecht Lange Voorhout 14 2514 ED Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl

Nadere informatie

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek/ Life Sciences voltijd/deeltijd/duaal. Hogeschool Utrecht

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek/ Life Sciences voltijd/deeltijd/duaal. Hogeschool Utrecht Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek/ Life Sciences voltijd/deeltijd/duaal Hogeschool Utrecht Lange Voorhout 14 2514 ED Den Haag T (070) 30 66 800

Nadere informatie

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Bedrijfskundige Informatica voltijd/deeltijd Faculteit voor Natuur & Techniek. Hogeschool Utrecht

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Bedrijfskundige Informatica voltijd/deeltijd Faculteit voor Natuur & Techniek. Hogeschool Utrecht Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bedrijfskundige Informatica voltijd/deeltijd Faculteit voor Natuur & Techniek Hogeschool Utrecht Lange Voorhout 14 2514 ED Den Haag T (070) 30 66 800 F

Nadere informatie

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Bouwkunde Voltijd duaal. Hogeschool Utrecht

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Bouwkunde Voltijd duaal. Hogeschool Utrecht Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bouwkunde Voltijd duaal Hogeschool Utrecht Lange Voorhout 14 2514 ED Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl Adviesrapport

Nadere informatie

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Civiele Techniek Voltijd duaal. Hogeschool Utrecht

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Civiele Techniek Voltijd duaal. Hogeschool Utrecht Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Civiele Techniek Voltijd duaal Hogeschool Utrecht Lange Voorhout 14 2514 ED Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl

Nadere informatie

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Geodesie/ Geo-Informatica Voltijd duaal. Hogeschool Utrecht

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Geodesie/ Geo-Informatica Voltijd duaal. Hogeschool Utrecht Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Geodesie/ Geo-Informatica Voltijd duaal Hogeschool Utrecht Lange Voorhout 14 2514 ED Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl

Nadere informatie

Teamscan op accreditatiewaardigheid

Teamscan op accreditatiewaardigheid Teamscan op accreditatiewaardigheid De Teamscan accreditatiewaardigheid (in vervolg: scan) geeft inzicht in hoe het opleidingsteam ervoor staat met betrekking tot de opleidingsaccreditatie. De scan bestaat

Nadere informatie

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Informatica voltijd/deeltijd/duaal Faculteit voor Natuur & Techniek. Hogeschool Utrecht

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Informatica voltijd/deeltijd/duaal Faculteit voor Natuur & Techniek. Hogeschool Utrecht Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Informatica voltijd/deeltijd/duaal Faculteit voor Natuur & Techniek Hogeschool Utrecht Lange Voorhout 14 2514 ED Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30

Nadere informatie

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase 11 februari 2008 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Accreditatiekader, toegespitst

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture and Design van de NHTV

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture and Design van de NHTV College van bestuur NHTV Internationale Hogeschool Breda Postbus 3917 4800 DX BREDA Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture

Nadere informatie

Beoordelingskader Kader voor de beperkte toets nieuw associate-degree (Ad-)programma van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 9832).

Beoordelingskader Kader voor de beperkte toets nieuw associate-degree (Ad-)programma van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 9832). nvao r nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit datum 28 april 2017 onderwerp Besluit TN Ad-programma Online Marketing en Sales van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (005058) uw kenmerk

Nadere informatie

luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Saxion Hogeschool

luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Saxion Hogeschool m a o v nederlands - ulaamse accreditatieorganisatie luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Saxion Hogeschool datum 31

Nadere informatie

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Bouwtechnische Bedrijfskunde Voltijd. Hogeschool Utrecht

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Bouwtechnische Bedrijfskunde Voltijd. Hogeschool Utrecht Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bouwtechnische Bedrijfskunde Voltijd Hogeschool Utrecht Lange Voorhout 14 2514 ED Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor HBO-Rechten van Capabel Hogeschool

Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor HBO-Rechten van Capabel Hogeschool nvao nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor HBO-Rechten van Capabel Hogeschool datum 29 december

Nadere informatie

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Milieukunde Duaal. Hogeschool Utrecht

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Milieukunde Duaal. Hogeschool Utrecht Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Milieukunde Duaal Hogeschool Utrecht Lange Voorhout 14 2514 ED Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl Adviesrapport

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus AX AMSTERDAM

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus AX AMSTERDAM College van Bestuur Hogeschool van Amsterdam Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Media,

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool Drenthe

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool Drenthe College van Bestuur Hogeschool Drenthe Postbus 2080 7801 CB EMMEN Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool

Nadere informatie

Beoordelingskader Kader voor de beperkte toets nieuw Associate-degree (Ad-)programma van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 9832).

Beoordelingskader Kader voor de beperkte toets nieuw Associate-degree (Ad-)programma van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 9832). nvao w nederlands -vlaa m se accreditatieorganisatie sluit Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Juridisch medewerker van de Hogeschool van

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur van de Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN

Besluit. College van Bestuur van de Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN College van Bestuur van de Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN Besluit datum 19 januari 2005 onderwerp Definitief besluit accreditatie hbo-bachelor Bouwkunde ons kenmerk NVAO/20050113/CT

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Applied Science van de Fontys Hogescholen

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Applied Science van de Fontys Hogescholen nuao v nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Applied Science van de Fontys Hogescholen datum 31 mei 2017 onderwerp

Nadere informatie

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de beperkte toets nieuw Associate-degree (Ad-)programma van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 9832).

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de beperkte toets nieuw Associate-degree (Ad-)programma van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 9832). nvao r nederlands-vlaamse accreditatieorganisatie Gewijzigd besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Bouwkunde van de Christelijke Hogeschool

Nadere informatie

Besluit. College van bestuur. Hanzehogeschool Groningen. Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN

Besluit. College van bestuur. Hanzehogeschool Groningen. Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN College van bestuur Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Facility

Nadere informatie

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de beperkte opleidingsbeoordeling van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 36791).

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de beperkte opleidingsbeoordeling van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 36791). m ao * nederiands-viaam se accreditatie organisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus GB ZWOLLE

Besluit. College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus GB ZWOLLE College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus 10090 8000 B ZWOLLE Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs

Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs 2 december 2008 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Beoordelingskader 4 pagina 2 1 Inleiding Dit beoordelingskader bevat een aantal facetten

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Bouwkunde van de Haagse Hogeschool

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Bouwkunde van de Haagse Hogeschool College van bestuur Haagse Hogeschool Postbus 13336 2501 EH DEN HAAG Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Bouwkunde van

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Postbus EJ ARNHEM

Besluit. College van Bestuur Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Postbus EJ ARNHEM College van Bestuur Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Postbus 5375 6802 EJ ARNHEM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

{nvao. Uit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Technische Informatica van de Hogeschool Dirksen B.V.

{nvao. Uit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Technische Informatica van de Hogeschool Dirksen B.V. {nvao w nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Uit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Technische Informatica van de Hogeschool Dirksen B.V. datum 29

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool NAO nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool Datum: 1 oktober

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Logistiek Management van de Hogeschool Rotterdam

Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Logistiek Management van de Hogeschool Rotterdam swao r nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Logistiek Management van de Hogeschool Rotterdam

Nadere informatie

: 120 : niet van toepassing : 13 oktober : 5 februari 2016 : 30 maart 2016

: 120 : niet van toepassing : 13 oktober : 5 februari 2016 : 30 maart 2016 nuao r nederlands - Vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Retailmangement en -marketing van de Hogeschool NCOI

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw

Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw ,nvao r nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Software Development van de Christelijke

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor ,nvao w nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Fontys Hogescholen datum 31 mei

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuw Associatedegreeprogramma. : Sales en Accountmanagement

Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuw Associatedegreeprogramma. : Sales en Accountmanagement nuao r nederlands - Vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuw Associatedegreeprogramma Sales en Accountmanagement van de Hogeschool Rotterdam

Nadere informatie

Breakout sessie 2-5. Stelsel 3.0 Accreditatie op Maat: Opleidingsbeoordeling. Introductie

Breakout sessie 2-5. Stelsel 3.0 Accreditatie op Maat: Opleidingsbeoordeling. Introductie Breakout sessie 2-5 Stelsel 3.0 Accreditatie op Maat: Opleidingsbeoordeling De voorstellen beschreven in deze notitie dienen als uitwerking van (aangekondigde) wetswijzigingen. Op basis van deze wetswijzigingen

Nadere informatie

Besluit. Raad van bestuur. Saxion Hogescholen Enschede. Postbus KB ENSCHEDE

Besluit. Raad van bestuur. Saxion Hogescholen Enschede. Postbus KB ENSCHEDE Raad van bestuur Saxion Hogescholen Enschede Postbus 70000 7500 KB ENSCHEDE Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Biologie

Nadere informatie

juli juli 2015

juli juli 2015 ,mao w n e d e rla n d s- vlaam se a ccre d ita tie o rg a n is a tie Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Integraal Bouwmanagement van de

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Communicatie van de NHL Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Communicatie van de NHL Hogeschool ,nuao r nederlands - viaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Communicatie van de NHL Hogeschool datum 29 september 2017 onderwerp

Nadere informatie

Associate degree Deeltijd

Associate degree Deeltijd Associate degree Deeltijd 2018-2019 Bloemsierkunst Vakmanschap, effectief communiceren en managen op hbo-niveau in de bloemsierkunst U bent werkzaam in de bloemenbranche, als zelfstandig ondernemer of

Nadere informatie

De NVAO beoordeelt het onderwerp doelstellingen opleiding derhalve voldoende.

De NVAO beoordeelt het onderwerp doelstellingen opleiding derhalve voldoende. College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus 10090 8000 GB ZWOLLE Besluit datum 10 februari 2005 onderwerp Definitief besluit accreditatie hbo-bachelor Bouwkunde van de Christelijke

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Applied Science van de Zuyd Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Applied Science van de Zuyd Hogeschool nvao nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Applied Science van de Zuyd Hogeschool datum 31 augustus 2017 onderwerp

Nadere informatie

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de uitgebreide toets nieuw Associate-degree (Ad-)programma van de NVAO (Stcrt.2014, nr. 9832).

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de uitgebreide toets nieuw Associate-degree (Ad-)programma van de NVAO (Stcrt.2014, nr. 9832). n ed erl a n d s - v I a a m s e a ccr ed t tati eor gani sati e Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Facility Management van

Nadere informatie

Besluit. College van bestuur. Hogeschool Leiden. Postbus 382 2300 AJ LEIDEN

Besluit. College van bestuur. Hogeschool Leiden. Postbus 382 2300 AJ LEIDEN College van bestuur Hogeschool Leiden Postbus 382 2300 AJ LEIDEN Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Personeel en Arbeid

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor nvao w n e d e rla n d s- vlaam se a c c re d ita tie o rg a n is a tie ; fluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Aarde en Economie van de Vrije Universiteit

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor nvao nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Docent Muziek van de Fontys Hogescholen datum 28 februari 2017

Nadere informatie

Deze versie treedt in werking op 1 september 2016 en vervangt alle voorgaande versies.

Deze versie treedt in werking op 1 september 2016 en vervangt alle voorgaande versies. III FACULTEIT COMMUNICATIE EN JOURNALISTIEK Vastgesteld door de faculteitsdirectie op 14 maart 2016. Instemming van de facultaire medezeggenschapsraad op 4 juli 2016. Deze versie treedt in werking op 1

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Oefentherapie Cesar van de Hogeschool Utrecht

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Oefentherapie Cesar van de Hogeschool Utrecht ,nuao F n e d e rla n d s- vlaam se a c c re d ita tie o rg a n is a tie es luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Oefentherapie Cesar van de Hogeschool

Nadere informatie

Besluit. Raad van bestuur. Saxion Hogescholen. Postbus KB ENSCHEDE

Besluit. Raad van bestuur. Saxion Hogescholen. Postbus KB ENSCHEDE Raad van bestuur Saxion Hogescholen Postbus 70000 7500 KB ENSCHEDE Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Informatiedienstverlening

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek van Stenden Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek van Stenden Hogeschool ,nvao w nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie es Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek van Stenden Hogeschool

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor nuao nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Logistics Engineering van de NHTV internationale hogeschool Breda datum

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Engineering van de Hogeschool Utrecht

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Engineering van de Hogeschool Utrecht ,nvao v nederiands - vlaamse accreditatieorganisatie es Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Engineering van de Hogeschool Utrecht datum 30 november 2017 onderwerp

Nadere informatie

Naam/Datum/Versie document advies/verbeterpunten. Avans documenten

Naam/Datum/Versie document advies/verbeterpunten. Avans documenten Document / Informatie P = Prettig ; N = Noodzakelijk Algemene input voor schrijven zelfevaluatie 1. (P) Interne rapport tussentijdse audit op onderwijskwaliteit/accre-ditatiewaardigheid Suggesties NQA

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bedrijfskunde van de Hogeschool NCOi

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bedrijfskunde van de Hogeschool NCOi nuao nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bedrijfskunde van de Hogeschool NCOi datum 30 november 2017 onderwerp

Nadere informatie

A. Hieronder is voor zover van toepassing nadere facultaire invulling per artikel gegeven:

A. Hieronder is voor zover van toepassing nadere facultaire invulling per artikel gegeven: 10 SPECIFIEKE FACULTAIRE BEPALINGEN Faculteit: Faculteit A. Hieronder is voor zover van toepassing nadere facultaire invulling per artikel gegeven: Artikel 32 Inschrijving voor cursussen 3A De student

Nadere informatie

sluit Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Communicatie van Avans Hogeschool

sluit Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Communicatie van Avans Hogeschool ,nvao r nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie sluit Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Communicatie van Avans Hogeschool datum 31

Nadere informatie

Praktijkopleider agrotechniek

Praktijkopleider agrotechniek Associate degree Deeltijd 2018-2019 Praktijkopleider agrotechniek Ontwikkel uw vaardigheden als praktijkopleider in de agrotechnische sector met deze tweejarige opleiding 2 De agrarische sector is continu

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool Rotterdam. Postbus HA ROTTERDAM

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool Rotterdam. Postbus HA ROTTERDAM College van Bestuur Hogeschool Rotterdam Postbus 25035 3001 HA ROTTERDAM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van

Nadere informatie

Advies van het visitatiepanel Samenvatting bevindingen en overwegingen van het panel.

Advies van het visitatiepanel Samenvatting bevindingen en overwegingen van het panel. nvao 7 nederiands-aiaam se accreditatie organisatie datum 31 juli 2017 onderwerp Besluit accreditatie hbo-bachelor Creatieve Therapie van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (005584) uw kenmerk UITCVB17/20969

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Bedrijfskunde van de Stichting Hogeschool NHA

Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Bedrijfskunde van de Stichting Hogeschool NHA ,nuao nederlands - ulaamse accreditatieorganisatie es luit Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Bedrijfskunde van de Stichting Hogeschool

Nadere informatie

PEER REVIEWS. Managementgroep Interactum September 2014

PEER REVIEWS. Managementgroep Interactum September 2014 PEER REVIEWS Managementgroep Interactum September 2014 Met peer review wordt een systeem bedoeld waarbij de betreffende opleidingen structureel gebruik maken van elkaars deskundigheid en elkaars critical

Nadere informatie

Beoordelingskader Kader voor de beperkte toets nieuw Associate-degree (Ad-)programma van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 9832).

Beoordelingskader Kader voor de beperkte toets nieuw Associate-degree (Ad-)programma van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 9832). ,nvao w nederlands -vlaam se accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot een oordeel voldoende onder voorwaarden van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Zorg en technologie van

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie (na herstel) aan de opleiding hbobachelor

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie (na herstel) aan de opleiding hbobachelor fnvao w nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie @S 1(UI ït Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie (na herstel) aan de opleiding hbobachelor Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur van de. Hogeschool INHOLLAND. Postbus CN DEN HAAG

Besluit. College van Bestuur van de. Hogeschool INHOLLAND. Postbus CN DEN HAAG College van Bestuur van de Hogeschool INHOLLAND Postbus 95597 2509 CN DEN HAAG Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van de aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Facility

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool Rotterdam. Postbus HA ROTTERDAM

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool Rotterdam. Postbus HA ROTTERDAM College van Bestuur Hogeschool Rotterdam Postbus 25035 3001 HA ROTTERDAM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Biologie

Nadere informatie

Chemie van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Chemie van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen nvao w nederlands-vlaamse accreditatie organisatie ït Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen datum 31 juli 2017

Nadere informatie

A. Nadere facultaire invulling van onderstaande artikelen uit de HU-OER 2015-2016

A. Nadere facultaire invulling van onderstaande artikelen uit de HU-OER 2015-2016 10 FACULTAIRE OER: FACULTEIT COMMUNICATIE EN JOURNALISTIEK Vastgesteld door de faculteitsdirecteur op 2 maart 2015 Met nstemming van de facultaire medezeggenschapsraad A. Nadere facultaire invulling van

Nadere informatie

Rapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Algemene Operationele Technologie Voltijd Deeltijd - Duaal

Rapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Algemene Operationele Technologie Voltijd Deeltijd - Duaal Rapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Algemene Operationele Technologie Voltijd Deeltijd - Duaal Hogeschool van Utrecht Faculteit Natuur en Techniek Instituut voor Innovatie, Industrie

Nadere informatie

Besluit. Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus CA LEIDERDORP

Besluit. Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus CA LEIDERDORP Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus 4200 2350 CA LEIDERDORP Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bestuurskunde/Overheidsmanagement van de NHL Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bestuurskunde/Overheidsmanagement van de NHL Hogeschool ,nvao r nederlands-vlaam se accreditatie organisatie S uif Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bestuurskunde/Overheidsmanagement van de NHL Hogeschool datum

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Rechten van de Stichting Hogeschool NHA

Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Rechten van de Stichting Hogeschool NHA nvao n e d e rla n d s- vlaam se a ccre d ita tie o rg a n is a tie Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Rechten van de Stichting Hogeschool

Nadere informatie

Rapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Voltijd, Duaal en Deeltijd Chemie en Voltijd en Duaal Chemische Technologie

Rapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Voltijd, Duaal en Deeltijd Chemie en Voltijd en Duaal Chemische Technologie Rapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Voltijd, Duaal en Deeltijd Chemie en Voltijd en Duaal Chemische Technologie Hogeschool van Utrecht Institute of Life Science and Chemistry Organisatie-eenheid

Nadere informatie

College van Bestuur Hogeschool Rotterdam Postbus HA ROTTERDAM. 1. Inleiding

College van Bestuur Hogeschool Rotterdam Postbus HA ROTTERDAM. 1. Inleiding College van Bestuur Hogeschool Rotterdam Postbus 25035 3001 HA ROTTERDAM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Maritiem

Nadere informatie

Bedrijfskunde (AVD) Bedrijfskunde MER (AVD) Financiële Dienstverlening (AVD)

Bedrijfskunde (AVD) Bedrijfskunde MER (AVD) Financiële Dienstverlening (AVD) Bedrijfskunde (AVD) 80074 Bedrijfskunde MER (AVD) 34139 Financiële Dienstverlening (AVD) 80038 Onderwijs- en Examenregeling AVD 17-18 deel B (opleidingsspecifiek) Academie voor Deeltijd Vastgesteld per

Nadere informatie

Master of Laws De Master Legal Management (MLM) is in 2014 gestart als een door de NVAO geaccrediteerde, onbekostigde masteropleiding.

Master of Laws De Master Legal Management (MLM) is in 2014 gestart als een door de NVAO geaccrediteerde, onbekostigde masteropleiding. Samenvatting aanvraag Algemeen Soort aanvraag (kruis aan wat van toepassing is): Naam instelling Contactpersoon/contactpersonen Nieuwe opleiding, d.w.z. voortzetting geaccrediteerde onbekostigde opleiding

Nadere informatie

Toetsingskaders opleidingsschool en academische kop 2013

Toetsingskaders opleidingsschool en academische kop 2013 Toetsingskaders opleidingsschool en academische kop 2013 NVAO 10 juni 2013 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Definitie 6 3 Toetsingskaders 7 4 Werkwijze 12 pagina 2 1 Inleiding 1.1 Vooraf Beoordeling kwaliteit opleidingsschool

Nadere informatie

Besluit. College van bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM

Besluit. College van bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM College van bestuur Hogeschool van Amsterdam Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM Besluit Besluit strekkende tot positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-master Integraal Leiderschap

Nadere informatie

2. Bevindingen met betrekking tot het VBI-rapport

2. Bevindingen met betrekking tot het VBI-rapport College van bestuur Hogeschool Rotterdam Postbus 25035 3001 HA ROTTERDAM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Trade Management

Nadere informatie

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid voltijd en deeltijd. Hogeschool Utrecht

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid voltijd en deeltijd. Hogeschool Utrecht Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid voltijd en deeltijd Hogeschool Utrecht Lange Voorhout 14 2514 ED Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl

Nadere informatie

es Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor

es Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor , nvao v nederlands - viaamse accreditatieorganisatie es Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Pedagogisch Management Kinderopvang van de Christelijke Hogeschool

Nadere informatie

: 120. : 20 juli 2016 : 22 september 2016

: 120. : 20 juli 2016 : 22 september 2016 nvao r n e d e rla n d s- vlaam se a ccre d ita tie o rg a n is a tie es luit Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Bedrijfskunde van de Hogeschool

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Financial Services Management van de Hogeschool NCOI

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Financial Services Management van de Hogeschool NCOI nvao nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Financial Services Management van de Hogeschool NCOI datum 31 oktober

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Elektrotechniek van de Fontys Hogescholen

Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Elektrotechniek van de Fontys Hogescholen ,nvao w nederlands - ulaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Elektrotechniek van de Fontys Hogescholen datum

Nadere informatie

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de uitgebreide toets nieuwe opleiding van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 36791).

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de uitgebreide toets nieuwe opleiding van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 36791). ?nvao * nederlands - ulaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-master Master Leiderschap in Onderwijs van de

Nadere informatie

: 120 : 25 april 2016 : 2 mei : 13 mei 2016 : 28 mei 2016

: 120 : 25 april 2016 : 2 mei : 13 mei 2016 : 28 mei 2016 ,nvao r nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Pedagogisch Professional Kind en Educatie van de

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur Hogeschool van Utrecht Postbus AN UTRECHT

Besluit. College van Bestuur Hogeschool van Utrecht Postbus AN UTRECHT College van Bestuur Hogeschool van Utrecht Postbus 573 3500 AN UTRECHT Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Algemene Operationele

Nadere informatie

Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs

Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs 12 november 2012 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Handreiking voor specifieke invulling van de standaarden

Nadere informatie

Doelstellingen Onderwerp niet behandeld tijdens de verkorte procedure na tijdelijke erkenning.

Doelstellingen Onderwerp niet behandeld tijdens de verkorte procedure na tijdelijke erkenning. Ontwerp van accreditatierapport en -besluit met een positieve beoordeling van de accreditatieaanvraag voor de opleiding Master of Science in de architectuur (master) van de Universiteit Antwerpen (na tijdelijke

Nadere informatie

Studieomvang (EC) : 120 Datum macrodoelmatigheidsbesluit : 20 december 2017 Datum aanvraag : 21 december 2017

Studieomvang (EC) : 120 Datum macrodoelmatigheidsbesluit : 20 december 2017 Datum aanvraag : 21 december 2017 »nvao r nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie lesluit datum 29 juni 2018 onderwerp Besluit Toets nieuwe opleiding Associate-degree Systeemspecialist Automotive van de Hanzehogeschool Groningen (006369)

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw

Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw ,r\vao w nederlands-vlaam se accreditatieorganisatie es uit Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate degreeprogramma Pedagogische Educatief Medewerker van de

Nadere informatie

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Bedrijfskundige Informatica [voltijd/deeltijd/ad] Saxion

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Bedrijfskundige Informatica [voltijd/deeltijd/ad] Saxion Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bedrijfskundige Informatica [voltijd/deeltijd/ad] Saxion Lange Voorhout 14 2514 ED Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl

Nadere informatie

: 25 mei 2016 : 25 juli 2016

: 25 mei 2016 : 25 juli 2016 ,nuao v n e d e rla n d s- vlaam se a ccre d ita tie o rg a n is a tie es luit Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor Bedrijfskunde MER

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Physician Assistant van de Hogeschool Rotterdam

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Physician Assistant van de Hogeschool Rotterdam ,nvao w nederlands-vlaamse accreditatieorganisatie es lult Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Physician Assistant van de Hogeschool Rotterdam datum Gegevens

Nadere informatie

: 6 december 2016 : 5 maart Beoordelingskader Beoordelingskader voor de uitgebreide toets nieuwe opleiding van de NVAO (Start. 2014, nr 36791).

: 6 december 2016 : 5 maart Beoordelingskader Beoordelingskader voor de uitgebreide toets nieuwe opleiding van de NVAO (Start. 2014, nr 36791). ,nvao r nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie it Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor. Hogeschool Inholland

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor. Hogeschool Inholland rwao nederlands - ulaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Business IT & Management van Hogeschool Inholland datum 31 oktober

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw. 20 mei juli 2016

Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw. 20 mei juli 2016 wao neder/ands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Tuinbouwmanagement van de Hogeschool Inholland

Nadere informatie

Handreiking aanvraag Toets Nieuwe Opleiding Nederland

Handreiking aanvraag Toets Nieuwe Opleiding Nederland Handreiking aanvraag Toets Nieuwe Opleiding Nederland 17 december 2015 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Wanneer een Toets Nieuwe Opleiding? 4 3 Werkwijze Toets Nieuwe Opleiding 5 4 Aanvraagdossier ten behoeve van

Nadere informatie

: 120. : 8 februari 2016 : 4 maart : 3 juni 2016 : 23 juni 2016

: 120. : 8 februari 2016 : 4 maart : 3 juni 2016 : 23 juni 2016 ,nuao r n e d e rla n d s- vlaam se a ccre d ita tie o rg a n is a tie Besluit Besluit strekkende tot een oordeel voldoende onder voorwaarden van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Land-

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor ,nvao w nederlands-vlaam se accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Security Management van de Saxion Hogeschool datum 31 augustus

Nadere informatie

Protocol PDG en educatieve minor

Protocol PDG en educatieve minor Protocol PDG en educatieve minor 28 april 2014 Inhoud Protocol voor beoordelingen door de NVAO van de kwaliteit van de afstudeerrichtingen algemeen vormend onderwijs en beroepsgericht onderwijs, het traject

Nadere informatie

Adviesrapport accreditatie

Adviesrapport accreditatie Adviesrapport accreditatie hbo bacheloropleiding Communicatiemanagement voltijd - deeltijd Associate Degree-programma Communicatie Eventmanagement Voltijd Hogeschool Utrecht Lange Voorhout 14 2514 ED

Nadere informatie