Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek/ Life Sciences voltijd/deeltijd/duaal. Hogeschool Utrecht

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek/ Life Sciences voltijd/deeltijd/duaal. Hogeschool Utrecht"

Transcriptie

1 Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek/ Life Sciences voltijd/deeltijd/duaal Hogeschool Utrecht

2

3 Lange Voorhout ED Den Haag T (070) F (070) I E info@hobeon.nl Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek/ Life Sciences voltijd/deeltijd/duaal Hogeschool Utrecht CROHO nr Hobéon Certificering BV Datum: 13 december 2010 Auditteam: F.M. Brouwer Prof. Dr. H.P.J. te Riele Dr.J.P.H. Nap Dr. J. Bajramovic M.D. Klees Secretaris: Mr. T. Vis

4

5 INHOUDSOPGAVE DEEL MANAGEMENT SAMENVATTING Integraal advies Algemene gegevens Beoordelingskader Beoordeling op faculteits- en opleidingsniveau Samenstelling auditteam Samenvattende beoordeling 2 2. INLEIDING 7 3. KARAKTERISTIEK VAN DE OPLEIDING 9 4. VORIGE ACCREDITATIE 13 DEEL ONDERWERPEN EN FACETTEN NVAO-ACCREDITATIEKADER Doelstellingen opleiding 15 Facet 1.1. Domeinspecifieke eisen 15 Facet 1.2. Niveau: Bachelor 20 Facet 1.3. Oriëntatie HBO Programma 22 Facet 2.1. Eisen HBO 22 Facet 2.2. Relatie tussen doelstellingen en inhoud programma 25 Facet 2.4. Studielast 29 Facet 2.5. Instroom 31 Facet 2.6. Duur 33 Facet 2.7. Afstemming tussen vormgeving en inhoud 34 Facet 2.8. Beoordeling en toetsing Inzet van personeel 39 Facet 3.1. Eisen HBO 39 Facet 3.2. Kwantiteit personeel 41 Facet 3.3. Kwaliteit personeel Voorzieningen 46 Facet 4.1. Materiële voorzieningen 46 Facet 4.2. Studiebegeleiding 48 5 Interne kwaliteitszorg 51 Facet 5.1. Evaluatie resultaten 51 Facet 5.2. Maatregelen tot verbetering 53 Facet 5.3. Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en beroepenveld Resultaten 57 Facet 6.1. Gerealiseerd niveau 57 Facet 6.2. Onderwijsrendement OORDEELSCHEMA BIJLAGEN 65 BIJLAGE I Programma en gesprekspartners 67 BIJLAGE II Kwantitatieve gegevens van de opleiding 69 BIJLAGE IIIa Curricula Vitae auditoren Generieke audit 71 BIJLAGE IIIb Curricula Vitae en onafhankelijkheidsverklaringen auditoren 73 BIJLAGE IV Werkwijze, beoordelingsprocedure en beslisregels Hobéon 81 BIJLAGE V Geraadpleegde documenten 85

6

7 DEEL 1 1. MANAGEMENT SAMENVATTING 1.1. Integraal advies Hobéon Certificering adviseert de NVAO de hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek, verzorgd door Hogeschool Utrecht, Croho nummer in al haar varianten en locaties te accrediteren. Dit advies wordt in onderhavig rapport gefundeerd Algemene gegevens Naam van de instelling: Naam van de opleiding: Varianten van de opleiding: Locatie van de opleidingen: Faculteit Natuur & Techniek, Hogeschool Utrecht Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek/Life Sciences voltijd deeltijd - duaal Utrecht Naam VBI: Hobéon Certificering b.v. Datum visitatie (FNT, generiek): 20 april 2010 Datum visitatie (opleiding): 26 mei 2010 Datum adviesrapport: 13 december Beoordelingskader Het bij het onderzoek gehanteerde beoordelingskader is het Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs Nederland (14 februari 2003) Beoordeling op faculteits- en opleidingsniveau Op verzoek van de Hogeschool Utrecht heeft Hobéon Certificering beoordelingen uitgevoerd op faculteits- en opleidingsniveau. Op faculteitsniveau is beoordeeld of de FNT de processen beheerst en borgt betreffende: Doelstellingen, Inzet Personeel, Voorzieningen, Interne Kwaliteitszorg en Rendementen. Deze onderwerpen corresponderen deels met de onderwerpen 1, 3, 4, 5 en 6 uit het NVAO accreditatiekader. De uitkomsten van deze generieke audit dienden als basis voor de audits op opleidingsniveau. Bij de opleidingsaudit is beoordeeld hoe de opleiding invulling geeft aan het FNT-beleid en -doelstellingen en zijn het programma, de personeelskwaliteit, opleidingsspecifieke voorzieningen en het gerealiseerd niveau beoordeeld Samenstelling auditteam Het auditteam bestond uit de volgende personen: F.M. Brouwer (voorzitter), senior adviseur van de Hobéon Groep Prof. Dr. H.P.J. te Riele (werkvelddeskundige), Hoofd afdeling Moleculaire Biologie van het Nederlands Kankerinstituut. Dr. J.Bajramovic (vak- en werkvelddeskundige), Afdelingshoofd/onderzoeker bij het Biomedical Primate Research Center te Rijswijk. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek Hogeschool Utrecht, 1.0 1

8 Dr. Ir. J.P.H. Nap (vakdeskundige), lector Life Sciences, verbonden aan het Instituut voor Life Science & Technology van de Hanzehogeschool te Groningen, universitair hoofddocent Applied Bio-informatics, Vakgroep Genetica, Universitair Medisch Centrum Groningen en senior onderzoeker Plant Research International, Wageningen UR. M.D. Klees (studentlid), derdejaars student Opleiding BML Avans Hogeschool te Breda Mr. T. Vis (secretaris), zelfstandig adviseur in het hoger onderwijs. De audit op facultair niveau is uitgevoerd op 20 april Het auditteam bestond uit de volgende personen: Drs. R.B. van der Herberg, voorzitter, partner Hobéon Groep; Prof. ir. J.J.M. Cauberg, Vak/ werkvelddeskundige, Emeritus hoogleraar Bouwfysica en Klimaatontwerp en Directeur Cauberg-Huygen Raadgevende Ingenieurs BV; M.E. Cohen, werkvelddeskundige, Architect en oprichter en voormalig directeur/partner van Architectenbureau CEPEZED; B. van der Meer, student Bouwkunde aan De Haagse Hogeschool; H. Bleijs, processecretaris, adviseur Hobéon; Drs. L. Blom-van Veen, secretaris Hobéon, zelfstandig adviseur kwaliteitszorg. Zie voor de auditprogramma s Bijlage I. Voor Curricula Vitae zie Bijlage III Samenvattende beoordeling Hobéon Certificering baseert het advies tot accreditatie van de opleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek/Life Sciences op de volgende overwegingen: De opleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek kent drie varianten: voltijd, deeltijd en duaal. De opleiding Life Sciences leidt studenten op tot de graad van Bachelor of Applied Science. Daarbij ligt het accent vooral op de beroepsdomeinen Research en Development en Medische Laboratorium-diagnostiek. De opleiding omvat de specialisaties Microbiology, Zoology en Biomolecular Research. Hierbij ligt voor de specialisaties Zoology en Biomolecular Research de focus uitsluitend op research, bij Microbiology daarnaast ook op diagnostiek. De opleiding te Utrecht is een van de drie hbo opleidingen in Nederland met een zoologische specialisatie, een specialisatie die vereist is om met proefdieren te mogen werken. Het kenmerkende voor de Utrechtse opleiding is het onderwijs in onderzoek naar innovatieve testmethoden, onder andere bedoeld om alternatieven voor proefdierexperimenten te vinden. Zo is er een minor Innovative Strategies as Alternative to Animal testing (ISAAT). De inhoud van de minor is in nauwe samenwerking met het (internationale) onderzoeksveld op het gebied van proefdieralternatieven tot stand gekomen. De opleiding werkt ook op andere gebieden nauw samen met het kenniscentrum Technologie & Innovatie waar het (duo) lectoraat Innovative Testing onderdeel van uitmaakt. De verwevenheid van het onderzoek met het onderwijs draagt naar het oordeel van het auditteam bij aan een onderzoeksklimaat binnen de opleiding. Onderwerp Doelstellingen opleiding: voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. Twee facetten van onderwerp 1 ( Doelstellingen opleiding ) worden als goed beoordeeld voor deze opleiding, hetgeen volgens het auditteam een kwalificatie goed voor dit onderwerp rechtvaardigt. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek Hogeschool Utrecht, 1.0 2

9 De opleiding baseert haar programma op het landelijk vastgestelde competentieprofiel Bachelor of Applied Sciences dat is gevalideerd door het werkveld. Het opleidingsprofiel is besproken in de Beroepenveldcommissie Life Sciences. De opleiding richt haar (onderzoeks-)focus voor een deel op innovatieve testmethoden als alternatief voor methoden waarbij proefdieren worden gebruikt. Het auditteam stelt vast dat de invulling daarvan actueel en innovatief is en in nauwe samenwerking met het internationale werkveld tot stand is gekomen. De opleiding betrekt het werkveld, waaronder de Beroepenveldcommissie (BVC) en het College van Toezicht regelmatig bij de ontwikkelingen van de opleiding. Het auditteam stelt vast dat de opleiding beseft in een internationaal veld te opereren en acht internationalisering derhalve van groot belang. Studenten komen in een internationaalgeoriënteerde onderzoeksomgeving terecht. De aandacht voor internationalisering komt binnen de opleiding onder andere tot uitdrukking in het stagebeleid, het gebruik van Engeltalige literatuur en in de benutting van de keuzeruimte. De eindkwalificaties van alle varianten zijn van hbo bachelorniveau en worden volledig afgedekt door de Dublin Descriptoren. De opleidingscompetenties zijn beschreven in termen van gedragsindicatoren. Deze zijn met de bijbehorende niveaus in het Werkboek onderwijs inzichtelijk gemaakt. Onderwerp Programma: voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. De kennisontwikkeling van studenten vindt plaats via actueel studiemateriaal en vakliteratuur die aan de beroepspraktijk is ontleend. Gedurende de gehele studie wordt Engelstalige literatuur gebruikt. De te gebruikten literatuur is opgenomen in de blokboeken, welke regelmatig worden geactualiseerd. Het programma is zodanig opgezet dat studenten gedurende de gehele studie in aanraking komen met de beroepspraktijk. Projecten worden in samenwerking met het kenniscentrum opgezet en uitgevoerd. De opleiding legt op verschillende wijze verbinding met actuele ontwikkelingen: via onder andere gastdocenten, verzorgen van in-company cursussen, regelmatig overleg met het werkveld, het in samenwerking met het werkveld ontwikkelen van nieuwe modules. De opleiding werkt nauw samen met het Kenniscentrum Technologie & Innovatie en met het lectoraat Innovative Testing. De gerichtheid op innovatieve testmethoden onder andere als vervanging van dierproeven en de verwevenheid van het onderzoek met het onderwijs draagt bij aan een onderzoeksklimaat binnen de opleiding. Praktijk- en onderzoeksvaardigheden vormen een belangrijk onderdeel van het programma. Vooral in de voltijdvariant is sprake van een structurele aandacht voor het verkrijgen van praktische vaardigheden. De inhoud en werkvormen van de programma s bieden de studenten de mogelijkheid om de competenties te verwerven. De horizontale samenhang is geborgd door de opbouw in blokthema s en door het aanbod integrerende projecten. Hierbij wordt de samenhang tussen de theoretische vakken en de toepassing ervan benadrukt. De verticale samenhang is zichtbaar in de inhoudelijke leerlijnen per afstudeerrichting en de toenemende moeilijkheidsgraad en complexiteit daarbinnen. De studielast is op een evenwichtige wijze over het programma gespreid. Studenten zijn tevreden over de studielast en de spreiding daarvan. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek Hogeschool Utrecht, 1.0 3

10 De opleiding heeft verschillende routes die aansluiten bij de vooropleiding. De opleiding heeft een pre-bachelor traject opgezet en uitgevoerd, waardoor de aansluiting met de vooropleiding voor kandidaten met een MLO-opleiding zo was het oordeel van studenten - duidelijk is verbeterd. Studenten gaven aan hierover zeer tevreden te zijn. Het didactisch concept sluit aan bij het facultaire programma Leren=Werken=Leren, waarin competentiegericht leren op basis van projecten als onderwijsvorm centraal staat. De werkvormen passen bij dit model. Het toetsbeleid is op facultair niveau vastgelegd. De toetsvormen sluiten aan op het didactisch model en de werkvormen. De leerdoelen vormen het uitgangspunt voor toetsing. De beoordelingscriteria zijn kenbaar vastgelegd in de verschillende documenten, zoals blokboeken, Werkboek onderwijs en in de stage- en afstudeerhandleidingen. Bij de beoordeling van afstudeerverslagen wordt de opdrachtgever betrokken. Het auditteam is van oordeel dat in alle varianten sprake is van een adequate beoordeling van de afstudeerverslagen. De opleiding beschikt over een werkende examencommissie. Onderwerp Inzet van Personeel: voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. Twee facetten van onderwerp 3 ( Inzet van Personeel ) worden voor alle varianten als goed beoordeeld hetgeen volgens het auditteam voor alle varianten een kwalificatie goed voor dit onderwerp rechtvaardigt. Dit wordt als extra aantekening aan het oordeel toegevoegd. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. De opleiding kende in de afgelopen jaren door een toename van de studenteninstroom en pensionering van docenten een dreiging van uitstroom van expertise. De opleiding heeft hier een gericht aannamebeleid gevoerd dat heeft geresulteerd in het aantrekken van docenten met aanvullende inhoudelijke (onderzoeks-)expertise en specifieke beroepservaring. Een groot deel van de docenten heeft verbinding met het werkveld of is betrokken bij het onderzoek van het lectoraat. Ook participeren zij in contractactiviteiten. Studenten zijn tevreden over de kennis van de beroepspraktijk bij docenten. Het auditteam stelt op basis van de verkregen informatie vast dat de beschikbare formatie toereikend is om in alle varianten de gewenste kwaliteit te verzorgen. De opleiding voert op basis van een scholingplan een gericht scholingsbeleid. Het auditteam is van oordeel dat de opleiding beschikt over een enthousiast en betrokken docententeam dat goed in staat is om inhoudelijk, onderwijskundig en organisatorisch het onderwijsprogramma te realiseren. Onderwerp Voorzieningen: voldoende Het oordeel van het auditteam over beide facetten van dit onderwerp is positief. Eén facet van onderwerp 4 ( Voorzieningen ) wordt als goed beoordeeld voor deze opleiding, hetgeen volgens het auditteam een kwalificatie goed voor dit onderwerp rechtvaardigt. Dit wordt als extra aantekening aan het oordeel toegevoegd. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. De opleiding beschikt op de locatie over moderne up-to-date ingerichte laboratoria/practicumzalen, alsmede over een goed geoutilleerde mediatheek. Binnen het lectoraat is ruim geïnvesteerd in nieuwe laboratoriumapparatuur die de opleiding ten goede komt. Aanschaf vindt plaats in overleg met docenten en met het werkveld. Er zijn voldoende (flex)werkplekken voor studenten. De voorzieningen voor het werken met laptops op flexplekken worden uitgebreid. Studenten zijn zeer tevreden over voorzieningen als mediatheek, onderwijsruimten en ICT. Er is sprake van een werkveldgerelateerde uitstraling. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek Hogeschool Utrecht, 1.0 4

11 De opleiding beschikt over een systeem van studiebegeleiding. Studenten hebben in de eerste twee studiejaren dezelfde begeleider en ook vanaf het vijfde semester tot het einde van de opleiding. De opleiding heeft specifieke aandacht voor zogenoemde langstudeerders. Studenten zijn tevreden over de studieloopbaanbegeleiding en over de informatievoorziening. In het bijzonder zijn zij tevreden over de bereikbaarheid van docenten. Onderwerp Interne Kwaliteitszorg: voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. Twee facetten van onderwerp 5 ( Interne Kwaliteitszorg ) worden voor alle varianten als goed beoordeeld hetgeen volgens het auditteam voor alle varianten een kwalificatie goed voor dit onderwerp rechtvaardigt. Dit wordt als extra aantekening aan het oordeel toegevoegd. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. De opleiding evalueert in alle varianten periodiek en systematisch via studenten, docenten en het werkveld zowel de inhoud van het onderwijs als de organisatie. Dit geschiedt aan de hand van vooraf geformuleerde streefnormen. Op grond van de uitkomsten van de evaluaties worden zo nodig verbetermaatregelen voorgesteld en vastgelegd in het clusterjaarplan. Naar aanleiding van de interne audit (mei 2009) is voor alle varianten een verbeterplan opgesteld en zijn reeds daadwerkelijk verbeteringen doorgevoerd. Studenten zijn tevreden over het gebruik van de resultaten van de onderwijsevaluaties. De opleiding reageert snel en adequaat op signalen van studenten. Medewerkers, studenten en het werkveld worden op adequate wijze bij de interne kwaliteitszorg betrokken. De opleiding heeft de terugkoppeling naar studenten van de evaluatieresultaten in de afgelopen periode verbeterd. Het alumnibeleid van de opleiding is nog in ontwikkeling. Aangesloten zal worden bij een breed opgezet HU-beleid. Onderwerp Resultaten: voldoende Het oordeel van het auditteam over beide facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. Het kunnen behalen van het eindniveau is aantoonbaar geborgd. De opleiding heeft duidelijke en herkenbare richtlijnen en beoordelingscriteria voor het afstuderen opgesteld. De eindbeoordeling van het afstudeerwerkstuk vindt plaats door een commissie waarin ook de opdrachtgever participeert. Een lid van het College van Toezicht beoordeelt achteraf per afgestudeerde de kwaliteit van het afstuderen. De opleiding analyseert de uitkomsten daarvan eens per jaar. Het auditteam kwalificeert een dergelijke betrokkenheid van het werkveld als waardevol en als adequate borging van het eindniveau. De afstudeerwerkstukken die het auditteam heeft bestudeerd acht zij van voldoende kwaliteit en stelt vast dat haar oordeel in grote lijnen overeenstemde met dat van de opleiding. De onderwerpen van onderzoek waren relevant en bruikbaar voor de praktijk. Gelet op de internationale oriëntatie adviseert het auditteam te streven naar een in de Engelse taal opgesteld afstudeerverslag en een in de Engelse taal te houden presentatie. De opleiding hanteert de facultaire streefdoelen voor het onderwijsrendement. Het auditteam stelt vast dat de onderwijsrendementen over het algemeen enigszins achterblijven bij gestelde streefdoelen. De opleiding heeft op basis van rendementanalyses verbeteringen ingevoerd ter beperking van de studie-uitval, zoals ondersteuning bij deficiënties, intakegesprekken, begeleiding van langstudeerders en intensivering van studieloopbaanbegeleiding. Ook voert de opleiding exitgesprekken om zicht te krijgen op de redenen van tussentijdse uitval. De resultaten van deze inspanningen hebben nog niet geleid tot het behalen van het eigen streefrendement van de opleiding. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek Hogeschool Utrecht, 1.0 5

12 Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek Hogeschool Utrecht, 1.0 6

13 2. INLEIDING Beoordeling op faculteits- en opleidingsniveau Op verzoek van de Hogeschool Utrecht heeft Hobéon Certificering beoordelingen uitgevoerd op faculteits- en opleidingsniveau. Op faculteitsniveau is beoordeeld of de FNT de processen beheerst en borgt betreffende: Doelstellingen, Inzet Personeel, Voorzieningen, Interne Kwaliteitszorg en Rendementen. Deze onderwerpen corresponderen deels met de onderwerpen 1, 3, 4, 5 en 6 uit het NVAO accreditatiekader. De generieke audit op faculteitsniveau is uitgevoerd voorafgaand aan de audits van de afzonderlijke opleidingen van de faculteit en diende als basis hiervoor. Bij de opleidingsaudit is beoordeeld hoe de opleiding invulling geeft aan het FNT-beleid en doelstellingen. Daarnaast zijn het programma, de personeelskwaliteit, de opleidingsspecifieke voorzieningen en het gerealiseerd niveau beoordeeld. Het bereik van de generieke audit strekt zich uit over de opleidingen die in 2011 geaccrediteerd worden, te weten: Built Environment-opleidingen; ICT-opleidingen; AOT (Algemene Operationele Techniek) en Applied Science-opleidingen. In de rapporten van deze opleidingen zijn bevindingen en overwegingen opgenomen, ontleend aan de generieke en de opleidingsaudit. Het onderhavige rapport bevat het advies aan de NVAO dat door Hobéon Certificering als Visiterende en Beoordelende Instantie is opgesteld ten behoeve van de accreditatie van de hbo opleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek/Life Sciences, verzorgd door Hogeschool Utrecht, Croho nummer De opleiding wordt aangeboden in de varianten voltijd, deeltijd en duaal. Als basis voor het onderzoek van Hobéon Certificering dienden twee management reviews (een op generiek- en een op opleidingsniveau) en de bijbehorende onderliggende documenten. Bij het onderzoek is het beoordelingskader Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs Nederland (14 februari 2003) gehanteerd. De opleidingsaudit heeft plaatsgevonden op 26 mei Het programma van de audit is opgenomen in Bijlage I. Auditteams Het auditteam werd gevormd door mevrouw F.M. Brouwer, Prof. Dr. H.P.J. te Riele, Dr.ir. J.P.H. Nap, Dr. J. Bajramovic, de heer M.D. Klees en Mr. T. Vis. De in dit team aanwezige expertise is in onderstaand schema zichtbaar. voorzitter F.M. Brouwer, senior adviseur Hobéon Groep werkvelddeskundige Prof. Dr. H.P.J. te Riele, vakdeskundige Dr. ir. J.P.H. Nap, vakdeskundige Dr. J. Bajramovic, student M.D. Klees, opleiding BML, Avans Hogeschool, Breda secretaris Mr. T. Vis werkveld vak / discipline x x x x x x onderwijs x x x kwaliteitszorg /audit x x studentperspectief x Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek Hogeschool Utrecht, 1.0 7

14 De audit op facultair niveau heeft plaatsgevonden op 20 april Zie voor programma Bijlage I.) Het auditteam bestond uit de volgende personen: Drs. R.B. van der Herberg, voorzitter, partner Hobéon Groep; Prof. ir. J.J.M. Cauberg, M.E. Cohen, B. van der Meer, student Bouwkunde aan De Haagse Hogeschool; H. Bleijs, processecretaris, adviseur Hobéon; Drs. L. Blomvan Veen, secretaris Hobéon, zelfstandig adviseur kwaliteitszorg. Voor Curricula Vitae zie Bijlage III. De in dit team aanwezige expertise is in onderstaand schema zichtbaar. voorzitter drs. R.B. van der Herberg, senioradviseur/partner Hobéon vak/ werkvelddeskundige prof. ir. J.J.M. Cauberg, Emeritus hoogleraar Bouwfysica en Klimaatontwerp en Directeur Cauberg-Huygen Raadgevende Ingenieurs BV werkvelddeskundige M.E. Cohen, Architect en oprichter en voormalig directeur/partner van Architectenbureau CEPEZED student B. van der Meer, derdejaars student Bouwkunde aan De Haagse Hogeschool secretaris drs. L. Blom-van Veen, zelfstandig adviseur kwaliteitszorg werkveld vak / discipline onderwijs x x x x x x x kwaliteitszorg /audit x x studentperspectief x Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek Hogeschool Utrecht, 1.0 8

15 3. KARAKTERISTIEK VAN DE OPLEIDING Plaats van de opleiding binnen de Faculteit FNT Faculteit Natuur & Techniek De Faculteit Natuur & Techniek (FNT) is met (jan. 2010) bachelorstudenten één van de zes faculteiten van de Hogeschool Utrecht (HU). De faculteit bestaat uit vier instituten: IGO (Instituut voor Gebouwde Omgeving), ILC (Institute for Life Sciences & Chemistry), ICT en Engineering. De instituten beslaan vier bachelordomeinen die verder onderverdeeld zijn in clusters van opleidingen. De vier bachelordomeinen zijn: gebouwde omgeving (bachelor of Built Environment), life sciences & chemistry (bachelor of Applied Science), ICT (bachelor of ICT) en industrie (bachelor of Engineering). Naast de genoemde instituten zijn er de academie waarin de masteropleidingen zijn ondergebracht, het facultaire Kenniscentrum Technologie & Innovatie en het Centrum voor Natuur & Techniek voor het commercieel cursusaanbod. Het onderwijs vindt voornamelijk in Utrecht op drie locaties plaats. 25% van de studenten van FNT doen de studie in deeltijd of duaal. De faculteit geeft aan door maatwerk in te spelen op deze (voornamelijk) volwassenen met enkele jaren werkervaring. Utrechtse Ingenieur De ingenieur die de FNT wil afleveren is een ondernemende teamworker en een integraal denker, die vakkennis toepast op unieke problemen, vindingrijk is en nieuwe kennis ontwikkelt en reflectief lerend vermogen heeft. Het begrip Utrechtse Ingenieur is door de FNT als streefbeeld ingegeven door de permanente dialoog met het werkveld. Daar wordt dit beeld herkend en (ambitieus maar) valide bevonden. FNT is wel van mening dat het concept Utrechtse Ingenieur nog inhoudelijk versterkt kan worden. Aandacht voor vernieuwing Op facultair niveau is er sprake van een vijftal strategische ontwikkelingen (Ketens; Leren=Werken en Werken=Leren; Onderzoek; Partnerships; en Masters en Promovendi) die in de opleidingen hun uitwerking krijgen in een flink aantal vernieuwingstrajecten. FNT heeft strategisch beleid ontwikkeld, dat onder de naam Ontplooiing op heldere wijze richting geeft aan hoe de faculteit de geformuleerde strategische doelen gaat realiseren. Men streeft hierbij naar een cultuur waarin men gezamenlijk de projecten draagt en met elkaar de tijd neemt om hieraan te werken. Zie verder facet 1.1. Eén van de meest belangrijke projecten is het programma Leren=Werken en Werken=Leren (L=W=L). Dit programma is in 2006 ontwikkeld omdat het de FNT, naar eigen zeggen, aan een duidelijke onderwijsvisie ontbeerde. In L=W=L zijn de diverse trajecten die op het gebied van projectonderwijs binnen de FNT liepen opgepakt en gestructureerd onder één noemer. De faculteit probeert doelbewust voorbeelden van Best Practices te benutten of te laten benutten. De mogelijkheden om binnen de FNT nog dwarsverbanden te benutten zijn nog niet uitgeput. L=W=L zal in de toekomst in innoverende en structurerende zin in het curriculum verder geoperationaliseerd worden. De wisselwerking tussen het kenniscentrum en het onderwijs krijgt in een aantal activiteiten gestalte. Binnen het facultaire Kenniscentrum Technologie & Innovatie legt het thema People, process and technology de verbinding tussen de verschillende lectoraten. Dit betekent dat elk lectoraat aantoonbaar gericht is op het samenspel van mens/maatschappij, processen, en technologie, terwijl maatschappelijke thema s als duurzaamheid, gezondheid, leefomgeving en veiligheid prominent in het onderzoeksprogramma aanwezig zijn. Een goed voorbeeld van samenwerking tussen lectoraten en FNT is de ontwikkeling van de methodiek ontwerpprojecten waarin praktijk, competentieontwikkeling en ontwikkeling van nieuwe kennis centraal staan. Zie verder facet 1.1. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek Hogeschool Utrecht, 1.0 9

16 Samenwerking met het werkveld Op faculteitsniveau is het beleid erop gericht dat de aansluiting van de eindkwalificaties van de opleidingen van FNT op het beroepenveld, naast het inzicht van docenten en de ervaringen opgedaan tijdens de begeleiding van stages en afstudeeropdrachten, mede bepaald wordt door samenspraak met het relevante beroepenveld. De Beroepenveldcommissie (BVC) speelt binnen de FNT een belangrijke rol bij de actualisering van het curriculum en de aansluiting op het beroepenveld en komt minimaal eenmaal per jaar bijeen. Daarnaast is er het College van Toezicht (CvT) dat de kwaliteit en het niveau van de afgestudeerden aan de hand van de eindkwalificaties toetst. Het CvT adviseert het clustermanagement over de verbetermaatregelen ten aanzien van de kwaliteit van afgestudeerden. Zie ook facet 1.1. Instituut Life Sciences & Chemistry Het instituut Life Sciences & Chemistry (bachelor of Applied Science) biedt drie bacheloropleidingen en een Associate degree opleiding aan: Chemie (bachelor voltijd, deeltijd en duaal); Chemische Technologie (bachelor voltijd en duaal en Associate degree duaal); Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek (bachelor voltijd, deeltijd en duaal). De drie opleidingen kennen in de voltijd variant voor havisten een gemeenschappelijk eerste semester. Het instituut Life Sciences & Chemistry (bachelor of Applied Science) omvat twee zeer nauw samenwerkende clusters. Het cluster Chemistry verzorgt de opleidingen Chemie (C) en Chemische Technologie (CT). Het cluster Life Sciences verzorgt de opleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek (officiële CROHO naam). Deze opleiding wordt in de praktijk Life Sciences genoemd. De opleiding De opleiding Life Sciences leidt studenten op tot de graad van Bachelor of Applied Science. Daarbij ligt het accent vooral op de beroepsdomeinen Research en Development en Medische Laboratoriumdiagnostiek. Afgestudeerden komen als biomedisch analist vooral te werken in onderzoekslaboratoria van universiteiten, academische en perifere ziekenhuizen, het (bio)farmaceutisch bedrijfsleven en onderzoeksinstellingen zoals TNO, RIVM of NKI. Een aanzienlijk deel van de studenten start na afstuderen een vervolgopleiding in het wetenschappelijk onderwijs. De opleiding omvat de specialisaties Microbiology, Zoology en Biomolecular Research. Hierbij ligt de focus voor de specialisaties Zoology en Biomolecular Research uitsluitend op research, bij Microbiology daarnaast ook op diagnostiek. De opleiding Life Sciences kent drie varianten: voltijd, deeltijd en duaal. Voltijd Voor havisten duurt de voltijdopleiding vier jaar. De opleiding start met een propedeuse. Voor havisten omvat de propedeuse twee semesters (twee maal een half jaar), waarvan het eerste semester gemeenschappelijk met studenten van de opleidingen Chemistry. Vwo-ers en mlo-ers volgen een verkorte propedeuse en starten met een specifiek programma in het tweede semester. Elk semester omvat twee blokken van negen weken en kent voor de semesters één tot met vijf een vergelijkbare opbouw (theorie, vaardigheden/praktijk, project en studieloopbaanontwikkeling, gevolgd door tentamens en projectfeedback). De hoofdfase-voltijd van de studie Life Sciences omvat drie jaar. Na semester 3 en 4 wordt door de student een van de drie afstudeerrichtingen gekozen. Het 5e semester wordt gevolgd door een half jaar stage in een instelling buiten de Hogeschool. Mlo-ers worden van deze stage vrijgesteld. Na de stage volgt in semester 7 de profilerings-ruimte. Hierin kunnen studenten kiezen voor een verbredende of verdiepende minor of een zelf samengesteld keuzepakket. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek Hogeschool Utrecht,

17 Ook kan deze ruimte benut worden om in het buitenland te studeren. De opleiding wordt afgerond met een afstudeeropdracht van 5 tot 8 maanden bij een instelling buiten de hogeschool. Minoren Het instituut biedt zelf twee HU minoren aan. De Engelstalige minor Innovative Strategies as Alternatives to Animal Testing (ISAAT) en de minor Drug Design. Deze minoren worden in nauwe samenwerking met het (duo)lectoraat Innovative Testing in Life Sciences & Chemistry vormgegeven en uitgevoerd binnen het kenniscentrum Life Sciences & Chemistry, waar het lectoraat deel van uitmaakt. Duaal De groen 1 duale opleidingsvariant richt zich op het beroepsdomein van de medische laboratoriumdiagnostiek. Het programma biedt de studenten, middels hun keuze van leer-werkplekken, specialisatie in de klinische chemie, de medische microbiologie en de pathologie. Studenten volgen de reguliere propedeuse en kiezen daarna voor de duale of de voltijdvariant. Bij keuze voor de duale variant vindt aan het einde van het eerste jaar een intakegesprek plaats. Het 3e semester bereidt voor op leren en werken in de praktijk. Vanaf het 4e semester start de combinatie leren/werken en is de student 3 dagen per week stagiair dan wel werknemer op een laboratorium van één van de partner instellingen, komt 1 dag per week naar school voor theorieonderwijs (deels overlappend met modules van de voltijdopleiding) en studiebegeleiding en werkt 1 dag per week aan praktijkopdrachten. In semester 4 doorloopt de student drie korte oriënterende stages per specialisatierichting, om vervolgens in de semesters 5 t/m 8 twee leerwerk periodes te doorlopen bij laboratoria met verschillende specialisaties. In het laatste laboratorium wordt vervolgens de afstudeeropdracht uitgevoerd, conform de voltijdopleiding. Deeltijd De deeltijdstudie Life Sciences is een driejarige studie voor studenten die een mlo vooropleiding hebben, en die gedurende deze drie jaar in het werkveld praktisch werkzaam zijn in een medisch-biologische laboratoriumfunctie. Het programma komt inhoudelijk in grote mate overeen met het voltijdprogramma. De propedeuse duurt voor deeltijdstudenten een half jaar en de hoofdfase bestaat uit twee en een half jaar theoretisch en praktisch onderwijs binnen de hogeschool. De studie biedt een breed standaard biomedisch programma of de mogelijkheid om te kiezen voor maatwerk: een naar wens samengesteld pakket van modules uit de voltijd specialisatierichtingen Microbiology, Biomolecular Research en Zoology of uit de klinisch diagnostische specialisatie in de duale opleidingsvariant. In het laatste half jaar wordt een afstudeeropdracht uitgevoerd buiten de hogeschool. Kenniscentrum Op instituutsniveau (ILC) is ter bevordering van kennisontwikkeling en kenniscirculatie het kenniscentrum Life Sciences & Chemistry met het lectoraat Innovative Testing in Life Sciences & Chemistry ingericht. Het lectoraat voert onderzoek uit ten behoeve van het werkveld. Het kenniscentrum richt zich op de keten van ziekte tot medicijn, met accenten op het testen, implementeren en ontwikkelen van nieuwe testmethoden en draagt bij aan het vergroten van de externe oriëntatie van de hogeschool, aan curriculumvernieuwing en aan de professionalisering van docenten. De onderzoeksfocus van het kenniscentrum tezamen met het lectoraat is gericht op innovatieve testmethodes waaronder methoden als mogelijk alternatief voor methoden waarbij proefdieren worden gebruikt. De opleiding werkt nauw samen met het kenniscentrum en het lectoraat. Docenten en studenten werken in het kader van projectonderwijs, minor of afstudeeropdracht samen aan onderzoeksvragen van de beroepspraktijk in het kenniscentrum. 1 De toevoeging groen geeft aan dat bij de aanvang de student nog niet werkend is. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek Hogeschool Utrecht,

18 Instroom In het onderstaande overzicht is de instroom van studenten over de afgelopen jaren opgenomen. Totaal Voltijd + Duaal Deeltijd Cohort Cohort Cohort Cohort Cohort Hieruit valt op te maken dat over het algemeen sprake is van een lichte stijging van de instroom over de afgelopen jaren. Marktaandeel Nederland telt twaalf bekostigde opleidingen Life Sciences (Biologie & Medisch Laboratoriumonderzoek). Het marktaandeel van de opleiding van de Hogeschool Utrecht in de instroom in de voltijdvariant bedraagt 17,2% (2009), in de deeltijdvariant 47,1% (2009) en duaal 66,7% (2009). Ten opzichte van het marktaandeel in 2007 is voor de voltijd- en deeltijdvariant een lichte stijging vast te stellen. Het aandeel van de duale variant is teruggelopen. Per 1 oktober 2009 staan bij de opleiding 635 studenten ingeschreven. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek Hogeschool Utrecht,

19 4. VORIGE ACCREDITATIE FNT heeft in 2004 naar aanleiding van gehouden audits, accreditaties (2004/2005), ontwikkelingen binnen het onderwijs en het technisch beroepenveld en centraal HU beleid strategisch beleid opgesteld dat binnen de faculteit vorm kreeg onder de naam Ontplooiing. Door middel van het document Beleidsdoelen, sturing en innovatie periode geeft de faculteit een heldere verantwoording van de totstandkoming, de uitvoering en de huidige gang van zaken van het strategisch plan Ontplooiing. De faculteit geeft onder andere door duidelijke tijdslijnen en toewijzing van verantwoordelijken (programmamanagers en stafdienst P&O) op heldere wijze richting aan hoe de vijf geformuleerde strategische doelen gerealiseerd gaan worden in de volgende programma s: 1. Ketens: verbetering van de doorstroom van studenten in de keten, waaronder instroomgroei en rendementsverbetering (einde in de loop van 2011). Zie ook facet 2.5; 2. Leren=Werken en Werken=Leren: expliciteren van een onderwijsvisie gericht op competentieleren, gefundeerd op een stevige kennisbasis (einde 31 december 2009). Zie ook facet 2.7; 3. Onderzoek: het opzetten van toegepast onderzoek middels een onderzoeksagenda, lectoren en een kenniscentrum (afgerond in 2008); 4. Partnerships: het consolideren van werkveldcontacten om de externe oriëntatie te vergoten en daarmee actualiteit in de curricula en het onderzoek te brengen (afgerond in 2007). De verworvenheden zijn inmiddels opgenomen in de andere programma s; 5. Masters en Promovendi: het stimuleren van persoonlijke professionele groei als basis voor collectieve groei (afronding in 2017). Zie ook facet 3.3. De opleiding Life Sciences (voltijd, deeltijd en duaal) is in het kader van de accreditatie bij besluit van 1 augustus 2005 positief beoordeeld door de NVAO. De NVAO heeft in genoemd besluit vastgesteld dat in het adviesrapport van Hobéon Certificering voor alle onderwerpen deugdelijk en kenbaar is gemotiveerd op welke gronden Hobéon tot een positief oordeel is gekomen. De facetten Materiële voorzieningen, Studiebegeleiding en Onderwijsrendement werden met een goed beoordeeld. Wel zijn in het adviesrapport ten behoeve van de accreditatie enkel aandachtspunten voor verbetering genoemd, waarop de opleiding actie heeft ondernomen. Het betrof de volgende aandachtspunten: 1. Het onvoldoende functioneren van de Beroepenveldcommissie De opleiding heeft in reactie hierop het ledental van de Beroepenveldcommissie uitgebreid. Verder vindt een meer structurele verslaglegging van de vergaderingen plaats en is sprake van een expliciete terugkoppeling van de implementatie van de commissie adviezen. 2. Een verdere explicitering van het programma De opleiding heeft de leerdoelen expliciet opgenomen in het lesmateriaal (blokboeken). Het Werkboek onderwijs is ontwikkeld, met daarin onder meer een beschrijving van het onderwijsconcept, de werkvormen en het projectmatig werken. Ook heeft de opleiding het leerplan per cursus opgenomen in het studievolgsysteem Osiris en is beschikbaar op Sharepoint. 3. De te zware studielast voor deeltijdstudenten. De opleiding heeft door middel van intake gesprekken de deeltijdstudenten vooraf geïnformeerd over de zwaarte van de opleiding en met het oog op een te zware studiebelasting het curriculum bijgesteld en de samenhang tussen de lesblokken verbeterd. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek Hogeschool Utrecht,

20 4. Een betere aansluiting van de werkvormen bij het didactisch concept. De opleiding heeft via verschillende onderwijsvernieuwingsprojecten de werkvormen beter aangesloten bij het didactisch concept. Verder is het mentoraat omgebouwd tot studieloopbaanbegeleiding met onder meer aandacht voor studiebegeleiding en de reflectie van de student op het eigen leerproces. 5. In het kader van het competentiegericht onderwijsconcept het ontwikkelen van een nieuw toets- en beoordelingsbeleid. In de afgelopen jaren is het competentiegericht toetsbeleid verder ontwikkeld en vastgelegd in het Werkboek onderwijs. Tevens is ten behoeve van de externe begeleiders een competentiegericht beoordelingsformulier opgesteld ten behoeve van de beoordeling van de stage en de afstudeeropdracht. Het thema toetsen en beoordelen is een regelmatig terugkerend onderwerp op docentonderwijsdagen. Daarnaast worden toetsen opgesteld door tenminste twee docenten en vindt een onderlinge review plaats van nieuwe toetsen. Dit is vastgelegd in de RGWafspraken. 6. Deskundigheidsbevordering. De deskundigheidsbevordering van de docenten is structureel vastgelegd in de RGWafspraken en wordt er in toenemende mate gebruik gemaakt van interne scholingsmogelijkheden (bij elkaar in de klas) op het gebied van SLB en didactiek. 7. Het functioneren van het College van Toezicht. Het functioneren van het College van Toezicht is verbeterd. Het College komt periodiek eens in de drie jaar bijeen. Daarnaast evalueert het College het eindniveau tijdens de afstudeersessies en wordt hier stelselmatig over geënquêteerd. Op 28 mei 2009 heeft een interne audit van de opleidingen van het Institute for Life Sciences and Chemistry (ILC) plaatsgevonden. Uit het verslag van 28 september 2009 van deze interne audit, waarvan het auditteam kennis heeft genomen, valt af te leiden dat bovenstaande verbetermaatregelen door het interne auditteam positief worden beoordeeld. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek Hogeschool Utrecht,

21 DEEL 2 OORDEEL OP FACETNIVEAU 5. ONDERWERPEN EN FACETTEN NVAO-ACCREDITATIEKADER 1. Doelstellingen opleiding Facet 1.1. Domeinspecifieke eisen De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk) Oordeel: goed Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op onderstaande overwegingen. Faculteitsniveau Strategisch beleid FNT Door de FNT is strategisch beleid, Ontplooiing, ontwikkeld, gebaseerd op de actuele ontwikkelingen in onderwijs en beroepspraktijk. Het auditteam is op basis van de gesprekken en de documentatie van mening dat FNT zich op transparante wijze verantwoord over de totstandkoming, uitvoering en huidige gang van zaken van het ontwikkelde beleid. Bij de totstandkoming van de begroting voor 2010 zijn in overleg met de managers Onderwijs en Onderzoek, op grond van vigerende beleidsdocumenten en lopende innovaties in 2009, de belangrijkste innovatiethema s voor 2010 benoemd: onderwijsvisie LWL, rendement, internationalisering, HRM, assortiment en ICT. Na verdeling van de budgetten over de thema s en instituten kregen de clustermanagers de verantwoordelijkheid om met de verkregen budgetten op basis van ingediende project- en jaarplannen de door hen uitgewerkte strategische doelen te implementeren. Op verzoek van de faculteitsdirectie van FNT vindt halverwege 2010 een midterm review op de uitvoering en realisatie van de projectplannen binnen de vier instituten plaats. Op het moment van de audit was deze in voorbereiding. Aan het einde van dit jaar maakt men met behulp van een eindreview de balans op die leidt tot input voor Het auditteam heeft geconstateerd dat de faculteit op constructieve wijze omgaat met de uitvoering en implementatie van het geformuleerde beleid. Competentieprofielen FNT heeft op facultair niveau vastgelegd dat de competenties waartoe wordt opgeleid mede ontleend zijn aan landelijk opgestelde en gevalideerde beroepsprofielen. Alle FNT opleidingen nemen actief deel aan het landelijk overleg waarin het relevante beroepenveld de beroepsprofielen valideert en actualiseert en waarin de gezamenlijke opleidingen met elkaar komen tot domeincompetenties en opleidingscompetenties. Hiermee is op facultair niveau geborgd, dat de eindkwalificaties van de opleidingen aansluiten bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk worden gesteld. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek Hogeschool Utrecht,

22 Zoals eerder aangegeven (hoofdstuk 3) hanteert FNT het begrip Utrechtse Ingenieur, door het werkveld herkend en (ambitieus maar) valide bevonden. Dit is vooral een interne term die in het leven geroepen is om de abstracte discussie over wat FNT afgestudeerden zouden moeten kunnen te kunnen voeren en concreter te maken. Het auditteam is wel van mening dat wanneer deze term gebruikt wordt voor externe communicatie deze eerst binnenshuis concretere invulling moet krijgen. Actualisering profiel Zoals reeds in hoofdstuk 3 is aangegeven speelt de BVC binnen de FNT een belangrijke rol bij de actualisering van het curriculum en de aansluiting op het beroepenveld. De BVC komt minimaal eenmaal per jaar bijeen. Bij ieder overleg komt de aanpassing van het competentieprofiel en het curriculum aan de orde. Daarnaast adviseert het CvT jaarlijks het clustermanagement over de verbetermaatregelen ten aanzien van de kwaliteit van afgestudeerden. Per instituut, in dit geval instituut Life Sciences, is er één BVC en één CvT ingesteld. De BVC s van de onderscheiden opleidingen maken deel uit van de BVC op instituutsniveau. De opleiding hanteert het protocol Beroepenveldcommissie en College van Toezicht van de faculteit (zie verder facet 2.1.). Het Kenniscentrum analyseert de verschillende werkvelden aan de hand van enquêtes die gehouden worden onder jonge professionals en alumni. Op basis van deze analyses passen opleidingen de curricula aan. Kenniscentrum en Onderzoek Het auditteam heeft, in vervolg op de bevindingen over het kenniscentrum en het thema people, process and technology, kennisgenomen van de onderzoeksthema s en het leerstoelenplan en is zeer positief over de rol en reikwijdte van de lectoraten bij FNT en vindt de ingeslagen weg van groot belang voor de kennisontwikkeling in de onderscheiden opleidingen. Het onderzoek aan de FNT is gericht op de bedrijven in de regio en betreft continu verschillende strategieën om de toenemende complexiteit van het samenspel van mens/maatschappij, processen, en technologie te kunnen hanteren. Zo is het bijvoorbeeld gericht op het regisseren van complexe processen bij stedelijke vernieuwing, het ontwikkelen van nieuwe tools, het ontwerpen van nieuwe producten en het optimaliseren van systemen. Kenmerkend is dat er gewerkt wordt op grensvlakken, partijen met elkaar verbonden worden, processen geoptimaliseerd worden, ketenintegratie van belang is en dat integraliteit en wendbaarheid essentieel zijn. De lectoren krijgen hiermee een leidende rol in de kennisontwikkeling van de faculteit. Doelstelling is het verhogen van de onderwijskwaliteit, het aangaan van netwerken in het beroepenveld, het leveren van kennisproducten en het bijdragen aan maatschappelijke discussies. Er wordt een kennisprofiel opgesteld voor elk van de vier bachelortitels, met als doel de onderzoekslijnen meer samenhang te geven, om focus aan te brengen en om de faculteit naar buiten toe een duidelijk inhoudelijk profiel te geven. In facet 2.2 wordt de reeds aanwezige onderzoekslijn ten behoeve van de studenten en docenten nader gespecificeerd. Binnen de taaklastnormering wordt ruimte gecreëerd om docenten nog meer te kunnen betrekken bij de kenniskringen. Hier loopt een onderzoek naar en zal binnen het functiehuis zichtbaar worden gemaakt. De partnerships die een verbinding vormen tussen onderwijs, onderzoek en werkveld worden op dit moment verder uitgediept. Ook zal de faculteit haar relatienetwerk dienaangaande uitbreiden. Tijdens het gesprek met het kenniscentrum bleek dat de lectoren zich tot op heden nog voornamelijk bezig hebben gehouden met het verbeteren van het curriculum en het geven van onderwijs. Het is de bedoeling dat zij op korte termijn de rol van het onderzoek binnen het onderwijs verder expliciteren en vergroten en het onderwijs nog meer laten profiteren van hun netwerk. Ook de lectoren worden lid van de curriculumcommissie. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek Hogeschool Utrecht,

23 De beginnende beroepsbeoefenaar Het auditteam is op grond van bovenstaande en op basis van hetgeen het heeft vernomen en gezien tijdens de audit van mening, dat de eindcompetenties van de opleidingen van FNT aansluiten bij het niveau van een startende Utrechtse Ingenieur. De vertegenwoordigers uit het werkveld zijn tevreden over de geformuleerde eindcompetenties, zo blijkt uit de verslagen en de gesprekken tijdens de audit. Het competentieniveau van de afgestudeerden zal naar hun verwachting goed aansluiten bij de functies waarin beginnende Utrechtse Ingenieurs terechtkomen en za; aansluiten bij de specifieke vraag vanuit het werkveld en de specifieke behoefte aan verdieping of verbreding. Internationalisering Uit het strategisch plan FNT ( ) blijkt dat er sinds 2007 budget voor internationalisering wordt vrijgemaakt. De fysieke mobiliteit oftewel de internationale uitwisseling van studenten en docenten neemt toe. Daarnaast is er aandacht voor internationalisering at home. Het is het streven van FNT om een benchmark op het gebied van internationalisering te realiseren. Opleiding LS Beroepsprofiel Het beroepsprofiel en de competenties voor de Bachelor of Applied Science zijn vastgelegd in Bachelor of Applied Science, Een competentiegerichte profielbeschrijving, die in samenwerking met hogescholen, verenigd in de stichting Domein Applied Science (DAS), zijn opgesteld en zijn gevalideerd door het beroepenveld. De competentiesets voor de opleidingen van ILC zijn hiervan afgeleid en met de beroepenveldcommissie afgestemd. De beschrijving is in nauw overleg met het Landelijk Overlegorgaan Chemie en Chemische Technologie en met het Landelijk Overlegorgaan B&M tot stand gekomen. De opleidingen zijn in beide overlegorganen vertegenwoordigd. Opleidingsprofiel De opleiding Life Sciences (hierna verder aan te duiden als: LS) is gericht op het opleiden van hbo-bachelors voor de biologische/medische arbeidsmarkt. In nauw overleg met het regionale werkveld (voor-namelijk academische onderzoeksinstellingen zoals UU, UMCU, Hubrecht laboratoriumen RIVM en met onderzoeksinstellingen als TNO) en met de beroepenveldcommissie heeft de opleiding gekozen zich vooral te richten op de beroepsdomeinen Research & Development en Medische Laboratorium-diagnostiek. De opleiding kent daarbinnen drie afstudeerrichtingen: Biomolecular Research, Zoology en Microbiology. Binnen het domein Research & Development heeft de opleiding ervoor gekozen om haar onderzoeksfocus door middel van het Kenniscentrum Technologie & Innovatie tezamen met het lectoraat Innovative Testing onder meer te richten op innovatieve testmethoden als mogelijk alternatief voor methoden waarbij proefdieren worden gebruikt. Deze focus is binnen de Engelstalige minor ISAAT (Innovative Strategies as Alternative to Animal Testing) volgens het auditteam op gedegen wijze gestalte gegeven. Deze minor is in nauwe samenwerking met het (internationale) werkveld tot stand gekomen. Verder is het auditteam van oordeel dat sprake is van een actuele en innovatieve invulling. Het opleidingsprofiel omvat zeven competenties, welke zijn vastgelegd in een competentiematrix waarin naar vier niveaus de bijbehorende gedragsindicatoren zijn weergegeven. Hierbij is niveau vier het niveau van een beroepsbeoefenaar met enkele jaren ervaring. Het auditteam heeft kennisgenomen van de gehanteerde competentiematrix en beoordeelt deze als inhoudelijk adequaat. De opleiding LS heeft op basis van het landelijk profiel de volgende competenties en bij behorende eindniveaus geformuleerd. Als aanvullende eis geldt dat minimaal één competentie in het profiel met één niveau wordt verhoogd. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo-bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek Hogeschool Utrecht,

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Chemische Technologie voltijd/duaal en Associate degree-programma. Hogeschool Utrecht

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Chemische Technologie voltijd/duaal en Associate degree-programma. Hogeschool Utrecht Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Chemische Technologie voltijd/duaal en Associate degree-programma Hogeschool Utrecht Lange Voorhout 14 2514 ED Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66

Nadere informatie

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Chemie voltijd/deeltijd/duaal. Hogeschool Utrecht

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Chemie voltijd/deeltijd/duaal. Hogeschool Utrecht Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Chemie voltijd/deeltijd/duaal Hogeschool Utrecht Lange Voorhout 14 2514 ED Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl

Nadere informatie

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Bedrijfskundige Informatica voltijd/deeltijd Faculteit voor Natuur & Techniek. Hogeschool Utrecht

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Bedrijfskundige Informatica voltijd/deeltijd Faculteit voor Natuur & Techniek. Hogeschool Utrecht Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bedrijfskundige Informatica voltijd/deeltijd Faculteit voor Natuur & Techniek Hogeschool Utrecht Lange Voorhout 14 2514 ED Den Haag T (070) 30 66 800 F

Nadere informatie

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Bouwkunde Voltijd duaal. Hogeschool Utrecht

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Bouwkunde Voltijd duaal. Hogeschool Utrecht Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bouwkunde Voltijd duaal Hogeschool Utrecht Lange Voorhout 14 2514 ED Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl Adviesrapport

Nadere informatie

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Civiele Techniek Voltijd duaal. Hogeschool Utrecht

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Civiele Techniek Voltijd duaal. Hogeschool Utrecht Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Civiele Techniek Voltijd duaal Hogeschool Utrecht Lange Voorhout 14 2514 ED Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl

Nadere informatie

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Geodesie/ Geo-Informatica Voltijd duaal. Hogeschool Utrecht

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Geodesie/ Geo-Informatica Voltijd duaal. Hogeschool Utrecht Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Geodesie/ Geo-Informatica Voltijd duaal Hogeschool Utrecht Lange Voorhout 14 2514 ED Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl

Nadere informatie

luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Saxion Hogeschool

luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Saxion Hogeschool m a o v nederlands - ulaamse accreditatieorganisatie luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Saxion Hogeschool datum 31

Nadere informatie

Teamscan op accreditatiewaardigheid

Teamscan op accreditatiewaardigheid Teamscan op accreditatiewaardigheid De Teamscan accreditatiewaardigheid (in vervolg: scan) geeft inzicht in hoe het opleidingsteam ervoor staat met betrekking tot de opleidingsaccreditatie. De scan bestaat

Nadere informatie

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Informatica voltijd/deeltijd/duaal Faculteit voor Natuur & Techniek. Hogeschool Utrecht

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Informatica voltijd/deeltijd/duaal Faculteit voor Natuur & Techniek. Hogeschool Utrecht Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Informatica voltijd/deeltijd/duaal Faculteit voor Natuur & Techniek Hogeschool Utrecht Lange Voorhout 14 2514 ED Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor HBO-Rechten van Capabel Hogeschool

Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor HBO-Rechten van Capabel Hogeschool nvao nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor HBO-Rechten van Capabel Hogeschool datum 29 december

Nadere informatie

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Bouwtechnische Bedrijfskunde Voltijd. Hogeschool Utrecht

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Bouwtechnische Bedrijfskunde Voltijd. Hogeschool Utrecht Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bouwtechnische Bedrijfskunde Voltijd Hogeschool Utrecht Lange Voorhout 14 2514 ED Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus AX AMSTERDAM

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus AX AMSTERDAM College van Bestuur Hogeschool van Amsterdam Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Media,

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool Drenthe

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool Drenthe College van Bestuur Hogeschool Drenthe Postbus 2080 7801 CB EMMEN Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture and Design van de NHTV

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture and Design van de NHTV College van bestuur NHTV Internationale Hogeschool Breda Postbus 3917 4800 DX BREDA Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture

Nadere informatie

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Milieukunde Duaal. Hogeschool Utrecht

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Milieukunde Duaal. Hogeschool Utrecht Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Milieukunde Duaal Hogeschool Utrecht Lange Voorhout 14 2514 ED Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl Adviesrapport

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Applied Science van de Fontys Hogescholen

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Applied Science van de Fontys Hogescholen nuao v nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Applied Science van de Fontys Hogescholen datum 31 mei 2017 onderwerp

Nadere informatie

Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs

Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs 2 december 2008 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Beoordelingskader 4 pagina 2 1 Inleiding Dit beoordelingskader bevat een aantal facetten

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur van de Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN

Besluit. College van Bestuur van de Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN College van Bestuur van de Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN Besluit datum 19 januari 2005 onderwerp Definitief besluit accreditatie hbo-bachelor Bouwkunde ons kenmerk NVAO/20050113/CT

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Postbus EJ ARNHEM

Besluit. College van Bestuur Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Postbus EJ ARNHEM College van Bestuur Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Postbus 5375 6802 EJ ARNHEM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase 11 februari 2008 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Accreditatiekader, toegespitst

Nadere informatie

Besluit. College van bestuur. Hanzehogeschool Groningen. Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN

Besluit. College van bestuur. Hanzehogeschool Groningen. Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN College van bestuur Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Facility

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool NAO nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool Datum: 1 oktober

Nadere informatie

Beoordelingskader Kader voor de beperkte toets nieuw associate-degree (Ad-)programma van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 9832).

Beoordelingskader Kader voor de beperkte toets nieuw associate-degree (Ad-)programma van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 9832). nvao r nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit datum 28 april 2017 onderwerp Besluit TN Ad-programma Online Marketing en Sales van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (005058) uw kenmerk

Nadere informatie

PEER REVIEWS. Managementgroep Interactum September 2014

PEER REVIEWS. Managementgroep Interactum September 2014 PEER REVIEWS Managementgroep Interactum September 2014 Met peer review wordt een systeem bedoeld waarbij de betreffende opleidingen structureel gebruik maken van elkaars deskundigheid en elkaars critical

Nadere informatie

A. Hieronder is voor zover van toepassing nadere facultaire invulling per artikel gegeven:

A. Hieronder is voor zover van toepassing nadere facultaire invulling per artikel gegeven: 10 SPECIFIEKE FACULTAIRE BEPALINGEN Faculteit: Faculteit A. Hieronder is voor zover van toepassing nadere facultaire invulling per artikel gegeven: Artikel 32 Inschrijving voor cursussen 3A De student

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Communicatie van de NHL Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Communicatie van de NHL Hogeschool ,nuao r nederlands - viaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Communicatie van de NHL Hogeschool datum 29 september 2017 onderwerp

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Applied Science van de Zuyd Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Applied Science van de Zuyd Hogeschool nvao nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Applied Science van de Zuyd Hogeschool datum 31 augustus 2017 onderwerp

Nadere informatie

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de beperkte opleidingsbeoordeling van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 36791).

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de beperkte opleidingsbeoordeling van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 36791). m ao * nederiands-viaam se accreditatie organisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus GB ZWOLLE

Besluit. College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus GB ZWOLLE College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus 10090 8000 B ZWOLLE Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Engineering van de Hogeschool Utrecht

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Engineering van de Hogeschool Utrecht ,nvao v nederiands - vlaamse accreditatieorganisatie es Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Engineering van de Hogeschool Utrecht datum 30 november 2017 onderwerp

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Oefentherapie Cesar van de Hogeschool Utrecht

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Oefentherapie Cesar van de Hogeschool Utrecht ,nuao F n e d e rla n d s- vlaam se a c c re d ita tie o rg a n is a tie es luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Oefentherapie Cesar van de Hogeschool

Nadere informatie

Beoordelingskader Kader voor de beperkte toets nieuw Associate-degree (Ad-)programma van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 9832).

Beoordelingskader Kader voor de beperkte toets nieuw Associate-degree (Ad-)programma van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 9832). nvao w nederlands -vlaa m se accreditatieorganisatie sluit Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Juridisch medewerker van de Hogeschool van

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Bouwkunde van de Haagse Hogeschool

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Bouwkunde van de Haagse Hogeschool College van bestuur Haagse Hogeschool Postbus 13336 2501 EH DEN HAAG Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Bouwkunde van

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor ,nvao w nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Fontys Hogescholen datum 31 mei

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor nvao w n e d e rla n d s- vlaam se a c c re d ita tie o rg a n is a tie ; fluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Aarde en Economie van de Vrije Universiteit

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw

Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw ,nvao r nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Software Development van de Christelijke

Nadere informatie

De NVAO beoordeelt het onderwerp doelstellingen opleiding derhalve voldoende.

De NVAO beoordeelt het onderwerp doelstellingen opleiding derhalve voldoende. College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus 10090 8000 GB ZWOLLE Besluit datum 10 februari 2005 onderwerp Definitief besluit accreditatie hbo-bachelor Bouwkunde van de Christelijke

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek van Stenden Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek van Stenden Hogeschool ,nvao w nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie es Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek van Stenden Hogeschool

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor. Hogeschool Inholland

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor. Hogeschool Inholland rwao nederlands - ulaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Business IT & Management van Hogeschool Inholland datum 31 oktober

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bestuurskunde/Overheidsmanagement van de NHL Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bestuurskunde/Overheidsmanagement van de NHL Hogeschool ,nvao r nederlands-vlaam se accreditatie organisatie S uif Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bestuurskunde/Overheidsmanagement van de NHL Hogeschool datum

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool Rotterdam. Postbus HA ROTTERDAM

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool Rotterdam. Postbus HA ROTTERDAM College van Bestuur Hogeschool Rotterdam Postbus 25035 3001 HA ROTTERDAM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Biologie

Nadere informatie

Advies van het visitatiepanel Samenvatting bevindingen en overwegingen van het panel.

Advies van het visitatiepanel Samenvatting bevindingen en overwegingen van het panel. nvao 7 nederiands-aiaam se accreditatie organisatie datum 31 juli 2017 onderwerp Besluit accreditatie hbo-bachelor Creatieve Therapie van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (005584) uw kenmerk UITCVB17/20969

Nadere informatie

Besluit. Raad van bestuur. Saxion Hogescholen Enschede. Postbus KB ENSCHEDE

Besluit. Raad van bestuur. Saxion Hogescholen Enschede. Postbus KB ENSCHEDE Raad van bestuur Saxion Hogescholen Enschede Postbus 70000 7500 KB ENSCHEDE Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Biologie

Nadere informatie

De NVAO heeft voor de beoordeling van de aanvraag op 27 oktober 2005 een panel van deskundigen ingesteld. Het panel kende de volgende samenstelling:

De NVAO heeft voor de beoordeling van de aanvraag op 27 oktober 2005 een panel van deskundigen ingesteld. Het panel kende de volgende samenstelling: College van bestuur Universiteit Utrecht Postbus 80125 3508 TC UTRECHT Besluit Besluit strekkende tot positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding wo-master Selective Utrecht Medical Master

Nadere informatie

{nvao. Uit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Technische Informatica van de Hogeschool Dirksen B.V.

{nvao. Uit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Technische Informatica van de Hogeschool Dirksen B.V. {nvao w nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Uit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Technische Informatica van de Hogeschool Dirksen B.V. datum 29

Nadere informatie

Deze versie treedt in werking op 1 september 2016 en vervangt alle voorgaande versies.

Deze versie treedt in werking op 1 september 2016 en vervangt alle voorgaande versies. III FACULTEIT COMMUNICATIE EN JOURNALISTIEK Vastgesteld door de faculteitsdirectie op 14 maart 2016. Instemming van de facultaire medezeggenschapsraad op 4 juli 2016. Deze versie treedt in werking op 1

Nadere informatie

Chemie van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Chemie van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen nvao w nederlands-vlaamse accreditatie organisatie ït Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen datum 31 juli 2017

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor nuao nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Logistics Engineering van de NHTV internationale hogeschool Breda datum

Nadere informatie

Besluit. Raad van bestuur. Saxion Hogescholen. Postbus KB ENSCHEDE

Besluit. Raad van bestuur. Saxion Hogescholen. Postbus KB ENSCHEDE Raad van bestuur Saxion Hogescholen Postbus 70000 7500 KB ENSCHEDE Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Informatiedienstverlening

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool Rotterdam. Postbus HA ROTTERDAM

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool Rotterdam. Postbus HA ROTTERDAM College van Bestuur Hogeschool Rotterdam Postbus 25035 3001 HA ROTTERDAM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van

Nadere informatie

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de beperkte toets nieuw Associate-degree (Ad-)programma van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 9832).

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de beperkte toets nieuw Associate-degree (Ad-)programma van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 9832). nvao r nederlands-vlaamse accreditatieorganisatie Gewijzigd besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Bouwkunde van de Christelijke Hogeschool

Nadere informatie

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de uitgebreide toets nieuw Associate-degree (Ad-)programma van de NVAO (Stcrt.2014, nr. 9832).

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de uitgebreide toets nieuw Associate-degree (Ad-)programma van de NVAO (Stcrt.2014, nr. 9832). n ed erl a n d s - v I a a m s e a ccr ed t tati eor gani sati e Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Facility Management van

Nadere informatie

Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Business IT & Management van de Hogeschool Rotterdam

Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Business IT & Management van de Hogeschool Rotterdam nvao r n e d e rla n d s- viaam se a c c re d ita tie o rg a n is a tie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Business IT & Management van de Hogeschool

Nadere informatie

Adviesrapport accreditatie. hbo bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek Voltijd. hbo bacheloropleiding Chemie Voltijd

Adviesrapport accreditatie. hbo bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek Voltijd. hbo bacheloropleiding Chemie Voltijd Adviesrapport accreditatie hbo bacheloropleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek Voltijd hbo bacheloropleiding Chemie Voltijd Hogeschool Leiden Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30

Nadere informatie

Besluit. College van bestuur. Hogeschool Leiden. Postbus 382 2300 AJ LEIDEN

Besluit. College van bestuur. Hogeschool Leiden. Postbus 382 2300 AJ LEIDEN College van bestuur Hogeschool Leiden Postbus 382 2300 AJ LEIDEN Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Personeel en Arbeid

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Logistiek Management van de Hogeschool Rotterdam

Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Logistiek Management van de Hogeschool Rotterdam swao r nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Logistiek Management van de Hogeschool Rotterdam

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuw Associatedegreeprogramma. : Sales en Accountmanagement

Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuw Associatedegreeprogramma. : Sales en Accountmanagement nuao r nederlands - Vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuw Associatedegreeprogramma Sales en Accountmanagement van de Hogeschool Rotterdam

Nadere informatie

Naam/Datum/Versie document advies/verbeterpunten. Avans documenten

Naam/Datum/Versie document advies/verbeterpunten. Avans documenten Document / Informatie P = Prettig ; N = Noodzakelijk Algemene input voor schrijven zelfevaluatie 1. (P) Interne rapport tussentijdse audit op onderwijskwaliteit/accre-ditatiewaardigheid Suggesties NQA

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor nvao nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Docent Muziek van de Fontys Hogescholen datum 28 februari 2017

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek van de Avans Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek van de Avans Hogeschool m ao p nederlands-ulaam se accreditatie organisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek van de Avans Hogeschool

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur Hogeschool van Utrecht Postbus AN UTRECHT

Besluit. College van Bestuur Hogeschool van Utrecht Postbus AN UTRECHT College van Bestuur Hogeschool van Utrecht Postbus 573 3500 AN UTRECHT Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Algemene Operationele

Nadere informatie

es luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Toegepaste Wiskunde van de Hogeschool van Amsterdam

es luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Toegepaste Wiskunde van de Hogeschool van Amsterdam m a o r nederlands - v/aamse accreditatieorganisatie es luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Toegepaste Wiskunde van de Hogeschool van Amsterdam datum

Nadere informatie

Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs

Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs 12 november 2012 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Handreiking voor specifieke invulling van de standaarden

Nadere informatie

es Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor

es Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor , nvao v nederlands - viaamse accreditatieorganisatie es Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Pedagogisch Management Kinderopvang van de Christelijke Hogeschool

Nadere informatie

A. Nadere facultaire invulling van onderstaande artikelen uit de HU-OER 2015-2016

A. Nadere facultaire invulling van onderstaande artikelen uit de HU-OER 2015-2016 10 FACULTAIRE OER: FACULTEIT COMMUNICATIE EN JOURNALISTIEK Vastgesteld door de faculteitsdirecteur op 2 maart 2015 Met nstemming van de facultaire medezeggenschapsraad A. Nadere facultaire invulling van

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Biologie van de Vrije Universiteit Amsterdam

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Biologie van de Vrije Universiteit Amsterdam nuao w nederlands -vlaam se accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Biologie van de Vrije Universiteit Amsterdam datum 29 juli 2016 Onderwerp

Nadere informatie

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid voltijd en deeltijd. Hogeschool Utrecht

Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid voltijd en deeltijd. Hogeschool Utrecht Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid voltijd en deeltijd Hogeschool Utrecht Lange Voorhout 14 2514 ED Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl

Nadere informatie

Doelstellingen Onderwerp niet behandeld tijdens de verkorte procedure na tijdelijke erkenning.

Doelstellingen Onderwerp niet behandeld tijdens de verkorte procedure na tijdelijke erkenning. Ontwerp van accreditatierapport en -besluit met een positieve beoordeling van de accreditatieaanvraag voor de opleiding Master of Science in de architectuur (master) van de Universiteit Antwerpen (na tijdelijke

Nadere informatie

Rapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Voltijd, Duaal en Deeltijd Chemie en Voltijd en Duaal Chemische Technologie

Rapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Voltijd, Duaal en Deeltijd Chemie en Voltijd en Duaal Chemische Technologie Rapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Voltijd, Duaal en Deeltijd Chemie en Voltijd en Duaal Chemische Technologie Hogeschool van Utrecht Institute of Life Science and Chemistry Organisatie-eenheid

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Psychobiologie van de Universiteit van Amsterdam

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Psychobiologie van de Universiteit van Amsterdam }nvao r n e d e rlcw d s- vlaam se a ccre d ita tie o rg a n is a tie les Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Psychobiologie van de Universiteit van Amsterdam

Nadere informatie

Praktijkopleider agrotechniek

Praktijkopleider agrotechniek Associate degree Deeltijd 2018-2019 Praktijkopleider agrotechniek Ontwikkel uw vaardigheden als praktijkopleider in de agrotechnische sector met deze tweejarige opleiding 2 De agrarische sector is continu

Nadere informatie

Universiteit van Amsterdam wo-bachelor Biologie (180 EC) 23 maart 2016 Bachelor of Science voltijd Amsterdam

Universiteit van Amsterdam wo-bachelor Biologie (180 EC) 23 maart 2016 Bachelor of Science voltijd Amsterdam ,nvao w nederlands-vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Biologie van de Universiteit van Amsterdam datum 29 juli 2016

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bedrijfskunde van de Hogeschool NCOi

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bedrijfskunde van de Hogeschool NCOi nuao nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bedrijfskunde van de Hogeschool NCOi datum 30 november 2017 onderwerp

Nadere informatie

: 6 december 2016 : 5 maart Beoordelingskader Beoordelingskader voor de uitgebreide toets nieuwe opleiding van de NVAO (Start. 2014, nr 36791).

: 6 december 2016 : 5 maart Beoordelingskader Beoordelingskader voor de uitgebreide toets nieuwe opleiding van de NVAO (Start. 2014, nr 36791). ,nvao r nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie it Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs

Nadere informatie

Associate degree Deeltijd

Associate degree Deeltijd Associate degree Deeltijd 2018-2019 Bloemsierkunst Vakmanschap, effectief communiceren en managen op hbo-niveau in de bloemsierkunst U bent werkzaam in de bloemenbranche, als zelfstandig ondernemer of

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur van de. Hogeschool INHOLLAND. Postbus CN DEN HAAG

Besluit. College van Bestuur van de. Hogeschool INHOLLAND. Postbus CN DEN HAAG College van Bestuur van de Hogeschool INHOLLAND Postbus 95597 2509 CN DEN HAAG Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van de aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Facility

Nadere informatie

: 120 : niet van toepassing : 13 oktober : 5 februari 2016 : 30 maart 2016

: 120 : niet van toepassing : 13 oktober : 5 februari 2016 : 30 maart 2016 nuao r nederlands - Vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Retailmangement en -marketing van de Hogeschool NCOI

Nadere informatie

Beoordelingskader Kader voor de beperkte toets nieuw Associate-degree (Ad-)programma van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 9832).

Beoordelingskader Kader voor de beperkte toets nieuw Associate-degree (Ad-)programma van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 9832). ,nvao w nederlands -vlaam se accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot een oordeel voldoende onder voorwaarden van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Zorg en technologie van

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie (na herstel) aan de opleiding hbobachelor

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie (na herstel) aan de opleiding hbobachelor fnvao w nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie @S 1(UI ït Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie (na herstel) aan de opleiding hbobachelor Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs

Nadere informatie

juli juli 2015

juli juli 2015 ,mao w n e d e rla n d s- vlaam se a ccre d ita tie o rg a n is a tie Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Integraal Bouwmanagement van de

Nadere informatie

Besluit. College van bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM

Besluit. College van bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM College van bestuur Hogeschool van Amsterdam Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM Besluit Besluit strekkende tot positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-master Integraal Leiderschap

Nadere informatie

: 8 april 2016 : 20 mei Beoordelingskader Beoordelingskader voor de uitgebreide toets nieuwe opleiding van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 36791).

: 8 april 2016 : 20 mei Beoordelingskader Beoordelingskader voor de uitgebreide toets nieuwe opleiding van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 36791). nvao r nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor Fiscaal Recht en Economie van de Hogeschool

Nadere informatie

Besluit. Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus CA LEIDERDORP

Besluit. Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus CA LEIDERDORP Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus 4200 2350 CA LEIDERDORP Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

Studieomvang (EC) : 120 Datum macrodoelmatigheidsbesluit : 20 december 2017 Datum aanvraag : 21 december 2017

Studieomvang (EC) : 120 Datum macrodoelmatigheidsbesluit : 20 december 2017 Datum aanvraag : 21 december 2017 »nvao r nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie lesluit datum 29 juni 2018 onderwerp Besluit Toets nieuwe opleiding Associate-degree Systeemspecialist Automotive van de Hanzehogeschool Groningen (006369)

Nadere informatie

Richtlijn beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Positionering van de opleidingen De vergelijking met Vlaanderen

Richtlijn beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Positionering van de opleidingen De vergelijking met Vlaanderen Richtlijn beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Het is aan het beoordelingspanel om te bepalen of deze toelichting relevant is bij de beoordeling van de onderhavige opleiding. Positionering

Nadere informatie

Format samenvatting aanvraag. Opmerking vooraf

Format samenvatting aanvraag. Opmerking vooraf Format samenvatting aanvraag Opmerking vooraf Mocht u de voorkeur geven aan openbaarmaking van de gehele aanvraag in plaats van uitsluitend onderstaande samenvatting dan kunt u dat kenbaar maken bij het

Nadere informatie

2. Bevindingen met betrekking tot het VBI-rapport

2. Bevindingen met betrekking tot het VBI-rapport Hogeschool Dirksen B.V. De heer D. van der Mark, directeur Postbus 3090 6802 DB ARNHEM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Physician Assistant van de Hogeschool Rotterdam

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Physician Assistant van de Hogeschool Rotterdam ,nvao w nederlands-vlaamse accreditatieorganisatie es lult Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Physician Assistant van de Hogeschool Rotterdam datum Gegevens

Nadere informatie

Besluit. Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus 4200 2350 CA LEIDERDORP

Besluit. Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus 4200 2350 CA LEIDERDORP Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus 4200 2350 CA LEIDERDORP Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

Hanzehogeschool Groningen. HBO-Bachelor Chemie Chemische Technologie Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek

Hanzehogeschool Groningen. HBO-Bachelor Chemie Chemische Technologie Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek Hanzehogeschool Groningen HBO-Bachelor Chemie Chemische Technologie Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek Netherlands Quality Agency (NQA) December 2010 2/67 NQA - Hanzehs.: audit bestaande hbo-bacheloropleidingen

Nadere informatie

Breakout sessie 2-5. Stelsel 3.0 Accreditatie op Maat: Opleidingsbeoordeling. Introductie

Breakout sessie 2-5. Stelsel 3.0 Accreditatie op Maat: Opleidingsbeoordeling. Introductie Breakout sessie 2-5 Stelsel 3.0 Accreditatie op Maat: Opleidingsbeoordeling De voorstellen beschreven in deze notitie dienen als uitwerking van (aangekondigde) wetswijzigingen. Op basis van deze wetswijzigingen

Nadere informatie

College van Bestuur Hogeschool Rotterdam Postbus HA ROTTERDAM. 1. Inleiding

College van Bestuur Hogeschool Rotterdam Postbus HA ROTTERDAM. 1. Inleiding College van Bestuur Hogeschool Rotterdam Postbus 25035 3001 HA ROTTERDAM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Maritiem

Nadere informatie

Rapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Algemene Operationele Technologie Voltijd Deeltijd - Duaal

Rapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Algemene Operationele Technologie Voltijd Deeltijd - Duaal Rapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Algemene Operationele Technologie Voltijd Deeltijd - Duaal Hogeschool van Utrecht Faculteit Natuur en Techniek Instituut voor Innovatie, Industrie

Nadere informatie

2. Bevindingen met betrekking tot het VBI-rapport

2. Bevindingen met betrekking tot het VBI-rapport College van bestuur Hogeschool Rotterdam Postbus 25035 3001 HA ROTTERDAM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Trade Management

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE... 2 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1.2 Informatie en communicatie... 4 1.3 Inwerkingtreding en duur... 4 1.

INHOUDSOPGAVE... 2 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1.2 Informatie en communicatie... 4 1.3 Inwerkingtreding en duur... 4 1. 1 INHOUDSOPGAVE... 2 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1.2 Informatie en communicatie... 4 1.3 Inwerkingtreding en duur... 4 1.4 Onderwijs- en examenregeling... 4 2. TOELATING TOT DE OPLEIDING...

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Financial Services Management van de Hogeschool NCOI

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Financial Services Management van de Hogeschool NCOI nvao nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Financial Services Management van de Hogeschool NCOI datum 31 oktober

Nadere informatie

HZ University of Applied Sciences hbo-bachelor Chemie (240 EC) 3 mei 2017 Bachelor of Science voltijd Applied Chemistry; Life Sciences Vlissingen

HZ University of Applied Sciences hbo-bachelor Chemie (240 EC) 3 mei 2017 Bachelor of Science voltijd Applied Chemistry; Life Sciences Vlissingen ,nuao v nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie uit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Chemie van de HZ University of Applied Sciences datum 30 november

Nadere informatie

esluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Creatieve Therapie van de Stenden Hogeschool

esluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Creatieve Therapie van de Stenden Hogeschool ,nvao w n e d e ria n d s- vlaam se a ccre d ita tie o rg a n is a tie esluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Creatieve Therapie van de Stenden Hogeschool

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor ,nvao w nederlands-vlaam se accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Security Management van de Saxion Hogeschool datum 31 augustus

Nadere informatie

Master of Laws De Master Legal Management (MLM) is in 2014 gestart als een door de NVAO geaccrediteerde, onbekostigde masteropleiding.

Master of Laws De Master Legal Management (MLM) is in 2014 gestart als een door de NVAO geaccrediteerde, onbekostigde masteropleiding. Samenvatting aanvraag Algemeen Soort aanvraag (kruis aan wat van toepassing is): Naam instelling Contactpersoon/contactpersonen Nieuwe opleiding, d.w.z. voortzetting geaccrediteerde onbekostigde opleiding

Nadere informatie