Actieprogramma Verkeersveiligheid Regionale Projectgroep Verkeersveiligheid Goeree-Overflakkee

Transcriptie

1 Actieprogramma Verkeersveiligheid Regionale Projectgroep Verkeersveiligheid Goeree-Overflakkee Versie: 3.2 Steller: M.E. van Balen-van Franeker Functie: Coördinerend medewerker Verkeerssamenwerking Datum: dinsdag 24 september

2 Inhoudsopgave Inleiding pag Landelijke en regionale kaders en ontwikkelingen pag Organisatie RPV(GO) pag Evaluatie Meerjarenplan pag Activiteitenplan pag Begroting Meerjarenplan pag. 23 Bijlagen 1. Verkeersveiligheidsprofiel RPG GO 2013 pag Bestuurlijke en ambtelijke vertegenwoordigingen in de RPV GO pag Projectenoverzicht pag Meerjarenbegroting pag Financieel overzicht begroting pag. 63 2

3 Inleiding Verkeersongevallen veroorzaken dagelijks veel menselijk leed en grote materiele schade. De laatste jaren nemen het aantal doden en ernstige slachtoffers weer toe. Als basis voor het ontstaan van verkeersongevallen is in de meeste gevallen (geschat wordt ongeveer 90-95%) enige vorm van menselijk falen aan te wijzen. Het gaat daarbij dan om gemaakte inschattingsfouten, het ontbreken van de op dat moment vereiste kennis en/of vaardigheden of het niet hebben van een juiste houding om voor zichzelf en anderen een veilig gebruik van de openbare weg mogelijk te maken. Investeren in "de mens" om de verkeersveiligheid te bevorderen blijft, naast investeringen in infrastructuur en voertuigveiligheid, dan ook van groot belang. Dit betekent dat een integrale aanpak noodzakelijk is, waarbij telkens wordt gezocht naar een optimale mix van maatregelen op het gebied van gedragsbeïnvloeding, infrastructuur, ruimtelijke ordening en voertuigveiligheid. 3

4 1. Landelijke en regionale kaders en ontwikkelingen In landelijke en regionale beleids- en uitvoeringsplannen worden middelen (en menskracht) ter beschikking gesteld voor het bevorderen van de verkeersveiligheid Landelijke beleidskaders Door met Duurzaam Veilig De Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) heeft begin november 2005 een visie "Door met Duurzaam Veilig" gepresenteerd. Deze visie borduurt voort op "het paarse boek" "Naar een Duurzaam Veilig wegverkeer" waarmee de SWOV in 1992 de basis legde voor de Duurzaam Veilig benadering. De SWOV vond in 2006 dat een nieuwe impuls voor verkeersveiligheid nodig was. Er is veel ervaring opgedaan met vooral infrastructurele maatregelen. Deze ervaringen in combinatie met nieuwe (technologische) ontwikkelingen moeten benut worden om verkeersveiligheid te verbeteren. In een analyse wordt nog eens verduidelijkt waarom de Duurzaam Veilig aanpak essentieel is voor het terugdringen van het aantal doden en gewonden in het verkeer. Dit tweede uitwerkingsdeel richt zich naast de infrastructuur ook op probleemgebieden en probleemgroepen binnen verkeersveiligheid, zoals het gebruik van alcohol en drugs, jongeren, snelheid, gemotoriseerde tweewielers. Het laatste onderdeel van Door met Duurzaam Veilig beschrijft de uitvoering in termen van kwaliteitszorg, organisatie, financiën en flankerende beleid. Het gaat daarbij om de randvoorwaarden die noodzakelijk zijn om door te gaan met Duurzaam Veilig. De SWOV hanteert de onderstaande vijf leidende principes van Duurzaam Veilig Duurzaam Veilig principe Functionaliteit van wegen Homogeniteit van massa s en/of snelheid en richting Vergevingsgezindheid van de omgeving en van weggebruikers onderling Herkenbaarheid van de vormgeving van de weg en de Voorspelbaarheid van wegverloop en van gedrag van weggebruikers Statusonderkenning door de verkeersdeelnemer Beschrijving Monofunctionaliteit van wegen, stroomwegen, gebiedsontsluitingswegen, erftoegangswegen, in een hiërarchisch opgebouwd wegennet. Gelijkwaardigheid in snelheid, richting en massa bij matige en hoge snelheden. Letselbeperking door een vergevingsgezinde omgeving en anticipatie van weggebruikers op gedrag van anderen. Omgeving en gedrag van andere weggebruikers die de verwachtingen van weggebruikers ondersteunen via consistentie en continuïteit van het wegontwerp. Vermogen om taakbekwaamheid te kunnen inschatten. In de uitgewerkte visie is educatie een wezenlijke aanvulling op maatregelen voor een duurzaam veilige omgeving van weggebruikers. Aanbevolen wordt om in het "leren" aan te sluiten op de kenmerken van mensen. Zij leren voortdurend (de "lerende mens" als maat der dingen). Het is volgens de SWOV nodig om naast de formele educatie (via scholen en rijscholen) ook informele educatie (o.a. door voorbeeldgedrag van ouders) aan te bieden en deze beide vormen onderling af te stemmen. T.a.v. handhaving beveelt de SWOV aan de huidige vormen van toezicht te optimaliseren, specifiek op doelgroepen gerichte handhaving te ontwikkelen en intelligente systemen in te zetten Nota Mobiliteit In de Nota Mobiliteit zijn tussen alle betrokken overheden afspraken gemaakt over de gezamenlijke inspanningen om te komen tot een verdere reductie van het aantal verkeersdoden (max. 500) en ernstige verkeersgewonden (max ) in Deze afspraken zijn verder uitgewerkt in het Strategisch Plan Verkeersveiligheid De Nota Mobiliteit is sinds de vaststelling van de Structuurvisie Infrastructuur en Milieu op 13 maart niet meer van toepassing. 4

5 Strategisch Plan Verkeersveiligheid "Veiligheid van, voor en door iedereen" Het Strategisch Plan Verkeersveiligheid , opgesteld door het rijk in nauwe samenwerking met de decentrale overheden, is in juli 2008 aan de Tweede Kamer aangeboden. Op 23 september 2008 is de Tweede Kamer akkoord gegaan met de uitvoering van dit plan. Invulling geven aan de uitvoering van dit plan is dan ook de belangrijkste uitdaging waar wij als verkeersveiligheidpartners in de komende tijd voor staan. Als basis voor de strategie ten aanzien van de uitvoering van het verkeersveiligheidsbeleid in de periode wordt in dit plan gefundeerd ingezet op drie pijlers die het beleid in de afgelopen jaren succesvol hebben gemaakt. Dit zijn: samenwerking, integrale aanpak en Duurzaam Veilig. Bij deze indeling in drie pijlers is de term Duurzaam Veilig niet meer het containerbegrip dat het in de loop van de jaren geworden is als verzamelnaam voor alle verkeersveiligheidsactiviteiten. Hier wordt bij Duurzaam Veilig vooral bedoeld de directie relatie bij de aanpak tussen de mens, de weg en het voertuig. Bij de uitvoering van de activiteiten worden twee lijnen gevolgd; - de eerste lijn bouwt met generieke maatregelen voort op de weg die al jaren met succes gevolgd is; - de tweede lijn richt zich op een aanpak naar specifieke aandachtsgebieden. Die aandachtsgebieden zijn voortgekomen uit analyses van ongevalgegevens en uit analyses van trends die de komende jaren de verkeersveiligheid kunnen beïnvloeden. Het gaat vooral om een aantal groepen kwetsbare verkeersdeelnemers en veroorzakers van verkeersonveilige situaties, evenals categorieën wegen en voertuigen. Deze aandachtsgebieden zijn: - voetgangers ; - fietsers; - enkelvoudige ongevallen; - kinderen; - ouderen; - beginnende bestuurders; - berijders van brom-, snorfietsen en brommobielen; - motorrijders; - bestuurders onder invloed van alcohol, drugs, medicijnen of vermoeidheid; - snelheidsovertreders; - 50 en 80 km-wegen; - vracht- en bestelverkeer Beleidsimpuls Verkeersveiligheid Op basis van het Strategisch Plan Verkeersveiligheid is tot nu toe iedere twee jaar een actieprogramma gemaakt. Het Rijk en de decentrale overheden hebben afgesproken elke vier jaar de voortgang en het effect van het beleid te toetsen. Uit de Verkeersveiligheidsverkenning 2020 blijkt dat met ongewijzigde uitvoering van het strategisch plan de doelstellingen waarschijnlijk niet gehaald gaan worden. In het Bestuurlijk Koepeloverleg Infrastructuur en Milieu van juni 2011 is daarom op basis van deze conclusies besloten dat het Strategisch Plan Verkeersveiligheid van kracht blijft, maar dat dit plan ook een impuls nodig heeft, gericht op de doelgroepen waarmee het nog niet goed (genoeg) gaat. Deze bijstelling (de Beleidsimpuls Verkeersveiligheid) is tot stand gekomen door interactieve samenwerking tussen marktpartijen, maatschappelijke partners, kennisinstituten en alle overheden. Uit de Verkeersveiligheidsverkenning is gebleken dat het gaat om de volgende prioritaire doelgroepen: jonge beginnende bestuurders, ouderen en fietsers. 5

6 De VNG (Vereniging voor Nederlandse Gemeenten) heeft aandacht van de gemeenten gevraagd voor de volgende punten uit deze beleidsimpuls: - de Beleidsimpuls Verkeersveiligheid bespreken in de gemeente en meenemen bij het gemeentelijke verkeersveiligheidsbeleid en de voorbereiding van de gemeentelijke begroting voor 2013; - de focus bij het verkeersveiligheidsbeleid leggen op de (oudere) fietser; - het maatschappelijk middenveld nadrukkelijk betrekken bij het verkeersveiligheidsbeleid; - bij infrastructurele projecten gebruik maken van de nieuwe richtlijnen uit de Basiskenmerken Wegontwerp. De VNG heeft na raadpleging van de achterban nadrukkelijk aandacht gevraagd aan de minister voor de "maak van de nul een punt" (MVD01.) filosofie, waarmee veel gemeenten en provincies al aan de slag zijn Ontwikkelingen Maak van de 0 een Punt (Mvd01.) In Nederland is in een aantal provincies gestart met de visie Maak van de nul een Punt (Mvd01.) als basismotivatie voor het gedrag in het verkeer, het verkeersveiligheidsbeleid en de uitvoering van verkeersveiligheidsactiviteiten. Deze visie ervaart niet als vanzelfsprekend, dat er slachtoffers vallen in het verkeer. De in Zuid-Holland opererende Ambassadeurs Verkeersveiligheid ZH Onderschrijven deze visie en dragen deze als volgt uit. "Zij vinden dat ieder verkeersslachtoffer er een teveel is en dat de zorg en verantwoordelijkheid voor een duurzaam en verkeersveilig Zuid-Holland niet exclusief bij de overheden thuis horen, maar gedeeld moeten worden met ieder die hier binnen de eigen context een bijdrage aan kan leveren. Zij accepteren het feit dat verkeersdeelname gepaard gaat met ernstige ongevallen daarom niet als een vaststaand gegeven en roepen anderen op dit ook niet doen." Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (concept) Op 13 maart 2012 is de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte door de Minister van Infrastructuur en Milieu vastgesteld. Het volgende essentiële onderdeel uit de Nota Mobiliteit blijft van kracht: Verkeersveiligheid op de weg Het nationale doel is: een permanente verbetering van de verkeersveiligheid door reductie van het aantal verkeersdoden en ernstige verkeersgewonden: - een reductie van het aantal verkeersdoden tot maximaal 500 in 2020; - een reductie van het aantal ernstig verkeersgewonden tot maximaal in 2020; - behoud van een plaats in de top vier van de Europese Unie. De registratie van verkeersdoden en ernstig verkeersgewonden blijft op een voldoende niveau gehandhaafd. De nationale doelstelling werkt voor alle betrokken decentrale overheden in gelijke mate door in provinciale en regionale doelstellingen, zodat alle betrokken decentrale overheden de aantallen met eenzelfde percentage terugbrengen als het nationale doel voor De betrokken decentrale overheden werken deze doelen met bestuurlijke en maatschappelijke partners uit in provinciale en regionale maatregelpakketten die zowel maatregelen op het gebied van gedrag als voertuig als op het gebied van infrastructuur bevatten en waarbij in ieder geval aandacht wordt geschonken aan het goederenvervoer (vracht- en bestelwagens). 6

7 Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van het verkeersveiligheidsbeleid. Verkeershandhaving vormt het belangrijke sluitstuk van het verkeersveiligheidsbeleid, waarbij de regionale plannen worden afgestemd met de regionale projecten verkeershandhaving. Wegbeheerders brengen in de periode tot 2020 bij nieuwe aanleg en in het kader van beheer en onderhoud essentiële herkenbaarheidskenmerken aan op alle wegen. 1.2 Regionale beleidskaders Beleidsvisie Mobiliteit 2030 In de Beleidsvisie Mobiliteit 2030 zal verkeersveiligheid een aandachtspunt zijn. De essentiële onderdelen uit de opvolger van de Nota Mobiliteit 2004, de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR), zullen worden opgenomen in de Beleidsvisie Mobiliteit Een startnotitie is gereed Meerjarenplan Verkeersveiligheid van de Provincie Zuid-Holland Het Provinciaal Meerjarenprogramma Verkeersveiligheid is een uitwerking van het PVVP (Provinciaal Verkeer- en Vervoer Platform) Op basis van dit plan kunnen de regionale en lokale wegbeheerders hun beleid bepalen en uitvoeren Verkeersveiligheidsprofiel Een van de middelen die door de provincie Zuid-Holland aan de RPV s ter beschikking is gesteld voor de bevordering van de verkeersveiligheid is het Verkeersveiligheidsprofiel (Vvp), dat de huidige stand van zaken van de verkeersveiligheid in de regio beschrijft. 7

8 2. Organisatie 2.1 De provincie Zuid-Holland als regievoerder Bij het opstellen van dit format zijn de provincie Zuid-Holland, stadsgewest Haaglanden en de stadsregio Rotterdam regievoerder op het punt van beleid en activiteiten voor verkeersveiligheid en gedragsbeïnvloeding in hun gebied. Zij hebben het Regionaal Ondersteuningsniveau Verkeersveiligheid Zuid-Holland (ROV-ZH) ingesteld om hen en alle verkeersveiligheidspartners in de provincie Zuid-Holland te ondersteunen bij de ontwikkeling en uitvoering van beleid en activiteiten op het gebied van verkeersveiligheid, in het bijzonder gedragsbeïnvloeding. De provincie Zuid-Holland is regievoerder voor 6 regio's met ieder hun eigen Regionale Projectgroep Verkeersveiligheid. 2.2 Organisatie RPV De Regionale Projectgroepen Verkeersveiligheid (RPV s) ontwikkelen gedragsprogramma's voor het verbeteren van de verkeersveiligheid en coördineren de inzet van de verschillende partners in het betreffende RPV-gebied. De RPV Goeree-Overflakkee is op dit terrein sinds 1992 actief en zal zich ook de komende jaren weer inspannen om een groot aantal activiteiten te realiseren. De RPV Goeree-Overflakkee is een projectgroep waarin een groot aantal partijen vertegenwoordigd zijn die zich bezighouden met verkeersveiligheid in de regio Goeree-Overflakkee. De Stuurgroep is bestuurlijk verantwoordelijk voor de RPV en stelt het RPV Actieprogramma Verkeersveiligheid vast. Binnen de RPV draagt de regionale verkeersveiligheidscoördinator zorg voor de voorbereiding en uitvoering van dit plan. De uitvoerende werkzaamheden zijn toebedeeld aan een aantal (sub)werkgroepen. Aan het einde van hoofdstuk 6 (Activiteitenplan ) wordt nader gespecificeerd wat de taken en samenstelling van de werkgroepen zijn. Deze zijn gebaseerd op de evaluatie van het meerjarenplan en het activiteitenplan Regionaal Ondersteuningsbureau Verkeersveiligheid Z-H (ROV-ZH) Het ROV-ZH ondersteunt allerlei instanties met kennis, informatie en producten over verkeersveiligheid en gedrag in het verkeer. Wegbeheerders en individuele burgers kunnen bij het ROV-ZH terecht voor een advies op maat. De medewerkers van het ROV-ZH volgen de lokale, regionale en landelijke ontwikkelingen op het gebied van verkeersveiligheid. Het ROV onderhoudt en beheert de reeds ontwikkelde producten, zoals SCHOOL op SEEF en Totally Traffic, en richt zich meer dan in het verleden op advisering van gemeenten. Het ROV-ZH organiseert cursussen voor gebruikers van het programma ViaStat, expertmeetingen voor belangenorganisaties en informatie- en netwerkbijeenkomsten. Het ROV-ZH verzorgt binnen de provincie Zuid-Holland de coördinatie van de publiekscampagne verkeersveiligheid, de uitgave van het gratis kwartaalblad "ROV-magazine", en het beheer van de websites en en 8

9 3. Evaluatie Meerjarenplan Korte terugblik Het meerjarenplan is door de leden van de stuurgroep tijdens hun vergadering van 23 september 2010 vastgesteld. In de inleiding van het meerjarenplan zegt de stuurgroep dat het accent zal liggen op gedragsgericht verkeersveiligheidsbeleid. Hierbij wordt gedacht aan projecten die vooral investeren in de mens om de verkeersveiligheid te verhogen. Dit naast de investeringen die plaatsvinden op het gebied van infrastructuur en voertuigveiligheid. Veelal blijkt het om inschattingsfouten te gaan, het ontbreken van de op dat moment vereiste kennis en/of vaardigheden of het vertonen van ongewenst gedrag waardoor de weggebruiker zichzelf maar ook andere gebruikers van de openbare ruimte in gevaar brengt. De start lag bij het aanbieden van praktische en theoretische verkeerseducatie aan alle doelgroepen verkeersdeelnemers. Van peuters tot senioren. Zowel nieuwe als eerder uitgevoerde projecten stonden in het meerjarenplan, waarbij opgemerkt dient te worden dat herhaling van projecten leidt tot versterking van het effect. 3.2 Samenwerking binnen de regio Op 11 december 2008 hebben de (toenmalige) bestuurders hun handtekening gezet onder de nieuwe samenwerkingsovereenkomst Binnen de regio werd samengewerkt door de voormalige gemeenten Goedereede, Dirksland, Middelharnis en Oostflakkee, het waterschap Hollandse Delta, provincie Zuid-Holland en Rijkswaterstaat Zeeland en Zuid-Holland. In onderstaand organogram, behorend bij genoemde samenwerkingsovereenkomst, is de nieuwe organisatiestructuur opgenomen zoals deze van toepassing is vanaf 1 januari 2013: Regionale Stuurgroep Verkeersveiligheid Vaste werkgroep: Verkeerssamenwerking (Infrastructuur en Gedragsbeïnvloeding) Gemeente Goeree- Overflakkee/ Coördinator Verkeerssamenwer king Tijdelijke werkgroepen en subwerkgroepen: 1. werkgroep Verkeersveiligheidsdag 2. werkgroep Publiekscampagnes 3. werkgroep Totally Traffic 4. werkgroep Communicatie campagnes 3.3 Samenwerking met partijen De RPV werkt nauw samen met verschillende organisaties. Zo wordt er voor de uitvoering van gedragsprojecten op het basisonderwijs gebruik gemaakt van de diensten van Monito Verkeerseducatie die de verkeerseducatie verzorgd. Voor het Voortgezet Onderwijs wordt gebruik gemaakt van een projectleider via Advoss Verkeersveiligheid die aan de modules binnen Totally Traffic uitvoering geeft. Met beide partijen is gedurende de periode een jaarcontract afgesloten nadat hiervoor een aanbesteding is gehouden. Ook Veilig Verkeer Nederland, district Goeree-Overflakkee, zet zich op ons eiland in voor de realisatie van diverse projecten. 9

10 Op projectbasis wordt samengewerkt met de Fietsersbond, het openbaar vervoer, de eilandelijke transportsector, Team Alert, De Hoop GGZ, enz.. De communicatie met deze organisaties verloopt via de regionale verkeersveiligheidcoördinator van de RPV. 3.4 Werkgroepen Zie het organogram onder Projecten Het werken met een meerjarenplan biedt als voordeel dat er vooraf nagedacht wordt wat voor een langere periode het mogelijke beleid kan zijn. Toch is desondanks regelmatig bijstelling nodig omdat gaandeweg de looptijd van de het meerjarenplan zich nieuwe projecten aandienen of projecten onuitvoerbaar blijken. Denk hierbij aan bijvoorbeeld Veilig Honk of Traffic Informers. Kijkend naar alle voorgenomen projecten uit het meerjarenplan moet geconstateerd worden dat niet alle projecten het stadium van uitvoering hebben bereikt. Projecten uit het meerjarenplan, die geheel of gedeeltelijk uitgevoerd zijn, waren: Project JongLeren: Het project JongLeren is in de laatste jaren een begrip geworden bij de peuterspeelzalen. Ook de kinderdagverblijven hebben aangegeven geïnteresseerd te zijn in de materialenkisten. Deze kisten doen middels een rouleerrooster hun ronde langs de peuterspeelzalen van Goeree-Overflakkee. Met het wegvallen van de subsidie voor deze doelgroep is vooruitlopend hierop gekeken hoe de verkeerseducatie structureel ingebed kan worden. Hiervoor vindt er overleg plaats met Bibliotheek Zuid-Hollandse Delta (BZHD) en de Stichting Peutereiland om de materiaalkisten met ingang van 2014 op te nemen binnen de projecten boekenpret die worden uitgezet door BZHD bij de Peuterspeelzalen en kinderdagverblijven op het eiland. BZHD heeft diverse thema s waar de Peuterspeelzalen en kinderdagverblijven op kunnen inschrijven. JongLeren kan hier mogelijk deel van gaan uitmaken en meelopen in het rouleerrooster van BZHD. Verkeersleerkracht: Sinds schooljaar 2008/2009 is Monique van der Haar verkeersleerkracht voor onze regio. Eerst via de CED Groep en vanaf 2011 als ZZp-er. Op jaarbasis gaat het om 800 uren. Er wordt gewerkt met het SchoolopSeef-concept. Zij werkt gemiddeld binnen een schooljaar op zo n tien basisscholen. Projectleider: Binnen het voortgezet onderwijs wordt gewerkt met het Totally Traffic-concept. Voor het jaar 2010 is er door de stuurgroep voor gekozen geen gebruik meer te maken van de diensten van een verkeersadviseur vanuit het CED, maar de uren, die door de provincie aan de regio gratis beschikbaar worden gesteld te gebruiken voor de mede-uitvoering van de projecten binnen het voortgezet onderwijs. Hiervoor is vanaf 2011 ADVOSS Verkeersveiligheid ingezet. Schoolcontactpersonen basisonderwijs: Alle scholen, die lessen ontvangen van de verkeersleerkracht dienen een schoolcontactpersoon te hebben. In de meeste gevallen is er ook daadwerkelijk een schoolcontactpersoon. Voor deze schoolcontactpersonen is budget opgenomen in de begroting van de RPV. ( 500,00 per jaar). De schoolcontactpersonen zijn vaak een directielid van een basisschool en ontvangen derhalve niet het bedrag van 500,00. In plaats hiervan wordt dit bedrag gebruikt voor de bekostiging van een eigen Trapvaardigset voor de desbetreffende school. Het bedrag is hiervoor toereikend. Schoolverkeersexamens: De schoolverkeersexamens worden op Goeree-Overflakkee georganiseerd door twee organisaties, te weten verschillende afdelingen van VVN en de Stichting Schoolverkeersexamens Middelharnis. Alle basisscholen bieden hun leerlingen in groep 7 (of 8) de mogelijkheid deel te nemen aan het landelijke verkeersexamen. Dit examen bestaat uit een theorie-examen en een praktijkexamen. De kosten van deze examens worden betaald vanuit de regionale pot. Verkeerstuin: Het was al enige jaren een wens van de regio om de beschikking te hebben over een Regionale verkeerstuin. In het verleden is door de stuurgroep besloten de rente, ontvangen op de projectgelden, hiervoor te reserveren. De reservering bedroeg ,00. In 2009 zou een begin gemaakt worden met een haalbaarheidsonderzoek. 10

11 In 2012 is gebleken dat het realiseren van een verkeerstuin niet haalbaar is. De investering is fors en de scholen hebben aangegeven hiervan maar af en toe gebruik te maken. Met name het vervoer van de scholen naar de verkeerstuin stuit op problemen en is kostbaar. Materiaalkosten: Uit de post materiaalkosten worden materialen bekostigd, die nodig zijn voor de verkeersleer- Kracht. Maar ook andere materiaalkosten worden uit deze post vergoed. Verkeersveiligheidsdag: Jaarlijks wordt er een Verkeersveiligheidsdag gehouden. Ieder jaar voor de basisscholen van een andere (voormalige) gemeente. Met de herindeling is het eiland in deelgebieden verdeeld; Oost, Midden en West. De verkeersveiligheidsdagen zullen hierop worden aangepast. De dagen worden door leerlingen en leerkrachten erg gewaardeerd. Dit heeft ongetwijfeld te maken met het gevarieerde aanbod, maar ook met het grote doe-gehalte van de dagen, waardoor er veel kennis en kunde op het gebied van verkeersveiligheid vergaard kan worden. Nadat de Verkeersveiligheidsdag twee rondes langs een deelgebied heeft gemaakt, dient er een evaluatie plaats te vinden. Tekenwedstrijd voor groep 8 basisonderwijs: Al sinds jaar en dag organiseert de RPV een tekenwedstrijd. Leden van VVN zijn de daadwerkelijke uitvoerders van dit project. Jaarlijks wordt voor een ander thema gekozen, maar het heeft wel altijd te maken met verkeersveiligheid. De winnaar van de wedstrijd krijgt met zijn/ haar groep een uitje aangeboden. In het verleden werd meestal een tocht met de reddingsboot gemaakt. Vanaf 2009 kan de winnaar met zijn/haar groep een aantal uren gaan bowlen. De uitreiking van de prijzen (de eerste prijswinnaar krijgt zelf ook nog een bon aangeboden) aan de nummers 1, 2 en 3 wordt in het algemeen gedaan door een wethouder Verkeer. Bij deze uitreiking wordt de pers uitgenodigd. Er volgt dan ook meestal een artikel in de krant. Veelal wordt de winnende tekening gebruikt voor op de flyer van de Verkeersveiligheidsdag Startcampagne De scholen zijn weer begonnen : Via het ophangen van spandoeken worden automobilisten er aan het begin van het nieuwe schooljaar op attent gemaakt dat de scholen weer zijn begonnen. In iedere dorpskern hangt minimaal één spandoek. Aanbrengen attentiemarkeringen: In juni 2009 heeft de stuurgroep toestemming gegeven om bij alle basisscholen op Goeree- Overflakkee een attentiemarkering te plaatsen. Het gaat in totaal om 32 basisscholen, die mini-maal een Juliepaal of Octopuspaal en reflecterende schoolzoneborden kregen aangeboden. Op dit moment is bij 31 scholen een attentiemarkering geplaatst. Bij de resterende school gebeurt dit niet in verband met een shared space inrichting. De attentiemarkering is bij de scholen geplaatst om automobilisten en andere weggebruikers erop attent te maken dat ze in de buurt van een basisschool zijn en dat ze alert dienen te zijn. Fietsverlichting: In de winterperiode wordt conform de landelijke campagne aandacht besteed aan het voeren van goede fietsverlichting. In het voortgezet onderwijs wordt extra aandacht besteed door folders uit te delen en posters op te hangen gedurende de campagneperiode die de leerlingen erop wijst dat goede verlichting belangrijk is èn dat de politie daar ook op controleert. De politie geeft aan dat het effect van de acties zichtbaar is: steeds minder leerlingen rijden zonder verlichting van en naar school. De folder wordt in de loop van 2013 herzien en in een nieuw jasje gestoken. Bromfietsopleiding in het voortgezet onderwijs: Met ingang van 1 maart 2010 heeft het bromfietsrijbewijs zijn intrede gedaan. De RPV heeft er voor gekozen om dit project via de RPV en de v.o.scholen aan te blijven bieden. Hiermee is gegarandeerd dat de potentiële bromfietsrijders ook daadwerkelijk theorielessen volgen. Het is voor de jongeren ook aantrekkelijk om het bromfietsrijbewijs via de scholen te behalen omdat dit tegen een gereduceerd tarief wordt aangeboden. 11

12 Ondanks de komst van 2ToDrive blijft er behoefte aan het bromfietsrijbewijs. De kosten per cursus zijn inmiddels herzien en de eigen bijdrage van de leerlingen is verhoogd. Nogmaals besproken is met welke rijscholen wordt samengewerkt en dat blijven de 2 rijscholen die het nu aanbieden. Voor leerlingen die zich inschrijven en vlak voor de cursus toch hun inschrijving intrekken is een annuleringsclausule opgesteld. Schoolcontactpersonen voortgezet onderwijs: De schoolcontactpersonen voortgezet onderwijs kunnen maximaal 80 uren of 3.500,00 vergoed krijgen. Deze uren dienen voor het bezoeken van vergaderingen, het binnen de eigen school maatregelen nemen voor de uitvoering van projecten. Verkeersmarkt voor v.o.scholen: In navolging van de basisscholen wordt sinds een aantal jaren ook voor de brugklasleerlingen van de scholen voor voortgezet onderwijs een Verkeersveiligheidsdag gehouden, die de naam Verkeersmarkt heeft meegekregen. Op het programma stonden de volgende activiteiten: - Voortgezet Fietsvaardig (praktijkoefening), in 2012 aangevuld met gehandicapten - De Veilige Fiets Fietscheck - Vrachtwagen met dode hoekspiegel - Remproef - Verkeersquiz - Alcohol&Drugs in het verkeer - Voorlichting veiligheid in de bus door Arriva In 2012 zijn de eerste stappen gezet voor een onderdeel met trekkers/grote landbouwvoertuigen. In moeten de programma's van de Verkeersveiligheidsdag van het basisonderwijs en de verkeersmarkt brugklas goed op elkaar afgestemd worden om dubbels te voorkomen. Project Kruispunt: Het project Kruispunt is in 2013 voor de zevende keer uitgevoerd. In principe worden hiervoor alle leerlingen uit de klassen 3 uitgenodigd, zowel VMBO- als HAVO- en VWO-leerlingen. Het project bestaat uit een discussie tussen de leerlingen aan de hand van een aantal, vooraf door de docenten en RPV uitgezochte, stellingen. De discussie wordt geleid door een debatleider van TeamAlert. Vooraf leren de leerlingen in lessen Nederlands of CKV hoe ze moeten debatteren en zij kunnen via de site van TeamAlert ter voorbereiding een vragenlijst invullen. Dit project wordt door de scholen erg waardevol gevonden. Het aantal leerlingen is dusdanig groot dat 2 dagen niet voldoende is om alle 3e klassers mee te laten doen. Vanwege het budget hebben enkele klassen niet mee kunnen doen. Theatervoorstellingen van Johan Cahuzak: De theatervoorstelling Zeven Sloten was in 2013 voor de zesde keer op de v.o.scholen Edudelta College (Groene School en Technische School) en de RGO. Inhoud van dit project: Johan speelt in de eerste les allerlei verschillende types uit. Altijd met de link naar alcohol- en drugsgebruik in het verkeer. Vervolgens gaat hij in debat met een panel, bestaande uit een leerling, een docent, een wethouder, een werkgroeplid en het liefst ook met een politieagent. Dit project wordt door de deelnemende scholen erg gewaardeerd. Publiekscampagne: alcohol, drugs en verkeer: In het kader van de Publiekscampagne wordt op de VO-scholen de Totally Traffic-module "Alcohol, drugs en verkeer" uitgevoerd. Stichting De Hoop en Stichting Voorkom doen dit op CSG Prins Maurits, Stichting De Hoop op het EduDeltaCollege en Samantha Harteveld op de RGO. Dit project wordt door de deelnemende scholen erg gewaardeerd. Voorlichting tijdens open dagen/informeren ouders: Tijdens de open dagen is informatie verstrekt om ouders bewust te maken van hun verantwoordelijkheid voor de verkeersveiligheid van hun kind. Er is m.n. aandacht voor de staat van de fiets. De route naar het VO zou ook onder de aandacht gebracht kunnen worden van de ouders, evenals het feit dat de school meedoet aan Totally Traffic. Voor zou een Totally Traffic info-pakketje kunnen worden gemaakt voor de open dagen. Het EduDeltaCollege besteed tijdens de ouderavond voor de brugklas ook nog aandacht aan verkeersveiligheid en verkeersgedrag. Hierover is overleg gevoerd met Johan Cahuzak. In 2012 was de avond helaas al geweest, in 2013 staat een voorstelling van Johan Cahuzak tijdens een ouderavond op het programma. 12

13 Traffic Informers: In 2010 is de stuurgroep akkoord gegaan om een pilotjaar te gaan draaien voor wat betreft dit project. Met de directeur van Slachtofferhulp Zuid-West-nederland is gesproken over de verdere opzet van het project. Het project blijkt echter niet Totally Traffic-proof te zijn, met name vanwege de negatieve effecten die het project kan hebben op de leerlingen. Zodoende is gezocht naar een vergelijkbaar project wat wel geschikt is. Er is echter erg weinig aanbod. In 2012 is contact gelegd met een Vlaamse jeugdboekenschrijver die ook lezingen geeft over 1 boek dat specifiek de gevolgen van roekeloos verkeersgedrag van jongeren behandelt. De kennis van deze Vlaamse module, de kennis van de panel-discussie uit het project Zeven Sloten en de doe-het-zelf-totally-traffic-modules van de Provincie Noord Brabant worden naast elkaar gelegd om een nieuwe module te maken die vanaf 2014 gebruikt kan worden. Gekeken wordt of hiervoor filmmateriaal gemaakt kan worden. Veilig Honk: Aan het begin van het schooljaar 2010/2011 zouden langs de meest gangbare schoolroutes van leerlingen in het v.o. zogenaamde Veilige Honken aangewezen moeten zijn. Uit onderzoek konden echter niet voldoende geschikte adressen gevonden worden. Daarnaast was er verminderde interesse vanuit scholen zodat dit project uiteindelijk geen doorgang heeft gevonden. 2 naast elkaar: Om het fietsen met meer dan 2 naast elkaar tegen te gaan is een flyer ontwikkeld die verspreid wordt onder leerlingen van het voortgezet onderwijs, in combinatie met posters die op school worden opgehangen. Ook bij deze actie voert de politie controles uit. Bij deze actie wordt via de scholen ook actief gecommuniceerd naar ouders. In het najaar van 2012 is deze actie voor het eerst uitgevoerd, in 2013 krijgt deze een vervolg. Het is nog te vroeg om een blijvend effect waar te nemen, maar korte tijd na de controles wordt er minder met hele grote aantallen (4-5-6) naast elkaar gereden. Tijdens het Kruispunt-debat is 1 van de stellingen gewijd aan het fietsen met meer dan 2 naast elkaar. Het onderwerp wordt dus herhaaldelijk onder de aandacht gebracht van de jongeren Publiekscampagne met vijf speerpunten: 1. snelheid; 2. alcohol en drugs in het verkeer; 3. fietsverlichting; 4. handsfree; 5. handsfree bellen. De genoemde speerpunten van de publiekscampagne zijn al uitgevoerd of worden op dit moment nog uitgevoerd. In 2010 heeft GoMotion een opzet gemaakt voor een preventieproject. Met posters en banners zouden jongeren verleid worden op een filmpje te bekijken op YouTube middels het gebruiken van een QR-code. Deze zou dan op de poster worden afgebeeld. De populariteit van de QR-code ontwikkelde zich echter niet zodat gewacht is met het uitwerken van het project. Wel zijn enkele ideeën voor de film ontwikkeld en is er gezocht naar mogelijkheden voor het uitwerken tot een film (o.a. Filmopleiding). In 2013 worden deze ideeën verder uitgewerkt naar een lesmodule voor dezelfde doelgroep. Daarbij wordt de combinatie gezocht met het door ontwikkelen van Traffic Informers. Veiligheidstraining voor jonge automobilisten: Op 12 december 2009 is de eerste praktijkdag gehouden op Goeree-Overflakkee. Inmiddels zijn er vele gevolgd en wordt deze gemiddeld drie keer per jaar gehouden. De animo is wisselend. Soms is er een wachtlijst nodig. De laatste gehouden cursus in april 2013 was helaas niet volgeboekt. Broemdagen: Jaarlijks wordt geprobeerd twee Broemdagen te houden. De voorbereidingen en uitvoering van deze dagen komt volledig voor rekening van vrijwilligers van Veilig Verkeer Nederland, district Goeree-Overflakkee. De Broemdagen in 2013 zijn zeer succesvol. In totaal waren er 230 aanmeldingen, voldoende om vier dagen te organiseren. Scootmobielcursussen: Jaarlijks wordt geprobeerd een aantal scootmobielcursussen, verdeeld over het eiland, te houden. De voorbereiding en uitvoering van deze dag komt volledig voor rekening van vrijwilligers van Veilig Verkeer Nederland, district Goeree-Overflakkee. Vanaf 2014 zullen deze niet meer worden gesubsidieerd en uit eigen middelen bekostigd moeten worden. 13

14 Seniorenfietscursus Veilig en gezond op de fiets : Deze cursus wordt jaarlijks georganiseerd tijdens de Verkeersveiligheidsdag. De afgelopen jaren is hier geen animo meer voor. Gekeken moet worden de cursus anders vorm te geven. Fietslessen voor allochtone vrouwen: In september 2009 is de RPV, op verzoek van het Albeda College in Middelharnis, begonnen met het geven van fietslessen voor allochtone vrouwen. Deze vrouwen hadden tijdens inburgeringslessen te kennen gegeven graag te willen leren fietsen. De eerste cursus is TOEN gegeven door de verkeersleerkracht. De volgende cursussen werden gegeven door de heer Jelier uit Dirksland, Tijdens de cursussen is gebruik gemaakt van de diensten van scholieren uit het voortgezet onderwijs in het kader van hun maatschappelijke stage. In 2011 en 2012 zijn er twee cursussen gehouden. Ondanks het aantal aanmeldingen was de deelname minimaal. Er worden in 2013 geen cursussen meer georganiseerd. Matrixborden en verkeerstellers: In 2009 hebben de gemeenten vanuit regionale gelden een tweede matrixbord ontvangen en een verkeersteller (behalve de gemeente Goedereede, die in het verleden zelf al een verkeersteller had aangeschaft). Ook in 2013 zullen er nog een aantal matrixborden worden aangeschaft Betaling voorbereidingskosten diverse projecten uit het gebiedsprofiel: In 2011 en 2012 zijn geen voorbereidingskosten betaald. Diverse activiteiten, uitgevoerd door VVN: Het gaat hier o.a. om het geven van opfriscursus verkeersregels en verkeerstekens voor ouderen. VVN heeft de afgelopen jaren meerdere cursussen georganiseerd. 3.6 Integraliteit In 2012 heeft er een actualisatie van het gebiedsprofiel plaatsgevonden. Bij deze actualisatie is voor de derde keer het onderwerp gedragsbeïnvloeding opgenomen. In 2010 heeft ook een actualisatie van het gebiedsprofiel plaatsgevonden. In het meerjarenplan zijn de projecten op het gebied van infrastructuur en de verschillende subsidiemogelijkheden genoemd. De toegankelijkheid van bushaltes, het CVV, de organisatie van scootmobielcursussen, de publiekscampagne Alcohol en drugs in het verkeer, waarin wordt samengewerkt met De Hoop GGZ en Samantha Harteveldt zijn voorbeelden van integraliteit. Indien noodzakelijk wordt er een relatie gezocht met andere beleidsterrein zoals ruimtelijke ordening, welzijn en onderwijs. 3.7 Financiën Voor sommige projecten was vooraf vast te stellen, welke bedragen hiermee gemoeid waren. Bij deze projecten is het beschikbaar gestelde geld dan ook besteed. Andere projecten, vooral projecten, die voor het eerst werden uitgevoerd, waren moeilijk te begroten. In de plaats van projecten, die om een of andere reden geen doorgang konden vinden, zijn vaak andere projecten uitgevoerd. Conclusies en Aanbevelingen Mede aan de hand van de conclusies en aanbevelingen uit de evaluatie van het Meerjarenplan en het voor de regio opgestelde verkeersveiligheidsprofiel wordt er een activiteitenplan opgesteld. Het activiteitenplan bevat regionale projecten waarvoor binnen de RPV toestemming is verkregen. Incidenteel zijn er lokale projecten, die door de afzonderlijke wegbeheerders worden uitgevoerd. 14

15 4. Activiteitenplan Inleiding Op basis van de landelijke en regionale beleidskaders en de ervaringen en ontwikkelingen binnen de RPV in de afgelopen jaren, zijn we met de RPV gekomen tot een activiteitenplan voor de periode Dit activiteitenplan kent als hoofdthema's voorlichting, permanente verkeerseducatie, handhaving, infrastructuur en onderzoek. Hierbij extra aandacht geven aan de doelgroepen jonge beginnende bestuurders, ouderen en fietsers (Focusgroepen uit Beleidsimpuls). Tevens aandacht voor de filosofie Maak van de nul een Punt (Mvd01.), als basismotivatie voor het gedrag in het verkeer, het verkeersveiligheidsbeleid en de uitvoering van verkeersveiligheidsactiviteiten. In het activiteitenplan worden tevens de aanbevelingen op basis van het Vvp 2013 en activiteiten die naar aanleiding daarvan zullen worden uitgevoerd meegenomen. Bovendien wordt in beeld gebracht welke werkgroep/partij verantwoordelijk is voor de uitvoering van de activiteiten. Uiteraard kent het activiteitenplan ook een begroting, met daarin opgenomen welke bijdrage de RPV aan de verschillende activiteiten levert en hoeveel subsidie daaraan gekoppeld is. De afgelopen jaren is binnen permanente verkeerseducatie (PVE), educatie van 0 tot 80 jaar, gewerkt aan een herkenbaar onderscheid in zes doelgroepen. De indeling in doelgroepen is gebaseerd op een combinatie van leeftijd en de vervoerswijze van de verkeersdeelnemer. Het gaat om de volgende zes groepen: 0 tot 4 jaar 4 tot 12 jaar 12 tot 16 jaar beginnende bestuurders (16 tot circa 25 jaar) rijbewijsbezitters (circa 25 tot circa 60 jaar) ouderen vanaf circa 60 jaar De werkgroep Gedragsbeïnvloeding van de RPV Goeree-Overflakkee initieert en bespreekt de meeste projecten, die voor de bovengenoemde doelgroepen worden uitgevoerd. Enkele projecten, zoals de publiekscampagne Alcohol en drugs in het verkeer en de Verkeersveiligheidsdag voor basisschoolleerlingen worden besproken en verder uitgewerkt in subwerkgroepen. Ook is er een aparte werkgroep voor afstemming van de projecten, die voor het v.o. worden georganiseerd. In de laatstgenoemde werkgroep zitten namens de scholen leerkrachten uit het v.o Gedragsmaatregelen Voorlichting vanuit het Rijk Achtergrond In 2003 is gestart met het landelijk afstemmen van de op het algemene publiek gerichte verkeersveiligheidscampagnes. Hiervoor is een landelijke slagzin ontwikkeld: "Daar kun je mee thuis komen". In de jaren daarna is dit motto verandert in "Veilig thuiskomen heb je zelf in de hand". Elk jaar wordt de campagnekalender hiervoor weer vastgesteld. Het ministerie van Infrastructuur en Milieu draagt zorg voor de landelijke communicatieactiviteiten, ontwerp van materialen en productie van radio- en TV-spots. Naast de publiekscampagnes wordt het onderwerp verkeersveiligheid onder de aandacht van verschillende media gebracht door het voorbereiden van persberichten, het schrijven van artikelen, interviews bij regionale / lokale radio- en TV-stations. Doelstelling De doelstelling is dat alle weggebruikers bereikt worden met de boodschap dat zij zich verkeersveilig moeten gedragen. Activiteiten Bv. campagneborden, advertenties, artikelen, persberichten, etc. en interne communicatie gemeenten. 15

16 4.2.2 Voorlichting vanuit de decentrale overheden Er wordt zoveel mogelijk meegelift met de activiteiten uit de landelijke campagnekalender. Echter, op Goeree-Overflakkee loopt een publiekscampagne, specifiek gericht op speerpunten, die gelden voor het eiland. Er wordt daarom ook wel afgeweken van wat landelijk de aandacht krijgt. Doelstelling Het geven van voorlichting, specifiek vanuit decentrale overheden, zoals het ROV, VVN en de eigen RPV heeft tot doel de bewoners van Goeree-Overflakkee bewust te maken van de regionale verkeersonveiligheid en de mogelijkheden van de individuele inwoner om hier, door aanpassing van zijn/haar gedrag, verbetering in aan te brengen. Activiteiten De publiekscampagne bevat vijf speerpunten, namelijk snelheid, alcohol en drugs in het verkeer, fietsverlichting, gordelgebruik en handsfree bellen. In samenwerking met de politie organiseert de RPV allerlei publieksacties waarmee het gedrag van de weggebruiker verbeterd zou moeten worden. Zo zijn er de acties binnen het concept Straffen en Belonen, wat er op neerkomt dat ongewenst gedrag wordt bestraft en gewenst gedrag beloond, zijn er acties met betrekking tot niet meer van met 2 naast elkaar fietsen en voorlichting over de gevaren van het gebruik van medicijnen Verkeerseducatie Een structurele, op de verschillende naar leeftijd ingedeelde doelgroepen gerichte aanpak van verkeerseducatie blijft een pijler voor een duurzaam veilig verkeerssysteem. Immers, voorlichting en scholing volgens een doorgaande lijn zijn nodig om ervoor te zorgen dat weggebruikers in hun verschillende ontwikkelingsfasen en situaties de nodige kennis, vaardigheden en motivatie hebben om zich veilig te gedragen. Rijk, regievoerders, ROV-ZH, gemeenten en maatschappelijke organisaties hebben hierin elk hun rol. Inhoudelijk zijn de leerdoelen voor Permanente Verkeerseducatie de leidraad. Binnen de RPV maken de partners afspraken over een duurzame ondersteuningsstructuur, die aansluit op de bovenregionale en landelijke structuren. Gezien onze inzet en ervaringen van de afgelopen jaren, de ongevalcijfers voor onze regio en de beleidstendensen, zowel landelijk als regionaal, hebben we binnen de RPV de keus gemaakt om voor onderstaande doelgroepen activiteiten in dit meerjarenplan op te nemen Voorschoolse educatie (0-4 jarigen) Achtergrond Kinderen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar en hun ouders zijn een heel belangrijke doelgroep van Permanente Verkeerseducatie. Vanzelfsprekend kunnen peuters nog niet zelfstandig aan het verkeer deelnemen. Zij leren echter in een hoog tempo, zowel door imitatie van het gedrag van ouders en begeleiders als door te luisteren naar wat deze hen vertellen over het verkeer. Ten slotte is het natuurlijk van het grootste belang, dat volwassenen de juiste beveiligingsmiddelen gebruiken als ze kinderen in deze leeftijd vervoeren, of dat nu per auto of (brom)fiets is. De ervaring leert, dat ouders van jonge kinderen in de regel heel gemotiveerd zijn om actief met de veiligheid van hun kinderen bezig te zijn. En ook voor ouders geldt, dat de eenmaal aangeleerde kennis, vaardigheden en houding als verkeersopvoeder een basis is voor de goede opstelling bij het verder opgroeien van hun kinderen. De inzet in deze planperiode is er op gericht om enerzijds een grotere groep instellingen te faciliteren bij de uitvoering van het project JONGleren (kwantitatief) en anderzijds de betrokken instellingen te begeleiden bij het invullen van eigen plannen voor de organisatie en uitvoering van het project (kwaliteitsslag naar structurele inbedding). We volgen de resultaten van de pilot met het project Leer in het Verkeer in Haaglanden en bepalen aan de hand van de uitkomsten van deze pilot of aanvulling/bijstelling van het project met deelproducten uit dit project in onze RPV gewenst is. Doelstelling Op de (middel)lange termijn hopen we dat een zo groot mogelijk aantal kinderdagverblijven, peuterspeelzalen en centra voor buitenschoolse opvang op structurele wijze verkeerseducatie geeft. In de periode is de inzet er daarom op gericht, dat in 2016: 16

17 Tenminste 50% van de kinderdagverblijven, peuterspeelzalen en centra voor buitenschoolse opvang planmatig werkt aan verkeerseducatie Activiteiten JongLeren Afhankelijk van de pilotresultaten: elementen uit Leer in het Verkeer. Verspreiding via de bibliotheken. Aandachtspunt; Financiering Hiervoor wordt geen subsidie meer ontvangen van de provincie Zuid-Holland. De RPV G-O dient hiervoor zelf een budget te begroten voor het onderhoud en de aanschaf van materialen Primair onderwijs: SCHOOL op SEEF (4-12 jarigen) Achtergrond SCHOOL op SEEF is hét programma in Zuid-Holland voor een goede aanpak van verkeersveiligheid en verkeerseducatie aan kinderen in de basisschoolleeftijd. Hier worden kinderen in een veilige omgeving op een eigentijdse manier begeleid in hun ontwikkeling tot duurzaam veilige weggebruikers. Samenwerking en gemeenschappelijk belang staan binnen SCHOOL op SEEF centraal. De verkeersveiligheid van kinderen is immers een gedeelde verantwoordelijkheid. Doelstellingen Het programma SCHOOL op SEEF heeft 7 doelstellingen: 1. De schoolomgeving en de schoolroutes zijn veilig ingericht 2. Er vindt theoretisch verkeersonderwijs plaats in alle leerjaren 3. Er vindt praktisch verkeersonderwijs plaats in alle leerjaren 4. Er wordt met de ouders gecommuniceerd over verkeersveiligheid 5. Er vindt (indien nodig) handhaving plaats die is afgestemd op de specifieke situatie 6. Er wordt gestimuleerd zoveel mogelijk met de fiets of lopend naar school te gaan 7. De aanpak is structureel en is verankerd in een goede organisatiestructuur Betrokkenen Het programma SCHOOL op SEEF ondersteunt verschillende doelgroepen die betrokken zijn bij de ontwikkeling van kinderen tot zelfstandige en vaardige verkeersdeelnemers: - op de school krijgen de kinderen praktische en theoretische les volgens een doorgaande leerlijn; - ouders geven natuurlijk het goede voorbeeld en oefenen met hun kinderen in het verkeer; - de gemeente kan zorgen voor een fysiek veilige omgeving; - de regio zorgt voor faciliteiten om activiteiten te organiseren en de samenwerking te bevorderen. Invalshoeken SCHOOL op SEEF is een integraal programma, dat wil zeggen dat samenwerking tussen allen betrokken partijen een must is. Met behulp van een mix van eigen producten en maatregelen wordt gewerkt aan het gezamenlijke belang: de verkeersveiligheid van kinderen op en rond de basisschool. Integraal betekent ook dat er vanuit verschillende invalshoeken aandacht wordt besteed aan: - fysieke maatregelen om de schoolomgeving en schoolthuisroute veiliger te maken; - theoretische en praktische verkeerslessen om de vaardigheden, inzichten en zelfredzaamheid van de kinderen in het verkeer te trainen en vergroten; - communicatie om opvoeders bewust te maken van de ontwikkeling en beperkingen van kinderen in het verkeer en hun rol en verantwoordelijkheden daarin; - handhaving (als dat nodig is) als laatste middel om de verkeersveiligheid af te dwingen. Pijlers - De regionale projectleiders voor gedragsbeïnvloeding ondersteunen en stimuleren binnen SCHOOL op SEEF de betrokken partijen en coördineren de samenwerking in de eigen regio. - De Verkeersleerkracht is de coach die de school voor een bepaalde tijd ondersteunt en adviseert bij het uitvoeren en organiseren van praktische verkeerslessen en andere SCHOOL op SEEF activiteiten; 17

18 - De schoolcontactpersoon Verkeer coördineert binnen SCHOOL op SEEF alle verkeersactiviteiten en draagt zorg voor communicatie richting de ouders. De schoolcontactpersoon is hét aanspreekpunt op een school voor verkeersactiviteiten en zorgt ervoor dat verkeersveiligheid een vaste plek krijgt binnen de school. - De Verkeersouder organiseert op school aanvullende en ondersteunende activiteiten zoals een Dodehoek actie of het Praktisch Verkeersexamen. Daarnaast houdt de verkeersouder de school scherp op het uitvoeren van verkeersactiviteiten en een veilige schoolomgeving. - Lokale werkgroepen binnen een gemeente of wijk waarin zowel scholen als gemeente, verkeersleerkrachten en verkeersouders zitting hebben, zorgen voor continuïteit, enthousiasme en draagvlak om (gezamenlijk) verkeersactiviteiten uit te voeren. Structureel Permanente aandacht voor verkeersveiligheid van zowel school als gemeente is een randvoorwaarde voor succes. Concreet betekent dit dat verkeersveiligheid wordt opgenomen in het school- en gemeentelijk beleid en dat er jaarlijks activiteiten worden ondernomen in alle leerjaren. Doelstelling Op de (middel)lange termijn hopen we dat een zo groot mogelijk aantal basisscholen volgens de aanpak van SCHOOl op SEEF op een structurele wijze aan verkeerseducatie werkt. In de periode zal de inzet er daarom op gericht zijn, dat in 2016: tenminste 60 % van de scholen planmatig werkt aan SCHOOL op SEEF op al deze scholen een schoolcontactpersoon verkeer is aangesteld, die via netwerkbijeenkomsten en workshops de kennis verwerft en behoudt om de rol van schoolcontactpersoon te kunnen vervullen. De gemeente minstens 1 maal contact hebben gelegd met de scholen om SCHOOL op SEEF en de aandacht voor de veilige schoolomgeving/school-thuisroutes aan de orde te stellen. op 50% van de scholen een verkeersouder/contactouder verkeer is aangesteld op 25%van de scholen een verkeerscommissie is ingesteld met 25% van de scholen een overeenkomst is afgesloten volgens het format van de RPV. Activiteiten Bv. mailings, schoolbezoeken en/of presentaties op scholen, schoolcontactpersoon verkeer, inzet verkeersleerkracht, verkeersouders, certificering, Verkeerskunsten, Verkeerslokaal e.d TotallyTraffic (12-16 jarigen) Achtergrond Jongeren zijn dagelijks op weg: van huis naar school, naar de sportclub, naar vrienden of vriendinnen, enz. En hoewel hun behoefte aan en besef van verantwoordelijkheid met de dag toeneemt zijn hun hersens nog niet volgroeid en strookt hun experimenteerlust niet altijd met hun risicobewustzijn, vaardigheden en ervaring. Het is heel belangrijk om juist deze groep, in de fase tussen verkeersexamen en rijbewijs, te blijven begeleiden in hun ontwikkeling tot veilige en verantwoordelijke weggebruikers. Niet in de laatste plaats om de kans op betrokkenheid bij verkeersongevallen zoveel mogelijk terug te dringen. Met de bestuurlijke ambassadeurs verkeersveiligheid delen we de missie om het aantal ernstige verkeersslachtoffers ook in deze leeftijdsgroep naar nul terug te brengen. Kortom: Maak van de Nul een Punt (MVD01.). Wij vullen dit voor leerlingen in het Voortgezet Onderwijs in met het aanbieden van het programma TotallyTraffic. Dit is inmiddels een beproefd programma, dat aansluit bij leerlingen en scholen. Het lessenaanbod van TotallyTraffic bestaat uit zo n 15 bestaande eigentijdse lesmodules met werkvormen als debat, onderzoek, theater en presentatie. Daarbij staan onderwerpen als eigen gedrag en ervaringen, de school-thuisroutes, alcohol en drugs in het verkeer, de dode hoek, een veilige fiets, openbaar vervoer en gebruik van mobiel en I-Pod op de fiets centraal. Samen vormen ze de menukaart waarmee scholen een doorgaande leerlijn op maat kunnen samenstellen. Daarnaast organiseren wij als RPV Goeree-Overflakkee ook nog een verkeersveiligheidsmarkt voor brugklassers en bieden we toekomstige bromfietsers en scooterrijders de mogelijkheid om via school hun rijbewijs te halen. Ook willen we extra aandacht vestigen op de soms grote gevolgen van verkeerd verkeersgedrag door gebruik te maken van een preventiefilm. In samenwerking met de politie wordt in 18

19 het voortgezet onderwijs extra aandacht besteed aan het fietsen met meer dan 2 naast elkaar en het voeren van juiste fietsverlichting. Oudervoorlichting is hierbij een belangrijk onderdeel. Doelstelling De scholen voor voortgezet onderwijs geven op een structurele wijze verkeerseducatie door middel van projecten uit Totally Traffic aangevuld met andere verkeerseducatieve projecten: In de periode zal de inzet er daarom op gericht zijn, dat in 2016: alle voortgezet onderwijsscholen werken planmatig aan verkeerseducatie op alle voortgezet onderwijsscholen een schoolcontactpersoon aangesteld blijft op alle voortgezet onderwijsscholen in tenminste drie groepen verkeerseducatie wordt aangeboden op alle voortgezet onderwijsscholen de knelpunten op de school-thuisroutes minimaal éénmaal in kaart zijn gebracht. Activiteiten De activiteiten worden besproken binnen de subwerkgroep voortgezet onderwijs. De volgende activiteiten worden in de periode uitgevoerd: in het najaar controle op fietsen met max. 2 naast elkaar op gangbare school-thuisroutes; in de winterperiode controle fietsverlichting op gangbare school-thuisroutes; verkeersveiligheidsmarkt (brugklas), met o.a. Voortgezet Fietsvaardig en de Dode Hoek; project Kruispunt (klas 3); theatervoorstelling Zeven Sloten (klas 2 of 3); ouderavond door Johan Cahuzak over het puberbrein; alcohol- en drugslessen door Stichting De Hoop en Samantha Harteveld (klas 2 of 3); nieuwe vorm Traffic Informers (klas 4 en 5); bromfietsrijbewijs (16 jaar). Daarnaast wordt elk jaar ruimte gereserveerd voor (een bijdrage aan) een nieuw initiatief zoals de fietsverlichtingsprijsvraag in 2012 of RoadSense in Jonge Beginnende bestuurders (16-24 jarigen) Achtergrond De combinatie van nieuwe, sterke vervoermiddelen als bromfiets, motor en auto, enkele specifieke bij de leeftijdsfase behorende eigenschappen als bravoure en ondernemingslust en de onervarenheid als bestuurder leidt ertoe, dat jongeren in deze leeftijdsfase een betrekkelijk groot risico lopen om bij een ongeval betrokken te raken. Educatie kan een belangrijke bijdrage leveren aan de noodzakelijke kennis en vaardigheden, maar ook aan het herkennen en hanteren van risico s en het (verder) ontwikkelen van verantwoordelijkheidsbesef voor zichzelf en andere weggebruikers. De ontwikkelingen in de rijexaminering en rijbewijzen spelen hier op in. Binnen de doelgroep beginnende bestuurders worden de volgende twee subgroepen onderscheiden: - bromfietsers - jonge beginnende automobilisten Doelstelling Op de (middel)lange termijn hopen we dat zoveel mogelijk beginnende bestuurders in deze leeftijdsgroep een zodanig niveau van kennis, vaardigheid en motivatie hebben, dat dit leidt tot verkeersveilig gedrag. In de periode zal de inzet er dan ook op gericht zijn, dat tot 2016: De landelijke campagnes die (deels) op deze doelgroep zijn gericht vanuit de RPV extra worden ondersteund Jaarlijks minimaal 60 jonge beginnende automobilisten in deze leeftijdsgroep een rijvaardigheidstraining volgen. bromfietsers verleid worden om ook een gedegen theoriecursus te doen als zij hun bromfietsrijbewijs willen halen 19

20 Activiteiten Verdere implementatie van de publiekscampagne voor deze leeftijdsgroep door het aanbieden van projecten op het gebied van snelheid, alcohol en drugs in het verkeer, gordelgebruik en handsfree bellen; Mogelijkheden zoeken voor inzet BOB blaasspel, Responsible Young Drivers, de Witte Waas tijdens schuurfeesten en de Flakkeese dagen; Via het voortgezet onderwijs een bromfietscursus aanbieden die zowel theorie als praktijk bevat. Uitvoerders zijn o.a.: Nederlands Instituut voor Verkeersveiligheid (NIV), Total Tekst, TeamAlert en Responsible Young Drivers (RYD) Rijbewijsbezitters (25-60 jarigen) Achtergrond Van de groep rijbewijsbezitters zou moeten worden verwacht dat zij in de regel de verkeerstaken die nodig zijn voor een veilige verkeersdeelname beheerst. Uit betrokkenheid bij ongevallen en het veelvuldig overtreden van verkeersregels, moet men echter concluderen dat deze verwachting lang niet altijd gerechtvaardigd is. Zo is het rijden onder invloed een probleem dat met name in deze leeftijdsgroep speelt, terwijl ook snelheidsovertredingen voor een belangrijk deel voor rekening van de rijbewijsbezitters in deze leeftijdsgroep komen. Een belangrijke achtergrond van de problemen bij deze groep ervaren bestuurders is de overschatting van de eigen capaciteiten. Het ontbreekt momenteel aan enig toets moment na het behalen van het rijbewijs, waarin wordt nagegaan of men nog over de benodigde kennis van verkeersregels beschikt en of men de geleerde vaardigheden nog steeds juist toepast. Middelen om deze doelgroep te bereiken zijn de publiekscampagnes, programma s voor veiligheidscultuur in bedrijven en rijvaardigheidstrainingen. Doelstelling Op de (middel)lange termijn hopen we dat zoveel mogelijk rijbewijsbezitters in deze leeftijdsgroep een zodanig niveau van kennis, vaardigheid en motivatie hebben, dat dit leidt tot verkeersveilig gedrag. In de periode zal de inzet er dan ook op gericht zijn, dat tot 2016: Jaarlijks minimaal 20 rijbewijsbezitters in deze leeftijdsgroep een rijvaardigheidstraining volgen De landelijke campagnes die (deels) op deze doelgroep zijn gericht vanuit de RPV extra worden ondersteund. Activiteiten Inzet promotieteams VVN Rijvaardigheidstraining en opfriscursus verkeersregels Opfriscursus voor beroepschauffeurs Project het nieuwe rijden Publiekscampagne snelheid, alcohol en drugs in het verkeer, gordelgebruik en handsfree Bellen Ouderen (60+) Achtergrond In de doelgroep ouderen speelt de afname van functionele capaciteiten (ogen, gehoor, reactievermogen, conditie) een belangrijke rol. De groep ouderen maakt een steeds groter deel uit van onze maatschappij (vergrijzing). Vanuit de overheid wordt er bovendien naar gestreefd ouderen zolang mogelijk zelfstandig te laten functioneren. Mobiliteit maakt een belangrijk onderdeel uit van deze zelfstandigheid. Er zijn veel ouderen die op relatief late leeftijd nog een rijbewijs hebben gehaald. Er zijn echter ook relatief veel ouderen die weer teruggrijpen op het fietsen en lopen of bijvoorbeeld afhankelijk worden van het gebruik van een scootmobiel. Dit betekent dat verkeerseducatie voor ouderen zich niet alleen moet richten op het autorijden, maar met name ook op andere vervoerwijzen als de scootmobiel, het fietsen en lopen. 20