21 november 2017 SBH/ Milieu en duurzaamheid Vragen Grondstoffenplan Gemeente Dordrecht

Transcriptie

1 Dordrecht Aan de gemeenteraad Gemeentebestuur Spuiboulevard GR DORDRECHT Datum Ons kenmerk Begrotingsprogramma Betreft 21 november 2017 SBH/ Milieu en duurzaamheid Vragen Grondstoffenplan Gemeente Dordrecht Voorgesteld besluit 1. Kennis te nemen van de bijlage "Grondstoffenbeleidsplan, aanvullende notitie" met de antwoorden op de schriftelijk ingediende vragen over het raadsvoorstel voor een nieuw Grondstoffenbeleidsplan; 2. in te stemmen met het uitvoeren van proeven om het effect en draagvlak te onderzoeken van de beoogde maatregelen voor een nieuw Grondstoffenbeleidsplan. Die proeven zetten in op meer service op gescheiden afvalstromen/grondstoffen en minder service op restafval (hierna: omgekeerd inzamelen) met de volgende maatregelen: a. omgekeerd inzamelen bij ruim verkavelde laagbouwwoningen, door: - de plastic inzameling te faciliteren met een facultatieve minicontainer; - de inzamelingfrequentie van restafval in minicontainers te wijzigen van eenmaal per twee weken naar eenmaal per vier weken; - in het proefgebied Stadspolders inclusief De Hoven; b. omgekeerd inzamelen bij krap verkavelde laagbouwwoningen uit te breiden door: - de minicontainer voor restafval te vervangen door een minicontainer voor plastic; - een toegangspas te verstrekken voor een bestaande ondergrondse container voor restafval; - in het proefgebied dat bestaat uit delen van de Binnenstad, Krispijn, Reeland, De Staart en Crabbehof; c. communicatieve ondersteuning van deze proeven met afvalcoaches; 3. de maatregelen te realiseren binnen de besparingen van de proef; 4. de begroting 2018 te wijzigen overeenkomstig bijgaande budgettair neutrale begrotingswijziging nr ; 5. het raadsvoorstel voor een nieuw Grondstoffenbeleidsplan d.d. 13 december 2016 (RIS nr ) niet in behandeling te nemen totdat de evaluatie van de uitgevoerde proeven beschikbaar is. Samenvatting In de bijlage staan de antwoorden op de vragen die gesteld zijn over het concept Grondstoffenbeleidsplan Gemeente Dordrecht. Naar aanleiding van de vragen stellen wij een gewijzigde aanpak voor. Voorafgaand aan de behandeling van het grondstoffenbeleidsplan willen wij eerst proeven uitvoeren om een beter beeld te krijgen van het effect en draagvlak van de voorgestelde maatregelen: - nascheiding bij hoogbouw (dit gebeurt al); - invoeren van een extra container voor plastic bij ruim opgezette laagbouw; - de restafvalcontainer wordt container voor plastic bij krap verkavelde laagbouw. De evaluatie van deze proeven wordt bij het grondstoffenbeleidsplan betrokken. Pagina 1/5 -O' c. FSC F SC* C013230

2 Inleiding In de commissie Fysieke Leefomgeving van 14 maart is gesproken over het concept Grondstoffenbeleidsplan Gemeente Dordrecht. De fracties hebben naar aanleiding van de bespreking schriftelijke vragen gesteld. Bijgaand krijgt u de antwoorden op deze vragen. Naar aanleiding van de vragen stellen wij een gewijzigde aanpak voor, om voorafgaand aan de bespreking en vaststelling van het grondstoffenbeleidsplan proeven te doen waarmee we een beter beeld willen krijgen van het effect en draagvlak van de voorgestelde maatregelen. Doelstelling Een duurzame en efficiënte verwijdering van het huishoudelijk afval in de gemeente Dordrecht waardoor het scheidingspercentage in 2020 minstens 60% is. Beoogde aanpak Om een juiste aanpak voor Dordrecht te bepalen om de afvalscheiding verder te verbeteren stellen we voor de maatregelen eerst voor maximaal twee jaar uit te testen. Na een halfjaar volgt een tussenevaluatie. Uiteraard informeren wij u over de uitkomsten. Op basis van de tussenevaluatie wordt bepaald of, hoelang en op welke wijze de proeven worden voortgezet. Hoogbouw Bij hoogbouw gaat het restafval inmiddels via de voorscheidingsinstallatie van HVC. Deze installatie is sinds de zomer in gebruik. Het effect hiervan zullen we monitoren. Bewoners in de hoogbouw die hun plastic scheiden, zitten soms met een opslagprobleem. De zakken worden daarom geregeld te vroeg aan de straat gezet. Om deze bewoners een alternatief te bieden, komen bij circa 4 winkelcentra perscontainers voor plastic. Laagbouw Bij laagbouwwoningen stellen we voor twee proeven te doen om de bronscheiding te verbeteren, door verhogen van service op grondstoffen en verlagen van service op restafval. Dit wordt ook aangeduid als "omgekeerd inzamelen". Proeven met omgekeerd inzamelen bij eengezinswoningen A) Ruim verkavelde woningen Invoeren van een extra container voor plastic en wijzigen van de inzamelfrequentie van de minicontainer restafval van eenmaal per twee weken naar eenmaal per vier weken voor de duur van de proef. De inzamelfrequentie van de grondstofstromen GFT, plastic en papier blijft vooralsnog ongewijzigd. Dit kan vooral in ruim verkavelde wijken. De minicontainer voor plastic wordt ingevoerd bij woningen waar dat mogelijk is. Daar waar een minicontainer voor plastic niet mogelijk is, blijft de inzameling met zakken vooralsnog bestaan. Of de container mogelijk is, bepalen bewoners zelf. Het proefgebied betreft de laagbouwwoningen met een minicontainer voor restafval in Stadspolders en De Hoven en bestaat uit circa huishoudens. B) Krap verkavelde woningen De restafvalcontainer wordt container voor plastic en voor het restafval wordt een bestaande ondergrondse container toegewezen. De inzamelfrequentie van de grondstofstromen GFT, plastic en papier blijft vooralsnog ongewijzigd. 1 RIS Pagina 2/5

3 Het proefgebied bestaat uit straten met krap verkavelde woningen met een minicontainer voor restafval, die in de buurt staan van bestaande ondergrondse containers met voldoende capaciteit. Dit betreft delen van de Binnenstad, Krispijn, Reeland, De Staart en Crabbehof, in totaal circa huishoudens. Met krap verkavelde woningen bedoelen we straten waar de meeste woningen een tuin van minder dan 50 m2 hebben. Flankerende maatregelen Om de proeven goed te begeleiden en bewoners met vragen persoonlijk te kunnen helpen, zet HVC twee afvalcoaches in. Voor de start van de proeven worden communicatieplannen opgesteld. Voor bewoners met luiers of medisch afval in het proefgebied met een lagere frequentie van restafval inzameling, wordt per geval een oplossing geboden. Iedereen (ook zonder luiers) kan gebruik maken van een tweede restafvalcontainer tegen betaling3. Bewoners met luiers kunnen een toegangspas krijgen voor een bestaande (ondergrondse) verzamelcontainer in de buurt. In gebieden zonder verzamelcontainers, zoals Oudelandshoek, wordt een bovengrondse container voor luiers met toegangspas geplaatst, bijvoorbeeld naast de glas en textielcontainers. Bewoners kunnen hiervoor een pas aanvragen. Voor individuele gevallen waar geen van deze alternatieven een oplossing is, wordt een maatwerkoplossing gezocht. Kanttekeningen en risico's Voor de proef met vierwekelijkse inzameling van restafval is een aanpassing van de Afvalstoffenverordening nodig. Het voorstel voor deze aanpassing volgt separaat. Bij de tussenevaluatie na een halfjaar is voldoende informatie verzameld om de effecten op hoofdlijnen te schetsen en om het draagvlak te kunnen bepalen. Kanttekening is dat berekeningen van de effecten nog niet met een grote nauwkeurigheid zijn te maken. Realiseren van gedragsverandering op gebied van afval scheiden, zoals met de voorgestelde proeven, is complex. Bij de invoering van de proeven is een goede communicatie noodzakelijk, met aandacht voor de specifieke situaties. Inzet van afvalcoaches is daarvoor een zeer goed middel. Uit het bewonersonderzoek blijkt dat 80% van de bewoners positief staat tegenover het scheiden van afval. Toch zal er bij deze proeven ook weerstand kunnen zijn tegen de veranderingen: - de verlaging van de inzamelfrequentie van restafval (proefgebied Stadspolders en De Hoven); - het moeten wegbrengen van restafval (proefgebied Binnenstad, Krispijn, Reeland, De Staart en Crabbehof). De afvalcoaches zullen in gesprek gaan met de bewoners die moeite hebben met de verandering, en hun helpen met tips en oplossingen voor de nieuwe situatie. Als binnen 2 jaar na de start van de proef geen nieuw besluit is genomen, gaat de inzamelfrequentie voor restafval in proefgebied 1 automatisch weer terug naar tweewekelijks. Dit levert een stijging van de inzamelkosten van circa een ton per jaar op ten opzichte van het kostenniveau tijdens de proef. Onzeker is in hoeverre ook 2 Er zijn thans circa krap verkavelde laagbouwwoningen aangewezen op een ondergrondse container voor restafval. Deze blijven vooralsnog plastic met zakken inzamelen. 3 In Dordrecht heeft nu ongeveer 3,5% van de laagbouwwoningen een tweede restafvalcontainer. Het tarief voor een tweede restafvalcontainer bedraagt 83,76 per jaar. Pagina 3/5

4 deze kosten gedekt kunnen worden uit de opbrengsten door een betere scheiding van grondstoffen en door de effecten van de inzet van de afvalcoaches elders. Kosten en dekking De proeven leiden tot lagere verwerkingskosten door betere scheiding en een hogere vergoeding uit het Afvalfonds. De extra uitkering uit het afvalfonds wordt geraamd op ,- De inzameling van extra pmd via minicontainers brengt hogere kosten met zich mee. Deze meerkosten worden ruimschoots gecompenseerd door de verlaging van de inzamelfrequentie van restafval. Halvering van de inzamelfrequentie is ook logistiek logisch, aangezien meer dan de helft van het volume restafval uit PMD bestaat. Een groot deel daarvan zal verschuiven naar de PMD inzameling. De kosten voor 4 perscontainers bedragen ,- tot ,- per jaar, afhankelijk van het aanbod van PMD en het daarvoor benodigde aantal ledigingen. Deze kosten worden voornamelijk gecompenseerd door een hogere vergoeding uit het afvalfonds en lagere verwerkingskosten. Hoe meer bewoners uit de hoogbouw plastic apart gaan houden, hoe beter de dekking van de kosten. De kosten voor 2 fte afvalcoaches bij HVC bedragen circa ,- per jaar. Deze inzet is voldoende voor projectmatige aanpak van heel Dordrecht. Bij de proeven zal slechts een deel van de in het concept grondstoffenplan geraamde kostenbesparingen worden behaald. De verwachting is dat de kostenbesparing door de proeven voldoende is om de kosten voor de projecten inclusief de afvalcoaches te dekken. Bij de gekozen proefopzet is er geen sprake van langdurige verplichtingen door kapitaallasten. De proeven kunnen derhalve binnen het huidige financiële kader worden uitgevoerd. Eventuele uitbreiding naar andere gebieden zal tot een daling van de kosten leiden. Indien de proef stopt aan het einde van de proefperiode, gaat de inzamelfrequentie van restafval in Stadspolders weer terug naar tweewekelijks. Dit kan dat leiden tot een stijging van de kosten tot maximaal een ton per jaar, mede afhankelijk van hoe goed het afval gescheiden blijft en welke besparingen de afvalcoaches elders weten te bewerkstelligen. Duurzaamheid De maatregelen om de grondstoffenstromen beter gescheiden in te zamelen dragen bij aan een duurzame leefomgeving. Door hergebruik van materialen neemt de druk op schaarse grondstoffen af en vermindert de emissie van CO2. Een afgeleid effect is dat het mensen ook stimuleert bewuster in te kopen en daarmee de hoeveelheid afval en weggooiproducten te verminderen. Dat draagt weer bij aan een circulaire economie. Communicatie en inclusief beleid Vanuit de gemeente zetten we in op kennis en gedrag. Uit de onderzoeken blijkt dat sommige inwoners twijfelen over bepaalde afvalstromen en inzamellocaties. Inzet op meer kennis hierover heeft een positieve invloed op het scheidingspercentage. Ook kunnen mensen met simpele gedragsveranderingen, zoals het meenemen van een eigen tas of gebruiken van een herbruikbare fles, een bijdrage leveren aan het terugdringen van de afvalstromen. Door op laagdrempelige wijze hierover te informeren kan iedereen een bijdrage leveren. Rond de diverse maatregelen zetten wij in op vroegtijdige en waar mogelijk directe communicatie, uiteraard crossmediaal. HVC is hiervoor primair aan zet, uiteraard ondersteund vanuit de gemeentelijke communicatiekanalen. We zijn transparant over de afwegingen die we maken en de bijdrage die onze inwoners kunnen leveren. We maken consequent gebruik van kernboodschappen en herkenbare beelden. Pagina 4/5

5 We haken waar mogelijk aan bij bestaande campagnes en bewezen effectieve communicatieaanpakken. We profiteren hierbij van de kennis en beschikbare pakketten van HVC en andere partners in ons netwerk, waaronder de inzet van afvalcoaches. Uitgangspunt is steeds een positieve insteek waarin we terugkomen op het overkoepelende thema: met elkaar kunnen we veel meer waardevolle grondstoffen uit ons afval halen. Het succes valt of staat met de medewerking van onze inwoners. Zij zijn dan ook steeds het uitgangspunt in de uitingen. Tijdspad, vervolg en evaluatie De benodigde aanpassing van de Afvalstoffenverordening in verband met de vierwekelijkse inzameling van restafval wordt separaat voor vaststelling aangeboden. De proeven worden circa twee maanden na het raadsbesluit gestart. Om de effecten van de maatregelen zo goed mogelijk te hoordelen vindt na een halfjaar een tussentijdse evaluatie plaats. Hierover ontvangt u een raadsinformatiebrief. Na afloop van het eerste volle kalenderjaar vindt de eindevaluatie plaats. Bij de evaluaties kijken we naar de gerealiseerde ombuiging van de afvalscheiding, vermindering van de hoeveelheid restafval en tevredenheid van de bewoners over de maatregelen. De proeven worden gecontinueerd totdat er een besluit is voor nieuw beleid, dan wel een besluit is voor aanpassing of wijziging van de inzameling op basis van de evaluatie, gedurende maximaal 2 jaar. Samen met de evaluatie wordt het grondstoffenbeleidsplan opnieuw geagendeerd. Bijlagen 1. Ontwerp besluit. 2. "Grondstoffenbeleidsplan, aanvullende notitie" met de antwoorden op de schriftelijk ingediende vragen van de fracties over het Grondstoffenbeleidsplan. 3. Begrotingswijziging nr r 4. Kaarten met de proefgebieden. O Het college van Burgemeester en Wethoyders de secretaris. de burg^rfiee^ter M.M. van der Kraan Pagina 5/5