'Het gaat nu beter met haar

Transcriptie

1 'Het gaat nu beter met haar Contact met ouders op het MBO heeft effect Projectnummer: In opdracht van: DMO Lotje Cohen MSc dr. Esther Jakobs Oudezijds Voorburgwal 300 Postbus GL Amsterdam 1000 AR Amsterdam Telefoon Fax Amsterdam, november 2012

2 'Het gaat nu beter met haar 2

3 Het gaat nu beter met haar Inhoud Samenvatting 5 Aanbevelingen 8 Inleiding 11 1 Ouders De opleiding krijgt een 6,7 van eerstejaars en een 6 van vierdejaars ouders Vier op de tien hebben de mentor al eens gezien Helft van de ouders vindt dat ze te weinig worden betrokken bij de opleiding van de ouders bij de opleiding van dochter/zoon geweest Kind goed voorbereid op toekomst? Ideaalplaatje: regelmatig (telefonisch) contact Verschillen tussen opleidingen 36 2 Medewerkers MBO Medewerkers geven hun opleiding een 6, Studieloopbaanbegeleiders nemen op veel verschillende manieren contact op met ouders Wisselende opkomst ouders: bewuste keuze en betrokken SLB-er succesfactoren Ideale situatie: alle ouders op de introductiebijeenkomst 59 3

4 'Het gaat nu beter met haar 4

5 Het gaat nu beter met haar Samenvatting O+S heeft in opdracht van DMO onderzoek gedaan naar ouderbetrokkenheid op het MBO. In totaal hebben 591 ouders van Amsterdamse eerstejaars MBO studenten, 342 ouders van ouderejaars studenten en 79 medewerkers van het MBO via een enquête hun mening gegeven over de ouderbetrokkenheid. Ook zijn er 8 verdiepende interviews met opleidingsmanagers en studieloopbaanbegeleiders gevoerd. Met deze informatie kunnen we nagaan of de beelden van scholen en van ouders over ouderbetrokkenheid op elkaar aansluiten of niet, en komen beide kanten van het verhaal aan bod. Ouders weten veel over de opleiding van hun kind De meeste ouders weten waar de opleiding van hun zoon of dochter is en welke opleiding hij/zij volgt: 77 weet het juiste niveau en ruim 95 weet een opleidingsrichting en locatie te noemen, of dit de juiste opleidingsrichting en locatie zijn is niet te achterhalen. De medewerkers op het MBO verwachten dat een kwart van de ouders niet weten op welke opleiding hun kind zit. De helft van de ouders verwacht dat hun kind doorstudeert na het behalen van het MBO diploma, vooral niet-westerse allochtone ouders hebben hierover hoog gespannen verwachtingen. De helft van de ouders praat vaak met zijn/haar kind over de mogelijke banen die het kind na de MBO opleiding kan doen. Vier op de tien ouders zeggen de mentor van zijn/haar kind al eens gezien te hebben, 17 zegt dat zijn/haar kind geen begeleiding krijgt van een mentor. Ouders van ouderejaars studenten minder tevreden met de MBO opleiding De opleiding wordt voldoende beoordeeld door zowel de ouders, met een 6,5, als door de medewerkers, met een 6,9. Bij de ouders is een 7 het meest gegeven cijfer (door 33) en bij de medewerkers is een 8 het meest gegeven cijfer (door 38). Ouders van ouderejaars studenten zijn minder tevreden dan ouders van eerstejaars studenten, zo geeft 17 van de eerstejaars ouders een onvoldoende en 34 van de vierdejaars ouders. Figuur 1 Het cijfer voor de MBO opleiding van ouders/medewerkers (procenten) medewerkers (n=79) ouders (n=885)

6 'Het gaat nu beter met haar Van de eerstejaars ouders is 60 (zeer) tevreden met de opleiding, van de laterejaars ouders is dit 50. De helft van de eerstejaars en 42 van de laterejaars vindt dat zijn zoon/dochter veel leert en 45 van de eerstejaars en 34 van de laterejaars zou de opleiding aanraden aan iemand anders. Helft ouders vindt dat ze te weinig worden betrokken Bijna de helft (47) van de eerstejaars ouders vindt dat ze te weinig worden betrokken bij de opleiding van hun kind. Ouders van ouderejaars studenten zijn minder tevreden, zowel over het contact met hen in het eerste jaar (53 vond dat contact te weinig) als over het contact met hen momenteel (62 vindt dat ze te weinig contact hebben). Een derde zegt dat ze niet betrokken worden bij de opleiding. De overige ouders worden op verschillende manieren betrokken, ze worden uitgenodigd op school voor bijvoorbeeld een 10-minutengesprek, krijgen brieven en/of worden gebeld. Ouders die niet positief zijn over het contact met de opleiding willen vooral graag de mentor spreken, 88 van hen wil dit. Ze willen graag uitgenodigd worden op school en/of brieven krijgen en/of telefonisch contact hebben De medewerkers van het MBO zeggen dat ze contact opnemen als er iets aan de hand is, dat ouders uitgenodigd worden op school, dat er brieven worden geschreven en dat er telefonisch contact wordt opgenomen met ouders. Medewerkers geven wel aan dat ze bij 18+ studenten toestemming van de student moeten hebben om contact op te nemen met de ouders. Van de medewerkers vindt 37 dat ouders door de opleiding te weinig betrokken worden bij de opleiding van hun zoon/dochter. Vooral medewerkers die 3,5 tot 10 jaar werkzaam zijn op het MBO vinden dat ouders te weinig worden betrokken bij de opleiding van hun kind (58). Medewerkers zijn enthousiast over de introductieavonden voor ouders die door de eerstejaars studenten zelf worden georganiseerd. Wisselende opkomst ouders: bewuste keuze en betrokken SLB-er succesfactoren Zes op de tien medewerkers zeggen dat sommige ouders wel en andere ouders niet komen als ze worden uitgenodigd. Ouders van leerlingen waarmee het goed gaat komen vaker dan ouders van leerlingen waarmee het slecht gaat. Ook komen ouders vaker naar individuele gesprekken dan naar algemene bijeenkomsten. Medewerkers maken weinig verschil tussen ouders van leerlingen van verschillende MBO niveaus. Ouders komen vaker bij opleidingen waar leerlingen een bewuste keuze voor hebben gemaakt. Ook helpt het duidelijk als de studieloopbaanbegeleider ouders persoonlijk uitnodigt of nabelt als ouders niet zijn geweest bij een bijeenkomst. Opleidingsmanagers zien dat niet elke studieloopbaanbegeleider contact opneemt met ouders hier zijn volgens hen zeker verbeteringen binnen de opleidingen mogelijk. Van de ouders zegt 87 wel eens op de opleiding van zoon/dochter te zijn geweest. Autochtone en westers allochtone ouders komen vaker op school dan niet-westers allochtone ouders. Op de lagere MBO niveaus wordt vaker gebruik gemaakt van de oudergesprekken en op de hogere niveaus vaker van informatiebijeenkomsten en/of open avonden. Er is een duidelijk verschil te zien tussen ouders die op verschillende manieren zijn benaderd voor het onderzoek (op eigen initiatief van ouders online, per brief, of face to face bij hen thuis). Ouders die niet op eigen initiatief hebben deelgenomen aan het onderzoek zijn minder vaak op de opleiding geweest dan ouders die op eigen initiatief mee hebben gedaan aan het onderzoek. Omdat betrokken ouders eerder op eigen 6

7 Het gaat nu beter met haar initiatief meedoen aan onderzoek over ouderbetrokkenheid is waarschijnlijk in werkelijkheid minder dan 87 van alle ouders wel eens op de MBO-opleiding van zoon/dochter geweest. Kleine scholen hebben intensiever contact met de ouders Ouders van leerlingen die les volgen aan een kleine school (minder dan 750 leerlingen) geven aan intensiever contact te hebben met de school dan ouders van leerlingen die les volgen aan een grote school (meer dan 750 leerlingen). Zo hebben ze vaker de mentor al eens gezien en wordt er vaker contact opgenomen als er iets aan de hand is. Ook worden er op kleine scholen vaker oudergesprekken met de mentor georganiseerd, nemen ze vaker telefonisch contact op en nodigen ze de ouders vaker uit voor een 10- minutengesprek Ideaalplaatje: regelmatig contact Zowel ouders als medewerkers is gevraagd naar hun ideaal wat betreft contact tussen ouders en school, beide noemen regelmatig contact in hun antwoord. Ouders willen hiernaast graag vaker telefonisch contact en contact via . Er is een verschil van mening tussen ouders met kinderen op verschillende niveaus van het MBO. Ouders van MBO 1 leerlingen willen vooral graag meer telefonisch contact, ouders van MBO 3/4 leerlingen willen vooral meer geïnformeerd worden over de voortgang en resultaten en zouden meer informatieavonden willen. Medewerkers zien als het ideale contact het hebben van meer informatieavonden. Maar ook meer contact via de en meer regelmatig contact worden door de medewerkers genoemd (zie figuur 2). Figuur 2 Het ideale contact tussen ouders en MBO opleiding, meerdere antwoorden mogelijk door ouders en medewerkers (procenten) telefonisch contact regelmatige gesprekken contact informeren over studieresultaten schriftelijk contact/brieven bijeenkomsten/informatieavonden ouders (n=639) medewerkers (n=56) 7

8 'Het gaat nu beter met haar Aanbevelingen Laat eerstejaars studenten een ouderavond organiseren in het begin van het jaar Ouders willen graag informatie over hun kind van de opleiding. Een gewaardeerde methode is om in het begin van het jaar eerstejaars studenten een introductieavond voor hun ouders te laten organiseren. Hier kan de studieloopbaanbegeleider kennismaken met ouders en ze vertellen hoe het contact eruit ziet tijdens de studie. Voor veel ouders is dit een goed begin omdat ze dan een persoonlijk contact met de studieloopbaanbegeleider hebben gehad en informatie hebben gekregen over hoe ze hem/haar kunnen benaderen. Ouders die niet op deze bijeenkomst komen zouden actief moeten worden benaderd door de studieloopbaanbegeleider zodat hij/zij met elke ouder contact heeft gehad in het begin van het jaar. We hebben rond kerst een ouderinformatieavond waar leerlingen hun eerste producten laten zien. De avond verzorgen de leerlingen zelf voor hun ouders, het is altijd fantastisch. We voegen een brief bij de uitnodiging van de leerlingen zelf. Naast hun presentaties over wat de opleiding inhoudt geven ik en de teamleider een voorlichting over wat de rapportage inhoudt en wat hun rol als ouder is. Dit jaar hebben we ook informatie gegeven over de studiemeter (daarin staat of leerlingen nog extra zelf thuis moeten trainen voor taal of rekenen). Ouders wisten dat niet. Na de ouderavond ging de frequentie en de aantallen leerlingen die er gebruik van maakten duidelijk omhoog. Een positief en meetbaar effect! (opleidingsmanager) Zorg als MBO-opleiding voor regelmatig contact tussen ouders en studieloopbaanbegeleiders Ouders en studieloopbaanbegeleiders willen graag regelmatig contact met elkaar; dit gaat om een paar keer per jaar op vaste momenten contact over de voortgang van het kind. Dit hoeft niet in een persoonlijk gesprek maar kan, afhankelijk van de doelgroep, ook telefonisch, via de of per brief. Ik wil graag per semester op een vast moment contact, dat kan per mail of telefonisch. (ouder eerstejaarsstudent) Bijvoorbeeld ouders uitnodigen voor mentorgesprekken en deze s avonds inplannen voor de ouders die werken en geen vrij kunnen nemen. Vaste momenten telefonisch contact opnemen om voortgang te bespreken (bijv. na ieder blok of semester). Bij ouders aangeven wanneer en hoe jij als mentor te bereiken bent. Reageren op mailtjes van ouders of verzoeken om terug te bellen. (studieloopbaanbegeleider) 8

9 Het gaat nu beter met haar Ontwikkel een aanpak om ouders te betrekken die past bij het MBO-niveau Ouders van leerlingen op verschillende MBO niveaus willen verschillend benaderd worden. Op de lagere MBO niveaus willen ouders vooral persoonlijk contact. Op de hogere niveaus willen ouders op de hoogte worden gehouden over de voortgang en studieresultaten (hoeft dus niet in persoonlijke gesprekken) en meer algemene informatiebijeenkomsten. Laten weten of er problemen zijn met de opleiding of pesten. Met telefoon of . Meer duidelijkheid hoe het gebeurt met stage zoeken. (ouder MBO 2 student) Elke maand als het goed gaat een gesprekje, anders om de twee weken. (ouder MBO 1 student) Contact als er wat gebeurt. Als alles goed gaat een voortgangsrapport, een algemene informatieavond. In het vierde jaar ouders betrekken bij de keuze van de vervolgopleiding. (ouder van een MBO 4 student) Probeer toekomstige studenten bewuster te laten kiezen voor de eigen opleiding Het bewust kiezen voor een opleiding zorgt voor meer betrokkenheid van zowel kind als ouder. Persoonlijke gesprekken met toekomstige studenten en mogelijk hun ouders waarin wordt besproken hoe de opleiding en de toekomstmogelijkheden eruit zien zouden deze bewuste keuzes kunnen stimuleren. Dit gesprek zou bijvoorbeeld tijdens de intake kunnen plaatsvinden; laat toekomstige studenten met hun ouders langskomen om zich in te schrijven. Momenteel kunnen studenten zich voor sommige opleidingen online aanmelden, dat lijkt het bewuste keuzeproces niet ten goede te komen. De informatie avonden worden goed bezocht, dat komt omdat de leerlingen heel bewust kiezen voor twee van onze drie opleidingen. Ook ouders zijn dan meer betrokken. (OM) MBO-docenten: neem contact op met ouders Sommige MBO docenten nemen liever geen contact op met ouders als studenten dit niet willen. In de meeste gevallen blijkt dat als ze contact hebben opgenomen met de ouders de ouder positief reageert en het in het vervolg beter gaat met de leerling. Een tegenstribbelende leerling zou alleen in ernstige gevallen (als er ook contact is met hulpverlening) een reden moeten zijn om geen contact op te nemen met ouders. Ik had een gesprek met de vader van een 1 e jaars meisje, hij sprak erg moeizaam Nederlands. Het ging in het begin helemaal niet goed met die leerling, hij zei tijdens het gesprek nee, isnie goed, isnie goed. Na het gesprek dacht ik ojee, wat heb ik gedaan? Die man gaat haar allemaal straf geven of weet ik veel. Ik had er een naar gevoel over. Maar haar aanwezigheid is omhoog gegaan en het gaat nu echt beter. Bij het 2 e gesprek was hij weer gekomen en hadden we een fijn gesprek. Nu voor het 3 e gesprek kwam de leerling naar me toe: mijn vader kan er niet bij zijn, hij vindt het heel erg, kunnen we een andere afspraak maken? Dus blijkbaar vinden ze het nu allebei belangrijk en het gaat nu veel beter met deze leerling. (studieloopbaanbegeleider) Leerlingen vinden het vervelend als we contact met ouders zoeken en daarmee weten ze dat we gelijk hebben (opleidingsmanager) 9

10 'Het gaat nu beter met haar Maak binnen de opleiding afspraken over contact met ouders van 18+ studenten en met ouders die slecht Nederlands praten Over ouderbetrokkenheid is meestal geen algemene werkwijze vastgesteld. Over kwesties zoals hoe om te gaan met ouders van 18+ers en hoe om te gaan met ouders die het Nederlands onvoldoende beheersen zou het beter zijn als er enige consensus binnen de opleiding was. Laat docenten hier niet ad hoc over beslissen maar bespreek binnen het team hoe hier in het algemeen mee om zou moeten worden gegaan. Het zou voor docenten goed zijn als er binnen de opleiding duidelijke afspraken zijn over een eenduidige aanpak die rekening houdt met het type ouders van de leerlingen op de opleiding. De leerling zou tolken bij het gesprek met haar moeder, maar ik moest slecht nieuws brengen, dus had op het laatste moment toch een collega erbij gevraagd. Toen zei de leerling stiekem tegen de collega, je gaat toch niet alles vertalen wat er besproken wordt? Er is echt een risico als leerlingen zelf tolken. (SLB-er) 10

11 Het gaat nu beter met haar Inleiding Ouders en verzorgers 1 worden de laatste jaren steeds meer aangespoord om actief bij te dragen aan de schoolcarrière van hun kind en om hun betrokkenheid bij het onderwijs van hun kinderen te vergroten. Dit gebeurt niet alleen in het primair onderwijs, maar ook in het voortgezet en beroepsonderwijs. Hiernaast is de relatie tussen de middelbare beroeps opleidingen en hun studenten aan het veranderen. In het verleden was het uitgangspunt dat het de verantwoordelijkheid was van de studenten om te bepalen of zij wel of niet op school verschenen. De opleidingen voelen en nemen tegenwoordig meer verantwoordelijkheid voor de leerplichtige studenten en richten zich daarbij ook meer dan vroeger op hun ouders. Bij bovenleerplichtige studenten blijft het contact met de ouders beperkter. DMO heeft behoefte aan onderzoek naar de betrokkenheid van ouders bij de MBO opleiding die hun kind volgt. De vier kernvragen waarop DMO graag antwoord wil, luiden: Kennis van het MBO: Op welke manier zijn ouders bekend met de MBO opleiding van hun kind? Betrokkenheid vanuit het MBO: Op welke manier worden ouders betrokken bij het onderwijs van hun kind? Betrokkenheid vanuit de ouder: Op welke manier maken de ouders zelf contact met de MBO instelling van hun kind? Ideaalplaatje: Op welke manier(en) zouden MBO instellingen en ouders in de ideale situatie met elkaar in contact zijn? Doelgroepen Het onderzoek heeft twee doelgroepen: ouders van Amsterdamse MBO studenten en medewerkers van de Amsterdamse MBO opleidingen in de persoon van opleidingsmanagers en studieloopbaanbegeleiders. Op die manier kan nagegaan worden of de beelden van scholen en van ouders op elkaar aansluiten of niet, en komen beide kanten van het verhaal aan bod. In schooljaar waren er in totaal ongeveer MBO studenten die in Amsterdam woonden. Ieder jaar beginnen ongeveer Amsterdamse leerlingen aan een opleiding op het MBO. De ouders van eerstejaars MBO-studenten die in Amsterdam wonen zijn in mei 2011 benaderd voor dit onderzoek. In maart 2012 zijn ruim ouders van ouderejaars studenten benaderd voor deelname aan dit onderzoek. In hoofdstuk 1 staat de mening van de ouders centraal. Daarnaast zijn ook de MBO scholen benaderd, zodat nagegaan kon worden hoe zij tegen de betrokkenheid van ouders en hun eigen rol aankijken. Er zijn op het MBO enkele 1 In dit rapport gebruiken we in verband met de leesbaarheid ouders in plaats van ouders en verzorgers. 11

12 'Het gaat nu beter met haar honderden opleidingsmanagers en studieloopbaanbegeleiders. Voor dit onderzoek is geprobeerd zoveel mogelijk van hen te bereiken. In mei 2011 zijn opleidingsmanagers en studieloopbaanbegeleiders benaderd om deel te nemen aan een online enquête. In mei 2012 zijn er verdiepende gesprekken gevoerd met vier opleidingsmanagers en vier studieloopbaanbegeleiders van verschillende MBO opleidingen. In hoofdstuk 2 staat de mening van de medewerkers centraal. In de bijlage wordt de methode van het benaderen van ouders en medewerkers toegelicht en beschrijven we de respons. 12

13 Het gaat nu beter met haar 1 Ouders In mei 2011 hebben 527 ouders van 1 e jaars MBO studenten een enquête over ouderbetrokkenheid ingevuld. In maart 2012 hebben 406 ouders van voornamelijk oudere jaars MBO studenten een iets gewijzigde versie van deze enquête ingevuld. In dit hoofdstuk staat hun mening centraal. Hoe beoordelen zij de MBO opleiding van hun zoon of dochter? En kennen zij de mentor van hun kind? Daarnaast beschrijven we in hoeverre de school contact met de ouders zoekt en hoe ouders contact met de school zoeken. Hierna spreken ouders zich uit over het contact met hun kind en hoe volgens hen het ideale contact met de MBO opleiding zou moeten zijn. In de laatste paragraaf komen de door ouders ervaren verschillen tussen MBO opleidingen aan bod. 1.1 De opleiding krijgt een 6,7 van eerstejaars en een 6 van vierdejaars ouders De MBO opleiding die hun kind volgt krijgt van de eerstejaars ouders gemiddeld een 6,7. Hoe langer het kind op de opleiding zit, hoe lager het cijfer van de ouders; 2 e -jaars ouders geven een 6,5, 3 e -jaars een 6,2 en 4 e -jaars ouders geven de opleiding gemiddeld een 6. Het aandeel onvoldoendes die ouders geven neemt toe van 17 onder 1 e -jaars ouders tot 34 onder 4 e -jaars ouders (zie figuur 1.1). Autochtone en/of hoog opgeleide ouders geven gemiddeld een iets lager cijfer dan niet-westerse allochtone en/of laag opgeleide ouders. Figuur 1.1 Het cijfer voor de MBO opleiding die zoon/dochter momenteel volgt, naar studiejaar kind (procenten, n=933) eerste jaar 5 of lager tweede jaar 6-7 derde jaar 8 of hoger vierde jaar Ouders van eerstejaars studenten die een onvoldoende geven zijn vooral teleurgesteld in de communicatie van de school met het kind en de ouders, ze vinden de school chaotisch 13

14 'Het gaat nu beter met haar overkomen, een laag niveau hebben en vinden dat er veel lesuitval is. Enkele gegeven antwoorden zijn 2 : Ouders worden niet snel op de hoogte gebracht, als de leerling spijbelt en ook als de leerling geen interesse voor lessen heeft. Totaal geen begeleiding en interesse in de leerling. Veel lesuitval, de kwaliteit van de lessen is slecht. Veel uitval, geen structuur, slecht onderwijs en geen goede begeleiding. Ik heb geen idee wat hij daar uitspookt, behalve sporten. Ouders van derde en vierdejaars studenten die een onvoldoende geven klagen vooral over de onderwijskwaliteit, de slechte communicatie met leerlingen en de organisatie. Gegeven antwoorden zijn bijvoorbeeld: Er is sprake van uitval van lessen, leerling moet regelmatig achter cijfers aan of achter informatie over procedures en processen. Geen week is hetzelfde. De docenten lijken niet op één lijn te zitten. Kwaliteit docenten verschilt nogal. Gebrek aan lessen, geen sociaal contact, geen hulp bij stage, gebrek aan ondersteuning van leerlingen. Ongemotiveerde docenten, onvoldoende begeleiding. Slechte begeleiding van mentor. Boeken ter waarde van 1600 niet of nauwelijks gebruikt. Studie bestaat uit 3 dagen stage, dan blijven er twee schooldagen over waarvan er maar 1 dag les wordt gegeven. Weinig betrokkenheid bij leerprestaties. Geen contacten bij schoolstages door de school. Ouders die een 6 of een 7 geven verschillende toelichtingen. Ongeveer tweederde noemt vooral negatieve dingen: veel lesuitval, weinig betrokken docenten, weinig contact met ouders. Ouders van ouderejaars noemen ook relatief vaak dat ze de verwachtingen genoemd tijdens de introductie niet waarmaken. De overige ouders noemen juist positieve aspecten: weinig les uitval, mijn kind leert veel, goede start gemaakt, de school betrekt de ouders goed. Gegeven antwoorden zijn bijvoorbeeld: Omdat ik geen informatie krijg (ik zou heel graag contact met de school hebben!). Ik moet aannemen wat mijn zoon mijn vertelt. Ik vind de betrokkenheid van school en het late opleveren van informatie erg slecht. Geen informatie toegankelijk voor de ouders wat betreft cijfers lesroosters etc. Niveau en kwaliteit van lesstof is beperkt, veel uitval van leerlingen waarvoor zelfde stof herhaald worden, beperkte begeleiding, veel zelfstandig werken. Het is een goede school met enthousiaste leraren maar aan bepaalde gestelde verplichtingen kunnen ze niet voldoen. Alleen in 't eerste jaar was er een voorlichtingsavond. Adequate tussentijdse motivatie ontbreekt voor kinderen die het even niet zien zitten. Klassenmentor niet benoemd of moeilijk te bereiken, afspraken onderling worden met veel moeite nagekomen. Regelmatig onderwijs, enthousiaste docenten naar mijn kind. Geen informatie naar ouders, alleen in het begin. 2 Alle gegeven antwoorden staan in de bijlage. 14

15 Het gaat nu beter met haar Mijn dochter heeft het naar haar zin en er zijn voldoende contacturen per week. Er is intensief contact tussen leerkrachten/mentor en leerlingen. Ik kan de inhoud van de opleiding niet beoordelen. Ruim voldoende, goede start, nu de rest nog. Ouders die een 8 of hoger geven zijn vooral positief over de kwaliteit, de docenten en de begeleiding op de school. Gegeven antwoorden zijn: Veel discipline, je wordt direct opgebeld of per brief op de hoogte gesteld als er iets gebeurt. Ze wordt heel goed begeleid en als ze wat vraagt wordt ze altijd goed geholpen. Mijn zoon is vol lof over deze opleiding en gaat met plezier naar school, dan kan ik toch niet anders dan deze opleiding een goed cijfer geven? Een paar goede betrokken leerkrachten die in hem geloven en hem blijven motiveren. Hij mag ook falen! Er worden voldoende uren lesgegeven, de leerlingen worden goed begeleid, er is contact met de stageschool. Goede begeleiding, leggen de lat hoog. Opdrachten goed op de praktijk gericht. Stage goed georganiseerd en er wordt gekeken naar de sterke kanten en kwaliteiten van de leerling. Er worden vaak excursies gemaakt om de leerling te inspireren. Opleiding is goed afgetimmerd. Goede omgangsvormen, discipline en eigen verantwoordelijkheid nemen. Ouders van 1 e jaars studenten enthousiaster over opleiding Er zijn ook enkele stellingen over de school voorgelegd aan de ouders, over het algemeen zijn ouders positief over de opleiding. Niet-westerse allochtone ouders zijn enthousiaster over de opleiding dan autochtone en westerse allochtone ouders (zie figuur 1.2). Figuur 1.2 Mening over opleiding ouders van 1 e jaars studenten, naar herkomst (procenten, n=527) Ik ben tevreden met de opleiding die mijn zoon/dochter nu volgt Ik vind dat mijn zoon/dochter veel leert op deze opleiding Ik zou deze MBO-opleiding aanraden aan iemand anders nietwesterse allochtonen autochtonen nietwesterse allochtonen autochtonen nietwesterse allochtonen autochtonen zeer mee eens mee eens neutraal mee oneens zeer mee oneens weet niet, geen antwoord 15

16 'Het gaat nu beter met haar Ouders van 1 e -jaars studenten zijn enthousiaster dan ouders van studenten die verder in hun opleiding zijn. Zo is 60 van de 1 e jaars en 50 van de latere jaars ouders (zeer) tevreden over de huidige opleiding. De helft van de 1 e jaars en 42 van de latere jaars ouders vindt dat zijn zoon/dochter veel leert en 45 van de 1 e jaars en 34 van de latere jaars ouders zou de MBO opleiding aanraden aan iemand anders. Figuur 1.3 Ik vind dat mijn zoon/dochter veel leert op de MBO opleiding, naar schooljaar student (procenten, n=933) vierde jaar derde jaar tweede jaar eerste jaar zeer mee eens mee eens neutraal mee oneens zeer mee oneens weet niet, geen antwoord Vier op de tien hebben de mentor al eens gezien De grootste groep van de eerstejaars ouders, 39, heeft de mentor van zijn/haar kind al eens gezien. Hoe hoger het MBO niveau van de leerling, hoe vaker de ouder zegt dat hij/zij de mentor al eens heeft gezien (zie figuur 1.4). Daarnaast geeft 17 aan dat zijn/haar kind geen begeleiding krijgt van een mentor, onder ouders van MBO 2 studenten is dit 21. Ook is er een verschil te zien naar schoolgrootte. De scholen zijn hierbij opgedeeld in klein (minder dan 750 leerlingen) en groot (meer dan 750 leerlingen). Ouders van leerlingen die les volgen aan een kleine school geven vaker aan de mentor al eens gezien te hebben (57) dan de ouders van leerlingen op grote scholen (46). Vooral niet-westerse allochtone en ouders met leerlingen op het ROC van Amsterdam geven aan dat ze minder contact met de mentor hebben of dat de zoon/dochter geen mentor heeft. 16

17 Het gaat nu beter met haar Figuur 1.4 De begeleiding van een mentor bij eerstejaars studenten, naar MBO niveau (procenten, n=527) totaal MBO 4 MBO 3 MBO 2 MBO anders/weet niet hij/zij krijgt geen begeleiding van een mentor hij/zij heeft een mentor maar ik ken de mentor niet hij/zij heeft een mentor en ik ken zijn naam/heb telefonisch contact gehad hij/zij heeft een mentor en ik heb de mentor al eens gezien Uit het tweede deel van het onderzoek onder ouders van kinderen in latere jaren blijkt er een duidelijk verschil te zijn naar leerjaar waarin de leerling zit. Als een kind in het 3 e of 4 e leerjaar zit hebben minder ouders de mentor gezien, dan als een kind in het 1 e of 2 e jaar zit. Mogelijk hebben de ouders tijdens het eerste jaar van de studie de toenmalige mentor wel gezien, maar hebben de ouders van 3 e en 4 e jaars de huidige mentor niet gezien. Hiernaast geven ouders van ouderejaars studenten minder vaak aan dat hun kind geen mentor heeft. Figuur 1.5 De begeleiding van een mentor, naar schooljaar student (procenten, n=406) totaal 3e en 4e jaar 1e en 2e jaar anders/weet niet hij/zij krijgt geen begeleiding van een mentor hij/zij heeft een mentor maar ik ken de mentor niet hij/zij heeft een mentor en ik ken zijn naam/heb telefonisch contact gehad hij/zij heeft een mentor en ik heb de mentor al eens gezien 17

18 'Het gaat nu beter met haar 1.3 Helft van de ouders vindt dat ze te weinig worden betrokken bij de opleiding Hoe worden ouders betrokken bij de opleiding? Gebeurt dit genoeg en op welke manieren betrekt de school ouders? Ouders worden uitgenodigd op school, geïnformeerd en betrokken als er iets aan de hand is Eerstejaars ouders noemen verschillende manieren hoe ze bij de opleiding van hun kind betrokken worden door de MBO opleiding. Zo worden ouders uitgenodigd op school (37), ze worden geïnformeerd (35) en de school neemt contact op als er iets aan de hand is (33). Vooral op de opleidingen in de richting economie worden ouders vaak uitgenodigd op school, ook gebeurt dit relatief vaker bij ouders met kinderen op MBO niveau 4. Kleine scholen nodigen vaker ouders uit dan grote scholen (40 tegenover 35) en nemen vaker contact op als er iets aan de hand is (37 tegenover 29). Van de ouders van leerlingen op MBO 1 niveau geeft 63 aan dat er contact wordt opgenomen als er iets aan de hand is, dit is beduidend hoger dan de 33 die dit gemiddeld zegt. Ongeveer een derde van de ouders vindt dat ze niet bij de opleiding van hun kind worden betrokken, dit zijn vooral autochtone en Surinaamse ouders. Ook zijn het vooral ouders met een kind op MBO 2 of hoger. Ouders die aangeven dat hun kind een zorg en welzijn opleiding volgt zeggen vaker dan gemiddeld dat ze niet benaderd worden door de school. Figuur 1.6 De manier waarop het MBO eerstejaars ouders bij de school betrekt, meerdere antwoorden mogelijk (procenten, n=527) ze nodigen me uit op school ze informeren me ze nemen contact op als er iets aan de hand is ze betrekken me niet bij de opleiding anders/weet niet Ouders die aangeven dat ze op een andere manier door het MBO worden betrokken geven verschillende antwoorden. Zo zeggen enkele ouders dat ze zelf contact met school zoeken, sommige hebben contact via en anderen geven aan dat er weinig contact is. Gegeven antwoorden zijn: 18

19 Het gaat nu beter met haar In het begin van het jaar heb ik aangegeven dat ze moeten bellen als er iets is. Hier geven ze alleen geen gehoor aan. Ze sturen een sms als mijn dochter niet in de les is. Zijn cijferlijsten worden opgestuurd naar huis. Ik participeer als meedenkende ouder in docenten gesprekken. Alleen de ouderdag (ik kan ze zelf nooit bereiken als ik iets wil weten). Kwart van de ouders nooit uitgenodigd op school Bijna een kwart van de eerstejaars ouders (23) geeft aan nooit op school te zijn uitgenodigd. Vier op de tien worden uitgenodigd voor een informatiebijeenkomst en 23 voor oudergesprekken. Naast deze twee doeleinden noemen ouders ook andere redenen voor een bezoek aan de school, bijvoorbeeld presentatieavonden van hun zoon/dochter. Daarnaast wordt op de lagere MBO niveaus wordt vaker gebruik gemaakt van oudergesprekken en op de hogere MBO niveaus vaker van informatiebijeenkomsten (zie figuur 1.7). Op kleine scholen worden vaker oudergesprekken met de mentor georganiseerd dan op de grote scholen (45 tegenover 24). Ouders van ouderejaars zeggen voor ongeveer dezelfde activiteiten te worden uitgenodigd op de MBO opleiding, een groter deel van hen (30) is echter nog nooit uitgenodigd. Figuur 1.7 Eerstejaars ouders die zijn uitgenodigd op school naar MBO niveau (procenten, n=527) totaal MBO 4 MBO 3 MBO 2 MBO ja, voor een informatiebijeenkomst ja, voor iets anders, namelijk: weet niet, geen antwoord ja, voor oudergesprekken nee, nog nooit uitgenodigd School neemt vooral contact op via brieven De meeste eerstejaars ouders, 63, ontvangen brieven van de MBO opleiding, ook heeft de MBO opleiding met 31 van de ouders telefonisch contact opgenomen. Dit gebeurt vaker bij de MBO 1 (58) en MBO 2 (38) opleidingen dan bij de MBO 3/4 opleidingen (24). Drie op de tien ouders worden uitgenodigd voor een 10-minutengesprek. In het algemeen worden ouders met kinderen op het ROC ASA vaker uitgenodigd voor een 10-19

20 'Het gaat nu beter met haar minutengesprek (41) dan ouders met kinderen op het ROCvA (24). Ook is er een verschil te zien naar schoolgrootte: kleine scholen nemen vaker telefonisch contact op dan de grote scholen (36 tegenover 26) en nodigen de ouders vaker uit voor een 10- minutengesprek (32 tegenover 23). Er zijn verschillende ouders (8) die aangeven dat er geen contact met hen wordt opgenomen. Zo zegt een ouder via leerplicht weet ik dat mijn kind niet naar school gaat en een andere ouder beschrijft ze geven via mijn dochter aan om langs te komen, als het al te laat is. Figuur 1.8 De manier waarop de school contact op neemt met eerstejaars ouders, naar schoolgrootte, meerdere antwoorden mogelijk (procenten, n=527) ze sturen brieven ze nemen telefonisch contact op ze nodigen me uit voor 10-minuten gesprek ze nemen geen contact op grote school (n=243) kleine school (n=193) Minder dan de helft van de ouders tevreden over hoeveel ze betrokken worden bij de opleiding Minder dan de helft van de 1 e jaars ouders (44) vindt dat ze momenteel precies goed worden betrokken bij de opleiding van hun kind, 47 vindt dat dit te weinig gebeurt. Ouders van ouderejaars studenten zijn minder tevreden, zowel over het contact met hen als ouders in het eerste jaar (53 vindt dat ze te weinig contact hadden) als over het contact met hen momenteel (62 vindt dat ze te weinig contact hebben). 20

21 Het gaat nu beter met haar Figuur 1.9 Tevredenheid met hoe men wordt betrokken bij de opleiding van het kind in het eerste jaar en momenteel, naar schooljaar student (procenten, n=406) weet niet, geen antwoord weet niet, zoon/dochter in 1e jaar nee, te weinig ja, precies goed ja, soms te veel 0 1e en 2e jaar 3e en 4e jaar 1e jaar voldoende betrokken 1e en 2e jaar 3e en 4e jaar momenteel voldoende betrokken Een kwart van de ouders van een kind dat in het 2 e, 3 e of 4 e jaar van het MBO zit vindt dat er iets is veranderd in de mate waarop ze betrokken worden bij het onderwijs van hun kind in de afgelopen jaren, 70 vindt dat dit niet het geval is. De meeste ouders vinden dat ze momenteel minder betrokken worden bij de opleiding dan eerst: De betrokkenheid is minder maar je wordt wel op de hoogte gehouden door nieuwsbrieven. In het eerste jaar is er een ouderbijeenkomst, daarna nooit meer. Nog minder betrokken dan eerder. Vanaf zijn 18e horen wij niets meer behalve de rekeningen. Tijdens aanmelding veel aandacht, daarna nul, mentoren zijn onbereikbaar, bellen niet terug etc. Andere ouders zijn juist meer betrokken bij de opleiding van hun kind, of geven aan vanaf het begin niet betrokken te worden en nu nog steeds niet. Enkele genoemde voorbeelden: Van geen contact naar contact m.b.t verzuim. Tweede jaar meer betrokken. De ouders worden op geen enkele manier geïnformeerd over de stand van zaken. Geen contact (alleen sporadisch algemeen en schriftelijk). Wordt nu uitgenodigd voor rapportbesprekingen + ze hebben naar mijn gegevens gevraagd. Die stonden niet in de administratie. Ook zeggen enkele ouders dat ze nu minder betrokken worden omdat hun kind het prima zelf kan oplossen: in het 4e jaar is zij zelfstandig genoeg om goede beslissingen te nemen. Meer contact met mentor gewenst Ouders die niet blij zijn over het contact met de opleiding willen vooral graag de mentor spreken, 88 wil dit. Ze willen graag uitgenodigd worden op school, brieven krijgen en/of 21

22 'Het gaat nu beter met haar telefonisch contact hebben. Sommige ouders geven aan dat zij via de op de hoogte gehouden willen worden. Ook willen ouders graag inzage in de cijferlijsten. Figuur 1.10 Mogelijkheden voor contact van de ouders van studenten uit alle jaren die het nu niet goed genoeg vinden, meerdere antwoorden mogelijk (procenten, n=933)) contact via huisbezoek contact via telefoon contact via... brieven contact via uitnodiging op school meer contact met verzuimcoördinator meer contact met... mentor/studieloopbaanbegeleider van de ouders bij de opleiding van dochter/zoon geweest Ouders kunnen natuurlijk ook zelf contact opnemen met de school. Welke ouders doen dit? En hoe nemen ze contact op met de school? Die vragen staan in deze paragraaf centraal. MBO 1 ouders komen alleen voor mentor gesprekken naar school Het merendeel van de ouders is wel eens op de MBO opleiding van zijn of haar kind geweest, 13 procent zegt nog nooit op de school te zijn geweest. Bijna de helft (45) is naar de open dag geweest, een even groot deel is wel eens naar een informatiebijeenkomst/algemene ouderavond geweest en een derde heeft wel eens een oudergesprek met de mentor op school gehad. Er zijn verschillen tussen groepen ouders over de soort gelegenheid waarvoor ze op school komen. Zo komen ouders van MBO 1 leerlingen bijna niet naar school voor een open dag of een algemene informatiebijeenkomst (zie figuur 1.11). Zij komen wel vaak naar oudergesprekken en om andere redenen op school. Ook niet-westerse allochtonen komen relatief vaak op school voor oudergesprekken, maar minder vaak tijdens open dagen of informatiebijeenkomsten. Veertien procent van de ouders geeft aan ook op andere gelegenheden op school te komen, bijvoorbeeld bij de inschrijving van hun kind, bij presentaties of bij gesprekken op eigen initiatief maar ook bijvoorbeeld als model bij een dochter die de kappersopleiding doet. Bij de antwoorden op deze vraag is er een duidelijk verschil te zien in hoe ouders zijn benaderd voor het onderzoek. Ouders die op eigen initiatief hebben meegedaan aan het onderzoek (schriftelijk of online) zijn vaker op de open dag geweest. Ouders die in een later stadium face to face zijn benaderd zijn vaker nog nooit op de opleiding geweest, 22

23 Het gaat nu beter met haar 27 van hen is nog nooit op de opleiding geweest ten opzichte van 13 gemiddeld. Mogelijk zijn de ouders die hebben deelgenomen aan dit onderzoek dus iets meer betrokken bij de opleiding van hun zoon/dochter dan de gemiddelde ouder van een MBO leerling in Amsterdam. Figuur 1.11 Ouders wel eens op de opleiding van zoon/dochter geweest, naar MBO niveau, meerdere antwoorden mogelijk (procenten, n=933) op de open dag geweest toen we een geschikte opleiding zochten bij een informatiebijeenkomst/ algemene ouderavond geweest bij oudergesprekken met de mentor geweest bij een andere gelegenheid op school geweest presentatie van zoon/dochter 10 0 MBO 1 MBO 2 MBO 3 MBO 4 nog nooit op de MBO opleiding geweest weet niet, geen antwoord Turkse, Marokkaanse en overige niet-westerse allochtone ouders zoeken weinig contact met de MBO opleiding Zes op de tien eerstejaars ouders hebben zelf wel eens contact gezocht met school, dit doen ze vooral telefonisch (47) of via de (17). Er zijn duidelijke verschillen tussen het gedrag van ouders met een verschillend opleidingsniveau: laag opgeleide ouders zoeken minder contact dan hoog opgeleide ouders. Er zijn ook verschillen tussen ouders van verschillende herkomstgroepen, Turkse, Marokkaanse en overige nietwesterse allochtone ouders nemen vaker geen contact op met de school. Vooral autochtone en westerse allochtone ouders gebruiken . Voor de ouders van laterejaars studenten zien we dezelfde percentages. Blijkbaar is het zo dat als ouders in het 1 e jaar niet zelf contact zoeken met de MBO opleiding, ze dit daarna ook niet doen. 23

24 'Het gaat nu beter met haar Figuur 1.12 Manier van contact zoeken met de opleiding door eerstejaars ouders naar herkomst, meerdere antwoorden mogelijk (procenten, n=527) Turken Marokkanen ov. nietwesterse allochtonen nog nooit zelf contact gezocht via de weet niet, geen antwoord autochtonen Surinamers en Antillianen telefonisch op een andere manier westerse allochtonen totaal Het contact gaat in ruim een kwart van de gevallen over de studieresultaten of studievoortgang van het kind. Hiernaast is in ruim 20 een ziekmelding of een vraag over het verzuim een aanleiding van het contact. Gegeven antwoorden over de reden voor het contact zijn bijvoorbeeld: Afwezigheid, prestaties, onduidelijkheid. Het niveau van haar stagebedrijf, de manier waarop zij daar werkt en wordt behandeld. Bespreken van omgaan met probleem rondom een blessure en daarmee in verband de gang van zaken rond een vervolgopleiding (niveau 3). Ik ontving een brief met de mededeling dat de school naar de leerplicht zou stappen. Vreemd bij zoveel lesuitval en slecht werkend absentiesysteem. Of ze naar school is gekomen. Vragen hoe mijn dochter het doet. Vragen naar verzuimgedrag van mijn zoon en huiswerkklas. De overige gegeven antwoorden staan in de bijlage. Ook ouders van laterejaars studenten nemen vooral contact op met de opleiding met vragen over de voortgang, over de stage of om ziekte te melden. Er komen met de loop der jaren ook steeds meer klachten bij over de opleiding, zo zeggen ze bijvoorbeeld: Over voortgang en om ons a.u.b. op de hoogte te houden als mijn kind niet op school was. Hij vertrok namelijk wel van huis. Over de voortgang van de ontwikkeling van mijn zoon, wordt van kastje naar de muur gestuurd, krijg telefonisch gelijk in verband met het functioneren mentor/ studiebegeleider, maar vervolgens blijft alles bij het oude. Leerling wordt gehinderd in ontwikkeling in plaats van gemotiveerd. Dat mijn zoon nauwelijks begeleiding kreeg bij het zoeken naar een stage, geen contact kunnen krijgen met de docent, geen stagecontract(en) ook niet na aan mail naar de afdelingsdirecteur. 24

25 Het gaat nu beter met haar Haar mentor was ziek en kwam voor de vakantie niet terug. Een andere docente deelde mijn dochter mee dat ze het 2e jaar over moest doen. Over het retourneren van studieboeken hetgeen mij extra kosten bezorgde. Blijkt dat de afspraak niet met de ouders is gekoppeld. Over mijn dochter die nog geen stageplek heeft gevonden. Als ouders telefonisch de school proberen te bereiken lukt dat meestal. In de meeste gevallen wordt er goed doorverbonden (37), de juiste persoon meteen bereikt (17) of wordt er snel terug gebeld (16). Drieëntwintig procent van de ouders zegt dat ze de juiste persoon niet bereikt hebben. Ouders geven aan dat ze soms niet worden terug gebeld, dat ze het vaak moeten proberen, dat ze denken dat ze de verkeerde persoon aan de telefoon hebben, of dat ze de mobiele nummers van de juiste docenten hebben en zo de juiste personen snel kunnen bereiken. 1.5 Kind goed voorbereid op toekomst? Hoe is het contact tussen ouder en kind? Ondersteunen ouders het kind thuis met bijvoorbeeld gesprekken over de mogelijkheden voor een baan in de toekomst? En hoe bereidt de MBO opleiding het kind voor op de toekomst? Dat zijn vragen die in deze paragraaf aan de orde komen Ouders hebben goed contact met hun kinderen Ruim de helft van de eerstejaars ouders (56) zegt vaak iets te vragen aan hun zoon/dochter over de opleiding, 35 doet dit soms en 10 doet dit nooit. Ouders van ouderejaars studenten doen dit minder, (43 doet dit vaak, 44 soms en 11 nooit). Ouders van kinderen met een MBO 1 of een MBO 2 opleiding informeren minder vaak over de school. Er is ook verschil tussen ouders uit verschillende herkomstgroepen, minstens 50 van de Surinaamse en autochtone ouders zegt hun kind vaak te vragen naar de opleiding. Van de Turkse, Marokkaanse, Antilliaanse en overige niet-westerse allochtone ouders vraagt minder dan de helft vaak naar de opleiding. Zelf vertelt de zoon/dochter in 49 van de gevallen vaak over de opleiding en 45 van de ouders zegt dat hun kind dit soms doet. Ook hier vertellen kinderen die MBO 1 of MBO 2 volgen duidelijk minder over de opleiding dan de rest. Ook is er een verschil tussen dochters en zonen. Bijna tweederde van de meisjes (63) vertelt vaak over de opleiding ten opzichte van 37 van de jongens (zie figuur 1.13). 25

26 'Het gaat nu beter met haar Figuur 1.13 Contact over de opleiding tussen ouders en kinderen naar geslacht kind (procenten, n=933) ik vraag zoon/dochter over de opleiding zoon/dochter vertelt verhalen over de opleiding zoon dochter zoon dochter vaak soms nooit geen antwoord Ruim de helft van de ouders noemt de band met zijn kind heel goed, 37 noemt de band goed, tien procent noemt de band redelijk tot niet zo goed. Hiernaast kent een derde alle vrienden van zijn zoon/dochter en 60 kent er een paar. Er is een verband tussen de band tussen ouder en kind en hoe vaak de ouder informeert naar de opleiding. Ouders die nooit informeren naar de opleiding noemen de band met hun kind minder goed, ook kennen deze ouders vaker de vrienden van hun kind niet. Bijna alle ouders verwachten dat hun kind de opleiding afmaakt Bijna alle ouders vinden het belangrijk dat hun zoon/dochter een MBO diploma haalt, ook verwacht ruim 80 dat zijn zoon/dochter de opleiding afmaakt. Er zijn kleine verschillen te zien tussen ouders van 1 e en 2 e jaars studenten en ouders van 3 e en 4 e jaars studenten, ouders van ouderejaars zijn nog optimistischer over het behalen van het diploma van hun zoon/dochter. Bij de antwoorden op deze vraag is er een duidelijk verschil te zien in hoe ouders zijn benaderd voor het onderzoek. Ouders die op eigen initiatief hebben meegedaan aan het onderzoek (schriftelijk of online) vinden het belangrijker dat hun zoon/dochter een MBO diploma haalt en verwachten ook vaker dat hun zoon/dochter de opleiding afmaakt. Ouders die in een later stadium face to face zijn benaderd hebben minder hoge en duidelijke verwachtingen van het behalen van een diploma en vinden dat minder belangrijk. Mogelijk zijn de verwachtingen van de gemiddelde ouder van een MBO leerling in Amsterdam iets lager dan de verwachtingen van de ouders die hebben deelgenomen aan dit onderzoek. 26

27 Het gaat nu beter met haar Figuur 1.14 Verwachtingen over diploma zoon/dochter, naar jaar van de studie (procenten, n=938) weet niet, geen antwoord zeer mee oneens mee oneens neutraal mee eens zeer mee eens 0 1e en 2e jaars 3e en 4e jaars Ik vind het belangrijk dat mijn zoon/dochter een MBO-diploma haalt 1e en 2e jaars 3e en 4e jaars Ik verwacht dat mijn zoon/dochter de opleiding afmaakt Ouders vinden de rol van de zoon/dochter zelf het belangrijkst voor het behalen van hun diploma (97 vindt hun rol (zeer) belangrijk), daarna volgen de MBO opleiding (89 vindt hun rol zeer belangrijk), de ouders (88) en de rol van een broer en/of zus (50). Nietwesterse allochtone ouders vinden de rol van de broer of zus veel belangrijker dan autochtone ouders; 63 van de niet-westerse allochtone ouders vindt de rol van de broer en/of zus (zeer) belangrijk ten opzichte van 35 van de autochtone ouders. Figuur 1.15 Het belang van de rol van voor het halen van een diploma (procenten, n=406) kind zelf MBO-opleiding ouders broer/zus heel belangrijk belangrijk neutraal niet belangrijk helemaal niet belangrijk weet niet, geen antwoord niet van toepassing Ouders noemen ook de rol van het stagebedrijf, vrienden/vriendinnen en docenten van belang voor het behalen van het diploma van hun zoon/dochter. 27

28 'Het gaat nu beter met haar Helft van de ouders verwacht dat zoon/dochter doorstudeert na behalen diploma Tijdens het tweede deel van het onderzoek hebben we ouders gevraagd of ze verwachten dat hun zoon of dochter zal verder studeren na het behalen van hun diploma. Op alle niveaus denkt ongeveer de helft van de ouders dat hun kind het logisch volgende niveau van studie zal gaan doen: 48 van de ouders van MBO 1 leerlingen verwacht dat hun zoon/dochter een MBO 2 opleiding gaat doen, en 54 van de MBO 4 ouders verwacht dat hun kind hierna nog HBO zal gaan doen. Onder niet-westerse allochtone ouders ligt de verwachting over het verder studeren in het algemeen hoger dan onder autochtone en westerse allochtone ouders. Van de nietwesterse allochtone MBO 4 ouders verwacht bijvoorbeeld 65 dat zijn kind nog HBO zal gaan doen, terwijl van de autochtone MBO 4 ouders 41 dit verwacht. Tabel 1.16 Verwachtingen over verder studeren van zoon/dochter, naar huidig MBO niveau kind (procenten, n=406) MBO 1 MBO 2 MBO 3 MBO 4 gaat een MBO2 opleiding doen gaat een MBO3 opleiding doen gaat een MBO4 opleiding doen gaat een HBO opleiding doen Misschien (ooit) nog een opleiding nee zeker geen verdere opleiding weet niet, geen antwoord Totaal Goed voorbereid op vervolg? Van alle ouders is de helft (52) het (zeer) eens met de stelling ik vind dat mijn zoon/dochter door de MBO opleiding voldoende wordt voorbereid op een beroep dat bij hem/haar past, 14 is het hiermee (zeer) oneens. MBO 4 ouders vinden dat hun kind iets minder goed wordt voorbereid dan de overige ouders. Drieënveertig procent van de ouders is het (zeer) eens met de stelling de MBO opleiding informeert mij over de toekomstige loopbaanmogelijkheden voor mijn kind, 31 is het hier (zeer) mee oneens. Ook hierover zijn de MBO 4 ouders het meest kritisch en de MBO 1 ouders het meest positief. 28

29 Het gaat nu beter met haar Figuur 1.17 Eens of oneens met stellingen over de voorbereiding en informatie over de toekomstige loopbaan van het kind, naar MBO niveau (procenten, n=406) ouders geinformeerd kind goed voorbereid ouders geinformeerd kind goed voorbereid ouders geinformeerd kind goed voorbereid ouders geinformeerd kind goed voorbereid MBO 1 (n=65) MBO 2 (n=79) MBO 3 (n=57) MBO 4 (n=208) zeer mee eens mee eens neutraal mee oneens zeer mee oneens weet niet, geen antwoord Ouders kunnen zelf ook een rol spelen tijdens de oriëntatie op een baan, de helft van de ouders praat vaak met hun kind over de mogelijke banen die hij/zij na het MBO kan doen, 45 doet dit soms en 4 doet dit nooit. Over het algemeen praten moeders hierover meer met hun kind dan vaders, en meisjes meer met hun ouders dan jongens. Zo praat 54 van de moeders vaak met hun dochter over toekomstige banen ten opzichte van 40 van de vaders (zie figuur 1.18). Figuur 1.18 Gesprek met kind over mogelijke banen na de MBO opleiding, naar geslacht ouders en kind (procenten, n=406) weet niet, geen antwoord nee, nooit 40 ja, soms 20 ja, vaak 0 dochter zoon dochter zoon vader moeder 29