VAB s, een wicked problem. Harry Stoffer en Sten Camps, u

Transcriptie

1 VAB s, een wicked problem Harry Stoffer en Sten Camps, u

2 Vandaag Doel: Inzicht in mechanismen/drijfveren van agrariërs en VAB-eigenaren bij het omgaan met leegkomende en leegstaande agrarische bedrijfsgebouwen Inhoud: introductie onderzoeksopdracht provincie Overijssel toelichting aanpak en resultaten: drijfveren van agrariërs inzichten van mechanismen Wat is de betekenis voor beleid/oplossingsrichtingen in Overijssel

3 De context KGO figuur vab Bron: provincie Overijssel en CBS

4 De cijfers Bron: WUR en provincie Overijssel

5 Bron: WUR

6 Omgevingsvisie Ruimte voor ontwikkelen met kwaliteit Kwaliteitsimpuls groene omgeving Foto s: De Zuivelhoeve en J. Starkenburg

7 De opdracht Doorgronden van het complexe probleem van VAB s; Begrijpen van belangen en belanghebbenden; Verhalen van betrokkenen; Welke beleidsinterventies (knoppen) zijn er mogelijk

8 Aanpak Stap 1. Clusteranalyse & beleidsanalyse Stap 2. Betrokkenen een gezicht geven Stap 3. Samen duiden van de uitkomsten 10 boeren geïnterviewd 11 stakeholders geïnterviewd

9 VAB s = een wicked problem lastig te definiëren veel afhankelijkheden en wederzijdse causale relaties instabiel, aan verandering onderhevig geen duidelijke oplossing sociaal complex niet de verantwoordelijkheid van één actor oplossing vraagt om verandering houding & gedrag

10 Stelling VAB s zijn een typisch voorbeeld van een wicked problem

11 Clusteranalyse Doelgroep NGE bedrijf < 70 Leeftijd boer > 55 Totaal 1624 agrarische bedrijven die potentieel vrij kunnen komen te vallen.

12 Aantal potentiele VAB s (clusteranalyse) = 1221 onze gesprekspartners anticiperen waar mogelijk meer moeite met anticiperen; deel is hier te laat

13 Gesprekken dhr. Marsman CLUSTER 1 Boerderij als neventak Regio Twente dhr. Swart CLUSTER 2 Hobbyboer (biggen) Noord Overijssel dhr. Gerrits CLUSTER 3 Varkensbedrijf Noord Overijssel dhr. Van Der Poels CLUSTER 4 Melkveehouderij Noord Overijssel dhr. Breukers CLUSTER 0 Gesloten varkenshouderij Salland

14 Zachte typeringen 1. Agrariër stopt noodgedwongen: ik kan niet langer doorgaan en moet stoppen. 2. Agrariër stelt actie uit vanwege rationele redenen: als ik nu stop houd ik minder over. 3. Agrariër stelt actie uit vanwege emotionele redenen: ik lig wakker van dit probleem en ik weet niet wat ik moet doen. 4. Agrariër die geen probleem ervaart: ik heb geen probleem. Cluster 1 Zachte typeringen 1: Stoppen 2. Uitstellen vanuit ratio 3. Uitstellen vanuit emotie 4. Geen probleem Cluster 2 dhr. Swart dhr. Nijhof Cluster 3 dhr. Gerrits dhr. Meerkamp dhr. Baak, dhr. Marsman Cluster 4 dhr. Van Der Poels dhr. Scholten Cluster 0 dhr. Slot dhr. Breukers

15 Mechanismen in beeld

16 Oplossingsrichtingen Een belangrijkere oplossingsrichting is er in gelegen om boeren in beweging te krijgen. Hoe agrariërs in beweging te krijgen verschilt per agrariër ontwikkelen van een mix aan interventies Agrariërs die handelen vanuit ratio: instrumenten die stimulerend werken, maar weinig of geen perverse prikkels geven Agrariërs die handelen uit emotie: outreachende aanpak waarbij sociaalmaatschappelijke hulp wordt geboden achter de voordeur Agrariërs die noodgedwongen moeten stoppen: stevigere hulp nodig. Agrariërs die vraagstuk niet als probleem ervaren: wijzigen van de gemeentelijke bestemmingsplannen

17 Oplossingsrichtingen en rol provincie Provincie als facilitator en verbinder: Voorlichting en kennisdeling via beleid en/of het interbestuurlijke toezicht van de provincie op de Overijsselse gemeenten scheppen van inzicht en uniformiteit in de mogelijkheden van regelgeving en beleid van gemeenten en provincie (heldere kaders); verbinden van beleidsterreinen; organiseren van een klimaat waarbinnen experimenten en pilots mogelijk zijn; bij elkaar brengen van stakeholders

18 Verder in Overijssel Mens centraal stellen Zekerheid door inzicht en perspectief kennisontwikkeling Samenwerking en advies op maat

19 Verder in Overijssel Provincie kan niet dé oplossing bieden; Samenwerking bevorderen Accepteren: We bereiken niet iedereen; de eigenaar is verantwoordelijk; niet elke locatie is van maatschappelijk belang Verbrede aanpak in samenhang met andere doelen en belangen; Vervolg Afhankelijk van bestuur: organische doorontwikkeling of specifiek plan van aanpak

20 Vabathon Communicatie: bewustwording en reëel perspectief Pilots en experimenten Vabathon: Buitenkansen.nu Vraag en aanbod

21 Discussie 1. Om beweging te krijgen moeten we niet de gebouwen maar de mens centraal stellen 2. Zonder financiële middelen bij de agrariër werken veel van de oplossingen die we bieden niet

22 Meer informatie: Harry Stoffer provincie Overijssel Sten Camps Hiemstra & De Vries