Energiebesparing & huishoudens

Transcriptie

1 1. Praktijk Wat is het probleem? Op welke knoppen kun je drukken? Amsterdam Smart City Smart Challenge! Energiebesparing in stedelijke omgeving Veel projecten in kantoren, huizen, bedrijven! 11 bedrijven! 30 deelnemers / bedrijf! 8 weken! Eenmalige acties Verlichting, zonnepanelen, walstroom! Energiefeedback als belangrijk middel Smart meter + display, Plugwise! Onderzoek 150 deelnemers! Gemiddeld 13,5% bespaard Opmerkelijke resultaten 1! Energiebedrijf was grootverbruiker! Maar bespaarde het meest: 22,3%! Meeste besparing voor vrijstaande huizen! Meer inkomen: meer besparen! Energiebewustzijn heeft géén invloed! Gevoel van gedoe wél! 1

2 Opmerkelijke resultaten 2 Opmerkelijke resultaten 3 Opmerkelijke resultaten 4 Het is handig om af en toe herinnerd te worden Als ik nieuwe apparaten koop, let ik op de energiezuinigheid Ik denk dat ik mijn gedrag structureel kan veranderen (1) (2) geheel niet mee eens niet mee eens -8,4% geen mening -11,3% mee eens -12,0% geheel mee eens -24,9% niet mee eens geen mening -0,6% mee eens -10,9% geheel mee eens -16,8% geheel niet mee eens -7,1% 0,0% niet mee eens -25,5% -9,2% geen mening -12,1% -10,6% mee eens -10,7% -14,3% geheel mee eens -35,8% -26,7% Is het glas nu half vol of half leeg? Onderzoek TUD (Sonja van Dam) Conclusies Waarom??! Terugval in gedrag! Rebound-effect! Meer apparaten Alternatieven??! Apparaatontwerp (defaults)! Automatiseren (domotica)! Eenmalig (isolatie, ) 2

3 2. Theorie Energiezuinig gedrag Energiezuinig gedrag Efficiency behaviour! Eenmalig gedrag, zoals de aanschaf van! energie efficiënte apparatuur of isolatie! Gewoontegedrag Outside Personal world Orient Decide Curtailment behaviour! Herhaalde moeite om energiezuinig te zijn,! zoals korter douchen of op 30 o wassen Observe 1. Act 1. Reflex 2. Heuristic 3. New behaviour Gewoontegedrag! Stap 1.! zijn noodzakelijk voor succesvolle interventies Kwalitatief inzicht:! Context van gedrag, achterliggende! redenering of patroon (gewoonte) en meer modelmatig (kwantitatief)! Determinanten van gedrag Theory of Planned Behaviour [Ajzen, 1991] Een rationele afweging voor het alternatief met de hoogste baten en laagste kosten 3

4 ! Norm Activation Model (Schwartz, 1977)! Theory of interpersonal behaviour [Triandis, 1977]! Expert! Huisbezoek! Interview! Focusgroep! Enquête! Literatuur!. De morele verplichting voelen om bepaalde acties wel of niet uit te voeren Dé eindgebruiker bestaat niet! Stap 1.! Stap 2. Je moet het gedrag analyseren (bepalen barrières en determinanten) Dé eindgebruiker krijgt gewoon altijd energie uit zijn stopcontact wil goedkoop en wil niet investeren wil comfort heeft geen idee van zijn verbruik wantrouwt de energieleverancier die besparing stimuleert Stap 1. Stap 2. Je moet dé eindgebruiker zo specifiek mogelijk definiëren op basis van zijn energiegebruik, houding en zijn barrières, drijfveren en triggers. Stap 3. Je moet het gedrag analyseren (bepalen barrières en determinanten) 4

5 Interventiestrategie (mix van specifieke interventies) Interventiestrategie (mix van specifieke interventies) Sterk de nadruk op informatie/ feedback over energiegebruik of energiebesparing. Specifieke determinanten en barrières spotentieel 5%-15% voor directe feedback Specifieke doelgroep(en) Gewenste gedragsverandering Dit is (te) eenzijdig! - opdelen Weten en willen: houding, normen, waarden en emoties Mogelijkheden: Gedrag makkelijk, leuk en aantrekkelijk maken Bekendmaking resultaten Smart Challenge tijdens Dag van de Duurzaamheid 5

6 Comparatief Normatief Leren Historisch Collectief Leren en stimuleren: 3. Conclusies Stap 1. Stap 2. Je moet dé eindgebruiker zo op basis van zijn energiegebruik, houding en zijn barrières, drijfveren en triggers. Stap 3. Je moet het gedrag analyseren (bepalen barrières en determinanten) Stap 4. Je moet op basis van de interventiematrix en bovenstaande informatie een interventiestrategie opstellen 6

7 Strategie Barrières! Bedienbaarheid! Informatie Enablers! Middelen, kastjes! Informatie Antecedent! Voorlichting Consequence! Geld! Feedback 7