BODEMKWALITEITSKAARTEN GEMEENTE VEERE. Juli 2004

Transcriptie

1 BODEMKWALITEITSKAARTEN GEMEENTE VEERE Juli 2004 Titel: Bodemkwaliteitskaarten gemeente Veere Opdrachtgever: Isaac Bebelaar, Gemeente Veere Opgesteld door: Bert Meijer (Hogeschool Larenstein) en Karel Boot (Jess Systems) Datum: juli 2004

2 Bodemkwaliteitskaarten Gemeente Veere Pagina 2

3 Bodemkwaliteitskaarten Gemeente Veere Pagina 3 INHOUD 1INLEIDING Aanleiding en doel...4 2Werkwijze Indeling in deelgebieden Keuze van de stoffen en de bodemlagen Selectie van bodemonderzoeksgegevens De berekening van de kengetallen Controle op homogeniteit, aantal waarnemingen en ruimtelijke verdeling van de meetpunten Deelgebieden samenvoegen De grondstromenmatrix Resultaten De berekende kengetallen per deelgebied Controle op homogeniteit, aantal waarnemingen en ruimtelijke verdeling van de meetpunten Deelgebieden samenvoegen De grondstromenmatrix Conclusies en aanbevelingen Literatuurlijst Breezand...6 BIJLAGEN

4 Bodemkwaliteitskaarten Gemeente Veere Pagina 4 1 INLEIDING 1.1 Aanleiding en doel In 1999 is het bouwstoffenbesluit van kracht geworden. Grond valt onder de in dit besluit genoemde definitie van een bouwstof. Dit betekent dat bij grondverzet altijd een partijkeuring (AP04) uitgevoerd zou moeten worden, inclusief uitloogonderzoek. Dit is een dure en tijdrovende aangelegenheid. Om onnodig tijdverlies en geldverspilling te voorkomen heeft de minister een ministeriële vrijstellingsregeling grondverzet (MVG) opgesteld. Deze vrijstellingsregeling heeft tot doel hergebruik van licht verontreinigde grond als bodem mogelijk te maken. Een belangrijke voorwaarde hierbij is, dat van het betreffende gebied een bodemkwaliteitskaart (BKK) en bodembeheersplan (BBP) zijn opgesteld, die zijn goedgekeurd door het bevoegd gezag. Voor het opstellen van de bodemkwaliteitskaarten is de interim-richtlijn Opstellen en toepassen bodemkwaliteitskaarten in het kader van de Vrijstellingsregeling grondverzet (interimrichtlijn bodemkwaliteitskaarten) verschenen. In deze richtlijn worden de stappen beschreven die achtereenvolgens doorlopen moeten worden om een bodemkwaliteitskaart te maken. Het staat het bevoegd gezag vrij af te wijken van de interimrichtlijn. Dit project is uitgevoerd volgens de door Walcheren opgestelde regels. De belangrijkste verschillen met de in de richtlijn BKK voorgestelde werkwijze is dat de mediaan is gebruikt in plaats van het gemiddelde om de bodemkwaliteit te beschrijven en het begrip kritische stof is komen te vervallen. Voor de export van grond uit de zone wordt de kwaliteit van de 95 percentiel aangehouden. Met dit uitgangspunt is er slechts 5 tot 10% kans dat men per toeval verontreinigde grond zal verplaatsen naar een zone die schoner is. Voor de import van grond wordt de 50 percentiel aangehouden (dus niet het gemiddelde). De eerder genoemde kans van 5-10% wordt daarmee verkleind tot minder dan 0,1 % kans dat per toeval verontreinigde grond wordt aangevoerd die ernstiger is verontreinigd dan de ontvangende bodem. Overeenkomstig de richtlijn is bij de beoordeling een marge mogelijk van de factor 1,2 (toetsing op vergelijkbare kwaliteit). Samenvattend kan gesteld worden dat grondverzet mogelijk is als P95,export <= 1,2 * P50,import. De gemeente Veere beschikt over een gevuld bodeminformatiesysteem (GeoBis) met daarin de bodemonderzoekgegevens van het beheersgebied. De voor de berekening van de kengetallen relevant geachte data zijn vanuit GeoBis geëxporteerd naar Excel. In Excel zijn tabellen per deelgebied gemaakt. Vervolgens zijn de kengetallen per stof per laag per deelgebied berekend met een speciaal voor dit doel gemaakt spreadsheetprogramma. De voor de berekeningen gebruikte tabellen per deelgebied, de resultaten van de berekeningen en de gebruikte programmatuur (GroMaxVeere) zijn op een cd gebrand en bij dit rapport gevoegd. Het uiteindelijke resultaat is : Een matrix met alle kwaliteitszones welke overeenkomen en dus uitwisselbaar zijn. Een matrix met gebruiksmogelijkheden van zone naar zone Export/import grond

5 Bodemkwaliteitskaarten Gemeente Veere Pagina 5 2 Werkwijze Bij het vervaardigen van bodemkwaliteitskaarten is naast het indelen van homogene gebieden het selecteren van de data van groot belang. Indien de selectie van data niet goed verloopt kan de bodemkwaliteitskaart een verkeerd beeld geven van de diffuse bodemverontreiniging. Daarom is het van belang dat de data zorgvuldig en correct geselecteerd wordt. Na een selectie van de analysegegevens vinden een aantal voorbewerkingen plaats voordat er kan worden overgegaan tot het berekenen van de achtergrondgehalten. De volgende bewerkingen zijn uitgevoerd. 2.1 Indeling in deelgebieden Het beheersgebied is ingedeeld in deelgebieden, waarvan verondersteld wordt dat ze als bodemkwaliteitszones kunnen worden gedefinieerd. De indeling is tot stand gekomen op grond van de historische ontwikkeling in het bodemgebruik. Het bodemtype zelf is overal in het beheersgebied min of meer vergelijkbaar, zodat er geen aanleiding is deze factor mee te nemen in de indeling van de deelgebieden. In totaal zijn er 11 voorlopige bodemkwaliteitszones onderscheiden: 1. Veere kern 2. Domburg en West-Kapelle kernen 3. Domburg en West-Kapelle na Aagtekerke, Grijpskerke en Meliskerke kernen 5. Aagtekerke, Grijpskerke en Meliskerke na Biggekerke, Koudekerke Zoutelande kernen 7. Biggekerke, Koudekerke Zoutelande na Gapinge, Oostkapelle, Serooskerke, Vrouwenpolder en Zanddijk kernen 9. Gapinge, Oostkapelle, Serooskerke, Vrouwenpolder en Zanddijk na Zomerhuisjesterreinenen (Breezand te Vrouwenpolder, Buiten de Veste, Joossesweg Westkapelle, Kustlicht en Zandput en Vebenabos 11. Neeltjejans. 2.2 Keuze van de stoffen en de bodemlagen Aangezien er geen andere stoffen frequent in verhoogde (achtergrond)concentraties voorkomen, is uitgegaan van de 11 stoffen van het basispakket. Dit zijn: arseen, cadmium, chroom, koper, kwik, lood, nikkel, zink, som-pak s, minerale olie en EOX. Er zijn twee dieptetrajecten onderscheiden, namelijk Bovengrond 0,0-0,5 m-mv Ondergrond 0,5-1,0 m-mv Bij de beoordeling van de bodemkwaliteit per dieptetraject zijn zowel analyseresultaten van monsters die geheel binnen het diepte traject vallen, als van monsters waarvan de gemiddelde diepte binnen het dieptetraject valt meegenomen. Bijvoorbeeld een monster

6 Bodemkwaliteitskaarten Gemeente Veere Pagina 6 van het traject 40 t/m 70 cm -mv valt op basis van de gemiddelde diepte (55 cm) in het diepste traject ( cm -mv). 2.3 Selectie van bodemonderzoeksgegevens. Gemeente Veere beschikt over een goed gevuld bodeminformatiesysteem (GeoBis van Jess Systems). In GeoBis zijn per deelgebied de onderzoeken geselecteerd voor de berekening van het achtergrondgehalte. De in de berekening van het achtergrondgehalte mee te nemen onderzoeken moeten een representatief beeld geven van de algemene bodemkwaliteit in de bodemkwaliteitszone. Daarom zijn alleen de onverdachte onderzoeken geselecteerd. Onderzoeken op verdachte locaties zijn niet meegenomen in de selectie, maar zijn op een aparte kaartlaag weergegeven. Datum De Interim-richtlijn stelt geen eisen aan de maximale ouderdom van de bodemkwaliteitsmetingen. Daarom zijn hier alle waarnemingen meegenomen. Behandeling punt- en mengmonsters De mengmonsters en de puntmonsters zijn tot een dataset samengevoegd. Een mengmonster wordt enkelvoudig meegenomen in de berekening van de kengetallen. 2.4 De berekening van de kengetallen Voor elke bodemkwaliteitszone zijn voor de twee bodemlagen (van 0-50 cm en van cm) de voor het uitvoeren van grondverzet relevante statistische kengetallen berekend. Hierbij is gebruik gemaakt van een voor dit doel in Excel en Visual Basic geprogrammeerd werkboek GroMaxVeere. Allereerst zijn het gemiddelde humus- en lutumgehalte van iedere laag bepaald. Overeenkomstig het voorstel in de richtlijn zijn alle waarnemingen kleiner dan de detectiegrens vervangen door een rekenwaarde gelijk aan 0,7 maal de detectiegrens. Uitzondering op deze regel vormt minerale olie. Deze stof heeft bij de meeste analyses een detectiegrens van 50. De rekenwaarde zou dan 35 worden. Bij de lage humusgehalten, die in het onderzoeksgebied voorkomen, ligt de streefwaarde in de buurt van de 15, dus de rekenwaarde is al meer dan twee maal de streefwaarde. Dit betekent dat de bodemkwaliteit regelmatig de kwalificatie licht verontreinigd zou krijgen terwijl de stof helemaal niet is aangetoond. Dit probleem wordt ook beschreven in de nieuwe concept richtlijn BKK. Aangezien humus stoort bij de analyse van minerale olie wordt in dit concept voorgesteld de rekenwaarde afhankelijk te maken van het humusgehalte door bij concentraties kleiner dan de detectielimiet deze te vervangen door 0,7 * streefwaarde bij het gevonden humusgehalte. Deze regel is hier toegepast. Per stof zijn vervolgens bepaald de uitbijters. Uitbijters zijn waarnemingen in een gegevensbestand die niet voldoen aan het patroon dat door de andere waarnemingen is gevestigd. Uitbijters kunnen ontstaan door typefouten, storingen in de analyseapparatuur etc., maar ook door de

7 Bodemkwaliteitskaarten Gemeente Veere Pagina 7 aanwezigheid van een grotere variatie dan verwacht. Bij de verzameling van gegevens kan op basis van een statistische toets op uitbijters worden vastgesteld of het aannemelijk is dat een waarneming tot het achtergrondgehalte behoort.ondanks dat is uitgegaan van de bodemonderzoekgegevens op onverdachte locaties is het altijd mogelijk dat er toch is geboord op een lokaal verontreinigde locatie. Algemeen is geaccepteerd dat de verdeling van diffuse bodemverontreiniging log-normaal is. Hier wordt getoetst of de waarnemingen aan deze lognormale verdeling voldoen. De waarnemingen die niet aan de lognormale verdeling voldoen zijn vet weergegeven bovenaan de reeks met waarnemingen en het aantal statistische uitbijters is weergegeven in het overzicht van de statistische kengetallen. Uitbijters zijn allen verwijderd als de waarneming groter is dan de interventiewaarde (als lokale verontreiniging in GeoBis aangegeven) of als de waarneming niet betrouwbaar is, bijvoorbeeld een invoerfout (deze waarnemingen geheel uit de dataset van GeoBis verwijderen). In bijlage 3 is een overzicht gegeven van de verwijderde uitbijters met motivering. Opmerking : de uitbijters zijn dus per analyse verwijderd, niet per monster of boorpunt. Als voor de overige stoffen van dit monster geen verhoogde waarden zijn gevonden doen deze dus gewoon mee in de berekening van het achtergrondgehalte. het aantal waarnemingen. In de richtlijn wordt voorgeschreven dat er minimaal 20 waarnemingen moeten zijn alvorens een uitspraak te kunnen doen over het achtergrondgehalte. Als het aantal waarnemingen te klein is wordt aangegeven hoeveel aanvullende metingen nodig zijn. het gemiddelde. het 90% betrouwbaarheidsinterval rond het gemiddelde als maat voor de spreiding. de standaarddeviatie. Deze speelt een rol bij het eventueel samenvoegen van twee of meer deelgebieden tot één bodemkwaliteitszone. de 25-,75- en 95-percentielwaarde. De 25- en 75- percentielwaarden zijn nodig voor de berekeningen volgens de boxplotmethode. De 95-percentielwaarde (P 95 ) wordt gehanteerd om vast te stellen of grondverzet mogelijk is de mediaan. De mediaan wordt gebruikt om de bodemkwaliteitszone te karakteriseren. Als het gemiddelde en de mediaan ver uit elkaar liggen is de verdeling niet normaal. de humus en lutum gecorrigeerde S,T en I-waarden. De omrekening heeft plaatsgevonden volgens de bekende regels van de toetsingstabel. Voor toetsing aan de streefwaarden voor PAK is voor grond met een gemiddeld organisch stofgehalte van minder dan 10% een gehalte van 10% aangehouden. Voor EOX is de samenstellingswaarde voor schone grond uit het bouwstoffenbesluit gehanteerd (0,3 mg/kg d.s.) de conclusie van de toetsing van de mediaan ten opzicht van de berekende S-,T- en I-waarden. De mediaanwaarden zijn getoetst aan de streef- en interventiewaarden uit de Wet Bodembescherming (Wbb). Deze zijn voor arseen en de zware metalen gelijk aan de samenstellingswaarden uit het bouwstoffenbesluit. Er is geen streefen interventiewaarde voor EOX. De mediaan en de 95-percentielwaarde van deze parameter is daarom getoetst aan de samenstellingswaarde uit het Bouwstoffenbestluit (Bsb), namelijk 0,3 mg/ kg ds. De EOX bepaling dient gezien te worden als een trigger voor de eventuele aanwezigheid van gechloreerde verbindingen. Bij overschrijding van de samenstellingswaarde uit bijlage 1 uit de vrijstellingsregeling samenstellings- en immissiewaarden Bouwstoffenbesluit (0,3

8 Bodemkwaliteitskaarten Gemeente Veere Pagina 8 mg/ kg ds) dient verder gezocht te worden naar de aanwezigheid van gechloreerde (en andere halogeen) verbindingen. Indien deze niet voorkomen in gehaltes boven de samenstellingswaarde uit deze bijlage is geen sprake van verontreiniging. De waarde voor EOX is ontleend aan de bepalingsgrens en kent geen bodemtypecorrectie. Eenheid: mg X/kg, waarbij X staat voor de halogenen chloor, broom en jood. de conclusie van de toetsing van de 95-percentiel-waarde ten opzicht van de berekende S-,T- en I-waarden. De hier uitgevoerde toetsing is gelijk aan de toetsing van de mediaan. In de interim-richtlijn BKK wordt de 95-percentiel-waarde alleen getoetst aan de tussenwaarde. Dit is nodig om de kritische stoffen aan te geven. Aangezien de P95 hier een andere rol speelt is hier voor een ruimere toetsing gekozen. het histogram. In deze frequentieverdeling van de analyseresultaten is te zien dat de meeste verdelingen inderdaad niet normaal maar eerder lognormaal verdeeld zijn. het boxplot. Deze is in eerste instantie gebruikt om de statistische uitbijters aan te geven. De uitbijters worden weergegeven als een paars puntje. Als de uibijter is verwijderd uit de dataset wordt hij nog wel weergegeven in het boxplot maar hoort niet meer bij het bereik van analysedata dat heeft meegedaan in de berekening van het de statistische kengetallen. Dit is in het boxplot te zien aan de geïsoleerde ligging van het paarse puntje. Het bereik wordt aangegeven door de blauwe lijn. Paarse puntjes die wel door de blauwe lijn zijn verbonden zijn dus uitbijters die niet zijn verwijderd. De stippellijn geeft de berekende uitbijtergrens aan. Deze is berekend door de log te nemen uit de 25-percentiel waarde (Q1) en de 75-percentielwaarde (Q3) en vervolgens de boxplotmethode hierop toe te passen (uitbijters zijn waarden die groter zijn dan de derde kwartielwaarde (Q3)

9 Bodemkwaliteitskaarten Gemeente Veere Pagina 9 plus anderhalf maal de interkwartielafstand (Q3-Q1)). De 10-macht van de aldus berekende waarde is de uitbijtergrens. Hierna zijn de belangrijkste gegevens naar een overzichttabel overgebracht en is de bodemkwaliteit van de betreffende laag ingedeeld. De gebruikte indelingen zijn : Schoon : Alle mediaanwaarden van de stoffen in de onderzochte laag zijn <SW1 Licht verontreinigd homogeen : Eén of meer van de mediaanwaarden van de stoffen in de onderzochte laag is > SW1 en < tussenwaarde = (SW1+SW2)/2 Licht verontreinigd heterogeen : Eén of meer van de mediaanwaarden van de stoffen in de onderzochte laag is > tussenwaarde en <SW2: Ernstig verontreinigd : Eén of meer van de mediaanwaarden van de stoffen in de onderzochte laag is >SW2: ernstig verontreinigd In hoofdstuk 3 worden de resultaten van deze toetsen beschreven. 2.5 Controle op homogeniteit, aantal waarnemingen en ruimtelijke verdeling van de meetpunten. Volgens de richtlijn moet voor ieder deelgebied een rooster gemaakt worden van 20 vakken van gelijke grootte en moet in de helft van de vakken minimaal 1 meting aanwezig zijn. Als een deelgebied is gevormd uit verschillende niet aan elkaar grenzende gebieden, zoals hier bij het samenvoegen van diverse dorpen tot een deelgebied, dan moeten in ieder afzonderlijk gebied minimaal 3 waarnemingen beschikbaar zijn. Per stof moeten volgens de richtlijn minimaal 20 waarnemingen aanwezig zijn 2.6 Deelgebieden samenvoegen. Na de berekening van de parameters is nagegaan of twee of meer deelgebieden kunnen worden samengevoegd tot één bodemkwaliteitszone. Dit is het geval voor alle deelgebieden met de kwalificatie schoon. Verder kunnen deelgebieden worden samengevoegd als de onderzoeksgegevens steekproeven zijn die afkomstig blijken te zijn uit dezelfde verzameling, anders gezegd : als er geen significant verschil is tussen het gemiddelde en de standaarddeviaties (spreiding) van de beide steekproeven, dan zijn het twee steekproeven uit dezelfde verzameling en kunnen de deelgebieden worden samengevoegd tot één bodemkwaliteitszone. Hiervoor is gebruik gemaakt van een gecombineerde F-toets (significant verschil voor varianties) en T-toets (significant verschil voor gemiddelden), beide met een betrouwbaarheidsniveau van 95%. Deze toets is alleen uitgevoerd voor de bodemkwaliteit bepalende stoffen, dus voor die stoffen waarvoor de mediaanwaarden groter zijn dan de streefwaarde en als het vermoeden

10 Bodemkwaliteitskaarten Gemeente Veere Pagina 10 bestaat dat de betreffende deelgebieden eventueel zouden mogen worden samengevoegd tot één bodemkwaliteitszone op grond van de waargenomen concentraties. De deelgebieden hoeven niet aaneengesloten te zijn. Wel is het van belang dat de humus- en lutumgehalten enigermate vergelijkbaar zijn. Hieronder is een voorbeeld uitgewerkt. F-TEST VOOR VARIANTIES (95% betrouwbaarheid) Deelgebied 1 Deelgebied 2 Gemiddelde: 53,9 49,3 St.dev.: 153,30 113,00 n: F-waarde 1,84 Grenswaarde 1,95 Conclusie: Geen significant verschil T-TEST VOOR VERSCHILLEN IN GEMIDDELDES Verschil in gemiddelde: 4,6 Aantal vrijheidsgraden: 60 Berekende t-waarde: 0,3376 Betrouwbaarheidsniveau 95% **OK** (.80,.90,.95,.98 of.99) Grenswaarde voor t: 1,98 Conclusie: Geen significant verschil Voor de hierboven onderzochte stof is de conclusie dat er geen significant verschil is gevonden (+) en dus, als dit de enige stof is waarvan de mediaanwaarde boven de streefwaarde komt, mogen deelgebied 1 en deelgebied 2 worden samengevoegd. Een ander voorbeeld: DG2 DG6 gem stdev N gem stdev N concl pak 1,97 3, ,5 6, olie 46,21 59, ,13 118, DG12 DG16 Gemiddelde: 1,97 2,5 St.dev.: 3,80 6,20 n: F-waarde 2,66 Grenswaarde 1,95 Conclusie: SIGNIFICANT VERSCHILLEND T-TEST VOOR VERSCHILLEN IN GEMIDDELDES

11 Bodemkwaliteitskaarten Gemeente Veere Pagina 11 Verschil in gemiddelde: 0,53 Aantal vrijheidsgraden: 60 Berekende t-waarde: 1,1943 Betrouwbaarheidsniveau 95% **OK** (.80,.90,.95,.98 of.99) Grenswaarde voor t: 1,98 Conclusie: Geen significant verschil Bij deze toetsing blijkt dat voor beide stoffen geldt dat de spreiding te veel verschilt. Deze gebieden kunnen dus niet worden samengevoegd 2.7 De grondstromenmatrix. Als laatste is voor het beheersgebied een grondstromenmatrix opgesteld. Hierbij zijn onderstaande regels gehanteerd Grond uit een bodemkwaliteitszone met schone grond Grond die afkomstig is uit een bodemkwaliteitszone waarvoor geldt dat deze kan worden aangemerkt als schone grond mag zonder partijkeuring of toetsing op vergelijkbare kwaliteit worden toegepast. Feitelijk geldt voor toepassing van deze grond dat dit mogelijk is buiten de werkingssfeer van de Vrijstellingsregeling grondverzet en het Bouwstoffenbesluit (evt. kan als aanvullende randvoorwaarde in sommige gevallen wel een partijkeuring worden vereist) Grond uit een als licht verontreinigd gekwalificeerde bodemkwaliteitszone Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen : a. Homogeen (niet de rekentechniek maar lees: verontreinigd >S en < T-waarde). Voor grond die afkomstig is uit een homogene licht verontreinigde bodemkwaliteitszone geldt dat deze kan worden toegepast indien er sprake is van vergelijkbare kwaliteit met de bodemkwaliteit in de beoogde toepassingszone. b.heterogeen (niet de rekentechniek maar lees: verontreinigd gebied > T- waarde en < I-waarde). Voor grond die afkomstig is uit een heterogeen licht verontreinigde bodemkwaliteitszone geldt dat hergebruik alleen is toegestaan indien op de toe te passen grond een partijkeuring is uitgevoerd en de gemiddelde kwaliteit van de partij vergelijkbaar is met de kwaliteit van de toepassingszone.

12 Bodemkwaliteitskaarten Gemeente Veere Pagina Grond uit een als ernstig verontreinigd gekwalificeerde bodemkwaliteitszone Voor grond die afkomstig is uit een ernstig verontreinigde bodemkwaliteitszone geldt dat hergebruik alleen is toegestaan binnen diezelfde zone, indien op toe te passen grond een partijkeuring is uitgevoerd en de gemiddelde kwaliteit van de partij vergelijkbaar is met de kwaliteit van de toepassingszone, waarbij uiteraard ook geldt dat het geen ernstig verontreinigde partij grond mag betreffen Grond uit een deel van het gezoneerde beheersgebied waarvoor sprake is van bijzondere omstandigheden Voor grond die afkomstig is uit een deel van een gezoneerd beheersgebied waarvoor geldt dat er sprake is van bijzondere omstandigheden geldt dat de bodemkwaliteitskaart niet kan worden gebruikt voor hergebruik van die grond in het kader van de Vrijstellingsregeling grondverzet. De grond dient te worden aangemerkt als grond die afkomstig is uit een niet-gezoneerd gebied. In hoofdstuk 3 zijn de overzichttabellen per deelgebied weergegeven.

13 Bodemkwaliteitskaarten Gemeente Veere Pagina 13 3 Resultaten 3.1 De berekende kengetallen per deelgebied. Voor iedere bodemzone zijn de bijhorende streef-, tussen- en interventiewaarden berekend voor de 11 stoffen, met de voor die zone gemiddelde waarde voor lutum- en organisch stofgehalte. De statistische kentallen (gemiddelde, P95), zijn vervolgens getoetst aan deze toetsingswaarden. Op de volgende pagina s zijn in tabelvorm de resultaten gegeven van de berekeningen van de achtergrondgehalten en de 95- percentielwaarden van de diverse deelgebieden en de indeling in kwaliteitszones. Verklaring van de gebruikte symbolen in tabelhoofd : N = aantal waarnemingen S, T en I zijn de humus en lutum gecorrigeerde Streef-, tussen- en Interventiewaarden (mg/kg d.s.) med = mediaan = 50 percentiel (mg/kg d.s.) Tmed = toetsing van de mediaan t.o.v. de S-,T- en I-waarden P95 = 95 percentielwaarde (mg/kg d.s.) T95 = toetsing van de P95 t.o.v. de S-,T- en I-waarden.

14 Bodemkwaliteitskaarten Gemeente Veere Pagina Deelgebied 1 Veere kern laag van 0 tot 50cm. Humus =5,5%, lutum = 5,8% Arseen 23 19,52 28, ,0 <S 12,85 <S Cadmium 24 0,5667 4,534 8,5 0,33 <S 0,87 < 2 * S Chroom 24 61,6 147, ,5 <S 21 <S EOX 20 n.v.t. n.v.t. n.v.t. 0,07 <SW 0,2145 <SW Koper 24 21,78 68, < 2 * S 82,95 < I Kwik 24 0,2276 3,906 7,59 0,64 <T 1,485 <T Lood 24 61,3 221, < I 830,5 > I Minerale olie 22 27, ,3 <S 71,85 <T Nikkel 24 15,8 55,3 94,8 8,85 <S 12 <S PAK (som 10) ,5 40 1,3 < 2 * S 4,425 <T Zink 24 75,65 232, < 2 * S 248,5 < I Concl : licht verontreinigd, heterogeen. (Lood) P95 > I (Lood) laag van 50 tot 100cm. Humus =4%, lutum = 4,5% Arseen 13 18,4 26,65 34,9 7 <S 15 <S Cadmium 13 0,5254 4,203 7,88 0,28 <S 0,7 < 2 * S Chroom , <S 26,4 <S EOX 13 n.v.t. n.v.t. n.v.t. 0,07 <SW 0,21 <SW Koper 13 20,1 63, < 2 * S 103,2 < I Kwik 13 0,2206 3,787 7,35 0,7 <T 1,55 <T Lood 13 58,5 211, < I 3100 > I Minerale olie <S 48,8 <T Nikkel 13 14,5 50, ,4 <S 17,3 < 2 * S PAK (som 10) ,5 40 0,36 <S 3,78 <T Zink 13 69,5 213, <S 198,6 <T Concl : licht verontreinigd, heterogeen. (Lood) P95 > I (Lood) Opm : Voor de laag van 50 tot 100 cm zijn te weinig waarnemingen beschikbaar. Het minimale aantal moet 20 zijn. De berekende getallen zijn verwachtingswaarden.

15 Bodemkwaliteitskaarten Gemeente Veere Pagina Deelgebied 2 Domburg en West-Kapelle kernen laag van 0 tot 50cm. Humus =2,8%, lutum = 6,8% Arseen 76 18,84 27,29 35,7 7,0 <S 11,375 <S Cadmium 76 0,5161 4,129 7,74 0,28 <S 0,56 < 2 * S Chroom 76 63,6 152, ,5 <S 35 <S EOX 67 n.v.t. n.v.t. n.v.t. 0,14 <SW 0,314 >SW Koper 76 20,76 65, <S 32 < 2 * S Kwik 76 0,2264 3,886 7,55 0,18 <S 1,075 <T Lood 77 59,6 215, < 2 * S 320 < I Minerale olie ,8 <S 93 <T Nikkel 76 16,8 58, ,9 <S 14 <S PAK (som 10) ,5 40 1,7 < 2 * S 5,135 <T Zink 77 74,6 229, < 2 * S 202 <T Concl : licht verontreinigd, homogeen (HANS schoon) P95 < I (Lood) laag van 50 tot 100cm. Humus =3,5%, lutum = 5,4% Arseen 44 18,56 26,88 35,2 7 <S 13,475 <S Cadmium 44 0,5211 4,169 7,82 0,28 <S 0,485 <S Chroom 44 60,8 145, ,5 <S 31,55 <S EOX 38 n.v.t. n.v.t. n.v.t. 0,07 <SW 0,2875 <SW Koper 44 20,34 63, ,5 <S 34,25 < 2 * S Kwik 44 0,2228 3,825 7,43 0,13 <S 0,5105 <T Lood 43 58,9 213, <S 244 < I Minerale olie 42 17,5 883, ,3 <S 54,3 <T Nikkel 43 15,4 53,9 92,4 5,3 <S 12,9 <S PAK (som 10) ,5 40 0,58 <S 11,85 <T Zink 43 71,45 219, <S 120 < 2 * S Concl : schoon P95 < I (Lood)

16 Bodemkwaliteitskaarten Gemeente Veere Pagina Deelgebied 3 Domburg en West-Kapelle buitengebied laag van 0 tot 50cm. Humus =2,8%, lutum = 14,8% Arseen 63 22,04 31,92 41,8 7,0 <S 10,5 <S Cadmium 63 0,5731 4,585 8,6 0,28 <S 0,56 <S Chroom 59 79, <S 39,7 <S EOX 62 n.v.t. n.v.t. n.v.t. 0,1 <SW 0,6395 >SW Koper 63 25,56 80, <S 17 <S Kwik 63 0,2534 4,35 8,45 0,11 <S 0,21 <S Lood 63 67,6 244, <S 76,7 < 2 * S Minerale olie ,8 <S 24,6 < 2 * S Nikkel 60 24,8 86, ,5 <S 17,1 <S PAK (som 10) ,5 40 0,7 <S 3,05 <T Zink 63 98,6 302, <S 117,6 < 2 * S Concl : schoon P95 < T (PAK) laag van 50 tot 100cm. Humus =3,8%, lutum = 19,1% Arseen 36 24,16 34,99 45,8 7 <S 16,25 <S Cadmium 36 0,6252 5,002 9,38 0,4 <S 0,56 <S Chroom 36 88,2 211, <S 45 <S EOX 28 n.v.t. n.v.t. n.v.t. 0,09 <SW 0,643 >SW Koper 36 28,74 90, ,85 <S 14 <S Kwik 36 0,2696 4,628 8,99 0,09 <S 0,2275 <S Lood 36 72,9 263, <S 35,25 <S Minerale olie , ,3 <S 14,785 <S Nikkel 31 29,1 101, ,2 <S 19 <S PAK (som 10) ,5 40 0,14 <S 0,7 <S Zink , <S 60,5 <S Concl : schoon P95 alleen een beetje EOX

17 Bodemkwaliteitskaarten Gemeente Veere Pagina Deelgebied 4 Aagtekerke, Grijpskerke en Meliskerke kernen laag van 0 tot 50cm. Humus =5,3%, lutum = 15% Arseen 48 23,12 33,48 43,8 7,0 <S 12,65 <S Cadmium 48 0,6281 5,025 9,42 0,28 <S 0,765 < 2 * S Chroom ,5 <S 51 <S EOX 48 n.v.t. n.v.t. n.v.t. 0,09 <SW 0,3325 >SW Koper 48 27,18 85, <S 46,3 < 2 * S Kwik 48 0,2583 4,434 8,61 0,2 <S 1,03 <T Lood 46 70,3 254, < 2 * S 372,5 < I Minerale olie 47 26, ,6 <S 36,7 < 2 * S Nikkel , <S 21 <S PAK (som 10) ,5 40 2,2 <T 8,85 <T Zink ,95 316, < 2 * S 402 < I Concl : licht verontreinigd, homogeen (niet HANS schoon) P95 < I (lood en zink) ; <T (kwik en PAK) laag van 50 tot 100cm. Humus =5,8%, lutum = 18,3% Arseen 25 24,64 35,69 46,7 7 <S 13,8 <S Cadmium 25 0,6623 5,299 9,93 0,28 <S 0,58 <S Chroom 25 86,6 207, <S 50,8 <S EOX 25 n.v.t. n.v.t. n.v.t. 0,07 <SW 0,188 <SW Koper 25 29,46 92, ,5 <S 45 < 2 * S Kwik 25 0,2703 4,64 9,01 0,19 <S 1,046 <T Lood 25 74,1 268, < 2 * S 252 <T Minerale olie ,3 <S 20,3 <S Nikkel 25 28,3 99, ,5 <S 20,6 <S PAK (som 10) ,5 40 1,05 < 2 * S 6,85 <T Zink ,6 348, <S 278 <T Concl : licht verontreinigd, homogeen (HANS schoon) P95 < T (PAK)

18 Bodemkwaliteitskaarten Gemeente Veere Pagina Deelgebied 5 Aagtekerke, Grijpskerke en Meliskerke buitengebied laag van 0 tot 50cm. Humus =3,3%, lutum = 19% Arseen 58 23,92 34,64 45,4 7,3 <S 15,3 <S Cadmium 58 0,6138 4,91 9,21 0,28 <S 0,56 <S Chroom , <S 57,15 <S EOX 58 n.v.t. n.v.t. n.v.t. 0,1 <SW 0,3575 >SW Koper 58 28,38 89, <S 22,3 <S Kwik 58 0,2684 4,608 8,95 0,07 <S 0,21 <S Lood 56 72,3 261, ,5 <S 67,25 <S Minerale olie 58 16,5 833, ,6 <S 43,85 <T Nikkel , ,8 <S 17,575 <S PAK (som 10) ,5 40 0,7 <S 1,825 < 2 * S Zink ,95 343, ,5 <S 110 <S Concl : schoon P95 alleen een beetje MO laag van 50 tot 100cm. Humus =4,3%, lutum = 19,8% Arseen 32 24,64 35,69 46,7 10,2 <S 19,7 <S Cadmium 32 0,6409 5,127 9,61 0,28 <S 0,56 <S Chroom 32 89, <S 45,45 <S EOX 26 n.v.t. n.v.t. n.v.t. 0,07 <SW 0,14 <SW Koper 32 29,46 92, ,7 <S 14 <S Kwik 32 0,2728 4,683 9,09 0,07 <S 0,21 <S Lood 32 74,1 268, <S 47,6 <S Minerale olie 23 21, ,1 <S 490 <T Nikkel 26 29,8 104, <S 21,25 <S PAK (som 10) ,5 40 0,7 <S 0,7 <S Zink ,85 355, <S 67,35 <S Concl : Schoon P95 alleen een beetje MO

19 Bodemkwaliteitskaarten Gemeente Veere Pagina Deelgebied 6 Biggekerke, Koudekerke Zoutelande kernen laag van 0 tot 50cm. Humus =3,4%, lutum = 8% Arseen 61 19,56 28,33 37,1 7,0 <S 10,5 <S Cadmium 61 0,5375 4,3 8,06 0,35 <S 0,6 < 2 * S Chroom , <S 50 <S EOX 58 n.v.t. n.v.t. n.v.t. 0,14 <SW 0,283 <SW Koper 61 21,84 68, <S 33 < 2 * S Kwik 61 0,2314 3,973 7,71 0,18 <S 0,41 < 2 * S Lood 61 61,4 222, < 2 * S 180 <T Minerale olie , ,9 <S 72 <T Nikkel <S 20 < 2 * S PAK (som 10) ,5 40 1,35 < 2 * S 7,525 <T Zink 60 79, < 2 * S 152 < 2 * S Concl : licht verontreinigd, homogeen (HANS schoon) P95 < T (Lood, M.O. en PAK) laag van 50 tot 100cm. Humus =2,4%, lutum = 10,4% Arseen 33 20,12 29,14 38,2 7 <S 10,5 <S Cadmium 33 0,5332 4, ,28 <S 0,68 < 2 * S Chroom 33 70,8 169, <S 50,2 <S EOX 32 n.v.t. n.v.t. n.v.t. 0,07 <SW 0,463 >SW Koper 33 22,68 71, <S 36,2 < 2 * S Kwik 33 0,2379 4,083 7,93 0,12 <S 0,536 <T Lood 33 62,8 227, <S 266 < I Minerale olie ,4 <S 43,35 <T Nikkel 33 20,4 71, <S 18,8 <S PAK (som 10) ,5 40 0,49 <S 12,815 <T Zink 33 84,8 260, <S 210 <T Concl : schoon P95 < I( lood )en <T (kwik, M.O., PAK en zink)

20 Bodemkwaliteitskaarten Gemeente Veere Pagina Deelgebied 7 Biggekerke, Koudekerke en Zoutelande na 1945 laag van 0 tot 50cm. Humus =3,7%, lutum = 15,9% Arseen 64 22,84 33,08 43,3 7 <S 15,85 <S Cadmium 64 0,6003 4, ,35 <S 0,6 <S Chroom 64 81,8 196, <S 61,4 <S EOX 63 n.v.t. n.v.t. n.v.t. 0,14 <SW 0,397 >SW Koper 63 26, <S 26 <S Kwik 64 0,2586 4,44 8,62 0,14 <S 0,277 < 2 * S Lood 63 69,6 251, <S 139 < 2 * S Minerale olie 57 18,5 934, <S 38 <T Nikkel 58 25,9 90, <S 23,15 <S PAK (som 10) ,5 40 0,7 <S 10,32 <T Zink ,25 317, <S 158,5 < 2 * S Concl : schoon P95 < T (M.O. en PAK) laag van 50 tot 100cm. Humus =3,2%, lutum = 15,9% Arseen 31 22,64 32,79 42,9 7 <S 14 <S Cadmium 31 0,5896 4,716 8,84 0,35 <S 0,75 < 2 * S Chroom 31 81,8 196, <S 50,5 <S EOX 26 n.v.t. n.v.t. n.v.t. 0,07 <SW 0,21 <SW Koper 31 26,46 83, <S 35 < 2 * S Kwik 31 0,2578 4,425 8,59 0,14 <S 0,405 < 2 * S Lood 31 69, <S 145 <T Minerale olie ,2 <S 19 < 2 * S Nikkel 26 25,9 90, <S 18 <S PAK (som 10) ,5 40 0,43 <S 6,1 <T Zink ,5 314, <S 200 < 2 * S Concl : schoon P95 < T (lood en PAK)

21 Bodemkwaliteitskaarten Gemeente Veere Pagina Deelgebied 8 Gapinge, Oostkapelle, Serooskerke, Vrouwenpolder en Zanddijk kernen laag van 0 tot 50cm. Humus =4%, lutum = 10,6% Arseen 72 20,84 30,18 39,5 7 <S 13,45 <S Cadmium 72 0,5689 4,551 8,53 0,28 <S 0,5835 < 2 * S Chroom 72 71,2 170, <S 35 <S EOX 70 n.v.t. n.v.t. n.v.t. 0,14 <SW 0,5 >SW Koper 72 23,76 74, ,5 <S 39,45 < 2 * S Kwik 72 0,2412 4,141 8,04 0,18 <S 0,697 <T Lood 78 64,6 233, ,5 < 2 * S 327,5 < I Minerale olie <S 120 <T Nikkel 72 20,6 72, <S 14,9 <S PAK (som 10) ,5 40 1,65 < 2 * S 10,45 <T Zink 75 87,8 269, < 2 * S 326,3 < I Concl : licht verotreinigd, homogeen (HANS schoon) P95 <I (lood en zink), < T (M.O. en PAK) laag van 50 tot 100cm. Humus =3,4%, lutum = 13,4% Arseen 44 21,72 31,46 41,2 7 <S 14,7 <S Cadmium 44 0,576 4,608 8,64 0,28 <S 0,56 <S Chroom 44 76,8 184, ,5 <S 35,85 <S EOX 41 n.v.t. n.v.t. n.v.t. 0,07 <SW 0,3 >SW Koper 44 25,08 78, ,8 <S 38,7 < 2 * S Kwik 43 0,2497 4,286 8,32 0,18 <S 0,557 <T Lood 45 66,8 241, < 2 * S 290 < I Minerale olie , ,9 <S 90 <T Nikkel 42 23,4 81, <S 14,95 <S PAK (som 10) ,5 40 1,6 < 2 * S 8,29 <T Zink 45 95,3 292, <S 218 <T Concl : licht verontreinigd, homogeen (HANS schoon) P95 <I (lood), < T (M.O., PAK en zink)

22 Bodemkwaliteitskaarten Gemeente Veere Pagina Deelgebied 9 Gapinge, Oostkapelle, Serooskerke, Vrouwenpolder en Zanddijk na 1945 laag van 0 tot 50cm. Humus =3,0%, lutum = 12,0% Arseen ,41 39,8 7 <S 13 <S Cadmium 153 0,5575 4,46 8,36 0,28 <S 0,6 < 2 * S Chroom , <S 39 <S EOX 140 n.v.t. n.v.t. n.v.t. 0,07 <SW 0,3105 >SW Koper , <S 18 <S Kwik 153 0,2443 4,193 8,14 0,07 <S 0,234 <S Lood , <S 70,4 < 2 * S Minerale olie , ,5 <S 53,65 <T Nikkel <S 19 <S PAK (som 10) ,5 40 0,38 <S 1,76 < 2 * S Zink , <S 86,2 <S Concl : schoon P95 < T (M.O.) laag van 50 tot 100cm. Humus =2,7%, lutum = 12,1% Arseen 65 20,92 30,3 39,7 7 <S 11,8 <S Cadmium 65 0,5517 4,414 8,28 0,28 <S 0,56 < 2 * S Chroom 65 74,2 178, <S 45,6 <S EOX 58 n.v.t. n.v.t. n.v.t. 0,07 <SW 0,21 <SW Koper 65 23,88 74, ,5 <S 14 <S Kwik 65 0,2441 4,19 8,14 0,07 <S 0,21 <S Lood 65 64,8 234, <S 53,6 <S Minerale olie 56 13,5 681, ,45 <S 14,25 < 2 * S Nikkel 58 22,1 77, <S 19,3 <S PAK (som 10) ,5 40 0,31 <S 1,74 < 2 * S Zink 65 90,35 277, <S 71 <S Concl : schoon P95 klein beetje cadmium, M.O. en pak (P95 voldoet aan HANS) Verklaring symbolen in tabelhoofd : N = aantal waarnemingen S, T en I zijn de humus en lutum gecorrigeerde Streef-, tussen- en Interventiewaarden (mg/kg d.s.) med = mediaan = 50 percentiel (mg/kg d.s.) Tmed = toetsing van de mediaan t.o.v. de S-,T- en I-waarden P95 = 95 percentielwaarde (mg/kg d.s.) T95 = toetsing van de P95 t.o.v. de S-,T- en I-waarden.

23 Bodemkwaliteitskaarten Gemeente Veere Pagina Deelgebied 10: Zomerhuisjesterreinen Zie bijlage Deelgebied 11: Neeltjejans Zie bijlage Controle op homogeniteit, aantal waarnemingen en ruimtelijke verdeling van de meetpunten. Er is nagegaan of de verschillende kernen die zijn samengevoegd inderdaad mogen worden samengevoegd. Dit is gedaan door te kijken naar het gemiddelde, de mediaan en de P95 van de verschillende kernen t.o.v. de berekende waarden van het deelgebied. Hierbij zijn slechts marginale verschillen gevonden. Er is dus geen reden de deelgebieden op te splitsen. Wat betreft de ruimtelijke verdeling kan worden opgemerkt dat overal ruimschoots wordt voldaan aan de voorwaarde van minimaal 3 waarnemingen per ruimtelijke eenheid waaruit het deelgebied is opgebouwd. Voor de laag van 50 tot 100 cm van de historische kern van Veere zijn te weinig waarnemingen aanwezig. Voor deze laag kan dus alleen een verwachtingswaarde worden berekend. Voor alle overige lagen voldoet het aantal waarnemingen aan de eis van minimaal Deelgebieden samenvoegen. Uitgangspunten voor het samenvoegen zijn : Deelgebieden met de classificatie schone grond (multifunctionele grond) kunnen worden samengevoegd tot één bodemkwaliteitszone. Wel is een voorwaarde dat dit zowel voor de ondergrond als voor de bovengrond geldt. Het betreft hier de deelgebieden 3, 5, 7,9 (de deelgebieden die buiten de kernen zijn gelegen), de zomerhuisjesterreinen en Neeltje Jans. Het achtergrondgehalte van de totale bodemkwaliteitszone kan worden gelijkgesteld aan de streefwaarden van de diverse stoffen. Voor de volledigheid is nog een overzicht gemaakt voor het totale deelgebied (zie volgende pagina) Deelgebieden met licht verontreinigde grond ( homogeen) kunnen worden samengevoegd tot één bodemkwaliteitszone als blijkt dat de analyses van beide deelgebieden twee steekproeven zijn uit dezelfde verzameling. Hiervoor is een gecombineerde FT-toets gebruikt voor die deelgebieden die mogelijk samengevoegd kunnen worden. Wel moet de toets worden uitgevoerd voor onder en bovenlaag. Het samenvoegen van bijvoorbeeld alleen twee

24 Bodemkwaliteitskaarten Gemeente Veere Pagina 24 bovenlagen lijkt niet erg praktisch. Het betreft hier de deelgebieden 2, 4, 6 en 8. De toetsing levert geen samenvoegbare deelgebieden op. Er is altijd wel een stof die een significant ander gemiddelde of standaarddeviatie laat zien. Deelgebieden met licht verontreinigde grond ( heterogeen) of ernstig verontreinigde grond kunnen beter niet worden samengevoegd. Dit is ook, in het kader van grondverzet, niet interessant aangezien keuring verplicht is. Hier valt ook niks samen te voegen aangezien alleen deelgebied 1 (Veere kern) in deze categorie valt. Samenvattend : De deelgebieden 3, 5, 7 en 9 (bebouwde kom na 1945) zijn samengevoegd tot de bodemkwaliteitszone na45. Voor dit deelgebied geldt onderstaand overzicht. laag 0 tot 50cm.Humus =3,1%, lutum = 14,2% Arseen ,92 31,7 41,6 7 <S 14 <S Cadmium 337 0,57 4,60 8,63 0,28 <S 0,57 = S Chroom , <S 54,7 <S EOX 323 n.v.t. n.v.t. n.v.t. 0,07 <SW 0,50 >SW Koper ,38 79, <S 22 <S Kwik 337 0,25 4,32 8,4 0,09 <S 0,21 <S Lood , <S 89,3 < 2 * S Minerale olie , ,9 <S 46,1 <T Nikkel ,2 84, <S 19 <S PAK (som 10) ,5 40 0,7 <S 3,1 <T Zink <S 120 < 2 * S laag 50 tot 100cm. Humus =3,2%, lutum = 15,1% Arseen ,3 32,3 42,3 7 <S 16,8 <S Cadmium 164 0,58 4,67 8,76 0,28 <S 0,6 < 2 * S Chroom , <S 46,8 <S EOX 138 n.v.t. n.v.t. n.v.t. 0,07 <SW 0,29 <SW Koper , ,35 <S 18 <S Kwik 164 0,255 4,38 8,5 0,07 <S 0,29 < 2 * S Lood , <S 66,4 <S Minerale olie ,2 <S 22,7 < 2 * S Nikkel , ,5 <S 21 <S PAK (som 10) ,5 40 0,35 <S 2,24 <T Zink <S 82,5 <S

25 Bodemkwaliteitskaarten Gemeente Veere Pagina 25 De mediaan is overal ruim onder de streefwaarde, de P95 is regelmatig iets verhoogd t.o.v. de streefwaarde maar voor geen enkele stof in de buurt van de tussenwaarde. Grondverzet is dus zonder meer toegestaan binnen dit deelgebied.

26 Bodemkwaliteitskaarten Gemeente Veere Pagina De grondstromenmatrix. Na samenvoegen van de deelgebieden 3, 5, 7 en 9 (bebouwde kom na 1945) tot de bodemkwaliteitszone na 45 zijn er nog 6 bodemkwaliteitszones over waarvoor de matrices zijn ontwikkeld, namelijk 1: Veere historische kern 2: Domburg en West-Kapelle kernen 4: Aagtekerke, Grijpskerke en Meliskerke kernen 6: Biggekerke, Koudekerke Zoutelande kernen 8: Gapinge, Oostkapelle, Serooskerke, Vrouwenpolder en Zanddijk kernen na 45 : Domburg en West-Kapelle, Aagtekerke, Grijpskerke en Meliskerke, Biggekerke, Koudekerke Zoutelande, Gapinge, Oostkapelle, Serooskerke, Vrouwenpolder en Zanddijk na 1945 In de matrices is onderscheid gemaakt tussen bovenlaag (0-50 cm - mv) en onderlaag ( cm -mv). Er zijn vier matrices gemaakt : 1. van boven naar boven, 2. van onder naar onder 3. van onder naar boven en 4. van boven naar onder Grondverzet van een zone naar een andere zone is toegestaan (zonder keuring) als voor alle stoffen geldt: P95_export < 1,2 * P50_import of als P95_export < 1,2 * streefwaarde van 4 naar 1 P95 ex P50 im streef im Toets Arseen 12,65 7,0 19,52 o.k Cadmium 0,765 0,33 0,567 niet toegestaan Chroom 51 16,5 61,6 o.k EOX 0,3325 0,07 n.v.t. o.k Koper 46, ,78 niet toegestaan Kwik 1,03 0,64 0,23 niet toegestaan Lood 372, ,3 o.k Min olie 36,7 19,25 27,5 niet toegestaan Nikkel 21 8,85 15,8 niet toegestaan PAK 10 8,85 1,3 1 niet toegestaan Zink ,65 niet toegestaan Voorbeeld beoordeling mogelijkheden grondverzet Als de toetsing voor minimaal 1 stof de uitkomst niet toegestaan geeft is het overeenkomstig vakje in de matrix rood gekleurd. Dat deze toetsing erg streng is blijkt

27 Bodemkwaliteitskaarten Gemeente Veere Pagina 27 uit onderstaand voorbeeld van grondverzet van de niet verontreinigde zone na 45 naar de toch behoorlijk verontreinigde zone Veere historische kern. van na 45 naar 1 P95 ex P50 im streef im Toets Arseen 14 7,0 19,52 o.k Cadmium 0,576 0,33 0,567 o.k Chroom 54,7 16,5 61,6 o.k EOX 0,509 0,07 n.v.t. niet toegestaan Koper ,78 o.k Kwik 0,21 0,64 0,23 o.k Lood 89, ,3 o.k Min olie 46,1 19,25 27,5 niet toegestaan Nikkel 19 8,85 15,8 niet toegestaan PAK 10 3,1 1,3 1 niet toegestaan Zink ,65 o.k Van schoon naar vuil niet toegestaan bovenlaag (0-50 cm) naar\van na 45 1 niet niet Niet niet niet niet 2 niet wel Niet niet niet niet 4 niet niet Wel niet niet niet 6 niet niet Niet wel niet niet 8 niet niet Niet niet wel niet na 45 niet niet Niet niet niet wel De matrix voor de bovenlaag laat alleen grondverzet binnen een zone toe.

28 Bodemkwaliteitskaarten Gemeente Veere Pagina 28 Ook voor de onderlaag ziet het er niet best uit wat betreft de mogelijkheden voor grondverzet. van na45 naar 1 P95 ex P50 im streef im Toets Arseen 16,85 7,0 19,52 o.k Cadmium 0,6 0,33 0, o.k Chroom 46,85 16,5 61,6 o.k EOX 0,2915 0,07 n.v.t. o.k Koper ,78 o.k Kwik 0,297 0,64 0, o.k Lood 66, ,3 o.k Min olie 22,7 19,25 27,5 o.k Nikkel 21 8,85 15,8 niet toegestaan PAK 10 2,245 1,3 1 niet toegestaan Zink 82, ,65 o.k Wel iets minder nieten van na 45 naar 4 P95 ex P50 im streef im Toets Arseen 16, ,64 o.k Cadmium 0,6 0,28 0, o.k Chroom 46, ,6 o.k EOX 0,2915 0,07 n.v.t. o.k Koper 18 16,5 29,46 o.k Kwik 0,297 0,19 0, o.k Lood 66, ,1 o.k Min olie 22,7 20,3 29 o.k Nikkel 21 13,5 28,3 o.k PAK 10 2,245 1,05 1 niet toegestaan Zink 82, ,6 o.k Bijna goed, helaas. naar\van na 45 1 niet niet niet niet niet niet 2 niet wel niet niet niet niet 4 niet niet wel niet niet niet 6 niet niet niet wel niet niet 8 niet niet niet niet wel niet na 45 niet niet niet niet niet wel De matrix voor de onderlaag is identiek aan die van de bovenlaag

29 Bodemkwaliteitskaarten Gemeente Veere Pagina 29 Bij de matrix van onder naar boven en van boven naar onder komt nog een extra probleem, n.l. dat de exportlaag voor alle stoffen een betere (lagere) concentratie moet hebben dan de import_laag. naar\van na 45 1 niet niet niet Niet niet niet 2 niet niet niet Niet niet niet 4 niet niet wel Niet niet wel 6 niet niet niet Niet niet niet 8 niet niet niet Niet niet niet na 45 niet niet niet Niet niet wel van onder naar boven van na 45 naar 4 P95 ex P50 im streef im Toets Arseen 16,85 7,0 23,12 o.k Cadmium 0,6 0,28 0, o.k Chroom 46,85 29,5 80 o.k EOX 0,2915 0,085 n.v.t. o.k Koper ,18 o.k Kwik 0,297 0,195 0, o.k Lood 66, ,3 o.k Min olie 22,7 18,55 26,5 o.k Nikkel o.k PAK 10 2,245 2,2 1 o.k Zink 82, ,95 o.k naar\van na 45 1 niet niet niet Niet niet niet 2 niet niet niet Niet niet niet 4 niet niet niet Niet niet niet 6 niet niet niet Niet niet niet 8 niet niet niet Niet niet niet na 45 niet niet niet Niet niet wel Van boven naar onder 4 Conclusies en aanbevelingen Gemeente Veere beschikt over een goed gevuld bodeminformatiesysteem.

30 Bodemkwaliteitskaarten Gemeente Veere Pagina 30 Om gebruik te kunnen maken van de ministeriele vrijstellingsregeling grondverzet zijn bewerkingen uitgevoerd volgens de door Walcheren opgestelde regels. Daarbij zijn de 11 stoffen van het basispakket in 2 lagen in 9 deelgebieden verwerkt. Na selectie van de relevante onderzoeksgegevens per deelgebied zijn de uitbijters verwijderd volgens de boxplotmethode na logtransformatie. De aldus bepaalde statistische uitbijters zijn alleen verwijderd als de concentratie groter is dan de interventiewaarde of als de meting verdacht was (invoerfout?) De verwijderde uitbijters zijn in GeoBis aangegeven. Aan de hand van twee statistische kengetallen, te weten de mediaan en de 95- percentiel (P95), en de ligging hiervan ten opzichte van de toetsingwaarden uit de Wet bodembescherming (vergelijkbaar met de toetsingsnormnen uit het bouwstoffenbesluit), is in hoofdstuk 3 de bodemkwaliteit van de deelgebieden geschetst. Per deelgebied zijn van de boven- (0-50 cm) en onderlaag ( cm) de betreffende gegevens in een tabel gezet. Er is onderzocht of de deelgebieden moesten worden gesplitst of konden worden samengevoegd. Uiteindelijk zijn er uit de 9 deelgebieden 6 bodemkwaliteitszones gevormd en zijn er 4 grondstromenmatrices opgesteld. De matrices laten weinig mogelijkheden voor grondverzet zien. De strenge regel dat de P95_export kleiner moet zijn dan 1,2* de mediaanwaarde van het importgebied geeft bijna altijd wel een probleem voor minimaal 1 stof, zodat bijna alleen grondverzet binnen de eigen laag van de bodemkwaliteitszone is toegestaan. Ook de niet verontreinigde zone (de bebouwde kom van na 1945) geeft beperkingen omdat hier de P95 voor PAK en voor minerale olie iets verhoogd is. De voor de berekeningen gebruikte programmatuur en de uit GeoBis afkomstige tabellen per deelgebied met Word-uitdraaien van interessante berekeningen zijn op cd gebrand en bij dit rapport gevoegd. EOX wordt vrij regelmatig verhoogd (boven de samenstellingswaarde schone grond uit het bouwstoffenbesluit) aangetroffen. De concentraties zijn niet zo hoog dat deze stofgroep een rol heeft gespeeld bij de (on)mogelijkheden van grondverzet. De mediaan waarde van EOX is overal kleiner dan de samenstellingswaarde schone grond uit het bouwstoffenbesluit (0,3 mg/kg d.s). Deze concentraties vormen dus geen belemmering voor grondverzet. Toch zou het nuttig kunnen zijn na te gaan wat de oorzaak is van dit verhoogde EOX gehalte en de samenstelling te bepalen, zodat een relatie kan worden gelegd tussen het verhoogde EOX gehalte en één of meer specifieke chloorkoolwaterstoffen.

31 Bodemkwaliteitskaarten Gemeente Veere Pagina 31 5 Literatuurlijst [1] Interim-richtlijn bodemkwaliteitskaarten, opdrachtgever Ministerie van VROM/DGM, directie Bodem, d.d. 18 juni Auteurs: F.P.J. Lamé, M.R. Hoogerwerf, H. Leenaers, H.C.M. Satijn, R. Bunsink en J.A.J. Zegwaard. [2] Nota Grond grondig bekeken, Ministerie van VROM, L en V, IPO, VNG, augustus [3] Vrijstellingsregeling Samenstellings- en immissiewaarden Bouwstoffenbesluit (Staatscourant 126, 1999)

32

33 Bijlagen Bijlage 1 : Beheersgebied Veere en de onderzochte deelgebieden Bijlage 2 : Gemotiveerde uitbijters per zone Bijlage 3 : Bodemkwaliteitskaart Bijlage 4 : Resultaten Zomerhuisjesterreinen en Neeltjejans

34 Bijlage 1: Beheersgebied Veere en de onderzochte deelgebieden

35 Bijlage 2: Gemotiveerde uitbijters per zone

36 Bijlage 3: Bodemkwaliteitskaart

37 Bijlage 4: Resultaten Zomerhuisjesterreinen en Neeltjejans

38 Bijlage 4. In 2004 zijn een aantal deelgebieden op gelijke wijze doorgerekend als in het hoofdrapport beschreven. Het betreft de gebieden : Breezand te Vrouwenpolder Buiten de Veste Joossesweg Westkapelle Neeltjejans Kustlicht en Zandput Vebenabos Zoutelande Zuid-west inclusief de Ruiser. Resultaten De resultaten van deze berekeningen zijn hieronder weergegeven 1 Breezand laag van 0 tot 50cm. Humus =2,3%, lutum = 11,5% Arseen 18 20,52 29, ,9 9,95 <S 17,45 <S Cadmium 18 0,5389 4, ,08 0,28 <S 0,322 <S Chroom , ,5 <S 29,9 <S EOX 18 0,069 n.v.t. n.v.t. 0,07 <SW 0,204 <SW Koper 18 23,28 73, ,75 <S 9,79 <S Kwik 17 0,2414 4, ,05 0,04 <S 0,092 <S Lood 18 63,8 230, ,5 <S 37,35 <S Minerale olie 18 11,5 580, ,05 <S 12,843 < 2 * S Nikkel 18 21,5 75, ,5 <S 16,8 <S PAK (som 10) ,5 40 0,14 <S 0,703 <S Zink 18 87,95 270, <S 48,15 <S Concl: Schone grond, MVG is van toepassing, multifunctioneel toepasbaar laag van 50 tot 100cm. Humus =2,3%, lutum = 9,3% Arseen 9 19,64 28, ,2 7 <S 7 <S Cadmium 9 0,5232 4, ,85 0,28 <S 0,448 <S Chroom 9 68,6 164, <S 28,6 <S EOX 9 0,069 n.v.t. n.v.t. 0,04 <SW 0,07 <SW Koper 9 21,96 68, ,5 <S 6,22 <S Kwik 9 0,234 4, ,8 0,04 <S 0,112 <S Lood 9 61,6 222, ,6 <S 23 <S Minerale olie 7 11,5 580, ,05 <S 8,05 <S Nikkel 9 19,3 67, ,9 <S 12,2 <S PAK (som 10) ,5 40 0,14 <S 0,673 <S Zink 9 81,35 249, <S 33,4 <S

39 Concl: Schone grond, MVG is van toepassing, multifunctioneel toepasbaar 2 Buiten de Veste laag van 0 tot 50cm. Humus =3,3%, lutum = 14% Arseen 6 21,92 31,746 41,6 7 <S 7 <S Cadmium 6 0,5781 4,6251 8,67 0,28 <S 1,045 < 2 * S Chroom , ,5 <S 29,25 <S EOX 6 0,099 n.v.t. n.v.t. 0,04 <SW 0,1963 <SW Koper 6 25,38 79, ,8 <S 16,25 <S Kwik 6 0,2515 4,318 8,38 0,12 <S 0,195 <S Lood 6 67,3 243, ,5 <S 86,75 < 2 * S Minerale olie 6 16,5 833, ,6 <S 11,55 <S Nikkel ,5 <S 11,75 <S PAK (som 10) ,5 40 0,26 <S 0,73 <S Zink 6 96,95 297, ,5 <S 74,25 <S Concl: Schone grond, MVG is van toepassing, multifunctioneel toepasbaar laag van 50 tot 100cm. Humus =2%, lutum = 12,3% Arseen 6 20,72 30,008 39,3 7 <S 7 <S Cadmium 6 0,5382 4,3055 8,07 0,28 <S 0,37 <S Chroom 6 74,6 179, ,5 <S 32 <S EOX 6 0,06 n.v.t. n.v.t. 0,04 <SW 0,0613 <SW Koper 6 23,58 74, ,5 <S 12,025 <S Kwik 6 0,2436 4,1817 8,12 0,04 <S 0,2275 <S Lood 6 64,3 232, ,6 <S 47,25 <S Minerale olie <S 7 <S Nikkel 6 22,3 78, ,9 <S 12,75 <S PAK (som 10) ,5 40 0,14 <S 0,552 <S Zink 6 89,9 276, ,5 <S 55,75 <S Concl: Schone grond, MVG is van toepassing, multifunctioneel toepasbaar

40 3 Joossesweg laag van 0 tot 50cm. Humus =3%, lutum = 15,3% Arseen 22 22,32 32,326 42,3 7,05 <S 10,5 <S Cadmium 22 0,581 4,6479 8,71 0,28 <S 0,4 <S Chroom 22 80,6 193, ,5 <S 30,9 <S EOX 22 0,09 n.v.t. n.v.t. 0,1 <SW 0,2575 <SW Koper 22 25,98 81, ,05 <S 7 <S Kwik 22 0,2554 4,3847 8,51 0,06 <S 0,14 <S Lood 22 68,3 247, <S 31,55 <S Minerale olie , ,5 <S 20 < 2 * S Nikkel 22 25,3 88, ,2 <S 12 <S PAK (som 10) ,5 40 0,17 <S 0,965 <S Zink ,4 308, <S 49,95 <S Concl: Schone grond, MVG is van toepassing, multifunctioneel toepasbaar laag van 50 tot 100cm. Humus =2,3%, lutum = 17,9% Arseen 16 23,08 33,426 43,8 9 <S 14,75 <S Cadmium 17 0,5846 4,6765 8,77 0,28 <S 0,44 <S Chroom 17 85,8 205, <S 53,4 <S EOX 17 0,069 n.v.t. n.v.t. 0,1 <SW 0,218 <SW Koper 17 27,12 85, ,4 <S 10,2 <S Kwik 17 0,263 4,5151 8,77 0,04 <S 0,14 <S Lood 17 70,2 253, <S 22,2 <S Minerale olie 16 11,5 580, ,05 <S 25,25 <T Nikkel 17 27,9 97, <S 18,4 <S PAK (som 10) ,5 40 0,14 <S 0,2716 <S Zink ,15 329, <S 61 <S Concl: Schone grond, MVG is van toepassing, multifunctioneel toepasbaar