Meten van impact van het hbo. Frank van der Zwan

Transcriptie

1 Meten van impact van het hbo Frank van der Zwan

2 Inhoud van de presentatie Opvallende uitkomsten congresonderzoek Valorisatie en het hbo Meten van impact in het hbo Project Valorisatie in het hbo

3 Vormgeving van samenwerking Onderzoek door ScienceWorks m.m.v. Vereniging Hogescholen en Vereniging van Lectoren Vormgeving van samenwerking binnen praktijkgericht onderzoek Enquête voor: managers Centres of Expertise aanspreekpunt valorisatieprogramma lectoren ruim 70 respondenten

4 Centres zorgen voor meer externe betrokkenheid Zowel qua initiatief van formuleren van onderzoeksprojecten als voor het betrekken van partijen zie je verschillen tussen managers van Centres en lectoren: bij de Centres worden aanzienlijk vaker bedrijven (mkb en grootbedrijf), maatschappelijke organisaties en studenten betrokken ten opzichte van lectoraten. Manager Centre of expertise en aanspreekpunt valorisatieprogramma Lector en anders

5 Bevindingen onderzoek Verwachtingen management: na afloop van een onderzoekssamenwerking wordt vooral nagegaan of aan de verwachtingen is voldaan en of het onderzochte probleem dichter bij een oplossing is gebracht. Extra ondersteuning is wenselijk: Of het nu gaat om opstellen van onderzoekscontracten met maatschappelijke partners of het vermarkten van onderzoeksresultaten of uitvindingen in producten of diensten, Centres of Expertise en lectoren kunnen wel extra ondersteuning gebruiken. Impact wordt vergroot door samenwerking: de respondenten zijn er van overtuigd dat de impact van hun werk vergroot wordt door samenwerking met externe partijen of externe onderzoeks- en innovatieagenda s (Topsectoren, NWA, Valorisatieprogramma, Centres of Expertise).

6 Hoe kan onderzoek nog meer bijdragen aan de maatschappij? (1) aan de voorkant aansluiten bij urgente maatschappelijke thema s meer werkveldpartners betrekken bij de onderwerpkeuzes en vraagarticulatie meer toekomstgericht onderzoek doen tijdens het onderzoek multidisciplinair uitvoeren van het onderzoek écht samen met de praktijk onderzoek doen meer betrekken van ervaringsdeskundigen aan de achterkant via publicaties, innovaties en implementatietrajecten verspreiding van de resultaten in de onderwijsinstellingen meer PR

7 Hoe kan onderzoek nog meer bijdragen aan de maatschappij? (2) zorgen voor meer en beter onderzoek het meenemen van het verbeteren van het onderwijs als onderzoeksresultaat meer tijd benutten voor het doen van onderzoek i.p.v. acquireren professionelere aandacht vanuit bestuur en management voor de kwaliteit van het onderzoek zorgen dat financiering meer gericht wordt op kennistoepassing/ valorisatie in plaats van alleen kennisontwikkeling meer structurele verankering van de ontwikkeling van kennis & kunde in het onderwijs met/ voor studenten, docenten en bedrijven/ organisaties. volume moet omhoog en meer en hoger gekwalificeerde onderzoekers

8 Er zijn nog zoveel vragen te stellen Hoe heeft u als onderzoeker / met uw onderzoek impact met uw onderzoek? Hoe zouden we deze impact meetbaar kunnen maken? Welke indicatoren (zie de werkset voor hogescholen) zijn voor u nuttig om uw impact inzichtelijk te maken? Mist u indicatoren? Zo ja, welke? Naar wie heeft uw onderzoek doorgaans het meeste impact (student, collega s in het onderwijs, maatschappelijke organisaties)? Benut u de kennis die aanwezig is bij bijv. Centrum voor Ondernemerschap en Valorisatie? Aan welke kennis/ ondersteuning heeft u behoefte om de impact van uw onderzoek verder te vergroten? Hoe vindt uw onderzoek en bijbehorende resultaten een weg in het onderwijs? Heeft u binnen de hogeschool afspraken gemaakt over hoe u de impact (doorwerking) van uw onderzoek kunt verzekeren? Zo ja, wat zijn deze? Draag uw onderzoek bij aan ondernemerschap/ ondernemend vermogen binnen hogescholen? Zo ja, hoe? Etc. etc.

9 Be good and tell it Het in beeld brengen van het praktijkgericht onderzoek kan beste gebeuren door middel van praktijkvoorbeelden en daarnaast door gebruik van indicatoren. Managers Centre of Expertise en aanspreekpunt Valorisatieprogramma Lector en anders

10 Waar komt valorisatiedenken vandaan? Nederlandse kennisparadox Van oorsprong focus op universiteiten Verantwoording meetbaar maken programmeren Hoofdlijnenakkoord (2011) betrekt hogescholen in discussie Invention Innovation

11 Concept werkset valorisatieindicatoren (2013) Vereniging Hogescholen

12 Valorisation in HBO is different cook Grote diversiteit binnen het hbo Jonge tak van sport binnen hogescholen Onderzoek heeft per definitie andere rol in hbo dan in wo: de beroepspraktijk en de samenleving; onderwijs en professionalisering; kennisontwikkeling binnen het onderzoeksdomein.

13

14 Standaarden BKO Standaard 1: De onderzoekseenheid heeft een relevant, ambitieus en uitdagend onderzoeksprofiel en een onderzoeksprogramma met bijbehorende doelen die zijn geoperationaliseerd in een aantal indicatoren. Standaard 2: De wijze waarop de eenheid is georganiseerd, de inzet van mensen en middelen en de interne en externe samenwerkingsverbanden, netwerken en relaties maken de realisatie van het onderzoeksprofiel mogelijk. Standaard 3: Het onderzoek van de onderzoekseenheid voldoet aan de standaarden die in het vakgebied gelden voor het doen van onderzoek Standaard 4: De onderzoekseenheid realiseert voldoende relevantie op het gebied van: de beroepspraktijk en de samenleving; onderwijs en professionalisering; kennisontwikkeling binnen het onderzoeksdomein. Het onderzoek heeft in voldoende mate impact op de hiervoor omschreven gebieden. Standaard 5: De onderzoekseenheid voert regelmatig en systematisch evaluatie uit van de onderzoeksprocessen en resultaten. Aan de uitkomsten daarvan verbindt de onderzoekseenheid waar nodig verbeteringen.

15 Standaard 1: onderzoeksprofiel- en programma Met het onderzoeksprofiel en het onderzoeksprogramma geeft de onderzoekseenheid aan in welke richting en in welke mate ze onderscheidend zijn: relevant, ambitieus en uitdagend voor het onderwijs, voor de professionalisering van de beroepspraktijk en voor het kennisdomein. Het onderzoeksprofiel vertoont samenhang met de onderzoeksvisie van de hogeschool en kan rekenen op draagvlak van (interne en externe) stakeholders. Het onderzoeksprogramma bevat concrete doelen; voor het meten en zichtbaar maken daarvan heeft de onderzoekseenheid indicatoren vastgesteld die zicht geven op: input, producten, gebruik en waardering (zie hoofdstuk 6).

16 Standaard 4: Genereren relevantie Bij deze standaard gaat het om de resultaten en de impact van het onderzoek en daarmee in hoeverre de door onderzoekseenheid gehanteerde indicatoren worden behaald. De indicatoren geven aan om welke soorten producten het gaat waarbij uitsplitsing plaatsvindt naar de drie genoemde gebieden: Beroepspraktijk en de samenleving. Het onderzoek aan hogescholen is geworteld in de beroepspraktijk en sterk gebonden aan een toepassingscontext. De vraagstellingen worden ingegeven door de professionele praktijk ( real life -situaties), in zowel profit- als nonprofitsectoren. Het onderzoek genereert vervolgens kennis, inzichten en producten die bijdragen aan het oplossen van de problemen in de beroepspraktijk en/of aan de ontwikkeling van deze beroepspraktijk en/of de bredere samenleving; Onderwijs en professionalisering. Het onderzoek aan hogescholen kent een sterke verbinding met de andere activiteiten van het hoger beroepsonderwijs. Deze verloopt in hoofdlijn langs twee sporen: de verbinding met het onderwijs en de professionalisering van het onderwijzend personeel (van docent naar docent-onderzoeker) ten behoeve van het onderwijs en/of het uitvoeren van onderzoek. Kennisontwikkeling. Het onderzoek aan hogescholen levert een bijdrage aan de kennisontwikkeling binnen het desbetreffende onderzoeksdomein. Kennis en inzichten worden via uiteenlopende kanalen aan de diverse doelgroepen overgebracht, bijvoorbeeld via: publicaties, bijdragen aan professionele bladen, artefacten, proefopstellingen, prototypes, voordrachten en presentaties of via uiteenlopende media zoals internet, kranten, radio en tv.

17 Indicatoren

18 Producten - indicatoren

19 Indicatoren voor gebruik en waardering/ erkenning Vereniging Hogescholen

20 Is meten weten? (1) Allereerst meten op welk niveau? Onderzoeker Onderzoeksgroep Hogeschool Het hbo Nationaal (onderzoeks)systeem Internationaal (onderzoeks)systeem

21 Is meten weten? (2) What gets measured, gets done vs. perverse prikkels Waarom willen we graag we meten? vergelijken / benchmarking verantwoording sturing inspiratie De wens om te kwantificeren Hoe is diversiteit te vatten? The Answer to the Ultimate Question of Life, The Universe, and Everything

22 Be good and tell it Het in beeld brengen van het praktijkgericht onderzoek kan beste gebeuren door middel van praktijkvoorbeelden en daarnaast door gebruik van indicatoren. Managers Centre of Expertise en aanspreekpunt Valorisatieprogramma Lector en anders

23 Projectgroep Valorisatie in het hbo Ontwikkelen actie- en communicatieplan Wat is valorisatie in het hbo? hoe vertalen we valorisatie door naar het hbo eigen terminologie ontwikkelen die helpt het hbo-verhaal te vertellen Wat doen hogescholen aan valorisatie? per stap van het onderzoeksproces inventariseren wat hogescholen al doen aan valorisatie en best practices in de etalage zetten. Welke aanbevelingen zijn er om doorwerking van praktijkgericht onderzoek te bevorderen? aansluitend bij bestaande kennis, publicaties, adviezen en standpunten, advies geven over instrumenten, methoden en infrastructuur. Hoe maken we beter zichtbaar wat we doen? hoe kunnen hogescholen hun positie en toegevoegde waarde presenteren aan haar stakeholders (op regionaal en nationaal niveau)

24

25 Onderzoeksprofiel, -programma, -doelen en indicatoren sluiten op uitstekende wijze aan op de algemene missie en doelen van de hogeschool en zijn concreet en op heldere wijze gerelateerd aan de (regionale) beroepspraktijk. Ze worden gezien als essentieel voor de missie en doelen van de hogeschool en voor de ontwikkeling van de beroepspraktijk. zijn volgens medewerkers, interne en externe stakeholders zeer ambitieus en uitdagend, en zijn eveneens als haalbaar te karakteriseren. bieden in woord en geschrift een uitstekende sturing aan de uitvoering van het onderzoeksbeleid. zijn intern en extern breed bekend en kunnen rekenen op aantoonbaar intern en extern draagvlak, ze worden erkend als uiterst relevant. kunnen als voorbeeld dienen voor andere hogescholen.

26 De impact van de ontwikkelde kennisproducten draagt in grote mate bij aan de kennisontwikkeling binnen het onderzoeksdomein, krijgt veel interne en externe waardering en gelden nationaal en internationaal gezien als toonaangevend. is voor wat betreft de beroepspraktijk in ruime mate aanwezig en heeft in de meeste gevallen niet alleen betrekking op afzonderlijke organisaties maar eveneens op de hele beroepsgroep. Bovendien vertonen de kennisproducten een grote samenhang waardoor de afzonderlijke impact van de diverse kennisproducten versterkt wordt. is voor wat betreft het onderwijs planmatig en samenhangend tot ontwikkeling gekomen. De impact heeft niet alleen betrekking op afzonderlijke onderwijsinnovaties maar heeft eveneens betrekking op het samenhangende onderwijsbeleid. De onderwijspraktijk laat een grote breed gewortelde dynamiek zien op het gebied van onderwijsontwikkeling die (mede) een gevolg is van de activiteiten van de onderzoekseenheid. zijn niet alleen bekend bij de organisaties waar de kennisproducten voor bedoeld waren maar zijn eveneens bekend bij het bredere beroepenveld. Zij worden goed gewaardeerd hetgeen blijkt uit een voldoende gebruik van de kennisproducten in de beroepspraktijk. Bovendien verspreidt het gebruik van de kennisproducten zich over een toenemend aantal organisaties. Landelijk en/of internationaal worden de kennisproducten hoog gewaardeerd hetgeen o.a. tot uiting komt door de toekenning van beurzen en prijzen en toekennen van (vervolg)onderzoeksopdrachten.