UITGEBREID BOSBEHEERPLAN OPENBARE BOSSEN PIDPA

Transcriptie

1

2 UITGEBREID BOSBEHEERPLAN OPENBARE BOSSEN PIDPA Oud-Turnhout

3 Uitgebreid bosbeheerplan Openbare bossen Pidpa OUD-TURNHOUT Opdrachtgever: Pidpa Desguinlei Antwerpen 03/ Opdrachthouder: ESHER bvba Sint-Annaplein Gent 09/ Werkten mee: Bert Van der Auwermeulen Bart Opstaele Leen Martens Herman De Bruyne Redactie: Bert Van der Auwermeulen Bart Opstaele september 2008

4 De opmaak van dit uitgebreid bosbeheerplan werd begeleid door een stuurgroep. Hierin zetelden: Hilde Syen - Pidpa Bart De Jong - Pidpa Patrick Engels - Agentschap voor Natuur en Bos regiobeheerder Els Wouters - Agentschap voor Natuur en Bos Werner Ceulemans - Agentschap voor Natuur en Bos Tinus Swannet - Agentschap voor Natuur en Bos beheerwachter Hierbij onze dank aan de leden van de stuurgroep voor hun medewerking.

5 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Algemene beschrijving 4 Inhoud 1 Identificatie van het bos Eigendom, zakelijke en persoonlijke rechten Eigendom Zakelijke en persoonlijke rechten Huurpacht Erfdienstbaarheden Jachtrecht Kadastraal overzicht Situatieplan Situering Algemeen administratief Relatie met de andere groene domeinen Statuut van de wegen en waterlopen Wegen Openbare wegen Paden Waterlopen Bestemming volgens het geldende plan van aanleg of ruimtelijk uitvoeringsplan Ligging in speciale beschermingszones Internationale beschermingszones Nationale beschermingszones en regionale aandachtsgebieden Waterwingebied VEN Beschermde landschappen, stads- en dorpsgezichten Natuurreservaten Landschapsatlas Algemene beschrijving Cultuurhistorisch overzicht Historisch overzicht Historiek Oud-Turnhout Evolutie van het landschapsbeeld Huidige situatie (zie Kaart 2.4) Kenmerken van het vroegere beheer Beschrijving van de standplaats Reliëf en hydrografie Reliëf Hydrografie Bodem en geologie Geologie Hydrologie Bodem Beschrijving van het biotisch milieu Bestandskaart Bestandsbeschrijving en dendrometrische gegevens Boomsoortensamenstelling Dendrometrische gegevens Vegetatie Biologische Waarderingskaart ESHER september 2008

6 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Algemene beschrijving Actuele bostypering Flora Bosdifferentiërende elementen Open plekken Grachten en greppels Autochtone bomen en struiken Fauna Avifauna Zoogdieren Amfibieën Ongewervelden Opbrengsten en diensten Houtopbrengst Jacht Recreatie Knelpunten Beheerdoelstellingen Beheerdoelstellingen m.b.t. de economische functie Beheerdoelstellingen m.b.t. de ecologische functie Beheerdoelstellingen m.b.t. de sociale en educatieve functie Beheerdoelstellingen m.b.t. de milieubeschermende functie Beheerdoelstellingen m.b.t. de wetenschappelijke functie Beheermaatregelen Bosverjonging Natuurlijke verjonging Kunstmatige verjonging Bosomvorming Bebossingswerken Bosbehandelings- en verplegingswerken Exotenbestrijding Methodiek bestrijding Opvolging Kapregeling Bosexploitatie Brandpreventie Open plekken Bosranden Specifieke maatregelen ter bescherming van fauna en flora Dood hout en oude bomen Beheermaatregelen en richtlijnen m.b.t. toegankelijkheid, recreatie en educatie Beheermaatregelen en richtlijnen m.b.t. de jacht Beheermaatregelen en richtlijnen m.b.t. de visserij Beheermaatregelen en richtlijnen m.b.t. gebruik niet houtige bosproducten Beheermaatregelen en richtlijnen m.b.t. cultuur-historische elementen Beheermaatregelen en richtlijnen m.b.t. de milieu-beschermende functie Beheermaatregelen en richtlijnen m.b.t. de weten-schappelijke functie Werken die de biotische of de abiotische toestand van het bos wijzigen Subsidieerbare oppervlakte Planning van de beheerwerken Referenties Bijlagen ESHER september 2008

7 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Algemene beschrijving 6 Bijlagen Bijlage 1: Kadastrale legger Bijlage 2: Bijlage 3: Bijlage 4: Bosbouw-, Vegetatie- en Tansleyopnames Toegankelijkheidsreglement Verslag openbaar onderzoek Kaarten De kaarten zijn opgenomen in een afzonderlijke kaartenmap: Kaart 1.1: Kaart 1.2: Kaart 1.3: Kaart 2.1: Kaart 2.2: Kaart 2.3: Kaart 2.4: Kaart 2.5: Kaart 4.1: Kaart 4.2: Kadastraal plan Luchtfoto Gewestplan Bosleeftijd Hydrografie Bodemkaart Bestanden en lokalisatie opnames Vegetatiekaart Beheerkaart Toegankelijkheid ESHER september 2008

8 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Algemene beschrijving 7 1 Identificatie van het bos 1.1 Eigendom, zakelijke en persoonlijke rechten Eigendom Dit uitgebreid bosbeheerplan behandelt de openbare bossen van de Provinciale en Intercommunale Drinkwatermaatschappij der Provincie Antwerpen (Pidpa) in Oud-Turnhout, met een totale oppervlakte van 23,78 ha (= studiegebied). Hiervan bestaat het grootste deel uit bos en verder enkele (verruigde) graslanden. Bosnaam: Pidpa Oud-Turnhout Kinschotsebaan 2360 Oud-Turnhout Tel.: 014/ Statuut: Eigenaar: Openbaar Pidpa Desguinlei Antwerpen Contactpersoon: Hilde Syen hilde.syen@pidpa.be Uitvoerend beheerder: Pidpa Dit uitgebreid bosbeheerplan is geldig voor 20 jaar ( ) Zakelijke en persoonlijke rechten Huurpacht Er worden geen bestanden uit het studiegebied verpacht Erfdienstbaarheden Er lopen verschillende buurtwegen doorheen de bosbestanden, zie Openbare wegen Jachtrecht De jacht is verhuurd aan WBE Bos en Duin. ESHER september 2008

9 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Algemene beschrijving Kadastraal overzicht Een tabel met overzicht van de kadastrale percelen behorend tot het studiegebied, met vermelding van de overeenkomstige bestanden, is weergegeven in Tabel 1. Een uittreksel uit het recentste Kadastraal plan van het gebied is weergegeven op Kaart 1.1. De kadastrale legger is weergegeven in Bijlage 1. Tabel 1: Kadastraal overzicht Bestandsnummer Perceelsnummer Oppervlakte (ha) Terreintype 3de Afdeling, sectie I 1a 577 0,27 bos 1b 578 1,15 bos 1c 579 2,44 bos 1d 580a 0,32 bos 2a 573c 1,64 bos 2b 581r 8,90 bos 2c 575c 0,93 grasland 2d 575c 0,32 bos 3a 567a 0,81 bos 3b 568a 1,70 bos 3c 572a 0,95 bos 4a 581w 1,74 bos 4b 581w 0,44 bos 5a 583a 2,19 bos Volgens eigen planimetrie is de oppervlakte van het volledige studiegebied 23,78 ha. ESHER september 2008

10 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Algemene beschrijving Situatieplan Figuur 1: Situering van Pidpa Oud-Turnhout Het studiegebied bevindt zich op grondgebied van de gemeente Turnhout, vlakbij afrit 25 Oud- Turnhout van de snelweg E34. Het beheerplan omvat de beboste percelen rond de gebouwen van de waterwinning, alsook een graslandperceel in het westelijk deel. Een situering op de luchtfoto is weergegeven op Kaart 1.2 Begrenzing In het noorden loopt het studiegebied nagenoeg tot aan de snelweg, in het westen is de straat Corsendonk de grens, in het zuiden sluit het bosgebied aan op een gras- en akkerlandcomplex en in het oosten wordt het merendeel van het studiegebied begrensd door de Kinschotseweg. Geografisch Het studiegebied ligt in de ecoregio van de Kempen en meer bepaald in het zuidoosten van het Centraal-Kempisch rivier- en duinendistrict. Figuur 2: Ligging van Pidpa Oud-Turnhout in de ecoregio ESHER september 2008

11 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Algemene beschrijving Situering Algemeen administratief Het technisch beheer van in het studiegebied gebeurt, overeenkomstig het bosdecreet, door het Agentschap voor Natuur en Bos: Buitendienst Bosbeheer: Agentschap voor Natuur en Bos Parklaan 49, bus Turnhout Telefoon: 014/ Fax: 014/ Verantwoordelijke regiobeheerder: dhr. Patrick Engels Verantwoordelijke boswachter: dhr. Tinus Swannet patrick.engels@lne.vlaanderen.be martin.swannet@lne.vlaanderen.be GSM : 0479/ Relatie met de andere groene domeinen Groengebieden zoals bossen, reservaten, in de ruime omgeving van het studiegebied zijn weergegeven in Figuur 3. Figuur 3: Groengebieden in de omgeving van Pidpa Oud-Turnhout ESHER september 2008

12 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Algemene beschrijving 11 Ten zuiden van het studiegebied ligt het gebied de Tikkebroeken, gelegen in het valleigebied van de Rode loop. Andere groengebieden zijn verder (> 2 km) verwijderd van het studiegebied. 1.5 Statuut van de wegen en waterlopen Wegen Openbare wegen Er lopen verschillende openbare wegen door en langs het studiegebied: - In het noorden en het oosten loopt de gemeenteweg Kinschotseweg (buurtweg nr. 15 en 16) die geen onderdeel uitmaakt van het studiegebied; - In het zuiden loopt de onverharde buurtweg nr. 133 die onderdeel uitmaakt van het studiegebied; - Centraal door bestand 2b loopt de buurtweg (pad) nr. 271 die momenteel aan het dichtgroeien is en niet toegankelijk is; - Op de zuidgrens van bestand 4a loopt een onverharde weg (buurtweg nr. 134) die onderdeel uitmaakt van het studiegebied. Figuur 4: Buurtwegen in Pidpa Oud-Turnhout Paden Er lopen verschillende wandelpaden door het studiegebied: - Langs de noordrand van bestand 1a en 1c; ESHER september 2008

13 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Algemene beschrijving 12 - Langs de zuid- en oostrand van bestand 5a; - Langs de oostrand van bestand 1d; Door het studiegebied lopen ook verscheidene onverharde paden die door Pidpa gebruikt worden voor het onderhoud van de watervangputten, de peilputten en de exploitatie van de bosbestanden. De paden behoren tot de bossfeer en worden als bos aanzien bij de berekening van de bosoppervlakte. Het beheer bestaat eruit dat ze 2x per jaar worden gemaaid over een breedte van 4m, zonder dat het maaisel wordt afgevoerd Waterlopen Door het studiegebied zelf lopen geen waterlopen, wel loopt de op de zuidrand de Wamp een waterloop van 2 de categorie. Langs de straat Corsendonk in het westen loopt een waterloop buiten categorie. 1.6 Bestemming volgens het geldende plan van aanleg of ruimtelijk uitvoeringsplan De ruimtelijke bestemmingen van het studiegebied werden vastgelegd in het gewestplan Turnhout (KB ). Een uittreksel van het gewestplan is weergegeven op Kaart 1.3. Het grootste deel van het studiegebied is ingekleurd als Gebied voor gemeenschapsvoorziening en opnenbaar nut. De percelen 1 en 3 liggen in Landschappelijk waardevol agrarisch gebied. Voor het volledige studiegebied is er een overdruk van Waterwingebied. 1.7 Ligging in speciale beschermingszones Internationale beschermingszones Het studiegebied is niet gelegen in of nabij een Speciale Beschermingszone (EU-Habitat- of Vogelrichtlijngebied) of een andere internationale beschermingszone. Op ongeveer 1,1 km ten westen van het studiegebied ligt het Habitatrichtlijngebied Bos- en heidegebieden ten oosten van Antwerpen (BE ). (zie Figuur 6) Nationale beschermingszones en regionale aandachtsgebieden Waterwingebied Bij Besluit van de Vlaamse Regering van 16 december 1994 werden het waterwingebied en de beschermingszones van de waterwinning Oud-Turnhout officieel afgebakend, zoals weergegeven in Figuur 5. ESHER september 2008

14 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Algemene beschrijving 13 Figuur 5: Afbakening beschermingszones van de waterwinning VEN Het studiegebied zelf is niet aangeduid als GEN- of als GENO-gebied. Op ongeveer 400 m ten westen van het studiegebied ligt het GEN-gebied Vallei van de Rode loop en Wamp (Besluit van de Vlaamse Regering van 18 juli 2003). Bestanden Habitatrichtlijngebied VEN-gebied Figuur 6: Habitatrichtlijngebied en VEN in de omgeving van het studiegebied ESHER september 2008

15 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Algemene beschrijving Beschermde landschappen, stads- en dorpsgezichten Het studiegebied zelf is niet gelegen in een Beschermd landschap, stads- of dorpsgezicht. Ook in de directe omgeving komen er geen voor Natuurreservaten In de directe omgeving liggen geen erkende of niet-erkende natuurreservaten. Wel ligt op ongeveer 800 m ten zuiden van het studiegebied het niet-erkend reservaat Tikkebroeken (Kasterlee), gelegen in het valleigebied van de Rode loop Landschapsatlas De landschapsatlas (zie Figuur 7) geeft aan waar de historisch gegroeide landschapstructuur tot op vandaag herkenbaar gebleven is en duidt deze aan als relicten van de traditionele landschappen. Het is een inventaris van alle landschapskenmerken met erfgoedwaarde die op mesoniveau (1/50.000) relevant zijn. Zowel puntvormige, lijnvormige als vlakvormige relicten van bovenlokaal belang werden gebiedsdekkend gekarteerd. - Samenhangende gehelen met belangrijke erfgoedwaarden en een vrij hoge gaafheid werden gewaardeerd via aanduiding als relictzone met bijbehorende beschrijvingsfiche. - De meest waardevolle ensembles die zowel historisch als genetisch samen horen, werden ankerplaatsen genoemd. Voor ankerplaatsen en relictzones, kortom gave landschappen, worden specifieke beleidswenselijkheden geformuleerd. - Daarnaast werden ook lijnsegmenten gewaardeerd die een waardevol lijnvormig element voorstellen. Deze worden lijnrelicten genoemd. Relictzone Het studiegebied maakt deel uit van de relictzone Domein Corsendonk, Zwaneven en Tikkebroeken (R10069). Ankerplaats Het studiegebied ligt volledig in de ankerplaats Priorij van Corsendonk en de Tikkebroeken (A10022). ESHER september 2008

16 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Algemene beschrijving 15 Relictzones Bestanden # Puntrelict Lijnrelict Relictzone Ankerplaats Figuur 7: Landschapsatlas van Pidpa Oud-Turnhout en omgeving ESHER september 2008

17 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Algemene beschrijving 16 2 Algemene beschrijving 2.1 Cultuurhistorisch overzicht Historisch overzicht Historiek Oud-Turnhout Op het einde van de laatste ijstijd ( jaar geleden) werd door krachtige noordenwinden een dekzandpakket aangevoerd van enkele meters dik. Na de ijstijd verminderde het hogedrukgebied boven de noordelijke ijskappen, en de noordenwinden maakten plaats voor westenwinden. Vanuit de (toen nog droogliggende) Noordzee werd zandig materiaal aangevoerd dat in de Kempen werd afgezet onder de vorm van landduinen. Bij verder uitwaaien van de duinen tot op de watertafel werden vennen gevormd. Met de geleidelijke opwarming van het klimaat nam ook de vegetatiebedekking toe. De duingebieden ontwikkelden naar Eiken-berkenbossen, en de beekdalen naar Rietmoerassen en Wilgen- of Elzenbossen. Hier kwamen de afgestorven plantenresten in een waterrijk, zuurstofarm milieu terecht, en zo ontwikkelden zich veenlagen in de beekdalen. Rond 3000 vc had de mens vooral een semi-nomadische levenswijze, waarbij kleine stukjes bos gekapt werden voor akkerbouw, en men verder trok na uitputting van de grond. Wanneer de struikachtige heidevegetatie die zich op dergelijke plaatsen ontwikkelde later begraasd werd als weiland, werd de regeneratie van bos onmogelijk. Vanaf 1000 vc was er een gestage ontbossing van heel West-Europa, en in de Middeleeuwen werden de Kempen massaal ontbost. Er werden dichte drainagestelsels aangelegd, het veen in de beekdalen werd op grote schaal ontgonnen, en de valleigronden kwamen in gebruik als weiland. Het gebied van Pidpa Oud-Turnhout maakte tot eind 18 de eeuw onderdeel uit van een omvangrijk heidegebied ( Binne Heyde ). Het studiegebied was echter midden 19 de eeuw al grotendeels ontgonnen en werd nagenoeg volledig bebost. In 1968 werd de grondwaterwinning door Pidpa aangevangen en werd er infrastructuur gebouwd Evolutie van het landschapsbeeld Op de beschikbare historische kaarten is er een evolutie van het landschapsbeeld van een open heidegebied tot een vrij gesloten bosgebied te constateren. Op de kaart van de Ferraris van rond 1770 is het volledige studiegebied gelegen in een uitgestrekt heidegebied (wastine) waarin wel enkele perceeltjes als akker in gebruik waren (zie perceeltjes omgeven door houtkanten of hagen). Rond de priorij van Corsendonk was er een kleine boskern aanwezig. ESHER september 2008

18 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Algemene beschrijving 17 Figuur 8: de Ferrariskaart ( ) en het aandeel bos ten tijde van de Ferraris Rond 1850 was enkel een smalle strook in bestand 3b bebost, de rest was nog heidegebied. Opvallend is dat de huidige drooggevallen vijver in bestand 2d reeds vermeld staat op de Vandermaelenkaart. Ook de voetweg door bestand 2b is duidelijk weergegeven. Ook in de omgeving is er geen bos bijgekomen. ESHER september 2008

19 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Algemene beschrijving 18 Figuur 9: Vandermaelenkaart (1850) Op de eerste topografische kaart van 1877 blijkt het studiegebied en omgeving al vrij intens ontgonnen te zijn en komt een veel kleinschaliger landschap naar voren. Het grootste deel van het studiegebied is al bebost met vooral naaldhout. Ook het wegen- en padennet was al volledig aangelegd. Figuur 10: Topografische kaart 1877 (Militair Geografisch Instituut ESHER september 2008

20 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Algemene beschrijving 19 Op de MGI-kaart uit 1923 is er binnen het studiegebied weinig verandering op te merken in vergelijking met een halve eeuw eerder. In de omgeving zijn de resterende heidegebieden verder bebost geworden met naaldhout. Op beide topografische kaarten is de vijver in bestand 2b weergegeven. Figuur 11: Topografische kaart 1923 (Militair Geografisch Instituut) Huidige situatie (zie Kaart 2.4) Het bosareaal in het studiegebied is verminderd door de aanleg van infrastructuur voor de waterwinning in de jaren 60. Waarschijnlijk werd een deel van het gebied genivelleerd gezien van de kleine landduinen die op de oude topografische kaarten staan momenteel maar weinig meer aanwezig is. De bosleeftijdskaart (zie Kaart 2.1) geeft een overzicht van de bebossingsperiode Kenmerken van het vroegere beheer In de bosbestanden werden er regelmatige dunningen uitgevoerd. Dit gebeurde met een omlooptijd van 6 jaar (facultatief om de 3 jaar). De eerst vermelde dunning gebeurde in 1981, de laatste dunning in ESHER september 2008

21 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Algemene beschrijving Beschrijving van de standplaats Reliëf en hydrografie Reliëf Het Centraal Kempisch rivier- en duinendistrict wordt gekenmerkt door een hoofdzakelijk vlak uitzicht, met hoogtes van 15 tot 20m, enkele heuvelruggen reiken tot 25m boven zeeniveau. Het studiegebied ligt op een hoogte van ongeveer 21m. Binnen het studiegebied zijn er kleine hoogteverschillen, zo is er een kleine steilrand langs het zuidelijk onverhard pad Hydrografie Het hydrografisch stelsel in en rond het studiegebied is weergegeven op Kaart 2.2 Op de zuidrand van het studiegebied loopt de Wamp. Deze beek is grotendeels rechtgetrokken maar heeft nog een goede waterkwaliteit. Op de westrand van de het studiegebied loopt een kleinere waterloop die naar het zuiden toe uitmondt in de Wamp Bodem en geologie Geologie Zoals eerder vermeld behoort het studiegebied tot het Centraal Kempisch Systeem. Door tektonische processen werden de oude geologische lagen scheefgesteld met een dalende helling naar het noordoosten. De afgezette sedimentenpakketten werden bijgevolg in die richting geleidelijk aan dikker, waarbij de jongere lagen steeds verder naar het noordoosten gelegen zijn. (zie Figuur 10) Figuur 12: Lithostratigrafische kaart De geologische ondergrond in het ecodistrict bestaat uit verschillende mariene sedimentenpakketten, die tijdens het Tertiair en het Vroeg-Pleistoceen (Kwartair) werden afgezet. Het betreft een dik pak zandige en soms kleihoudende formaties met een lichte helling naar het noord(noord)oosten. Daar bovenop bevindt zich de dunne fluviale en eolische afzetting uit het Kwartair. In Figuur 12 is de opbouw van de ondergrond in het studiegebied voorgesteld. ESHER september 2008

22 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Algemene beschrijving 21 Het Tertiair De ondoorlatende laag uit het vroeg-oligoceen, de Formatie van de Rupel (Boomse Klei) vormt de basis van een omvangrijk pakket zandige en poreuze lagen die een belangrijke grondwaterreserve bevatten. Deze zijn van groot belang voor de drinkwaterwinning in Antwerpen. De poreuze lagen zijn achtereenvolgens de Formatie van Berchem, Zanden van Dessel, Zanden van Diest, Formatie van Kasterlee en Formatie van Mol. In deze lagen vindt men een semi-artesische waterlaag terug, de filter van Pidpa is geplaatst in de Formatie van Diest tot de Formatie van Berchem (-90 tot -180 m TAW). Het Kwartair Bovenop de Formatie van Mol ligt een dunne laag (max. 5m) die voor het grootste deel het reliëf in Oud-Turnhout (en ook de rest van de Kempen) bepaalt. Ter hoogte van het studiegebied bestaat deze laag uit dekzanden en recent alluvium van (kleine) waterlopen, in dit geval de Wamp. ESHER september 2008

23 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Algemene beschrijving 22 Figuur 13: Geologische doorsnede van het studiegebied Hydrologie De waterwinning is een element binnen het hydrologisch systeem. De vergunde onttrekking is afgestemd op de draagkracht van de watervoerende laag zodat een nieuwe evenwichtssituatie ontstaat. In Pidpa Oud-Turnhout wordt er jaarlijks ongeveer 4 à 4,5 miljoen m³ water opgepompt. De vergunning (geldig tot 2019) staat toe om er tot 4,5 miljoen m³/jr op te pompen. Het restwater van het productieproces wordt geherinfiltreerd in de ondergrond via de bezinkings- en infiltratiebekkens die gelegen zijn in het studiegebied. Op jaarbasis bedraagt dit ongeveer m³ Bodem Het studiegebied is gelegen in de Kempen en bestaat vooral uit lichte zandleemgronden en enkele veenbodems. Bij de drainageklassen moet worden opgemerkt dat dit een toestand weergeeft uit de jaren 60. Mogelijk is deze situatie intussen gewijzigd onder invloed van de waterwinning of andere hydrologische maatregelen in de omgeving. In Pidpa Oud-Turnhout komen volgende bodems voor (zie Kaart 2.3): o Zeer droge zandgronden (ZAg) omvatten nagenoeg het volledige studiegebied. Deze podzodbodems wijzen op de historische aanwezigheid van heide. ESHER september 2008

24 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Algemene beschrijving 23 o Naar het noorden en het westen toe zijn de zandbodems wat vochtiger (Zdg en Zcm). 2.3 Beschrijving van het biotisch milieu Bestandskaart De bestandskaart met locaties van de proefvlakken is weergegeven op Kaart 2.4. Een tabel met weergave van de dominerende boomsoort is opgenomen in Tabel 2. Tabel 2: Bestanden in Pidpa Oud-Turnhout Bestandsnummer Opp. (ha) Aanplantjaar dominerende boomsoort 1a 0, Zomereik 1b 1, Grove den 1c 2, Grove den 1d 0, Grove den 2a 1, Loofhout (jonge aanplant) 2b 8, Corsicaanse den 2c 0,93 - verlaten grasland 2d 0,33 - drooggevallen vijver met opslag 3a 0, Grove den 3b 1, Grove den 3c 0, Grove den 4a 1, Grove den 4b 0, Grove den 5a 2, Grove den Totaal = 23, Bestandsbeschrijving en dendrometrische gegevens Bestand 1a Dit bestand bestaat vooral uit Zomereik in de boomlaag ingemengd met Ruwe berk, Amerikaanse eik en wat Corsicaanse den. De struiklaag is ijl met wat Spork en Wilde lijsterbes en de kruidlaag is weinig soortenrijk met dominantie van Pijpenstrootje en Bochtige smele, verder ook nog Brede stekelvaren en Blauwe bosbes. Bestand 1b De boomlaag is ijl met Grove den. In de nevenetage komt veel Ruwe berk en wat Zomereik voor. In de struiklaag ook veel Ruwe berk en Spork. De kruidlaag is beperkt tot Bochtige smele, Brede stekelvaren en bramen, naast een vrij dicht moslaag (met vooral Groot laddermos). Bestand 1c Grove denbestanden met redelijk aantal omgewaaid. In dit bestand ook veel opslag van Ruwe berk. In de struiklaag komt op de oostrand wat Pontische rododendron voor. Op de oostrand is er een dieper gelegen pad gelegen en wordt er vrij veel illegaal gemountainbiked in het bestand. Bestand 1d Dit klein bestand bestaat uit een ± 30 jaar oude aanplant van Grove den. De struiklaag in dit dicht bestand is maar matig ontwikkeld met vooral Spork en ook wat Am. krenteboompje, Am. eik, ESHER september 2008

25 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Algemene beschrijving 24 Weymouthden, Zomereik en Beuk. De kruidlaag is slecht ontwikkeld met dominantie van Brede stekelvaren en Bochtige smele. Bestand 2a Een bestand met een vrij jonge (± 10 j.) aanplant met inheems loofhout. Er werd groepsgewijs Zomereik, Rode kornoelje, Spaanse aak, Zoete kers, Winterlinde, aangeplant. Op de randen is er verjonging van Am. vogelkers en Vlier, in het bestand zelf is er veel verjonging van Rode kornoelje, Zoete kers en Spaanse aak. De kruidlaag bestaat vooral uit ruigtesoorten als Grote brandnetel, Gestreepte witbol, Ruw beemdgras, Bestand 2b Dit groot bestand bestaat in de boomlaag uit Corsicaanse den met beperkt bijmenging van Grove den en wat Ruwe berk. De struiklaag is zeer ijl met enkel wat Spork, Wilde lijsterbes, Am. vogelkers, De kruidlaag wordt gedomineerd door de grassen Bochtige smele en Pijpenstrootje, verder ook nog bramen en Brede stekelvaren. Langs het afgesloten pad zijn er nog enkele meer open plekken met relicten van heide. Op de noordrand van dit bestand werd Gaspeldoorn aangeplant. Bestand 2c Bestaat uit een verlaten grasland dat door gebrek aan beheer gedomineerd wordt door struisgrassen. Het heeft goede potenties tot herstel naar heide en/of heischraal grasland. Op de oostrand treedt er wat verbossing op met Brem en wilgen. Zie Tansley-opname in Bijlage 2. Bestand 2d Bestaat uit een drooggevallen historische vijver. De vijver is ongeveer één meter lager gelegen en is geleidelijk aan het verbossen. Er komen nog een aantal vochtminnende soorten als Waterpeper, Grote wederik, voor. De vijver is omgeven door een houtkant met vooral opslag van wilgen. Bestand 3a Een bestand met Grove den, op de rand staat er wat loofhout (Zomereik en Am. eik). De struiklaag is vrij dicht met veel Spork, Ruwe berk en wat Wilde lijsterbes, Am. vogelkers, Hulst, In de kruidlaag komen veel bramen en Brede stekelvaren voor, ook wel wat Wilde kamperfoelie. Bestand 3b Grove dennenbestand met in de oostelijke zijde een loofhoutgedeelte. De Grove dennen staan vrij ijl en de struiklaag is goed ontwikkeld met Ruwe berk, Zomereik en wat Wilde lijsterbes en Spork. De kruidlaag bestaat vooral uit bramen en Bochtige smele. Het deel met loofhout bestaat uit Zomereik ingemengd met Ruwe berk en wat Am. eik. De struiklaag is goed ontwikkeld met berk, Am. krentenboompje, Zomereik, Spork en Wilde lijsterbes. De kruidlaag bestaat vooral uit bramen, Pijpenstrootje en Brede stekelvaren en verjonging (vooral Zomereik). Bestand 3c Een Grove dennenbestand grenzend aan de waardevolle beek de Wamp. Er is een ijle onderetage met Ruwe berk en Am. eik, de struiklaag is goed ontwikkeld met Ruwe berk, Wilde lijsterbes, Zomereik, Spork en Am. vogelkers. De kruidlaag bestaat vooral uit bramen, hier en daar is wat Wilde kamperfoelie aanwezig. ESHER september 2008

26 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Algemene beschrijving 25 Bestand 4a Eveneens een besstand met Grove den. De struiklaag is nog vrij jong en er komen Spork, berk en wat Wilde lijsterbes voor. De kruidlaag wordt gedomineerd door bramen en Pijpenstrootje en er komt op de randen wat Struikhei voor. Naast het bezinkingsbekken is er een wat vochtigere zone waar ruigtekruiden als Leverkruid, Harig wilgenroosje, voorkomen (zie foto). Bestand 4b Dit kleine bestand bestaat uit Grove den. Bestand 5a Dit Grove dennenbestand heeft een matig ontwikkelde struiklaag met Ruwe berk, Spork, Am. eik en Zomereik. Ook hier bestaat de kruidlaag vooral uit bramen en Bochtige smele en veel verjonging van berk en Zomereik (zie foto). Tabel 3: Bestandskenmerken Bestand Opp. (ha) bedrijfsvorm mengingsvorm bestandstype* sluitingsgraad leeftijd Leeftijdklasse % inheems 1a 0,27 hooghout stamsgewijs LH >75% ongelijkjarig jaar 88% 1b 1,15 hooghout homogeen NH 25-50% gelijkjarig jaar 100% 1c 2,44 hooghout homogeen NH 25-50% gelijkjarig jaar >90% 1d 0,32 hooghout homogeen NH >75% gelijkjarig jaar 100% 2a 1,64 hooghout groepsgewijs LH >75% gelijkjarig 1-20 jaar 100% 2b 8,90 hooghout stamsgewijs NH 50-75% gelijkjarig jaar 12% 3a 0,81 hooghout homogeen NH 50-75% gelijkjarig jaar 100% 3b 1,70 hooghout homogeen NH 25-50% gelijkjarig jaar 100% 3c 0,95 hooghout homogeen NH 25-50% gelijkjarig jaar 100% 4a 1,74 hooghout homogeen NH 50-75% gelijkjarig jaar 100% 4b 0,44 hooghout homogeen NH 50-75% gelijkjarig jaar 100% 5a 2,19 hooghout tweevoudig hooghout NH 50-75% gelijkjarig * indeling in bestandstypes: LH: >80% loofhout / NH: >80% naaldhout / LH (50-80%) + NH / NH (50-80%) + LH jaar jaar 100% Boomsoortensamenstelling In Tabel 5 en Tabel 6 zijn de gegevens (op basis van de bosbouwopnames) van de soorten in respectievelijk de boomlaag en de struiklaag weergegeven. In de jonge aanplanten werden geen bosbouwopnames uitgevoerd. In Pidpa Oud-Turnhout wordt het bomenbestand nagenoeg volledig gedomineerd door naaldhout. Corsicaanse den is de belangrijkste soort en neemt voor de verschillende parameters ongeveer 60% in. Grove den is ook belangrijk met 37% van het grondvlak en volume. Andere (loofhout)soorten als Ruwe berk, Zomereik en Am. eik hebben maar een erg beperkt aandeel. Vooral in de ijlere Grove denbestanden is de struiklaag veelal goed ontwikkeld. Het zijn vooral de typerende soorten als Wilde lijsterbes en Spork die voorkomen naast jonge boompjes van Ruwe berk ESHER september 2008

27 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Algemene beschrijving 26 en Zomereik. Agressieve exoten als Am. vogelkers en Am. eik zijn maar beperkt aanwezig. In het grote bestand met Corsicaanse den (2b) is de struiklaag weinig ontwikkeld Dendrometrische gegevens Boomlaag In Pidpa Oud-Turnhout komen gemiddeld 612 bomen/ha voor. Dit vrij hoog aantal is vooral te wijten aan het vrij dicht bestand met Corsicaanse den en de iets jongere Grove denbestanden. In de oudere Grove den bestanden in het oostelijk deel bedraagt het stamtal 300 à 400 bomen/ha. Het gemiddelde bestandsgrondvlak bedraagt 28 m²/ha en het gemiddelde bestandvolume is 210 m³/ha. Beide parameters worden enkel door Corsicaanse den en Grove den ingenomen. Het aandeel inheems hout op basis van het grondvlak bedraagt voor alle bestanden samen 39%. Tabel 4: Overzicht van het stamtal, grondvlak en volume per bestand (op basis van de bosbouwopnames) Bestand Levend hout Dood hout Stamtal (#bomen/ha) Grondvlak (m²/ha) Volume (m³/ha) Stamtal (#bomen/ha) Grondvlak (m²/ha) Volume (m³/ha) 1a , ,15 6,2 1b , d , b , a , a , a Totaal ,02 0,1 Tabel 5: Samenvattende gegevens van de boomlaag ESHER september 2008

28 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Algemene beschrijving 27 Zoals in de grafiek van Stamtalverdeling is weergegeven, is de verdeling onnatuurlijk met weinig jonge bomen en vrij veel bomen met een omtrek tussen 60 en 90 cm. Tevens zijn er geen zware bomen aanwezig. Gezien nog maar de recente ontwikkeling van een onderetage ligt het stamtal in de boomlaag laag en de naaldhoutbestanden zelf zijn van beperkte ouderdom. Struiklaag Uit de samenvattende gegevens van de struiklaag voor deze bosplaats blijkt ze slecht ontwikkeld, met wel grotendeels inheemse soorten. Voor gedetailleerde gegevens per bestand wordt verwezen naar de opnames in Bijlage 2. In Tabel 6 zijn de gegevens (op basis van de bosbouwopnames) van de struiklaag weergegeven. ESHER september 2008

29 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Algemene beschrijving 28 Tabel 6: Samenvattende gegevens van de struiklaag Verjonging In de ijlere Grove denbestanden komt veel verjonging van vooral Zomereik en Ruwe berk voor. De niet gewenste soort Am. vogelkers maakt slechts 1% uit van de verjonging en vormt momenteel geen acuut probleem. Tabel 7: Samenvattende gegevens van de kruidlaag Dood hout - Staand dood hout komt in Pidpa Oud-Turnhout amper voor, binnen de proefvlakken maakte het zelfs maar 0,4% van het volume uit. Het streefcijfer van 4% (criteria duurzaam bosbeheer) is dus nog lang niet bereikt. ESHER september 2008

30 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Algemene beschrijving 29 Tabel 8: Samenvattende gegevens van het staand dood hout - Dun liggend dood hout is in de meeste bestanden slechts beperkt aanwezig. Zwaarder liggend dood hout komt omwille van de jonge leeftijd van de bestanden nog niet voor. Tabel 9: Aandeel liggend dood hout per bestand Bestand dun dik zeer dik 1a stuks/ha 1-10 stuks/ha 0 1b stuks/ha 1-10 stuks/ha 0 1c stuks/ha 1-10 stuks/ha 0 1d stuks/ha 0 0 2a b stuks/ha 0 0 3a stuks/ha 0 0 3b stuks/ha stuks/ha 0 3c stuks/ha 1-10 stuks/ha 0 4a stuks/ha 0 0 4b stuks/ha 0 0 5a stuks/ha 1-10 stuks/ha 0 dun = cm omtrek / dik = cm omtrek / zeer dik = > 120 cm omtrek Vegetatie Biologische Waarderingskaart In Figuur 14 is de Biologische waarderingskaart (gebaseerd op de natuurgerichte bodembedekkingskaart, INBO) van het studiegebied en omgeving weergegeven. Nagenoeg het volledige studiegebied is ingekleurd als biologisch waardevol. Binnen het studiegebied komt vooral de karteringeenheid Ppmh (aanplant van Grove den met ondergroei van grassen) voor. Neveneenheden zijn Ppms (aanplant van Grove den met ondergroei van grassen) en Pa (naaldhoutaanplant zonder ondergroei). Bestand 2a staat nog ingetekend als akker maar moet de eenheid N (loofhoutaanplant) krijgen. ESHER september 2008

31 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Algemene beschrijving 30 Figuur 14: Biologische waarderingskaart Pidpa Oud-Turnhout Gezien deze Biologische waarderingskaart een meer algemene beschrijving geeft van de vegetatietypes, wordt een gedetailleerdere en actuelere bostypering, gebaseerd op een voldoende aantal vegetatieopnames, hieronder uitgewerkt Actuele bostypering Methodiek Als leidraad voor de vegetatieanalyse wordt de methodiek gevolgd zoals is uitgewerkt in de handleiding Vegetatieanalyse in het kader van uitgebreide bosbeheerplannen. Het voormalige AMINAL, Afdeling Bos & Groen (nu: Agentschap voor Natuur en Bos) heeft een vegetatieanalyse pakket samengesteld dat bestaat uit een aantal Access-databanken, met name: Deter-CD, Deter-CE, Tropres, Syntabel, Spectrum en Rogister. De bostypologie waarmee wordt gewerkt, is gebaseerd op de eerste boskartering van het Vlaams gewest, uitgevoerd in de periode Deze bostypologie is inmiddels herwerkt en verfijnd (Cornelis, 2007), maar de bijbehorende software hiervan is nog niet beschikbaar. Bij de typering van het vegetatietype wordt dan ook telkens het overeenkomstige type uit de nieuwe typologie vermeld. In elk bosbestand werd minstens één vegetatieopname gemaakt, in bestand 3d werden er twee gemaakt. In totaal werden 8 opnames gemaakt. o o Deze opnames werden ingevoerd in de vegetatiedatabank Deter-CE. In Bijlage 2 worden deze opnames weergegeven met de bedekkingen per soort en per vegetatielaag. De boomsoorten die in de nevenetage (onder een bovenetage) voorkwamen werden ondergebracht bij de boomlaag. De classificatie van de opnames gebeurde op basis van de identificatiediagrammen (m.b.v. het Access-programma Tropres) van TPab_K-scores (van de kruidlaagsoorten) en in mindere mate deze ESHER september 2008

32 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Algemene beschrijving 31 van TP-K. Bij de bepaling van TP-scores kan namelijk de invloed van soorten die wijzen op onverzadigde gemeenschappen (storingssoorten zoals bramen en Adelaarsvaren), hoog zijn op de bepaling van het bostype. Bij TPab speelt de trouw- en presentiegraad van de karakteristieke soorten van een bostype een grotere rol en is dan ook een krachtiger identificatiemethode. De opnames werden geclusterd op basis van deze code en elke cluster werd gekarakteriseerd (zie bespreking hiernavolgend). In het referentiesterdiagram (zie Figuur 15) zijn de 32 onderscheiden bostypes uit de bosinventarisatie van Vlaanderen in een logische volgorde geordend op de assen van het diagram, meerbepaald is de gradiënt van voedselarm en droog naar voedselrijk en nat terug te vinden (Duinbos vormt een uitzondering in deze ordening) als het diagram wordt doorlopen in wijzerszin startend bij Rododendronbos. Nauw verwante bostypen komen naast elkaar te liggen. Hoe meer er uitvlagging is vanuit het centrum naar een bepaald bostype, hoe sterker de verwantschap. o Figuur 15: Referentiesterdiagram (Roelandt, 2004) Om deze typering van de actuele vegetatie vanuit de kruidlaag te bevestigen en om de proefvlakken te karakteriseren qua abiotische parameters, werd een mf/mr.mn-ecogram (Rogister, 1958) gemaakt en geïnterpreteerd. Om dit ecogram te bekomen, gebruikte Rogister de Ellenberggetallen R (zuurtegraad), N (stikstofwaarde) en F (vochtwaarde) om elk bostype uit de literatuur in een tweedimensionele ruimte te plaatsen die de ecologische positie van de abiotische factoren vochttoestand en voedselbeschikbaarheid van de bodem (is gerelateerd met de humuskwaliteit) duidelijk maakt. Op basis van de gemiddelde bedekking van de soorten in de verschillende bostypes die resulteren uit de bosinventarisatie van het Vlaams gewest, werden gemiddelde F, R en N waarden berekend (mf, mr en mn). Deze waarden werden dan gebruikt om de ecologische positie van de Vlaamse bostypen te berekenen en te visualiseren in een mf/mr.mn ecogram. Door een query te laten lopen in de Access-databank Rogister, werden deze gemiddelde Ellenbergwaarden per proefvlak van Pidpa Oud-Turnhout berekend. De bekomen waarden worden uitgezet in een spreidingsgrafiek in Excel met als achtergrond het Rogister-ecogram (de zwarte lijnen) o.b.v. de bosinventarisatietypologie. Zo kan nagegaan worden welke opnames overeenkomen met de verschillende Bosplantengemeenschappen in Vlaanderen en wat de abiotische parameters zijn (zuurtegraad, voedselrijkdom, bodemvocht). ESHER september 2008

33 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Algemene beschrijving Resultaten: bespreking bostypes a.d.h.v. TPab-sterdiagrammen De identificatiediagrammen van de 8 opnames in Pidpa Oud-Turnhout (zie Bijlage 2) zijn veelal vrij duidelijk (voldoende uitvlagging naar 1 of meer typen) om er een typering uit af te leiden. Hieronder is een overzicht weergegeven van de verschillende bostypes die voorkomen binnen Pidpa Oud-Turnhout, samen met het overeenkomstige bostypenummer en het aantal opnames die de meeste verwantschap (= meeste uitvlagging) hebben met het betreffende bostype (zie ook Kaart 2.5). Bostype Bostypenummer # opnames Typisch berken-eikenbos 5 4 Amerikaanse vogelkers berken-eikenbos 6 4 Uit de opnames is vast te stellen dat de aanwezige bostypes in het studiegebied zich beperken tot het Typisch berken-eikenbos (volgens Cornelis Dennen-eikenbos met Amerikaanse vogelkers ) en het Amerikaanse vogelkers berken-eikenbos (volgens Cornelis derivaatgemeenschap Dennen-eikenbos met Amerikaanse vogelkers ), afhankelijk van de aanwezigheid van Am. vogelkers en de aangetroffen mossoorten Vegetatiekaart Op basis van de vegetatieopnames en de resultaten hiervan werd een gebiedsdekkende vegetatiekaart (Kaart 2.5) opgesteld. Op deze kaart is enerzijds weergegeven tot welke groep van bostypes 1 de bestanden behoren (op basis van de sterdiagrammen), en anderzijds is weergegeven of het bestand bestaat uit loof-, naald- of gemengd hout (op basis van de bosbouwopnames). Vegetatietypes die niet binnen deze klassering pasten, zijn Grasland, Ruigte, (jonge) Aanplant, Water, Heide en Tuin. Deze vegetaties werden afzonderlijk vermeld op de vegetatiekaart. Voor een gedetailleerdere beschrijving van de kruid-, struik- en boomlaag per bestand wordt verwezen naar de bestandsbeschrijving (2.3.2) Rogister-Ecogram In Figuur 16 wordt het Rogister-Ecogram weergegeven van de vegetatieopnames die werden uitgevoerd in Pidpa Oud-Turnhout. In deze grafiek wordt voorgesteld welke plantenopnames overeenkomen met welke bostypes en wat de abiotische parameters zijn (zuurtegraad, voedselrijkdom, bodemvocht). De begrenzing van de ecologische gebieden (de zwarte lijnen) in dit ecogram komen overeen met de volgende bostypes (in vet werden deze aangeduid die volgens de grafiek voorkomen in het studiegebied): BQ: Berken-Eikenbos (Betulo-Quercetum) FQ: (Winter)Eiken-Beukenbos (Fago-Quercetum) SC: arme Eiken-Haagbeukenbos (Stellario-Carpinetum) MF: Gierstgras-Beukenbos (Milio-Fagetum) EC: Hyacintrijk Eiken-Haagbeukenbos (Endymio-Carpinetum) PC: Vochtig Eiken-Haagbeukenbos (Primulo-Carpinetum) UFtyp: typisch Iepen-Essenbos (Ulmo-Fraxinetum typicum) UFaln: Vochtig of Elzenrijk Iepen-Essenbos (Ulmo-Fraxinetum alnetosum) PF: Elzen-Essenbos (Pruno-Fraxinetum) 1 De bostypes die werden getypeerd binnen de bosplaatsen van Pidpa, werden herleid tot 7 bostypegroepen. De verschillende bostypegroepen zijn Berken-Eikenbos, Eiken-Beukenbos, Eiken-Haagbeukenbos, Populierenruigte, Elzenbos, Rompgemeenschap Elzenbos en Wilgenvloedbos. ESHER september 2008

34 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Algemene beschrijving 33 CA: Moesdistel-Elzenbroek (Kalk-Elzenbroek) (Cirsio-Alnetum) FA: Ruigt-Elzenbos (Filipendulo-Alnetum) CEA: Gewoon of mesotroof Elzenbroek (Carici elongatae-alnetum) LQ: Elzen-Eikenbos (Lysimachio-Quercetum) In de X-as is de mate van afbraak van het strooisel of dus het humustype uitgezet. Deze is oplopend van mor, moder naar mull als volgt: De Y-as komt overeen met de vochtklasse als volgt: Figuur 16: Rogister-Ecogram van de vegetatieopnames in Pidpa Oud-Turnhout (Roeland, 2004) ESHER september 2008

35 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Algemene beschrijving 34 In het studiegebied is het humustype moder. De opnames clusteren in de zone van de Berken- Eikenbossen. De opnames liggen qua een bodemvochtklasse in de zones van matig droog tot droog. Zowel uit de sterdiagrammen als uit het ecogram is vast te stellen dat de bosbestanden in het studiegebied behoren tot het type van, een slecht of matig ontwikkeld, Berken-Eikenbos Natuurlijkheid vegetatie in de bosbestanden Potentieel natuurlijke vegetatie. Op basis van de bodemkaart van Vlaanderen werd een kaart opgesteld met de potentiële natuurlijke vegetatie (PNV) voor Vlaanderen. Hierop is gebiedsdekkend weergegeven welke vegetatietypes zullen ontwikkelen wanneer de abiotische toestand van het bos wordt hersteld en het bos gedurende een lange periode (min. 150 jaar) wordt gevrijwaard van alle menselijke activiteiten. Men spreekt hierbij van verzadigde- (het huidige type komt in grote mate overeen met de PNV) en onverzadigde (of gedegradeerde) bosgemeenschappen. Het natuurlijke bostype voor nagenoeg alle bestanden in het studiegebied is het Arm Eiken- Beukenbos, zowel de droge als de vochtige variant zijn vertegenwoordigd. Bij geleidelijke omzetting Bestanden Elzenbroekbos Elzen-Vogelkersbos Typische Eiken-Beukenbos, natte variant Arme Eiken-Beukenbos en Eikenbos, droge variant Arme Eiken-Beukenbos en Eikenbos, natte variant van de naaldhoutbestanden naar gemengde bestanden zullen op langere termijn de bestanden naar een meer verzadigde vorm van dit bostype ontwikkelen. Deze types vertonen weliswaar sterke gelijkenissen met de Berken-Eikenbossen, maar die zijn niet als PNV opgenomen vermits het duidelijk om een successiestadium gaat (meestal na verbossing van heide). Typische soorten voor goed ontwikkeld Arm Eiken-Beukenbos zijn Adelaarsvaren, Dalkruid en Lelietje-van-dalen, in de boom- en struiklaag zijn dat vooral Zomereik, Wintereik, Beuk, Wilde lijsterbes en Berken. In de droge vorm zijn Bochtige smele en Adelaarsvaren sterk vertegenwoordigd, in de vochtige vorm zijn Pijpenstrootje en stekelvarens talrijker. Figuur 17: PNV-kaart van Pidpa Oud-Turnhout en omgeving Aandeel exoten - Het aandeel inheems hout in de boomlaag bedraagt slechts 39%; de struik- en de kruidlaag bestaat wel voor een groot deel uit inheemse soorten. - In de meeste bestanden is Am. vogelkers maar erg beperkt aanwezig, deze agressieve exoot werd in 2004 en 2006 intensief bestreden. Verdere opvolging van de bestrijding dient te gebeuren. ESHER september 2008

36 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Algemene beschrijving 35 - In Tabel 10 wordt per bestand en per laag (kruid-, struik- en boomlaag) de bedekking in percentageklassen weergegeven. Tabel 10: bedekking Am. vogelkers Bestand < 1 m hoog < 20 cm omtrek > 20 cm omtrek 1a < 5 % < 5 % geen 1b < 5 % < 5 % geen 1c < 5 % < 5 % geen 1d < 5 % < 5 % geen 2a < 5 % < 5 % geen 2b < 5 % < 5 % geen 3a < 5 % < 5 % geen 3b < 5 % < 5 % geen 3c < 5 % < 5 % geen 4a < 5 % < 5 % geen 4b < 5 % < 5 % geen 5a < 5 % < 5 % geen - Am. eik en Am. krentenboompje komen beperkt voor in enkele bosbestanden. In bestand 5a staan enkele grotere Am. eiken en Am. krentenboompje komt er frequent voor Flora Oud-bosplanten In Pidpa Oud-Turnhout werden geen oud-bosplanten (oud bos= bos dat sinds de Ferrariskaart nagenoeg onveranderd bos is gebleven) aangetroffen. Gezien de nog relatief jonge leeftijd van de bosbestanden zijn er geen indicatoren van oud bos te verwachten Aandachtsoorten Tijdens de inventarisaties in 2007 in het kader van de opmaak van dit beheerplan werd één aandachtssoort waargenomen. Aandachtssoorten zijn plantensoorten die wegens hun zeldzaamheid (kwartieruurhokfrequentie 1 tot 4) en/of hun bedreiging (vermelding op de Rode lijst als sterk bedreigd, bedreigd of achteruitgaand) bijzondere aandacht verdienen. - Struikhei (achteruitgaand): centraal in bestand 2a komt een open plek voor waar nog vrij veel Struikhei voorkomt. Ook in bestand 2c komt er verspreid Struikheide voor Tansleyopname In bestand 2c werd een Tansleyopname uitgevoerd. De resultaten hiervan zijn opgenomen in Bijlage 2. Een meer algemene beschrijving van de open plek is gemaakt in de bestandbeschrijving (2.3.2) Bosdifferentiërende elementen Open plekken - Bestand 2c bestaat uit een verlaten grasland dat momenteel aan het verruigen is. Het grasland heeft goede potentie tot ontwikkeling van heischraal grasland en heide. Op de westrand treedt er geleidelijke verbossing op. Een gericht maaibeheer en gespreid plaggen zijn gewenste maatregelen voor dit grasland. ESHER september 2008

37 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Algemene beschrijving 36 - Bestand 2d is een historische vijver die momenteel is drooggevallen en spontaan aan het verbossen is. Op de rand staan wilgenstruwelen. Gezien herstel van het oorspronkelijk grondwaterpeil niet tijdens de looptijd van het beheerplan haalbaar is, is verdere spontane verbossing van de vijver de gewenste ontwikkeling Grachten en greppels De waterloop de Wamp, die op de zuidrand van het studiegebied loopt, is waardevol. Er komen heel wat interessante waterplanten voor als Pijlkruid, Vlottende waterranonkel, Grote egelskop,. Ter hoogte van het studiegebied zijn er mogelijkheden om de oeverzone te verbreden Autochtone bomen en struiken In Pidpa Oud-Turnhout komen maar beperkt autochtone genenbronnen van bomen en struiken voor. Inheemse soorten die beperkt voorkomen zoals Wilde lijsterbes, Zachte berk, Spork, Boswilg, zijn te beschouwen als (hoogst)waarschijnlijk autochtoon ( a en b categorie 2 ) gezien deze soorten weinig of niet aangeplant worden in de omgeving. Alle overige soorten (waaronder Zomereik, Es, maar ook de Gaspeldoorn) zijn aangeplant, spontaan verspreid uit aanplant of mogelijks autochtoon ( c categorie) en hebben geen belang als autochtone genenbron Fauna Er is geen gerichte fauna-inventarisatie uitgevoerd, en de gegevens met betrekking tot fauna zijn gebaseerd op eigen waarnemingen (voorjaar - zomer 2007) Avifauna De broedvogels in Pidpa Oud-Turnhout zijn beperkt tot broedvogels van bos en struwelen. Algemene soorten als Merel, Vink, Winterkoning, Koolmees, Houtduif,. komen er tot broeden. Minder algemene broedvogels die in het studiegebied voorkomen zijn onder meer Boomklever (bestand 1c). Interessant is het vermoedelijk broedgeval van Boompieper (Rode lijst: bedreigd) nabij bestand 1b Zoogdieren Er werden verschillende exemplaren van Ree waargenomen tijdens de terreinbezoeken (o.a. in bestand 3b) Amfibieën Geen waarnemingen Ongewervelden Tijdens het terreinonderzoek in 2007 werden losse waarnemingen van invertebraten genoteerd. Hieronder worden deze gegevens weergegeven. 2 a -categorie = zeker autochtoon b categorie = waarschijnlijk autochtoon c categorie = mogelijks autochtoon ESHER september 2008

38 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Algemene beschrijving 37 Dagvlinders Er werd geen specifiek onderzoek verricht naar het voorkomen van dagvlinders, maar tijdens het veldwerk werden volgende soorten waargenomen: Atalanta, Bont zandoogje, Bruin zandoogje, Dagpauwoog,, Oranje zandoogje Vooral de meer open plekken en de bosranden zijn interessant voor dagvlinders. 2.4 Opbrengsten en diensten Houtopbrengst Een overzicht van de houtopbrengsten sinds 1981 is weergegeven in Tabel 11: Tabel 11: Houtopbrengsten Jaartal Volume (m³) Opbrengst Eenheid Opmerking BEF BEF eigen personeel Windval BEF BEF EUR In massa met een lot in Arendonk 332m³ Jacht Het jachtrecht in Pidpa Oud-Turnhout is niet verpacht. Er wordt momenteel een overeenkomst afgesloten met de WBE Oud-Turnhout. 2.5 Recreatie Het studiegebied wordt door verschillende openbare wegen en paden doorsneden. Enkele van deze paden maken onderdeel uit van het studiegebied. De officiële buurtweg nr. 133 tussen de percelen 2 en 3 is onverhard maar toegankelijk voor gemotoriseerd verkeer. Ook buurtweg nr. 134 is toegankelijk voor gemotoriseerd verkeer. De officiële voetweg nr. 271 is deels dichtgegroeid en wordt momenteel niet meer gebruikt. Verder loopt er een onofficieel mountainbikeparcours in bestand 1c. Dit zal tijdens de looptijd van het beheerplan worden afgesloten. ESHER september 2008

39 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Algemene beschrijving Knelpunten Samengevat kunnen volgende knelpunten voor Pidpa Oud-Turnhout aangehaald worden. - Homogene bosbestanden met weinig ondergroei en slecht ontwikkelde kruidlaag; - Verruiging van grasland met heide- en heischrale vegetatie; - Verdroging van historische vijver; - Aanplant van Pontische rododendron rond de gebouwen van Pidpa; - Onofficiële mountainbikeroute in bestand 1c. ESHER september 2008

40 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Beheerdoelstellingen 39 3 Beheerdoelstellingen Gelet op het grote maatschappelijk belang van de drinkwatervoorziening is het belangrijk het grondwater als bron te beschermen. Het duurzaam vrijwaren van de goede grondwaterkwaliteit en - kwantiteit is dan ook absolute noodzaak, het bos en de verschillende natuurlijke processen kunnen hierbij een belangrijke rol spelen. De vergunde drinkwaterwinning en de duurzame bescherming zijn de belangrijkste randvoorwaarden bij de bepaling van de beheersdoelstellingen. 3.1 Beheerdoelstellingen m.b.t. de economische functie In Pidpa Oud-Turnhout is de waterwinning als economische functie belangrijk, de houtopbrengst is van ondergeschikt belang. Concreet zullen de verschillende bosbouwkundige maatregelen zoals kappen en dunnen niet gebeuren enkel in functie van de houtopbrengst, maar vooral om de beheerdoelstellingen van de ecologische en milieubeschermende functie van het bos te realiseren. De dunningsproducten in deze bosplaats worden door een bosontginner geëxploiteerd of in eigen beheer als brandhout verder verdeeld. Kapkwantum Tijdens de looptijd van dit beheerplan zal er in nagenoeg alle bestanden, samen ongeveer 21 ha, gedund worden. Met een gemiddelde aanwas van 5 m³/ha/jaar betekent dat in het studiegebied de komende 20 jaar de totale aanwas ongeveer m³ zal bedragen. Aangezien er geen kaalkappen gepland zijn en de meeste bestanden geen dunningsachterstand hebben, ligt het kapkwantum tijdens de looptijd van het beheerplan niet hoger dan de aanwas. 3.2 Beheerdoelstellingen m.b.t. de ecologische functie Zoals blijkt uit de beschrijving van het biotische milieu (zie hoofdstuk 2.3) is de huidige ecologische waarde in Pidpa Oud-Turnhout gering. Wel komen er nog een aantal waardevolle elementen voor als onder meer heiderelicten en verruigd heischraal grasland. Ook de aanpalende waterloop de Wamp is ecologisch waardevol. Ecologische ontwikkeling zal bekomen worden door: o o Omvorming van de homogene bestanden: op lange termijn moet 80% van de bosplaats bestaan uit een gemengd inheems en standplaatsgeschikt bos (criteria duurzaam bosbeheer), momenteel is dit slechts 39%. Door het geleidelijk omvormen van het bestand 2b met Corsicaanse den, zal aan dit criterium voldaan worden. De omvorming gebeurt door het uitvoeren van sterke dunningen (tot 30%) met een omlooptijd van 8 jaar (facultatief 4 jaar). In de overige bestanden worden eveneens verdere dunningen (met verschillende intensiteit gespreid over het bestand) uitgevoerd zodat op middellange termijn (< 100 jaar) een gemengd bos bekomen wordt met overstaanders van Grove den (min. 50/ha) en Zomereik en Ruwe berk als andere hoofdsoorten. Toename dood hout: momenteel is er nagenoeg geen staand dood hout aanwezig in deze bosplaats. Door het laten doorgroeien van een deel van de Grove dennen en het laten staan van dode bomen wordt op middellange termijn (> 40 jaar) naar het criterium van 4% van het bestandsvolume gestreefd. ESHER september 2008

41 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Beheerdoelstellingen 40 o o Opvolgen van agressieve exoten: door recente intensieve bestrijding is Amerikaanse vogelkers maar beperkt aanwezig. Wel is het noodzakelijk om 3-jaarlijks nieuwe exemplaren in het studiegebied uit te trekken. Ook andere agressieve exoten als Am. eik en Am. krentenboompje worden bij de dunningen en controlerondes bestreden. Natuurgericht beheer van de open plekken: volgens de criteria van duurzaam bosbeheer moet in alle openbare bossen 5% tot 15% van de oppervlakte worden ingenomen door (permanente en/of tijdelijke) open plekken. Momenteel is er ongeveer 4% (bestand 2c) van het studiegebied als een echte open plek te beschouwen, andere kleinere open plekken zijn aanwezig in de bestanden 2a en 2d. De open plek (vijver) in bestand 2d zal geleidelijk verdwijnen. Bestand 2c en de kleinere open plek langs het pad in bestand 2a worden opengehouden: - In bestand 2c wordt ernaar gestreefd om de (hei)schrale vegetatie verder te ontwikkelen, met langs de westrand meer struweelvorming en een geleidelijke bosovergang. Dit zal bekomen worden door een aangepast maaibeheer, plaatselijk afplaggen van de vegetatie, en door het gefaseerd afzetten van de opslag langs de bosrand. - In bestand 2b wordt de open zone langs het pad in het oostelijk deel van bestand uitgebreid. Bij de eerste dunning zal de zone verder worden opengekapt, de struikopslag wordt er periodiek verwijderd, en dominantie van grassen (vnl. Pijpenstrootje) wordt tegengegaan door plaatselijk te plaggen. o o Afschuinen oever Wamp: op de zuidrand van bestand 3c wordt over een breedte van 10 m en een lengte van 100m de oevers van de Wamp afgeschuind. Hierdoor wordt een traag stromende tot bijna stilstaande oeverzone gecreëerd waarin amfibieën, vissen, watervogels en allerhande insecten zich kunnen voortplanten. Ontwikkelen van geleidelijke bosovergangen: is een belangrijke maatregel voor de ecologische ontwikkeling van de bosplaats. In deze overgangen kan heidevegetatie zich handhaven en voor heel wat invertebraten als dagvlinders zijn structuurrijke bosranden aantrekkelijk. Rond bestand 2b wordt over 750 m langs de noord- en westrand en het centrale pad een 10m brede mantel voorzien. De zuidrand van bestand 5a en 3c zal eveneens als bosrand worden beheerd. Een bijkomende doelstelling hierbij is dat de oevervegetatie van de Wamp niet te veel wordt beschaduwd en daardoor beter zal ontwikkelen. 3.3 Beheerdoelstellingen m.b.t. de sociale en educatieve functie De sociale functie van de bosplaats zal ook in de toekomst gering blijven. De recreatie in de omgeving is gecentraliseerd rond de Priorij van Corsendonk, en het is dan ook niet nodig om de recreatieve mogelijkheden in het studiegebied verder uit te breiden. De doelstellingen voor dit beheerplan zijn: - Het herstellen van de historische buurtwegen door bestand 2b, deze zullen enkel toegankelijk zijn voor wandelaars; - Het afsluiten van de onofficiële mountainbikeroute door bestand 1c; ESHER september 2008

42 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Beheerdoelstellingen 41 - Afsluiten van het pad rond bestand 5a voor gemotoriseerd verkeer, ruiters en mountainbikers. - De bestanden 4a en 4b (rond de gebouwen en infrastructuur van de waterwinning) blijven ook in de toekomst niet toegankelijk voor recreanten. 3.4 Beheerdoelstellingen m.b.t. de milieubeschermende functie Eén van de factoren die de kwetsbaarheid van grondwaterwinningen bepaalt is het bodemgebruik. Het grootste risico vormen de industrie en huishoudens, gevolgd door de intensieve landbouw. Bos/natuurgebieden worden beschouwd als het minst risicodragend. De omvorming van de naaldhoutbestanden zal de bufferwerking van de bodem op het grondwater verhogen. De milieubeschermende functie van het bos zal ondersteund worden door: o o Beperkt bestrijdingsmiddelengebruik: het gebruik van bestrijdingsmiddelen wordt zoveel mogelijk vermeden in het belang van de grondwaterwinning. Enkel in de bestrijding van exoten is beperkt gebruik van glyfosaat toegelaten. Kaalkap vermijden: kaalkap geeft een verhoogd risico op uitloging van nitraten en zal enkel worden toegepast om een snellere omvorming te verwezenlijken. Gerooide bestanden worden heraangeplant met inheems hout en krijgen nadien een duurzamer beheer. Verder zorgt het bos ook voor absorptie van geluid van het verkeer, en filtert het stof- en roetdeeltjes in de lucht. Gezien de ligging nabij de snelweg heeft het studiegebied op dit vlak een -weliswaar beperkte- functie. 3.5 Beheerdoelstellingen m.b.t. de wetenschappelijke functie In Pidpa Oud-Turnhout is de wetenschappelijke functie niet van belang. ESHER september 2008

43 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Beheermaatregelen 42 4 Beheermaatregelen Op Kaart 4.1 zijn de beheermaatregelen voor de komende 20 jaar weergegeven. Deze zullen hier verder worden besproken. 4.1 Bosverjonging Natuurlijke verjonging Door gerichte dunningen worden alle homogene naaldhoutbestanden omgevormd naar gemengde bestanden (met nog een beperkt aandeel naaldhout) of loofhoutbestanden. Dit gebeurt geleidelijk en er wordt bij de omvorming enkel gebruik gemaakt van natuurlijke verjonging. In de boomlaag zijn alle inheemse loofboomsoorten gewenst, evenals verjonging van Grove den. In de struiklaag wordt de natuurlijke verjonging van Wilde lijsterbes, Spork en andere inheemse struiken gestimuleerd. Natuurlijke verjonging van ongewenste soorten als Amerikaanse eik, Amerikaanse vogelkers, Amerikaans krentenboompje en Pontische rododendron wordt bestreden. De dunningen zullen gebeuren met een omlooptijd van 8 jaar (en facultatief om de 4 jaar), om te vermijden dat er te frequent in de bestanden wordt gewerkt en zodat de schade aan jonge bomen en struiken beperkt blijft Kunstmatige verjonging Er zal geen gebruik gemaakt worden van kunstmatige verjonging. 4.2 Bosomvorming De homogene naaldhoutbestanden worden omgevormd naar gevarieerde bestanden met voornamelijk Zomereik en Ruwe berk. Dit gebeurt geleidelijk door intensieve dunningen van het naaldhout waarbij de gewenste loofhoutsoorten worden vrijgesteld. De bestrijding van de exoten zal in combinatie met hoogdunningen zorgen voor meer natuurlijke verjonging van inheemse soorten, die bij volgende dunningen zal worden vrijgesteld. Tijdens de planperiode van 20 jaar wordt ernaar gestreefd om de homogene naaldhoutbestanden om te zetten naar meer samengestelde bestanden. In bestand 2b is er een groot tekort aan verjonging. Door plaatselijk zeer sterk te dunnen (sluitingsgraad 25-50%) zullen verjongingssoorten meer kansen krijgen om te kiemen en om zich goed te ontwikkelen. Tabel 12: Om te vormen bestanden Bestand Opp. (ha) Omvorming % inheems in 2009 % inheems in a 0,27 dunnen + bestrijden exoten 88% >90% 1b 1,15 dunnen + bestrijden exoten 100% 100% 1c 2,44 dunnen + bestrijden exoten >90% >90% 1d 0,32 dunnen + bestrijden exoten 100% 100% ESHER september 2008

44 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Beheermaatregelen 43 2a 1,64 dunnen + bestrijden exoten 100% 100% 2b 8,90 sterk dunnen + bestrijden exoten <20% <50% 3a 0,81 dunnen + bestrijden exoten 100% 100% 3b 1,70 dunnen + bestrijden exoten 100% 100% 3c 0,95 dunnen + bestrijden exoten 100% 100% 4a 1,74 dunnen + bestrijden exoten 100% 100% 4b 0,44 dunnen + bestrijden exoten 100% 100% 5a 2,19 dunnen + bestrijden exoten 100% 100% 4.3 Bebossingswerken In de komende 20 jaar zijn er geen bebossingen (= creëren van bos waar er voordien geen bos was) voorzien in het studiegebied. 4.4 Bosbehandelings- en verplegingswerken Exotenbestrijding Het beheer in Pidpa Oud-Turnhout is erop gericht om de bestrijding van agressieve exoten op te volgen. Het betreft hier kleine aantallen van Am. vogelkers, Am. eik, Am. krentenboompje, Pont. rododendron. Deze soorten werden in het verleden meermaals bestreden, maar komen nog verspreid voor in het studiegebied Methodiek bestrijding Mechanische bestrijding Rooien Het rooien slaat op de volledige verwijdering van de plant, inclusief wortelstelsel. Met manueel rooien kan heel wat bereikt worden, met uitzondering van de echt volgroeide exemplaren. Kleine zaailingen en boompjes tot 1 à 2 meter hoog kunnen zonder spade verwijderd worden. Met behulp van een schop kunnen relatief grote exemplaren verwijderd worden door de wortels door te steken, en de boom los te wrikken. De arbeid wordt wel sterk verzwaard indien men op een dichte grasmat te werk moet gaan, i.p.v. op in een bosbodem. Belangrijk is wel dat men de planten van Am. vogelkers na het rooien met het wortelgestel omhoog hangt (vb. tegen andere bomen) of uit het bos verwijdert. Als de wortels op de omgewoelde bodem blijven liggen kunnen ze zich snel weer vastzetten. Verder kan men rooien met paard of tractor. Grote exemplaren kunnen uitgetrokken worden in bestanden waar genoeg manoeuvreerruimte is. Dit gaat vaak gepaard met grote bodemverstoring, wat een kiembed tot gevolg heeft voor verjonging van gewenste boomsoorten, of van de Amerikaanse vogelkers zelf. ESHER september 2008

45 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Beheermaatregelen 44 Ringen Het ringen werd in het verleden toegepast in Pidpa Grobbendonk. Deze methode bleek echter niet succesvol, en zal niet worden toegepast in het studiegebied Chemisch mechanische bestrijding Als herbicide wordt bij de bestrijding enkel gebruik gemaakt van producten op basis van glyfosaat met een maximale biologische afbreekbaarheid en minimale ecologische impact. Het product is algemeen bekend onder de merknaam Roundup. De bestrijding kan best gebeuren in de late zomer tot de vroege herfst. Enkel dan is er immers sprake van een neerwaartse sapstroom die het pesticide tot in de wortel brengt. Artikel 3 van het decreet houdende vermindering van het gebruik van bestrijdingsmiddelen door openbare diensten in het Vlaamse Gewest (21 december 2001) verbiedt het gebruik van bestrijdingsmiddelen door openbare besturen in groengebieden. Pidpa heeft in haar reductieprogramma een afwijking (tot 2015) gevraagd voor de bestrijding van exoten in de bosbestanden. Het beperkt (!) gebruik van pesticiden bij het bestrijden van exoten valt te argumenteren vanuit de bedreiging die deze exoten vormen voor de ontwikkeling van waardevoller bostypes in het studiegebied en vanuit de beheersproblemen die een louter mechanische bestrijding van deze exoten oplevert. Hak en spuit -methode (stambehandeling) Met een bijl worden in de stam enkele inkepingen aangebracht, onder een hoek van 45 graden. Met behulp van een spuitfles (verstuiver voor kamerplanten) wordt vervolgens het product in de inkepingen gespoten. Deze hak en spuit -methode kan door één persoon worden uitgevoerd, met in de ene hand een bijl, en in de andere een spuitbus. Het aantal inkepingen, en de hoeveelheid glyfosaat is afhankelijk van de stamdiameter. Per inkeping wordt uitgegaan van 2 ml. toegediend herbicide. Dit is ongeveer de hoeveelheid van een spuithoeveelheid. Onderstaande tabel geeft het aantal inkepingen, en de hoeveelheid glyfosaat weer, naargelang de stamdiameter. Tabel 13: Glyfosaatgebruik bij de hak en spuit -methode Stamdiameter Aantal Hoeveelheid herbicide (ml) op borsthoogte inkepingen - glyfocaat (g) < , , , ,3 >25 >8 >16 >4,3 Stobbebehandeling Deze methode wordt toegepast op bomen vanaf een diameter aan de stambasis van 1 cm. De boom wordt afgezaagd tot net boven grondniveau en vervolgens wordt glyfosaat aangebracht op het verse snijvlak. Dit kan gebeuren met behulp van een borstel of met een holle lans met spons, eventueel gemonteerd op een rugsproeier; waardoor het pesticide zeer gericht kan gedoseerd worden. Deze methode wordt best met 3 personen uitgevoerd waarbij 2 personen afzagen en één persoon sproeit of ESHER september 2008

46 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Beheermaatregelen 45 insmeert. Door het toevoegen van een kleurstof op basis van caroteen of rodebietensap wordt aangegeven welke stobben reeds behandeld werden, waardoor minder stobben zullen vergeten worden. Bladbehandeling Bij deze methode worden de bladeren van jonge planten via een rugsproeier met herbicide besproeid. Deze methode wordt bij Pidpa zeer beperkt toegepast bij bodembedekkende verjonging zonder aanwezigheid van andere gewenste soorten Opvolging Tot 2014 worden de percelen jaarlijks doorlopen en wordt alle verjonging van de agressieve exoten op een mechanische manier verwijderd. Indien blijkt dat er toch nog bomen of struiken werden overgeslagen, kunnen deze alsnog behandeld worden met glyfosaat. Na 2014 worden de percelen 2-jaarlijks gecontroleerd. Er kan vanaf dan geen gebruik meer worden gemaakt van bestrijdingsmiddelen en zal de bestrijding volledig manueel gebeuren. Tegen dan dienen alle zaaddragende bomen en struiken te zijn verwijderd. Indien voor 2015 milieuvriendelijkere bestrijdingsmiddelen op de markt komen, zal hiervan gebruik worden gemaakt. 4.5 Kapregeling Het overzicht van de kapregeling is weergegeven in Tabel 14. De omlooptijd van de dunningen bedraagt 8 jaar met een facultatieve dunning om de 4 jaar. 4.6 Bosexploitatie De aanwezige paden en wegen kunnen gebruikt worden als exploitatieweg. Er wordt in alle bestanden een schoontijd van 1 april tot 30 juni (broedseizoen) gerespecteerd. 4.7 Brandpreventie Het aandeel loofhout zal in de toekomst toenemen waardoor het brandgevaar afneemt. De bestanden zijn goed bereikbaar voor de hulpdiensten en er zijn verschillende kleine watervoorraden (bezinkingsen infiltatiebekkens Pidpa, Wamp, poelen) aanwezig in de onmiddellijke omgeving die kunnen worden aangewend om brand tegen te gaan. ESHER september 2008

47 jaar soort Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Beheermaatregelen 46 Tabel 14: Kapregeling Bestands- nummer Opp* (ha) Opmerkingen 1a 0,27 ze 1960 X O X O X kappen Am. eik 1b 1,15 gd 1960 X O X O X 1c 2,44 gd 1960 X O X O X MTB-route blokkeren 1d 0,32 gd 1960 X O X O X kappen opslag Am. eik / Am. krent 2a 1,64 LH 1992 O X O X 2b 8,90 cd 1960 X O X O X T. kastanje benadelen bij dunning, Wollige sneeuwbal verwijderen plaatselijk zeer sterk dunnen om verjonging meer kansen te geven 3a 0,81 gd 1960 X O X O X kappen Am. eik langs rand 3b 1,70 gd 1960 X O X O X 3c 0,95 gd 1960 X O X O X kappen opslag Am. eik 4a 1,74 gd 1960 X O X O X kappen opslag Am. eik 4b 0,44 gd 1960 X O X O X 5a 2,19 gd 1943 X O X O X kappen Am. eik / Am. krent X = dunning O = facultatieve dunning * = hier is enkel de oppervlakte weergegeven die beheerd moet worden ESHER september 2008

48 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Beheermaatregelen Open plekken o o Bestand 2c (0.93 ha) wordt jaarlijks in oktober gemaaid. Het maaisel wordt afgevoerd en kan ter plekke worden verwerkt. Op de westrand wordt er minder intensief gemaaid zodat er zich struweel kan ontwikkelen. Verspreid over het grasland worden 5 x 500 m² geplagd. De ontwikkeling van de vegetatie binnen deze plagplekken wordt opgevolgd en indien deze gunstig evolueert, met o.a. beduidende uitbreiding van Struikheide, en vestigen van minder algemene heischrale soorten wordt in de volgende fases nog eens 5 plagplekken van 500 m² aangelegd. Bij sterke uitbreiding van de heidevegetaties wordt maar om de 3 jaar (gefaseerd) gemaaid. Het vrijgekomen plagsel wordt ter plaatse verwerkt. Langs pad bestand 2b (0,5 ha): langs het pad in het oostelijk deel van bestand 2b wordt de bestaande open plek verder uitgebreid tot ongeveer 0,5 ha. De bomen in deze zone worden gekapt en struiken verwijderd (tot < 20% van sluitingsgraad). De zones die dichtgegroeid zijn met grassen, worden geplagd. Het verdere beheer bestaat erin om de opslag 4-jaarlijks terug te zetten. 4.9 Bosranden Geleidelijke bosovergangen zijn momenteel amper aanwezig. o o o Rond bestand 2b wordt over 790m langs de noord- en westrand en het centrale pad een 10m brede mantel voorzien Deze mantel wordt om de 4 jaar gefaseerd teruggezet, dit betekent dat iedere deelzone een omlooptijd heeft van twaalf jaar. In bestand 3c zal het deel dat niet wordt afgeschuind geleidelijk verbossen. De opslag gefaseerd terugzetten houdt de geleidelijke bosrand in stand en voorkomt dat de oeverzone beschaduwd raakt. Langs de hele zuidrand van bestand 5a (110m) wordt een zone van 5m gedeeltelijk afgezet om te voorkomen dat de Wamp te veel beschaduwd wordt. De forse Zomereiken op deze rand moeten wel blijven staan Specifieke maatregelen ter bescherming van fauna en flora o Afschuinen oever Wamp: op de zuidrand van bestand 3c wordt over een breedte van 10m en een lengte van 100m de oevers van de Wamp afgeschuind. De oevervegetatie zal zich kunnen uitbreiden en er zal zich een moerasvegetatie ontwikkelen waarin verschillende soorten amfibieën, vissen, watervogels en insecten zich kunnen voortplanten. Voor deze ingreep is een bouwvergunning vereist, en de afgegraven grond zal moeten worden afgevoerd. De provincie is verantwoordelijk voor het onderhoud van de Wamp, en de geplande ecologische inrichting van de oever wordt door hen aangemoedigd. Voor de volgende faunagroepen zullen volgende maatregelen gunstig zijn: o Insecten: geleidelijke bosovergangen zorgen voor warme en beschutte plekjes in het bos waar insecten (zweefvliegen, bijen, vlinders,...) rusten en foerageren. ESHER september 2008

49 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Beheermaatregelen 48 o o Avifauna: sterke dunningen en het verouderen van de bosbestanden zorgen voor meer structuur (wat goed is voor allerhande zangvogels) en dood hout (spechten, boomkruiper, boomklever) Zoogdieren: het structuurrijker worden van de bosbestanden zorgt voor meer rust- en schuilplaatsen waar zowel kleine als grotere zoogdieren gebruik van maken. Meer dood staand hout zal o.a. zorgen voor slaapplaatsen voor vleermuizen Dood hout en oude bomen Het aandeel staand dood hout is momenteel 0,4. Het liggend dood hout betreft voornamelijk dunne stammen (zie ). Als beheermaatregel is bepaald dat in de bestanden enkele forse bomen (Grove den, Zomereik, Cors. den) kunnen doorgroeien tot ze sterven op stam en zo staand dood hout vormen. Om het aandeel liggend dood hout te laten toenemen in Pidpa Oud-Turnhout moet een groot deel van het omgewaaid hout in de bestanden achterblijven Beheermaatregelen en richtlijnen m.b.t. toegankelijkheid, recreatie en educatie Het toegankelijkheidsreglement is weergegeven op Kaart 4.2. De verschillende maatregelen worden hier verder besproken. Het grootste deel van het studiegebied blijft vrij toegankelijk op paden en wegen, m.u.v. het omheinde gedeelte waar de infrastructuur en gebouwen van Pidpa staan. - De officiële buurtwegen nr. 133 en nr. 134 blijven onverhard en voor gemotoriseerd verkeer toegankelijk. - De buurtweg en het centrale pad (NZ georiënteerd) door bestand 2b wordt opnieuw opengemaakt (verwijderen van opslag, afsluiting openmaken ter hoogte van de paden). Door aan beide zijden een houten bareel te plaatsen wordt er voor gezorgd dat het pad enkel toegankelijk is voor wandelaars. - Het onofficiële mountainbikeparcours in bestand 1c zal worden afgesloten. Dit zal gebeuren door tijdens de eerstvolgende dunning enkele bomen te vellen over het pad. Indien dit niet succesvol is, kan dit worden herhaald bij een volgende dunning. - Op een aantal paden zullen barelen worden geplaatst, zodat enkel nog wandelaars toegang hebben tot deze paden. Het beheer van de onverharde paden die toegang geven tot de watervangputten of de peilputten, zal worden verder gezet tijdens de looptijd van het beheerplan. Dit houdt in dat de paden 2x per jaar gemaaid worden over een breedte van 4m, zonder dat het maaisel wordt afgevoerd. De wandelpaden die toegankelijk zijn voor wandelaars zullen jaarlijks gecontroleerd worden op dode overhangende takken, zieke bomen of obstakels op het pad. Indien nodig wordt een veiligheidskapping uitgevoerd. Gevelde bomen kunnen in de bestanden achter blijven. ESHER september 2008

50 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Beheermaatregelen 49 Alle aanwezige prikkeldraad in deze bosplaats zal op termijn (binnen de looptijd van dit beheerplan) worden verwijderd of vervangen door gladde draad Beheermaatregelen en richtlijnen m.b.t. de jacht De verhuur van het jachtrecht wordt momenteel besproken met de WBE Oud-Turnhout Beheermaatregelen en richtlijnen m.b.t. de visserij n.v.t Beheermaatregelen en richtlijnen m.b.t. gebruik niet houtige bosproducten n.v.t Beheermaatregelen en richtlijnen m.b.t. cultuurhistorische elementen n.v.t Beheermaatregelen en richtlijnen m.b.t. de milieubeschermende functie De omvorming van de naaldhoutbestanden zal de bufferwerking van de bodem op het grondwater verhogen Beheermaatregelen en richtlijnen m.b.t. de wetenschappelijke functie n.v.t Werken die de biotische of de abiotische toestand van het bos wijzigen o o o Hydrologie: wijzigen van de hydrologische toestand is niet toegestaan in het studiegebied, tenzij het gaat om een vergunde wijziging in functie van de grondwaterwinning. Reliëf: er zijn geen reliëfwijzigingen voorzien in de looptijd van het beheerplan Bodembewerking: bodembewerking kan enkel in functie van de bestrijding van Amerikaanse vogelkers of andere agressieve exoten, of om de geplande plagwerkzaamheden uit te voeren. ESHER september 2008

51 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout Beheermaatregelen 50 o o Chemisch wijzigen bovenste bodemlaag: het gebruik van herbiciden is evenmin toegestaan, behalve in het kader van de bestrijding van agressieve exoten (waarbij tot 2014 gebruik kan worden gemaakt van glyfosaat). Verharding van de bodem door padenaanleg: er worden geen bijkomende verhardingen aangebracht in en langs de bestaande paden. De werken die nodig zijn voor de exploitatie van de waterwinning (aanleggen van putten, leidingen, ) kunnen uitgevoerd worden, ook als deze een tijdelijke wijziging van de fysische toestand van het bos tot gevolg hebben. Dit echter enkel als er geen stedenbouwkundige vergunning voor is vereist Subsidieerbare oppervlakte Tabel 15: Overzicht van subsidieerbare oppervlakten volgens de criteria duurzaam bosbeheer Voorwaarde Opp. (ha) Frequentie Opstellen van een beheerplan volgens criteria duurzaam bosbeheer. 23,78 éénmalig Beheer in bestanden gedomineerd door inheems loofhout: - Grondvlak inheemse boomsoorten >90% - Grove den minimaal 70 jaar oud 1,91 2,19 ha vanaf 2022 jaarlijks Natuurbeheer van open plekken (open plekken, mantel en mantel-zoom) 2,45 jaarlijks ESHER september 2008

52 Uitgebreid bosbeheerplan PIDPA Bosplaats Oud-Turnhout Beheermaatregelen Planning van de beheerwerken De plaats en het tijdstip van de kappingen en dunningen zijn weergegeven in Tabel 14. Overige beheermaatregelen worden vermeld in Tabel 16: Tabel 16: Overige beheermaatregelen Bestand / locatie Beheermaatregel Opp* / lengte* Opmerkingen alle bestanden opvolging agressieve exoten 23,78 ha x x x x x x x x x x x x x 2c open plekkenbeheer : maaien/afvoeren in oktober 0,95 ha x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x maaisel ter plekke composteren; geplagde stukken 3-jaarlijks maaien 2c open plekkenbeheer: gefaseerd plaggen 5 x 500m² x (x) (x) plaggen enkel herhalen na positieve evaluatie 2b open plekkenbeheer: gefaseerd afzetten van boom- en struikopslag 0,5 ha x x x x x W- en N-rand + centraal pad 2b; zuidrand 5a; zuidrand 3c zuidrand 3c bosrandbeheer: gefaseerd afzetten van boom- en struikopslag afschuinen oever Wamp, ecologische inrichting 7900m² + 550m² m² x x x x x 1000m² x forse Zomereiken op zuidrand 5c niet afzetten 2d, 5a inrichten en openstellen wandelpaden, plaatsen van barelen - x paden naar de watervangputten onderhoud, 2x per jaar maaien - x x x x x x x x x x x x x x x x X x x x 1c afsluiten MTB-route - x (x) (x) (x) (x) dunningshout gebruiken om pad te blokkeren, herhalen 2008 september

53 Uitgebreid bosbeheerplan PIDPA Bosplaats Oud-Turnhout Beheermaatregelen 52 Bestand / locatie Beheermaatregel Opp* / lengte* Opmerkingen indien nodig Een regelmatige evaluatie en opvolging van het gevoerde beheer in het studiegebied is noodzakelijk. Dit gebeurt door: Tabel 17: Evaluatie en opvolging Beheerwerk Evaluatiemoment Evaluatie Verdere opvolging Hakhout- / Open plekkenbeheer 4-jaarlijks - voldoende soort- en structuurrijk? Aanpassen beheer Plaggen 6-jaarlijks - voldoende verjonging van gewenste soorten? Herhalen of stopzetten van beheer Bestrijding exoten 3-jaarlijks - aanwezigheid struiken groter dan één meter? Intenser gaan bestrijden Hoogdunning 4-jaarlijks - voldoende natuurlijke verjonging? Intensiever of extensiever dunnen 2008 september

54 Uitgebreid bosbeheerplan PIDPA bosplaats Oud-Turnhout Referentielijst Referenties Wils, C., Paelinckx, D., Adams, Y., Berten, B., Bosch, H., De Knijf, G., De Saeger, S., Demolder, H., Guelinckx, R., Lust, P., Oosterlynck, P., Scheldeman, K., T Jollyn, F., Van Hove, M., Vandenbussche, V. & Vriens, L., Biologische Waarderingskaart en natuurgerichte bodembedekkingkaart van het Vlaamse Gewest. Integratie van de BWK en vereenvoudiging tot een 90- en 32-delige legende (80% BWK, versie 2 van 1997 tot 2003 en 20% BWK, versie 1). Rapport en digitaal bestand Instituut voor Natuurbehoud IN. R2004. Brussel. 39 pp. Kaartblad Antwerpen N.G.I. (1990). Topografische kaarten van België, kaartblad 08/3 Roelandt, B. (2001). De bosinventarisatie van het Vlaamse Gewest. Deel 3: Vegetatiekundige resultaten. Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, afdeling Bos & Groen, pp Sevenant M. et al. (2002). Ecodistricten: ruimtelijke eenheden voor gebiedsgericht milieubeleid in Vlaanderen, Deel II, AMINAL, Brussel Cornelis J., Hermy M., De Keersmaker L., Vandekerkhove K., (2007): Een typologie van bossen op basis van de kruidachtige vegetatie. Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek. De Keersmaker L., Rogiers N., Lauriks R. & De Vos B. (2001) Ecosysteemvisie Bos Vlaanderen, Ruimtelijke uitwerking van de natuurlijke bostypes op basis van bodemgroeperingseenheden en historische boskaarten. Van Langenhove G., Hermy M., (1996) De schermfunctie van bossen. Mogelijkheden die bossen en bomenrijen bieden ter bescherming van het leefmilieu in Vlaanderen. K.U. Leuven, Laboratorium voor Bos, Natuur en Landschap. Vermeersch G., Anselin A., Devos K., Herremans M. Stevens J., Gabriëls J. & Van Der Krieken B., (2004) Atlas van de Vlaamse broedvogels Instituut voor Natuurbehoud, Brussel Gysels, H. (1993). De landschappen van Vlaanderen en Zuidelijk Nederland. Een landschapsecologische studie. Garant/Leuven-Apeldoorn. Hommel P., de Waal R., Muys B., den Ouden J., Spek T. (2007) Terug naar het lindewoud. Strooiselkwaliteit als basis voor ecologisch bosbeheer. KNNV Uitgeverij, Zeist september 2008

55 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout BIJLAGEN Bijlagen Bijlage 1: Bijlage 2: Bijlage 3: Bijlage 4: Kadastrale legger Bosbouw-, Vegetatie- en Tansleyopnames Toegankelijkheidsreglement Verslag openbaar onderzoek

56 Bijlage 1: Kadastrale legger Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout BIJLAGEN

57 Gemeente Afdeling Sectie Kadastraal nummer Opp (m²) Oud-Turnhout 3 I Oud-Turnhout 3 I Oud-Turnhout 3 I Oud-Turnhout 3 I 567A 6756 Oud-Turnhout 3 I 568A Oud-Turnhout 3 I 572A 8889 Oud-Turnhout 3 I 573C Oud-Turnhout 3 I 575C 8475 Oud-Turnhout 3 I 580A 3165 Oud-Turnhout 3 I 581R Oud-Turnhout 3 I 581W Oud-Turnhout 3 I 583A 21880

58 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout BIJLAGEN Bijlage 2: Bosbouw-, Vegetatie- en Tansleyopnames (2007)

59 pidpa - Oud-Turnhout Perceel: 1 Bestand: a Proefvlak: Rododendron-bos Elzen-Eikenbos Elzenbroekbos 16 soortenarm Berken-Eikenbos Bochtige smele-rijk Berken-Eikenbos Ruigt-Elzenbos 14 Bosbesrijk Berken-Eikenbos TPab_BSKM TPab_KM M oesdistel-elzenbroek Wilgenvloedbos Duinbos typisch Berken-Eikenbos Amerikaanse vogelkers Berken-Eikenbos Witbol Berken-Eikenbos Populieren-beemd Populieren-ruigte Witbol Eiken-Beukenbos Amerikaanse vogelkers Eiken-Beukenbos Brandnetel-V lierenbos Bramenrijk Eiken-Beukenbos Elzen-Essenbos Amerikaanse eik-kastanjebos Elzenrijk Iepen-Essenbos typische Wintereiken-Beukenbos droog Iepen-Essenbos Essenbronbos Adelaarsvarenrijk Wintereiken-Beukenbos M eiklokjesrijk Gierstgras-Beukenbos vochtig Eiken-Haagbeukenbos typisch Gierstgras-Beukenbos Hyacintrijk Eiken-Haagbeukenbos arme Eiken-Haagbeukenbos droog Eiken-Haagbeukenbos BOOMLAAG Latijnse naam Nederlandse naam BB Coëficiënt Min arealen Quercus rubra Ame eik 3 2 x 2 Quercus robur Zomereik 3 2 x 2 Betula pendula Ruwe berk 2b 8 x 16 STRUIKLAAG Latijnse naam Nederlandse naam BB Coëficiënt Min arealen Frangula alnus Sporkehout + 2 x 2 Sorbus aucuparia Wilde lijsterbes r 16 x 16 KRUIDLAAG Latijnse naam Nederlandse naam BB Coëficiënt Min arealen Descampsia flexuosa Bochtige smele 4 2 x 2 Molinia caerulea Pijpestrootje 2a 2 x 2 Quercus robur Zomereik 1 2 x 2 Rubus Braam (G) + 2 x 2 Prunus serotina Ame vogelkers + 2 x 2 Dryopteris dilatata Brede stekelvaren 2a 2 x 4 Frangula alnus Sporkehout + 16 x 16 MOSLAAG Latijnse naam Nederlandse naam BB Coëficiënt Min arealen Brachytecium species Dikkopmos (G) + 4 x 4 Eurhynchium praelongum Fijn laddermos r 4 x 4 Hypnum species Klauwtjesmos (G) r 4 x 8 Mnium species Sterremos (G) r 8 x 8 Dicranum Gaffeltandmos (G) r 8 x 16

60 Bosbouw: Pidpa a Identiteit Domein: Plaats Perceel Bestand: Oppervlakte (ha): Pidpa a 0,27 Zaailingen Hoogte (cm):0-49 Boomsoort Stamtal Verspreiding Verjonging Zomereik 7545 Verspreid NV Amerikaanse vogelkers 629 Verspreid NV Totaal 8174 Struiklaag Boomsoort Stamtal L Stamtal D Verspreiding Verjonging Hoogte(cm): Hoogte(cm): Sporkehout Verspreid NV Sporkehout Verspreid NV Totaal Boomsoort Boomlaag Stamtal Grondvlak Volume cg (cm) hg (m) hdom (m) Zomereik % 16,86 59% 108,4 58% 52 12,0 14,3 Ruwe berk % 8,03 28% 55,7 30% 93 14,7 Amerikaanse eik 39 4% 3,45 12% 22,7 12% ,0 Totaal ,3 187 Liggend Dood Hout Staand Dood Hout Boomsoort Zomereik Sortiment Stamtal Grondvlak Volume dun % 1,15 100% 6,2 100% 118 1,15 6,2 Pagina : 1 Afgedrukt op : 25-feb-08

61 Bosbouw: Pidpa a Stamtalverdeling stamtal (/ha) omtrekklasse (cm) Overige Ruw e berk Zomereik Grondvlakverdeling 8 7 grondvlak (m²/ha) omtrekklasse (cm) Overige Ruw e berk Zomereik Pagina : 2 Afgedrukt op : 25-feb-08

62 pidpa - Oud-Turnhout Perceel: 1 Bestand: B Proefvlak: Rododendron-bos Elzen-Eikenbos Elzenbroekbos 14 soortenarm Berken-Eikenbos Bochtige smele-rijk Berken-Eikenbos Ruigt-Elzenbos 12 Bosbesrijk Berken-Eikenbos TPab_BSKM TPab_KM M oesdistel-elzenbroek 10 typisch Berken-Eikenbos Wilgenvloedbos 8 Amerikaanse vogelkers Berken-Eikenbos Duinbos Populieren-beemd Witbol Berken-Eikenbos Witbol Eiken-Beukenbos Populieren-ruigte 0 Amerikaanse vogelkers Eiken-Beukenbos Brandnetel-V lierenbos Bramenrijk Eiken-Beukenbos Elzen-Essenbos Amerikaanse eik-kastanjebos Elzenrijk Iepen-Essenbos typische Wintereiken-Beukenbos droog Iepen-Essenbos Essenbronbos Adelaarsvarenrijk Wintereiken-Beukenbos M eiklokjesrijk Gierstgras-Beukenbos vochtig Eiken-Haagbeukenbos typisch Gierstgras-Beukenbos Hyacintrijk Eiken-Haagbeukenbos arme Eiken-Haagbeukenbos droog Eiken-Haagbeukenbos BOOMLAAG Latijnse naam Nederlandse naam BB Coëficiënt Min arealen Pinus sylvestris Grove den 0 2 x 2 Betula pendula Ruwe berk + 4 x 8 STRUIKLAAG Latijnse naam Nederlandse naam BB Coëficiënt Min arealen Betula pendula Ruwe berk 2a 2 x 2 Frangula alnus Sporkehout 2a 2 x 2 Sorbus aucuparia Wilde lijsterbes + 2 x 2 Quercus robur Zomereik r 2 x 4 KRUIDLAAG Latijnse naam Nederlandse naam BB Coëficiënt Min arealen Descampsia flexuosa Bochtige smele 3 2 x 2 Dryopteris dilatata Brede stekelvaren 2b 2 x 2 Sorbus aucuparia Wilde lijsterbes + 4 x 8 Frangula alnus Sporkehout + 4 x 8 Betula pendula Ruwe berk + 4 x 8 Rubus Braam (G) 1 8 x 8 Quercus robur Zomereik + 8 x 16 MOSLAAG Latijnse naam Nederlandse naam BB Coëficiënt Min arealen Pseudoscleropodium purum Groot laddermos 2a 2 x 2 Magnoliaceae Tulpeboomfamilie 1 2 x 2 Eurhynchium praelongum Fijn laddermos 1 2 x 2 Hypnum species Klauwtjesmos (G) + 2 x 2 Rhytidiadelphusspecies Haakmos (G) + 8 x 16

63 Bosbouw: Pidpa b Identiteit Domein: Plaats Perceel Bestand: Oppervlakte (ha): Pidpa b 1,15 Zaailingen Hoogte (cm): Boomsoort Stamtal Verspreiding Verjonging Sporkehout 1258 Verspreid NV Hoogte (cm):50-99 Wilde lijsterbes 1258 Verspreid NV Totaal 2516 Struiklaag Boomsoort Stamtal L Stamtal D Verspreiding Verjonging Hoogte(cm): Hoogte(cm): Hoogte(cm): Sporkehout Verspreid NV Ruwe berk Verspreid NV Sporkehout Verspreid NV Wilde lijsterbes Verspreid NV Sporkehout Verspreid NV Totaal Boomsoort Boomlaag Stamtal Grondvlak Volume cg (cm) hg (m) hdom (m) Grove den % 17,07 83% 130,6 88% 88 16,0 16,7 Ruwe berk % 3,14 15% 16,1 11% 33 12,0 Zomereik 39 6% 0,38 2% 1,3 1% 35 6,0 Totaal ,6 148 Liggend Dood Hout Staand Dood Hout Pagina : 1 Afgedrukt op : 25-feb-08

64 Bosbouw: Pidpa b Stamtalverdeling stamtal (/ha) omtrekklasse (cm) Grove den Overige Grondvlakverdeling grondvlak (m²/ha) omtrekklasse (cm) Grove den Overige Pagina : 2 Afgedrukt op : 25-feb-08

65 pidpa - Oud-Turnhout Perceel: 1 Bestand: D Proefvlak: Rododendron-bos Elzen-Eikenbos Elzenbroekbos soortenarm Berken-Eikenbos Bochtige smele-rijk Berken-Eikenbos Ruigt-Elzenbos 16 Bosbesrijk Berken-Eikenbos M oesdistel-elzenbroek 14 typisch Berken-Eikenbos TPab_BSKM TPab_KM Wilgenvloedbos Duinbos Populieren-beemd Populieren-ruigte Amerikaanse vogelkers Berken-Eikenbos Witbol Berken-Eikenbos Witbol Eiken-Beukenbos Amerikaanse vogelkers Eiken-Beukenbos Brandnetel-V lierenbos Bramenrijk Eiken-Beukenbos Elzen-Essenbos Amerikaanse eik-kastanjebos Elzenrijk Iepen-Essenbos typische Wintereiken-Beukenbos droog Iepen-Essenbos Essenbronbos Adelaarsvarenrijk Wintereiken-Beukenbos M eiklokjesrijk Gierstgras-Beukenbos vochtig Eiken-Haagbeukenbos typisch Gierstgras-Beukenbos Hyacintrijk Eiken-Haagbeukenbos arme Eiken-Haagbeukenbos droog Eiken-Haagbeukenbos BOOMLAAG Latijnse naam Nederlandse naam BB Coëficiënt Min arealen Pinus sylvestris Grove den 5 2 x 2 STRUIKLAAG Latijnse naam Nederlandse naam BB Coëficiënt Min arealen Amelanchier lamarckii Amerikaans krenteboompje + 2 x 2 Frangula alnus Sporkehout 2a 4 x 4 Quercus robur Zomereik + 8 x 8 Pinus strobus Weymouthden r 16 x 16 KRUIDLAAG Latijnse naam Nederlandse naam BB Coëficiënt Min arealen Descampsia flexuosa Bochtige smele 4 2 x 2 Rubus Braam (G) 1 2 x 2 Dryopteris dilatata Brede stekelvaren 2b 2 x 4 Quercus robur Zomereik + 8 x 8 MOSLAAG Latijnse naam Nederlandse naam BB Coëficiënt Min arealen Brachytecium species Dikkopmos (G) 1 2 x 2 Eurhynchium praelongum Fijn laddermos + 2 x 4 Pseudoscleropodium purum Groot laddermos 1 4 x 4 Hypnum species Klauwtjesmos (G) 1 8 x 16

66 Bosbouw: Pidpa d Identiteit Domein: Plaats Perceel Bestand: Oppervlakte (ha): Pidpa d 0,32 Zaailingen Struiklaag Boomsoort Stamtal L Stamtal D Verspreiding Verjonging Hoogte(cm): Hoogte(cm): Sporkehout Verspreid NV Sporkehout Verspreid NV Amerikaans krentenboom Verspreid NV Totaal Boomsoort Boomlaag Stamtal Grondvlak Volume cg (cm) hg (m) hdom (m) Grove den % 38,26 100% 266,8 100% 64 14,0 15,0 Totaal ,3 267 Liggend Dood Hout Staand Dood Hout Pagina : 1 Afgedrukt op : 25-feb-08

67 Bosbouw: Pidpa d Stamtalverdeling stamtal (/ha) omtrekklasse (cm) Grove den Overige Grondvlakverdeling grondvlak (m²/ha) omtrekklasse (cm) Grove den Overige Pagina : 2 Afgedrukt op : 25-feb-08

68 pidpa - Oud-Turnhout Perceel: 2 Bestand: B Proefvlak: Rododendron-bos Elzen-Eikenbos Elzenbroekbos soortenarm Berken-Eikenbos Bochtige smele-rijk Berken-Eikenbos Ruigt-Elzenbos 16 Bosbesrijk Berken-Eikenbos M oesdistel-elzenbroek 14 typisch Berken-Eikenbos TPab_BSKM TPab_KM Wilgenvloedbos Duinbos Populieren-beemd Populieren-ruigte Amerikaanse vogelkers Berken-Eikenbos Witbol Berken-Eikenbos Witbol Eiken-Beukenbos Amerikaanse vogelkers Eiken-Beukenbos Brandnetel-V lierenbos Bramenrijk Eiken-Beukenbos Elzen-Essenbos Amerikaanse eik-kastanjebos Elzenrijk Iepen-Essenbos typische Wintereiken-Beukenbos droog Iepen-Essenbos Essenbronbos Adelaarsvarenrijk Wintereiken-Beukenbos M eiklokjesrijk Gierstgras-Beukenbos vochtig Eiken-Haagbeukenbos typisch Gierstgras-Beukenbos Hyacintrijk Eiken-Haagbeukenbos arme Eiken-Haagbeukenbos droog Eiken-Haagbeukenbos BOOMLAAG Latijnse naam Nederlandse naam BB Coëficiënt Min arealen Pinus nigra ssp. Laricio Corsikaanse den 4 2 x 2 Betula pubescens Zachte berk r 8 x 16 STRUIKLAAG Latijnse naam Nederlandse naam BB Coëficiënt Min arealen Frangula alnus Sporkehout + 4 x 8 Amelanchier lamarckii Amerikaans krenteboompje r 4 x 8 KRUIDLAAG Latijnse naam Nederlandse naam BB Coëficiënt Min arealen Descampsia flexuosa Bochtige smele 3 2 x 2 Frangula alnus Sporkehout 1 2 x 2 Quercus robur Zomereik + 2 x 2 Prunus serotina Ame vogelkers + 2 x 2 Amelanchier lamarckii Amerikaans krenteboompje + 2 x 2 Molinia caerulea Pijpestrootje 2b 4 x 8 Rubus Braam (G) + 8 x 8 Dryopteris dilatata Brede stekelvaren + 8 x 8 Betula pubescens Zachte berk + 8 x 16 Sorbus aucuparia Wilde lijsterbes r 16 x 16 Ilex aquifolium Hulst r 16 x 16 MOSLAAG Latijnse naam Nederlandse naam BB Coëficiënt Min arealen Hypnum species Klauwtjesmos (G) 2a 2 x 2 Pseudoscleropodium purum Groot laddermos r 8 x 16 Polytrichum species Haarmos (G) + 16 x 16 Rhytidiadelphusspecies Haakmos (G) r 16 x 16

69 pidpa - Oud-Turnhout Perceel: 2 Bestand: B Proefvlak: Rododendron-bos Elzen-Eikenbos Elzenbroekbos soortenarm Berken-Eikenbos Bochtige smele-rijk Berken-Eikenbos Ruigt-Elzenbos 16 Bosbesrijk Berken-Eikenbos M oesdistel-elzenbroek 14 typisch Berken-Eikenbos TPab_BSKM TPab_KM Wilgenvloedbos Duinbos Populieren-beemd Populieren-ruigte Amerikaanse vogelkers Berken-Eikenbos Witbol Berken-Eikenbos Witbol Eiken-Beukenbos Amerikaanse vogelkers Eiken-Beukenbos Brandnetel-V lierenbos Bramenrijk Eiken-Beukenbos Elzen-Essenbos Amerikaanse eik-kastanjebos Elzenrijk Iepen-Essenbos typische Wintereiken-Beukenbos droog Iepen-Essenbos Essenbronbos Adelaarsvarenrijk Wintereiken-Beukenbos M eiklokjesrijk Gierstgras-Beukenbos vochtig Eiken-Haagbeukenbos typisch Gierstgras-Beukenbos Hyacintrijk Eiken-Haagbeukenbos arme Eiken-Haagbeukenbos droog Eiken-Haagbeukenbos BOOMLAAG Latijnse naam Nederlandse naam BB Coëficiënt Min arealen Pinus nigra ssp. Laricio Corsikaanse den 3 2 x 2 Pinus sylvestris Grove den 2a 2 x 2 STRUIKLAAG Latijnse naam Nederlandse naam BB Coëficiënt Min arealen Frangula alnus Sporkehout + 8 x 8 Betula Berk (G) r 8 x 16 Sorbus aucuparia Wilde lijsterbes r 16 x 16 KRUIDLAAG Latijnse naam Nederlandse naam BB Coëficiënt Min arealen Descampsia flexuosa Bochtige smele 3 2 x 2 Rubus Braam (G) 2a 2 x 2 Dryopteris dilatata Brede stekelvaren + 2 x 4 Molinia caerulea Pijpestrootje 2b 4 x 4 Quercus robur Zomereik + 4 x 4 Betula Berk (G) + 8 x 16 Prunus serotina Ame vogelkers + 8 x 16 Amelanchier lamarckii Amerikaans krenteboompje + 16 x 16 Lonicera periclymenum Wilde kamperfoelie + 16 x 16 Frangula alnus Sporkehout + 16 x 16 MOSLAAG Latijnse naam Nederlandse naam BB Coëficiënt Min arealen Brachytecium species Dikkopmos (G) 1 2 x 2 Rhytidiadelphusspecies Haakmos (G) + 4 x 8 Pseudoscleropodium purum Groot laddermos + 4 x 8 Dicranum Gaffeltandmos (G) r 4 x 8 Eurhynchium praelongum Fijn laddermos r 8 x 8 Polytrichum species Haarmos (G) r 8 x 8

70 Bosbouw: Pidpa b Identiteit Domein: Plaats Perceel Bestand: Oppervlakte (ha): Pidpa b 8,90 Zaailingen Struiklaag Boomsoort Boomlaag Stamtal Grondvlak Volume cg (cm) hg (m) hdom (m) Corsikaanse den % 29,17 88% 220,6 90% 74 15,0 16,0 Grove den 79 11% 4,05 12% 24,4 10% 81 12,0 Totaal ,2 245 Liggend Dood Hout Staand Dood Hout Pagina : 1 Afgedrukt op : 25-feb-08

71 Bosbouw: Pidpa b Stamtalverdeling stamtal (/ha) omtrekklasse (cm) Corsikaanse den Overige Grondvlakverdeling 8 7 grondvlak (m²/ha) omtrekklasse (cm) Corsikaanse den Overige Pagina : 2 Afgedrukt op : 25-feb-08

72 pidpa - Oud-Turnhout Perceel: 3 Bestand: A Proefvlak: Rododendron-bos Elzen-Eikenbos Elzenbroekbos 12 soortenarm Berken-Eikenbos Bochtige smele-rijk Berken-Eikenbos Ruigt-Elzenbos 10 Bosbesrijk Berken-Eikenbos TPab_BSKM TPab_KM M oesdistel-elzenbroek Wilgenvloedbos Duinbos typisch Berken-Eikenbos Amerikaanse vogelkers Berken-Eikenbos Witbol Berken-Eikenbos Populieren-beemd 2 Witbol Eiken-Beukenbos Populieren-ruigte 0 Amerikaanse vogelkers Eiken-Beukenbos Brandnetel-V lierenbos Bramenrijk Eiken-Beukenbos Elzen-Essenbos Amerikaanse eik-kastanjebos Elzenrijk Iepen-Essenbos typische Wintereiken-Beukenbos droog Iepen-Essenbos Essenbronbos Adelaarsvarenrijk Wintereiken-Beukenbos M eiklokjesrijk Gierstgras-Beukenbos vochtig Eiken-Haagbeukenbos typisch Gierstgras-Beukenbos Hyacintrijk Eiken-Haagbeukenbos arme Eiken-Haagbeukenbos droog Eiken-Haagbeukenbos BOOMLAAG Latijnse naam Nederlandse naam BB Coëficiënt Min arealen Pinus nigra ssp. Laricio Corsikaanse den 3 2 x 2 STRUIKLAAG Latijnse naam Nederlandse naam BB Coëficiënt Min arealen Quercus robur Zomereik + 2 x 2 Frangula alnus Sporkehout + 2 x 2 Betula Berk (G) + 2 x 4 Sorbus aucuparia Wilde lijsterbes + 4 x 8 Quercus rubra Ame eik + 8 x 8 Ilex aquifolium Hulst r 16 x 16 KRUIDLAAG Latijnse naam Nederlandse naam BB Coëficiënt Min arealen Descampsia flexuosa Bochtige smele 3 2 x 2 Rubus Braam (G) 2b 2 x 2 Dryopteris dilatata Brede stekelvaren 2a 2 x 2 Lonicera periclymenum Wilde kamperfoelie 1 2 x 2 Quercus robur Zomereik + 2 x 2 Quercus rubra Ame eik r 2 x 2 Frangula alnus Sporkehout + 2 x 4 Rumex acetosella Schapezuring + 16 x 16 Molinia caerulea Pijpestrootje r 16 x 16 MOSLAAG Latijnse naam Nederlandse naam BB Coëficiënt Min arealen Brachytecium species Dikkopmos (G) 1 2 x 2 Hypnum species Klauwtjesmos (G) + 2 x 2 Eurhynchium praelongum Fijn laddermos + 2 x 2

73 Bosbouw: Pidpa a Identiteit Domein: Plaats Perceel Bestand: Oppervlakte (ha): Pidpa a 0,81 Zaailingen Struiklaag Boomsoort Boomlaag Stamtal Grondvlak Volume cg (cm) hg (m) hdom (m) Grove den % 23,70 100% 176,3 100% 71 16,0 16,0 Totaal ,7 176 Liggend Dood Hout Staand Dood Hout Pagina : 1 Afgedrukt op : 25-feb-08

74 Bosbouw: Pidpa a Stamtalverdeling stamtal (/ha) omtrekklasse (cm) Grove den Overige Grondvlakverdeling grondvlak (m²/ha) omtrekklasse (cm) Grove den Overige Pagina : 2 Afgedrukt op : 25-feb-08

75 pidpa - Oud-Turnhout Perceel: 4 Bestand: a Proefvlak: Rododendron-bos Elzen-Eikenbos Elzenbroekbos 25 soortenarm Berken-Eikenbos Bochtige smele-rijk Berken-Eikenbos Ruigt-Elzenbos M oesdistel-elzenbroek 2 0 Bosbesrijk Berken-Eikenbos typisch Berken-Eikenbos TPab_BSKM TPab_KM Wilgenvloedbos 15 Amerikaanse vogelkers Berken-Eikenbos Duinbos 10 Witbol Berken-Eikenbos Populieren-beemd 5 Witbol Eiken-Beukenbos Populieren-ruigte 0 Amerikaanse vogelkers Eiken-Beukenbos Brandnetel-V lierenbos Bramenrijk Eiken-Beukenbos Elzen-Essenbos Amerikaanse eik-kastanjebos Elzenrijk Iepen-Essenbos typische Wintereiken-Beukenbos droog Iepen-Essenbos Essenbronbos Adelaarsvarenrijk Wintereiken-Beukenbos M eiklokjesrijk Gierstgras-Beukenbos vochtig Eiken-Haagbeukenbos typisch Gierstgras-Beukenbos Hyacintrijk Eiken-Haagbeukenbos arme Eiken-Haagbeukenbos droog Eiken-Haagbeukenbos BOOMLAAG Latijnse naam Nederlandse naam BB Coëficiënt Min arealen Pinus sylvestris Grove den 4 2 x 2 STRUIKLAAG Latijnse naam Nederlandse naam BB Coëficiënt Min arealen Frangula alnus Sporkehout 2a 4 x 8 Betula pendula Ruwe berk 2a 8 x 8 Sorbus aucuparia Wilde lijsterbes + 8 x 16 Quercus robur Zomereik + 8 x 16 KRUIDLAAG Latijnse naam Nederlandse naam BB Coëficiënt Min arealen Rubus Braam (G) 4 2 x 2 Molinia caerulea Pijpestrootje 2a 2 x 2 Epilobium angustifolium Wilgeroosje + 2 x 4 Dryopteris dilatata Brede stekelvaren + 4 x 4 Frangula alnus Sporkehout + 4 x 8 Cirsium arvense Akkerdistel + 4 x 8 Pinus sylvestris Grove den r 4 x 8 Quercus robur Zomereik + 8 x 8 Betula pendula Ruwe berk + 8 x 8 Descampsia flexuosa Bochtige smele 2m 8 x 16 MOSLAAG Latijnse naam Nederlandse naam BB Coëficiënt Min arealen Eurhynchium praelongum Fijn laddermos + 2 x 2 Hypnum species Klauwtjesmos (G) + 2 x 2 Pseudoscleropodium purum Groot laddermos + 16 x 16 Brachytecium species Dikkopmos (G) + 16 x 16

76 Bosbouw: Pidpa a Identiteit Domein: Plaats Perceel Bestand: Oppervlakte (ha): Pidpa a 1,74 Zaailingen Struiklaag Boomsoort Stamtal L Stamtal D Verspreiding Verjonging Hoogte(cm): Sporkehout Verspreid NV Totaal Boomsoort Boomlaag Stamtal Grondvlak Volume cg (cm) hg (m) hdom (m) Grove den % 17,83 100% 146,1 100% 85 17,7 18,0 Totaal ,8 146 Liggend Dood Hout Staand Dood Hout Pagina : 1 Afgedrukt op : 25-feb-08

77 Bosbouw: Pidpa a Stamtalverdeling stamtal (/ha) omtrekklasse (cm) Grove den Grondvlakverdeling grondvlak (m²/ha) omtrekklasse (cm) Grove den Pagina : 2 Afgedrukt op : 25-feb-08

78 pidpa - Oud-Turnhout Perceel: 5 Bestand: a Proefvlak: Rododendron-bos Elzen-Eikenbos Elzenbroekbos 25 soortenarm Berken-Eikenbos Bochtige smele-rijk Berken-Eikenbos Ruigt-Elzenbos M oesdistel-elzenbroek 2 0 Bosbesrijk Berken-Eikenbos typisch Berken-Eikenbos TPab_BSKM TPab_KM Wilgenvloedbos 15 Amerikaanse vogelkers Berken-Eikenbos Duinbos 10 Witbol Berken-Eikenbos Populieren-beemd 5 Witbol Eiken-Beukenbos Populieren-ruigte 0 Amerikaanse vogelkers Eiken-Beukenbos Brandnetel-V lierenbos Bramenrijk Eiken-Beukenbos Elzen-Essenbos Amerikaanse eik-kastanjebos Elzenrijk Iepen-Essenbos typische Wintereiken-Beukenbos droog Iepen-Essenbos Essenbronbos Adelaarsvarenrijk Wintereiken-Beukenbos M eiklokjesrijk Gierstgras-Beukenbos vochtig Eiken-Haagbeukenbos typisch Gierstgras-Beukenbos Hyacintrijk Eiken-Haagbeukenbos arme Eiken-Haagbeukenbos droog Eiken-Haagbeukenbos BOOMLAAG Latijnse naam Nederlandse naam BB Coëficiënt Min arealen Pinus sylvestris Grove den 4 2 x 2 Quercus robur Zomereik r 8 x 8 Betula pendula Ruwe berk r 8 x 16 STRUIKLAAG Latijnse naam Nederlandse naam BB Coëficiënt Min arealen Betula pendula Ruwe berk 1 2 x 4 Quercus robur Zomereik + 2 x 4 Quercus rubra Ame eik + 4 x 8 KRUIDLAAG Latijnse naam Nederlandse naam BB Coëficiënt Min arealen Rubus Braam (G) 2b 2 x 2 Descampsia flexuosa Bochtige smele 2a 2 x 2 Carex Zegge (G) 2m 2 x 2 Quercus robur Zomereik 1 2 x 2 Betula pendula Ruwe berk 1 2 x 2 Molinia caerulea Pijpestrootje 1 2 x 2 Dryopteris dilatata Brede stekelvaren 1 2 x 4 Amelanchier lamarckii Amerikaans krenteboompje r 2 x 4 MOSLAAG Latijnse naam Nederlandse naam BB Coëficiënt Min arealen Eurhynchium praelongum Fijn laddermos + 2 x 2 Brachytecium species Dikkopmos (G) + 2 x 2

79 Bosbouw: Pidpa a Identiteit Domein: Plaats Perceel Bestand: Oppervlakte (ha): Pidpa a 2,19 Zaailingen Hoogte (cm): Boomsoort Stamtal Verspreiding Verjonging Zomereik 1258 Verspreid NV Ruwe berk 629 Verspreid NV Hoogte (cm):0-49 Zomereik 1258 Verspreid NV Ruwe berk 1258 Verspreid NV Totaal 4403 Struiklaag Boomsoort Stamtal L Stamtal D Verspreiding Verjonging Hoogte(cm): Ruwe berk Verspreid NV Zomereik Verspreid NV Sporkehout Verspreid NV Amerikaanse eik Verspreid NV Totaal Boomsoort Boomlaag Stamtal Grondvlak Volume cg (cm) hg (m) hdom (m) Grove den % 18,39 97% 158,4 99% 86 19,0 19,0 Berk 39 10% 0,38 2% 1,8 1% 35 10,0 Zomereik 39 10% 0,20 1% 0,6 0% 25 8,0 Totaal ,0 161 Liggend Dood Hout Staand Dood Hout Pagina : 1 Afgedrukt op : 25-feb-08

80 Bosbouw: Pidpa a Stamtalverdeling stamtal (/ha) omtrekklasse (cm) Grove den Overige Grondvlakverdeling grondvlak (m²/ha) omtrekklasse (cm) Grove den Overige Pagina : 2 Afgedrukt op : 25-feb-08

81 Bosbouw: Pidpa Identiteit Domein: Plaats Pidpa Oppervlakte (ha): 15,38 Hoogte (cm): Zaailingen Boomsoort Stamtal Verspreiding Verjonging Zomereik 179 Verspreid NV Sporkehout 94 Verspreid NV Ruwe berk 90 Verspreid NV Hoogte (cm):50-99 Hoogte (cm):0-49 Wilde lijsterbes 94 Verspreid NV Zomereik 312 Verspreid NV Ruwe berk 179 Verspreid NV Amerikaanse vogelkers 11 Verspreid NV Totaal 959 Hoogte(cm): Hoogte(cm): Hoogte(cm): Struiklaag Boomsoort Stamtal L Stamtal D Verspreiding Verjonging Sporkehout 71 0 Verspreid NV Ruwe berk 12 0 Verspreid NV Sporkehout 45 6 Verspreid NV Ruwe berk 67 0 Verspreid NV Sporkehout 40 6 Verspreid NV Wilde lijsterbes 23 0 Verspreid NV Zomereik 22 0 Verspreid NV Amerikaanse eik 22 0 Verspreid NV Amerikaans krentenboom 3 0 Verspreid NV Totaal Boomlaag Boomsoort Stamtal Grondvlak Volume Pagina : 1 Afgedrukt op : 29-aug-07

82 Bosbouw: Pidpa Corsikaanse den % 16,88 60% 127,7 61% Grove den % 10,30 37% 77,8 37% Ruwe berk 29 5% 0,38 1% 2,2 1% Zomereik 22 4% 0,35 1% 2,1 1% Amerikaanse eik 1 0% 0,06 0% 0,4 0% Berk 6 1% 0,05 0% 0,3 0% Totaal ,0 210 Boomsoort Zomereik Staand Dood Hout Sortiment Stamtal Grondvlak Volume dun 2 100% 0,02 100% 0,1 100% 2 0,02 0,1 Pagina : 2 Afgedrukt op : 29-aug-07

83 Bosbouw: Pidpa Stamtalverdeling stamtal (/ha) omtrekklasse (cm) Corsikaanse den Grove den Overige Grondvlakverdeling 8,00E+00 7,00E+00 grondvlak (m²/ha) 6,00E+00 5,00E+00 4,00E+00 3,00E+00 2,00E+00 1,00E+00 0,00E omtrekklasse (cm) Corsikaanse den Grove den Overige Pagina : 3 Afgedrukt op : 29-aug-07

84 Tansley-opname Oud-Turnhout 2c Ned. naam Lat. naam laag bedekking Gewoon struisgras Agrostis capillaris k d Pitrus Juncus effusus k o Gestreepte witbol Holcus lanatus k a Sint-Janskruid Hypericum perforatum k f Vlasbekje Linaria vulgaris k f Zomereik Quercus robur s f Kruipende boterbloem Ranunculus repens k o Braam (G) Rubus k f Bochtige smele Descampsia flexuosa k f Rode klaver Trifolium pratense k r Struikhei Calluna vulgaris k o Klein streepzaad Crepis capillaris k f Akkerdistel Cirsium arvense k o Brem Sarothamnus scoparius k r Jakobskruiskruid s.l. Senecio jacobaea k f Hondsdraf Glechoma hederacea k o Bloedzuring Rumex sanguineus k o Grove den Pinus sylvestris k s Moerasrolklaver Lotus uliginosus k r Canadese fijnstraal Conyza canadensis k d Akkerviooltje Viola arvensis k f Zachte ooievaarsbek Geranium molle k o Zwaluwtong Polygonum convolvulus k o Kleine klaver Trifolium dubium k o Speerdistel Cirsium vulgare k s Boerenwormkruid Tanacetum vulgare k la Melganzevoet Chenopodium album k s Kropaar Dactylis glomerata k s Boskruiskruid Senecio sylvaticus k r Gewoon duizendblad Achillea millefolium k o Vogelmuur Stellaria media k o Wilg (Geoorde x Grauwe) Salix x multinervis s r Veenwortel Polygonum amphibium k r Ringelwikke Vicia hirsuta k r Zwarte nachtschade s.l. Solanum nigrum k s

85 Oud-Turnhout 2d Tansley-opname Ned. naam Lat. naam laag bedekking Braam (G) Rubus k f Pitrus Juncus effusus k f Sporkehout Frangula alnus k r Grote wederik Lysimachia vulgaris k o Pijpestrootje Molinia caerulea k d Ratelpopulier Populus tremula s s Boswilg Salix caprea s r Zomereik Quercus robur s r Zachte berk Betula pubescens s o Vlotgras (G) Glyceria k ld Brede stekelvaren Dryopteris dilatata k r Waterpeper Polygonum hydropiper k o

86 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout BIJLAGEN Bijlage 3: Toegankelijkheidsreglement

87 TOEGANKELIJKHEIDSREGLEMENT Openbare bossen PIDPA Gelet op het Bosdecreet van 13 juni 1990, gewijzigd op 18 mei 1999 en zijn uitvoeringsbesluiten. Gelet op het Besluit van de Vlaamse Regering van 22 juli 1993 (BS 15/09/1993) betreffende de toegankelijkheid en het occasionele gebruik van bossen, gewijzigd op 24 januari 1996 (BS 30/04/1996) en 9 maart 1999 (BS 20/03/1999). BESLUIT: Art. 1 Dit reglement is van toepassing op het bosgedeelte van de waterwinning Pidpa Oud-Turnhout te Turnhout. De verantwoordelijke beheerder is: Provinciale Intercommunale Drinkwatermaatschappij van de Provincie Antwerpen Desguinlei Antwerpen Tel: 03/ Fax: 03/ Art. 2 Het gebruik van wegen en/of paden wordt geregeld volgens de legende op het bijgevoegde plan, dat integraal deel uitmaakt van het reglement. Wegen en/of paden waarvan het gebruik niet nader is omschreven, of die niet op het plan zijn aangeduid, zijn alvast niet toegankelijk. Betreding van het bos buiten de paden is slechts toegestaan na een voorafgaande toestemming van de eigenaar/beheerder, met uitzondering van de personen die gelast zijn met de exploitatie, het beheer, het onderhoud en de bewaking van het bos of door het Bosdecreet gemachtigde personen. Volgende boswegen en paden worden onderscheiden: - groen: wandelwegen, enkel toegankelijk voor voetgangers - oranje: gemotoriseerd verkeer toegelaten - geel: plaatselijk gemotoriseerd verkeer toegelaten - paars: niet toegankelijke wegen, alsook deze die niet zijn weergegeven Art. 3 Het vrij toegankelijk deel van de bosgedeelten is gedurende het gehele jaar toegankelijk voor wandelaars op de voorziene paden. Alle vormen van occasioneel gebruik en groepsactiviteiten zijn onderworpen aan een voorafgaande schriftelijke toestemming van de eigenaar en na advies of machtiging van de woudmeester. Het verzoek daartoe moet minstens dertig dagen op voorhand worden ingediend bij de eigenaar.

88 Art. 4 Omwille van natuurbehoudsredenen, bosbescherming, veiligheidsredenen of bij brandgevaar, kunnen bepaalde delen van het bos of het gehele bos, tijdelijk of permanent voor het publiek worden gesloten op initiatief van de eigenaar en de beheerders of bij bepaalde activiteiten. In voorkomende gevallen wordt de ontoegankelijkheid gesignaleerd. Art. 5 Bij krachtige wind wordt de toegang tot het bos ten stelligste ontraden. Betreding van het bos gebeurt dan steeds op eigen risico. Art. 6 Behoudens machtiging van het Bosbeheer is het in het bosgedeelte van de waterwinning Pidpa Oud-Turnhout verboden: - dieren (ook jongen) te vangen, te verplaatsen, te verdelgen of uit te zetten, alsook hun broedsels, nesten, holen of schuilplaatsen te verstoren; uitzondering hierop zijn activiteiten toegestaan door of krachtens het jachtdecreet; - honden of andere dieren in de bossen te brengen, behalve op de toegelaten wegen en paden én indien ze aan de lijn gehouden worden. - geluidsproducerende toestellen te gebruiken; - reclame te maken of producten te koop aan te bieden; Art. 7 Het is in het bosgedeelte van de waterwinning Pidpa Oud-Turnhout ten allen tijde verboden: - de beplanting (ook paddenstoelen) op welke wijze dan ook te beschadigen of te verwijderen, - dieren te verstoren; - vuilnis achter te laten of de bodem te vervuilen; - vuur te maken; - elk voorwerp dat tot de uitrusting van de site behoort te vernielen, te beschadigen, te verplaatsen en te misbruiken.

89 Uitgebreid bosbeheerplan Pidpa Oud-Turnhout BIJLAGEN Bijlage 4: Verslag openbaar onderzoek Het openbaar onderzoek voor het uitgebreid bosbeheerplan voor de bosplaats Pidpa Oud-Turnhout liep van dinsdag 1 juli 2008 (9h) tot woensdag 30 juli 2008 (16h). Opmerkingen op het eindontwerp van het beheerplan konden schriftelijk overgemaakt worden aan het Agentschap voor Natuur en Bos, Regiokantoor Turnhoutse Kempen, Parklaan 49 bus Turnhout. De aankondiging van het openbaar onderzoek gebeurde in de week van 25 juni 2008 in het regionaal weekblad Passe-Partout. De aankondiging is hierbij gevoegd. Tijdens het openbaar onderzoek werden er geen opmerkingen op het eindontwerp-beheerplan van Pidpa Oud-Turnhout ontvangen. Participatie bevolking Op zaterdagnamiddag 17 november 2007 was er een geleide wandeling (8 deelnemers) in het studiegebied waarbij onder meer de beheerdoelstellingen en beheermaatregelen werden toegelicht. Deze wandeling werd aangekondigd in het gemeentelijk blad van de gemeente Oud-Turnhout.

90 KAARTENSET - Kaart 1.1: Kadastraal plan - Kaart 1.2: Luchtfoto - Kaart 1.3: Gewestplan - Kaart 2.1: Bosleeftijd - Kaart 2.2: Hydrografie - Kaart 2.3: Bodemkaart - Kaart 2.4: Bestanden en lokalisatie opnames - Kaart 2.5: Vegetatiekaart - Kaart 4.1: Beheerkaart - Kaart 4.2: Toegankelijkheid

91

92

93

94

95

96

97

98

99

100