BRIEFADVIES. 19 april 2012

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "BRIEFADVIES. 19 april 2012"

Paula Bosmans
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 BRIEFADVIES 19 april 2012 Briefadvies betreffende de erkenningsaanvraag van het natuurreservaat Vallei van de Bosbeek te As, Opglabbeek en Maaseik (Limburg) 12 28

2 Mevrouw Marleen Evenepoel Administrateur-generaal Agentschap voor Natuur en Bos Koning Albert II-laan Brussel datum 19 april 2012 uw referentie BL-GGB/ENR/E210uit05/ onze referentie 01/L14/2012/353 betreft Briefadvies betreffende de erkenningsaanvraag van het natuurreservaat Vallei van de Bosbeek te As, Opglabbeek en Maaseik (Limburg) Mevrouw de administrateur-generaal, Op 17 februari 2012 ontving de Minaraad de adviesvraag betreffende de erkenning van het reservaat Vallei van de Bosbeek, op grond van art. 10 en art. 11 van het besluit van de Vlaamse regering van 27 juni 2003 tot vaststelling van de voorwaarden voor de erkenning van natuurreservaten en van terreinbeherende natuurverenigingen en houdende toekenning van subsidies ( Reservatenbesluit ). Het advies dient binnen een termijn van 60 kalenderdagen na ontvangst van het dossier te worden overgemaakt aan het Agentschap voor Natuur en Bos, i.e. 17 april. Er werd uitstel gevraagd tot de Raadszitting van 19 april Hieronder kunt u het advies terugvinden, gekoppeld aan een bondige beschrijving van het dossier. 1. Algemene situering Het reservaatproject Vallei van de Bosbeek, ingediend door Natuurpunt Beheer vzw, is gelegen in de gemeenten As, Opglabbeek en Maaseik (Limburg). Er worden 144 percelen met een totale oppervlakte van 48,8675 ha ter erkenning voorgelegd. Het aanvraagdossier betreft een vijfde uitbreiding. 2. Visiegebied van het beheerplan en uitbreidingszone Het visiegebied is gelegen in de vallei van de Bosbeek. Ten opzichte van het vorige erkenningsdossier wordt het visiegebied aangepast aan: (1) de afbakening van herbevestigd agrarisch gebied (vermindering); (2) de opname van nieuw aangekochte percelen (uitbreiding); en (3) de afbakening van het habitatrichtlijngebied (uitbreiding). Het advies van het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) meldt dat deze wijzigingen zowel planologisch als op vlak van grondgebruik logisch zijn. Het visiegebied is voor 80% gelegen in Natuurgebied. De overige terreinen zijn ingekleurd als (Landschappelijk of Ecologisch waardevol) Agrarisch gebied, Parkgebied, Recreatiegebied en Gebieden voor gemeenschapsvoorziening en openbaar nut. Om de goede verstandhouding met de verschillende lokale actoren te behouden is het algemeen raadzaam om de uitlijning en visie van het visiegebied af te toetsen met andere visies en doelstellingen in de directe omgeving (bv. beheerplannen). Het dossier maakt geen melding van andere plannen in de omgeving. De uitbreidingszone van het erkend natuurreservaat bevat alle VEN-, groen-, natuur-, reservaat-, bos- en bosuitbreidingsgebieden gelegen in een gebied, waarvan de kadastrale gegevens in het dossier opgelijst staan. De Minaraad merkt op dat een overzichtskaart met de perimeter van de uitbreidingszone in het dossier ontbreekt. Dit ontbrak tot op heden ook altijd in de erkenningsdossiers die in het verleden voorgelegd werden aan de Minaraad. Hierdoor is het niet mogelijk om de afbakening van het 1

3 visiegebied en de uitbreidingszone op kaart met elkaar te vergelijken. Een dergelijke visuele voorstelling is nuttig voor de verschillende actoren in het gebied, omdat het duidelijk de zones aangeeft waar het voorkooprecht van het Vlaamse Gewest van toepassing is conform art. 37, 1, lid 2 van het Natuurdecreet. De Minaraad vraagt algemeen om voldoende lokaal te communiceren over het visiegebied en de uitbreidingszone. Dit zal de transparantie(perceptie) en de haalbaarheid van de doelstellingen ten goede komen. 3. Beschermende statuten en lopende projecten als prioritaire factoren voor erkenning Een groot deel van het visiegebied en 111 van de ter erkenning voorgedragen percelen situeren zich in het VEN-gebied Vallei van de Bosbeek. Het visiegebied is grotendeels aangeduid als Habitatrichtlijngebied (SBZ-H) onder de naam Bosbeekvallei en aangrenzende bos- en heidegebieden te As-Opglabbeek- Maaseik (BE ). Ongeveer de helft van de percelen (73) is hierin gelegen. Het gebied omvat deels een beschermd landschap en zes beschermde dorpsgezichten, maar geen enkele van de percelen is erin opgenomen. Het dossier vermeldt kort dat er in de Vallei van de Bosbeek een LIFE project start in januari 2011, maar verdere informatie over de doelstellingen en afstemming wordt niet gegeven. 4. Situering voorgedragen percelen Bijna al de ter erkenning voorgedragen percelen (142; 48,6277 ha) zijn eigendom van Natuurpunt Beheer vzw. Twee percelen (0,738 ha) worden door de vzw gehuurd van het Vlaams Gewest. Het advies van ANB meldt dat de eigenaar toestemming verleend heeft om de percelen te laten erkennen. De Minaraad stelt vast dat in de aangeleverde percelenoverzichtstabel in het dossier slechts 69 percelen opgenomen zijn. Percelen staan ook soms dubbel opgelijst in de tabellen. De Raad vraagt om deze aan de passen. Het merendeel van de percelen heeft een bestemming als Natuurgebied (131). De overige liggen (deels) in Landschappelijk waardevol agrarisch gebied (20), Recreatiegebied (2) en Woongebied met landelijk karakter (klein deel van één perceel). Al de percelen met een bestemming als Landschappelijk waardevol agrarisch gebied liggen buiten het SBZ-H, waardoor ze moeten voldoen aan de voorwaarden van art. 36, 2 van het Natuurdecreet: (a) een actuele hoge natuurwaarde hebben, (b) weinig geschikt zijn voor normaal landbouwgebruik in de betrokken landbouwstreek en (c) de erkenning mag de agrarische structuur niet aantasten. De Minaraad acht zich niet geplaatst om deze voorwaarden in detail te toetsen, maar wenst wel een aantal punten mee te geven ter overweging. Alle percelen zijn eigendom van de terreinbeherende vereniging. Ze hebben momenteel geen landbouwgebruik meer. Veertien percelen beslaan momenteel grotendeels soortenarm grasland. De andere percelen bestaan uit verruigd rietland (1), eikenbos (2), naaldhoutaanplant (2), en verdroogd broekbos (1). Via een gericht hooilandbeheer en begrazing wenst men de graslandpercelen te laten ontwikkelen tot soortenrijkere vegetaties. De bossen zullen omgevormd worden tot meer natuurlijk bos. 5. Algemene natuurwaarden, streefbeelden en beheer De percelen zijn bijna allemaal als biologisch (zeer) waardevol ingekleurd op de 2

4 Biologische Waarderingskaart (BWK). Het betreffen voornamelijk eikenberkenbossen, (venige) elzenbroekbossen, bronbossen, structuurrijke vochtige graslanden en naaldhoutaanplantingen op de valleiflanken. Verder zijn ook relicten van heide, heischrale graslanden, struwelen en moerasvegetaties aanwezig. De rest van de percelen zijn biologisch minder waardevol met (zeer) waardevolle elementen. Voormalige akkers, graaslanden en weekendverblijven zijn minder waardevol. Als algemeen streefbeeld wil men het gebied verder laten evolueren naar een landschapsecologisch geheel met een mozaïek van beekdalgebonden biotopen, bestaande uit o.a. (schraal)graslanden, laagveenmoerassen en spontaan evoluerende bossen langs een vrij meanderende Bosbeek. Het beheer in het gebied zal o.a. bestaan uit het verwijderen van aanplantingen, exoten en infrastructuur in voormalige weekendverblijven, het natuurlijker inrichten van verlaten vijvers, het periodiek verschralend maaien van graslanden, seizoenbegrazing en nulbeheer. Volgens het dossier zullen 14 percelen ontbost worden, grotendeels met oog op het herstel van (Europeesrechterlijk beschermde) bijlage I habitats van het Natuurdecreet, waardoor de ontbossing niet vergunnings- en compensatieplichtig is (art. 47 van Bosdecreet). Dit wordt weergegeven in een overzichtstabel. ANB stelt in haar advies vast dat er nog op vijf, mogelijks zelfs acht, andere percelen een ontbossing gepland staat, waarvoor art. 47 van het Bosdecreet niet van toepassing is. Een deel van deze percelen zijn voormalige weekendverblijven. ANB merkt in haar advies ook op dat een aantal streefbeelden en het vooropgesteld beheer niet consequent beschreven worden in het dossier. In het dossier ontbreekt een overzichtstabel die per perceel of percelengroep aangeeft wat het vooropgestelde omvormings-, overgangs- en eindbeheer is als opstap vanuit het actueel natuurtype (met het huidig beheer) naar het natuurstreefbeeld. Een dergelijke tabel wordt in toenemende mate opgenomen in beheerplannen, omdat het de relatie tussen de uitgangssituatie en de doelstellingen op een overzichtelijke manier weergeeft. De Minaraad beveelt daarom aan om zo een overzicht ook in het (toekomstige) dossier op te nemen. Dit is zeker nuttig als er veel percelen ter erkenning voorgelegd worden, zoals het geval is bij de huidige aanvraag. 6. Openstelling De visie rond toegankelijkheid van het gebied wordt momenteel volledig herbekeken. Dit zal uitgewerkt worden in een volgend uitbreidingsdossier. 7. Afwijkingen van de verbodsbepalingen De afwijkingen die gevraagd worden, zijn in overeenstemming met de beleidsdoelen. Voorwaarde is wel dat ze met terughoudendheid worden toegepast en dat er rekening gehouden wordt met de opmerkingen die ANB in haar advies formuleert. 8. Conclusie De Minaraad heeft geen (bijkomende) noemenswaardige opmerkingen m.b.t. hoger genoemde punten en adviseert de erkenning van het natuurreservaat Vallei van de Bosbeek gunstig, op voorwaarde dat de ontbossingstabel in het dossier aangepast wordt in analogie met de opmerkingen van ANB. De Boerenbond en Landelijk Vlaanderen/Landelijke Gilden onthouden zich bij dit advies. 3

5 Met de meeste hoogachting, Walter Roggeman, Voorzitter Minaraad 4

Vergelijkbare documenten

Erkenning natuurreservaat Rothoek-Kwarekken Erkenning van het privaat natuurreservaat E-211 Rothoek-Kwarekken te Westerlo (Antwerpen) 21 juni 2012

Briefadvies Erkenning natuurreservaat Rothoek-Kwarekken Erkenning van het privaat natuurreservaat E-211 Rothoek-Kwarekken te Westerlo (Antwerpen) Datum van goedkeuring Volgnummer Coördinator Co-auteur