Verslag aanpassingen omgang met normen in de Bestrijdingsmiddelenatlas
|
|
- Franciscus Sasbrink
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Centrum voor Milieuwetenschappen Leiden Afdeling Conservation Biology Postbus 9518, 2300 RA Leiden Verslag aanpassingen omgang met normen in de Bestrijdingsmiddelenatlas Wil Tamis, Maarten van t Zelfde, Martina Vijver (CML) Andreas Hoogeveen, Laurens van den Burgt (RHK-DHV) September Inleiding In de vorige versies van de Bestrijdingsmiddelenatlas (BMA) werden alle concentraties getoetst aan alle beschikbare nationale en Europese normen: Maximaal Toelaatbaar Risico (MTR), Drinkwaternorm (DWN), Toelatingscriterium van de Ctgb, Jaargemiddelde Milieukwaliteitsnorm (JG- MKN) en Maximaal Acceptabele Concentratie Milieukwaliteitsnorm (MAC-MKN). Vervolgens werden de resultaten hiervan, voor individuele en eventueel gecombineerde stoffen, voor deze vijf verschillende normen in de BMA weergegeven. Voor een groeiend aantal stoffen is en wordt een MKN afgeleid. Indien voor een stof zowel een (oude) MTR en een (nieuwe) MKN beschikbaar is, geldt de MKN en niet de MTR en zou in dat geval de resultaten voor de MTR voor die stof niet meer moeten worden weergegeven. Om deze veranderde situatie ook in de BMA weer te geven, is hiervoor in het eerste halfjaar van 2014 op verzoek van het Minsterie van I&M, een project voor deze en enkele andere aanpassingen met name rond het gebruik van normen uitgevoerd. De belangrijkste veranderingen aan de BMA betreffen met name 1) het weergeven en gebruiken bij producten voor individuele stoffen van de geldende chronische (ecotoxicologische) norm (JG-MKN, als deze niet beschikbaar de MTR), 2) het aanpassen van gecombineerde producten hieraan, 3) andere aanpassingen, waaronder andere omgang met de DWN en aanpassingen voor de 2 e Nota duurzame gewasbescherming. Met deze 2 e Nota start een nieuwe beleidsperiode die van loopt, met als referentie periode Voor meer achtergrondinformatie over de genoemde normen wordt verwezen naar de website alsmede website van RIVM ( hierover. Het project werd begeleid door een commissie waarin zitting hadden: drs. T. van der Linden, dr. F. De Jong, dr. E. Smit (allen RIVM), drs. D. Kalf (WVL), die het proces kritisch hebben gevolgd en waar mogelijk ook tekstuele bijdragen hebben geleverd. In de rest van het verslag wordt een overzicht gegeven van de veranderingen en nieuwe schermvoorbeelden. 1
2 2. Veranderingen 2.1. Aanpassingen voor chronische (ecotoxicologische) norm Individuele stoffen; indien een JG-MKN beschikbaar is voor een stof, worden de resultaten van de MTR voor die stof niet meer getoond en vindt de toetsing aan de MTR voor die stof ook niet meer plaats binnen de database. In de vorige versie werden voor de Europese normen nog de Engelse termen en afkortingen (AA-EQS, MAC-EQS) gebruikt. In de nieuwe versie wordt gebruik gemaakt van de Nederlandse termen en afkortingen (JG-MKN en MAC-MKN). In de oude versie was de keuze-optie in het normen menu van MTR of AA-EQS, dat wordt nu een gecombineerde keuze JG-MKN / MTR. Als deze optie gekozen wordt, wordt in het resulterende produkt, kaart of tabel, de vigerende norm weergegeven, zie onderstaande voorbeelden. Omdat de MTR geheel en de JG-MKN grotendeels gebaseerd is op chronische ecotoxicologische gegevens, wordt de JG-MKN / MTR in de BMA ook wel aangeduid als (chronische) ecotoxicologische norm, ondanks het feit dat dit niet helemaal klopt. Figuur 1 Voorbeelden van kaarten van 2 stoffen met JG-MKN/MTR norm. In geval van carbendazim is dit de JG- MKN, in geval van aldicarb is dit MTR. 2
3 Gecombineerde stoffen: voor de producten (bijv. percentage normoverschrijdende meetpunten en metingen etc.) waarbij resultaten van stoffen met een JG-MKN en van stoffen met een MTR moeten worden gecombineerd, wordt uitgegaan van sommatie van de dimensieloze ratio s (van concentratie en norm) of parameters (normoverschrijding) Aanpassingen DWN Voortaan worden alleen de drinkwaterinnamepunten nog getoetst aan de DWN. Er wordt niet meer getoetst aan de Som drinkwaternorm. Gecombineerde producten DWN worden niet meer getoond op de website, vanwege het lage aantal meetpunten. De keuze optie waterinnamepunten verschijnt niet meer in het menu monitoringslocaties, omdat het overbodig is geworden. Voorts verschijnt de keuze optie Drinkwaternorm uit het menu normen niet meer bij de gecombineerde producten, omdat hiervoor geen producten meer gemaakt en getoond worden. Een uitzondering is gemaakt voor de Top probleemstoffen, waarbij nog wel voor de DWN kan worden gekozen. Een punt van aandacht is het eventueel ontbreken van metingen van een stof op een drinkwaterinnamepunt. Het meetpunt wordt dan niet getoond in de kaart of grafiek. Een suggestie zou zijn, deze ontbrekende meetpunten in de toekomst wel weer te geven, bijv. als een kleurloos cirkel. Figuur 2 Kaart van normoverschrijdingen van drinkwaternorm voor imidacloprid in Deze worden alleen op de drinkwaterinnamepunten getoond. 3
4 2.3. Aanpassingen SNO SNO: Voorheen werd deze bepaald aan de hand van het Verwaarloosbaar Risico (VR = 1/100 MTR). Voortaan wordt deze berekend op basis van JG-MKN en MTR. Hierdoor wordt het niveau van de SNO ongeveer een factor 100 lager en is deze dus gebaseerd op gecombineerde norm. Figuur 3 SNO-waarden voor 2012 Figuur 4 Top probleemstoffen voor drinkwaternorm (gebaseerd op 7 meetpunten) 4
5 2.4. Top probleemstoffen De Top probleemstoffenlijsten voor MTR en JG-MKN worden geïntegreerd, zoals beschreven onder 2.1. In de tabel wordt duidelijk bij elke stof op basis van welke norm de stof zijn positie in de lijst heeft. Figuur 5 Top probleemstoffen voor gecombineerde norm JG-MKN/MTR 2.5. Verdwijnende producten De volgende producten worden niet meer in de BMA opgenomen: 1) stijgers en dalers (2 producten) en 2) kaarten waarin vergelijkingen worden gemaakt met het oude referentiejaar 1997 (6 producten). Ook de toetsing aan de Som Drinkwaternorm is verdwenen. Deze producten blijven nog wel beschikbaar in de oudere samenvattingen (2012 en ouder) Aanpassingen samenvattingen In de nieuwe samenvattingen zullen ook een aantal nieuwe producten worden opgenomen: 1) Top overschrijdend landgebruik (product koppeling) en 2) Aantal normoverschrijdingen LM-GBM. Deze zullen worden gerealiseerd bij de eerstvolgende update (2013), omdat dan weer een nieuwe samenvatting wordt gemaakt Nieuwe producten: aantal normoverschrijdingen op jaarbasis Dit is een nieuwe product i.v.m. komende beleidsevaluaties, waarvan de eerste tussentijdse evaluatie in 2018 is. Het gaat niet om de mate van normoverschrijding maar om het aantal normoverschrijdingen op basis van het nieuwe (2014) Landelijk Meetnet GewasBeschermingsMiddelen (LM-GBM). Deze nieuwe indicator geeft vanaf 2013/2014 het aantal normoverschrijdingen weer in de loop der jaren in een histogram. Omdat het aantal 5
6 normoverschrijdingen afhankelijk is van het aantal operationele meetpunten in het LM-GBM wordt vooralsnog ook het aantal valide metingen in de histogram weergegeven. Dit product is nog volop in de ontwikkeling. Dit product wordt gemaakt voor de JG-MKN en de MAC-MKN. Er zullen in de loop der jaren meer MKN beschikbaar komen. Dan worden deze normen met terugwerkende kracht toegepast op eerdere metingen. Dit sluit aan bij de gangbare werkwijze van de BMA met aanpassingen van normwaarden. Figuur 6 Aantal normoverschrijdingen voor Landelijk meet gewasbeschermingsmiddelen (LM-GBM) per jaar 2.8. Overzichtstabel aantal metingen voor alle stoffen voor alle jaren Dit is een kruistabel daarin een overzichtslijst met per stof aantal meetpunten met tenminste één meting per jaar. Dit geeft een beter inzicht geeft over de meetinspanningen over de jaren heen. Zie figuur Extra klasse onder norm: aangetoond en niet-aangetoond Verbeterde presentatie normoverschrijdingskaarten individuele stoffen: van verschillende kanten is er het verzoek om onderscheid te maken tussen gemeten, maar niet aangetoond (rapportagegrens) en gemeten, maar onder de norm (en bóven de rapportagegrens). Op de kaarten met normoverschrijdingen voor de individuele stoffen en in de histogrammen met aantal waarden per klasse van normoverschrijdingen wordt nu o.a. aangegeven of de waarde van een meetpunt niet toetsbaar is (waarde gelijk aan de rapportagegrens en boven de norm: grijs) of wel toetsbaar en dan boven of onder de norm (verschillende kleuren: blauw, groen, geel, rood). In de afgelopen jaren kregen wij herhaaldelijk het verzoek ook inzichtelijk te maken bij waarden van meetpunten onder de norm of deze berusten op de rapportagegrens of waarden boven de rapportagegrens (RG). Deze twee categorieën worden respectievelijk niet aangetroffen (blauw) en aangetroffen (groen) genoemd. Zie ook figuur 1. Een andere hiermee verwante aanpassing is dat de klassen normoverschrijdingen boven de norm gestandaardiseerd zijn: 6
7 Figuur 7 Overzicht van aantal meetpunten (met metingen) per jaar per stof. 1) normoverschrijding boven de norm, maar minder dan 10 x (geel), 2) meer dan 5 x (MKN, MTR, toelatingscriterium) of 10 x normoverschrijding (DWN) (rood). De tussenliggende klasse 5-10 x normoverschrijding (oranje) is hiermee komen te vervallen. Alle kaarten kennen nu vijf klassen Presentatie trendlijnen concentraties: rapportagegrenzen Presentatie trendlijn: In de verbeterde BMA wordt niet alleen de gemiddelde concentratie weergeven, maar ook de gemiddelde rapportagegrens, zodat onderscheid gemaakt kan worden tussen daling door een lagere rapportagegrens en een werkelijke daling. Figuur 8 Trendlijn voor concentraties en rapportages 7
8 2.11. Lay-out aanpassingen website De belangrijkste wijzigingen in de layout is dat als eerste de productdefinities van de grafieken, tabellen en histogrammen zijn opgeslagen in de productendatabase. Hierdoor zijn zowel de toelichtende teksten als layout-parameters makkelijker te wijzigen en aanpassen. Voor deze grafische producten is uitgegaan van nieuwe grafische tools: Highcharts interactieve tools voor web applicaties. Deze tools maken het mogelijk om individuele componenten in grafiek en histogram uit en aan te zetten. Hiernaast is het ook mogelijk om van verschillende objecten in chart extra informatie op te vragen via de tooltip (zie figuren 9 en 10) Verder is er een chart context menu waarmee je afbeelding kunt afdrukken of opslaan in verschillende afbeeldingformaten. Figuur 9. Twee voorbeelden van een histogram met tooltip. 8
9 Figuur 10. Voorbeeld van een vernieuwde grafiek met tooltip Aanpassingen toelichtende teksten Alle titels en toelichtingen die bij veranderde, nieuwe of verdwenen producten horen, zijn aangepast. Hierbij zijn in het bijzonder ook de toelichtingen over de normen aangepast (met dank aan WVL, RIVM en Ctgb). 9
CML. Uitbreiding van de Bestrijdingsmiddelenatlas voor de Tweede nota duurzame gewasbescherming 2013-2023
CML Centrum voor Milieuwetenschappen Uitbreiding van de Bestrijdingsmiddelenatlas voor de Tweede nota duurzame gewasbescherming 2013-2023 Wil L.M. Tamis Maarten van t Zelfde A. Hoogeveen L. van der Burgt
Nadere informatieVerslag update monitoringsgegevens Bestrijdingsmiddelenatlas 2016
Centrum voor Milieuwetenschappen Leiden Afdeling Conservation Biology Postbus 9518, 2300 RA Leiden Verslag update monitoringsgegevens Bestrijdingsmiddelenatlas 2016 20-03-2018, versie 4 W.L.M. Tamis M.
Nadere informatieCML. Uitwerking referentieperiode Tweede nota Duurzame Gewasbescherming. Wil L.M. Tamis Maarten van t Zelfde. Centrum voor Milieuwetenschappen
CML Centrum voor Milieuwetenschappen Uitwerking referentieperiode Tweede nota Duurzame Gewasbescherming Wil L.M. Tamis Maarten van t Zelfde Dit rapport is vrij te downloaden via de website van het CML:
Nadere informatieCML. Analyse van imidacloprid in het oppervlaktewater tot en met februari Wil L.M. Tamis Maarten van t Zelfde Martina G.
CML Centrum voor Milieuwetenschappen Analyse van imidacloprid in het oppervlaktewater tot en met februari 2016 Wil L.M. Tamis Maarten van t Zelfde Martina G. Vijver Dit rapport is vrij te downloaden via
Nadere informatieNormen voor het waterkwaliteitsbeheer: wat kun, mag en moet je er mee?
Normen voor het waterkwaliteitsbeheer: wat kun, mag en moet je er mee? José Vos, Els Smit (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu), Dennis Kalf (Rijkswaterstaat), Ronald Gylstra (Waterschap Rivierenland)
Nadere informatieCML. Gewasbeschermingsmiddelen in het oppervlaktewater in Nederland: metingen
HHF CML Centrum voor Milieuwetenschappen Gewasbeschermingsmiddelen in het oppervlaktewater in Nederland: metingen Bijdrage aan het deelrapport milieu van de Tussenevaluatie van Gezonde Groei, Duurzame
Nadere informatieCML. Analyse van imidacloprid in het oppervlaktewater. gebruikmakend van recente meetgegevens uit de Bestrijdingsmiddelenatlas
CML Centrum voor Milieuwetenschappen Analyse van imidacloprid in het oppervlaktewater gebruikmakend van recente meetgegevens uit de Bestrijdingsmiddelenatlas Wil L.M. Tamis Maarten van t Zelfde Martina
Nadere informatieLandelijk Meetnet Gewasbeschermingsmiddelen Land- en Tuinbouw. Evaluatie resultaten 2015
Landelijk Meetnet Gewasbeschermingsmiddelen Land- en Tuinbouw Evaluatie resultaten 2015 Titel Landelijk Meetnet Gewasbeschermingsmiddelen Land- en Tuinbouw Opdrachtgever Rijkswaterstaat - Water, Verkeer
Nadere informatieKRW: stand van zaken, monitoring, doelen, watersysteemanalyses
KRW: stand van zaken, monitoring, doelen, watersysteemanalyses Gert van Ee 12 april 2017 Roossloot Bergen NH, foto: Nico Jaarsma 2016 Indeling presentatie Toestand waterlichamen Trends Monitoring en meetnetten
Nadere informatiePlanbureau voor de Leefomgeving T.a.v. prof. dr. ir. Hans Mommaas, directeur Postbus GH Den Haag. Zeist, 24 augustus 2019
Planbureau voor de Leefomgeving T.a.v. prof. dr. ir. Hans Mommaas, directeur Postbus 30314 2500 GH Den Haag Zeist, 24 augustus 2019 Betreft: Stoppen met aanzetten tot verspreiden onjuiste conclusies +
Nadere informatieSamenvatting. A. van Leeuwenhoeklaan MA Bilthoven Postbus BA Bilthoven KvK Utrecht T
A. van Leeuwenhoeklaan 9 3721 MA Bilthoven Postbus 1 3720 BA Bilthoven www.rivm.nl KvK Utrecht 30276683 T 030 274 91 11 F 030 274 29 71 info@rivm.nl Samenvatting Dit document geeft een toelichting op de
Nadere informatieOp grond van artikel 28 uit het Besluit luchtkwaliteit (Stb. 2001, 269) bieden wij U hierbij aan de provinciale rapportage Luchtkwaliteit 2003.
Bezoekadres Houtplein 33 Het Ministerie van Volksgezondheid, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer T.a.v. de Staatssecretaris P.L.B.A. van Geel Postbus 20951 2500 EX DEN HAAG Haarlem Postadres Postbus 3007
Nadere informatieWaterdagen april, Moerkappele 20 april, Made 26 april, Burgerveen 28 april, Beek en Donk 11 mei, Maasdijk
Waterdagen 2016 14 april, Moerkappele 20 april, Made 26 april, Burgerveen 28 april, Beek en Donk 11 mei, Maasdijk Waterdagen 2016 Mede mogelijk gemaakt door: Aan de slag met de zuiveringsplicht Webversie
Nadere informatieHoofdstuk 16: Grafieken en diagrammen: hoe
Hoofdstuk 16: Grafieken en diagrammen: hoe 16.0 Inleiding Wanneer je de betekenis van een serie nummers in een presentatie wilt weergeven, zal je ondervinden dat een diagram de meest effectieve manier
Nadere informatieGrondwateratlas voor bestrijdingsmiddelen gepubliceerd
Grondwateratlas voor bestrijdingsmiddelen gepubliceerd Roel Kruijne (Wageningen Environmental Research, Alterra), Ton van der Linden (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu), Hugo van den Berg (Brabant
Nadere informatieCML. Vergelijking van toetsmethoden van KRW-2014 en BMA. Wil L.M. Tamis Maarten van t Zelfde. Centrum voor Milieuwetenschappen
CML Centrum voor Milieuwetenschappen Vergelijking van toetsmethoden van KRW-2014 en BMA Wil L.M. Tamis Maarten van t Zelfde Deze notitie is vrij te downloaden via de website van het CML: http://cml.leiden.edu/publications/reports.html
Nadere informatieNotitie. Luchtkwaliteit Paleis het Loo. 1 Inleiding. 2 Werkwijze en uitgangspunten
Notitie Contactpersoon Sander Kamp Datum 7 februari 2017 Kenmerk N001-1233768KMS-evp-V03-NL Luchtkwaliteit Paleis het Loo 1 Inleiding Paleis het Loo is voornemens uit te breiden en een groei te realiseren
Nadere informatieSamenstelling: H.J. de Graaf en G.R. de Snoo. Met bijdragen van: CML. W.L.M. Tamis M. van t Zelfde. J.M.P. Hoefsloot R.A.E. Knoben: A.
Technische beschrijving van de Atlas Bestrijdingsmiddelen in het Nederlandse oppervlaktewater en een verkenning koppeling van meetgegevens aan landgebruik Samenstelling: H.J. de Graaf en G.R. de Snoo Centrum
Nadere informatieFactsheet luchtkwaliteit over het jaar 2014
Factsheet luchtkwaliteit over het jaar 2014 Achtergrondinformatie Fijnstof is een vorm van luchtverontreiniging die een negatief effect kan hebben op de gezondheid van de mens. Kortstondige blootstelling
Nadere informatieGemeente Ridderkerk. Rapportage. Berekenen en meten: de Luchtkwaliteit in Ridderkerk 2010
Gemeente Ridderkerk Rapportage Berekenen en meten: de Luchtkwaliteit in Ridderkerk 2010 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Monitoring 3 1.2 Berekenen versus meten 3 1.3 NO 2 en PM 10 3 1.4 Tot slot 3 2 Berekende
Nadere informatieOp naar een specifiek meetnet voor bestrijdingsmiddelen
Op naar een specifiek meetnet voor bestrijdingsmiddelen Dennis Kalf Ministerie Infrastructuur en Milieu; RWS Waterdienst 22 mei 2012 Inhoud Aanleiding/overwegingen NAP/nieuwe nota duurzame gewasbescherming(bm)
Nadere informatieGemeente Ridderkerk. Rapportage. Berekenen en meten: de Luchtkwaliteit in Ridderkerk 2009
Gemeente Ridderkerk Rapportage Berekenen en meten: de Luchtkwaliteit in Ridderkerk 2009 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Monitoring 3 1.2 Berekenen versus meten 3 1.3 NO 2 en PM 10 3 1.4 Tot slot 3 2 Berekende
Nadere informatieHandleiding interactieve website 1. G3nt 1n cijfer5
Handleiding interactieve website 1 G3nt 1n cijfer5 1. Inleiding De Stad Gent verspreidt cijfers en indicatoren via een interactieve website: Gent in cijfers (http://www.gent.be/gentincijfers). Deze handleiding
Nadere informatieWaarom voor sommige stoffen geen woongrond bestaat en waarom schone grond industriegrond kan zijn.
Waarom voor sommige stoffen geen woon bestaat en waarom schone industrie kan zijn. Onder het Bsb-regime wordt bij de toetsing van een depotkeuring conform VKB 1001 per gemeten stof bekeken waar het gemiddelde
Nadere informatieWerkgroep luchtkwaliteit en geluidsbelasting. Overzicht gegevens
Werkgroep luchtkwaliteit en geluidsbelasting Overzicht gegevens Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Aanleiding 3 1.2 Doel 3 2 Algemeen 4 2.1 Gebruikte gegevens 4 2.2 Welke stoffen zijn betrokken? 4 2.3 Normen
Nadere informatieSamenvatting. Achtergrond
Samenvatting Achtergrond Blootstelling aan asbest kan in diverse organen kanker veroorzaken. Het meest voorkomende gevolg is longvlies- en buikvlieskanker (mesothelioom) en longkanker. Omdat beide typen
Nadere informatieLuchtkwaliteitonderzoek Zuidelijke rondweg Breda. Toetsing aan NIBM-criterium
Luchtkwaliteitonderzoek Zuidelijke rondweg Breda Toetsing aan NIBM-criterium 10 mei 2017 Verantwoording Titel Luchtkwaliteitonderzoek Zuidelijke rondweg Breda Opdrachtgever Gemeente Breda Projectleider
Nadere informatieStoffen en normen in waterbeleid: de meest gebruikte termen uitgelegd.
Stoffen en normen in waterbeleid: de meest gebruikte termen uitgelegd. Waarom staan stoffen op verschillende stoffenlijsten? Het Nederlandse waterbeleid heeft als doel: een ecologisch gezond oppervlaktewater
Nadere informatieA COMPANY OF HASKONING NEDERLAND BV MILIEU. Een ad-hoc Maximaal Toelaatbaar Risiconiveau (MTR) voor aluminium in oppervlaktewater. 26 april 2002 RIZA
A COMPANY OF HASKONING NEDERLAND BV MILIEU Een ad-hoc Maximaal Toelaatbaar Risiconiveau (MTR) voor aluminium in oppervlaktewater 26 april 2002 RIZA A COMPANY OF HASKONING NEDERLAND BV MILIEU Barbarossastraat
Nadere informatieDe richtlijn 80/779/EG bepaalde als grenswaarde voor de dagwaarden:
4.9 ZWARTE ROOK (BSM) De meetposten voor Zwarte Rook in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bevinden zich in de Kroonlaan te Elsene (2FR002), te Ukkel (2FR012) en in het metrostation St.-Katelijne (2FB004).
Nadere informatieMicroverontreinigingen in RWA. Jeroen Langeveld
Microverontreinigingen in RWA Jeroen Langeveld Ketenaanpak medicijnresten Is ketenaanpak genoeg? Effluent niet enige lozingsroute Ibuprofen Is ketenaanpak genoeg? Effluent niet enige lozingsroute Carbamazepine
Nadere informatieDatum Referentie Uw referentie Behandeld door 26 april J. van Rooij
Notitie 20120520-03 Ontwikkeling hotelzone Maastricht Aachen Airport Beoordeling luchtkwaliteitsaspecten Datum Referentie Uw referentie Behandeld door 26 april 2012 20120520-03 J. van Rooij 1 Inleiding
Nadere informatieLuchtkwaliteitmetingen in Alblasserdam. Jaarrapportage 2016
Luchtkwaliteitmetingen in Alblasserdam Jaarrapportage 2016 Colofon Raad van Accreditatie De DCMR Milieudienst Rijnmond is door de Raad voor Accreditatie geaccrediteerd voor de NEN-EN-ISO/IEC 17025:2005
Nadere informatieEvalueren van peilbeheer: ervaringen bij Waterschap Brabantse Delta
Evalueren van peilbeheer: ervaringen bij Waterschap Brabantse Delta Geschreven door Ingrid Menger en Judith Cool (Waterschap Brabantse Delta) Samenvatting Waterschap Brabantse Delta heeft in 2009 en 2010
Nadere informatieBelasting van het milieu door gewasbeschermingsmiddelen,
Belasting van het milieu door gewasbeschermingsmiddelen, 1998-2010 Indicator 15 februari 2012 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens
Nadere informatieBehoud effectief middelenpakket: verantwoord gebruik en risico van einde toelating. Arjan de Bever Berkel Enschot 27 maart 2013
Behoud effectief middelenpakket: verantwoord gebruik en risico van einde toelating Arjan de Bever Berkel Enschot 27 maart 2013 Inhoud presentatie Emissie oppervlaktewater Normen & waarden Kaderrichtlijn
Nadere informatieGebruikershandleiding Green Leaf Excel (2007) Tool Versie 1.2 (21 december 2010)
Gebruikershandleiding Green Leaf Excel (2007) Tool Versie 1.2 (21 december 2010) Inhoudsopgave 1 HANDLEIDING EXCEL TOOL... 3 2 TOEGEVOEGDE MENU OPTIES... 4 2.1 KEUZEOPTIE NIEUW... 6 2.2 HET INLEZEN VAN
Nadere informatieRapportage van emissiemetingen
Wat doet de VKL? De Vereniging Kwaliteit Luchtmetingen (VKL) heeft ten doel, binnen de kaders van de Europese en Nationale wet- en regelgeving, een concrete bijdrage te leveren aan het waarborgen, ontwikkelen,
Nadere informatieBestrijdingsmiddelen in oppervlaktewater Vergelijking tussen Nederland en andere Europese landen. RIVM briefrapport /2014 C.E. Smit D.
Bestrijdingsmiddelen in oppervlaktewater Vergelijking tussen Nederland en andere Europese landen RIVM briefrapport 601714026/2014 C.E. Smit D. Kalf Bestrijdingsmiddelen in oppervlaktewater Vergelijking
Nadere informatieBelasting van het milieu door gewasbeschermingsmiddelen,
Belasting van het milieu door gewasbeschermingsmiddelen, 1998-2008 Indicator 17 december 2010 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens
Nadere informatieR Kruijne RCM Merkelbach JG Groenwold. Plantenziektenkundige Dienst
RIVM rapport 607016001/2006 Evaluatie duurzame gewasbescherming 2006: milieu AMA van der Linden P van Beelen R Kruijne RCM Merkelbach JG Groenwold RAN Vijftigschild AJ van der Wal MG Vijver GR de Snoo
Nadere informatiePRAKTISCHE INVULLING VOOR OPTIMALISATIEMODEL PLAATSING GEURSENSOREN. Door: Bertus van der Weijst Stagiair Wageningen Universiteit
PRAKTISCHE INVULLING VOOR OPTIMALISATIEMODEL PLAATSING GEURSENSOREN Door: Bertus van der Weijst Stagiair Wageningen Universiteit Onder begeleiding van: Angela van der Sanden en Monique van der Gaag Contact:
Nadere informatieRWS-2017/328 M. Inhoudsopgave. 1. Aanhef 2. Besluit 3. Voorschrift 4. Overwegingen 5. Ondertekening 6. Mededelingen. 1. Aanhef
Onderwerp Maatwerkvoorschrift op grond van artikel 3.5e van het Activiteitenbesluit milieubeheer voor RWZI Piershil, voor het lozen van fosfor op het Spui. Zaaknummer RWSZ2016-00018059 Inhoudsopgave 1.
Nadere informatieRelease notes Swing Mosaic 1.5.0
Release notes Swing Mosaic 1.5.0 Copyright 2018 Swing Swing is een product van ABF Research Inhoudsopgave Algemeen... 3 Highcharts vervangen door ABF charts... 3 Nieuwe uniforme opmaak inlogscherm... 3
Nadere informatieFeiten over bestrijdingsmiddelen in het oppervlaktewater in Drenthe
06.07.2017 Margriet SamwelMantingh Women Engage for a Common Future The Netherlands Senior Advisor Water & Food Safety Margriet.samwel@wecf.org Waterschap Hunze en Aa s Veendam, 05.07.2017 Feiten over
Nadere informatieEvaluatie van de nota Duurzame gewasbescherming. valuatie. Deelrapport Milieu
Evaluatie van de nota Duurzame gewasbescherming valuatie Deelrapport Milieu Evaluatie van de nota Duurzame gewasbescherming Deelrapport Milieu RIVM Rapport 607059001/2012 VERTROUWELIJK Colofon RIVM 2012
Nadere informatieEen grafiek maken in Excel
Een grafiek maken in Excel [Paul De Meyer] 1 Microsoft Excel starten Ga naar start en kies in Alle programma s voor Microsoft Excel of Dubbelklik op het bureaublad het icoontje Microsoft Excel Automatisch
Nadere informatieDe vetzuursamenstelling van producten vleesbereiding en vleesproducten. Datum 7 oktober 2013
De vetzuursamenstelling van producten vleesbereiding en vleesproducten Datum 7 oktober 2013 De vetzuursamenstelling van producten vleesbereiding en vleesproducten 27 februari 2013 Inhoud Samenvatting...
Nadere informatieNotitie. Zowel in 2010 als 2015 wordt aan de grenswaarden voldaan. 1
Notitie Datum: 5 februari 2013 Project: Oude Haagweg Uw kenmerk: - Locatie: S Gravenhage Ons kenmerk: V040746ad.00003.tdr Betreft: Beoordeling luchtkwaliteit Versie: 01_001 Inleiding In opdracht van Madevin
Nadere informatieWet luchtkwaliteit. Woningbouwlocatie locatie Boterbogten te Steensel
Wet luchtkwaliteit Woningbouwlocatie locatie Boterbogten te Steensel Wet luchtkwaliteit Woningbouwlocatie aan de Boterbogten te Steensel In opdracht van Opgesteld door Auteur Gemeente Eersel SRE Milieudienst
Nadere informatiePROJECTNUMMER C ONZE REFERENTIE A
ONDERWERP Luchtkwaliteitsonderzoek REC Harlingen storing 12 november 2018 DATUM 20 november 2018 PROJECTNUMMER C05055.000169 ONZE REFERENTIE 083725337 A VAN ing. A. (Abdu) Boukich AAN Omrin Inleiding Op
Nadere informatieNaar chemievrij beheer van de openbare ruimte in Nederland?
Naar chemievrij beheer van de openbare ruimte in Nederland? Studiedag PAN-Europe Brussel 8 juni 2015 ing. M.J. (Rien) Klippel sr. Beleidsmedewerker Emissies T 088-2461355 M 06-53734538 e rien.klippel@scheldestromen.nl
Nadere informatieLobbyisme of hoe de democratische rechtsorde wordt ondermijnd door de gouden driehoek. UvA studievereniging Machiavelli 7 december 2015
Lobbyisme of hoe de democratische rechtsorde wordt ondermijnd door de gouden driehoek UvA studievereniging Machiavelli 7 december 2015 Wie heeft het voor het zeggen in de zaadhandel? Wie heeft het
Nadere informatie- 1 - april mei juni juli augustus september maand
- 1 - ER Smog in zomer In dit bulletin wordt een overzicht gegeven van de smogsituatie in de periode april tot en met september voor de stoffen O 3, PM, SO 2, en NO 2. In de zomerperiode van zijn er 7
Nadere informatieGebruikershandleiding Green Leaf Excel Tool Versie 1.1 (13 februari 2007)
Gebruikershandleiding Green Leaf Excel Tool Versie 1.1 (13 februari 2007) Inhoudsopgave 1 HANDLEIDING EXCEL TOOL... 3 2 TOEGEVOEGDE MENU OPTIES... 4 2.1 KEUZEOPTIE NIEUW... 5 2.2 HET INLEZEN VAN EEN GLF
Nadere informatieOnderzoek luchtkwaliteit parkeerterrein Hoorn. Onderzoek luchtkwaliteit parkeerterrein stadsstrand Hoorn
Onderzoek luchtkwaliteit parkeerterrein stadsstrand Hoorn Status definitief Versie 002 Rapport M.2016.1428.00.R001 Datum 19 oktober 2017 Colofon Opdrachtgever Contactpersoon Gemeente Hoorn postbus 603
Nadere informatieDe prestatie-indicatoren genoemd in de presentaties maken onderdeel uit van de begroting 2017, welke is geagendeerd voor de VV van november 2016.
De prestatie-indicatoren genoemd in de presentaties maken onderdeel uit van de begroting 2017, welke is geagendeerd voor de VV van november 2016. Mede ook naar aanleiding van de presentaties in de commissies,
Nadere informatieAanvullend bestand Basisboek Office 2013 en 2010
Aanvullend bestand Basisboek Office 2013 en 2010 In dit bestand vindt u een overzicht van de verschillen in Microsoft Office 2016 in vergelijking met Basisboek Office 2013 en 2010. Ook als u Office gebruikt
Nadere informatieNotitie. : Stichting Ouderenhuisvesting Rotterdam : P.R. Beaujean Datum : 12 oktober 2007 : M. Zieltjens Onze referentie : 9S6248.01/N0003/902610/Nijm
Notitie Aan : Stichting Ouderenhuisvesting Rotterdam Van : P.R. Beaujean Datum : 12 oktober 2007 Kopie : M. Zieltjens Onze referentie : 9S6248.01/N0003/902610/Nijm Betreft : Luchtkwaliteitsonderzoek Tiendhove
Nadere informatieRelease notes Swing
Release notes Swing 5.0.10 Copyright 2016 Swing Jive Swing is een product van ABF Research Jive Playknop in volledig scherm-modus Vanuit de presentatieweergave (volledig scherm) is het nu ook mogelijk
Nadere informatieKroon op de bestrijdingsmiddelenatlas. Samenvatting van de resultaten en een aanzet tot tijdsvergelijking van periodes
Centrum voor Milieuwetenschappen Leiden Kroon op de bestrijdingsmiddelenatlas Samenvatting van de resultaten en een aanzet tot tijdsvergelijking van periodes Tussenrapportage november 2005 M.G. Vijver,
Nadere informatieModule QGIS Overstromingsrisico
Module QGIS Overstromingsrisico Doel van de module In het Maasdal bij Venlo is de Maas onbedijkt. Dit houdt in dat er geen dijken zijn die het land beschermen tegen overstromingen door de Maas. Rijkswaterstaat
Nadere informatieHoofdstuk 21: Diaovergangen en animaties
Hoofdstuk 21: Diaovergangen en animaties 21.0 Inleiding Als ze op de juiste manier gebruikt worden, kunnen animaties je presentaties duidelijker, interessanter en, waar dat aangewezen is, plezieriger maken.
Nadere informatieVraag 1 Wat is uw reactie op de berichten in het Algemeen Dagblad over het aantreffen van GenX in drinkwater op meerdere locaties?
> Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456 0000
Nadere informatiePROCEDURE VOOR HET VASTSTELLEN VAN MILIEUKWALITEITSNORMEN WATER EN LUCHT, EN DRINKWATERNORMEN IN NEDERLAND
Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat PROCEDURE VOOR HET VASTSTELLEN VAN MILIEUKWALITEITSNORMEN WATER EN LUCHT, EN DRINKWATERNORMEN IN NEDERLAND 1. Inleiding Milieukwaliteitsnormen geven de risicogrenzen
Nadere informatieRelease notes Dashboard/Mosaic 1.2.7
Release notes Dashboard/Mosaic 1.2.7 Copyright 2016 Swing Dashboard/Mosaic Een product van ABF Research Algemeen Website stats mbv google analytics Mogelijkheid om een Google key in te stellen. Vervolgens
Nadere informatieDe voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456 0000
Nadere informatieNOTITIE 1 INLEIDING 2 WETTELIJK KADER. Luchtkwaliteitsonderzoek. Rotonde N212 - N463 Woerden WD69-1 WD69-1/ R.
NOTITIE Onderwerp Luchtkwaliteitsonderzoek Project Rotonde N212 - N463 Woerden Opdrachtgever Provincie Utrecht Projectcode WD69-1 Status Concept 01 Datum 27 maart 2017 Referentie WD69-1/17-004.444 Auteur(s)
Nadere informatie1 INLEIDING 2 2 WETTELIJK KADER 3 3 LUCHTKWALITEIT LANGS DE RELEVANTE WEGEN IN HET PLANGEBIED 4 4 CONCLUSIES 8
INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING 2 2 WETTELIJK KADER 3 3 LUCHTKWALITEIT LANGS DE RELEVANTE WEGEN IN HET PLANGEBIED 4 3.1 Verkeersgegevens 4 3.2 Verkeersgeneratie van het plan 4 3.3 Verdeling verkeersgeneratie
Nadere informatieSMARTPHONE GEBRUIKERSHANDLEIDING(MEI 2016) V5.0-PUB
SMARTPHONE GEBRUIKERSHANDLEIDING(MEI 2016) V5.0-PUB 1 INLEIDING Emma ondersteunt medicatiegebruikers (mensen met een chronische ziekte of die een belangrijke kuur moeten volgen) om hun medicatie tijdig
Nadere informatieDeelrapport Luchtkwaliteit Aanvulling
Deelrapport Luchtkwaliteit Aanvulling Vlaams-Nederlandse Scheldecommissie Postbus 299-4600 AG Bergen op Zoom + 31 (0)164 212 800 nieuwesluisterneuzen@vnsc.eu www.nieuwesluisterneuzen.eu Rapport Vlaams
Nadere informatieIn opdracht van: P.A. Burgos Ministerie van Gezondheid, Milieu en Natuur Klein Kwartier 33 Willemstad Curaçao
GGD/LO 14-1104 Meetresultaten luchtkwaliteit 2013 Curaçao Amsterdam, maart 2014 Auteur: D. de Jonge GGD Amsterdam LO afdeling Luchtkwaliteit Postbus 2200 1000 CE AMSTERDAM In opdracht van: P.A. Burgos
Nadere informatiePraktijken kunnen met elkaar vergeleken worden op basis van instroom, zittingen, behandelingen, omzet en recidieven.
Om praktijken, locaties en medewerkers onderling met elkaar te vergelijken en benchmarken, zijn er 3 supervisiedashboards beschikbaar. Deze dashboards zijn speciaal voor praktijk- en netwerkbeheerders:
Nadere informatieWat is er veranderd in Prezi?
Wat is er veranderd in Prezi? Update voor Prezi voor kids januari 2014 Door: Hedwyg van Groenendaal Prezi zit niet stil en is constant bezig om de tool te verbeteren. Omdat het boek op sommige punten niet
Nadere informatieMEMO DHV B.V. Logo. : De heer P.T. Westra : Ramon Nieborg, Alex Bouthoorn : Ceciel Overgoor
Logo MEMO Aan : De heer P.T. Westra Van : Ramon Nieborg, Alex Bouthoorn Kopie : Ceciel Overgoor Dossier : BA4962-100-100 Project : Milieuonderzoeken bedrijventerrein de Flier Nijkerk Betreft : Onderzoek
Nadere informatieBulkfacturatie. Functioneel ontwerp uitbreiding Coachview.net. Dé nieuwe manier van samenwerken
Bulkfacturatie Functioneel ontwerp uitbreiding Coachview.net Dé nieuwe manier van samenwerken 20 juni 2012 Pagina 1 van 10 Inleiding Dit document beschrijft de aanpassingen m.b.t. bulkfacturatie. Auteur(s):
Nadere informatieHANDLEIDING RAPPORTEN
HANDLEIDING RAPPORTEN Versie 2.0 dd 13/10/2014 Versie 2.1 dd 03/04/2015 Inhoudstabel VAN START MET DE RAPPORTEN... 2 1 EEN TOETS TOEVOEGEN... 3 MOGELIJKHEID 1: PROEVEN PER KLAS... 3 MOGELIJKHEID 2: INVOEREN
Nadere informatie4.4 VLUCHTIGE ORGANISCHE STOFFEN (V.O.S.)
4.4 VLUCHTIGE ORGANISCHE STOFFEN (V.O.S.) Het gehalte vluchtige organische stoffen in de omgevingslucht wordt in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest op 6 verschillende plaatsen gemeten, n.l. te Molenbeek
Nadere informatieNIBM-toets winkelcentrum Mereveldplein in De Meern
Notitie Contactpersoon Maaike Teunissen Datum 28 juni 2013 Kenmerk N001-1215927MTU-evp-V02-NL 1 Aanleiding onderzoek Tauw heeft een NIBM-onderzoek uitgevoerd in opdracht van Hoorne Vastgoed BV. Zij zijn
Nadere informatieBeschrijving Evaluatiemodule Analysefunctie Coachview.net
Beschrijving Evaluatiemodule Analysefunctie Coachview.net Uitwerking gewenste analyse-mogelijkheden van de evaluatiemodule. Dé nieuwe manier van samenwerken 05 december 2012 Inleiding Binnen Coachview.net
Nadere informatieLuchtkwaliteit aansluiting. 2 rotondes Hamelandweg
aansluiting 2 rotondes Hamelandweg te Lichtenvoorde Versie opdrachtgever Gemeente Oost Gelre Postbus 17 7130 AA Lichtenvoorde auteur drs. A.D. Postma INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... I SAMENVATTING... 1
Nadere informatiePROJECTNUMMER C ONZE REFERENTIE B
ONDERWERP Luchtkwaliteitsonderzoek REC Harlingen DATUM 19 juni 2018 PROJECTNUMMER C05055.000152 ONZE REFERENTIE 079879774 B VAN ing. A. (Abdu) Boukich AAN Omrin 1. Inleiding Op 31 mei 2018 is er bij REC
Nadere informatieReferentienummer Datum Kenmerk GM-0108700 5 augustus 2013 323059
Notitie Referentienummer Datum Kenmerk GM-0108700 5 augustus 2013 323059 Betreft Notitie NIBM ten behoeve van park Aldenhof te Hoensbroek De gemeente Heerlen werkt aan een aantal projecten in Hoensbroek.
Nadere informatieMonitoring NSL. Werksessie Veehouderijen. Hans Berkhout RIVM
Monitoring NSL Werksessie Veehouderijen Hans Berkhout RIVM 1 Werksessie NSL 31 maart 2016 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu 1. Doel monitoring NSL 2. Bepalen luchtkwaliteit 3. Resultaten MT2015
Nadere informatieMEMO. Onderwerp/Subject: Analyse rapport RIVM Luchtkwaliteit 2012
MEMO Aan/To: Van/From: Datum/Date: RAI Vereniging Chris van Dijk 18 september Onderwerp/Subject: Analyse rapport RIVM Luchtkwaliteit 2012 Ieder jaar publiceert het RIVM een jaaroverzicht van de meetresultaten
Nadere informatieRelease notes Swing 5.0.6 & 5.0.7
Release notes Swing 5.0.6 & 5.0.7 Copyright 2016 Swing Jive Swing is een product van ABF Research Jive Full screen weergave Swing 5 beschikt nu ook over een full screen weergave. Deze is te activeren via
Nadere informatieWanda Guedens en Monique Reynders. Universiteit Hasselt, België
Wanda Guedens en Monique Reynders Universiteit Hasselt, België Van chemisch experiment tot wiskundig model Hoe chemie en wiskunde elkaars maatje worden Data-analyse komt neer op het zoeken naar onderlinge
Nadere informatieAnalyse meetresultaten in oppervlaktewater - imidacloprid
Analyse meetresultaten in oppervlaktewater - imidacloprid Opdrachtgever Bayer CropScience SA-N.V. WUR-Alterra, Roel Kruijne Notitie 23 mei 2015 1 Woord vooraf Deze notitie is het resultaat van een analyse
Nadere informatieBetreft : Dijkversterking Werkendam aspect luchtkwaliteit
A COMPANY OF Notitie Aan : Y. Muggen (Royal Haskoning) Van : M. Hallmann (Royal Haskoning) Datum : 4 oktober 2011 Kopie : P. van den Eijnden (Royal Haskoning) Onze referentie : 9S6258.H1/N0001/Nijm HASKONING
Nadere informatiePracticum algemeen. 1 Diagrammen maken 2 Lineair verband en evenredig verband 3 Het schrijven van een verslag
Practicum algemeen 1 Diagrammen maken 2 Lineair verband en evenredig verband 3 Het schrijven van een verslag 1 Diagrammen maken Onafhankelijke grootheid en afhankelijke grootheid In veel experimenten wordt
Nadere informatieReleasenotes BoToVa webservice versie 2
RWS ONGECLASSIFICEERD Releasenotes BoToVa webservice versie 2 Uitgegeven door Rijkswaterstaat Bodem+ Informatie helpdeskbodem Datum 19 december 2016 Status DEFINITIEF Versie 1.1 WS Ongeclassificeerd DEFINITIEF
Nadere informatieBasisdocumentatie probleemstoffen KRW
Basisdocumentatie probleemstoffen KRW De bronnenanalyse Hannie Maas RWS-WVL Emissiesymposium 5 april 2018 Project In opdracht van I&W en RWS Projectleiding RWS-WVL Hannie Maas, John Hin Uitvoerders: Deltares
Nadere informatieHandleiding MVO Onder Glas
Handleiding MVO Onder Glas MVO Onder Glas is een interactief programma (http://www.mvoonderglas.nl) waarmee u als ondernemer in de glastuinbouwsector eenvoudig inzicht krijgt in uw bedrijfsactiviteiten
Nadere informatieRekentool Veiligheidsklassen werken met verontreinigde grond (versie 4.x, Conform CROW Publicatie 132, 4e druk)
Rekentool Veiligheidsklassen werken met verontreinigde grond (versie 4.x, Conform CROW Publicatie 132, 4e druk) Inleiding Vaststellen van de veiligheidsklasse Maatregelen voor het werken in en met verontreinigde
Nadere informatieInterfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam
Naam auteur(s) Nijenhuis, N Vakgebied Natuurkunde Titel Wiskunde bij Natuurkunde: de afgeleide Onderwerp Wiskunde natuurkunde transfer Opleiding Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam
Nadere informatieGebruikershandleiding Green Leaf Excel Tool Versie 1.2 (1december 2009)
Gebruikershandleiding Green Leaf Excel Tool Versie 1.2 (1december 2009) Inhoudsopgave 1 HANDLEIDING EXCEL TOOL... 3 2 TOEGEVOEGDE MENU OPTIES... 4 2.1 KEUZEOPTIE NIEUW... 5 2.2 HET INLEZEN VAN EEN GLF
Nadere informatieHet maken van een grafiek in Excel
Het maken van een grafiek in Excel Je begint met de data in een tabel te zetten. De getallen voor de horizontale as links en die van de verticale as rechts ervan. Ga naar het tabblad: Charts Klik op: "Scatter"
Nadere informatieLuchtvervuiling in Nederland in kaart gebracht
Luchtvervuiling in Nederland in kaart Luchtvervuiling in Nederland in kaart gebracht Hoofdpunten uit de GCN/GDN-rapportage 2013 Luchtvervuiling in Nederland in kaart gebracht Hoofdpunten uit de GCN/GDN-rapportage
Nadere informatieInstallatie PlanCare Dossier educatief
Installatie PlanCare Dossier educatief Verwijder eerst de voorgaande versie(s) van PlanCare educatief met behulp van het Windows Configuratiescherm. De nieuwe software wordt aan licentiehouders ter beschikking
Nadere informatieHoofdstuk 4: Sjablonen & Dia Modellen
Hoofdstuk 4: Sjablonen & Dia Modellen 4.0 Introductie Hoofdstuk 1 tot 3 neemt de grondbeginselen door, van het toevoegen van inhoud aan een presentatie. Als je alleen af en toe eenvoudige presentaties
Nadere informatie